ទន្ទឹមនឹងនោះដែរ ក្រសួងការបរទេសចិន បានចេញផ្សាយនូវសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាបន្តបន្ទាប់ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងទំនាក់ទំនង អាស៊ាន-ចិន ក៏ដូចជាសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមនេះ។ នៅថ្ងៃទី៨ ខែសីហា រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសចិនលោក Wang Yi បានសារទរចំពោះសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមនេះថា មានការយោគយល់ជាខ្លាំង ហើយថា វាបង្ហាញអំពីជំនឿទុកចិត្តរបស់ភាគីទាំងអស់នៅក្នុងទស្សនវិស័យនៃទំនាក់ទំនង អាស៊ាន-ចិន។
នៅថ្ងៃទី ៣ ខែសីហា មុនពេលលោក Wang នឹងចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ ក្រសួងការបរទេសចិនបានបញ្ជូនសញ្ញាវិជ្ជមានរួចទៅហើយទៅកាន់កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន។ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិនលោក Geng Shuang បានអះអាងថា “ចិនមានឆន្ទៈក្នុងការចាប់ដៃជាមួយប្រទេសអាស៊ាន ដើម្បីប្រកាន់ភ្ជាប់នូវស្ថិរភាពសមុទ្រចិនខាងត្បូង។”
នៅថ្ងៃទី៦ ខែសីហា នៅឯសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយនៅទីក្រុង Manila លោក Wang បានចាត់ទុកកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះថា “ជាកិច្ចប្រជុំដ៏ជោគជ័យមួយ ជាមួយនឹងបរិយាកាសវិជ្ជមាន និងរាក់ទាក់”។
ជាសេចក្តីលម្អិត លោក Wang បានពន្យល់ថា អាស៊ានបានទទួលយកសំណើចំនួន ៧ ដែលចិនបានលើកឡើង៖
១. ជំរុញទស្សនវិស័យឆ្នាំ ២០៣០ នៃភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្រ្ត អាស៊ាន-ចិន
២. ស្វែងរកការរួមកម្លាំងគ្នាមួយរវាងគំនិតផ្តួចផ្តើមផ្លូវមួយ ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយ និងយុទ្ធសាស្រ្តអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ាន
៣. កំណត់ឆ្នាំ ២០១៨ ថា “ជាឆ្នាំនៃការរកឃើញនូវទំនាក់ទំនងបែបថ្មី អាស៊ាន-ចិន” សម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការស្តីពីការអភិវឌ្ឍ
៤. ពន្លឿនការអនុវត្តពាណិជ្ជកម្មសេរី អាស៊ាន-ចិន
៥. បន្តយ៉ាងពេញទំហឹងចំពោះ “កិច្ចសហប្រតិបត្តិការស្តីពីសមត្ថភាពផលិតកម្ម អាស៊ាន-ចិន” ដើម្បីជំរុញដំណើរការឧស្សាហកម្មរបស់ប្រទេសនីមួយៗ
៦. ពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទេសចរណ៍ និងការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌
៧. ជំរុញការចរចាស្តីពីភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចយោគយល់គ្នាក្នុងតំបន់ (RCEP)
វាគឺជាការពិតជាក់ស្តែងថា សំណើភាគច្រើនរបស់ចិន គឺទាក់ទិនទៅនឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងសមាហរណកម្មពាណិជ្ជកម្ម។
នៅក្នុងអត្ថន័យនៃប្រធានបទដ៏រសើបបំផុត “បញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង” ចិនក៏មានការពេញចិត្តទៅនឹងសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមចុងក្រោយនេះដែរ។
នៅថ្ងៃទី ៨ ខែសីហា ក្រសួងការបរទេសចិនបានចេញផ្សាយនូវសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់លោក Yi ស្តីពីសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាពិសេសនេះ។
ជារៀងរាល់ឆ្នាំ សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមបានចេញផ្សាយនូវមាតិកាពាក់ព័ន្ធទៅនឹងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ក៏ប៉ុន្តែ នៅឆ្នាំនេះ មានការផ្លាស់ប្តូរ៖ ទីមួយ មាតិកាមានលក្ខណៈខ្លីជាងឆ្នាំមុនៗ ទីពីរ ប្រទេសអាស៊ានបាន…ចេញនូវក្រមប្រតិបត្តិស្តីពីសមុទ្រចិនខាងត្បូង (COC) ជាមួយចិន និងបានបង្ហាញពីឥរិយាបថវិជ្ជមានមួយឆ្ពោះទៅរកការប្រឹក្សាជាក់លាក់នៅជំហានក្រោយបន្តទៀត។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមក៏មានការលើកឡើងថា រដ្ឋមន្រ្តីមួយចំនួនបានបង្ហាញពីការព្រួយបារម្ភចំពោះ “ការចាក់បំពេញដី និងសកម្មភាព” នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងផងដែរ។ ជាការឆ្លើយតប លោក Wang បានសង្កត់ធ្ងន់ថា “ជាក់ស្តែងមានមួយរូប ឬពីររូបប៉ុណ្ណោះ ដែលបង្ហាញពីការព្រួយបារម្ភនេះ។” ជាងនេះទៅទៀត លោក Wang បានថ្លែងថា “ចិនបានចាក់បំពេញដីនៅតំបន់នោះ រួចរាល់ជាងពីរឆ្នាំមកហើយ។ ដូច្នោះ ប្រសិនបើមានប្រទេសណាមួយបន្តសកម្មភាពចាក់បំពេញដីនេះ គឺមិនមែនជាចិននោះទេ”៕
ប្រភព៖ Diplomat ចុះថ្ងៃទី០៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៧
