Saturday, September 24, 2022

ទស្សនៈ៖ ទីអារាមច្រើន ព្រះវិហារល្អ តែពុទ្ធបរិស័ទមិនសូវយល់ព្រះធម៌ ដូចមានរូបកាយបាត់ដួងព្រលឹង




(តាកែវ)៖ ក្នុងដំណើរឆ្ពោះមកកាន់ខេត្តតាកែវ ក្នុងឱកាសឈប់សម្រាកដើម្បីប្រារព្ធពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ដែលជាបុណ្យប្រវេណីព្រះពុទ្ធសាសនាដ៏ឧត្តមរបស់ខ្មែរ តាមដងផ្លូវគេសង្កេតឃើញពលរដ្ឋខ្មែរជាអ្នកមានជំនឿមុតមាំចំពោះព្រះពុទ្ធសាសនាធ្វើដំណើរយ៉ាងកុះករលើដងផ្លូវ។ តាមសម្លៀកបំពាក់បែបប្រពៃណីខ្មែរយ៉ាងសមសួនអាវប៉ាក់ សំពតហូល អាវស ខោខៀវ/ខ្មៅ ជាដើម ដៃមានកាន់ផ្កា ចានស្រាក់ និងទេយ្យទានផ្សេងៗ យើងអាចសន្និដ្ឋានបានថា បងប្អូនពលរដ្ឋខ្មែរកំពុងឆ្ពោះទៅកាន់ទីអារាម។ ទឹកមុខញញឹមយ៉ាងស្រស់ស្រាយបង្ហាញឱ្យឃើញពីទឹកចិត្តជ្រះថ្លាក្នុងការធ្វើបុណ្យទានតាមលំអានចាស់ទុំខ្មែរដែលបានបន្សល់ទុក។


ក្រៅតែពីអ្នកធ្វើដំណើរទៅកាន់ទីអារាម អ្នកខ្លះក៏ប្រហែលកំពុងធ្វើដំណើរទៅស្រុកកំណើត ដើម្បីជួបជុំក្រុមគ្រួសារ និងអាចទៅទីអារាមនៅថ្ងៃបុណ្យភ្ជុំ។ ការធ្វើដំណើរទៅកាន់ស្រុកកំណើតនេះ ពលរដ្ឋខ្លះក៏ប្រើមធ្យោបាយរថយន្ត ខ្លះក៏ម៉ូតូ ខ្លះក៏ម៉ូតូកង់បី។


នៅអមសងខាងផ្លូវជាតិឆ្ពោះមកទឹកដីខេត្តតាកែវនោះ គេក៏ឃើញទីអារាមកន្លែងប្រណិបតន៍ព្រះធម៌របស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធមានចំនួនដ៏ច្រើនផងដែរ។ កន្លែងខ្លះគម្លាតគ្នាប្រហែលជា២០០ ទៅ៣០០ម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះ។


ទីអារាមទាំងនោះ ក៏សង្កេតឃើញមានទីធ្លាធំៗព្រះវិហារធំ ស្រស់ស្អាតគួរជាទីមនោរម្យ និងជាទីជ្រះថ្លាសម្រាប់ការធ្វើបុណ្យទាន និងគោរពប្រណិប័តន៍ព្រះធម៌។ តាមរយៈវត្តមានទីអារាមដ៏ច្រើននេះ ជាការស្តែងឱ្យឃើញពីភាពរុងរឿង និងរីកចម្រើននៃវិស័យព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលជាសាសនាជាតិរបស់យើង។


ការរុងរឿងនៃព្រះពុទ្ធសាសនានាំឱ្យដួងចិត្តត្រេកអរ រីករាយ និងសាទរជាអនេកសម្រាប់អ្នកគោរពប្រណិប័តន៍ចំពោះព្រះធម៌របស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ និងជាអ្នកធ្លាប់ផ្ញើវាសនាតាមទីអារាមដើម្បីស្រវាវិជ្ជា។

តែទន្ទឹមនឹងនេះតាមរយៈការសង្កេតរបស់ខ្ញុំពេលទៅវត្តក្នុងពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ មិនថាចាស់ ឬក្មេងទេ ទៅវត្ត គឺអនុវត្តតាមគ្នា ខ្លះប្រគេនចង្ហាន់ព្រះសង្ឃ រាប់បាត្រ ពូនភ្នំខ្សាច់ហើយ ក៏ចាកចេញពីវត្តទៅ។


ក្នុងឱកាសបុណ្យកាន់បិណ្ឌ ឬបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ដ្បិតជាបុណ្យព្រះពុទ្ធសាសនា តែតាមទីឋានផ្ទះសម្បែង គេមិនឃើញមានការរៀបចំពីធីដែលចម្រើនដល់ការយល់ពីព្រះធម៌របស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធនោះឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញបែរជំនួសដោយការជួបជុំហូបចុក ច្រៀងរាំ ដែលជារូបភាពផ្ទុយនឹងខ្លឹមសារនៃព្រះធម៌ទៅវិញ។


នៅពេលសួរពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រណិប័តន៍នៃពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ ឬបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ជារឿងសង្វេគដែលប្រជាពុទ្ធបរិស័ទខ្លះថាធ្វើតាមចាស់ទុំ ធ្វើតាមទម្លាប់ តែក៏មិនបានជ្រួតជ្រាបពីខ្លឹមសារពិតនៃពិធីនេះឡើយ។

មិនត្រឹមតែខ្លឹមសារនៃពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ ឬបុណ្យភ្ជុំនោះទេ ដែលខ្មែរជាពុទ្ធបរិស័ទមិនសូវជ្រួតជ្រាប ក្នុងនោះខ្លឹមសារនៃធម៌របស់ព្រះសាមណគោត្តមជាច្រើនក៏ពុទ្ធបរិស័ទខ្មែរមិនសូវជាជ្រួតជ្រាប ឬអាចនិយាយថាមានអ្នកជ្រួតជ្រាបមិនច្រើនឡើយ។


នៅក្នុងចំណោមពុទ្ធបរិស័ទខ្មែរគេឧស្សាហ៍ឃើញមាន ជម្លោះទស្សនៈលើការគោរពប្រណិប័តន៍ព្រះធម៌របស់ព្រះបរមគ្រូ។ ការខ្វែងគំនិត ឬជម្លោះអាចមកពីការមិនទាន់យល់ ឬយល់មិនទាន់ច្បាស់ពីព្រះធម៌របស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ។


ការយល់ការដឹងលើធម៌ព្រះពុទ្ធរបស់ពុទ្ធបរិស័ទខ្មែរបច្ចុប្បន្នខុសគ្នាច្រើន បើធៀបពីសង្គមជាន់មុន។ ខុសគ្នាព្រោះថា ពលរដ្ឋខ្មែរជាន់មុនស្រុកទេសក្រីក្រមនុស្សខ្មែរច្រើនទៅរៀនអក្សរសាស្ត្រ និងចំណេះផ្សេងៗពីទីអារាម ដូច្នេះក៏មានឱកាសបានចំណេះដឹងផ្នែកព្រះធម៌ពីគ្រូបាចារ្យដែលភាគច្រើនជាព្រះសង្ឃនោះផងដែរ។

តែសម្រាប់បច្ចុប្បន្នស្រុកទេសវិវឌ្ឍន៍ជឿនលឿនការក្រេបចំណេះដឹង មិនពឹងអាស្រ័យលើទីអារាមទាំងស្រុងដូចមុនទៀតឡើយ។ ដូច្នេះគម្លាតកុលបុត្រខ្មែរពីម្លប់ព្រះធម៌ក៏កាន់តែឆ្ងាយផងដែរ។


ក្រឡេកទៅទីអារាមឯណោះវិញ យើងសង្កេតឃើញថា ដ្បិតមានការលូតលាស់ច្រើនតាមភូមិឋានក្តី តែហាក់មិនបានដើរតួនាទីជាកន្លែងអប់រំកុលបុត្រខ្មែរដូចមុនទៀតឡើយ។ ទីអារាម បានត្រឹមជាកន្លែងប្រណិប័តន៍ព្រះធម៌របស់លោកយាយលោកតា រីឯកុលបុត្រវ័យក្មេង ឬជាយុវវ័យទៅវត្តតែពេលមានពិធីជាប្រពៃណីធំៗដូចបុណ្យភ្ជុំ បុណ្យចូលឆ្នាំជាដើម។ ដោយឡែកសូម្បីបុណ្យវិសាខបូជាដែលជាបុណ្យដ៏ធំក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា ក៏មិនសូវមានយុវវ័យចូលវត្តនោះដែរ។


មួយវិញទៀត នៅតាមទីអារាមយើងឃើញថា មានការសង្វាតកសាងព្រះវិហារ សាលាបុណ្យ កុដិ និងសមិទ្ធផលផ្សេងៗទៀត។ តែហាក់នៅខ្វះចន្លោះការសង់ ឬរៀបចំទីសនាសនៈតម្កល់នូវក្បួនច្បាប់គម្ពីរដីកាព្រះធម៌ ឬព្រះត្រៃបិតកជាដើម។


ទីអារាមមានច្រើន មានព្រះវិហារល្អៗគួរជាទីជ្រះថ្លាសម្រាប់ការគោរពប្រណិប័តណ៍ តែមិនគួររំលងចំពោះការពង្រឹងលើការយល់ដឹងព្រះធម៌របស់ព្រះអង្គនោះឡើយ។ ទីអារាមច្រើន ព្រះវិហារល្អស្អាត តែខ្វះការយល់ដឹងពីព្រះធម៌ មិនខុសពីការមានរូបកាយ តែវិញ្ញាណ និងដួងព្រលឹងបានចេញបាត់នោះទេ។


ព្រះធម៌របស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធបានចូលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការអប់រំសីលធម៌ក្នុងការរស់នៅ វៀចាកពីអំពើទុច្ចរិតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ បន្ថែមពីលើច្បាប់របស់រដ្ឋ។


ដូច្នេះការគិតគូរ និងយកចិត្តទុកដាក់ពង្រឹងលើការអប់រំព្រះធម៌របស់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធគួរត្រូវបានពិចារណា។ តាមទីអារាម គួរបង្កើនការបង្ហាញក្បួនច្បាប់គម្ពីរដីកាព្រះធម៌ឱ្យបានច្រើន។ គួរមានកម្មវិធីផ្តល់ចំណេះដឹងព្រះធម៌ដល់កុលបុត្រខ្មែរតាមសាលា តាមទីអារាមនៅតាមភូមិជាដើម៕

វិភាគអន្តរជាតិ៖ តើនរណាទទួលផល ពីការផ្ទុះបំពង់ឧស្ម័ន Nord Stream?



(វ៉ាស៊ីនតោន)៖ បន្ទាប់ពីមានហេតុការណ៍ផ្ទុះបំពង់ឧស្ម័ន Nord Stream 1 និង Nord Stream 2 នៅក្រោមបាតសមុទ្របាល់ទិក ដែលផ្គត់ផ្គង់ឧស្ម័នចេញពីរុស្ស៉ីឆ្ពោះទៅកាន់ អាល្លឺម៉ង់ កាលពីថ្ងៃអង្គារដើមសប្ដាហ៍នេះ ក្រុមមន្ត្រីអឺរ៉ុប និងណាតូបានយល់ស្របដូចគ្នាថា «ការផ្ទុះនេះជាទង្វើបំផ្លិចបំផ្លាញដោយចេតនា» ពោលគឺមិនមែនកើតឡើងដោយ ចៃដន្យនោះទេ។ ការផ្ទុះដែលធ្វើឱ្យលេចធ្លាយឧស្ម័ននេះបានកើតឡើងនៅក្បែរកោះ ប៊នហូម (Bornholm) របស់ដាណឺម៉ាក នៅក្នុងតំបន់សមុទ្របាល់ទិក។

ខណៈការស៊ើបអង្កេតកំពុងធ្វើឡើង ទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក រួមទាំងបណ្ដាសម្ព័ន្ធមិត្តអឺរ៉ុបរបស់ខ្លួន មិនបាននិយាយចំឈ្មោះជនសង្ស័យណាមួយទេ ហើយថែមទាំងបញ្ជាក់ទៀត ផងថាវាហាក់ដូចជាលឿនពេកដែលទម្លាក់ការសង្ស័យលើរុស្ស៉ីថាជាអ្នកនៅពីក្រោយទង្វើបំផ្លិចបំផ្លាញនេះ បើទោះជាក្រុមមន្ត្រីអឺរ៉ុប និងអ្នកជំនាញលោកខាងលិចភាគច្រើន ដាក់ការសង្ស័យខ្ពស់ជាងគេលើរុស្ស៉ីក៏ដោយ។ បើតាមក្រុមអ្នកជំនាញ គេត្រូវការពេលវេលារាប់ខែ ដើម្បីវាយតម្លៃ និងជួសជុលការខូចខាតនៃបំពង់ឧស្ម័នទាំង២នេះ ហើយ វាជារឿងដ៏ស្មុគស្មាញបំផុត ក្នុងការឆ្លើយនឹងសំណួរថាតើនរណាជាអ្នកនៅពីក្រោយការបំផ្ទុះបំពង់ឧស្ម័ន Nord Stream 1 និង Nord Stream 2 នៅក្នុងបរិបទដែលភាគី ពាក់ព័ន្ធកំពុងការចោទប្រកាន់ និងទម្លាក់កំហុសដាក់គ្នាទៅវិញទៅមក។

ថាតើនរណានៅពីក្រោយការផ្ទុះនេះ គឺពិបាកឆ្លើយខ្លាំងណាស់ តែព្រមពេលជាមួយគ្នា ពិតណាស់វាប្រាកដជាមានអ្នកទទួលបានផលចំណេញពីទង្វើបំផ្លិចបំផ្លាញនេះ? ពិតមែនទៅ មានតួអង្គជាច្រើនអាចជាប់សង្ស័យ ដោយមិនមែនមានត្រឹមតែរុស្ស៉ីម្នាក់ឯងនោះទេ ទាស់នៅត្រង់ថារុស្ស៉ីត្រូវបានគេសង្ស័យខ្ពស់ជាងគេ ដោយសារតែសង្រ្គាមនៅអ៊ុយក្រែន។ ក្រុមមន្ត្រីអ៊ុយក្រែនបានចោទត្រង់ៗ តែម្ដងថា «ទង្វើវិច្ឆេទកម្ម ឬការបំផ្លិចបំផ្លាញដោយចេតនា» លើបំពង់ឧស្ម័ន Nord Stream 1 និង Nord Stream 2 គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រមួយរបស់រុស្ស៉ី ក្នុងការប្រើប្រាស់ឧស្ម័នជា អាវុធបំផ្លាញសាមគ្គីភាព និងការគាំទ្ររបស់អឺរ៉ុបចំពោះអ៊ុយក្រែន នៅមុនរដូវទឹកកកចូលមកដល់។ «ការលេចធ្លាយឧស្ម័នទ្រង់ទ្រាយធំបែបនេះច្បាស់ណាស់ថាជាផែនការ វាយប្រហារភេរវកម្មបង្កឡើងដោយរុស្ស៉ី និងជាសកម្មភាពឈ្លានពានប្រឆាំងនឹងសហភាពអឺរ៉ុប»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់ទីប្រឹក្សាប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន លោក មីខាយឡូ ប៉ូដុលយ៉ាក់ (Mikhaylo Podolyak)។

ក៏ប៉ុន្តែ មានចំណុចគួរឱ្យសង្ស័យចំពោះការអះអាងបែបនេះ នោះគឺនៅត្រង់ថារុស្ស៉ីទំនងជានឹងទទួលផលតិចតួចប៉ុណ្ណោះ ហើយអាចនឹងបាត់បង់ឥទ្ធិពលទាំងស្រុងលើអឺរ៉ុបតែម្ដង ប្រសិនបើមូស្គូបំផ្លាញបំពង់បង្ហូរឧស្ម័នរបស់ខ្លួនឯងចោល។ បានន័យថាជាយុទ្ធសាស្ត្រល្អ លោក ពូទីន មានតែត្រូវទុកបំពង់ឧស្ម័នទាំងនេះដោយចង់បិទ ឬបើកតាមតែចិត្តរបស់ លោកដើម្បីដាក់សម្ពាធ ឬមានឥទ្ធិពលលើការសម្រេចចិត្តរបស់អឺរ៉ុប។ បំពង់ឧស្ម័ន Nord Stream 1 និង Nord Stream 2 ត្រូវបានកាន់កាប់ក្រោមគម្រោងរួមគ្នារវាងក្រុមហ៊ុន រុស្ស៉ី Gazprom និងក្រុមហ៊ុនអឺរ៉ុបជាដៃគូចំនួន៤ ដោយក្នុងនោះ Gazprom ក្ដាប់ភាគហ៊ុន ៥១ភាគរយ។

ក្រៅតែពីរុស្ស៉ី អ៊ុយក្រែន ប៉ូឡូញ ហ្វាំងឡង់ និងប្រទេសក្នុងតំបន់បាល់ទិកទាំង៣ ដូចជាអេស្ដូនី ឡេតូនី និងលីទុយអានី ក៏អាចជាជនសង្ស័យដែរ ដ្បិតពួកគេសុទ្ធតែមាន ទំនាក់ទំនងល្អក់កករជាមួយរុស្ស៉ី និងតែងតែបង្ហាញជំហរប្រឆាំងនឹងការពឹងផ្អែកលើបំពង់បង្ហូរឧស្ម័នរុស្ស៉ី។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រទេសទាំងនេះតួយ៉ាងដូចជាអ៊ុយក្រែនមាន ភាគរយតិចតួចណាស់ ដែលមានជាប់ពាក់ព័ន្ធ ពីព្រោះថាវាអាចនឹងខាតបង់ប្រយោជន៍ធំ ដ្បិតបើរកឃើញថាជាអ៊ុយក្រែនជាអ្នកនៅពីក្រោយការបំផ្លិចបំផ្លាញ នោះទីក្រុងកៀវ អាចនឹងបាត់បង់ការគាំទ្រពីសម្ព័ន្ធមិត្តអឺរ៉ុបរបស់ខ្លួន។

ដូច្នេះចុះសហរដ្ឋអាមេរិកវិញ? សហរដ្ឋអាមេរិកបានបង្ហាញជំហរប្រឆាំង និងអំពាវនាវជារឿយៗឱ្យប្រទេសអឺរ៉ុប ជាពិសេសគឺអាល្លឺម៉ង់បញ្ឈប់ការពឹងផ្អែកលើការនាំចូលឧស្ម័នពី រុស្ស៉ី។ កាលពីឆ្នាំ២០១៨ អតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ បានព្រមានបណ្ដាប្រទេសអឺរ៉ុបនៅឯមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិពីលទ្ធភាពដែលរុស្ស៉ីនឹង ប្រើឧស្ម័នជាអាវុធ។ តែនៅពេលនោះ ក្រុមមន្ត្រីប្រតិភូអាល្លឺម៉ង់បែរជាត្រូវបានគេថតជាប់បង្ហាញកាយវិការចំអកដាក់លោក ត្រាំទៅវិញ ហើយនៅក្រោយសង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន ផ្ទុះឡើង ទើបការព្រមានរបស់លោក ត្រាំបានក្លាយជាការពិត បន្ទាប់ពីរុស្ស៉ីកាត់ផ្ដាច់ការផ្គង់ផ្គង់ឧស្ម័នទៅកាន់អឺរ៉ុប។

អ្នកនាំពាក្យវិមានក្រឹមឡាំង លោក ឌីមីទ្រី ប៉េសកូវ បានចោទប្រកាន់ថាសហរដ្ឋអាមេរិក គឺជានៅពីក្រោយការបំផិ្លចបំផ្លាញ ដោយលោកសំអាងថាអាមេរិកដែលជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់ ឧស្ម័នធម្មជាតិដ៏ធំមួយដែរនោះ អាចនឹងទទួលបានផលចំណេញជាច្រើនពីការបង្កើនការលក់ឧស្ម័នឱ្យអឺរ៉ុប។ បន្ថែមពីលើនេះ សារព័ត៌មានរុស្ស៉ីក៏បានបង្ហាញពីការគាំទ្រចំពោះ ការលើកឡើងរបស់លោក ប៉េសកូវដែរ តាមរយៈការចេញផ្សាយវីដេអូមួយរបស់លោក បៃដិន ដែលបានថ្លែងកាលពីថ្ងៃទី៧ ខែកុម្ភៈដូច្នេះថា «ប្រសិនបើរុស្ស៉ីឈ្លានពាន អ៊ុយក្រែន នោះវានឹងលែងមានទៀតហើយបំពង់ឧស្ម័ន Nord Stream 2....»។

សហរដ្ឋអាមេរិក បានក្លាយជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់ដ៏សំខាន់នូវឧស្ម័ន LNG ទៅកាន់អឺរ៉ុបដែលកំពុងស្ដុកទុកឧស្ម័នប្រភេទនេះ ដើម្បីប្រើប្រាស់នៅរដូវទឹកកក។ ឧស្ម័ន LNG របស់អាមេរិក ភាគច្រើនត្រូវបានផ្គត់ផ្គង់តាមរយៈប្រទេសបារាំង អេស្ប៉ាញ និងហូឡង់ ហើយក៏មានសេចក្ដីរាយការណ៍ដែរថាសហរដ្ឋអាមេរិកមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងនាំចេញឧស្ម័ន LNG ទៅកាន់ទ្វីបអឺរ៉ុប និងអាស៊ី។ នេះមានន័យថា បើបំពង់ឧស្ម័នរុស្ស៊ីទាំង២ គាំងដំណើរការ នោះអាមេរិកអាចនឹងក្លាយជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់ឧស្ម័នដ៏ធំមួយឲ្យអឺរ៉ុបផង ហើយក៏អាចបន្សាបឥទ្ធិពលឧស្ម័នរបស់រុស្ស៊ីនៅអឺរ៉ុបផង៕ (Fresh News)