វិភាគអន្តរជាតិ៖ ហេតុអ្វីសហរដ្ឋអាមេរិក ធីបបារាំងចោលពីសម្ព័ន្ធភាព AUKUS?

(វ៉ាស៊ីនតោន)៖ សហរដ្ឋអាមេរិក និងអូស្ត្រាលីត្រូវបានគេរាយការណ៍ថាបានលួចចរចាគ្នាជាសម្ងាត់អស់រយៈពេលជាច្រើនខែមកហើយលើគម្រោងផលិតនាវាមុជទឹក ដើរដោយថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ ដែលបានបង្កជាវិបត្តិការទូតមិនធ្លាប់មានពីមុនមកជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តចាស់វស្សារបស់ខ្លួនគឺបារាំង។ កិច្ចព្រមព្រៀងផលិតនាវាមុជទឹក នុយក្លេអ៊ែរនេះត្រូវបានប្រកាសកាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញាកន្លងទៅក្រោមក្របខណ្ឌនៃការបង្កើតសម្ព័ន្ធភាពយោធាត្រីភាគី AUKUS រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក, អង់គ្លេស និងអូស្ត្រាលី។

តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងខាងលើ អូស្ត្រាលីបានសម្រេចចិត្តលុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀងទិញនាវាមុជទឹកមានតម្លៃរាប់ពាន់លានដុល្លារពីបារាំង ដែលបានចោទថាទង្វើដែល ប្រទេសទាំង៣ បានធ្វើគឺជា «ការលួចចាក់ពីក្រោយខ្នង» ស្របពេលគេមិនទាន់ដឹងថាតើអូស្ត្រាលីនឹងត្រូវសង ឬមិនសងសំណងឱ្យបារាំងវិញដោយរបៀបណានោះទេ? បើតាមកិច្ចសម្ភាសន៍ជាមួយក្រុមមន្ត្រីអាមេរិក និងអង់គ្លេស រដ្ឋាភិបាលអូស្រ្តាលីរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស្កុត ម៉ូរីសុន បានទាក់ទងជាមួយរដ្ឋបាលថ្មីរបស់អាមេរិកភ្លាមៗ បន្ទាប់ពីលោក ចូ បៃដិនស្បថឡើងកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតី ដើម្បីប្រាប់ពីបំណងលុបចោលការទិញនាវាមុជទឹក ១២គ្រឿងពីបារាំង។ នាឱកាសចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូល G7 ក្នុងប្រទេសអង់គ្លេស កាលពីថ្ងៃទី១១ ដល់ថ្ងៃទី១២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១ លោក បៃដិនបានបើកកិច្ចពិភាក្សាត្រីភាគីជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីអង់គ្លេស លោក បូរីស ចនសុន និងលោក ម៉ូរីសុន ពោលគឺតែបីថ្ងៃប៉ុណ្ណោះមុននឹងលោក ម៉ូរីសុនបំពេញទស្សនកិច្ចទៅកាន់ទីក្រុងប៉ារីស ដើម្បីពិភាក្សាការងារជាមួយលោក ម៉ាក្រុង។

ទាំងលោក ម៉ូរីសុន រួមទាំងលោក បៃដិនដែលធ្លាប់ជួបពិភាក្សាជាមួយលោក ម៉ាក្រុង ក្នុងកិច្ចប្រជុំ G7 នៅពេលនោះដែរ តែមិនបានបង្ហើបត្រង់ៗប្រាប់ពីគម្រោងបង្កើត សម្ព័ន្ធភាព AUKUS ឬគម្រោងលុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀងទិញនាវាមុជទឹកពីបារាំងទេ។ រហូតដល់វិនាទីចុងក្រោយ ទើបមន្ត្រីកំពូលៗរបស់លោក បៃដិនបានជូនដំណឹងពី បញ្ហានេះប្រាប់សមភាគីបារាំងតែប៉ុន្មានម៉ោងប៉ុណ្ណោះ មុននឹងលោក បៃដិន, លោក ចនសុន, និងលោក ម៉ូរីសុនបានប្រកាសជាផ្លូវការពីការបង្កើតសម្ព័ន្ធភាព AUKUS នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំតាមប្រព័ន្ធវីដេអូចេញពីសេតវិមានកាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញានេះ។ ការប្រកាសបង្កើតសម្ព័ន្ធភាព AUKUS បានបង្កភាពភ្ញាក់ផ្អើល និងការងឿនឆ្ងល់ថាតើ ហេតុអ្វីបានជាសហរដ្ឋអាមេរិកមិនបានប្រឹក្សាយោបល់ជាមួយបារាំងជាមុន បើទោះជាដឹងថាការធ្វើបែបនេះនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយបារាំង ក៏ដោយ?

ជាការពិតណាស់ បារាំងមានហេតុផលត្រឹមត្រូវក្នុងការបង្ហាញពីការខឹងសម្បារចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិក អង់គ្លេស និងអូស្ត្រាលី។ ប៉ុន្តែ បើតាមក្រុមមន្ត្រីអាមេរិក និងអង់គ្លេស ការមិនប្រឹក្សាយោបល់ជាមុនជាមួយបារាំង គឺដោយសារតែពួកគេព្រួយបារម្ភខ្លាចថាប្រធានាធិបតីបារាំង លោក ម៉ាក្រុងអាចនឹងប្រើប្រាស់គ្រប់មធ្យោបាយដើម្បីរារាំងកុំឱ្យ សម្ព័ន្ធភាព AUKUS ត្រូវបានបង្កើតឡើង។ ក្នុងន័យនេះសហរដ្ឋអាមេរិកចង់លេងផ្លូវកាត់ នោះគឺបង្កើត AUKUS រួចហើយចាំលួងចិត្តបារាំងតាមក្រោយ។

ក្រុមអ្នកជំនាញភាគច្រើនយល់ថាទំនាក់ទំនងរវាងបារាំង ឬសហភាពអឺរ៉ុប និងអាមេរិកមិនមែនត្រូវបញ្ចប់ត្រឹមតែវិបត្តិនាវាមុជទឹកនេះទេ ហើយអាមេរិកនៅតែមានឱកាស ស្ដារទំនាក់ទំនងឡើងវិញជាមួយបារាំងដែលនៅតែត្រូវការការគំាទ្រពីសហរដ្ឋអាមេរិក ជាពិសេសគឺការគាំទ្របារាំង ក្នុងប្រតិបត្តិការប្រឆាំងភេរវករក្នុងតំបន់អាហ្វ្រិក, ការបង្កើនភាពជាដៃគូរវាងបារាំង និងអាមេរិកក្នុងតំបន់ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកដែលមានពលរដ្ឋបារំាង ១.៦លាននាក់កំពុងរស់នៅ, ទទួលស្គាល់ការព្រួយបារម្ភរបស់បារាំងចំពោះ
យុទ្ធសាស្ត្រស្ថិរភាពអឺរ៉ុប, គំាទ្រ ឬលើកកម្ពស់គោលជំហរបារាំង ជាពិសេសនៅក្នុងអង្គការ NATO។

តាមការពិតទៅ បារាំងមិនមែនត្រឹមតែខឹងនឹងរឿងអូស្ត្រាលីលុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀងទិញនាវាមុជទឹកពីខ្លួនប៉ុណ្ណោះទេ តែអ្វីដែលបារាំងខឹងបំផុតនោះគឺថាក្នុងនាមជា មហាអំណាចមួយហ្នឹងគេដែរ ហេតុអ្វីបានជាត្រូវបានអាមេរិក អូស្ត្រាលី និងអង់គ្លេស ធីបចោលចេញពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក?

គេត្រូវចាំថាទោះជាមិនបានលើកឡើងពីឈ្មោះចិន តែសម្ព័ន្ធភាព AUKUS ត្រូវបានគេមើលឃើញថាបង្កើតឡើងក្នុងចេតនាប្រឆាំងការកើនឡើងឥទ្ធិពលចិន នៅក្រោម «យុទ្ធសាស្ត្រឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក» របស់លោក ចូ បៃដិន។ ចម្លើយមួយដ៏សំខាន់ គឺនៅស្ថិតត្រង់យុទ្ធសាស្ត្រឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកនេះឯង ដ្បិតនៅក្រោមយុទ្ធសាស្ត្រនេះ រដ្ឋបាល លោក បៃដិនឱ្យតម្លៃខ្ពស់តែទៅលើសម្ព័ន្ធមិត្តដែលមាននិន្នាការច្បាស់លាស់ក្នុងការចូលរួមជាមួយអាមេរិកប្រឆាំងនឹងចិនតែប៉ុណ្ណោះ។ ជាឧទាហរណ៍ដូចជាក្រុមប្រទេស សន្តិសុខចតុភាគី ឬហៅកាត់ថាក្វាដ (Quad) មានអាមេរិក, អូស្ត្រាលី, ជប៉ុន និងឥណ្ឌាជាសមាជិកដែលត្រូវបានបង្កើតឡើង ដើម្បីខ្ទប់ឥទ្ធិពលចិនក្រោមយុទ្ធសាស្ត្រ ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកផងនោះ បារាំង ឬក៏ប្រទេសអឺរ៉ុបដទៃក៏មិនត្រូវបានកោះហៅឱ្យចូលរួមនោះដែរ។ នេះគឺដោយសារបារាំង និងអឺរ៉ុបមិនមានជំហរច្បាស់លាស់ចំពោះចិន ដោយជួនកាលតឹងរ៉ឹង ហើយពេលខ្លះទៀតក៏ទន់ភ្លន់ ដូចជាការព្យាយាមបង្កើតកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាងអឺរ៉ុប និងចិន ទោះជាមិនទាន់បានជោគជ័យ តែជំហរ បែបនេះមិនមែនជាអ្វីដែលអាមេរិកចង់បាននោះទេ។

និយាយពីអូស្រ្តាលីវិញ ការសម្រេចចិត្តលុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀងទិញនាវាមុជទឹកពីបារាំង គឺមានន័យសំខាន់បីយ៉ាងសម្រាប់ទីក្រុងកង់បេរ៉ា។ ទីមួយ គឺនាវាមុជទឹកដើរដោយ ថាមពលនុយក្លេអ៊ែរមានសមត្ថភាពខ្ពស់ជាងឆ្ងាយ បើធៀបទៅនឹងនាវាមុជទឹកដើរដោយថាមពលឥន្ធនៈធម្មតាដែលអូស្ត្រាលីបញ្ជាទិញពីបារាំង។ ជាក់ស្ដែងថ្លែងនៅក្នុង សន្និសីទសារព័ត៌មាន កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១៦ ខែកញ្ញានេះ រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអូស្ត្រាលី លោក Peter Dutton បាននិយាយដោយឥតលាក់លៀមថាការសម្រេចចិត្ត ជ្រើសរើសយកបច្ចេកវិទ្យានាវាមុជទឹកនុយក្លេអ៊ែរអាមេរិក ជំនួសនាវាមុជទឹកបារាំង គឺឈរលើមូលដ្ឋានប្រយោជន៍សន្តិសុខជាតិអូស្ត្រាលី ពីព្រោះថានាវាមុជទឹកបារាំងជា ប្រភេទនាវាមុជទឹកធម្មតាមិនអាចធ្វើប្រតិបត្តិការយូរនៅក្រោមបាតសមុទ្រ ហើយងាយត្រូវបានគេចាប់សញ្ញាទៀត។

ហេតុផលទី២ គឺបរាជ័យរបស់ក្រុមហ៊ុនផលិតនាវាមុជទឹកបារាំង Naval Group ដែលធ្វើឱ្យតម្លៃផលិតនាវាមុជទឹកកើនឡើងខ្ពស់លើសខ្ទង់ចំណាយ និងការពន្យារពេល ពោលគឺគេរំពឹងថានាវាមុជ ទឹកបារាំងនឹងហួសសម័យ នៅពេលត្រូវបានដាក់ឱ្យដំណើរក្នុងរយៈពេល ១៥ឆ្នាំខាងមុខ រាប់ចាប់ពីពេលនេះទៅ។ ហេតុផលទី៣, តាមរយៈការ ចូលរួមជាមួយអាមេរិក និងអង់គ្លេស អូស្ត្រាលីចំណេញបានបច្ចេកវិទ្យាថ្មីក្នុងការផលិតនាវាមុជទឹកនុយក្លេអ៊ែរ បូករួមទាំងបច្ចេកវិទ្យាបញ្ញាសម្បនិម្មិត និងបច្ចេកវិទ្យាកុំព្យូទ័រ quantum។

ដោយឡែក ចំពោះអង់គ្លេស ការចូលរួមក្នុងការបង្កើតសម្ព័ន្ធភាព AUKUS គឺនឹងពង្រឹងសមត្ថភាពវិស័យការពារជាតិរបស់ខ្លួនជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក នៅក្រោយ Brexit និងទទួលបានផលចំណេញដោយការនាំចេញនាវាមុជទឹកឱ្យអូស្ត្រាលី ខណៈអាមេរិកផ្ទាល់នឹងប្រើឱកាសនេះបញ្ជាក់កាន់តែច្បាស់ពីការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនចំពោះ តំបន់ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក ដល់សម្ព័ន្ធមិត្តដែលកំពុងព្រួយបារម្ភពីការកើនឡើងឥទ្ធិពលចិនដូចជាឥណ្ឌា, ជប៉ុន, កូរ៉េខាងត្បូង និងតៃវ៉ាន់ជាដើម។

គួរបញ្ជាក់ថា លោក ចូ បៃដិន និងលោក ម៉ាក្រុង ក៏បានជួបពិភាក្សាគ្នាតាមទូរស័ព្ទដើម្បីបន្ធូរបន្ថយជម្លោះការទូត ដោយភាគីបារាំងបានយល់ព្រមបញ្ជូនអគ្គរដ្ឋទូតត្រឡប់ ទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិកវិញ នៅសប្ដាហ៍ក្រោយនេះ ហើយមេដឹកនាំទាំង២ បានយល់ព្រមជួបមុខគ្នាដោយផ្ទាល់នៅអឺរ៉ុបនៅចុងខែតុលាខាងមុខនេះ។ តែទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី ជម្លោះការទូតអាមេរិក និងបារាំង ចង់ ឬមិនចង់ វាបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ទំនុកចិត្តរវាងអាមេរិក និងអឺរ៉ុបបាត់ទៅហើយ គឺនៅត្រង់ថាអឺរ៉ុបនៅតែមើលឃើញថាលោក បៃដិន និងលោក ត្រាំ គ្មានអ្វីខុសគ្នានោះទេ ពោលនៅតែសម្រេចកិច្ចការអ្វីមួយដោយមិនបានប្រឹក្សាយោបល់ជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តជាមុន។ ដូច្នេះ ទោះជាពួកគេត្រូវការអាមេរិក ក៏មិនប្រាកដថាពួកគេនឹងធ្វើតាមអាមេរិកគ្រប់រឿងនោះដែរ៕

ប្រភព៖ AFP, New York Times (ថ្ងៃសុក្រ ទី២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១)

ដោយៈ Fresh News

សេចក្តីជូនព័ត៌មាន ស្តីពី ការចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកូវីដ-១៩ ជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ក្រោយពីបានព្យាបាលជាសះស្បើយពីជំងឺកូវីដ-១៩រយៈពេលចាប់ពី៤ខែឡើង (ថ្ងៃទី២២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១)

 

 

សារលិខិតសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក្នុងឱកាសអបអរសាទរទិវាទេសចរណ៍ពិភពលោកឆ្នាំ២០២១ ក្រោមប្រធានបទ «ទេសចរណ៍សម្រាប់កំណើនប្រកបដោយបរិយាបន្ន»

 សារលិខិតសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្នុងឱកាសអបអរសាទរទិវាទេសចរណ៍ពិភពលោកឆ្នាំ២០២១ ក្រោមប្រធានបទ «ទេសចរណ៍សម្រាប់កំណើនប្រកបដោយបរិយាបន្ន»

(ថ្ងៃទី២៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១)

ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី យឹម ឆៃលី តំណាងដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន អញ្ជើញចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលស្តីពីប្រព័ន្ធស្បៀង ដែលរៀបចំដោយឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅទីក្រុង ញ៉ូ យ៉ក រាជធានីភ្នំពេញ តាមរយៈការថតវីដេអូទុកជាមុន

 

 

សុន្ទរកថា ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី យឹម ឆៃលី ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាស្តារអភិវឌ្ឍន៍វិស័យកសិកម្ម និងជនបទ តំណាងដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ធមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា  ថ្លែងក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលស្តីពីប្រព័ន្ធស្បៀង  ដែលរៀបចំដោយឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅទីក្រុង ញ៉ូ យ៉ក

រាជធានីភ្នំពេញ តាមរយៈការថតវីដេអូទុកជាមុន នៅថ្ងៃទី២៣ខែកញ្ញាឆ្នាំ២០២១

₋ ឯកឧត្តម អង់តូនីយ៉ូ ហ្គូតែរ៉េស  (Antonio Guterres) អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ

₋ ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី !

ជាបឋម ក្នុងនាម សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រ កម្ពុជា ខ្ញុំសូមសំដែងនូវសេចក្តីរីករាយដោយបានចូលរួមថ្លែងសុន្ទរកថាក្នុងនាមរាជរដ្ធាភិបាលកម្ពុជា និងសូម វាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលបានរៀបចំ កិច្ចប្រជុំកំពូលស្តីពីប្រព័ន្ឋស្បៀង ដ៏មាន សារៈសំខាន់នេះ។ 

ផែនទីបង្ហាញផ្លូវស្តីពីប្រព័ន្ធស្បៀងសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពនៅកម្ពុជាឆ្នាំ២០៣០ បានរៀបចំឡើងផ្អែកលើលទ្ធផលកិច្ចសន្ទនានិងការវិភាគ ហើយបានផ្សារភ្ជាប់នឹងក្របខ័ណ្ឌគោលនយោបាយ និងយុទ្ធសាស្ត្រនានា ដែលមានស្រាប់។ ដើម្បីសម្រេចឱ្យបានចក្ខុវិស័យស្តីពីប្រព័ន្ធស្បៀងឆ្នាំ២០៣០ ដែលផ្តល់នូវសន្តិសុខស្បៀងនិងអាហារូបត្ថម្ភ សម្រាប់មនុស្សគ្រប់រូប គិតគូពីចីរភាពសេដ្ឋកិច្ច សង្គមនិងបរិស្ថាន រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានដាក់ចេញនូវ អាទិភាពចំនួនបួនដូចខាងក្រោម៖

ទីមួយ ការលើកកម្ពស់របបអាហារសុខភាពសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា ដើម្បីបំបែកវដ្តអន្តរជំនាន់នៃ បញ្ហាអាហារូបត្ថម្ភ។ កម្ពុជាប្តេជ្ញាត្រឹមឆ្នាំ២០៣០ នឹងធ្វើឱ្យរបបអាហារសុខភាព មានភាពងាយស្រួល អាចរកបាន និងមានតម្លៃសមរម្យសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាគ្រប់រូប។

ទីពីរ ការលើកកម្ពស់ភាពអង់អាចរបស់យុវជន ស្រ្តី និងជនងាយរងគ្រោះ។ កម្ពុជានឹងបន្តអនុវត្តសកម្មភាពលើកកម្ពស់សមភាពយេនឌ័រ បង្កើតការងារសមរម្យ អភិវឌ្ឍន៍សហគ្រិន និងផ្តល់ឱកាស ការងារសម្រាប់យុវជន ស្ត្រីនិងជនងាយរងគ្រោះ និងផ្តល់ទីកន្លែងសម្រាប់យុវជនចូលរួមក្នុងកិច្ចសន្ទនា គោលនយោបាយ។ 

ទីបី ក្នុងបរិការណ៍ដែលពិភពលោកទាំងមូលបាននិងកំពុងប្រយុទ្ធនឹងជំងឺកូវីដ-១៩ និងការប្រែប្រួល អាកាសធាតុ ការរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ បានក្រើនរំលឹកយើងទាំងអស់គ្នា ឱ្យយកចិត្តទុកដាក់លើ ការពង្រឹងភាពធន់លើមុខរបរចិញ្ចឹមជីវិតនិងប្រព័ន្ធស្បៀង ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងវិបត្តិនិងបញ្ហានានា ដែល អាចកើតឡើងនៅពេលអនាគត។ កម្ពុជានឹងបន្តធ្វើសកម្មភាព ដើម្បីដោះស្រាយភាពងាយរងគ្រោះ និង កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ ពង្រឹងភាពធន់របស់តួអង្គពាក់ព័ន្ធ ពង្រឹងបណ្តាញការងារនិងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនានា។

ទីបួន ការពង្រឹងអភិបាលកិច្ចដើម្បីធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធស្បៀងកាន់តែមានបរិយាប័ន្ន ។ កម្ពុជានឹងបន្តរៀបចំ កិច្ចសន្ទនា ការសម្របសម្រួល និងការសហការជាមួយគ្រប់តួអង្គពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធស្បៀង កាន់តែ មានបរិយាប័ន្ន ឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ ជនងាយរងគ្រោះ និងជនជាតិដើមភាគតិច ។ល។

កម្ពុជានឹងធ្វើជាប្រធានអាស៊ាននៅឆ្នាំ២០២២ គឺជាពេលវេលាដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់កម្ពុជាពង្រឹង កិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយប្រទេសនានា ដើម្បីឱ្យប្រព័ន្ធស្បៀងកាន់តែមានភាពរឹងមាំនិងមានចីរភាព សម្រាប់មនុស្ស ភពផែនដី និងវិបុលភាព។

ដោយប្រទេសកម្ពុជា នឹងក្លាយទៅជាប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៣០ ប្រព័ន្ធស្បៀង គឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះដ៏សំខាន់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព លុបបំបាត់គ្រោះអត់ឃ្លាន និងបញ្ហាអាហារូបត្ថម្ភ និងកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ  ដោយមិនទុកនរណាម្នាក់ចោលនោះឡើយ។

ជាចុងបញ្ចប់ ខ្ញុំសូមជូនពរឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី មានសុខភាពល្អបរិបូរណ៏ និងទទួលបានជោគជ័យគ្រប់ភារកិច្ច៕

សូមអរគុណ!

************

Statement by​ H.E. Dr. Yim Chhay Ly. Deputy Prime Minister  Chairman of the Council for Agricultural and Rural Development, high representative of

Samdech Akka Moha Sena Padei Techo HUN SEN, Prime Minister of the Kingdom of Cambodia for the Global Food Systems Summit in New York. 

Phnom Penh, Video recording, date 23 September 2021

*****

His Excellency Antonio Guterres, Secretary General of the United Nations;

Excellencies, Ladies and Gentlemen,

On behalf of Samdech Akka Moha Sena Padei Techo HUN SEN, Prime Minister of the Kingdom of Cambodia, it is my great pleasure to deliver a Statement for the Royal Government of Cambodia and my appreciation to the United Nations for hosting this important Summit.

Cambodia’s National Roadmap for Food Systems for Sustainable Development 2030 is the product of extensive analysis of dialogues and aligns with existing policy frameworks and strategies. To achieve the 2030 Food Systems vision, which is focused on providing food security and nutrition for all, economic, social and environmental sustainability, Cambodia has identified four main priority areas as below: 

1. Healthy diets for all to break the intergenerational cycle of malnutrition. We commit that by 2030, healthy diets will be available, accessible and affordable for all Cambodians. 

2. Empowerment of youth, women and the vulnerable. We commit to create opportunities for decent employment, education, and enterprise and promote gender equality and spaces for youth in policy dialogue.  

3. In the context that the world is fighting against Covid-19 and climate change, the Food Systems Summit has reminded us to focus on resilient livelihoods and resilient food systems to protect the food system against future shocks and stresses. Cambodia will address vulnerabilities and poverty and strengthen the resilience of food system actors, networks and infrastructures. 

4. Governance for more inclusive food systems, Cambodia will continue dialogue, coordination, and collaboration with all stakeholders, ensuring justice and responsiveness to the needs of consumers, the vulnerable and indigenous people. 

 

Cambodia moves to Chairmanship of ASEAN in 2022. We look forward to working with countries in the region to improve food systems for the sustainability of people, planet and prosperity.

As the Nation moves to Upper-Middle Income Country status by 2030, food systems will serve as a critical foundation for sustainable development and the elimination of all forms of malnutrition, hunger, and poverty, ensuring that no one is left behind.

I wish Excellencies, Ladies and Gentlemen good health and success. Thank you!

សេចក្តីសម្រេច ស្តីពី ការផ្អាកការរៀបចំពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ និងភ្ជុំបិណ្ឌ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩

 

(ភ្នំពេញ)៖ នៅយប់ថ្ងៃទី២៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១នេះ រាជរដ្ឋាភិបាលបានចេញសេចក្តីសម្រេចជាផ្លូវការឲ្យផ្អាកការរៀបចំពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ និងភ្ជុំបិណ្ឌ ចាប់ពីបិណ្ឌ៤ រហូតដល់ថ្ងៃភ្ជុំបិណ្ឌ ដើម្បីបង្ការ និងទប់ស្កាត់ជំងឺកូវីដ១៩ ដែលកំពុងវាយលុកខ្លាំង។ សេចក្តីសម្រេចរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ដែលចុះហត្ថលេខាដោយសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃកម្ពុជា បានសម្រេចដូចខាងក្រោម៖ ១៖ ផ្អាកការរៀបចំពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ ចាប់ពីបិណ្ឌ៤ រហូតដល់ថ្ងៃភ្ជុំបិណ្ឌ។ ២៖ គណៈអភិបាលរាជធានី-ខេត្ត ត្រូវធ្វើការសម្របសម្រួលជាមួយយន្តការដែលមានការពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ដើម្បីធានាដល់ការនាំយកចង្ហាន់ និងទេយ្យវត្ថុចាំបាច់នានា ប្រគេនដល់ព្រះសង្ឃនៅតាមបណ្តាវត្តអារាមនានា ដែលស្ថិតក្នុងសមត្ថកិច្ចដែនដីរបស់ខ្លួន។ ៣៖ រក្សាការឈប់សម្រាករយៈពេល៣ថ្ងៃ សម្រាប់ពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ដែលត្រូវបានកំណត់ដោយអនុក្រឹត្យលេខ១៣១ អនក្រ.បក ចុះថ្ងៃទី២៦ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ ស្តីពីប្រតិទិនឈប់សម្រាកការងាររបស់មន្រ្តីរាជការ និយោជិត កម្មករ ប្រចាំឆ្នាំ២០២១។