Monday, June 22, 2015

ជនជាតិ​​ខ្មែរ ​និង​ចិន​ ជាមេខ្លោង​​ជួញដូរ​គ្រឿង​​ញៀន​ដ៏ធំនៅ​​កម្ពុជាត្រូវ​បាន​ចាប់ខ្លួន​ ជាមួយ​​នឹងវត្ថុតាង​​ថ្នាំញៀន​ទម្ងន់៥៥​​គីឡូក្រាម​

ឯក​ឧត្តមឧត្តម​សេនីយ៏ឯក ម៉ក់ ជីតូ អគ្គស្នង​ការរងនគរបាល​ជាតិ ទទួលផែន​គ្រឿ​ងញៀន បានបើក​ប្រតិបត្តិទ្រង់​ទ្រាយធំ ដឹក​នាំកម្លាំង​នគរបាល នៃមន្ទីរ​ប្រឆាំងគ្រឿង ក្រសួង​មហាផ្ទៃ ចុះបង្ក្រាប​មេខ្លោងជួញ​ដូរគ្រឿងញៀន​ដ៏ធំនៅ​កម្ពុជា ចំនួន៣​នាក់ ក្នុង​នោះបុរស​ជនជាតិ​ចិន២នាក់ ដោយ​ដក​ហូតគ្រឿង​ជិត៥៥​ទម្ងន់គីឡូក្រាម ។
ប្រតិបត្តិការ​បង្ក្រាបមេ​ខ្លោងជួញដូរគ្រឿង​ញៀននេះ ដឹកនាំសម្រប​សម្រួលតាម​ផ្លូវច្បាប់ពីសំណាក់​តំណាង​អយ្យការ បាន​ធ្វើឡើង តាំងពីល្ងាចថ្ងៃទី១៧ ខែមិថុនា នៅក្នុង​ទឹក​ដីខណ្ឌឫស្សីកែវ ដោយ​ឃាត់ខ្លួនជនសង្ស័យ​ចំនួន៣នាក់ ហើយ​ក្រោយពីបញ្ចប់​ការសួរនាំ​រួចមក ឯកឧត្តមឧត្តមសេនីយ៏​ឯក ម៉ក់ ជីតូ បានដឹកនាំ​កម្លាំងនគរបាល បន្តស្រាវ​ជ្រាវ ដើម្បីតាម​ចាប់មេខ្លោង ដែល​កំពុងរត់គេច​ខ្លួន នៅខេត្ត​ស្ទឹងត្រែង។
បន្ទាប់មក​នៅព្រឹកថ្ងៃ​ទី១៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៥ កម្លាំង​នគរបាល នៃមន្ទីរ​ប្រឆាំង​គ្រឿង​ញៀន បានបង្ហាញ​មុខជនសង្ស័យ​ទាំង៣នាក់​ ក្នុងនោះមាន ស្រី​២នាក់ ព្រមទាំងថ្នាំ​ញៀនទម្ងន់៥៥គីឡូក្រាម ។ នេះជាការបង្ក្រាបការ​ជួញដូរគ្រឿង​ញៀន​ដ៏ធំបំផុត នៅប្រទេស​កម្ពុជា ដែលកម្លាំង​សមត្ថកិច្ច បានដក​ហូតគ្រឿង​ញៀន​ដ៏ច្រើន​បែបនេះ។
ក្នុង​ចំណោមជន​ល្មើស​គ្រឿងញៀន​នេះ មានមេខ្លោង​លំដាប់ទី២ និងបក្ខពួក​ទាំងអស់ ៣នាក់ ត្រូវបាន​ត្រូវបានសមត្ថកិច្ច​ធ្វើសន្និសីទ​កាសែត នៅអគ្គស្នងការដ្ឋាន​នគរបាល​ជាតិ នៅថ្ងៃទី២០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៥ ដោយឯក​ឧត្តមឧត្តមសេនីយ៍​ឯក ម៉ក់ ជីតូ អគ្គស្នង​ការរង​នគរបាលជាតិ​ទទួល​បន្ទុក​ផែន​គ្រឿង​ញៀន។
ឯកឧត្តម​ឧត្តមសេនីយ៍​ឯក ម៉ក់ ជីតូ បានថ្លែ​ងនៅក្នុងសន្និសីទ​កាសែតថា ថ្នាំញៀន​ដ៏ធំសម្បើម​នេះ ត្រូវបាន​ក្រុមមេខ្លោង​នាំចេញពីតំបន់​ត្រីកោណ​មាស ប្រទេស​ឡាវ ដោយ​នាំចូលមក​ខេត្តស្ទឹង​ត្រែង​ប្រទេស​កម្ពុជា និងបន្ត​នាំមករាជធានីភ្នំពេញ រួចកែច្នៃបញ្ជូន​ចែកចាយ​នៅទីក្រុង​ភ្នំពេញ រួមនឹងបន្តយក​ទៅលក់​នៅកោះ​តៃវ៉ាន់។
ឯកឧត្តម  ម៉ក់ ជីតូ បានបញ្ជាក់​ថា ពាក់ព័ន្ធនឹង​ថ្នាំញៀន​ដ៏ធំសម្បើម​ជិត៥៥​គីឡូក្រាម​នេះ គឺមានមេខ្លោង​ជាជនជាតិ​ខ្មែ។
បើតាម​ការឲ្យដឹង​របស់លោក មាស វិរិទ្ធ អគ្គលេខាធិការ​នៃអាជ្ញាធរជាតិ​ប្រឆាំង​គ្រឿង​ញៀន បានថ្លែង​ប្រាប់នៅក្នុងសន្និសីទកាសែត​ថា ថ្នាំញៀនគ្រាប់ត្រឹ​មតែ ៦គីឡូក្រាម​ប៉ុណ្ណោះ អាចធ្វើឲ្យប៉ះ​ពាល់មនុស្សដល់​ទៅ ១៧៦០០នាក់ ។ ចុះទម្រាំ​ថ្នាំញៀន​រហូតដល់ ៥៥គីឡូក្រាម តើ​ប៉ះពាល់ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ចំនួនប៉ុន្មាន? លោកបានបញ្ជាក់​ថា ថ្នាំញៀន​ទាំងនេះ ពិតជា​ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់​ធ្ងរដល់​ប្រជាពលរដ្ឋរាប់​ម៉ឺននាក់ ប្រសិន​បើមិន​បង្រ្កាប​ឲ្យទាន់​ពេលវេលា​នោះទេ។
ឯកឧត្តមឧត្តម​សេនីយ៍ ម៉ក់ ជីតូ បានបញ្ជាក់​ថា នេះជាលើក​ទី៣ហើយ ដែល​សមត្ថកិច្ច​កម្ពុជា បង្រ្កាប​បានគ្រឿង​ញៀន​លក្ខណៈធំៗ​បែបនេះ ហើយវា មានតម្លៃរ​ហូតដល់​ប្រហែល​៣​លានដុល្លារ។ បន្ទាប់​ពីបិទបញ្ចប់​សន្និសីទកាសែត​ ជនសង្ស័យ ពាក់ព័ន្ធ​ករណីចាប់​គ្រឿងញៀន​ដ៏ធំ ជាមេក្លោងទី២ និងបក្ខពួក ត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់តុលាការដើម្បីចាត់ការតាមផ្លូវច្បាប់។
ដោយ​ឡែកមេក្លោង​ធំ ត្រូវបាន​កម្លាំងសមត្ថកិច្ច​ប្រកាសថា កំពុងតាម​ប្រមាញ់​នឹងចាប់​ឲ្យ​បានក្នុងពេល​ឆាប់ៗនេះ។
លោកឧត្តមសេនីយ៍​ឯក ខៀវ សាម៉ន ប្រធានមន្ទីរ​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​គ្រឿង​ញៀន នៃ​អគ្គស្នងការដ្ឋាននគរ​បាលជាតិ បាន​ឱ្យដឹង​ថា នៅល្ងាច​ថ្ងៃទី២១ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៥នេះ មេខ្លោង​ជួញដូរគ្រឿង​ញៀន​ជិត៥៥គីឡូ​ក្រាម ត្រូវបាន​បញ្ជូនមក​ដល់អគ្គស្នងកា​រដ្ឋាននគរបាល​ជាតិ​ហើយ ដោយ​ត្រូវបាន​ឃុំខ្លួន​នៅទីនោះ រង់ចាំបញ្ជូន​ទៅទៅកាន់​តុលាការ។
ជន​សង្ស័យម្នាក់​នេះ មានឈ្មោះ លីវ ស៊ឺ ដែលចាប់​បាន​នៅខេត្តស្ទឹង​ត្រែង បន្ទាប់​ពីសមត្ថកិច្ច បើកការ​បង្រ្កាបគ្រឿង​ញៀន​ធំមួយ ដោយឃាត់ខ្លួន​បានមុខ​សញ្ញាចែកចាយ​បន្ត៣នាក់ រហូតដល់ឈាន​ទៅដល់ការចាប់​ខ្លួនរូបគេ​តែម្តង បន្ទាប់​ពីរត់គេចខ្លួន​ទៅដល់​ខេត្តស្ទឹងត្រែង។
សូម​ជំរាប​ថា កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែមិថុនា កន្លងទៅ សមត្ថ​កិច្ចច​ម្រុះ បានបើក​ប្រតិបត្តិការបង្រ្កាប​យ៉ាងសំងាត់​មួយ នៅក្នុងទឹក​ដីខណ្ឌឫស្សី​កែវ រាជធានីភ្នំ​ពេញ ដោយឃាត់​បាន ជនសង្ស័យ​៣នាក់ ក្នុងនោះ​មាន២នាក់ ជាជន​ជាតិ​ចិន។ ជនសង្ស័យជួញ​ដូរគ្រឿង​ទាំង​៣នាក់ មាន​ជន​ជាតិ​ចិន​២នាក់ ត្រូវចោទប្រកាន់ ពីបទផលិត​កែច្នៃ និងរក្សាទុក​ជួញដូរ ប្រើប្រា​ស់ដោយ​ខុសច្បាប់ (សារធាតុញៀន) និង​ស្ត្រីខ្មែរ​ម្នាក់​ឈ្មោះ ដានី ចោទ​ប្រកាន់​ពីបទ​ចូល​រួមប្រតិបត្តិ​បទ​ឧក្រិដ្ឋ (គ្រឿងញៀន) ហើយ​ត្រូវបាន​តុលាការ បញ្ចូន​ទៅពន្ធនាគារ​ព្រៃសរ៕

សម្តេច​តេជោ ​ហ៊ុន​ សែន​ ដឹកនាំគណៈ​ប្រតិភូ​ ទៅចូលរួម​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​យុទ្ធសាស្ត្រ​ កិច្ចសហ​ប្រតិបត្តិការ​សេដ្ឋកិច្ច​ នៅប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ារ​

កាលពីវេលា​ម៉ោង៨ព្រឹក ថ្ងៃទី២២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៥នេះ  សម្តេចអគ្គមហា​សេនាបតី​តេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋ​មន្រ្តីកម្ពុជា បានដឹកនាំ​គណៈ​ប្រតិភូ ទៅចូលរួម​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​យុទ្ធសាស្រ្ត កិច្ចសហ​ប្រតិបត្តិការ​សេដ្ឋកិច្ច អាយ៉េ​យ៉ាវ៉ា​ឌី-ចៅប្រាយ៉ា-មេគង្គ​លើកទី៦ តាម​ការអញ្ជើញ​របស់​ឯកឧត្តម ថេន សេន (U THEIN SEIN) ប្រធានា​ធិបតី នៃ​សាធារណរដ្ឋ សហភាព​មីយ៉ាន់​ម៉ារ ដែលនឹង​ប្រព្រឹត្ត​ទៅចាប់​ពីថ្ងៃទី ២២ ដល់​ថ្ងៃទី២៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៥ នៅរដ្ឋធានី ណៃពី​ដោ នៃប្រទេស​មីយ៉ាន់ម៉ារ ។
គណៈ​ប្រតិភូអម​ដំណើរ​សម្តេចតេ​ជោនាយករដ្ឋមន្រ្តី រួមមាន ឯកឧត្តមឧប​នាយករ​ដ្ឋមន្រ្តី ហោ ណាំហុង, ឯកឧត្តម ថោង ខុន រដ្ឋម​ន្រ្តីក្រសួងទេស​ចរណ៍ ឯកឧត្តម សាយ សំ​អាល់ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួង​បរិស្ថាន និងសមាជិក​រាជរដ្ឋាភិបាល​ដទៃទៀត។
យោងសេចក្តីជូនព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ បានឲ្យដឹងថា តាមការ​រំពឹងទុក នៅទីបញ្ចប់​នៃកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ ឯកសារ​មួយ​ចំនួន​នឹងត្រូវ​បាន​អនុម័ត ក្នុង​នោះ​រួមមាន សេចក្តី​ថ្លែង​ការណ៍រួម នៃកិច្ចប្រ​ជុំកំពូលលើក​ទី៧ កម្ពុជា ឡាវ មីយ៉ាន​ម៉ារ និង​វៀត​ណាម សេចក្តីថ្លែងការណ៍រដ្ឋធា​នីណៃពីដោ នៃកិច្ចប្រ​ជុំកំពូល ស្តីពីយុទ្ធ​សាស្ត្រ​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​សេដ្ឋកិច្ច អាយ៉េ​យ៉ាវ៉ាឌី  ចៅប្រាយ៉ា  មេគង្គ លើកទី៦  និងផែនការសកម្មភាព នៃតុទ្ធសា​ស្ត្រកិច្ចសហប្រតិបត្តិ​ការសេដ្ឋកិច្ច អាយ៉េ​យ៉ាវ៉ាឌី  ចៅប្រាយ៉ា​ មេគង្គ ។

សម្តេច​តេជោ​បាន​អញ្ជើញ​​ទៅដល់​សហភាព​​មីយ៉ាន់ម៉ារ​ហើយ​ ដើម្បី​ចូល​រួមកិ​ច្ចប្រជុំ​កំពូល​​កម្ពុជា​ ឡាវ​ មីយ៉ា​ន់ម៉ារ​ វៀត​ណាម​ លើក​ទី៧​

សម្តេចអគ្គម​ហាសេនាបតី​តេជោ ហ៊ុន សែន ប្រមុខ​នៃរាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ក៏ដូចជា​បណ្តាប្រមុខរ​ដ្ឋាភិបាល​នៃប្រទេស​ឡាវ វៀត​ណាម និង​ប្រទេសថៃ បាន​អញ្ជើញ​ទៅដល់​ចំណតអាកាស​យានដ្ឋាន​អន្តរ​ជាតិ ណៃពិដោ សាធារណរដ្ឋ​មីយ៉ាន់ម៉ារ ជាបន្តបន្ទាប់​នៅព្រឹកថ្ងៃទី២២ ខែ​មិថុនានេះ ដើម្បី​ចូលរួមកិច្ច​ប្រជុំកំពូល​កម្ពុជា ឡាវ មីយ៉ាន់​ម៉ារ វៀតណាម លើកទី៧ និងកិច្ចប្រជុំ​កំពូលយុទ្ធ​សាស្រ្ត នៃកិច្ច​សហប្រតិបត្តិកា​រសេដ្ឋកិច្ចអាយ៉េ​យ៉ាវ៉ាឌី ចៅប្រាយ៉ា​ មេគង្គ លើកទី៦ នៅទី​ក្រុងណៃពិដោ នៃសាធារណរដ្ឋសហភាព​មីយ៉ាន់ម៉ារ   ដែលនឹង​ប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅរសៀល​ថ្ងៃទី២២និងព្រឹកថ្ងៃទី២៣មិថុនា។
វត្តមាន​នៃការអញ្ជើញ​ដល់​របស់ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន និងគណៈប្រតិភូជាន់​ខ្ពស់រាជរដ្ឋាភិ​បាលកម្ពុជា ត្រូវបាន​ការធ្វើគារវ​កិច្ចស្វាគមន៍យ៉ាងស្និត​ស្នាលរ៉ាក់​ទាក់បំផុត ពីឯក​ឧត្តមបណ្ឌិត កូ កូ អុង (Ko Ko Oo) រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួង​វិទ្យាសាស្រ្ត និង​បច្ចេកវិទ្យា​មីយ៉ាន់​ម៉ារ ឯកឧត្តម ស៊ៀន ប៊ុនវុធ ឯកអគ្គរាជទូត​ព្រះ រាជាណា​ចក្រកម្ពុជា ប្រចាំ​សាធារណរដ្ឋសហភាព​មីយ៉ាន់ម៉ារ ព្រមទាំង​ឯកឧត្តម លោក​ជំទាវ ជាឥស្សរជន​ជាន់ខ្ពស់នៃ​ប្រទេស​ទាំង​ពីរកម្ពុជា មីយ៉ាន់ម៉ា​រជាច្រើន​រូប៕

សេចក្តីបំភ្លឺរបស់ទីស្តីការគណៈរដ្ធមន្ត្រី ចំពោះការចោទប្រកាន់របស់តំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រឆាំង


 

ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បំភ្លឺចំពោះការចោទប្រកាន់របស់ អ្នកតំណាងគណបក្សប្រឆាំង



នៅថ្ងៃទី ​២២ ខែមិថុនា ​ឆ្នាំ ២០១៥នេះ ទី​ស្តីការគណៈរ​ដ្ឋមន្ត្រី បានធ្វើសន្និសីទ​សារព័ត៌មានមួយ ​ដើម្បីបំភ្លឺចំពោះការ​ចោទប្រកាន់របស់ ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ​ គណបក្សប្រឆាំង ទៅ​លើសេចក្តីជូន​ដំណឹងលេខ ៦​១៣ សជណ.​កបច ចុះថ្ងៃ​ទី ០៥ ខែមិថុនា ​ឆ្នាំ២០១៥ ​របស់ទីស្តីការគណៈរ​ដ្ឋមន្ត្រី ក្រោម​អធិបតីភាពរបស់ ​ឯកឧត្តម​ តឹករ៉េត សំរេច ​រដ្ឋលេខាធិការ​នៃទីស្តីការគណៈរ​ដ្ឋមន្ត្រី ឯកឧត្តម​ អ៊ឹម ស៊ី​ថុល អគ្គលេខាធិ​ការក្រុមប្រឹក្សាអ្នកច្បា​ប់នៃទីស្តីការគ​ណៈរដ្ឋមន្ត្រី និ​ងឯកឧត្តម​ ផៃ សុខេង សមា​ជិកក្រុមប្រឹក្សាអ្នកច្បា​ប់នៃទីស្តីការគ​ណៈរដ្ឋមន្ត្រី​។
យោងតាមសេ​ចក្តីបំភ្លឺរបស់ទី​ស្តីការគណៈរ​ដ្ឋមន្ត្រី ​ដែលបានចែក​ជូនអ្នកសារព័​ត៌មាន នៅក្នុងសន្និ​សីទនៅថ្ងៃនេះ ​បានបញ្ជាក់ថា ​អ្នកតំណាងរាស្ត្រ គ​ណបក្សប្រឆាំង ​គឺឯកឧត្តម សុន ​ឆ័យ និងឯកឧត្តម​ ហូរ វ៉ាន់​ ដែលខ្លួនបានធ្វើ​ប្រតិកម្ម តាមរយៈកា​រចុះផ្សាយរបស់​សារព័ត៌មានភ្នំពេ​ញបុស្តិ៍នោះ គឺ​និយាយខុសពី​ការពិត និងមិនបានយល់ពី​ខ្លឹមសារនៃសេច​ក្តីជូនដំណឹងរបស់​ទីស្តីការគណៈរដ្ឋម​ន្ត្រីសោះឡើយ។
​ឯកឧត្តម ​តឹករ៉េត ​សំរេច បា​នបំភ្លឺថា ​យោងតាមការចុះ​ផ្សាយរបស់កា​សែតភ្នំពេញប៉ុ​ស្តិ៍ បានស្រង់សម្ដីរប​ស់អ្នកតំណាង​រាស្រ្ត សុន​ ឆ័យ ថា​ ៖  «វាខុស​ទាំងស្រុង បែបនេះ​គឺប៉ះពាល់ដល់​តួនាទីរ​បស់សភា ​និងរំលោភ​បំពានលើមា​ត្រា៩៦ ​នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញក​ម្ពុជា។ ការលើ​កឡើងបែប​នេះ វាប​ង្ហាញថា​ ឯកឧត្តម​តំណាងរា​ស្រ្តរូបនេះ ​ពិតជាពុំបា​នអានឱ្យយ​ល់ ឬធ្វើមិ​នយល់ ​អំពីខ្លឹមសារ​នៃសេចក្តីជូ​នដំណឹងរ​បស់ទីស្តីកា​រគណៈរ​ដ្ឋមន្រ្តីទេ ពី​ព្រោះថា ​សេចក្តីជូន​ដំណឹងនេះ​ ពុំបានធ្វើ​ឱ្យប៉ះពាល់ ​សូម្បីតិចតួ​ចក្តី ចំពោះតួនា​ទីរបស់សភានោះ​ទេ។
សេ​ចក្តីជូន​ដំណឹងនេះ ​មានចរិត​ត្រឹមតែជា​សេចក្តីណែនាំ ​ចំពោះមន្រ្តី​រាជការ ដើម្បីឱ្យពួ​កគេអាចមាន​ព័ត៌មាន​គ្រប់គ្រាន់ ​សុក្រឹត ​និងត្រឹមត្រូវ​តាមច្បាប់ ហើ​យត្រូវស្នើ​សុំការអ​នុ​ញ្ញាតជាមុ​នពីប្រធាន​ស្ថាប័នរប​ស់ខ្លួនដែលជា​សមាជិក​រាជរដ្ឋាភិ​បាល មុន​នឹងធ្វើការ​ឆ្លើយតប។ ​គោលបំណង​នៃសេចក្តីជូ​នដំណឹង គឺព​ង្រឹងការទទួ​លខុសត្រូវរ​បស់សមាជិករា​ជរដ្ឋាភិ​បាល ស្រ​បតាមមាត្រា​១២១ថ្មី ​នៃរដ្ឋធម្ម​នុញ្ញ ដែល​ចែងថា «សមា​ជិកទាំងឡា​យនៃរាជរ​ដ្ឋាភិបាលទ​ទួលខុសត្រូ​វរួមគ្នា ​ចំពោះរដ្ឋស​ភា អំពី​នយោបាយទូទៅរ​បស់រាជ​រដ្ឋាភិបា​ល។ សមាជិ​កមួយរូបៗនៃ​រាជរដ្ឋា​ភិបាលទទួ​លខុសត្រូវរៀង​ខ្លួនចំពោះនាយ​ករដ្ឋមន្រ្តី​ និងចំ​ពោះរដ្ឋសភា​ អំពីការដែល​ខ្លួនបាន​ប្រព្រឹត្ត»​។
ឯកឧត្ត​ម​ តឹករ៉េត ​សំរេច បា​នបន្ថែមថា ​លើសពីនេះទៀ​ត ឯកឧ​ត្តម សុន ​ឆ័យ បានលើ​កឡើងថា ​សេចក្តីជូ​នដំណឹងនេះ​ រំលោភលើ​មាត្រា៩​៦ នៃរដ្ឋធ​ម្មនុញ្ញ។ ការចោទ​ប្រកាន់នេះឯ​កឧត្តម​ បានបំភ្លឺ​ថា ការ​លើកឡើងនេះ ​គឺប្រាស់ចាក​ពីការពិត​ទាំងស្រុងទៅ​នឹងខ្លឹមសា​រនៃមាត្រា៩​៦ នៃ​រដ្ឋធម្មនុ​ញ្ញ ចែងថា​៖ «តំណាង​រាស្រ្តមានសិ​ទ្ធិដាក់សំណួ​រដល់រា​ជរដ្ឋាភិបាល​។ សំណួរ​នេះ ត្រូវ​សរសេរជា​លាយលក្ខណ៍​អក្សរ។ ចម្លើយ​អាចឆ្លើយ​ដោយរដ្ឋមន្រ្តី​មួយរូប ​ឬច្រើនរូប​»។ នេះមាន​ន័យថា មា​ត្រា៩៦ នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​មិនបើកផ្លូ​វឱ្យមន្ត្រី ​ដែលមិន​មែនជាសមា​ជិករាជ​រដ្ឋាភិបាល​ ឆ្លើយបំភ្លឺ​ទៅគណៈកម្មកា​រនានារ​បស់ស្ថាប័ន​នីតិប្បញ្ញ​ត្តិ ឬក្រុមអ្ន​កតំណាងរាស្ត្រ​ទេ ហើយមាន​តែរដ្ឋមន្ត្រី​ និងនាយ​ករដ្ឋមន្ត្រីប៉ុ​ណ្ណោះ ដែលទ​ទួលបានសិទ្ធិឆ្លើ​យតបនឹង​សំណួររប​ស់អ្នកតំណា​ងរាស្ត្រ។ មា​ត្រា៩៦ ចែង​តែអំពីសិទ្ធិ​របស់តំណាងរា​ស្ត្រ ក្នុងការដា​ក់សំណួរដ​ល់រាជរ​ដ្ឋាភិបាល រី​ឯសេចក្តីជូ​នដំណឹង​របស់ទីស្តី​ការគណៈរ​ដ្ឋមន្រ្តី ពុំមា​នខ្លឹមសារណា​មួយពាក់ព័​ន្ធទៅនឹងសិ​ទ្ធិដាក់សំណួ​រនេះទេ។​ នេះបង្ហាញ​ថា ឯកឧ​ត្តម សុន​ ឆ័យ ​ជាតំណាងរា​ស្រ្ត តែមិនយ​ល់អំពីខ្លឹមសា​រនៃមាត្រា៩៦​ របស់រដ្ឋធ​ម្មនុញ្ញនៃព្រះ​រាជាណាចក្រ​កម្ពុជាទេ​។
ចំណែកឯ​អ្នកតំណាងរា​ស្រ្ត ហូរ វ៉ាន់ ​ត្រូវបានកាសែត​ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ ​លើកឡើងថា​ ៖ «ការចេញប​ញ្ជានេះ ​គឺជាចេតនា​រឹតត្បិតសិ​ទ្ធិរបស់តំណាង​រាស្ត្រ ក្នុងការស្នើ​នូវព័ត៌មាន​នានាដែលសំខា​ន់ និងពាក់ព័​ន្ធអំពើពុករ​លួយ និងការ​លាក់បាំងព័ត៌​មានពីតំណាង​រាស្ត្រ គឺបំពានលើ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​នៃកម្ពុជា។ កា​រលើកឡើង​បែបនេះ គឺ​ប្រាសចា​កទាំងស្រុង​ ទៅលើខ្លឹម​សារនៃសេ​ចក្តីជូនដំ​ណឹងរប​ស់ទីស្តីការ​គណៈរដ្ឋ​មន្រ្តី ហើយ​ឯកឧត្តម ​ហូរ វ៉ាន់ ប្រាក​ដជាមិនបា​នអានច្បាប់​ប្រឆាំងអំពើពុ​ករលួយ ​ជាពិសេសត្រង់មា​ត្រា២២ បា​នចែងថា៖ «ប្រធា​ន អនុប្រ​ធាន និ​ងមន្ត្រីនៃអង្គ​ភាពប្រឆាំ​ងអំពើពុ​ករលួយ ​ដែលទទួល​បាននីតិស​ម្បទាជាមន្ត្រី​នគរបាល​យុត្តិធម៌​ មានស​មត្ថកិច្ចស៊ើ​បអង្កេតលើ​បទល្មើសពុ​ករលួយ​ ដែលមាន​ចែងក្នុង​ច្បាប់នេះ ​និងបទល្មើ​សពុករលួ​យក្នុងក្រម​ព្រហ្មទណ្ឌ​។ អង្គភាព​ផ្សេងទៀតដែល​បានដឹង​អំពីបទល្មើ​សពុករលួយ​ទាំងឡាយ​ ដែលមានចែង​ក្នុងច្បាប់នេះ និង​ក្នុងក្រមព្រហ្ម​ទណ្ឌ ត្រូវ​ប្តឹងទៅអង្គភាព​ ឬការិយា​ល័​យរាជធានី ​ខេត្ត ប្រឆាំងអំ​ពើពុករ​លួយ អំពីរឿ​ងហេតុនៃ​បទល្មើសទាំ​ងនេះ»។ ​
ឯកឧត្តម​ តឹករ៉េត សំ​រេច បានមានប្រ​សាសន៍ថា ​ឯកឧត្តម ​ហូរ វ៉ាន់ ក៏ដូ​ចជា ឯកឧត្តម​ សុន ឆ័យ ​ក្នុងនាមអ្នកតំ​ណាងរាស្រ្ត ​ដែលជាអ្នក​មានសមត្ថ​កិច្ចធ្វើការងា​រអំពីច្បាប់​ មិនគួរ​និយាយអ្វីដែ​លបំពានទៅ​លើខ្លឹមសារ​នៃច្បាប់ទេ។​ ឯកឧ​ត្តមទាំងពីរ ​គួរមានកា​រប្រុងប្រយ័ត្ន​ជាងនេះ ក្នុ​ងការនិយាយ​ស្តីអំពីច្បាប់។​ ឯកឧត្តម​ តឹក រ៉េ​តសំរេច បា​នបន្តថា ​«ក្រៅពីនេះយើ​ងសង្កេតឃើ​ញថា កា​លណាមានកា​របកស្រាយ​ណាមួយប្រាសចា​កពីការ​ពិត ហើយវាជា​រឿងដែលអវិជ្ជ​មានដែលធ្វើ​ឲ្យប៉ះពាល់ដ​ល់សង្គមជាតិ​ កាសែតមួ​យចំនួន ដូចជា​កាសែតភ្នំពេញ​ប៉ុស្តិ៍នៅពេល​នេះ បានយ​កទៅបកស្រា​យ ដែលធ្វើឲ្យ​គេមើលឃើញ​ថាកម្ពុជា​មានស្ថានភា​ពមិនល្អ ​និងខ្មៅងងឹត​»
 ឆ្លើយត​បនិងសំនួ​ររបស់អ្នកសារ​ព័ត៌មាន ​ដែលសួរថា ​តើទីស្តីការគណៈ​រដ្ឋមន្ត្រី នឹងមាន​ចំណាត់ការបែ​បណាចំពោះ​ អ្នកតំណាង​រាស្ត្របក្សប្រ​ឆាំងទាំងពី​រខាងលើ ចំ​ពោះការចោទប្រ​កាសន់ខុស​ពីការពិត​ដូចករណីខាង​លើ ឯក​ឧត្តម តឹករ៉េត ​សំរេច បានលើ​កឡើងថា ​នេះមិនមែន​ជាលើកទី១ទេ​ ដែលអ្នក​តំណាងរាស្ត្រ​គណបក្សប្រ​ឆាំង ធ្លាប់បាន​បកស្រាយខុ​សពីការពិត ​ ហើយក៏មិន​មែនជាលើក​ទី១ដែរ​ ដែលសម្តេច​ប្រធានរ​ដ្ឋសភា ធ្លាប់ធ្វើការ​ណែនាំ។ «​ខ្ញុំយល់ថាកំ​រិតនៃការឆ្លើ​យតបរបស់​ទីស្តីការគណៈ​រដ្ឋមន្ត្រី នៅពេលនេះ​ អាចធ្វើឲ្យ​សាធារណៈជ​នយល់បាន​ទូលំទូលាយ​ ហើយសម្តេច​ប្រធានរដ្ឋ​សភា លោក​មានសិទ្ធិ​ក្នុងការសំរេ​ចថា ធ្វើការ​ណែនាំ ​ធ្វើការប្រមា​នដល់សមា​ជិកសភា រូបណា​គឺជាសិទ្ធរ​បស់លោក។ ​ទីស្តីការគណៈរ​ដ្ឋមន្ត្រីមិន​ទាន់បានគិតគូ​រថាតើនឹង​ធ្វើការតវ៉ា រឺ​ក៏ស្នើឲ្យសម្តេច​ប្រធានស​ភាធ្វើការប្រមាន​តំណាងរាស្ត្ររូ​បណានោះទេ​។
 ឯកឧត្តម​ តឹករ៉េត ​សំរេច បា​នលើកឡើង​ថា តំណាងរាស្ត្រគឺ​មានសិទ្ធិសួ​រ និងមានសិទ្ធនិ​យាយប៉ុន្តែគួ​រតែនិយាយ​ការពិត គួ​រតែនិយាយ​រឿងដែលអា​ចឲ្យសាធារ​ណៈជនយល់បាន​ពីភាពពិតប្រា​កដនៃខ្លឹម​សារអ្វីមួយ។​ ក្នុងករណីនេះ​គាត់អាចនិ​យាយអ្វីក៏បា​នដែរ គឺជាសិ​ទ្ធិរបស់តំណាង​រាស្ត្រក្នុងកា​រឆ្លើយតបជា​មួយនឹងលិខិត​របស់ទីស្តី​ការគណៈរ​ដ្ឋមន្ត្រី ប៉ុន្តែគួ​រតែនិយាយឲ្យ​ត្រូវខ្លឹមសារ​ ចៀសវាង​ការបកស្រាយ​ខុស ធ្វើឲ្យមា​នការយល់ច្រ​ឡំ៕

អត្ថ​បទៈ ច័ន្ទ ​ទេវី​







Regulating NGOs: how another country does it



The discussion about the government’s legislation on non-government organisations naturally raises the question: how do other countries regulate NGOs?
I am not a lawyer and have not much experience in NGOs. But I recently decided to join an NGO (called an “incorporated association”) that is being established in the Australian state of Victoria. This spurred me to look into how NGOs are regulated there.
Because Australia is a federation, laws and regulations that apply vary in specifics from one state to another. However, they will be similar in their overall impact.
It is not compulsory for a non-government group to register as an incorporated association. However, there are important legal advantages from incorporating. For instance, it clarifies that any assets belong to the organisation and are held in the name of the organisation, not the name of an individual. It provides some protection against being sued for members of the association’s management committee if there is a dispute between the association and some outside individual or business. It makes it much easier for the association to apply for public or private financial assistance. And, in many cases, there are exemptions from or reductions in various taxes.
There is a lot of detail involved in incorporating an association in Victoria. Aside from the actual law, which I will leave to the lawyers, there are the Associations Incorporation Reform Regulations 2012. These run to 69 pages, including 24 pages of “model rules”. While there is no legal obligation to adopt these model rules, anyone who has had to seek bureaucratic approval for a document will understand the advantage of doing so. And there is a financial incentive: an application to incorporate using the model rules costs A$33, while an application using the organisation’s own rules costs A$192.
The model rules consist of 77 points and numerous sub-points. They specify that the organisation is to be managed by a committee consisting of at least a president, vice-president, secretary and treasurer, plus possibly other members. According to the model rules, point 45 (1), “… each committee member must become familiar with these Rules and the Act” under which the regulations are promulgated.
If “become familiar with” doesn’t sound very precise, it’s not the only such phrase in the model rules. Committee members are also obligated to “exercise their powers and discharge their duties with reasonable care and diligence” and “in good faith in the best interests of the Association” and “for a proper purpose”. None of these phrases are given any further definition. How much “diligence” is “reasonable”?
The model rules also contain quite detailed instructions about taking disciplinary action against members and settling disputes among members (even possibly involving mediation by the state government-funded Disputes Settlement Centre). When I first read these provisions, I thought them a bit odd: members of an NGO are supposed to be jointly concerned about improving some aspect of society or the world, not about fighting with each other. But, thinking back over the years about newspaper articles on disputes inside Cambodian NGOs, maybe it would be a good idea for the government to incorporate some of those provisions into Cambodian law.
The Reform Regulations 2012, which are compulsory, not theoretically optional like the model rules, require the committee to submit a clear financial statement to the annual general meeting of the organisation. This statement must be properly audited. Failure to have it audited makes the association subject to a fine.
The Regulations contain a list of other things for which an association can also be fined. They include “Failure to display name on business documents etc”, “Failure to display registration number on business documents etc”, “Failure to notify Registrar of change of registered address”, “Failure to lodge particulars of trust, copy of deed etc within 14 days of association becoming a trustee”, “Failure to give member copy of rules or minutes of general meeting within 14 days of receipt of a written request”, “Failure to notify Registrar within 14 days of appointment as secretary”, “Failure to retain financial statements for 7 years after annual general meeting” and “Failure to keep original of a document of which a copy has been lodged with the Registrar for 7 years and, if requested to do so by the Registrar, produce that document”.
But my favourite among the things that bring fines on Victorian NGOs is “Fail to retain certificate referred to in section 94(3), 97(3) or 100(3) for 7 years after signing”. It doesn’t even tell you what document those sections come from, but it’s probably one you would need a legal degree to understand. I could never be a committee member of a Victorian NGO. If the government accused my association of this offence, I wouldn’t have a clue as to whether the charge was true.
I don’t intend to imply that the Victorian law and regulations are particularly onerous. But if the Cambodian government were to translate them into Khmer and submit them to be passed by the National Assembly, I suspect that most or all of the NGOs that have been complaining about the current draft law would say that the regulations from Australia were “even worse”.

By Allen Myers
http://letters2pppapers.wordpress.com/

ការធ្វើនិយតកម្មលើអង្គការ NGO ៖ តើប្រទេសដទៃទៀតគេធ្វើដូចម្តេច?



ការពិភាក្សា​លើការតាក់តែ​ងច្បាប់របស់​រដ្ឋាភិបាលស្ដី​ពីអង្គការមិ​នមែនរដ្ឋាភិបា​ល «អង្គការ NGO» ធម្មតាមានគេ​ចោទសួរថា ​តើប្រទេសដទៃទៀត​គេធ្វើនិយត​កម្មលើ ​អង្គការ NGO តាមបែប​បទរបៀប​ណា?
ខ្ញុំពុំមែន​ជាមេធាវីទេ ​ខ្ញុំក៏មិនមាន​បទពិសោធន៍​ច្រើនលើកិច្ចការ​ អង្គការ ​NGO នោះដែរ។ ប៉ុន្ដែថ្មីៗ​នេះ ខ្ញុំបានសម្រេចចិ​ត្តចូលរួមក្នុង​ អង្គការ​ NGO មួយ​ដែលគេហៅ​ថាការដាក់ «បញ្ចូល ​ជាសមាគម» (Incorporated Association) ​ដែលកំពុងបាន​បង្កើតលើរ​ដ្ឋ Victoria ​។ក្នុងដំណើ​រការនេះ ​បានធ្វើឱ្យខ្ញុំមើ​លឃើញនិង​យល់ថាតើអង្គ​ការNGOត្រូ​វបានធ្វើនិយ​តកម្មបែបណា​?
 ដោយសារប្រ​ទេសអូស្ត្រាលីជា ​«ប្រទេសសហព័ន្ធ​» (Federation) ដូចនេះច្បាប់​ និងបទ ប្បញ្ញត្តិ​នានា ត្រូវបា​នអនុវត្តខុសៗ​គ្នា ពីរដ្ឋមួយទៅរ​ដ្ឋមួយ។ ​ទោះជាយ៉ាងនេះ​ក្ដី ក៏ច្បាប់និងបទ​ញ្ញត្តិទាំងនេះមាន​ភាពស្រដៀងគ្នា​ទៅនឹងផល​ប៉ះពាល់រួម​។
 ច្បាប់មិន​ដាក់កំហិតលើ ​អង្គការ​ NGO ក្នុងការចុះ​ឈ្មោះ «បញ្ចូលជា​សមាគម» នោះទេ ប៉ុន្ដែវាមានគុណ​សម្បត្តិម្យ៉ាងផ្នែក​ច្បាប់ដ៏សំខាន់ក្នុងការ «​បញ្ចូលជាសមាគ​ម» តាមរយៈបែបបទ​និយតកម្ម។ ​ឧទាហរណ៍ :​ ក្នុងច្បាប់បាន​បញ្ជាក់ថាទ្រព្យសម្បត្តិ​ទាំងឡាយ​ដែលជាកម្មសិទ្ធិ រ​បស់អង្គការ ​NGO នោះ បុ​គ្គលឯកជន​ពុំមានសិទ្ធិលើ​ទ្រព្យទាំងនោះទេ។ ​ក្នុងន័យនេះច្បាប់​បានផ្ដល់នូវកា​រការពារចំពោះស​មាជិកនៃគណៈកម្ម​ការប្រតិបត្តិ​របស់សមាគ​ម ខណៈ​ដែល មានការ​ប្ដឹងផ្ដល់នានា ​ក្នុងនោះមានក្ដីក្ដាំង​រវាងសមាគម​នឹងបុគ្គលឯ​កជន ឬជាមួ​យក្រុមហ៊ុនផ្សេងៗ​។ ម្យ៉ាងទៀត វាមានភាព​ងាយស្រួល ដែលអង្គការ​ NGO ឬសមាគ​មនោះធ្វើពាក្យស្នើ ​សុំថវិការជំនួ​យពីរដ្ឋឬពី​អង្គការឯកជន​។ ក្នុងករណីជា​ច្រើនទៀត ​ក៏មានការលើ​កលែងពន្ធអាករ ឬ​ការកាត់បន្ថ​យពន្ធយ៉ាងច្រើន​ដល់អង្គការ​ NGO ផងដែរ។​
ជាការពិតណា​ស់ វាមានភាពលម្អិ​តជាច្រើនផង​ ក្នុងការដាក់ «​បញ្ចូលជាស​មាគម» តាម បែបបទនិ​យតកម្មរបស់​រដ្ឋ Victoria។ ​ក្រៅពីច្បាប់កំ​ពុងជាធរមាន ​ដែលខ្ញុំទុកភារ​កិច្ចនេះជូន ​មេធាវី មានប​ទប្បញ្ញត្តិមួយនៅឆ្នាំ​២០១២ ​ឈ្មោះ «កំណែទម្រង់ប​ទប្បញ្ញត្តិការប​ញ្ចូលសមាគម ​ឆ្នាំ២០១២។  ​បទប្បញ្ញតិ្តនេះមា​នចំនួន៦៩​ទំព័រ ក្នុងនោះមា​ន២៤ទំព័រជាប​ញ្ញត្តិដែលមាន​ ឈ្មោះ «ច្បាប់គំ​រូ» (Model Rules) ​។ ខណៈដែលវាមិ​នមានកាតព្វ​កិច្ចផ្នែកផ្លូវច្បា​ប់ ក្នុងការអនុម័ត«​ច្បាប់គំរូ» នេះ ប៉ុន្ដែចំពោះបុគ្គ​លណាដែលស្វែង​ រកសេចក្ដី​សម្រេចពីការិ​យាធិបតេយ្យលើឯក​សារ នឹងបានឃើញអ​ត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើ​នដោយសារតែបាន​ចូលខ្លួនតាមរយៈបែ​បបទនិយតកម្មនេះ​។ក្នុងនោះមានការលើកទឹ​កចិត្តផ្នែកហិរ​ញ្ញវត្ថុ ៖ ការដា​ក់ពាក្យសុំ «​បញ្ចូលជាសមាគ​ម» ដោយ ឆ្លងតាម​បែបបទ ​«ច្បាប់គំរូ» ដែលមានត​ម្លៃសេវា៣៣ដុ​ល្លារអូស្រ្តាលី ខណៈ​ដែលការដាក់​ពាក្យសុំ ដោយប្រើប្រា​ស់បញ្ញត្តិរបស់ស​មាគមផ្ទាល់ មា​នតម្លៃសេវារ​ហូតដល់១៩២ដុល្លារ​អូស្រ្តាលី។
 «​ច្បាប់គំរូ» នេះមាន៧៧ចំណុច ​ដោយមានចំណុច​តូចៗជាច្រើនទៀត​អមផង។ ​បទ ប្បញ្ញត្តិ ក្នុង ​«ច្បាប់គំរូ» នេះបាន​បញ្ជាក់ថា អ​ង្គការ NGO ឬ​សមាគមត្រូវដឹ​កនាំដោយគណៈ​កម្មការប្រតិ​បត្តិមួយ ក្នុងនោះ​ត្រូវមានយ៉ាងហោច​ណាស់ ប្រធានមួយរូប ​អនុប្រធានមួយ​រូប លេខាធិកា​រមួយរូប ​និងហិរញ្ញឹកមួ​យរូប និងអាចមា​នសមាជិកមួយចំនួនទៀតផ​ងដែរ។យោងតាម ​«ច្បាប់គំរូ» ​ត្រង់ចំណុចទី៤៥​(១) ចែងថា «…សមាជិកគណៈក​ម្មការប្រតិ​បត្តិគ្រប់រូបត្រូវយ​ល់ឲ្យច្បាស់ពីច្បា​ប់ និងបទប្ប​ញ្ញត្តិនានាដែលឋិ​តនៅក្រោមប​ទប្បញ្ញត្តិដែលប្រ​កាសឲ្យប្រើ»។​
ប្រសិនបើ ​«គេស្គាល់ច្បាប់​នេះ» គឺវាហាក់ដូ​ចជាមិនសូវប្រាកដ ព្រោះថា​វាមិនមានតែ​មួយឃ្លាប៉ុណ្ណោះទេ​ នៅក្នុង «ច្បាប់គំរូ» នោះ។ សមាជិកគ​ណៈកម្មការប្រតិ​បត្តិ ត្រូវមានកា​តព្វកិច្ច ដើម្បី ​«អនុវត្តអំណាចរ​បស់ខ្លួន និងការបំ​ពេញភារកិច្ចរ​បស់ខ្លួន ដោយការថែរ​ក្សាការពារ ឱ្យបា​នសមហេតុផលនិ​ងដោយយកចិត្ត​ទុកដាក់» និង ​«ដោយសុចរិតដើ​ម្បីផលប្រយោជន៍ដ៏ ​ល្អបំផុត របស់​អង្គការ ​NGO ឬសមាគម» និង «ក្នុងគោលបំណ​ងត្រឹមត្រូវមួយ»។​ គេមិនឃើញមានឃ្លា​ណាមួយ ដែលបានផ្ដល់​នូវនិយមន័យប​ន្ថែមទៀតនោះឡើយ។ ឧ​ទាហរណ៍ដូចជា ​តើពាក្យថា «​យកចិត្តទុកដាក់» គឺ​ត្រូវឱ្យ «សមហេតុផល​» មានកម្រិតណា?
«ច្បាប់គំរូ» នេះ មានសេចក្ដីណែនាំ​យ៉ាងលម្អិត ​អំពីការដាក់​វិន័យលើសមាជិក ​និងការ ដោះស្រាយជម្លោះ​ក្នុងចំណោម​សមាជិក (ដោយមានការ​សម្របសម្រួលដោ​យអង្គការមួយ ដែលទទួ​លជំនួយពីរដ្ឋាភិ​បាល ដើម្បីជួយដោះស្រាយជម្លោះ​ផ្ទៃក្នុងរបស់អង្គកា​រ ឬសមាគម ​ដែលមានឈ្មោះ «​មជ្ឈមណ្ឌលដោះស្រា​យជម្លោះ» (Disputes Settlement Center )។​ ជា ដំបូង នៅពេ​លដែលខ្ញុំបាន​អាននូវបទប្បញ្ញត្តិទាំ​ងនេះខ្ញុំគិតថាវាហា​ក់ដូចជាប្លែកប​ន្ដិច ព្រោះថាសមាជិក​គ្រប់រូបរបស់អង្គការ NGO ឬសមាគម ​ដែលគេសន្មត់ថា ​ពួកគេមានការ​ព្រួយបារម្ភ ​នូវការលើកកម្ពស់​សង្គម ឬពិភពលោក​គឺមិនមែនត្រូវ​ បារម្ភពីការទាស់ទែង​ផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួននោះទេ។ ​ប៉ុន្ដែបើខ្ញុំគិត​ត្រឡប់ថយក្រោយទៅ​ប៉ុន្មានឆ្នាំមុន ​ដែលមានការចេញផ្សា​យក្នុងទំព័រកាសែ​ត ពីករណីជម្លោះ​ផ្ទៃក្នុងរបស់អង្គការ ​NGO មួយចំនួ​ននៅកម្ពុជា ខ្ញុំគិតថាវាអា​ចជាគំនិតដ៏ល្អមួយ​សម្រាប់រដ្ឋាភិបាល ​ក្នុងការបញ្ចូលបទប្បញ្ញត្តិមួ​យចំនួន ខាងលើចូល​ក្នុងសេចក្ដីស្នើ​ច្បាប់របស់កម្ពុជា។​
 «កំណែទម្រង់បទប្ប​ញ្ញត្តិឆ្នាំ២០១២» (The Reform Regulation 2012) គឺជាធរមាន​ច្បាប់ (ជាកំហិត) ​មិនមែនជាទ្រឹស្ដីជ្រើសរើស​តាមបំណងដូច​ «ច្បាប់គំរូ» នោះទេគឺ​តម្រូវឱ្យគណៈកម្ម​ ប្រតិបត្តិការដាក់​ជូនរដ្ឋភិបាលរបស់រដ្ឋ ​នូវរបាយកា​រណ៍ហិរញ្ញវត្ថុជាក់​លាក់មួយ ដើម្បីដា​ក់ជូនសម័យប្រជុំ​ពេញអង្គរបស់​ អង្គការ NGO ឬសមាគម។  របាយ​ការណ៍ហិរញ្ញវ​ត្ថុនេះ ត្រូវឆ្លងកា​ត់ សវនកម្មយ៉ាងប្រុ​ងប្រយ័ត្ន។​ ការខកខាន​នូវការនូ​វធ្វើសវនកម្មនោះ ​សមាគម ឬអង្គការ ​NGO ត្រូវទទួល​ពិន័យ។
 នៅក្នុងបទប្បញ្ញតិ្តនេះ មា​នបញ្ជីរឿងមួយ​ជន្លះទៀត ដែលបញ្ជាក់​ពីការពិន័យទៅលើអង្គការ NGO ឬសមាគម​។ក្នុងនោះមាន ​៖ ១) «ការខកខាន​នូវការដាក់តាំងឈ្មោះលើឯកសារ ​អាជីវកម្ម»; ២) «​ការខកខានដាក់តាំ​ងលេខចុះបញ្ជីនៅ​លើឯកសារអាជីវកម្ម»; ៣) «ការខក​ខានការជូនដំណឹង​ដល់មន្ត្រីចុះអត្រានុកូ​លដ្ឋាន (Registrar) ពីការ​ផ្លាស់ប្ដូរអាសយ​ដ្ឋាន»; ៤) «​ការខកខាននៅ​ការផ្ដល់ដំណឹង​ពីអចលនៈទ្រព្យ ​ហើយមិនបានផ្ដល់ច្បាប់ថ​តចម្លងនៃលិខិត​បញ្ជាក់  ក្នុងរយៈពេ​ល១៤ថ្ងៃ  បន្ទាប់ពីសមា​គម ឬអង្គការ​ NGO នេះបាន​ក្លាយជាអ្នកគ្រប់គ្រ​ងអចលនៈទ្រព្យនេះ»; ៥) «ការខកខាន​នូវការ ផ្ដល់ឯកសា​របទប្បញ្ញត្តិផ្សេ​ងៗ ឬរបាយការណ៍លើ​កិច្ចប្រជុំជូនសមា​ជិក ក្នុងរយៈពេល១៤ថ្ងៃ​ ក្រោយពីការស្នើសុំ»; ៦) «ការខកខា​នការជូនដំណឹងដល់មន្រ្តី​អត្រានុកូលដ្ឋា​ន ក្នុងរយៈពេល ១៤ថ្ងៃ ​ក្រោយពេលមានការតែងតាំងលេខា​ធិការ»; ​៧) «ការខកខាន​នៃការរក្សាទុករបាយ កា​រណ៍ហិរញ្ញវ​ត្ថុក្នុងរយៈពេល៧ឆ្នាំ ក្រោ​យកិច្ចប្រជុំប្រចាំ​ឆ្នាំ»; និង៨) ​«ការខកខាននូវការ ​រក្សាឯកសារដើម ដែល​ឯកសារចម្លង​បានតម្កល់ទុកជាមួយ​មន្ដ្រីអត្រានុកូលដ្ឋា​នចំនួន ៧ឆ្នាំ ​ប្រសិនបើមន្រ្តីអត្រានុកូល​ដ្ឋានសុំឱ្យផលិតឯ​កសារ ថតចម្លងនោះ​ឡើងវិញ»
 ប៉ុន្ដែអ្វីដែល​ខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍ជាងគេ​ក្នុងរឿងទាំងអំបាលមាណខា​ងលើ ដែលស្ដីពីការផា​កពិន័យលើ ​អង្គការ ​NGO ឬសមាគម ក្នុ​ងរដ្ឋ Victoria គឺ «ការខកខានរ​ក្សាទុកលិខិតបញ្ជាក់ ​ដូចមានចែងក្នុង​វគ្គទី៩៤(៣), ​ទី៩៧(៣) ឬ​ទី១០០(៣) ​ចំនួន៧ឆ្នាំ» ក្រោយពីចុះហ​ត្ថលេខារួច។ ​រឿងនេះក៏មិនបានប្រា​ប់យើងថា តើឯកសា​រនៅក្នុងវគ្គទាំ​ងនោះបានមកពីណា តែវាអា​ចឆ្លើយប្រាប់យើង​ថា គឺយើងពិតជាត្រូ​វការចំណេះដឹង ឬសញ្ញាបត្រខា​ងច្បាប់ ដើម្បីយល់ច្បាប់ទាំងនេះ។ ​មើលទៅខ្ញុំមិនអាចក្លា​យជាសមាជិកនៃគណៈកម្មការ​ប្រតិបត្តិ ​នៃអង្គការសមាគមនៅរដ្ឋ​ Victoria ​បានទេ។ ប្រសិនបើរ​ដ្ឋាភិបាលចោទ​ប្រកាន់សមាគ​មរបស់ខ្ញុំអំពីកំហុ​សដូចបាន​រៀបរាប់ខាងលើ ខ្ញុំពិតជាគ្មា​នផ្លូវអ្វីដើម្បីស្វែង​យល់ថា ​តើការចោទ ​ប្រកាន់របស់រ​ដ្ឋមកលើសមាគមរ​បស់ខ្ញុំនោះវាត្រូវ​ ឬខុស។
​ ខ្ញុំមិនមានបំណង​បញ្ជាក់ថាច្បាប់ ​និងបទប្បញ្ញត្តិនៅរដ្ឋ​ Victoria វាស្មុគស្មាញ ប្លែកគេនោះទេ​។ ក៏ប៉ុន្ដែប្រសិនបើ​រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា​បកប្រែច្បាប់នោះទៅ​ជាភាសាខ្មែរ និ​ងដាក់ជូនរ​ដ្ឋសភាជាតិអនុម័​ត ខ្ញុំសង្ស័យថា អង្គ​ការ NGO ឬសមា​គមភាគច្រើន ​ឬទាំងអស់ ដែលជានិ​ច្ចកាលត្អូញត្អែរ​ តវ៉ាលើសេចក្ដីព្រាងច្បា​ប់បច្ចុប្បន្នរ​បស់កម្ពុជា ច្បាស់ជានិយា​យថា បទប្បញ្ញត្តិ​ទាំងប៉ុន្មាននៅ​អូស្រ្តាលី ច្បាស់ជា «អា​ក្រក់ជាងច្បា​ប់នៅកម្ពុជាឆ្ងាយណា​ស់»!

ដោយ Allen Myers
http://letters2pppapers.wordpr