វិភាគអន្តរជាតិ៖ អនុប្រធានាធិបតីអាមេរិក បំពេញទស្សនកិច្ចមកអាស៊ាន ក្រោមស្រមោលនៃការដួលរលំរបស់អាហ្វហ្កានីស្ថាន

(សិង្ហបុរី)៖ លោកស្រី កាម៉ាឡា ហារីស (Kamala Harris) នឹងបំពេញទស្សនកិច្ចជាលើកដំបូងរបស់លោកស្រី មកកាន់តំបន់អាស៊ីក្នុងនាមជាអនុប្រធានាធិបតីអាមេរិក នៅចុងសប្ដាហ៍នេះ ជាមួយគម្រោងឈប់សំចតនៅក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរី និងវៀតណាម។ លោកស្រី ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំជាមួយមេដឹកនាំនៃប្រទេស

ទាំង២នេះដើម្បីពិភាក្សាពីបញ្ហាសន្តិសុខ, សេដ្ឋកិច្ច, ការងើបចេញពីវិបត្តិ COVID-19 ហើយពិសេសនោះគឺការកើនឡើងឥទ្ធិពលចិននៅក្នុងតំបន់តែម្ដងដែលនឹងក្លាយជា របៀបវារៈសំខាន់ជាងគេបំផុត។

ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី កាម៉ាឡា ហារីស ធ្វើឡើងនៅចំពេលរដ្ឋបាលលោកប្រធានាធិបតី ចូ បៃដិន កំពុងស្ថិតនៅក្នុងដំណាក់កាលមួយដ៏សំខាន់នៃការស្ដារ ទំនុកចិត្តពីសម្ព័ន្ធមិត្តឡើងវិញ។ ការឡើងកាន់អំណាចសាជាថ្មីរបស់ក្រុមតាលីបង់នៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន ក្រោយការដកខ្លួនរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកបាន និងកំពុងបង្កឱ្យមាន ការរិះគន់ជាច្រើនចំពោះលោក បៃដិន។ បើតាមការគ្រោងទុក លោកស្រី ហារីសនឹងធ្វើដំណើរទៅដល់សិង្ហបុរីនៅថ្ងៃអាទិត្យចុងសប្ដាហ៍នេះ មុននឹងត្រូវបន្តដំណើរទៅកាន់ ប្រទេសវៀតណាមនៅថ្ងៃអង្គារសប្ដាហ៍ក្រោយ។

ប៉ុន្តែថាតើការដួលរលំនៃរបបដឹកនាំអាហ្វហ្កានីស្ថានគាំទ្រដោយសហរដ្ឋអាមេរិកអាចនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី ហារីស ដែរឬទេ? ហើយថា តើវាអាចកែប្រែអ្វីខ្លះ ខណៈឥទ្ធិពលចិនក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍កើនឡើងរឹតតែខ្លាំង។ ខាងក្រោមនេះគឺចំណុចសំខាន់ៗដែលគួរតែដឹងពីដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី អនុប្រធានាធិបតីអាមេរិក៖

* ហេតុអ្វីរើសយកវៀតណាម និងសិង្ហបុរី?

ចាប់តាំងពីលោក ចូ បៃដិន ឡើងកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតីមក សហរដ្ឋអាមេរិកត្រូវបានគេមើលឃើញថាកំពុងបន្តអនុវត្តតាមគោលនយោបាយផ្ដោតសំខាន់លើតំបន់ អាស៊ី ដែលជាកេរ្តិ៍តំណែលបន្សល់ទុកដោយអតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា និងបន្ទាប់ពីត្រូវបានកប់ចោលដោយរដ្ឋបាលលោក ដូណាល់ ត្រាំ។ គោលនយោបាយផ្ដោតសំខាន់លើតំបន់អាស៊ីរបស់រដ្ឋបាលលោក ចូ បៃដិនបានចាត់ទុកតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍គឺជាស្នូលនៃយុទ្ធសាស្ត្រឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកដែលអាចជួយឱ្យ អាមេរិកត្រួតពិនិត្យការកើនឡើងឥទ្ធិពលចិននៅក្នុងតំបន់។ សារៈសំខាន់បែបនេះបានស្ដែងឡើងកាន់តែច្បាស់តាមរយៈដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់

រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាមេរិក លោក Lloyd Austin និងអនុរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក លោកស្រី Wendy Sherman កាលពីពេលថ្មីៗនេះ។

ក៏ប៉ុន្តែ នេះមិនមែនមានន័យថាប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ទាំងអស់សុទ្ធតែសំខាន់ សម្រាប់យុទ្ធសាស្ត្រអាមេរិកនៅឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកនោះឡើយ ដោយមានប្រទេស អាស៊ានចំនួន ២ ត្រូវបានអាមេរិកចុចចំឈ្មោះនោះគឺវៀតណាម និងសិង្ហបុរី ដែលមានសារៈសំខាន់បំផុតចំពោះសេដ្ឋកិច្ចអាមេរិក ហើយត្រូវបានគេមើលឃើញថាមាន ទំនោរគាំទ្រអាមេរិកខ្លាំងជាងគេ ធៀបទៅនឹងប្រទេសអាស៊ាន ៨ផ្សេងទៀត។ សិង្ហបុរីប្រៀបបានដូចជាតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសប្រចាំតំបន់ដែលមានទៅដោយទីស្នាក់ការ ក្រុមហ៊ុនអាមេរិកធំៗប្រចាំអាស៊ី ដូចជាក្រុមហ៊ុន Microsoft និងក្រុមហ៊ុន Google ជាដើម។ ចំណែកឯ វៀតណាមដើរតួនាទីកាន់តែសំខាន់សម្រាប់ខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់សកល ជាពិសេសការផ្គត់ផ្គង់បន្ទះឈីប «semiconductors» ខណៈក្រុមហ៊ុនបរទេសកាន់តែច្រើនបោះទុនវិនិយោគដំឡើងរោងចក្រក្នុងប្រទេសកុម្មុយនិស្ដមួយនេះ។

លោក Alan Chong ជាអ្នកសាស្ត្រាចារ្យជំនួយម្នាក់ផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិមកពីសាកលវិទ្យាល័យ Nanyang Technological មានមូលដ្ឋានក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរី បាននិយាយថាសហរដ្ឋអាមេរិកសម្លឹងឃើញវៀតណាម និងសិង្ហបុរី ច្រើនជាងប្រទេសអាស៊ានផ្សេងទៀត ដោយសារប្រទេសទាំង២នេះមានទំនោរជាវិជ្ជមានចំពោះ អាមេរិក។ លោកបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖ «នៅក្នុងចំណោមប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន វៀតណាម និងសិង្ហបុរី គឺមានស្ថិរភាព និងមានទំនោរមិត្តភាពទៅរកអាមេរិកខ្លាំងជាងគេ... ហើយអាមេរិកវិញចង់ឱ្យរដ្ឋជាមិត្តនៅតាមបណ្ដោយទឹកដីចិន ប្រកាន់ជំហររឹងមាំស្របទៅតាមគោលនយោបាយរបស់ខ្លួន»។

* តើការដួលរលំរបស់អាហ្វហ្កានីស្ថាន ប៉ះពាល់ដល់ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី Harris ឬទេ?

នៅពេលសេតវិមាន ប្រកាសពីគម្រោងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី កាម៉ាឡា ហារីស កាលពីខែកក្កដាកន្លងទៅ វាហាក់ដូចជាមិនមានការរំពឹងថារដ្ឋាភិបាល អាហ្វហ្កានីស្ថានត្រូវដួលរលំក្នុងរយៈពេលខ្លី មុននឹងដំណើរទស្សនកិច្ចនេះទាល់តែសោះ។ ការដួលរលំរបស់អាហ្វហ្កានីស្ថានក្រោមដៃតាលីបង់ បាន និងកំពុងបង្កឱ្យមាន

ការចោទសួរសំណួរជាច្រើនពាក់ព័ន្ធនឹងទំនុកចិត្ត និងការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងការការពារសម្ព័ន្ធមិត្តខ្លួនឯង។ ស្រមោលនៃការដួលរលំរបស់អាហ្វហ្កានីស្ថាន នឹងតាមពីក្រោយដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី ហារីស។

មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់សេតវិមានម្នាក់កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍សប្ដាហ៍នេះបាននិយាយថាតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកគឺជាតំបន់យុទ្ធសាស្ត្រ និងសេដ្ឋកិច្ចដ៏សំខាន់ចំពោះ សហរដ្ឋអាមេរិក ដោយមិនអាចយកទៅប្ដូរជាមួយអាហ្វហ្កានីស្ថានឡើយ។ មន្ត្រីរូបនេះបានបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖ «យើងមានប្រទេសដៃគូរឹងមាំទាំងសេដ្ឋកិច្ច និងសន្តិសុខ ក្នុងតំបន់ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិកអស់រយៈពេលច្រើនជាង ៧០ឆ្នាំមកហើយ...យើងបានបង្កើនទំនាក់ទំនងសន្តិសុខជាមួយបណ្ដាប្រទេសទាំងនោះ ហើយពួកគេក៏ចង់ពួកយើង បង្កើនទំនាក់ទំនងសន្តិសុខបែបនេះដែរ»។ តែទោះជាបែបនេះក្ដី ចង់ ឬមិនចង់ ការដួលរលំរបស់អាហ្វហ្កានីស្ថានអាចនឹងធ្វើឱ្យបណ្ដាប្រទេសដែលពឹងផ្អែកខ្លាំងលើ សហរដ្ឋអាមេរិក ចាប់ផ្ដើមមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្លាំងជាងមុន ឬអាចមើលអាមេរិកក្នុងផ្លូវផ្សេងមិនដូចមុនឡើយ បើទោះជាក្នុងរយៈពេលខ្លីគេមិនអាចវាយតម្លៃពីផលប៉ះពាល់ ក៏ដោយ។

* កិច្ចពិភាក្សាសេដ្ឋកិច្ចនឹងផ្ដោតទៅលើអ្វី?

លោក Alex Feldman ជាប្រធាន និងជានាយកប្រតិបត្តិ ក្រុមប្រឹក្សាធុរកិច្ចអាមេរិក-អាស៊ាន (U.S.-ASEAN Business Council) បាននិយាយថាកិច្ចព្រមព្រៀង ពាណិជ្ជកម្មឌីជីថល (Digital trade agreement) អាចនឹងក្លាយជារបៀបវារៈមួយផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដែលនឹងត្រូវយកមកពិភាក្សានៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់

លោកស្រី ហារីស នៅវៀតណាម និងសិង្ហបុរី។ កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មឌីជីថលគឺជាកិច្ចព្រមព្រៀងមួយផ្ដោតជាសំខាន់លើសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលដែលកំណត់នូវច្បាប់ និងស្ដង់ដារពាណិជ្ជកម្មឌីជីថលនៅក្នុងចំណោមប្រទេសជាភាគីចូលរួម មានដូចជាការស្ដុកទុកទិន្នន័យឆ្លងដែន និងការគាំពារទិន្ន័យផ្ទាល់ខ្លួនជាដើម។

កិច្ចព្រមព្រៀងនេះត្រូវបានគេមើលឃើញថាអាមេរិកទំនងជាចង់យកមកជំនួសកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូអន្តរ-ប៉ាស៊ីហ្វិក (TPP) ដែលលោក ដូណាល់ ត្រាំបានដក អាមេរិកចេញកាលពីឆ្នាំ២០១៧។ បច្ចុប្បន្ន TPP បានក្លាយជាកិច្ចព្រមព្រៀងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងវិវឌ្ឍទៅមុខនៃភាពជាដៃគូអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិក (Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership ឬហៅកាត់ថា CPTPP) ដែលមានវៀតណាម សិង្ហបុរី ប្រ៊ុយណេ និងម៉ាឡេស៊ីក៏ជាសមាជិកផងដែរ។

* តើចិនមានប្រតិកម្មដូចម្ដេចចំពោះដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី ហារីស?

ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរដ្ឋចិន Global Times បានច្រានចោលការលើកឡើងថាដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី កាម៉ាឡា ហារីសនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់របស់ ចិនដែលមានស្រាប់នៅក្នុងតំបន់។ Global Times សង្កត់ធ្ងន់ដូច្នេះថា៖ «វានឹងមិនធ្វើឱ្យរង្គោះរង្គើរដល់ខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ដែលត្រូវបានកសាងឡើងយ៉ាងរឹងមាំឈរលើ មូលដ្ឋាននៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយ៉ាងជិតស្និទរវាងចិន និងអាស៊ាននោះទេ»។

បើតាមការស្ទង់មតិធ្វើឡើងដោយវិទ្យាស្ថាន ISEAS-Yusof Ishak មានមូលដ្ឋានក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរី ៧៦ភាគរយនៃអ្នករៀបចំគោលនយោបាយ និងការគិតរបស់មេដឹកនាំ ក្នុងប្រទេសអាស៊ានទាំង១០ យល់ថាចិនគឺជាមហាអំណាចមានឥទ្ធិពលសេដ្ឋកិច្ចធំបំផុតនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ខណៈមានតែ ៧ភាគរយប៉ុណ្ណោះគិតដូច្នេះលើ សហរដ្ឋអាមេរិក។

គួរបញ្ជាក់ថា សហរដ្ឋអាមេរិកធ្លាប់បានមើលរំលងតំបន់អាស៊ានជាយូរណាស់មកហើយ ជាពិសេសនៅក្រោមរដ្ឋបាលអតីតប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ ទំនាក់ទំនងរវាង អាស៊ាន និងអាមេរិកមិនសូវជាល្អនឹងគ្នាប៉ុន្មានទេ ហើយវាបានទុកឱកាសឱ្យចិនពង្រីកឥទ្ធិពល និងចូលរួមកាន់តែច្រើនជាមួយអាស៊ានរហូតដល់ក្លាយជាដៃគូពាណិជ្ជកម្ម ធំបំផុតរបស់ប្លុកមួយនេះ ខណៈតំបន់អាស៊ីទាំងមូលត្រូវបានក្រុមអ្នកវិភាគខ្លះអះអាងថាកំពុងពឹងផ្អែកលើសេដ្ឋកិច្ចចិនយ៉ាងខ្លាំង៕

ប្រភព៖ Nikkei (ថ្ងៃសុក្រ ទី២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១)

(ដោយ៖ Fresh News)

សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា អញ្ជើញជាកិត្តិយសដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ ថ្លែងសន្ទរកថា បើកកម្មវិធីអន្តរសាសនាប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្ស ក្រោមប្រធានបទ «សូមពិភពលោករួចផុតពីគ្រោះជំងឺរាតត្បាតកូវីដ១៩ និងអំពើជួញដូរមនុស្ស»

(ភ្នំពេញ)៖ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា នៅរសៀលថ្ងៃសុក្រ ទី២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១នេះ បានអញ្ជើញថ្លែងសុន្ទរកថា បើកពិធីអន្តរសាសនាប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្ស និងជំងឺរាតត្បាតសកលកូវីដ១៩។ ពិធីនេះធ្វើឡើងដើម្បីបួងសួងតាមបែបសាសនា និងប្តេជ្ញាចិត្តរួមគ្នាលុបបំបាត់អំពើជួញដូរមនុស្សក្នុងគ្រប់រូបភាព។

សុន្ទរកថាបើកកម្មវិធីដែលធ្វើឡើងតាមអនឡាញ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានគូសរំលេចពីសារសំខាន់នៃការរៀបចំកម្មវិធីឡើងតាំងពីឆ្នាំ២០១៧ ហើយក៏បានគូសរំលេចពីផលលំបាកមួយចំនួនពីការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ១៩ ដែលមិនអាចអនុញ្ញាតមានការរៀបចំប្រារព្ធកម្មវិធីនេះទ្រង់ទ្រាយធំនៅឆ្នាំ២០២០ និងឆ្នាំ២០២១នេះ។

ខាងក្រោមជាប្រសាសន៍សំខាន់ៗរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន៖

* សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន សម្តែងនូវការអបអរសាទរ និងវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះស្មារតីសាមគ្គីភាព និងសុខុដុមនីយកម្មគ្រប់ជាតិសាសន៍ និងជំនឿសាសនានៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជាពិសេសស្មារតីជួយគាំទ្ររាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅក្នុង គ្រប់កាលៈទេសៈ ក៏ដូចជាពិភពលោកដើម្បីសេចក្តីសុខក្សេមក្សាន្តនៃមនុស្សជាតិ ។

* សម្តេចតេជោ បានថ្លែងថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៧ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាតែងប្រារព្ធពិធីអន្តរសាសនាយ៉ាងអធិកអធមប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្ស ហើយរាជរដ្ឋាភិបាល និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ រួមទាំងវិស័យឯកជនផងតែងជួបជុំគ្នា វើពិធីបួងសួងតាមបែបសាសនា និងប្តេជ្ញាចិត្តរួមគ្នាលុបបំបាត់អំពើជួញដូរមនុស្សក្នុងគ្រប់រូបភាព។

* សម្តេចតេជោប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល បានថ្លែងបន្តថា វេទិកាអន្តរសាសនាត្រូវតែរៀបចំតាមគន្លងថ្មី ដើម្បីក្រើនរំលឹកផ្នែកស្មារតីដល់ប្រជាជនគ្រប់ជាតិសាសន៍ និងជំនឿសាសនាក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក៏ដូចជាប្រជាជននៅលើពិភពលោក ដើម្បីផ្លាស់ប្ដូរ ហើយសម្របខ្លួនតាមបែបគន្លងថ្មីក្នុងសម័យកូវីដ ជាមួយនឹងការប្រកាន់ខ្ជាប់នូវស្មារតីមនុស្សធម៌ សន្តោសប្រណី យកចិត្តទុកដាក់ដល់អាយុជីវិត និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូរនៃមនុស្សជាតិគ្រប់ជាតិសាសន៍ និងជំនឿសាសនា។

* សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានថ្លែងថា សម្តេចមានមោទនភាពចំពោះការរក្សាបាននូវភាពសុខុដុមរមនានៃគ្រប់ជំនឿសាសនានៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា តាមរយៈកិច្ចសហការយ៉ាងសកម្ម ជាពិសេស ការអនុវត្តបានយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួននូវវប្បធម៌ចែករំលែកពុំចេះរីងស្ងួត ជាមួយនឹងស្មារតីទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ក្នុងត្រា ដ៏លំបាកនេះ។

* សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា ថ្នាក់ដឹកនាំ មន្ត្រីរាជការគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ បាននិងកំពុងពុះពារគ្រប់ឧបសគ្គ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាធំៗនៅក្នុងសង្គម ជាពិសេសការបង្ការទប់ស្កាត់គ្រប់រូបភាពទៅនឹងជំងឺរាតត្បាតសកល ហើយទទួល បានលទ្ធផលគួរឱ្យកត់សម្គាល់ជាបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីឱ្យប្រទេសជាតិ និងប្រជាជនយើងវិលត្រឡប់ទៅរកស្ថានភាព ប្រក្រតីវិញ។

* សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា រាជរដ្ឋាភិបាលបាន និងកំពុងអនុវត្តយ៉ាងសកម្ម តាមរយៈដៃម្ខាងរក្សាការពារសន្តិសុខ សណ្ឋាប់ធ្នាប់ និងស្ថិរភាពសង្គម ដើម្បីទ្រទ្រង់ជីវភាពប្រជាជន និងរក្សាស្ថិរភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងដៃម្ខាង ទៀត ប្រយុទ្ធប្រឆាំងជំងឺរាតត្បាតសកលកូវីដ១៩ តាមគ្រប់រូបភាព ទាំងការបង្ការទប់ស្កាត់ ការព្យាបាល និង ការស្តារនីតិសម្បទាជនរងគ្រោះ និងសហគមន៍ដែលទទួលរងនូវផលប៉ះពាល់។

* សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា ការដាក់ប្រជាពលរដ្ឋ ឬ អ្នកត្រឡប់មកពីតំបន់មានហានិភ័យឱ្យស្ថិតក្នុងការធ្វើចត្តាឡីស័ក ឬ ការបិទខ្ទប់តំបន់ដែលមានអត្រាឆ្លង ឬចរន្តនៃការឆ្លងខ្ពស់ ឬផ្លាកការឆ្លងដែនខុសច្បាប់នៅក្នុងដំណាក់កាលនៃការរឹតបន្ដឹងវិធានការការពារសុវត្ថិភាព មិនមានន័យថា ជាការបិទសិទ្ធិសេរីភាព ឬ ការរើសអើង ដូចក្រុមជនអគតិបង្កបញ្ហាមួយក្រុមដែលមាននិន្នាការ ប្រឆាំងផ្កាបមុខ បាននិងកំពុងតែឃោសនាមួលបង្កាច់បំបាក់ស្មារតីប្រជាពលរដ្ឋ ប៉ុន្តែនេះគឺជាវិធានការការពារ សិទ្ធិរស់រានមានជីវិត សិទ្ធិទទួលបាននូវកិច្ចការពារ ចៀសផុតពីការឆ្លងជំងឺរាតត្បាតប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។

* សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា បន្ទាប់ពីការចាក់វ៉ាក់សាំងជូនប្រជាពលរដ្ឋជិតសម្រេចបានតាមផែនការជាស្ថាពរ រាជរដ្ឋាភិបាល ប្តេជ្ញាចិត្តសម្រេចឱ្យបាននូវគោលដៅចាក់វ៉ាក់សាំងជូនកុមារ យុវវ័យ អាយុចាប់ពី ១២ឆ្នាំ និងក្រោម ១៨ឆ្នាំ ឱ្យបានមុនដំណាច់ឆ្នាំ២០២១ ដើម្បីបង្កើតភាពសុាំ កាត់បន្ថយការចម្លងចូលក្នុងសហគមន៍ ធ្វើឱ្យប្រជាជនយើង មានជីវភាពប្រក្រតីឡើងវិញ ដើម្បីស្តារសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារ និងសង្គមជាតិ។

* សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងនូវអំណរគុណចំពោះស្មារតីសាមគ្គីភាព និងការជួយគ្នាក្នុងគ្រាលំបាក នៃបញ្ហាប្រទេសជាមិត្តដែលបានផ្តល់វ៉ាក់សាំងទាន់ពេលវេលា ជាពិសេសសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ដែលជាប្រទេសឈានមុខក្នុងការផ្ដល់វ៉ាក់សាំង ទាំងជំនួយមនុស្សធម៌ ទាំងតាមការបញ្ជាទិញ ក៏ដូចជាប្រទេសជប៉ុន ប្រទេសអង់គ្លេស ប្រទេសអាមេរិកដែលធ្វើឱ្យកម្មវិធីចាក់វ៉ាក់សាំងប្រព្រឹត្តទៅលឿនជាងការគ្រោងទុក។

* សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ថ្លែងអំណរគុណដល់អង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅកម្ពុជា ជាពិសេសអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO), អាយអូអឹម (IOM), យូអិនអេហ្វអេ (UNFPA), យូនីសេហ្វ (UNICEF), អង្គការហ្វាវ (FAO), យូអិនឌីភី (UNDP) និងអង្គការដៃគូអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ និងស្ថានឥណាងពីបញ្ហាប្រទេសនានាក្នុងសកលលោក ព្រមទាំងវិនិយោគិនបរទេស និងក្នុងស្រុកដែលតែងតែនៅជាមួយកម្ពុជា សហការជួយដោះស្រាយ ក្នុងស្ថានភាពដ៏លំបាកនេះ។

* សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែអំណរព្រះគុណ ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ ព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ ថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្ត្រីរាជការគ្រប់ក្រសួងស្ថាប័ន អង្គភាព ក្រុមគ្រូពេទ្យ ទាំងស៊ីវិល ទាំងកងកម្លាំងការពារជាតិ កម្លាំងនគរបាល គ្រូពេទ្យស្ម័គ្រចិត្ត អាជ្ញាធរសមត្ថកិច្ច គ្រប់ផ្នែក និងមន្ត្រីជួរមុខតាមបណ្ដាខេត្តជាប់ព្រំដែន អ្នកបម្រើការតាមមណួលចត្តាឡីស័ក តាមមន្ទីរព្យាបាល នៅសហគមន៍ ក៏ដូចជាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល គ្រប់និកាយសាសនា វិស័យឯកជន និងសប្បុរសជន ដែលបានលះបង់កម្លាំងកាយចិត្ត ធនធានសម្ភារៈ និងថវិកា ដើម្បីជួយជ្រោមជ្រែងរាជរដ្ឋាភិបាលដោះស្រាយគ្រប់ បញ្ហា និងគ្រប់ដំណាក់កាល។

* សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បានថ្លែងអំណរគុណចំពោះគណៈកម្មាធិការជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើជួញដូរមនុស្ស ថ្នាក់ដឹកនាំសាសនា អង្គការកវីតាសកម្ពុជា និងអន្តរជាតិ បញ្ហាអង្គការជាដៃគូដែលបានចូលរួមគាំទ្រវេទិកាជាតិ អន្តរសាសនាប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្ស និងជំងឺរាតត្បាតសកលកូវីដ១៩។

* សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បន្តអំពាវនាវដល់ជនរួមជាតិ បន្តរក្សា និងអនុវត្តគោលការណ៍បង្ការទប់ស្កាត់ និងវិធានសុខាភិបាល «៣ការពារ និង៣កុំ» ឱ្យបានខ្ជាប់ខ្លួន កុំធ្វេសប្រហែស ហើយត្រូវនាំគ្នាទៅចាក់វ៉ាក់សាំងការពារកូវីដ១៩ ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលផ្ដល់ជូនដោយឥតគិតថ្លៃឱ្យបានគ្រប់ៗគ្នា ដើម្បីបង្កើតភាពសាំ ចៀសផុតពីការឆ្លងនៃជំងឺរាតត្បាតដ៏កាចសាហាវនេះ៕

រាជរដ្ឋាភិបាល សម្រេចបិទបញ្ចប់យុទ្ធនាការពង្រឹងវិធានការប្រយុទ្ធ និងទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលជំងឺកូវីដ១៩ ក្រោយអនុវត្តបាន២១ថ្ងៃ ប៉ុន្តែណែនាំឱ្យរដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត បន្តអនុវត្តវិធានការសុខាភិបាលជាក់ស្តែង

 (ភ្នំពេញ)៖ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី១៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១នេះ បានសម្រេចបិទបញ្ចប់ យុទ្ធនាការពង្រឹងវិធានការប្រយុទ្ធ និងទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលជំងឺកូវីដ១៩ នៅទូទាំងប្រទេស ក្រោយអនុវត្តបាន២១ថ្ងៃ ប៉ុន្តែអនុញ្ញាតឱ្យរដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្តទាំងអស់ ដាក់វិធានការរដ្ឋបាល វិធានការសុខាភិបាល និងវិធានការច្បាប់តាមស្ថានភាពជាក់ស្តែង។

កន្លងមកនេះ ដើម្បីបង្កើនប្រសិទ្ធភាពនៃការអនុវត្តវិធានការប្រយុទ្ធ និងទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលនៃ ជំងឺកូវីដ-១៩ ជាពិសេស ក្នុងបរិបទដែលកម្ពុជាកំពុងប្រឈមនឹងការឆ្លងរាលដាលទ្រង់ទ្រាយធំនៃជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលបណ្តាលមកពីមេរោគបំប្លែងខ្លួនថ្មី ប្រភេទដែលតា (Delta) រាជរដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចដាក់ចេញ និង បន្តអនុវត្តនូវ «យុទ្ធនាការពង្រឹងវិធានការប្រយុទ្ធ និងទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩» នៅទូទាំង ប្រទេស រយៈពេល ២១ ថ្ងៃចាប់តាំងពីថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា ដល់ថ្ងៃទី១៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ ដោយបានដាក់ចេញនូវវិធានការចាំបាច់មួយចំនួន ដែលត្រូវអនុវត្តជាបន្ទាន់ ព្រមៗពេលជាមួយគ្នានៅទូទាំងប្រទេស ក្នុង យុទ្ធនាការនេះ សំដៅការពារសុខភាព និងអាយុជីវិតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។

សេចក្តីណែនាំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល បានបញ្ជាក់ថា ជារួម ការអនុវត្តដោយម៉ឺងម៉ាត់ និងតឹងរឹងនូវយុទ្ធនាការពង្រឹងវិធានការប្រយុទ្ធនិងទប់ស្កាត់ជំងឺ កូវីដ-១៩ នៅទូទាំងប្រទេស រយៈពេល ២១ ថ្ងៃ កន្លងមកនេះ បានប្រព្រឹត្តទៅដោយរលូន និងទទួលបាន លទ្ធផលវិជ្ជមាន ដោយបានជួយដល់ការគ្រប់គ្រង និងការពន្យារពេលបានមួយកម្រិតនូវការឆ្លងរាលដាល ទ្រង់ទ្រាយធំក្នុងសហគមន៍នៃមេរោគកូវីដ-១៩ ប្រភេទដែលតា (Delta)។ ជាក់ស្តែង, ការវិវត្តសភាពការណ៍ ក្នុងរយៈពេល ២ សប្តាហ៍ចុងក្រោយនេះ បង្ហាញថា អត្រានៃការឆ្លងរាលដាលក្នុងសហគមន៍នៃមេរោគកូវីដ-១៩ និងអត្រាអ្នកជំងឺកូវីដ-១៩ កម្រិតមធ្យម ក៏ដូចជាអត្រាអ្នកស្លាប់ដោយសារជំងឺនេះ មានទិន្នាការថេរ ហើយ ទន្ទឹមនេះ អត្រាអ្នកជាសះស្បើយក៏មានការកើនឡើង បើទោះបីជាមេរោគកូវីដ-១៩ ប្រភេទដែលតា (Delta) បានឆ្លងរាលដាលក្នុងសហគមន៍ក្នុងចំនួនកាន់តែច្រើនឡើងៗ ហើយបច្ចុប្បន្ន បានរីករាលដាលរហូតទៅដល់ ២៣ រាជធានី-ខេត្ត ក្តី។

ប៉ុន្តែ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ជាមួយនឹងការរកឃើញជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងចំនួនច្រើន និងនៅស្ទើរគ្រប់ទីកន្លែងនៅទូទាំងប្រទេស, លទ្ធភាពនៃឆ្លងរាលដាលទ្រង់ទ្រាយធំក្នុងពេលខាងមុខនៃមេរោគកូវីដ-១៩ ប្រភេទដែលតា (Delta) នេះ នៅបន្តជាបញ្ហាប្រឈមចំពោះមុខដ៏គួរឱ្យព្រួយបារម្ភសម្រាប់កម្ពុជា។ យោងតាមសេចក្តីណែនាំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលលេខ ០៤ សណន ចុះថ្ងៃទី១១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១, ការអនុវត្តយុទ្ធនាការពង្រឹងវិធានការប្រយុទ្ធ និងទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩” ត្រូវបញ្ចប់នៅថ្ងៃ ទី១៩ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ នេះ។ ប៉ុន្តែ ដោយសារការពង្រឹងការអនុវត្តវិធានការប្រយុទ្ធ និងទប់ស្កាត់ការឆ្លង រាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ តាមរយៈយុទ្ធនាការនៅទូទាំងប្រទេស ក្នុងរយៈពេល ២១ ថ្ងៃ កន្លងមកនេះ បានរួមចំណែកដ៏សំខាន់ក្នុងការជួយទប់ស្កាត់បានមួយកម្រិតនូវល្បឿននៃការឆ្លងរាលដាលនៃមេរោគកូវីដ-១៩ ប្រភេទដែលតា (Delta) ក្នុងសហគមន៍ ហើយវិធានការទាំងនេះក៏មិនបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ជាដុំកំភួនដល់សកម្មភាពខាងផ្នែកសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច ក៏ដូចជាជីវភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាជន, រាជរដ្ឋាភិបាល យល់ឃើញថា វិធានការទាំងនេះនៅតែជាវិធានការគន្លឹះ និងមានភាពចាំបាច់ក្នុងការបង្ការ និងទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលនៃ ជំងឺកូវដ-១៩ ជាពិសេស ក្នុងបរិបទនៃការឆ្លងរាលដាលនៃមេរោគប្រភេទ Delta ក្នុងសហគមន៍។

រាជរដ្ឋាភិបាល បញ្ជាក់ថា ដោយពិនិត្យឃើញថា ស្ថានភាពនៃការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ ក្នុងសហគមន៍ នៅតាមបណ្តា រាជធានី-ខេត្តនីមួយៗ មានលក្ខណៈខុសៗគ្នា, ដូច្នេះ រាជរដ្ឋាភិបាល សម្រេចបិទបញ្ចប់ការអនុវត្ត «យុទ្ធនាការពង្រឹងវិធានការប្រយុទ្ធ និងទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩» នៅទូទាំងប្រទេសតាម កាលបរិច្ឆេទកំណត់នៅថ្ងៃទី២០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១នេះ និងសូមធ្វើការណែនាំដល់បណ្តាគណៈអភិបាល រាជធានី-ខេត្ត ត្រូវបន្តការអនុវត្តការរឹតបន្ដឹងវិធានការសុខាភិបាល, វិធានការរដ្ឋបាល និងវិធានការច្បាប់ ដោយផ្អែកតាមសភាពការណ៍វិវត្តជាក់ស្តែងនៃជំងឺនេះ ក្នុងភូមិសាស្ត្ររាជធានី-ខេត្តដែលស្ថិតក្រោមសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន ក្រោមការសម្របសម្រួលរបស់គណៈប្រតិបត្តិនៃគណៈកម្មការអន្តរក្រសួង និងអនុគណៈកម្មការដែលមាន ការពាក់ព័ន្ធ៕