Monday, November 28, 2016

នាយ​ករដ្ឋម​ន្ដ្រីកម្ពុ​ជា ប្រាប់​មហាសន្និ​បាតស​ភាតំបន់អា​ស៊ីថា «ប្រជា​ពលរដ្ឋ​កម្ពុ​ជាទាំ​​ងអស់​លែ​ងត្រូវ​ការសង្គ្រា​មទៀត​ហើយ»

សៀមរាប៖ ថ្លែងទៅកាន់ថ្នាក់ដឹកនាំ ព្រឹទ្ធសភា រដ្ឋសភា មកពីបណ្ដាប្រទេសជាសមាជិក សភាតំបន់អាស៊ី ទាំង២៣ប្រទេសព្រមទាំងគណៈប្រតិភូ បណ្ដាប្រទេសជាអ្នកសង្កេតការណ៍ និងអង្គការជាដៃគូរជាច្រើននាក់ ក្នុងមហាសន្និបាតសភាតំបន់អាស៊ី APA (Asian Parliamentary Assembly) លើកទី៩ នៅទឹកដីសៀមរាបអង្គរ ខេត្តសៀមរាប នារសៀលថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៦នេះ នាយករដ្ឋមន្រ្តី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ថា «ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាទាំងអស់លែងត្រូវការសង្គ្រាមទៀតហើយ»។
ក្នុងឱកាសនោះផងដែរ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់ថា «កម្ពុជាត្រូវបានញាំញីដោយភ្លើងសង្រ្គាមចាប់តាំងពីសង្រ្គាមលោកលើកទី២ ហើយត្រូវបានបិទបញ្ចប់ទំព័រខ្មៅងងឹងនៅក្រោយថ្ងៃទី០៧ មករា ១៩៧៩។ ដូច្នេះ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា មិនចង់ឃើញភ្លើងសង្រ្គាមទៀតនោះឡើយ ហើយប្រជាជាតិដទៃ ក៏មិនចង់ឃើញផងដែរ ដែលទាមទារឲ្យមានការរួមគ្នា ដើម្បីទប់ស្កាត់នូវភ្លើងសង្រ្គាមនេះ»។
សូមបញ្ជាក់ផងដែរថា មហាសន្និបាតសភាតំបន់អាស៊ីលើកទី៩ ត្រូវបានធ្វើឡើងក្រោមប្រធានបទ «ការជំរុញសន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយនិរន្តរភាពនៅក្នុងតំបន់»៕





សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន៖ សន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍមានទំនាក់ទំនងគ្នាជាវិចារណវិទ្យាដែលពុំអាចខ្វះបាន

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានលើកឡើងថា សន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍមានទំនាក់ទំនងគ្នាជាវិចារណវិទ្យាដែលពុំអាចខ្វះបាន។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងដូចនេះ នៅក្នុងពិធីបើកមហាសន្និបាត សភាតំបន់អាស៊ី លើកទី៩ ក្រោមប្រធាន «ការជំរុញសន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយនិរន្តរភាពនៅតំបន់អាស៊ី» នៅថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៦នេះ។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា ដើម្បីថែរក្សាសន្តិភាពត្រូវការពារកុំឱ្យមានអ្នកដែលមកបំផ្លាញ សន្តិភាព ទប់ស្កាត់អ្នកបង្កសង្រ្គាម រួមដៃញុះញង់ឱ្យមានសង្រ្គាមដែលអាចបង្កនូវមហាវិនាសកម្ម ដោយសារនយោបាយបដិវត្តន៍ពណ៌។ សម្តេចតេជោ បានបញ្ជាក់ថា អ្នកដែលបង្កសង្រ្គាមសុទ្ធតែជាប្រទេស អ្នកមានលទ្ធភាព។
សម្តេចតេជោ ក៏បានបញ្ជាក់ថា ប្រទេសទាំងអស់ ត្រូវការពង្រឹងសាមគ្គីភាព ឯកភាពជាតិនៅក្នុងប្រជាជាតិក្នុងតំបន់ ប្រើប្រាស់វប្បធម៌អហិង្សា វប្បធម៌សន្ទនា យោគយល់គ្នា ការនិយមកណ្តាល ការដោះស្រាយវិវាទដោយឈរលើគោលការណ៍ជាតិ និងអន្តរជាតិ៕








អាជ្ញាធរជាតិ​អប្សរា ធ្វើពិធីក្រុង​ពាលីបើក​ដំណើរ​ការសាង​សង់​ស្ពាន​បណ្តែត​ទឹក​បណ្តោះ​អាស​ន្ន​នៅមុខ​ប្រាសា​ទ​អង្គរ​វត្ត

ក្រុមការងារសាងសង់ស្ពានបណ្តែតទឹកបណ្តោះអាសន្ន ជំនួសស្ពានហាលមុខប្រាសាទអង្គរវត្តដែលគ្រោងនឹងធ្វើការជួសជុលដំណាក់កាលទី២ បានធ្វើពិធីសែនក្រុងពាលីដើម្បីបើកការសាងសង់នៅថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៦នេះ។ ពិធីនេះធ្វើឡើងដើម្បីសុំសេចក្តីសុខចម្រើន បញ្ចៀសគ្រោះថ្នាក់ និងសុំម្ចាស់ទឹក ម្ចាស់ដីក្នុងដំណើរការសាងសង់របស់ខ្លួន ដែលនឹងដំណើរការចាប់ពីថ្ងៃនេះតទៅ។
ស្ពានបណ្តែតទឹកបណ្តោះអាសន្ននេះ នឹងចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកានេះតទៅ ហើយគ្រោងនឹងបញ្ចប់ការសាងសង់នៅខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៧ខាងមុខ។ ពោងបណ្តែតទឹកដែលយកមកសាងសង់ជាស្ពាននៅពេលនេះ ត្រូវបាននាំយកមកពីប្រទេសកាណាដា ដែលមានការធានាគុណភាព និងសុវត្ថិភាពត្រឹមត្រូវពីក្រុមហ៊ុនរយៈពេល៥ឆ្នាំ។
សូមរំឭកថា ស្ពានហាលខាងលិចមុខប្រាសាទអង្គរវត្តនឹងផ្អាកលែងឱ្យភ្ញៀវទេសចរធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ទាំងស្រុង ក្នុងអំឡុងពេលដែលស្ពាននេះកំពុងដំណើរការជួសជុលដោយសាកលវិទ្យាល័យសូហ្វីយ៉ា នៃប្រទេសជប៉ុន សហការជាមួយអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា។ ការផ្អាកលែងឱ្យភ្ញៀវទេសចរឆ្លងកាត់ គឺដើម្បីបញ្ចៀសគ្រោះថ្នាក់ និងទុកលទ្ធភាពឱ្យក្រុមការងារជួសជុលស្ពានហាលនេះបានល្អប្រសើរ។ ក្នុងដំណាក់កាលកំពុងសាងសង់នេះ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាសម្រេចសាងសង់ស្ពានបណ្តែតទឹក បណ្តោះអាសន្នមួយ ដែលមានទទឹង១០ម៉ែត្រ និងបណ្តោយ២២០ម៉ែត្រ សម្រាប់ឱ្យភ្ញៀវទេសចរអាចចូលទៅទស្សនាប្រាសាទអង្គរបានតាមធម្មតា៕



សុវត្ថិភាពការងារនៅក្នុងការដ្ឋានគឺជារឿងសំខាន់ដែលJASAគិតគូរជាចម្បង

ចាប់តាំងពីអង្គរត្រូវបានចុះក្នុងបញ្ជីជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកក្នុងឆ្នាំ១៩៩២មក មានស្ថាប័នជាតិនិងអន្តរជាតិបានចាប់ផ្តើមចូលមកចូលរួមអភិរក្សជួសជុលប្រាសាទនានាក្នុងតំបន់អង្គរ។ ដោយឡែក ក្រុមការងាររដ្ឋាភិបាលជប៉ុនសម្រាប់ការអភិរក្សអង្គរ ហៅកាត់ថា JSA (Japanes Government Team for Safeguarding Angkor) ក៏បានចូលមកជួយអភិរក្សជួសជុលប្រាសាទក្នុងទឧទ្យានអង្គរដែរ ដោយបានជ្រើសរើសប្រាសាទបាយ័នសម្រាប់ជួសជុលអភិរក្សតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៤មកម្ល៉េះ។ ប៉ុន្តែចាប់ពីឆ្នាំ២០០៥មក JSA បានសហការជាមួយអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបង្កើតស្ថាប័នរួមគ្នាមួយហៅថា JASA (JAPAN-APSARA team for Safeguarding Angkor)។

នៅក្នុងការជួសជុលនូវប្រាង្គប្រាសាទដើម្បីកែលម្អឡើងវិញនោះ ដើម្បីហានិភ័យដល់កម្មករនិងភ្ញៀវទេសចរ ការដ្ឋាននីមួយៗតែងតែមានប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងការពារសុវត្ថិភាពការងារដល់កម្មករ និងភ្ញៀវទេសចរដែលចូលមកទស្សនាប្រាង្គប្រាសាទតាមការដ្ឋានជួសជុលនោះដើម្បីបញ្ជៀសហានិភ័យ។ តើ JASA មានប្រព័ន្ធការពារសុវត្ថិភាពការងារយ៉ាងណាខ្លះដល់កម្មករកំពុងធ្វើការនិងភ្ញៀវទេសចរ ដែលចូលមកទស្សនាប្រាង្គប្រាសាទក្នុងការដ្ឋានជួសជុលនោះ?

លោក សឿ សុធី ស្ថាបត្យករ និងជាប្រធានការិយាល័យ JASA ប្រចាំខេត្តសៀមរាប កំពុងជួសជុលប្រាសាទបាយ័នដែលជាអ្នកមើលខុសត្រូវការងារក្នុងការដ្ឋាននេះផ្ទាល់បានឲ្យដឹងថា តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៤រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះមានរយៈពេល២០ឆ្នាំហើយ មិនដែលមានគ្រោះថ្នាក់អ្វីមួយកើតឡើងដល់កម្មករឬភ្ញៀវទេសចរដែលចូលមកទស្សនាប្រាង្គប្រាសាទក្នុងការដ្ឋានជួសជុលJASAនោះទេ។ នេះដោយសារJASAបានគិតគូរពីសុវត្ថិភាពកម្មករនិងភ្ញៀវទេសចរជាចម្បង។

លោកបញ្ជាក់ថាគ្រប់កម្មករដែលកំពុងធ្វើការក្នុងការដ្ឋានJASAតម្រូវឲ្យពាក់ឯកសណ្ឋាន មួកការពារសុវត្ថិភាព ម៉ាសការពារធូលីដីថ្មពេលកំពុងចាក់ដីបង្ហាប់ កាត់ថ្ម ដាប់ថ្ម វ៉ែនតាការពារកម្ទេចដែកពេលកាត់ដែក កាត់ថ្មស្បែកជើងការពារដើរជំពប់ថ្មឬដែកនិងគ្រឿងការពារសុវត្ថិភាពមួយចំនួនទៀត។ JASAតែងតែដាស់តឿនកម្មករឲ្យពាក់គ្រឿងការពារសុវត្ថិភាពជានិច្ច ពួកគាត់មិនហ៊ានធ្វេសប្រហែសទេ ព្រោះកម្មករទាំងអស់សុទ្ធតែជាកម្មករជំនាញនិងមានបទពិសោធន៍ច្រើន ។ បើមានកម្មករណាម្នាក់មានគ្រោះថ្នាក់យើងអាចនឹងបាត់បង់ធនធានមនុស្សដ៏សំខាន់ និងអាចរាំងស្ទះដល់ការងាររបស់យើងជាមិនខាន។

ចំណែកការការពារសុវត្ថិភាពជូនភ្ញៀវទេសចរវិញ លោកបានលើកឡើងថា ទោះបីជាការដ្ឋានJASAមានការជួសជុលរវល់យ៉ាងណាក៏ដោយក៏JASAមិនអាចទប់ស្កាត់បិទចរាចរណ៍របស់ភ្ញៀវទេសចរបានដែរ។ JASAបានធ្វើផែនទីបង្ហាញពីតំបន់ការពារ តំបន់ធ្វើការរបស់JASAជានិច្ច។ ក្រៅពីនោះJASAបើកច្រកមួយចំនួនទុកឲ្យភ្ញៀវទេសចរធ្វើដំណើរទស្សនាបាន គឺមិនឲ្យរាំងស្ទះដល់ភ្ញៀវទេសចរទេ។

ម្យ៉ាងទៀត រាល់របងឬខ្សែដាក់ការពារសុវត្ថិភាពJASAបានដាក់ស្លាកសញ្ញាហាមចូល ប៉ុន្តែបើមានភ្ញៀវទេសចរណាចង់ដឹងហើយសុំចូល JASAអនុញ្ញាតឲ្យចូលហើយJASAនឹងជួយពន្យល់គាត់។លើសពីនេះទៀតបើភ្ញៀវទេសចរណាចង់ដឹងព័ត៌មានលម្អិត ពួកគាត់អាចទៅមើលបញ្ជរព័ត៌មាននៅខាងត្បូងប្រាសាទបាយ័នដែលមានបិទព័ត៌មានស្តីពីការស្រាវជា្រវ តំបន់ជួសជុល តំបន់ហាមឃាត់និងតំបន់ទស្សនា៕





សន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍ គឺជាចំណុចស្នូលនៃមហាសន្និបាត APA

មហាសន្និបាត សភាតំបន់អាស៊ី លើកទី៩ ក្រោមប្រធាន «ការជំរុញសន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយដោយនីរន្តភាពនៅតំបន់អាស៊ី» ត្រូវបាន រំពឹងថា នឹងទទួលបានផ្លែផ្កាកាន់តែច្រើនថែមទៀត សម្រាប់ការរក្សាបាននូវសុខសន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍសម្រាប់ប្រជាជាតិតំបន់អាស៊ី ក៏ដូចជាពិភពលោកផងដែរ។
ពិធីបើកមហាសន្និបាតសភាអាស៊ី លើកទី៩ ជាផ្លូវការនឹងប្រារព្ធធ្វើនៅរសៀលថ្ងៃទី២៨ វិច្ឆិកា ២០១៦នេះ ដោយមានព្រះរាជសារស្វាគមន៍របស់ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា! ថ្នាក់ដឹកនាំស្ថាប័នកំពូលៗ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងមានការអញ្ជើញចូលរួមពី សម្តេចវិបុលសេនាភក្តី សាយ ឈុំ ប្រធានព្រឹទ្ធសភា សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តី នៃកម្ពុជាផងដែរ។
នៅរសៀលថ្ងៃនេះ សម្តេចអគ្គមហាពញាចក្រី ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងជាប្រធានសភាតំបន់អាស៊ី នឹងអញ្ជើញជាអធិបតីដ៏ខ្ពស់ខ្ពស់ក្នុងពិធីបើកមហាសន្និបាតសភាតំបន់អាស៊ី (អេភីអេ) លើកទី៩ ក្រោមប្រធានបទ “ការជំរុញសន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយនិរន្តរភាពនៅក្នុងតំបន់អាស៊ី” ដែលរដ្ឋសភាកម្ពុជា ទទួលរៀបចំធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ ចាប់ពីថ្ងៃទី២៧ ខែវិច្ឆិកា ដល់ថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៦ ។ មហាសន្តិបាតសភាតំបន់អាស៊ីថ្ងៃនេះ ក៏មានការអញ្ជើញចូលរួមពីថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ នៃរដ្ឋសភា ព្រឹទ្ធសភា មកពីបណ្តាប្រទេសជាសមាជិកសភាតំបន់អាស៊ី យ៉ាងតិច ២៣ប្រទេស ជាមួយនឹងវត្តមានគណៈប្រតិភូបណ្តាប្រទេសជាអ្នកសង្កេតការណ៍ អង្គការដៃគូរបស់សភាតំបន់អាស៊ីជាច្រើនទៀត៕


លោក ម៉ម ប៊ុនហេង៖ មជ្ឈមណ្ឌលជាតិ គាំពារមាតា និងទារក ត្រូវបានសម្ពោធជាផ្លូវការស្របតាមតម្រូវការជាក់ស្ដែងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ

(ភ្នំពេញ)៖ លោក ម៉ម ប៊ុនហេង រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងសុខាភិបាល បានថ្លែងថា មជ្ឈមណ្ឌលជាតិ គាំពារមាតា និងទារកបានបញ្ចប់ការសាងសង់ជាស្ថាពរហើយ បន្ទាប់ពីរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានស្នើសុំជំនួយពីប្រទេសជប៉ុន កាលពីឆ្នាំ២០១៣កន្លងទៅ ដើម្បីពង្រីកមជ្ឈមណ្ឌលជាតិ ស្របតាមតម្រូវការជាក់ស្ដែងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
លោករដ្ឋមន្រ្តី បានមានប្រសាសន៍ដូចនេះ នៅថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៦ ក្នុងពិធីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់អគារថ្មីនេះ ក្រោមអធិបតីភាពឧបនាយករដ្ឋមន្ដ្រីប្រចំាការ និងជាប្រធានអាជ្ញាធរជាតិ ដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លី លោក ប៊ិន ឈិន តំណាងខ្ពង់ខ្ពស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ដ្រីកម្ពុជា, លោក Hidehisa HORONOUCHI ឯកអគ្គរដ្ឋទូតវិសាមញ្ញ និងពេញសមត្ថភាពនៃប្រទេសជប៉ុនប្រចាំកម្ពុជា, លោក ITSU Adachi ប្រធានតំណាងអង្គការ JICA ប្រចាំកម្ពុជា និងគណៈអធីបតីជាច្រើនរូបទៀត។
តាមប្រសាសន៍របស់ លោករដ្ឋមន្ដ្រី ម៉ម ប៊ុនហេង បានឱ្យដឹងថា គម្រោងនេះបានចុះហត្ថលេខា លើលិខិតប្ដូរសាររវាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងរដ្ឋាភិបាលជប៉ុនកាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៤ លើថវិកាសរុបចំនួន ១,០៩០,៥៤៧,០០០យ៉េន (ជិត១០លានដុល្លារ)។ លោករដ្ឋមន្ដ្រីបន្ដថា គម្រោងនេះ បានសាងសង់បន្ថែមអគារថ្មី១ខ្នង មាន៤ជាន់ សម្រាប់ជាមណ្ឌលបណ្ដុះបណ្ដាល ជួសជុលអគារចាស់ សម្រាប់ទទួលពិនិត្យព្យាបាលស្រ្ដី ទារក និងការផ្គត់ផ្គង់ ឧបករណ៍បរិក្ខារពេទ្យចំនួន១១មុខ ដែលនឹងផ្ដល់ប្រយោជន៍យ៉ាងធំ ក្នុងការចូលរួមកាត់បន្ថយ មរណភាពមាតា ទារក និងកុមារឱ្យបានលឿនថែមទៀត សម្រេចបានតាមគោលដៅ សហសវត្សប្រកបដោយចីរភាព។
លោក ប៊ិន ឈិន ក៏បានថ្លែងអំណរគុណដល់ភាគីជប៉ុនផងដែរ ដែលបានផ្ដល់អំណោយដ៏សប្បុរសនេះ សម្រាប់ជួយដល់សុខភាពមាតា និងទារក និងអរគុណដល់ក្រុមហ៊ុន Nihon Sekkei, Inc. Fujita Planning,Co Ltd., Taisei Corporation, Mitsubishi Corporation ដែលបានផ្ដល់សម្ភារៈ បរិកា្ខរពេទ្យ និង ជួយសាងសង់អគារថ្មីនេះផងដែរ។ លោក Hidehisa HORONOUCHI ឯកអគ្គរដ្ឋទូតវិសាមញ្ញ និងពេញសមត្ថភាពនៃប្រទេសជប៉ុនប្រចាំកម្ពុជា បានថ្លែងផងដែរថា លោកពិតជាសប្បាយចិត្ដណាស់ ដែលបានចូលរួមចំណែក ជួយដល់កម្ពុជា ហើយក៏អរគុណ ដល់កម្ពុជា ដែលតែងតែរីករាយស្វាគមន៍ជានិច្ច ដល់ប្រជាជនជប៉ុន ហើយយើងនឹងរក្សាមិត្ដភាពនេះកាន់តែប្រសើរបន្ថែមទៀត ។
គួរបញ្ជាក់ថា មជ្ឈមណ្ឌលជាតិគាំពារមាតា និងទារក ត្រូវបានបង្កើតឡើងតាំងពីឆ្នាំ១៩៨០ ដែលបំពេញតួនាទី យ៉ាងសកម្មក្នុងការទទួលព្យាបាល និងចែកឱសថជូនស្ដ្រីមានផ្ទៃពោះ ស្រ្ដីដែលទើប នឹងឆ្លងទន្លេរួច ព្រមទាំងទារក និងកុមារតូច។ នៅឆ្នាំ២០១៥កន្លងទៅនេះ មន្ទីរពេទ្យ មជ្ឈមណ្ឌលជាតិ គាំពារមាតា និងទារក ក្នុងផ្នែកពិគ្រោះជំងឺក្រៅ បានទទួលស្ត្រីមានផ្ទៃពោះសរុបចំនួន១៣,៦៤១ករណី ទទួលពិនិត្យ រោគស្ដ្រី ៤,០៣៨ករណី ពន្យារកំណើត ៧៣២នាក់ ផ្ដល់ថ្នាំបង្ការដល់ទារកស្រ្ដីមានផ្ទៃពោះ ចំនួន ១០,៧១០ករណី ។ ផ្នែកសម្រាល មានការសម្រាលកូនសរុបចំនួន ៧,២៤០ករណី ការសម្រាលកូន ដោយវះកាត់ចំនួន២,០៧៧ករណី ការព្យាបាលសង្គ្រោះជីវិតទារក ទើបកើតមកមានទម្ងន់តិច និងមានបញ្ហានៅពេលកើតចំនួន ៩៤១នាក់ និងព្យាបាលរោគស្ដ្រីចំនួន ៤៩៣នាក់ ៕




សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន៖ កម្ពុជា ចាប់ពីពេលនេះតទៅ គឺឃើញតែសន្តិភាព និងការរីកចម្រើន

សៀមរាប)៖ នេះគឺជាសារដ៏មានសារៈសំខាន់ដែលបានបង្ហោះផ្សាយនៅក្នុងទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃកម្ពុជានៅថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៦នេះ ស្របពេលដែលកម្ពុជា កំពុងតែធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះក្នុងមហាសន្និបាតសភាតំបន់អាស៊ី (APA) នៅលើទឹកដីខេត្តសៀមរាប។
សម្តេចតេជោ បានបញ្ជាក់ថា កំណើនភ្ញៀវទេសចរណ៍ក្នុងស្រុក និងទេសចរណ៍បរទេសកំពុងសម្រុកមកលេងទីក្រុងវប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់កម្ពុជាជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ កម្ពុជាពិតជាមានមោទនៈភាពខ្លាំងណាស់ ដែលបានទទួលស្វាគមន៍ភ្ញៀវមកពីគ្រប់ទិសទីទាំងក្នុងការមកលំហែកំសាន្ត និងមកប្រកបអាជីវកម្មនិងវិនិយោគលើទឹកដីសុវណ្ណភូមិយើងនេះ។
កម្ពុជាចាប់ពីពេលនេះតទៅគឺឃើញតែសន្តិភាព និងរីកចម្រើន។ Welcome to Siem Reap Angkor!






លោក​ Donald Trump បានរិះ​គន់យ៉ាង​ខ្លាំងដល់​កិច្ចខិត​ខំប្រឹងប្រែង​រាប់សន្លឹក ​ ឆ្នោតឡើងវិញរបស់លោកស្រី Jill Stein ថា នេះគឺជាគ្រោងការក្បត់មួយ

ប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោតលោក Donald Trump បានថ្កោលទោសអតីតបេក្ខជនប្រធានាធិបតីរបស់គណបក្ស Green Party  លោកស្រី Jill Stein កាលពីថ្ងៃសុក្រ ចំពោះយុទ្ធនាការរបស់លោកស្រីដើម្បីរាប់សន្លឹកឆ្នោតឡើងវិញនៅក្នុងរដ្ឋចំនួន៣។
លោក Trump បាននិយាយនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយដែលធ្វើឡើងដោយក្រុមរៀបចំអន្តរកាលរបស់គាត់ថា «នេះគឺជាគ្រោងការក្បត់មួយដែលធ្វើឡើងដោយគណបក្ស Green Party សម្រាប់ការបោះឆ្នោតមួយដែលត្រូវបានទទួលស្គាល់រួចទៅហើយ ហើយលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតនេះគួរតែត្រូវបានគោរពជំនួសភាពប្រឈម និងការរំលោភបំពាន ដែលនេះគឺជាអ្វីដែលលោកស្រី Jill Stein កំពុងធ្វើយ៉ាងពិតប្រាកដនោះ»។
លោក Trump បាននិយាយថា «ការរាប់សន្លឹកឆ្នោតនេះគឺគ្រាន់តែជាវិធីមួយសម្រាប់លោកស្រី Jill Stein… ដើម្បីបំពេញលុយនៅក្នុងប្រអប់ប្រាក់របស់លោកស្រី ហើយលុយភាគច្រើនបំផុតនោះ លោកស្រីមិនដែលបានចំណាយ សូម្បីតែទៅលើការរាប់សន្លឹកឆ្នោត ដែលគួរឱ្យអស់សំណើច នោះ ក៏មិនមានផង»។
លោកស្រី Stein បានលើកឡើងពីប្រាក់រាប់លានដុល្លារដើម្បីផ្តួចផ្តើមក្នុងការរាប់សន្លឹកឆ្នោតឡើងវិញនៅរដ្ឋចំនួន ៣ ដែលចំនួនសន្លឹកឆ្នោតនៅក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីនេះ រត់ប្រកៀក ប្រកិតគ្នាបំផុត នោះមានរដ្ឋ Pennsylvania រដ្ឋ Wisconsin និងរដ្ឋ Michigan។ ប៉ុន្តែលោកស្រីក៏បានបង្វែរគោលដៅរៃប្រាក់ និងយុទ្ធនាការរបស់លោកស្រីដែលបានលើកឡើងនូវគោលដៅរបស់ខ្លួនចាប់ពី ៥ លានដុល្លារទៅ ៧ លានដុល្លារ ខណៈដែលលុយនេះចេះតែបន្តហូរចូលមក។
ក្រុមអ្នកជំនាញបាននិយាយថា ស្ទើរតែគ្មានឱកាសនៃយុទ្ធនាការរបស់លោកស្រី Stein ក្នុងការប្រែក្រឡាស់លទ្ធផលនៃអង្គបោះឆ្នោត។ ប៉ុន្តែកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងនេះបានបង្កឱ្យមានភាពតានតឹងកាន់តែខ្លាំង ដោយសារតែជ័យជម្នះរបស់លោកស្រី Hillary Clinton ទៅលើចំនួនសន្លឹកឆ្នោតរបស់មហាជនសរុបមានខ្ពស់រួចស្រេចទៅហើយ។
កាសែត New York Times បានធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍ថា រដ្ឋបាលរបស់លោក Obama នៅថ្ងៃសុក្រនេះ បានច្រានចោលគំនិតមួយថា ការលួចយកព័ត៌មានយ៉ាងរីករាលដាលនេះ អាចមានឥទ្ធិពលលើលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតនេះ។ សេតវិមានបាននិយាយថា លទ្ធផលនេះ «បានឆ្លុះបញ្ចាំងយ៉ាងត្រឹមត្រូវនូវឆន្ទៈរបស់ពលរដ្ឋអាមេរិក»។
លោកស្រី Stein ឱ្យមានការរាប់សន្លឹកឆ្នោតឡើងវិញនៅក្នុងរដ្ឋ Wisconsin កាលពីថ្ងៃសុក្រ ហើយបានបញ្ជាក់ថា លោកស្រីមានបំណងធ្វើដូចគ្នានេះនៅក្នុងរដ្ឋ Michigan និងរដ្ឋ Pennsylva-nia នៅសប្តាហ៍ក្រោយ។ លោក Marc Elias មេធាវីយុទ្ធនាការរបស់លោកស្រី Clinton បាននិយាយថា ក្រុមរបស់គាត់នឹង «ចូលរួម» នៅក្នុងដំណើរពិនិត្យឡើងវិញនៅរដ្ឋ Wisconsin នេះ ព្រមទាំងសន្លឹកឆ្នោតនៅក្នុងរដ្ឋ Michigan និងរដ្ឋ Wisconsin ផងដែរ។ បើសិនជាលោកស្រី Stein ផ្តួចផ្តើមឱ្យមានគំនិតរាប់ឡើងវិញនៅរដ្ឋទាំងនោះ។
«ប្រជាជនបាននិយាយជាទូទៅថា ការបោះឆ្នោតនេះបានបញ្ចប់ហើយ ដូចការដែលលោកស្រី Hillary Clinton ខ្លួនឯងបាននិយាយនៅយប់ថ្ងៃបោះឆ្នោតអញ្ចឹង ដោយបន្ថែមទៅនឹងការទទួលស្គាល់របស់លោកស្រីដោយការអបអរសាទរខ្ញុំផង «យើងត្រូវតែទទួលយកលទ្ធផលនេះ ហើយបន្ទាប់មកសម្លឹងមើលទៅអនាគត»។
«វាជាការសំខាន់ដើម្បីចង្អុលបង្ហាញថា ដោយមានជំនួយពីអ្នកបោះឆ្នោតរាប់លាននាក់ទូទាំងប្រទេសនោះ យើងបានឈ្នះការបោះឆ្នោត ៣០៦ នៃអង្គបោះឆ្នោត នៅថ្ងៃបោះឆ្នោតនោះ ភាគច្រើនបំផុតមកពីក្រុមសាធារណរដ្ឋ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៨៨ ហើយយើងបានអនុវត្ត ៩ រដ្ឋក្នុងចំណោមរដ្ឋដែលប្រទាញ់ប្រទុងគ្នាចំនួន ១៣ ហើយមាននៅតាមមណ្ឌលជាង ២.៦០០ នៅទូទាំងប្រទេស ភាគច្រើនបំផុតនោះចាប់តាំងពីលោក Ronald Reagan ធ្វើជាប្រធានាធិបតីនៅឆ្នាំ ១៩៨៤។
«ការរាប់សន្លឹកឆ្នោតនេះគឺគ្រាន់តែជាវិធីមួយសម្រាប់លោកស្រី Jill Stein ដែលទទួលបានតិចជាងមួយភាគរយនៃចំនួនសន្លឹកឆ្នោតសរុប ហើយមិនបានទទួលសម្លេងនៅក្នុងរដ្ឋជាច្រើន។ ហើយបណ្តារដ្ឋចំនួន ៣ នេះ ត្រូវបានឈ្នះដោយមានចំនួនសន្លឹកឆ្នោតដ៏ច្រើននៃអ្នកបោះឆ្នោត ជាពិសេសនៅរដ្ឋ Pennsylvania ដែលបានឈ្នះជាង ៧០,០០០ សម្លេង៕
ប្រភព : AFP ចុះថ្ងៃទី២៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៦

អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា និងវិទ្យាស្ថានជាតិ នរវិទ្យា និងប្រវត្តិវិទ្យានៃសហរដ្ឋម៉ិចស៊ិចកូ ចុះអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នាលើកដំបូង

គណៈប្រតិភូនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលដឹកនាំដោយ លោក សុខ សង្វារ អគ្គនាយករងនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានទទួលការអញ្ជើញពីក្រសួងវប្បធម៌នៃសហរដ្ឋម៉ិចស៊ិចកូ ដើម្បីចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំចែករំលែកបទពិសោធន៍ ក្នុងការគ្រប់គ្រងបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ បុរាណវិទ្យា និងទេសចរណ៍វប្បធម៌ដែលសព្វថ្ងៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបាន និងកំពុងបំពេញបេសកកម្មយ៉ាងមមាញឹកក្នុងកិច្ចការងារអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍន៍រមណីយដ្ឋានអង្គរក្នុងក្របខណ្ឌបេតិកភណ្ឌពិភពលោក។
នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំ កាលពីថ្ងៃទី២២ ដល់ថ្ងៃទី ២៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៦ នៅទីក្រុងម៉ិចស៊ិចកូនៃសហរដ្ឋម៉ិចស៊ិចកូនោះ បានរៀបចំឡើងដោយស្ថាប័នជាតិ នៃសហរដ្ឋម៉ិចស៊ិចកូដែលមានឈ្មោះថា វិទ្យាស្ថានជាតិ នរវិទ្យា និងប្រវត្តិវិទ្យា (National Institute of Anthropology and History ហៅកាត់ថា INAH)។ វិទ្យាស្ថាន INAH មានបេសកកម្មពិសេសក្នុងការងារស្រាវជ្រាវ អភិរក្ស ការពារ និងផ្សព្វផ្សាយអំពីបុរេប្រវត្តិ បុរាណវិទ្យា នរវិទ្យា ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងបេតិកភណ្ឌរបស់ប្រទេស ម៉ិចស៊ិចកូ។ ប្រទេសធំៗមួយចំនួនដែលបានចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំអន្តរជាតិនេះមានដូចជា៖ អេស្ប៉ាញ ទួគី ពេរូ ប្រេស៊ីល ហូឡង់ដ៍ និងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
លោក សុខ សង្វារ បានលើកឡើងថា ក្រោមការដឹកនាំដ៏ត្រឹមត្រូវនៃប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា រមណីយដ្ឋានអង្គរ ត្រូវបានសហគមន៍អន្តរជាតិ ទទួលស្គាល់ថា ជាបេតិភណ្ឌពិភពលោកដែលមានការគ្រប់គ្រងក្រោមការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ពីសំណាក់អ្នក ជំនាញជាតិ និងអន្តរជាតិ ជាពិសេសអង្គការយូណេស្កូ ក្នុងកិច្ចការពារអភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍន៍ដោយចីរភាព។ ផ្អែកលើ បទពិសោធន៍ទាំងនេះហើយ ទើបក្រសួងវប្បធម៌នៃសហរដ្ឋម៉ិចស៊ិចកូ អញ្ជើញគណៈប្រតិភូពីអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ដើម្បីបង្ហាញអំពីបទពិសោធន៍ និងសមិទ្ធផលនៃការគ្រប់គ្រងរមណីយដ្ឋានពិភពលោកអង្គរ។ លោក សុខ សង្វារ ចែករំលែកបទពិសោធន៍ក្រោមប្រធានបទ “ការគ្រប់គ្រងទេសចរណ៍នៅរមណីយដ្ឋានពិភពលោកអង្គរ” និងលោក លី វណ្ណា ធ្វើបទបង្ហាញស្តីពី “អង្គរជារមណីយដ្ឋានបេតិកភណ្ឌពិភពលោក និងសារមន្ទីររស់”។
ក្នុងដំណើរបំពេញបេសកកម្មនេះ លោក សុខ សង្វារ អគ្គនាយករងនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បន្ទាប់ពីបាន ទទួលសិទ្ធិប្រទានដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ពីសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានចុះអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់មួយ រវាងអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា និងវិទ្យាស្ថានជាតិ នរវិទ្យា និងប្រវត្តិវិទ្យា របស់ប្រទេសម៉ិចស៊ិចកូ។ អនុស្សរណៈនេះគឺសំដៅពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ក្នុងវិស័យអភិរក្សបេតិកភណ្ឌ វប្បធម៌ និងអភិវឌ្ឍន៍វិស័យទេសចរណ៍វប្បធម៌នៃប្រទេសទាំងពីរកម្ពុជា និង ម៉ិចស៊ិចកូ៕






បញ្ហានៅក្នុងគណបក្សប្រឆាំង ធំជាងគេបង្អស់របស់កម្ពុជា

The Trouble With Cambodia’s Largest Opposition Party
By David Hutt   November 26, 2016
It started with a tweet: “Somebody watches too much movies on their free time. If you respect the audience you at least make your lies sound believable. #insult #sad.”
So wrote Kem Monovithya, deputy head of public affairs of Cambodia’s largest opposition party, the Cambodia National Rescue Party (CNRP), and daughter of the party’s vice-president, Kem Sokha.
Monovithya’s comments, expressed last month, came as a response to the proposal made by the CNRP’s president, Sam Rainsy, who has been in exile for the last year, that he would return to face imprisonment for the release of several CNRP politicians currently in jail. Days later, following the imprisoned CNRP politicians’ rejection of the so-called prisoner swap, and following Sam Rainsy’s criticism of China for encouraging human rights abuses in Cambodia, Monovithya took to Twitter again: “Cnrp official stance prioritizes Cambodia’s interests and regional stability. Not erratic positions based on wild theories/one’s moodiness.”
Enjoying this article? Click here to subscribe for full access. Just $5 a month.
Monovithya’s tweets were a rare public display of division within the CNRP. Granted, they were sloppy and infantile and, perhaps, predicated on consanguinity politics. This was certainly the view of commentator Sophal Ear, who said that it was “eager-beaver children of the politicians wanting a promotion for papa.” Though, Ou Virak, president of the Future Forum think tank, told me that “frustration” was most likely what led her to make the remarks. “Most of the things she said were true,” he said, “though she shouldn’t have said it because they might be seen in the Cambodian context as potentially creating friction. But in most other countries it would be normal, not even news. But, in Cambodia, people have an obsession with unity and strength.”
Then, on October 28, came the comments of Prince Sisowath Thomico, a prominent CNRP official and the only member of the royal family who is openly aligned with the opposition. “I’m threatening to leave the CNRP if there are not reforms of the way it is run and organized,” he said. He added:
There are a number of issues that nobody dares to cope with… The main issue is division. Behind the unity of Kem Sokha and Sam Rainsy, everything else is divided and this is not acceptable. We need to find a way to unite if we are going to win the coming elections….We are not working as a party. We are working as individuals, which is not the way to run a party, especially if we want to rule the country… As long as it remains as it is, there is no chance for the CNRP to win the next election.
Herein lies the problem of the CNRP: it is a party deeply divided yet, at the same time, dominated by its two leaders. Everybody knows that there are factions within the CNRP. The party only came about in 2012 by an alliance between Sam Rainsy’s humbly-titled Sam Rainsy Party and Kem Sokha’s Human Rights Party. The factions remain divided between these two camps and, as is Cambodian politics, between loyalty to the two individuals.
“The party is always in crisis,” Ou Virak told the Cambodia Daily. “It’s a marriage of convenience, of necessity, and it’s not yet a strong party. These things that have now been made public had always been there since the day the party was created, so it doesn’t change much.” He went on to say that “if Sam Rainsy responds by being a man who cannot accept criticism, then this is not the leader that anybody hoped for… If he responds by strengthening the party system and allows some different opinions and approaches while keeping the common vision alive, then I think that could only strengthen the party in the long run.”
But give ear to what the CNRP’s spokesman Yim Sovann, a long-time ally of Sam Rainsy, dating back to 1993, had to say about Monovithya’s comments:
We no more pay to attention to what she says… I am officially appointed as the party spokesman and I am the one who speaks to the media.
I am not sure if I was the only person dismayed (though not surprised) by this. For a self-described democratic party, that wants to bring real democracy to a country that hasn’t known it, these 28 words might be all one really needs to know about its inner workings.
Let’s examine these two sentences more closely. Monovithya is the party’s deputy public affairs head and a member of its standing committee, so one can assume that not only should she be entitled to her own opinions, but that they might also be listened to. If not, and her position is either not important or she is not qualified to speak about politics (as the implication seems to be) then why has the party that opposes nepotism given such a position to the vice-president’s daughter? But what Yim Sovann appears to be saying is that because she had the audacity to voice an opinion critical of the party’s leader, her opinions are no longer valid. Is this the way of a democratic party? Consider the implication: if someone of her rank is to be excluded because she is critical of the padron, what does it mean for those lower down? Is this not a threat to all CNRP members to keep one’s opinion to oneself and fall in line?
Now, the second sentence. By implication, Yim Sovann holds the monopoly of public comment. One can only assume that he missed out a key word: the only one who speaks to the media. And here’s the crux: if Yim Sovann, as he says so himself, is the “officially appointed” party spokesman and “the one who speaks to the media,” then his words must be taken at face value and understood to be the party line. If not, then the CNRP should reconsider his position.
Of course, the party might well say it is not the time for internal squabbles; it is under attack from the government, and local elections are due to take place next year and general election in 2018. But, then again, when has the opposition not been under pressure? More to the point, Prince Thomico is correct is saying that without unity, the CNRP faces an uphill slog to win the 2018 election. But the question is how unity is to be found, and at what cost.
Unity can only really be fostered through soft or hard tactics, or, rather, from the bottom-up or top-down. The soft, bottom-up approach would be agreement on common goals and a common vision. This requires debate, and debate requires differing opinions (and often things that people don’t want to hear). For those of us who still value that now antiquated word, dialectic, we believe that through arguments and disputes come not only truth but a coherent ideology, or, on the smaller scale, a coherent party platform. Internal debate, therefore, is essential for any political party. Not everyone can be singing by the same tune if debates are not held as to which tune should be sung.
But the CNRP doesn’t operate by these means. It has an almost obsession with consensus, but consensus from the top-down. Indeed, it was Sam Rainsy’s decision not to return, with the implications for the party, that led Prince Thomico to say that “it’s not up to Sam Rainsy to decide by himself” if he should return, since “he’s the president of the party, so it is the party that has to decide whether Sam Rainsy comes back or not.” The CNRP’s standing committee had unanimously supported the decision last year, but Prince Thomico said he would push for another vote when the standing committee met at the beginning of November. No such vote took place.
The fact is the CNRP’s structure leans heavily towards the individual. Take funding as an example. “Donations usually don’t go to the party but to individuals. That’s why politicians usually try to make trips abroad,” Ou Virak told me. “If you change the formula, so that all donations go to the party, and donations are disclosed, you’ll change a lot. But they won’t, but the people who benefit the most are the two leaders who get the most.”
As another example, take the comments made by Sam Rainsy earlier this month. In his absence, Kem Sohka is effectively the party’s acting president and, one would assume that in the event Sam Rainsy isn’t pardoned and cannot return in 2018, the prime ministerial candidate for the CNRP. Yet, speaking to the Cambodia Daily, Sam Rainsy denoted himself as the “only legitimate competitor against Hun Sen,” as the newspaper put it, before quoting him: “Can you imagine one boxer only on a boxing ring who would be pretending to win a match without facing his only real challenger?”
Take this supercilious comment at face value. First, Kem Sohka would be a false challenger to Hun Sen. Second, Cambodian politics is actually a battle between Hun Sen and Sam Rainsy, and, since no other person could compete, not between the CPP and the CNRP. If the party was strong by itself and its promise to the people popular, it wouldn’t matter who leads. Lee Morgenbesser, a research fellow at Australia’s Griffith University,opined that “given how centralized leadership is within the CNRP, Rainsy’s exile leaves few alternatives that are satisfiable to both factions. In any case, I don’t think Rainsy will tolerate Sokha lead[ing] the opposition into the next election.”
Without the mechanisms in place for criticism to be voiced, or debated internally, it forces the disaffected to find other avenues for expression. This is what, most likely, drove Monovithya and Prince Thomico to make their comments. A more pertinent question also arises: What is the unhappy party member to do if they cannot comment from within? Eight new political parties have formed in Cambodia since the beginning of 2015, some started by former CNRP faithful. The cynic might say they are the work of the ruling Cambodian People’s Party (CPP), out to divide the opposition vote.
Yet, after speaking to a number of the leaders of the these parties, there appears to be genuine disaffection with the CNRP. Mam Sanando, an independent journalist and director of Beehive radio station, who relaunched his Beehive Social Democratic Party last year, was a staunch CNRP supporter in the 2013 election. But, he told me, “CNRP’s supporters, like myself, feel disappointed because the party has not followed what they promised. We no longer feel the CNRP represents the people’s wishes.”
Lak Sopheap, who co-founded the Khmer Solidarity Party, had been a member of the opposition since joining Sam Rainy’s first political party, the Khmer National Party, in 1995. By 2014, she had become Kem Sokha’s personal assistant but was expelled in December 2014 after she alleged that Kem Sokha had told her Sam Rainsy had embezzled $20 million for party funds. “I couldn’t stay with the CNRP,” she told me. “We were always under the umbrella of the two leaders. They discriminate against others and only trust their inner circle. I feel they never think about national interests, just their own power.” By allowing internal debate, it might prevent members who feel silenced and unimportant from leaving.
On November 1, a slight step in the right direction was taken, however, when the party’s 125-member standing committee approved its draft policy manifesto. Though little is known about its contents, one can hope that it will give the CNRP the necessary substance going into the next two years. It might also provide the party with a sense of unity, this time on policies rather than on individuals. Still, this doesn’t mean that internal debate isn’t important, nor criticisms to be swept under the proverbial carpet. Despite the manifesto, the question of Sam Rainsy’s return is still pertinent and will remain so until he does. Meanwhile, the party’s leadership will be called into question since neither Sam Rainsy or Kem Sokha are allowed to travel around the country (and there is no indication that someone else is able, or willing, to take up the mantle of leadership).
More to the point, if the CNRP is a democratic party, as it says it is (and if it is to run Cambodia in a democratic way, as it says it will) then internal criticism must become the norm. If not, it will continue to be led by the whim of a few individuals. And, if not, should it win the 2018 election and form the government, would it not then go down the same route as the current administration of seeing every critique as either something divisive or treasonous? If the CNRP cannot get used to criticism when in opposition, it will surely struggle to do so once in a position of power.

ប្រភព GNN

ស្នងការនគរបាលខេត្តកែប បង្កើនកិច្ចការពារសន្តិសុខ សណ្តាប់ធ្នាប់ ភ្ញៀវទេសចរណ៍បានល្អប្រសើរ

ខេត្តកែប មានរមនីយដ្ឋានធម្មជាតិ និងវប្បធម៌ ចំនួន៥កន្លែងស្ថិតនៅឃុំ សង្កាត់ទាំង៥ នៃក្រុង ស្រុកទាំងពីរ។ រមនីយដ្ឋានខាងលើមាន៤កន្លែង កំពុងជាទីពេញនិយម ទាក់ទាញភ្ញៀវជាតិ អន្តរជាតិ ទៅទស្សនាកំសាន្ត ជាប្រចាំរៀងរាល់ថ្ងៃនោះគឺ៖ ឆ្នេរកែប កោះទន្សាយ ភ្នំសរសៀរ និងភ្នំវល្លិ៍។
ដើម្បីរក្សាសន្តិសុខ សណ្តាប់ធ្នាប់ ជូនភ្ញៀវទេសចរណ៍ ស្របតាមគោលការណ៍ដឹកនាំរបស់ រាជរដ្ឋាភិបាល ក្រសួងមហាផ្ទៃ អគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិ គណៈបញ្ជាការឯកភាពខេត្ត ស្នងការនគរបាលខេត្ត បានរៀបចំកម្លាំងនគរបាលខេត្ត ទៅឈរជើងធ្វើសកម្មភាពជាប្រចាំនៅមូលដ្ឋានខាងលើ ដោយសហការជាមួយកម្លាំងក្រុង ស្រុក ប៉ុស្តិ៍រដ្ឋបាល ធានាបានស្ថិរភាពគ្រប់ពេលវេលា គិតទាំងការធ្វើដំណើរតាមទូកទេសចរណ៍ទៅកោះទន្សាយផងដែរ។
ដោយឡែករយៈពេល១សប្តាហ៍នេះ គិតត្រឹមថ្ងៃទី២៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៦ ខេត្តកែប ទទួលបានភ្ញៀវទេសចរណ៍ ជាតិ អន្តរជាតិ ប្រមាណ៧ ១០៣នាក់ ក្នុងនោះភ្ញៀវបរទេស ២ ១៨៣នាក់។
ចំពោះទិសដៅបន្ត ស្នងការនគរបាលខេត្តនឹងខិតខំបង្កើនប្រសិទ្ធភាពការងាររក្សាសន្តិសុខ សណ្តាប់ធ្នាប់សង្គម គ្រប់មូលដ្ឋាន ដើម្បីប្រជាជន ភ្ញៀវទេសចរណ៍ រស់នៅ មកលេងកំសាន្ត ប្រកបដោយភាពកក់ក្តៅ និងជំនឿទុកចិត្ត៕




សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន អញ្ជើញ​ចូលរួម​ក្នុងមហាស​ន្និបាត​សភាតំ​បន់អាស៊ី​ APA នៅ​សណ្ឋា​គារសុខា ខេត្តសៀមរាប

នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៦នេះ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាអញ្ជើញធ្វើដំណើរទៅចូលរួមក្នុងមហាសន្និបាតសភាតំបន់អាស៊ី (APA) ដែលនឹងធ្វើឡើងនៅសណ្ឋាគារសុខា ខេត្តសៀមរាបនារសៀលនេះ។ មហាសន្និបាតសភាតំបន់អាស៊ី (APA )លើកទី៩ នេះនឹងចាប់ផ្តើមធ្វើឡើងពីថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា រហូតដលថ្ងៃទី០២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៦ ដែលសភាកម្ពុជាទទួលភារៈកិច្ចធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ នៅក្រោមប្រធានបទ «ការជំរុញសន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយនីរន្តរភាពនៅក្នុងតំបន់អាស៊ី»។
មហាសន្និបាតសភាតំបន់អាស៊ីនេះ គឺមានការអញ្ជើញចូលរួមពីថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់នៃរដ្ឋសភា ព្រឹទ្ធសភា មកពីបណ្តាប្រទេសជាសមាជិកសភាតំបន់អាស៊ីយ៉ាងតិច ២៥ប្រទេស ជាមួយនឹងវត្តមានគណៈប្រតិភូបណ្តាប្រទេសជាអ្នកសង្កេតការណ៍ អង្គការដៃគូរបស់សភាតំបន់អាស៊ីជាច្រើនរយនាក់ទៀតផង៕

ទស្សនៈ ៖«ឧត្តមស្នងការសិទ្ធិមនុស្ស​អង្គការសហ​ប្រជាជាតិ គ្មាន​នីត្យា​នុកូល​ភាពជា “ប៉ូលីស​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរជាតិ” ទេ …!»

មហាអំណាចចិន និងរស្ស៊ី អះអាងថា សហរដ្ឋអាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្តលោកខាងលិច បាន និងកំពុងយកពាក្យ “សិទ្ធិមនុស្ស” មកប្រើជាឧបករណ៍សម្រាប់ការលូកលាន់កិច្ចការផ្ទៃក្នុងប្រទេសដទៃ។ ចំណែកឯ អាមេរិកខ្លួនឯង ពុំដែលឆ្លុះកញ្ចក់មើលបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សកើតមាននៅក្នុងសង្គមជាក់ស្តែងរបស់ប្រជាជាតិខ្លួនទេ។ មិនមែនតែមហាអំណាចចិន និងរស្ស៊ី ទេ គឺមានប្រទេសជាច្រើនលើពិភពលោក ដែលប្រតិកម្មមិនពេញចិត្តនឹងឥរិយាបទនេះ។ តួយ៉ាងប្រធានាធិបតីប្រទេសហ្វីលីពីន ក៏បានចំអកឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិក, ប្រទេសអឺរ៉ុបខាងលិច និងអង្គការសហប្រជាជាតិ ថាបានយកពាក្យ “សិទ្ធិមនុស្ស” មកលាបពណ៌បង្ខូចបេសកកម្ម “សង្គ្រាម” ប្រឆាំង ដើម្បីសង្គ្រោះជីវិតប្រជាជនហ្វីលីពីន។ រីឯ សង្គ្រាមនៅមជ្ឈឹមបូព៌ាដែលកើតចេញពីអាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្ត បណ្តាលឲ្យមនុស្សស្លាប់ និងរបួសយ៉ាងរង្គាល តែបែរជាប្រទេសទាំងនោះមិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការទទួលជនភៀសខ្លួនរាប់លាននាក់ ដោយសារសង្គ្រាមនេះទៅវិញ។
សរុបសេចក្តីទៅ ភាពមិនសុក្រិត្យនេះ ជាកត្តាធ្វើឲ្យ “សុឆន្ទៈដើម” ដែលមានលក្ខណៈរួមជាអន្តរជាតិនៃសេចក្តីប្រកាសជាសកលស្តីពីសិទ្ធិមនុស្ស ត្រូវបានបាត់បង់ ដោយសារតែសហរដ្ឋអាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្តលោកខាងលិច ដើរតួធ្វើជា “ថៅកែសិទ្ធិមនុុស្ស”។ ហ្នឹងហើយជាដើមចម ធ្វើឲ្យបេសកកម្មសិទ្ធិមនុស្សជាអន្តរជាតិរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ បរាជ័យ ដោយសារតែមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការនេះ ច្រឡំតួនាទីខ្លួនថាជា “ប៉ូលីសសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ” តំណាងឲ្យឆន្ទៈសហរដ្ឋអាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្តលោកខាងលិច និងធ្វើការងារមិនសហការជាមួយរដ្ឋាភិបាលម្ចាស់ប្រទេស បែរជាជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរដ្ឋអធិបតេយ្យ ដោយបំពាននឹងធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ និងអនុសញ្ញាទីក្រុងវីយ៉េន ទៅវិញ។
ជាក់ស្តែង គឺមន្ត្រីការិយាល័យឧត្តមស្នងការសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ ប្រចាំនៅកម្ពុជា តែងតែព្រហើន និងបំពានឥតឈប់ឥតឈរមកលើអធិបតេយ្យភាពកម្ពុជា។ ពោលគឺ មិនបំពេញការងារសហប្រតិបត្តិការណ៍លើកស្ទួយសតិសម្បជញ្ញៈគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បែរជាមកធ្វើជា “ចៅហ្វាយសិទ្ធិមនុស្ស” បញ្ជារ ដោយមិនគោរពដែនអធិបតេយ្យនៃកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរាជរដ្ឋាភិបាលរបស់ម្ចាស់ប្រទេសទៅវិញ។
ថ្វីត្បិតតែការិយាល័យឧត្តមស្នងការសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ ប្រចាំនៅកម្ពុជា ត្រូវបានបង្កើតក្នុងសម័យអន្តរកាលនៃអាជ្ញាធរបណ្តោះអាសន្ន អ៊ុនតាក់ អនុលោមតាមកិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស ២៣ តុលា ១៩៩១ ប៉ុន្តែបទប្បញ្ញត្តិនៃកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ បានចែងថា ការិយាល័យឧត្តមស្នងការសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ អាចបន្តអាណត្តិរបស់ខ្លួនពីរឆ្នាំម្តងៗ តម្រូវឲ្យមានការយល់ព្រមពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។ ការអនុវត្តន៍ជាក់ស្តែង គឺសុពលភាពនៃការបន្តអាណត្តិពីរឆ្នាំម្តងៗ ផ្អែកលើការចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សារណៈយោគយល់គ្នារវាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងឧត្តមស្នងការសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ។ ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្ននេះការិយាល័យឧត្តមស្នងការសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅកម្ពុជាខុសច្បាប់ ព្រោះអនុស្សរណៈចុងក្រោយបានអស់សុពលភាពតាំងពីថ្ងៃ៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២១៥មកម៉្លេះ។
នេះជាទឡ្ហីករណ៍ជាក់ស្តែងបញ្ជាក់ថា ឋានៈជាឧត្តមស្នងការសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ បែរជាមិនគោរពច្បាប់ម្ចាស់់ប្រទេសទៅហើយ អញ្ចឹងហើយបានជាបេសកកម្មសិទ្ធិមនុស្សរបស់ពួកគេ ជួយលើកទឹកចិត្តឲ្យគណបក្សប្រឆាំង និងអង្គការសិទ្ធិមនុស្សក្នុងស្រុក ក៏ដូចជា អ្នកវិភាគឯករាជ្យ, ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងប្រជាពលរដ្ឋ ប្រឆាំងនឹងច្បាប់ ប្រឆាំងនឹងបម្រាមរបស់អំណាចរដ្ឋ។ នេះជាការធ្វើផ្ទុយ ដោយបំពាននឹងធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ និងអនុសញ្ញាទីក្រុងវីយ៉េន។
ដូច្នេះការសម្រេចចិត្តរបស់ក្រសួងការបរទេសកម្ពុជា ដាក់ឱសានុវាទ ដល់ឧត្តមស្នងការសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ ត្រឹមថ្ងៃទី៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៦ គឺជាការត្រឹមត្រូវ ក្នុងការពង្រឹងការអនុវត្តន៍ភាពជាម្ចាស់ប្រទេសនៃរដ្ឋឯករាជ្យអធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា៕
អត្ថបទ៖ ប្រភពពី ” សម្លេងយើង”