Monday, March 31, 2014

សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​សាលា​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ ទាក់ទង​និង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​របស់​គណៈបក្ស​សង្រ្គោះ​ជាតិ ចំពោះ​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថ​កិច្ច ព្រឹក​ថ្ងៃទី៣១ មីនា ២០១៣


បទអត្ថាធិប្បាយ ដោយ សៅ សុភៈ «គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប៉ុនប៉ងបិទដង្ហើមសង្គមជាតិគ្រប់ច្រក តាមរយៈការវិលទៅរករូបមន្ត២ភាគ៣»

បទអត្ថាធិប្បាយ

គណបក្សសង្គ្រោះ​ជាតិ ប៉ុនប៉ង​បិទដង្ហើម​សង្គមជាតិ​គ្រប់​ច្រក​
តាម​រយៈការ​វិល​ទៅរក​រូប​មន្ត២ភាគ​៣


ការផ្លាស់​ប្តូរគោលជំ​ហរជាថ្មីរបស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ដោយលើកយក​រូប​មន្ត២ភាគ​៣ចូល​ក្នុង​​តុចរចា បាន​បង្កើត​នូវ​ការ​បង្អាក់ និងបង្កភាព​​រាំង​ស្ទះ​ដល់​កិច្ច​ប្រជុំ​នៃក្រុម​ការងារ​គណៈ​កម្ម​ការ​ចម្រុះ​រវាង​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ ដែល​គេបាន​មើល​ឃើញ​ថា គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​កំ​ពុង​បោះ​ដុំ​ដែក​ដែល​ជាងងើគដ៏ក្រហម​ឆ្អៅ ទម្លាក់មកលើគណបក្សប្រជា​ជន​កម្ពុជា​ ហើយ​ដែល​កម្តៅ​នោះ​អាច​នឹង​​នាំ​​ឱ្យ​មានគ្រោះ​ថ្នាក់​ដល់​សង្គម​ជាតិ​ទាំង​មូល ដោយ​សារឧបាយកល​នេះ។
ក្នុង​ទឹក​ចិត្ត​របស់​ប្រជាជន​កម្ពុជា ពិត​ណាស់​ គឺ​មិន​ចង់​វិល​ទៅរក​អតី​តកាល​ដ៏ជូរចត់​នោះ​ទេ ទាំង​ការ​កាប់​សម្លាប់​ដូច​ក្នុង​របបប្រល័យ​ពូជសាសន៍ប៉ុល ពត និង​ទាំង​ការ​ជាប់​គាំង​នៃ​ស្ថាន​ការណ៍​នយោបាយ ​ពីព្រោះ​ថា ប្រជាជន​កម្ពុជា ​ធ្លាប់បានហែល​​ឆ្លង​កាត់​នូវ​វិបត្តិ​ដ៏រាំរ៉ៃនោះនិង​ឆ្អែត​ឆ្អន់មិន​ចង់​ឃើញ​ទៀត​ឡើយ។ ប៉ុន្តែ គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ ហាក់បី​ដូចជា​មិន​បានអើពើទៅ​នឹង​កង្វល់​ពិត​ប្រាកដរបស់​ប្រជាពល​រដ្ឋនោះ​ទេ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ​គណបក្ស​ប្រឆាំងរិត​តែសម្ញើញ​ឬទ្ធិ ពី​មួ​យ​ថ្ងៃ​ទៅមួយ​ថ្ងៃ​ឥត​ឈប់​ឈរ និង​បង្កើត​បញ្ហាថ្មីៗតាម​គ្រប់​រូប​ភាព​​ ហាក់ដូច​ជា​ចង់​បង្ហាញ​ថា មាន​តែគណបក្សរបស់​ពួក​គេតែ​ប៉ុណ្ណោះ​ដែល​គិតពី​​ជាតិ និង​ធ្វើ​អ្វី​ៗគ្រប់​យ៉ាង​គោរព​តាម​ឆន្ទៈពល​រដ្ឋ​។
ដើម្បី​បានសម្រេច​គោល​ដៅ​របស់​ខ្លួន​ មេដឹក​នាំ​គណបក្សសង្គ្រោះ​ជាតិដែល​គ្មាន​បេះ​ដូង​ស្រឡាញ់​សន្តិភាព​បន្តិចសោះនោះ បាន​បង្ខំ​ចិត្ត​ដើរចេញ​ចាកឆ្ងាយ​ពី​រង្វង់​ច្បាប់​ជាហូរ​ហែរ ដូចអ្វី​ដែល​​គេ​បាន​ដឹង​ជាបន្ត​បន្ទាប់នូវ​ពុត​ត្បុតទាំង​នោះ តាម​រយៈ ការ​​បង្ក​នូវ​ភាព​ក្តុង​ខ្ទាំង អូសទាញ​ ញុះ​ញង់ អុចអាល ដុត​បញ្ឆេះកំ​ហឹង​មហាជន​ឱ្យចូល​ក្នុង​ល្បែង​នយោបាយ​ដែល​ពួក​គេធ្លាប់​លេង​អស់​​ពេល​៥​អា​ណត្តិ​មក​ហើយ​ ហើយ​ល្បែង​នេះនៅ​តែ​ជាទីពេញ​និយម​សម្រាប់​កំ​ដរដៃក្រុម​ពួកគេ​ដដែល។
គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ មិន​ធ្លាប់​ដែល​ហ៊ាន​ចេញ​មកសារភាព​នោះ​ទេ នូវ​រាល់​កំ​ហុស​នានា​​ដែល​​ខ្លួន​បាន​បង្កឡើង​ ដូច​ជា​ ប្រើល្បិចក្នុង​ពេល​រាល់​មាន​កិច្ច​ចរចា តែង​តែប្រកូក​ប្រកាស​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ ក៏​ដូច​ជា​ទាម​ទារ​ចង់​ឱ្យ​ភាគី​ចរចាត្រូវ​តែ​យល់​ព្រម​ធ្វើ​តាម​សំ​ណូម​ពរដែល​ពួក​គេចង់​បាន​ជា​មុន​សិន ទើប​និយាយគ្នា​បន្ត​ទៀតដើម។ល។។
ប៉ុន្តែ ក្នុង​ចំ​ណោម​បញ្ហា​នានាដែល​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ទាម​ទារ វាហាក់​ដូច​ជាដាក់ការ​គាប​សង្កត់​ជ្រុល​ហួសហេតុ​មកលើ​គណបក្ស​ប្រជា​ជន​កម្ពុជា ហើយ​ដែល​សំ​ណើទាំង​នោះគណបក្ស​កាន់​អំ​ណាច​ មិន​អាចនឹង​ទទួល​យក​បាន ក្នុង​នោះ ដូច​ជា​ ការ​ទាម​ទារក្នុងការកំ​ណែទម្រង់​ការ​បោះ​ឆ្នោត ដោយ​ចង់​បាន​ឱ្យ គជប ទៅ​ជា​ ស្ថាប័ន​ធម្មនុញ្ញ ហើយសមាសភាព​របស់​ គជប ត្រូវ​តែអនុម័តដោយ​សម្លេង​២ភាគ​៣ នោះ គឺជា​ការ​ដើរវិល​ថយក្រោយ​ និង​ក៏អាច​ចាត់​ទុកថា មេដឹក​នាំ​គណបក្ស​ប្រឆាំងកំ​ពុងតែ​បំ​ពាន​លើ​ការ​សម្រេចចិត្ត​របស់​ខ្លួន​កាលពី​អតីតកាល​។
រូប​មន្ត២ភាគ​៣ នាពេល​កន្លង​មក​ បាន​នាំ​ឱ្យ​សភាជាប់​គាំង និង​កម្ពុជាប្រឈម​នឹង​វិបត្តក្នុង​ពេល​ដ៏វែង​។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានដឹង​យ៉ាង​ច្បាស់​ណាស់​ថា រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ​ឆ្នាំ​ ១៩៩៣ គឺ​តម្រូវ​ឲ្យ​មាន​ការ​អនុម័ត​ច្បាប់​ និង​រាល់​ឯកសារ​គតិ​យុត្តិ​ផ្សេងៗ ​​ ដោយ​សំឡេង​ ២ ភាគ ៣   នៃ​សមា​​ជិក​រដ្ឋ​សភា​ ហើយរាល់​ពេលដំណើរ​ការ​អនុម័ត​ច្បាប់​ម្តងៗ តែង​តែ​ជួប​ប្រទះ​នូវ​វិបត្តិ​​​​ជាញឹក​ញាប់​ ជា​ពិសេស​ គឺ​វិបត្តិ​នៃ​ការ​ខ្វះ​កូរ៉ុម​កនៃកិច្ច​ប្រជុំសភា ដែល​គណបក្សមាន​សំឡេង​ភាគតិច​នៅក្នុង​រដ្ឋ​សភា​ តែង​តែ​យក​គណបក្ស​​​ឈ្នះ​ឆ្នោត​​ដែល​មាន​សំឡេងភាគ​​ច្រើន​ជា​ចំណាប់​​ខ្មាំង​ ដើម្បី​​ផល​ប្រយោជន៍​នយោបាយ​រប​​ស់​បក្ស​ខ្លួន​ជានិច្ច​។
ដោយយល់ច្បាស់អំពីបញ្ហាអស់ទាំងនេះហើយ ទើបកាលណោះ ក្នុង​ឆ្នាំ ២០០៦ លោក សម រង្ស៊ី ផ្ទាល់ បានធ្វើលិខិតស្នើទៅសម្តេចក្រុម​ព្រះ​នរោត្តមរណឬទ្ធិ និង​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា សុំ​ឲ្យធ្វើ​វិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ពី​ការអនុម័តសម្លេង ២ ភាគ ៣  មក ៥០ ភាគរយបូក ១វិញ ដែល​រូបមន្តថ្មីនេះ បាននាំឲ្យកម្ពុជា គេ​ច​ផុត​ពីភាព​ជាប់គាំងនយោបាយ រហូតមកទល់​បច្ចុប្បន្ននេះ ។
 តើហេតុ​ដូច​ម្តេ​​ច​បានជាមកដល់ស្ថានការណ៍ចុង​ក្រោយ​នេះ គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិបែរ​ជា​ខ្លាចរូប​មន្ត ៥០ភាគ​រយ បូក ១ ដែល​​ខ្លួន​​ធ្លា​ប់​ជា​​អ្ន​ក​​​ស្នើកាលពីអតីតកាលនោះទៅវិញ?
ការ​ចាញ់​ឆ្នោត​ជាបន្ត​បន្ទាប់ អាច​ជា​មូល​ដ្ឋាន​បណ្តាលឱ្យ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ ប៉ាន់​ប្រមាណ​ខ្លួន​ឯង​ថា ការ​សម្រេចចិត្តកាល​ណោះ គឺដោយសារការជឿជាក់​លើ​ខ្លួន​ឯង​ហួសហេតុ​ពេក ថា​ អាច​នឹងដណ្តើម​ជ័យ​ជំ​នះលើ​គណបក្ស​ប្រជា​ជន​កម្ពុជាបាន ប៉ុន្តែ នៅទី​បំ​ផុត គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​បាន​ស្ថិត​ក្នុង​សភាព​ ចាញ់​ និង​បាក់​ស្បាត ទើប​យក​ឱកាសដែល​ខ្លួន​កំ​ពុង​ចាញ់​នេះ បន្លំ​ភ្នែក​ប្រជាពលរដ្ឋ​ ងាក​ទៅរក​រូប​មន្តចាស់​វិញ ដើម្បី​បន្ត​រុញ​ច្រាន​ស្ថាន​ការណ៍​ឱ្យ​ចូល​ក្នុង​អន្ទាក់​ដែល​ពួក​ខ្លួន​ចង់​បាន​​។
ការ​ផ្លាស់​ប្តូរឆន្ទៈនយោបាយ ដ៏ក្រឡាប់​ចាក់​បែប​នេះ គឺបាន​បង្ហាញ​នូវ​ពុត​ត្បុត​ដ៏អាក្រក់​របស់​គណបក្សដែល​ចាញ់​ឆ្នោត គឺគ្មាន​អ្វី​ដែល​ច្បាស់​លាស់​ក្នុង​ការ​សម្រេច​ចិត្តនោះ​ទេ។ បើ​បញ្ហា​ជាតិ​ធ្វើ​តាម​អារម្មណ៍​បែប​នេះ ប្រទេសជាតិ​នឹងជួប​គ្រោះ​​អន្តរាយ​ដោយ​សារ​ពួក​គេទាំង​នោះ។
ដូចនេះ ដើមហេតុនៃការបង្កឲ្យមានការអាក់ខានការចចាររវាង​គណបក្ស​ទាំង​ពីរ មិន​មែន​កើត​ឡើង​ដោយ​សារ​ការ​ជំ​ទាស់​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​នោះ​ទេ គឺ​ពិត​ជា​កើត​ចេញ​ពីការ​ចាប់​​បង្ខំ​ទៅលើគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាឱ្យធ្វើ​ការ​ឆ្លើយ​តប និង​យល់​ព្រម​ទៅ​លើសំ​ណើ​ដែល​ផ្ទុយ​​​ពី​ច្បាប់​ ហើយច្បាប់​នេះ​ទៀត​សោត នៅ​មាន​តម្លៃ​ជា​ធរមាន និង​ប្រកប​ដោយ​អានុភាព​ទៀត​ផង។
វារិត​តែគ្រោះ​ថ្នាក់​ខ្លាំង​ណាស់​សម្រាប់​សង្គម​ជាតិ ពី​ព្រោះ​ ក្នុងច្បាប់​​បោះឆ្នោតជ្រើស​តាំង​តំណាងរាស្ត្រ គឺ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ជំពូកទី ៧ មាត្រា​ ៧៦ នៅក្នុងវាក្យខណ្ឌចុងក្រោយ បាន​ចែង​យ៉ាង​ច្បាស់​​ថា អង្គការ​រៀបចំ​ការ​បោះ​​ឆ្នោត នីតិវិធី និងបទបញ្ជានៃការបោះឆ្នោត ត្រូវបានកំណត់​ដោយ​ច្បាប់បោះឆ្នោត។ បើ​បែ​​​​ប​នេះ ​​តើស្ថាប័ន​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោតចាំ​បាច់ ក្លាយជា​ស្ថាប័ន​ធម្ម​នុញ្ញ នឹង​ត្រូវ​ជ្រើស​តាំង​សមាសភាពសមាជិក​គណៈកម្មាធិការជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត ហៅ​​ថា គ.ជ.ប នោះ ដោយ​សំឡេង​បោះ​ឆ្នោត​គាំទ្រ​ចំនួន ២ ភាគ ៣ នៃ​សមាជិក​រដ្ឋ​សភាដែរ ឬ​​ទេ?
ម៉្យាង​វិញ​ទៀត ក្នុង​បរិបទនេះ គឺគេបាន​ដឹង​ច្បាស់​ណាស់​ថា  ប្រសិន​ជា​ធ្វើ​តាម​សំ​ណើ​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ ប្តូររូប​មន្តពី៥០ភាគ​រយ បូក​១ មក​ ២ភាគ​៣មែន​នោះ បញ្ហាទាំង​អស់​នឹង​ជាប់​គាំង ពីព្រោះ​ថា គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ នឹង​មិន​អោយ​មាន​ការ​អនុម័ត​អ្វី​បាន​ទាំង​អស់  និយាយ​ជា​រួម​ រាល់​សំ​ណើណាមួយ​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជន ក្នុង​ការ​ពន្លឿន​ប្រសិទ្ធិភាព​ក្នុង​ការ​​អនុវត្តច្បាប់​នានា ប្រាកដជា​នឹង​ត្រូវ​បាន​បដិសេធ​ដោយ​គណបក្ស​ជំ​ទាស់។ នោះហើយ​ជា​ពហុវិបត្តិ​ជាថ្មី​របស់​កម្ពុជា ។
ក្នុង​នាម​ជា​គណបក្ស​កាន់​អំ​ណាច គេនឹង​មិន​អនុញ្ញាតឱ្យ​គណបក្សចាញ់​ឆ្នោត​រុញ​ស្ថាន​ការណ៍​ វិល​ទៅ​រក​ភាព​អាក្រក់​វិញ​នោះ​ឡើយ។
 ​លើសពីនេះទៅទៀត បើ គ.ជ.ប ពិតជាត្រូវអនុម័តដោយសំឡេង ២ ភាគ ៣ នោះ​​ភាព​ជាប់គាំងកាន់តែមានសភាពធ្ងន់ធ្ងរជាងរូបមន្ត ២ ភាគ ៣  នៃការ​​បង្កើ​តរាជ​​រដ្ឋា​ភិ​​បា​ល​ទៅទៀត ព្រោះថា អតីតកា​​ល រដ្ឋធម្មនុញ្ញមាត្រា ៩០ វាក្យខណ្ឌទី ៨ បានសរសេរថា (រដ្ឋសភា​បោះឆ្នោត ទុកចិត្តដល់រាជរដ្ឋាភិបាលតាមមតិគាគច្រើន ២ ភាគ ៣  នៃស​មាជិ​ក​​សភាទាំងមូល) ហើយ​រូបម​ន្ត​នេះ បានធ្វើ​ឲ្យមានការ​ជាប់គាំ​ងនយោ​បាយ​នៅ​ក្រោយ​​កា​រ​​​​​បោះឆ្នោតម្តងៗតែ​ប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែ ក្រោ​យមក ដោយឆន្ទៈ​នយោបាយក្នុងការបង្រួប​ប​ង្រួ​​ម​ជាតិរបស់​គណបក្ស​ប្រជាជនកម្ពុជា បាន​ទម្លុះទម្លាយនៃភាពជាប់គាំងនេះ ដោយ​មាន​កា​​រ​​បង្កើតរាជរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ រវាងគណបក្ស ប្រជា​ជនកម្ពុជា និង​គណ​បក្ស​ហ៊្វុនស៊ីនប៉ិច ។ ប៉ុន្តែ បើ ២ ភាគ ៣  មិនអាចបង្កើត គ.ជ.ប វិញនោះ នៅ​កម្ពុជាក៏មិនអាចមានការបោះឆ្នោតបាន ហើយបើមិន​បា​ន​បោះ​ឆ្នោត​ក៏មិនអាច មានរាជ​រដ្ឋា​ភិបាល ហើយបើមិនមានរាជរដ្ឋាភិបាល ដំណើរ​​ការប្រ​ជាធិ​ប​​តេយ្យ​សេរីពហុបក្សនៅកម្ពុជា ពិត​ជា​ត្រូវបានបំផ្លាញ។
តើមេរៀនប្រវត្តិសាស្ត្រដែលនាំដល់ការជាប់គាំងនយោបាយនេះ គួរត្រូវ​បានជ្រើ​ស​​​យក មក​អនុវត្តទ្បើងវិញនៅកម្ពុជា ក្រោមហេតុ​ផលដោះស្រា​យវិបត្តិន​យោ​បាយ​ដែរ​ ឬ​ទេ?
ការ​ប៉ុនប៉ង​ប្រើកលល្បិចរបស់​​មេដឹក​នាំ​គណបក្ស​ប្រឆាំង ដើម្បី​ឱ្យ​កម្ពុជាធ្លាក់​ចូល​ក្នុង​វិបត្តិ ជា​ថ្មី​ គឺមិន​មែន​ជា​បំ​ណង​របស់​ប្រជាពល​រដ្ឋនោះ​ឡើយ។
ទោះយ៉ាង​ណា គេរំ​ពឹង​ថា រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ដែល​ប្រសូតចេញ​ពី​ការ​បោះ​ឆ្នោត​តាម​លទ្ធិប្រជា​ធិបតេយ្យ សេរី​ពហុបក្ស​ ​ប្រាកដជាមាន​កាតព្វ​កិច្ច​ការពារ​​ជាតិ ហើយ​នឹង​ប្រកាន់​យ​ក​​គ្រប់​វិធាន​ការ​ទាំង​អស់​ ដើម្បី​ការ​ពារ​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ ការពារ​បាវចនា​ជាតិ សាសនា ព្រះ​ម​ហា​​​ក្សត្រ​ និង​ជា​ពិ​សេស​ការ​ពារ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ សេរី​ពហុបក្ស​ ក៏​ដូច​ជា​ធានា​នូវ​ប្រក្រតី​ភាព​នៃ​ដំ​ណើរ​ការ​សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច​ ជាពិសេស​ជី​វភាព​រស់​នៅ​របស់​ប្រជាពល​រដ្ឋ ​នឹង​មិន​ធ្វើ​អ្វី​ ដើម្បី​បំ​ពេញ​ចិត្តក្រុម​បក្សប្រឆាំង ហើយមក​បំ​ផ្លាញផល​ប្រយោជន៍​រួម​របស់​ជាតិ​នោះ​ទេ​៕
មេដឹក​នាំ​គណបក្សប្រឆាំង គួរបញ្ចប់​ទៅ នូវ​វប្បធម៌« ដុត​ឱ្យ​ខ្លោច រោចឱ្យ​ឆៅ​» ។ ក្នុង​ន័យ​ថា សំ​ឡេង​ឆ្នោត​ដែល​ប្រជាពល​រដ្ឋបាន​បោះ​ជូនគណបក្សសង្គ្រោះ​ជាតិចំ​នួន​៥៥ អាសនៈ គឺអាច​ឱ្យ​ក្រុម​អ្នក​តំ​ណាង​រាស្ត្រចូល​ទៅ​បំ​ពេញ​កាតព្វ​កិច្ចជូន​ជាតិ​បាននៅ​ក្នុង​រដ្ឋសភា ដែល​មិន​គួរគប្បី​ធ្វើខ្លួន​ឯងដូចជាសត្វ​ក្របីព្រៃ បើ​មិន​បាន​ស៊ី​ស្មៅ​ទាំង​អស់ ឬ​ក៏​គ្រប់​គ្រង​អាណាចក្រនោះ​ទេ នឹង​ជាន់​កំ​ទេចស្មៅចោល​ទាំង​អស់ នោះ​ហើយ​ជា​មាយាទអន់​របស់​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​នៃ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​។
បើ​បក្សសង្គ្រោះ​ជាតិ​នៅ​តែ​ប្រកាន់​ជំ​ហរដូចនោះ​មែន វិបត្តិ​នឹង​កើត​មាន​ឡើង​ជាថ្មី និងគ្មាន​ផ្លូវ​ដោះ​ស្រាយ​រួច​ឡើយ មិន​ខុសអ្វី​ពី​ការ​ប៉ុនប៉ងបិទដង្ហើម​សង្គម​ជាតិ​គ្រប់​ច្រក​នោះ​ទេ

អត្ថបទដោយ៖  សៅ សុភៈ

វិស័យ​​​កសិ​​កម្ម​​​កម្ពុជា​​​កំពុង​​​មាន​​​សក្តា​​នុពល​​​ក្នុង​​​ការ​​​ជួយ​​​កាត់​​​បន្ថយ​​ភាព​​ក្រី​ក្រ​​​ជូន​​​ប្រជា​ពល​​រដ្ឋ​

សម្តេច​អគ្គមហាសេនាបតី​តេជោ ហ៊ុន សែន មាន​ប្រសាសន៍​ឲ្យ​ដឹង​នា​ព្រឹក​ថ្ងៃទី២៨ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០១៤ ថា បច្ចុប្បន្ននេះ​វិស័យ​កសិកម្ម​កម្ពុជា​កំពុង​មានសក្កានុពល​យ៉ាង​ខ្លាំង ហើយ​ទាក់​ទាញ បាន​នូវទំហំ​វិនិយោកទុន​យ៉ាងច្រើន ដែល​បាន​រួមចំណែក​សំខាន់​ដល់ការ​បង្កើតការងារ​ប្រាក់ចំ ណូល និង​ការកាត់​បន្ថយភាព​ក្រីក្រ​របស់​ប្រជា​ជន​ផង​ដែរ​។
 
ក្នុងឱកាស​អញ្ជើញ​ជា​អធិបតី​ក្នុង​ពិធីបិទសន្និបាត​ប្រចាំឆ្នាំ​របស់ក្រសួង​កសិកម្ម រុក្ខា ប្រមាញ់ និង​នេសាទ នៅសាលសន្និសីទ​ចតុម្មុខ​សម្តេចតេជោ​មាន​ប្រសាសន៍​រំលឹក​ឡើង​ជា​ថ្មី​ទៀត​ថា ការ​ដាក់​ចេញនូវ​យុទ្ធ​សាស្រ្តចតុកោណ​ដំណាក់កាល​ទី៣ របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​បាន​បង្ហាញ​យ៉ាង​ច្បាស់​ពីការ​យក​ចិត្ត​ទុកដាក់​លើ​វិស័យកសិ​កម្ម​នេះ ក្នុង​ចំណោម​វិស័យអាទិភាព​ចំនួន ៤ គឺ១-ការ​អភិវឌ្ឍធន​ធាន​មនុស្ស ដើម្បី​បង្កើន​សមត្ថភាព​ប្រកួត​ប្រជែង​ក្នុងទីផ្សារ​ពលកម្ម​ក្នុង​តំបន់ ដែល​កាន់​តែបើក​ចំហ ២-ការ​បន្តវិនិយោគ​លើ​វិស័យ​ហេដ្ឋារចនា​សម័្ពន្ធ​ដឹក​ជញ្ជូន ៣-ការ​បន្ត​អភិវឌ្ឍ និង​ការ​បង្កើន​តម្លៃ​បន្ថែម​ក្នុង​វិស័យ​កសិកម្ម និង៤-ការពង្រឹង​អភិបាល​កិច្ច និង​សមត្ថ​ភាព​ស្ថាប័នរដ្ឋ សំដៅ​បង្កើន​ប្រសិទ្ធភាព​នៃ​សេវាសាធា​រណៈ និង​កែលម្អ​បរិយា​កាស​វិនិ​យោគ។
 
សម្តេច​តេជោ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​បាន​មានប្រសាសន៍​បញ្ជាក់​ថា ចក្ខុវិស័យ​របស់​កម្ពុជា គឺ​បន្ត​ធ្វើ​ទំនើប​កម្មវិស័យ​កសិកម្ម ដោយ​ជំរុញ​ប្រពលវប្បកម្ម ការប្រើប្រាស់​បច្ចេកវិទ្យា​ទំនើប ការ​ស្រាវ​ជ្រាវ និង​ការអភិវឌ្ឍ​យន្តូបនីយកម្ម ព្រម​ទាំងការ​បង្កើន​សមត្ថភាព​ស្រោចស្រព ការគ្រប់​គ្រង​ដីធ្លី​កសិកម្ម​ប្រកបដោយ​ប្រសិទ្ធភាព ដើម្បី​លើកកម្ពស់​ផលិតភាព​កសិកម្ម ធានា​ចីរភាព​នៃ​ការ​អភិវឌ្ឍ​ផលិត​កម្មក​សិកម្ម។ ​“ខ្ញុំ​មាន​សុទិដ្ឋិនិយម​ថា មូលដ្ឋានគ្រឹះ​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​យើង​នៅ​តែ​មាន​លក្ខណៈ​រឹងមាំ ដោយ​យើង​រំពឹង​ថា សេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា​នឹងមាន​កំណើន​លើស​ពី ៧% សម្រាប់​ឆ្នាំ២០១៤ នេះ និង​រយៈ​ពេលមធ្យម​ខាងមុខ ដោយសារ​ការរីក​ចម្រើន​បន្ថែម ទាំ​ង​ក្នុង​វិស័យ​កសិកម្ម ថាម​ពល ហេដ្ឋា​រចនាសម័្ពន្ធ កំណើន​សមត្ថភាព​ប្រកួត​ប្រជែង​ការកែលម្អ​កិច្ច​សម្រួល​ពាណិជ្ជ​កម្ម និង​បរិយាកាស​វិនិយោគ”។
 
 សម្តេច​តេជោ​មាន​ប្រសាសន៍​កត់​សម្គាល់​អំពី​ការ​រីក​ចំរើន​លើ​វិស័យកសិកម្មកម្ពុជា​ ​កាល​ពីឆ្នាំ ២០១៣ កន្លង​មក​នេះ ដែល​ក្នុងនោះ​បរិមាណផល​ស្រូវ​សរុប​ទទួល​បាន ៩,៣៨​លានតោន និង​អាច​សល់​ស្រូវ​ជាស្បៀង​ប្រមាណ ៤,៨២​លាន​តោន ឬ​គិតជា​អង្ករ​សរុប​ប្រមាណ​ជាង ៣​លាន​តោន​ថា «​ជាជោគ​ជ័យដ៏​ធំសម្រា​ប់កម្ពុជា»។ សម្តេច​តេជោ​មាន​ប្រសាសន៍​បញ្ជាក់​ថា ចំណុច​នេះ បាន​បង្ហាញឲ្យ​ឃើញ​យ៉ាង​ប្រត្យក្ស​អំពីការ​ខិតខំ​ជំរុញ​ការងារ​បង្កបង្កើន​ការ​ស្តារ​ឡើង​វិញ​នូវ​ផ្ទៃដី​ដែល​បាន​ខូចខាត​ដោយ​គ្រោះទឹក​ជំនន់ ទឹកភ្លៀង និង​រាំង​ស្ងួត ការកែ​សម្រួល​ហេដ្ឋា​រចនា​សម័្ពន្ធ ក៏ដូចជា​ការអភិវឌ្ឍ​ប្រព័ន្ធ​ធារាសាស្រ្ត ភាព​ម្ចាស់ការ​ច្នៃប្រ​ឌិត​របស់​ប្រជា​កសិករ​លើ​ការងារ​គ្រប់គ្រង​ស្រែចម្ការ ការ​រៀបចំ​សហគមន៍​កសិកម្ម ការ​ផ្លាស់ប្តូរ​ពូជដែ​ល​មាន​ទិន្នផល​ខ្ពស់​ជាដើម។ យើង​អាច​វាយ​តម្លៃ​បាន​ថា ផលិតផល​ស្រូវ​របស់​យើង​ពីមួយ​ឆ្នាំ ទៅ​មួយ​ឆ្នាំ​មាន​ការ​កើនឡើង​គួរឲ្យ​កត់សម្គាល់ ពិសេស​ក្នុង​អំឡុង​ពេល ២​ទសវត្សរ៍ ចុង​ក្រោយ​នេះ ហើយ​ផលិតកម្ម​កសិកម្ម​ស្រូវ​នៅតែជា​ផលិតកម្ម​ចម្បង​មួយសម្រាប់​ទ្រទ្រង់​ជីវភាព​ប្រជា​ជន​នៅជនបទ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា និង​ការនាំ​ចេញ ដើម្បី​កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច។
 
ក្រៅ​ពី​ដំណាំ​ស្រូវសម្តេច​តេជោ​បាន​លើក​សរសើរ ​ក្រសួង​កសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និង​នេសាទ​ដែល​បាន​ជំរុញផលិត​កម្មក​សិកម្ម លើ​គ្រប់មុខ​ព្រួញ ពិសេស​កា​រ​បង្ក​បង្កើន​ផល​ដំណាំជា​យុទ្ធ​សាស្រ្ត មាន​ជាអាទិ៍ ដំណាំ​កៅស៊ូ ដែល​កំពុងមាន​សន្ទុះ គួរឲ្យ​ចាប់​អារម្មណ៍ និង​ដំណាំ​ឧស្សា​ហ​កម្មផ្សេងៗ​ទៀត ក៏​ដូចជា ការ​ចិញ្ចឹម​សត្វ និង​វារីវប្បកម្ម ដែល​កិច្ចការ​នេះ​មិន​ត្រឹម​តែ​អាច​ឆ្លើយ​តប​បាន​ទៅ​នឹងតម្រូវការ​ស្បៀង​ក្នុង​ស្រុកប៉ុណ្ណោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​ថែម​ទាំងអាច​នៅ​សល់​សម្រាប់​ការនាំ​ចេញ​ទៀត​ផង។
 
សម្តេចតេជោ​នាយករដ្ឋមន្រ្តី​បានអំពាវនាវ ចំពោះ​ក្រសួង​ស្ថាប័ន​ពាក់​ព័ន្ធរដ្ឋបាល ថ្នាក់​ក្រោម​ជាតិ កង​កម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ ដៃ​គូ​អភិវឌ្ឍន៍ អង្គការ​ជាតិ អន្តរ​ជាតិ និង​វិស័យ​ឯកជន សូម​បន្ត​ចូល​រួម​តាម​គ្រប់រូបភាព​ក្នុង​ការ​ជួយ​ដល់​កសិករ និង​ការងារ​អភិវឌ្ឍន៍​វិស័យ​កសិកម្ម​ជាតិ​ឲ្យ​មាន​ការរីក​ចម្រើន​ជា​លំដាប់ ដែល​នឹងរួម​ចំណែក​សំខាន់​ក្នុងការ​ធ្វើសមាហរណកម្ម​ក្នុង​សហ​គមន៍​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ាន​នា​ឆ្នាំ២០១៥ ខាង​មុខ​នេះ។
 
ថ្លែង​ក្នុង​សន្និបាត​ប្រចាំឆ្នាំ​របស់ក្រសួង​កសិកម្ម រុក្ខា ប្រមាញ់ និងនេសាទ​សម្ដេចអគ្គមហា​សេនា​បតីតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏​បាន​រំលឹក​ឡើង​វិញ​អំពី​លុបចោល​នូវ​គម្រោង​វិនិយោគដី​សម្ប​ទាន​ណា ដែល​មិនគោរព​កិច្ចសន្យាផង​ដែរ ដោយ​សម្តេច​បាន​បញ្ជាឲ្យ​ក្រសួង ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ​ត្រូវ​ចាត់​វិធាន​ការឲ្យ​បាន​ម៉ឺងម៉ាត់ ចំពោះ​គម្រោង​វិនិយោគ​ទាំងឡាយ​ណា ដែល​មិនគោរព​តាម​កិច្ច​សន្យា ដោយ​ការ​ដាក់​ពិន័យ ឬលុប​ចោល​ការលើក​ទឹកចិត្ត ឬ​លុប​កិច្ចសន្យា​សម្បទាន​ក្នុង​ករណី​ធ្ងន់ធ្ងរ ដើម្បី​ដកដី​សម្បទាន​សេដ្ឋកិច្ច​នោះ បង្វែរ​ទៅ​ប្រើ​ប្រាស់​ជាដីសម្បទាន​សង្គម​កិច្ច​វិញ​។
 
សម្ដេច​តេជោ​មាន​ប្រសាសន៍​រំលឹក​ជា​ថ្មីទៀត​អំពីបទ​បញ្ជារឲ្យ​បញ្ឈប់ការ​កាប់​ព្រៃ​រំលោភ​យក​ដី​ធ្វើ​កម្ម​សិទ្ធិ​ថា “ត្រូវ​បញ្ឈប់​ជាដាច់ខាត​ការកាប់​រាន ដុត ហ៊ុំព័ទ្ធ រំលោ​ភ​យ​ក​ដី​ព្រៃឈើ​ធ្វើ​ជា​កម្ម​សិទ្ធិ ដែល​បាន​កើតឡើង​ក្រោយ​ថ្ងៃ​ទី៧ ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ២០១២ បើ​មិន​ដូច្នេះ​ទេ​ត្រូវ​ទទួល​ទោស​តាម​ច្បាប់​ស្ដីពី​ព្រៃឈើ”។ ទន្ទឹម​នឹង​នេះក៏​ត្រូវ​បន្ត​អនុវត្ត​ន៍ឲ្យមាន​ប្រសិទ្ធ​ភាព​នូវបទបញ្ជា ដែល​ខ្ញុំ​បាន​ដាក់​នាពេល​ថ្មីៗ​នេះ អំពី​ការបង្ក្រាប​បទល្មើស​ព្រៃឈើ​គ្រប់ប្រភេទ។ ជា​មួយនេះ​ក្រសួង​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ ពិសេស​ក្រុមប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា ក្រសួង​សេដ្ឋកិច្ច និង​ហិរញ្ញវត្ថុ​ត្រូវ​បន្ត​ចុះ​ពិនិត្យ​ផ្ទៀងផ្ទាត់​ជាប់​ប្រចាំ ចំពោះ​សកម្មភាព​វិនិយោគ​របស់​ក្រុមហ៊ុន​នានា ដែល​ទទួល​បាន​ដី​សម្បទាន ដើម្បី​ធានា​ដល់កិច្ច​ដំណើរការ​វិនិយោគ ទប់ស្កាត់​នូវភាពអសកម្ម​ផ្សេងៗ ដែល​អាច​កើត​មាន​ទាក់ទង​នឹងដីសម្បទាន​នេះ រួម​ទាំងការ​បង់ថ្លៃ​សម្បទានដី និង​កម្រៃ​សួយ​សារផ្សេង​ៗ​ជូន​រដ្ឋតាម​កិច្ច​សន្យា។
 
បន្ថែម​លើនេះ​ត្រូវ​បន្តជំរុ​ញកំណែ​ទ​ម្រង់​ព្រំប្រទល់​ដែន​ព្រៃ​ឈើ ធ្វើ​ចំណាត់​ការ និងចុះ​បញ្ជី​សម្បត្តិ​ព្រៃ​ឈើ​អចិន្ត្រៃយ៍ និង​ការបន្ត​កំណត់​តំបន់​ព្រៃឈើ​រិចរិល ដើម្បី​ស្ដារ​ព្រៃ​ដាំដុះឲ្យ​ក្លាយ​ជា​តំបន់​ព្រៃឈើ​មានតម្លៃ​ឡើង​វិញ។
 
នៅ​ក្នុង​ពិធីបិទ​សន្និបាត​បូកសរុប​ការងារ​ក​សិកម្ម រុក្ខា​ប្រមាញ់ និង​នេសាទ ឯកឧត្តម អ៊ុក រ៉ាប៊ុន រដ្ឋ​មន្រ្តី​ក្រសួង​កសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និង​នេសាទបាន​រាយការណ៍​ឲ្យដឹង​ ថា ការបង្ក​បង្កើន​ផល​ស្រូវ​ឆ្នាំ២០១៣ កន្លងមក នៅ​ទូទាំង​ប្រទេស​អនុវត្តន៍​បាននៅ​លើផ្ទៃដី​ចំនួន ៣,០៥២ លាន​ហិក​តាកើ​នឡើងចំនួន ១,៤៩% នៃ​ផ្ទៃដី​ធៀបនឹង​ឆ្នាំ២០១២។ តែ​ដោយ​សារ​គ្រោះ​រាំង​ស្ងួត​នៅ​ដើម​រដូវ និង​គ្រោះ​ទឹក​ជំនន់​ធ្ងន់ធ្ងរ​នៅ​ខេត្ត​ចំនួន១៩ ទូទាំង​ប្រទេស គួបផ្សំ​នឹងការ​បំផ្លាញ​ដោយ​សត្វ​ល្អិត​ផង ផ្ទៃដី​ដំណាំ​ស្រូវ​ដែល​ត្រូវ​ប្រមូលផល​នៅសល់​ត្រឹម​តែ ២,៩៦ លាន​ហិកតា​ប៉ុណ្ណោះ និង​ទទួល​ផលិតផល​ស្រូវ​សរុប​បានចំនួន​ ៩,៣៨ លាន​តោន (ទិន្នផល​ជាមធ្យម​ប្រចាំ​ឆ្នាំ​គឺមាន ៣,១៦តោន​ក្នុង​មួយហិកតា) បើ​ប្រៀបធៀប​ឆ្នាំ២០១២ គឺ​កើន​លើស​ចំនួន​ជាង​៩២​ម៉ឺន​តោន។
 
ឯកឧត្តម​រដ្ឋមន្រ្តី​បាន​ឲ្យដឹង​ថា ជាក់​ស្តែង​ផ្ទៃដី​ដំណាំស្រូវ​វស្សា​អនុវត្តន៍​បាន​ចំនួន ២,៥៦៧ ហិក​តា​ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ២០១២ កើន​ឡើង ៧%។ ប៉ុន្តែ​ផ្ទៃ​អាច​ប្រមូលផល​បាន​មាន​ត្រឹម​តែ ២,៤៨៥​លាន​ហិកតា​ប៉ុណ្ណោះ ដោយ​ទទួល​ផល​ស្រូវ​បាន​ចំនួន ៧,២៧១ លានតោន (ទិន្ន​ផល​ជា​មធ្យម ២,៩២៥​តោន​ក្នុង​មួយហិកតា)។ រីឯ​ផ្ទៃដី​ស្រូវប្រាំង​អនុវត្តន៍​បាន​ចំនួន ៤៨៤.៦៩៧ ហិក​តា​បើ​ធៀបនឹង​ឆ្នាំ​២០១២ កើន​លើស ២៦,៣៤% និង​ទទួល​ផល​ស្រូវ​បាន​ចំនួន ២,១១៨ លាន​តោន (ទិន្នផល​ជាមធ្យម ៤,៣៨៣​តោន ក្នុង​មួយ​ហិកតា)។
 
ដូច្នេះ​តាមការ​វាយ​តម្លៃ​តុល្យភាព​ស្បៀង​ឆ្នាំ២០១៣ បាន​បង្ហាញ​ឲ្យឃើញ​ថា ផលិត​ផល​ស្រូវ​មាន​អតិរេក​ចំនួន ៤,៨២ លាន​តោន​គឺកើន​លើស ១,៩៦% បើ​ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ ២០១២ ហើយ​បើគិ​ត​ជាអង្ករ​គឺមាន​ចំនួន ៣,០៨​លាន​តោន។ ក្រៅ​ពីដំណាំ​ស្រូវ ក៏មាន​ដំណាំ​រួមផ្សំ និង​ដំណាំ​កសិ​ឧស្សាហ​កម្ម​ផ្សេងៗ រួម​មានៈ ដំឡូង​មី ពោត សណ្តែក អំពៅ ថ្នាំជក់..។ល។ បាន​ដាំ​ដុះ​នៅ​លើ​ផ្ទៃ​ដី​ជាង ៩៤១.០០០​ហិកតា ដោយ​ទទួល​បាន​ផល​សរុប​ជាង ១០,៥៤០ លាន​តោន គឺ​កើន​ឡើង​ប្រមាណ ១៣,៦៧% ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ ២០១២៕

សារ​លិខិត​ជូន​ពរ​សម្តេច​អគ្គមហា​សេនា​បតីតេ​ជោ ហ៊ុន សែន, នៅក្នង​ឱកាស​បុណ្យ​ខួប​កំណើត​គម្រប់​ខួប​កំណើត​គម្រប់ ៦៣ឆ្នាំ ឈាន​ចូល ៦៤ឆ្នាំ ថ្ងៃទី ០៤ ខែ មេសា ឆ្នាំ២០១៤