Saturday, May 31, 2014

សារលិខិត​ របស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក្នុងទិវាសិទិ្ធ កុមារអន្តរជាតិ ១មិថុនា





ទស្សនៈ ទម្លាយភាពទាល់ច្រកឬ ?

មាន​ការភ្ញាក់ផ្អើលមួយនៅ​ក្នុងការបោះឆ្នោត ក្រុមប្រឹក្សា/រាជធានី ខេត្តនិង ស្រុក ក្នុង​ពេលថ្មី​ៗ​នេះ។ មិនមែន​ដំណើរ​ការ​នៃការបោះឆ្នោត ដែលបានធ្វើឡើងដោយសន្តិភាពទេ។ មិន មែនជាការភ្ញាក់ផ្អើលនៅ​ក្នុង​លទ្ធផល​នៃការ​បោះ​ឆ្នោត​ដែលជាថ្មីម្តងទៀត គណ​បក្ស​ប្រជា​ជន​​បានឈ្នះច្រើនជាង បីភាគបួន​នៃ​ចំនួន​អាសនៈ (ដូចក្នុង ឆ្នាំ ២០០៩) នោះទេ ។

ការភ្ញាក់ផ្អើលនេះ - ជាការភ្ញាក់ផ្អើលដ៏ធំមួយ - គឺថា លោក សម រង្ស៊ី បានទទួលយកជា សាធារណៈ​នូវ​ភាពត្រឹមត្រូវនៃ​លទ្ធផល​បោះឆ្នោត ដែលបាន​ប្រកាស​ដោយ​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត។ តើនរណា​ម្នាក់អាច​នឹកឃើញ​រឿង​មួយ​ដូច្នេះ​ដែល​មិនធ្លាប់​មាន​ពីមុន​មក ទៅកើត? នៅក្នុងរាល់ការ​បោះ​ឆ្នោត​​ក្រោយ អ៊ុនតាក់, លោក សម រង្ស៊ី បាន​ប្រកាស​ថា លទ្ធផលបោះ​ឆ្នោត​ត្រូវ​បានរៀបចំដោយ គណ​បក្ស​​​ប្រជាជន និងអានដោយ គ.ជ.ប, ដោយលូច​យក​សម្លេង​​របស់​គណ​បក្សសមរង្ស៊ី ដែលគេ​បាន​​ដឹងថាទទួលបានអាសនៈ​ជាច្រើន​និង​ទទួល​​ជ័យ​ជំនះ​ប្រហែល​ជា​ទាំង​ស្រុង ។

ឥឡូវនេះ ដោយមិនមានការពន្យល់នោះ គ.ជ.ប - ដែលត្រូវ​បាន​គេ​ចោទ​ប្រកាន់​ពី​បទ​ប្លន់​យកប្រាំបីអាសនៈ ពីគណ​បក្ស​សង្គ្រោះជាតិ (ដែល​សំលេងឆ្នោត និងទីតាំងបោះឆ្នោតនៅតែ​មិន​ទាន់បាន​ប្រកាស​នៅ​ឡើយនោះ) នៅក្នុង​ការ​បោះ​ឆ្នោតសភាជាតិ កាលពីឆ្នាំមុន - បាន​​​ក្លាយ​ទៅ ជាការជឿទុកចិត្តបាន។ គ.ជ.ប ដែលគេចាត់ទុកថា មាន​ការ​ពុក​រលួយ​ខ្លាំង​ដែល​ធ្វើឱ្យគណបក្ស សង្គ្រោះជាតិ​ មិនអាច​នឹង​មាន​​លទ្ធភាព​យកអាសនៈរដ្ឋសភា​របស់​ខ្លួន​បាន លុះត្រាតែ គ.ជ.ប ត្រូវ បានគេរើរុះចោលទាំងស្រុង​នោះ ឥឡូវនេះស្រាប់តែបាន​ក្លាយ​ជា​ស្ថាប័ន​ជាន់ខ្ពស់​មួយ​ដ៍​គួរ​ឱ្យទុក​ចិត្ត​សំរាប់​ការ​បោះ​ឆ្នោតនៅកម្ពុជាទៅវិញ។

តើការផ្លាស់ប្តូរ ដែលមិនរំពឹងទុកនេះនឹងនាំឱ្យ​មាន​ការផ្លាស់ប្តូរបន្តទៀតដែរឬទេ? វាអាច​ធ្វើ​ទៅរួចទេដែលថា លោក សម រង្ស៊ី នឹង​បញ្ឈប់​ការ​តវ៉ាប្រឆាំងលទ្ធផលបោះឆ្នោតកម្ពុជា​នៅ​ក្នុង​បណ្តា​សភាបរទេស? តើគាត់​នឹង​លែង​បំបាក់​ទឹក​ចិត្ត​អ្នក​សង្កេតការណ៍ក្នុងស្រុក និង​បរ​ទេស​​មិន ឱ្យមក​សង្កេត​ការណ៍ការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជាទៀតទេ? តើគាត់​នឹង​បញ្ឈប់​​ការស្តី​បន្ទោសទៅលើ​ ជនជាតិ ភាគតិច​វៀត​ណាម​នៅកម្ពុជា ចំពោះ​បញ្ហា​របស់​ប្រទេសនេះឬទេ?

វាអាចប៉ុន្តែ មិនសង្ឃឹមនោះទេ។

ដោយ  Allen Myers

OPINION: A breakthrough?

There was a surprise in the recent elections for provincial/capital and district councils. Not in the conduct of the elections, which were peaceful. Not in the result, the CPP again (as in 2009) winning more than three-fourths of the positions.

The surprise – a big one – was that Sam Rainsy publicly accepted the accuracy of the results announced by the National Election Committee. Can anyone recall such a thing ever having happened before? In every single election post-UNTAC, Rainsy has declared that the results were written by the CPP and read out by the NEC, depriving Rainsy’s party of who knows how many seats and probably outright victory.

Now, with no explanation, the NEC – accused of robbing eight seats from the CNRP (in votes and locations still not yet announced) in last year’s National Assembly elections – has become reliable. Suddenly the NEC, which was so corrupt that the CNRP could not possibly take its NA seats until the NEC was completely overhauled, has become a trustworthy supervisor of Cambodia’s elections.

Does this unexpected change herald further changes? Is it possible that Sam Rainsy will stop contesting Cambodian election results in foreign parliaments? Will he no longer discourage local and foreign witnesses from observing Cambodian elections? Will he stop blaming ethnically Vietnamese Cambodians for the country’s problems?

We can but hope.

by Allen Myers

Tuesday, May 27, 2014

សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នាថ្ងៃទី២៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤


Selected Extempore Comments at the Graduation and Diploma Presenting Ceremony of the Royal University of Phnom Penh (RUPP)

[Unofficial Translation]

27/05/2014
It is a great pleasure indeed that I have a wonderful chance to come meet professors and students of the Royal Phnom Penh University (RPPU) to celebrate two important events (1) graduation and diploma presentation ceremony for scholarship and fee-paying students and (2) launching of the RUPP’s five years strategic plan for 2014 through to 2018.

Progress Made by RUPP & Job Seeking Opportunity
Acting Minister of Education, Youth and Sports, HE Pit Cham Nan, made a report already about progress made by the RUPP. I would like to take this opportune moment to express my sincere appreciation and praise for every effort made by the RUPP’s leadership as well as those at the Ministry level to create a favorable condition for successive development in the history of this oldest University in Cambodia. The University went through destruction under the regime of Pol Pot. We have made great efforts to restore it and to make it a leading University not only for human resource development in general but importantly in teachers training as well.

Noted these developments, RUPP has put out today its 2014-18 strategic plan, the first among Cambodian tertiary education institutions, aimed at setting direction and momentum for reform relating to tertiary education and  the University itself. Taking this opportune moment, I am declaring the official launching and implementation of the strategic plan of the Royal Phnom Penh University.

As we observe the RPPU’s advancement, today I offer my congratulation to all graduates for the efforts they made so far in their study until they get official degrees. According to the report I have here, I am impressed that all 3,038 graduates have had their jobs according to the following classification. The first group, 1,347 or 44.35%, is working in private institution; 803 graduates or 26.45% are becoming professors or staff of education institutions; 215 graduates or 7.1% work in various organizations; and 198 or 6.55% are either in pursuit of one or continuing their study.

Reform in Tertiary Education Framework
In his report, HE Pit Cham Nan mentioned of developments in relation to both RPPU and education sector as a whole. Our aim and on-going action here is to address the issue of reform within the framework of tertiary education. Days ago, HE Hang Chuon Naron issued a statement to put on hold the establishment of more universities. Though I may not have time to be elaborate, I wish to stress to all of you that this is in fact the move to ascertain quality of the up to more than 100 existing universities – both state and private.

I have noticed the five objectives of the work outlined in this strategic plan – (1) improve and upgrade living standard and capacity of professors, officials and staff (2) upgrade quality of education among students (3) improve teaching and learning capability (4) widen and improve research and (5) augment and widen practical community action to bridge student’s understanding between theory and practice. Cambodia is a small country but surprisingly it has up to more than 100 universities. While pursing the aim of improving quality, we are leaving option open for well-known universities abroad that are considering their education business in Cambodia.

However, as I said on various educational occasions, it is now important to focus on quality of education and not on a great number of facilities in the area. Still, I am of the opinion that to create university and put into function is a hard work but to guarantee their sustainability is harder.

Job Market Oriented Curriculum & Short-Term Skills Training
I am calling on all universities – state or private, to focus on strengthening quality of education and more importantly provide a more relevant curriculum of education to respond to the need for job market and society that is growing in a rapid manner and demanding more lacking technicians and specialists. We have now noted the fact that some graduates, after finishing their study, could not find a job. Among other factors, I would advise not to forget the role of job market as it bears subjective influence over objective factors. Saying that, I mean if the market needs engineers or architects, it would be irrelevant if we orientate our students on the path to philosophy.

Though we do not deny the fact that philosophy is also important to be in our curriculum, but we need to respond to the need of the market or the actual state of demand out there. Take for instance, as construction is mushrooming everywhere and Cambodia needs people with engineering and architectural expertise and knowledge. If we gave wrong focus in our education, graduates would have less chance of finding jobs. I am calling for a double-checking on this trend in effort to further reform and expand curriculum for every tertiary education.

I found this short-term skills training provided by the Asia-Europe University and Human Resource Development University very relevant to the market demand. I think it would do a lot of help to our students to find their job at some stage in life if every university not only provide formal curriculum but also short to medium-term trainings, like for three or six months, in skills that they would need when they are out there in workplace. Aside from the Asia-Europe University and The Human Resource Development University, as far as I know, the Chea Sim-Prey Veng University will carry this need in its curriculum too.

I think each education and training institution should work closely with the Ministry of Labor and Vocational Training, which has under its administration state skill training center. The private sector should also take part in this work.

Wide Gap of Jobs and Expertise
There lies a huge gap between job availability and expertise trained in Cambodia. In construction, we have architects and engineers working with laborers in absence of a middle-level expertise staff. The same goes for medicine, we have surgeons but they all do not work in one operation room together at one time. They need one or two surgeons with certain number of assistants like mid-level physicians and nurses. This is one recommendation for every tertiary education institution to take into consideration as they keep on going on this path.
It is in fact an approach to resolve the need through short-term response. This is true among those who go on self-employment path. They may find themselves in need of certain skills and they do not have a lengthy period to go all the way to achieve that skill. They just need them quick and clean to get thing moving in their business. This should be what I want to say about quality of education in the tertiary institutions of Cambodia.

District, Provincial/Municipal Elections – A Success
I wish to reiterate my appreciation for the efforts made by every student with the help of every family to have come this far and earmarked this achievement. We all will continue to proceed as normal where professors, leaders and ministries will continue to function daily in a normal manner. I would speak about how things evolve in Bangkok when it turned out there is this need to close down school for a while. In Cambodia, we do not need to do that. We only need to close down during flooding since it would cause damages to our country. Otherwise, it is business as usual.

I would like to take this chance to express my sincere appreciation for the efforts made by all concerned for the smooth 15-day campaign and successful district and provincial/municipal elections on May 18. In days ahead, the National Elections Committee will announce official results of the elections, after which the elected district and provincial/municipal councilors will start work officially. I hope that councilors of the new term from the non-universal election will continue to work with municipal, provinces and districts governors in providing services to our people. I am delivering from here my sincere appreciation for the Cambodian armed forces, especially police and military police for taking part in keeping order during the campaigning period as well as ensuring a smooth process during the election.

I also convey my appreciation to local authorities of all levels for their active duties in this event though, as was noted, while many of the five contested parties campaigned only among electors, some extrapolated it into campaign procession with non-electors. They even cause traffic jam with the procession of theirs. Well, it is freedom. However, what has come out importantly is the electoral process, in which those who have been dissatisfied with the National Elections Committee have also accepted the existing electoral process. I am giving no political message here. It is just bizarre that such thing happens in Cambodia, not only in Thailand. All and all, I offer my congratulation and appreciation to all contested parties in the elections.

No Interference in Thai Internal Affairs
As we all noticed the latest development in a neighboring country, please allow me to take this forum to affirm clearly Cambodian position in relation to the recent political development in Thailand. Firstly, I wish to declare that Cambodia considers what happened in Thailand is Thai internal affair. Cambodia will not interfere into Thai internal affair. While the Thai army declared martial law at 3am on May 20, there was a question from inside Cambodia to me (in China) whether the act was good or bad? I responded: “it is peeling off a section at a time.” My analysis has been clear that while declaring martial law, they allowed the then Thai government to go on. Why would they declare martial law, if they did not consider a coup? I told the person the coup was coming only that it came in steps.

The government should be the one to declare martial law and the military would abide by the order. However, in that case, that the (Thai) army declared martial law, why else the coup would not happen? It was on that thought, I told Deputy Prime Minister and Minister of Interior, HE Sar Kheng, to pay attention to the development of the Thai situation and to refrain from any move to relocate armed forces at the border. The coup would be imminent. It was only a question of when. I was in Shanghai. When the coup took place, HE Sar Kheng issued a statement to the armed forces and local authorities along the border to stay calm and nurture normal contacts while prohibiting any troop movements.

The civilian government in Thailand effectively toppled and the military government replaces it. The question is what is our behavior? As is affirmed clearly already our position is to consider that as internal affair of Thailand. However, because we share the border, we must keep normal relation with the Kingdom of Thailand, whether is civilian or military. We have no choice. As of this moment, the military government has the approval of HM the King of Thailand to justify the military government leadership. Everything should be legal at the King’s approval. Take for instance, after the parliamentary elections, in Cambodia, HM the King will issue it a royal decree to approve it. There would be nothing else.

In Thailand, there would be nothing more than that too. After the coup, HM the King approves the coup maker to the leadership. Nothing we can do. I hope former Prime Minister Thaksin and former Prime Minister Yingluck as well as Pheu Thai party would understand the position that Cambodia is taking. When neither Thaksin nor Yingluck is Prime Minister, whom are we going to work with? We have no other choice but work with those who have secured the approval of HM the King.

Maintaining Cambodian-Thailand Relations
The thing we need to do now is to maintain relations between armies and police of the two countries along the borderline and secure business as usual between people on either side of the border. I would call on Thai authority to consider the best course of action concerning border trade between our two countries. We are aware that the fact Thai is under martial law and before the situation returns to normal, the border passes between Cambodia and Thailand closed down.

I am sure that will be provisional because the trade volume between the two countries annually has reached a size of over four billion USD, a major size of which is the Thai goods coming into Cambodia. The concern is that the border trade is on hold for too long, it is undeniable to foresee losses on the two countries’ trades, though Thai side sells more to Cambodia. It is in this understanding that we have made it clear from the beginning that we order no troop movement and maintain calm. We never move our troops whatsoever anyway.

Appeal to Cambodians in Thailand
Secondly, I am calling on Cambodian people who are working in or now entering Thailand to abide by Thai laws. As there have no TV broadcasts in Thailand for the time being, maybe it is a good idea for their families members or friends on the Cambodian side to call or send them messages advising them to respect Thai martial law for their safety concern. They should keep themselves away from affiliation with whichever political gathering but concentrate only on their jobs. The martial law of Thailand this time covers the whole country and we have no knowledge as to when the military government will remove it. Whatever it is I just call on Cambodians working or entering Thailand to abide by Thai laws and order.

Cambodia – No Place for Exile Government
Thirdly, it is the most important point of all. There have been comments in relation to this statement by Robert Amsterdam, a lawyer and advisor to Thaksin, regarding the possibility of having an exile government, which Cambodia could be one of the considered places for such thing. I have not heard it from Thaksin or Yingluck at all. I only learn about it from his lawyer Robert Amsterdam. My affirmation is Cambodia is no place for any country or any group, whether Thailand or any other country, to set up exile government. The Cambodian Constitution forbids that.

Information Minister, HE Khieu Kanharith, already talked on this and the spokesperson of the Council of Ministers, HE Phay Siphan, already clarified this matter. However, in his comment in the Phnom Penh Post, HE Cheam Yiep, member of the National Assembly, seemed to have misleading when he said that would depend on Hun Sen’s mood. Otherwise, there would not need to clarify the issue again. I must underline that Cambodia will not allow its territory as establishment for opposition forces against any given government of other country.

In my analysis, not from my point of view as Prime Minister, I think that Robert Amsterdam should withdraw this idea as it may lead Thaksin, Yingluck and Pheu Thai party to danger. If I were Thaksin or Yingluck, I would have denied it immediately. With the exile government to be established, where will it stand and operate? Cambodia refuses and Laos may surely do too. No ASEAN would do that. In Thailand, people detained by the military have been released within seven days and in one or two years, the new elections will take place. Well that is what I could say as an analyst of the situation.

As far as coups in Thailand are concerned, as soon as the country is in stability, the military government would allow elections. If Thailand in this case has two governments, consider who would work government in Bangkok and who would do with the exile government? Well, whether to establish one or not will be within their rights but as an analyst, I would urge Thaksin’s lawyer to withdraw this thought.

The ASEAN Statement on Thailand
Arriving back from the ASEAN Summit on May 11 to welcome HM the King’s return from France on May 12, I discovered in the news that Hun Sen initiated an ASEAN declaration on Thailand. Please allow me to give some backgrounds to those researchers on ASEAN that draft of the declaration was prepared by Foreign Minister of Indonesia, Marty Muliana Natalegawa, in the ASEAN Senior Officials meeting in Naypyidaw, while at the time I was on my visit to Belarus. The declaration at the ASEAN Foreign Minister level did not gain consensus since one of the ten member countries requested for time to consult with its leader. The said country came back with approval but the situation in Thailand moved fast that they did not issue the declaration.

While waiting with President of Indonesia on May 11, there came this situation in Thailand since we also had the presence of then Deputy Prime Minister of Thailand, Pongthep Thepkanchana. The issue of declaration on Thai situation came along and we discussed, in the presence of Minister of Foreign Affairs of Indonesia, whether the declaration is still relevant. Indonesian Foreign Minister assured us that he would work with the chair country and the country that asked for time to secure its senior’s opinion. In the meeting, HE Thein Sein invited head of governments to take the floor alphabetically. Malaysia – the next chairing member took the floor first, then followed by Brunei and Cambodia was third in line.

After my speech, not written therein, I brought up what we talked about before the meeting asking should ASEAN issue the draft declaration or not? Why else they came up with this idea that Cambodia spearheaded the declaration on Thailand. I have had to clarify things up, especially when there arises this issue of establishing exile government. I have not seen correction in the newspaper column but I think it is worth ending it now./.

សេចក្តីជូដំណឹង គណៈ​កម្មាធិការ​ជាតិ​រៀប​ចំការ​បោះ​ឆ្នោត ស្តីពី​ការ​ប្រកាស​លទ្ធផល នៃការ​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើ​សរើស​ក្រុម​ប្រឹក្សា អាណត្តិទី២


សេច​ក្តីប្រកាស​ព័ត៌មាន ក្រសួង​ការ​បរទេស​កម្ពុជា ជម្រាប​ជូន​ដល់​ប្រជា​ពល​រដ្ឋ​ខ្មែរ​ទាំង​អស់ ដែល​កំពុង​​ស្នាក់​នៅទឹក​ដីថៃ


ពិធី​ប្រគល់​សញ្ញា​បត្រ​ជូន​និសិ្សត សាកល​វិទ្យាល័យ​ភូមិន្ទ​ភ្នំពេញ និង​ប្រកាស​ឲ្យ​អនុវត្ត​ជាផ្លូវ​ការ​ផែនកា​រ​យុទ្ធ​សាស្រ្ត​៥ឆ្នាំ

ពិធី​ប្រគល់​សញ្ញា​បត្រ​ជូន​និសិ្សត សាកល​វិទ្យាល័យ​ភូមិន្ទ​ភ្នំពេញ និង​ប្រកាស​ឲ្យ​អនុវត្ត​ជាផ្លូវ​ការ​ផែនកា​រ​យុទ្ធ​សាស្រ្ត​៥ឆ្នាំ របស់​សាកល​វិទ្យាល័យភូ​មិន្ទ​ភ្នំពេញ (២០១៤ - ២០១៨) ក្រោម​អធិប​តីភាព​ដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ សម្តេច​អគ្គ​មហា​សេនា​បតី​តេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តី

បទយកការណ៍ ស្តីពីឱកាស​ការងារ​ធ្វើ​សមរម្យ​នៅ​ក្នុង​ហ­ាងលក់​ផលិត​ផល​សូត្រ​ខ្មែរ​ Khmer Artisanry (០៨៦)

ក្រសួងធម្មកា និងសាសនា ជម្រាបជូន លោកប្រធានក្រុមហ៊ុនណាហ្កាវើល ករណីសុំអនុញ្ញាតកែសម្រួល និងរុះរើក្លោងទ្វាខាងជើង វិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ


Monday, May 26, 2014

កម្ពុជា​​ត្រៀម​ខ្លួន​​​​ក្នុង​​ការ​​ដើរ​តួនាទី​​យ៉ាង​​ស​ក​ម្ម​​ជា​មួយ​​បណ្តា​​ប្រទេស​​ជា​​សមាជិក CICA ​ដើម្បី​​បុព្វ​ហេតុ​​សន្តិសុខ ស្ថិរ​ភាព ​និង​​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​​ក្នុង​​តំបន់

សម្តេច​អគ្គមហា​សេនាបតី​តេ​ជោ ហ៊ុន សែន នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​នៃ​ព្រះ​រាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​បានថ្លែងក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​ កំពូល​លើក​ទី​៤នៃ CICA ដែល​ប្រារព្ធ​ធ្វើ​ឡើង​នៅ​ទីក្រុង​សៀង​ហៃ សា​​ធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​ចិន​នាព្រឹក​ថ្ងៃទី២១ ​ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ​២០១៤ ថា កម្ពុជា​កំពុង​ត្រៀមខ្លួន​ជាស្រេច​ក្នុង​ការ​ដើរតួនាទី​យ៉ាងសកម្ម ដើម្បី​ធ្វើ​ឲ្យ​ស៊ីជម្រៅ​នូវ​កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការ​ជាមួយ CICA ដទៃទៀត ដើម្បី​បុព្វហេតុ​សន្តិសុខ ស្ថិរភាព ភាព​សុខដុមរមនា វិបុលភាព និង​ការអភិវឌ្ឍន៍​ប្រកបដោយ​ចីរភាព​នៅក្នុង​តំបន់។

យោង​តាម​ការ​ផ្សាយ​របស់​ទូរទស្សន៍​ជាតិ​ កម្ពុជា សម្តេច​តេ​ជោ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​មានប្រសា​ស​ន៍​​វាយ​តម្លៃ​​ថា កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​លើក​ទី៤ នេះ​នឹង​ជួយ​ជំរុញ​យើង​ទាំង​អស់គ្នា​ឲ្យ​បង្កើន​កិច្ច​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​ ទ្វេដង ក្នុង​ការ​កសាង​សហគមន៍​មួយ​ប្រកបដោយ​សន្តិភាព ​និង​វិបុលភាព​នៅក្នុង​តំបន់​អាស៊ី ដោយ​ឈរ​លើ​គោលការណ៍​នៃ​ការយោគយល់​គ្នា​ទៅវិញទៅមក ការ​មិន​រើសអើង ក៏ដូចជា​ការគោរព​ភាព​ខុសគ្នា​នៃ​វប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណី សាសនា និង​ទស្សនៈ​នៃ​ជាតិ​សាសន៍​នីមួយៗ។ សម្តេច​អគ្គមហាសេនា​បតី​តេជោ ហ៊ុន សែន អម​ដំណើរ​ដោយ​សម្តេច​កិត្តិ​ព្រឹទ្ធ​បណ្ឌិត បាន​ដឹកនាំ​គណៈប្រតិភូ​ជាន់​ខ្ពស់​នៃ​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ ទៅ​ធ្វើ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​ទីក្រុង​សៀង​ហៃ នៃ​សាធារណរដ្ឋ​ប្រមានិត​ចិន តាម​ការ​អញ្ជើញ​របស់​ឯកឧត្តម ស៊ី ជិនពីង ប្រធានា​ធិបតី​នៃ​សាធារណរដ្ឋ​ប្រមានិត​ចិន កាល​ពី​ថ្ងៃទី​១៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ​២០១៤ ដែល​ក្នុង​នោះ​ក្រៅ​ពី​ទស្សនកិច្ច​ផ្លូវ​រដ្ឋ​ សម្តេច​តេជោ​ត្រូវ​ចូល​រួម​​ជាមួយ​បណ្តា​ប្រមុខរដ្ឋ​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល នៃ​ប្រទេស​ជា​សមាជិក​ពេញ​សិទ្ធ និង​បណ្តា​ប្រទេស​ជា​អ្នកសង្កេតការណ៍​ បាន​មក​​ជួបជុំគ្នា​ក្នុង​ពិធី​បើក​ជា​ផ្លូវការ​កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​លើក​ទី៤ នៃ​សន្និសីទ​អន្តរ​សកម្មភាព និង​វិធានការណ៍​កសាង​ទំនុកចិត្ត​នៅ​អាស៊ី (CICA) នៅ​មជ្ឈ​មណ្ឌល​ពិព័រណ៍​អន្តរជាតិ​ទីក្រុង​សៀង​ហៃ​ សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​ចិន​ នា​​ព្រឹក​ថ្ងៃទី២១ ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ​២០១៤។

កិច្ច​ប្រជុំ​កំពូល​លើក​ទី​៤ នៃ​ CICA នៃ​បាន​ប្រព្រឹត្តទៅ​ក្រោម​ប្រធានបទ​ការ​ពង្រឹង​កិច្ច​សន្ទ នាទំនុកចិត្ត និង​ការ​សម្របសម្រួល​ដើម្បី​រួមគ្នា​កសាង​ទ្វីបអាស៊ី​ថ្មី​មួយ ដែល​មាន​សន្តិភាព ស្ថិរភាព និង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ ដែល​បណ្តា​ប្រមុខរដ្ឋ ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​នៃ​ប្រទេស​ជា​សមាជិក​ពេញ​សិទ្ធ និង​ប្រទេសជា​អ្នក​សង្កេតការណ៍​ទាំង​អស់ ​ត្រូវ​បានការ​ធ្វើ​គារវកិច្ច​ស្វាគមន៍​យ៉ាង​កក់ក្តៅ​បំផុត​ពី​ ឯកឧត្តម ស៊ី ជិន​ពីង ប្រធានាធិបតី​នៃសាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​ចិន និង​ជា​ម្ចាស់ផ្ទះ​នៃ CICA ។

កិច្ចប្រជុំ​កំពូល​លើក​ទី៤ នៃ CICA ត្រូវបាន​ការ​អញ្ជើញ​ចូលរួម​ពី​ឯកឧត្តម ​លោកជំទាវ ប្រមុខរដ្ឋ​ចំនួន​១១ ប្រទេស ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល២ ប្រទេស ថ្នាក់​រដ្ឋមន្ត្រី និង​គណៈប្រតិភូ​ចំនួន​ជាង៣០ ប្រទេស និង​វត្តមាន​របស់​ឯកឧត្តម បាន គី​មូ​ន អគ្គលេខាធិការ​អង្គការសហប្រជាជាតិ និង​បណ្តា​អង្គការ​អន្តរជាតិធំៗ​ជា​ដៃគូ​របស់ (CICA) មួយចំនួនទៀត។

សន្និសីទ​អន្តរ​សកម្មភាព និង​វិធាន​ការ​កសាង​ទំនុកចិត្ត​នៅអាស៊ី ត្រូវបាន​បង្កើត​ឡើង​ក្រោម​គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​របស់​ឯកឧត្តម ណឺ​ស៊ុ​លត​ង់ ណា​ហ្សា​បាយ​យេ​វ (Nursultan Nazarbayev) ប្រធានាធិបតី នៃ​សាធារណរដ្ឋ​កាហ្សា​ក់​ស្ថាន ក្នុង​សម័យ​ប្រជុំ​ពេញអង្គ​លើក​ទី៤៧​ របស់​មហាសន្និបាត​អង្គការសហប្រជាជាតិ​ កាល​ពី​ឆ្នាំ​១៩៩២។ អង្គ​សន្និសីទ​នេះ​មាន​គោល ​បំណង​លើកតម្កើង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​ពហុ​ភាគី ​សំដៅ​លើក​កម្ពស់​សន្តិភាព​ សន្តិសុខ ​និង​ស្ថិរភាព​ នៅ​អាស៊ី​ រួមមាន​ប្រឆាំង​ភេរវកម្ម ​និង​គ្រឿងញៀន​ លុបបំបាត់​អាវុធ​ប្រល័យ​លោក​សហប្រតិបត្តិការ ​ពាណិជ្ជកម្ម ​សេដ្ឋកិច្ច ​សិទ្ធិមនុស្ស ​និង​ការពារ​បរិស្ថាន។ បង្កើត​វិធានការ​ឆ្លើយតប​ទៅ​នឹង​បញ្ហា​មនុស្សធម៌ លើកកម្ពស់​ការគោរព​គ្នា ​យោគយល់​គ្នា និង​អត់​ឱន​ឲ្យ​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅមក​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ទំនាក់ទំនង​ក្នុង​ចំណោម​ អារ្យធម៌​ផ្សេងៗ​គ្នា និង​សម្រប​សម្រួល​ការអនុវត្ត​វិធាន​ការ​កសាង​ទំនុកចិត្ត​រវាង​រដ្ឋ​ជា​ សមាជិក។

រហូត​មក​ដល់​បច្ចុប្បន្ន​នេះ សន្និសីទ​អន្តរសកម្មភាព និង​វិធាន​ការ​កសាង​ទំនុកចិត្ត​អាស៊ី​មាន​ប្រទេស​ជា​សមាជិក​ពេញ​សិទ្ធ​ ចំនួន២៤ ប្រទេស​ក្នុង​ទ្វីបអាស៊ី ដែល​គ្រប់​ដណ្តប់​ជិត ៩០% នៃ​ទឹកដី​និង​ប្រជាជន​អាស៊ី ក្នុងនោះ​រួមមាន​ប្រទេស​អាហ្វហ្គានីស្ថាន អា​ស៊ែ​បៃ​ហ្ស​ង់ បា​រ៉ែ​ន ចិន អេ​ហ្ស៊ី​ប ឥណ្ឌា អ៊ីរ៉ង់ អ៊ីរ៉ាក់ អ៊ី​ស្រាល​អែល ហ្សកដានី កា​ហ្សា​ក់​ស្ថាន កៀ​ហ្សី​ស៊ី​ស្ថាន ម៉ុង​ហ្គោ​លី ប៉ា​គី​ស្ថាន ប៉ា​ឡេ​ស្ទី​ន សាធារណរដ្ឋ​កូរ៉េ រុស្ស៊ី តា​ហ្សី​គី​ស្ថាន តួ​ក​គី អេ​មី​រ៉ាត់​អារ៉ាប់​រួម និង​ប្រទេស​អ៊ុយ​បេ​គី​ស្ថាន ជាមួយគ្នានេះ​ប្រទេស​ចំនួន៣ ស្ថិត​ក្នុង​ប្រទេស​ជា​សមាជិក​អាស៊ាន រួមមាន កម្ពុជា ថៃ និង​វៀតណាម ក៏បាន​ចូល​ជា​សមាជិក​ពេញ​សិទ្ធ​របស់​អង្គ​សន្និសីទ​នោះ​ផងដែរ ដោយ​កម្ពុជា​ន​បាន​ចូល​ជា​សមាជិក​ពេញ​សិទ្ធិ របស់ CICA នៅ​ថ្ងៃទី១ ខែមីនា​ឆ្នាំ ២០១១។ ដោយឡែក​ប្រទេស​ចំនួន៩ ផ្សេងទៀត​បានក្លាយ​ជា​ប្រទេស​សង្កេតការណ៍​របស់ CICA រួមមាន​ប្រទេស​បង់​ក្លា​ដែ​ស ឥណ្ឌូណេស៊ី ជប៉ុន ម៉ាឡេស៊ី ហ្វីលីពីន កាតា ស្រីលង្កា អ៊ុយ​ក្រែ​ន និង​សហរដ្ឋអាមេរិក។

នៅ​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​ CICA ប្រមុខរដ្ឋ ​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល និង​គណៈប្រតិភូ នៃ​ប្រទេស CICA រួម ទាំង​អ្នកសង្កេតការណ៍ និង​តំណាងអង្គការ​ជា​ដៃគូ​បាន​ចេញ​នូវ​សេចក្តីថ្លែងការណ៍​ទីក្រុង​សៀង​ហៃ ដែល​ផ្តោតទៅលើ​ការ​កសាង​នូវ​ជំនឿទុកចិត្ត និង​ការ​ពង្រឹង​និង​ពង្រីក​នូវ​កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការ​លើ​គ្រប់​វិស័យ​ ជាពិសេស​លើ​វិស័យ​នយោបាយ សន្តិសុខ សេដ្ឋកិច្ច និង​ទំនាក់​ទំនង​រវាង​ប្រជាជន​និង​ប្រជាជន។

ជាមួយ​គ្នានេះ​បណ្តា​មេដឹកនាំ​ក៏បាន​ ធ្វើការ​ពិភាក្សា​គ្នា  និង​ធ្វើការ​ដោះស្រាយ​រួមគ្នា​លើ​បញ្ហាប្រឈម​មួយចំនួន ដែល​កំពុង​កើតមានឡើង​នៅក្នុង​ទ្វីបអាស៊ី ដូចជា​បញ្ហា​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​ទៅ​នឹង​អំពើភេ​វក​ម្ម ឧក្រិដ្ឋកម្ម ឆ្លងដែន និង​បញ្ហា​ប្រឈម​ដទៃទៀត ដែល​ទាក់ទិន​ទៅនឹង​សេដ្ឋកិច្ច បរិស្ថាន និង​ការបម្រែ​បម្រួល​អាកាសធាតុ ដែល​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​កុំ​មាន​នូវ​បដិវត្តន៍​ពណ៌​សម្បុរ ក្នុង​ចំណោម​បណ្តា​ប្រទេសក្នុង​ទ្វីបអាស៊ី រួមទាំង​ការពង្រឹង​នូវ​ការគោរព​ច្បាប់​អន្តរជាតិ ការ​គោរព​អធិបតេយ្យភាព និង​បូរណភាពទឹកដី ពិសេស​សំដៅ​ធ្វើ​យ៉ាង​ណា​ជំរុញ​ការ​តភ្ជាប់​ក្នុងចំណោម​ប្រទេស​ទាំងអស់​ ក្នុងទ្វីបអាស៊ី។ ​​មេដឹកនាំបណ្តា​ប្រ​ទេស​ដែល​ចូល​រួម​ក្នុង​សន្និ​សីទ ​ក៏បាន​ឯក​ភាពគ្នា​ធ្វើ​យ៉ាងណា​ឲ្យ CICA មានតួនាទី​ស្នូល​ក្នុង​ការពង្រឹង​សន្តិសុខ​ដោយ​ពេញលេញ សន្តិសុខ​ដោយ​ការសហការ​គ្នា និង​សន្តិសុខ​តាមរយៈ​ការកសាង​ជំនឿ​គ្នា​ទៅវិញ ទៅមក​ក៏ដូចជា​ការយល់​គ្នា​ទៅវិញទៅមក​ផងដែរ៕

សម្តេច​​អគ្គ​​មហា​សេនា​បតី​​តេជោ ហ៊ុន សែន ​នាំ​​យក​​ជំនួយ​ និង​កម្ចី ៩០០​លាន​យ័ន​​ពី​​ប្រទេស​​ចិន ដើម្បី​​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា

សម្តេច​អគ្គ​មហា​សេនា​បតី​តេជោ​ ហ៊ុន សែន ​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ នៃ​ព្រះ​រាជា​ណា​ចក្រ​កម្ពុជា និង​សម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត​បាន និង​ប្រតិភូជាន់​ខ្ពស់នៃ​រាជរដ្ឋាភិបាល​បានធ្វើមាតុភូមិនិវត្តមក​កាន់​ ព្រះរាជាណា​ចក្រ​កម្ពុជា​វិញ​ហើយ នៅ​វេលា​ម៉ោង១ និង​៣០នាទី រសៀលថ្ងៃទី២៥ខែឧសភា ឆ្នាំ​២០១៤ ដោយ​នាំ​មក​នូវ​ថវិកា​ដែល​ជា​ជំនួយឥត​សំណងចំនួន  ៧០០​លាន​យ័ន និងកំចី​ឥត​ការ​ប្រាក់ ២០០លាន​យ័ន បន្ថែម​ទៀត ពី​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​ចិន​ ដើម្បី​រួម​ចំណែក​ដល់ការ​អភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច សង្គម និង​ប្រទេស​កម្ពុជា។

តាម​ការអញ្ជើញ​របស់​ឯកឧត្តម ​ស៊ី ជីន​ពីង​ (XI Jinping) ប្រធានា​ធិបតី​នៃ​សា​ធារ​ណ​រដ្ឋ​ប្រជាមា​និត​ចិន  សម្តេច​អគ្គ​មហាសេនា​បតីតេជោ​ ហ៊ុន សែន អម​ដោយ​ដោយ​សម្តេច​កិត្តិ​បណ្ឌិតព្រឹទ្ធ​បណ្ឌិត​ កាល​ពី​ថ្ងៃទី​១៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ​២០១៤កន្លង​ទៅនេះ​ បាន​ដឹកនាំ​ប្រតិភូ​ជាន់​ខ្ពស់​នៃ​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ ទៅចូល​រួមកិច្ច​ប្រជុំ​កំពូល​លើក​ទី៤ ​នៃ​សន្និសីទ​អន្តរ​សកម្ម​​ភាព ​និង​វិធាន​ការ​កសាង​ទំនុក​ចិត្ត​នៅ​អាស៊ី​ ​ក៏ដូចជាបន្ត​ទស្សនកិច្ចការងារ​នៅ​បណ្តា​​ខេត្ត​ និង​ជួប​ជាមួយ​បណ្តា​ក្រុមហ៊ុន​នានា​មួយ​ចំនួន​ទៀត​នៅទី​ក្រុងសៀងហៃ ​នៃ​សាធា​រណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​ចិន​។

តាម​រយៈទូរទស្សន៍​ជាតិ​កម្ពុជា​បាន​ឲ្យ​ដឹង ​ថា ក្នុងជំនួប​ពិភាក្សា​ទ្វេភាគី​នៅ​ឯ​ផ្ទះ​ភ្ញៀវ​រដ្ឋ​ក្នុង​ទីក្រុង​សៀង​ហៃ ឯកឧត្តម ស៊ី ជិន​ពីង ប្រធានាធិបតី​នៃ​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជា មានិត​ចិន​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា “ចិន​ចង់​ឃើញ​ប្រទេស​កម្ពុជា​មានការ​រីក​ចម្រើន​លើ​គ្រប់​វិស័យ”។ តាមរយៈ​នេះ​ឯកឧត្តម​ប្រធានាធិបតី​ចិន បាន​ផ្តល់នូវ​ជំនួយ​ឥត​សំណង់​ចំនួន ៧០០លាន​យ័ន និង​កម្ចី​ឥត​ការប្រាក់​ចំនួន ២០០លាន​យ័ន ​ដល់​ប្រទេស​កម្ពុជា ​ដើម្បី​រួមចំណែក​ដល់​ការ​អភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ចសង្គម និង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ឲ្យ​កាន់តែ​រីកចម្រើន និង​រឹងមាំ​ទ្វេ​ឡើង​ថែមទៀត។

ឯកឧត្តម​ប្រធានាធិបតី​ក៏បាន​សន្យា និង​ទទួល​ស្វាគមន៍​ជានិច្ច​ចំពោះ​វត្តមាន​របស់​សម្តេច​តេ​ជោ​ នាយករដ្ឋមន្ត្រី និង​ថ្នាក់ដឹកនាំ​កម្ពុជា ពិសេស​ស្រទាប់​យុវជន​កម្ពុជា​ក្នុងការ​មក​ទស្សន​កិច្ច​នៅក្នុង​ប្រទេស​ចិន សំដៅ​ធ្វើយ៉ាងណា​ឲ្យ​ទំនាក់ទំនង និង​កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការ​នៃ​ប្រទេស​ទាំងពីរ​កម្ពុជា​-​ចិន​ឈាន​ដល់​ចំណុច ​កំពូល​ថ្មី​ថែម​ទៀត។

សម្តេច​តេ​ជោ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​បាន​ថ្លែង​ នូវ​អំណរគុណ យ៉ាង​ជ្រាលជ្រៅ​ជូន​ចំពោះ​រដ្ឋាភិបាល និង​ប្រជាជន​ចិន ដែល​តែងតែ​គាំទ្រ​ឥត​សំចៃ​ដល់​ការស្តារ និង​អភិវឌ្ឍន៍​ប្រទេស​កម្ពុជា​ឡើង​វិញ​នោះ។ សម្តេច​តេ​ជោ​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​បញ្ជាក់​ថា ការរីកចម្រើន​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា ពិសេស​កំណើនសេដ្ឋកិច្ច​របស់កម្ពុជា​នាពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ គឺ​មិនអាច​កាត់ផ្តាច់​ចេញ​ពី​ការចូលរួម​វិភាគទាន​យ៉ាង​ធំធេង​ របស់ថ្នាក់ដឹកនាំ និង​ប្រជាជន​ចិន​ក្នុងការ​ផ្តល់នូវ​ជំនួយឥត​សំណង​ជំនួយ​គ្មាន​ការប្រាក់​ដល់ ​ការស្តារ និង​កសាង​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​កម្ពុជា​ឡើងវិញបាន​ឡើយ។

ដោយ​សារ​តែ​ប្រទេស​កម្ពុជា​នឹង​ធ្វើជា​ ម្ចាស់ផ្ទះ នៃ​ការប្រកួត​កីឡា​ស៊ី​ហ្គេម​ក្នុង​ឆ្នាំ២០២៣ ខាង​មុខ សម្តេច​តេ​ជោ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​មានប្រសាសន៍​បានស្នើ​ដល់​ឯកឧត្តម ស៊ី ជិន​ពីង បន្ត​ជួយ​ផ្តល់នូវ​ជំនួយ​ឥត​សំណង និង​កម្ចី​ឥត​ការប្រាក់​ដល់​កម្ពុជា ដើម្បី​កសាង​ពហុកីឡាដ្ឋាន និង​ហេដ្ឋា​រចនា​សម្ព័ន្ធ​ដទៃទៀត ដែល​បម្រើ​ឲ្យ​ការអភិវឌ្ឍន៍​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ប្រទេសកម្ពុជា​ឲ្យ​កាន់តែ​ រីកចម្រើន​ទ្វេ​ឡើង​ថែមទៀត​នោះ ព្រោះ​ការ​កសាង​នូវ​ទីលានកីឡា​នោះ គឺ​ពិត ជា​មាន​សារសំខាន់​ខ្លាំងណាស់ ក្នុងការ​ជំរុញ​លើកកម្ពស់​ដល់​យុវជន​កម្ពុជា​ជំនាន់​ក្រោយ។

ឯកឧត្តម​ប្រធានាធិបតី​ចិន បាន​ទទួលយក​សំណើ​ដ៏​មាន​សារសំខាន់នោះ តាមរយៈ​ការបង្កើត​នូវ​ការ​ក្រុមការងារ​វាយតម្លៃ​នៃ​គម្រោង​នេះ។ ឯកឧត្តម​ប្រធានាធិបតីមានប្រសាសន៍​សង្កត់ធ្ងន់​ថា ចិន​នឹង​បន្ត​ខិតខំ​ជួយ​ដល់​កម្ពុជា​ជា​បន្ថែម​ទៅទៀត តាមរយៈ​ការជួយ​ទិញ​កសិផល​កសិកម្ម​ពី​កម្ពុជា និង​ការជំរុញ​ភ្ញៀវទេសចរ​ចិន​ទៅ​ទស្សនា​ប្រទេស​កម្ពុជា ឲ្យ​កាន់​តែ​មាន​ចំនួន​ច្រើនឡើង។

ឯកឧត្តម​ប្រធានាធិបតី​សាធារណរដ្ឋ​ ប្រជាមានិត​ចិន​មានប្រសាសន៍​ ចូលរួម​នូវ​ការអបអរសាទរ​ចំពោះ​ជោគជ័យ​នៃ​ការបោះ​ឆ្នោត​សកល កាលពី​ខែកក្កដា​ឆ្នាំ២០១៣ ដែល​គណបក្ស​​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ទទួលបាន​ជោគជ័យ​ដ៏​ត្រចះត្រចង់​បំផុត និង​បន្ត​ជោគជ័យ​នៅក្នុង​ការបោះ​ឆ្នោត​ក្រម​ប្រឹក្សា​រាជធានី ស្រុក ខណ្ឌ ខេត្ត នៅ​ថ្ងៃអាទិត្យ​ទី ១៨ ឧសភា​នេះ​ផងដែរ។ សម្តេច​តេ​ជោ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​មានប្រសាសន៍​ថ្លែង​នូវ​អំណរគុណ និង​បាន​ពាំនាំ​នូវ​ការ​ផ្តាំផ្ញើ​នូវ​ការសាកសួរ​សុខទុក្ខ​ពី​ព្រះករុណា​ ព្រះមហាក្សត្រ​ជា ទី​​​សក្ការៈ​ដ៏​ខ្ពង់ខ្ពស់​បំផុត ជូន​ឯកឧត្តម​ប្រធានាធិបតី ថ្នាក់ដឹកនាំ និង​ប្រជាជន​ចិន​ទាំងមូល​ផងដែរ។ ប្រមុខ​ថ្នាក់ដឹកនាំ​នៃ​ប្រទេស​ទាំងពីរ​ក៏បាន​ពិភាក្សា​គ្នា​ផង​ដែរ​ ជុំវិញបញ្ហា​តំបន់ និង​អន្តរជាតិ ដែល​ភាគី​ទាំងពីរ​មានការ​យកចិត្តទុកដាក់​ដូចគ្នា​នោះ។

ទូរទស្សន៍​ជាតិ​កម្ពុជា​ផ្សាយ​ឲ្យ​ដឹង​ថា ថ្នាក់ដឹកនាំ​កំពូល​កម្ពុជា​-​ចិន ​បាន​សម្តែង​នូវ​ការប្តេជ្ញាចិត្ត​រួមគ្នា​ក្នុង​ការ​ពង្រឹង​ និង​ពង្រីក​ទំនាក់ទំនង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ នៃ​ប្រទេស​ទាំងពីរ​ឲ្យ កាន់​តែ​រឹងមាំ​ថែមទៀត ពោល​គឺ​បន្ទាប់ពី​ប្រមុខ​ថ្នាក់ដឹកនាំ នៃ​ប្រទេស​ទាំងពីរ​បាន​ប្រកាស​ដាក់ចេញ​នូវ​ការអនុវត្ត​យុទ្ធសាស្ត្រ​គ្រប់​ ជ្រុងជ្រោយ​សម្រាប់​ប្រទេស​ទាំងពីរ​រួចមក​នោះ។

សូម​បញ្ជាក់​ផង​ដែរ​ថា ក្នុងឱកាសស្នាក់​នៅ​ក្នុង​ទីក្រុងសៀងហៃ សម្តេចតេជោ​និងសម្តេចកិត្តិ​ព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ក៏បាន​អញ្ជើញ​​ទស្សន​កិច្ច​​វិទ្យាស្ថាន​ស្រាវ​ជ្រាវ​រចនា​យន្ត​ហោះ នៅ​ទីក្រុង​សៀង​ហៃ ​និង​បាន​ជួប​ជា​មួយ​ប្រធាន​ក្រុម​ហ៊ុន​ឆាយ​ណា ​ហ៊ួណាន ​គ្រុប ​ដែល​កំពុង​វិនិយោគ​លើ​គម្រោង​កសាង​វារី​អគ្គិ​សនី ​សេសាន​ពីរ​, ​ជួប​ជា​មួយ​លេ​ខាធិការ​នៃ​គណៈ​កម្មាធិការ​ច្បាប់ ​និង​នយោបាយ​នៃ​មជ្ឈិម​បក្សកុម្មុយ​នីសចិន​,អញ្ជើញ​ទស្សនា​បទ​បង្ហាញ​ ស្តីពី បទពិសោធន៍របស់ប្រទេសចិន ក្នុង​ការកែទម្រង់ និង​វិមជ្ឈ​ការដែល​​ឧទ្ទេសនាមដោយអនុរដ្ឋមន្រ្តី គណៈ​ទាក់​ទងអន្តរជាតិ នៃ​គណៈ​កម្មាធិការកណ្តាលបក្ស​កុម្មុយនីស្តចិន និងថ្នាក់ដឹកនាំ​ចិន​គ្រប់​ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ​ដទៃ​ទៀត។

នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី២២ ខែឧសភា ឆ្នាំ​២០១៤ សម្តេច​តេជោ និង​សម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ព្រមទាំងគណៈ​ប្រតិភូ​បាន​អញ្ជើញ​ចាកចេញ​ពីទីក្រុង​សៀង​ហៃ ក្នុងដំណើរ​បន្ត​ទៅបំពេញ​ទស្សនកិច្ច​ការងារ​នៅ​ក្រុងហាំងចូវ ខេត្ត​ចឺជាំង និង​ជួប​ពិភាក្សា​ការងារ​ជាមួយ​លោកអនុ​ប្រធាន​គណៈ​កម្មា​ធិ​ការ​មជ្ឈឹម​បក្ស ​កុំម្មុយនីស្ត​ចិន ខេត្ត​ចឺជាំង​ និង​ថ្នាក់ដឹកនាំ​ដទៃទៀត៕.












សម្តេច​អគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន និងសម្តេចកិត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុន សែន និងគណៈប្រតិភូអញ្ញើញទស្សនា​កោះឆុងមីង នៃទីក្រុង​សៀងហៃ សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន

Friday, May 23, 2014

ពិធី​បើក​ពិព័រណ៍​​អប់​រំ​ឧត្តម​​សិក្សា​​ប្រទេស​​ចិន​​លើក​​ទី២ ក្រោមអធិបតីភាព​ដ៏ខ្ពង់​ខ្ពស់ ឯកឧត្តម​បណ្ឌិត​សភាចារ្យ សុខ អាន ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី

ឯកឧត្តម​​បណ្ឌិត​​សភាចារ្យ សុខ អាន អញ្ជើញ​​បើក​​ពិព័រណ៍​​អប់រំ​​ឧ​ត្ត​​ម​សិក្សា​​ប្រទេស​​ចិន​​លើក​​ទី​២ នៅ​​រាជ​បណ្ឌិត​​សភា​​កម្ពុជា​

ស្តង់​ពិព័រណ៍​អប់រំ​កម្រិត​ឧ​ត្ត​មសិ​ក្សាមក​ពី​ប្រទេស​ចិនចំនួន២២ ត្រូវ​បាន​ដាក់​តាំង​នៅ​រាជ​បណ្ឌិត​សភា​កម្ពុជា​ ដើម្បី​បើក​ឲ្យ​សាធារណជន​ចូល​ទស្សនា​ចាប់​ពី​ថ្ងៃទី២២ ខែឧសភា ឆ្នាំ​២០១៤តទៅ។

ឯកឧត្តម​បណ្ឌិត​សភាចារ្យ សុខ អាន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រី​ទទួលបន្ទុក​ទីស្តី​ការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី​បាន​អញ្ជើញ​ជា​អធិបតី​ ក្នុង​ពិធី​បើក​សម្ពោធ​ការ​តាំង​ពិព័រណ៍អប់រំ​ឧត្តម​សិក្សា​ប្រ​ទេស​ចិន​លើក​ទី​ ២ នៅ​កម្ពុជា នា​ព្រឹក​ថ្ងៃទី​២២ ខែឧសភា ឆ្នាំ​២០១៤។

ពិព័រណ៍​អប់រំ​ឧ​ត្ត​ម​សិក្សា​ប្រទេស​ចិន​លើក​ទី២ នេះ​រៀបចំឡើង​ដោយ​វិទ្យាស្ថាន​ខុង​ជឺ នៃ​រាជបណ្ឌិត្យ​សភា​កម្ពុជា និង​សាកល​វិទ្យាល័យ​អាស៊ី​អឺរ៉ុប សំដៅ​ចូលរួម​លើកកម្ពស់​គុណភាព និង​ប្រសិទ្ធភាព​នៃការបណ្តុះ​បណ្តាល​ធនធាន​មនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា​។ វត្តមាន​ក្នុង​ពិធី​សម្ពោធពិព័រណ៍​អប់រំ​ឧ​ត្ត​ម​សិក្សា​ប្រទេស​ចិន​លើក​ទី២ មាន​ឯកឧត្តម លី ជាវគង់ ភារធារី​នៃ​ស្ថាន​ទូត​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​ចិន​ប្រចាំ​នៅ​កម្ពុជា លោក​ស្រី លីវ ជីងហួយ អគ្គលេខាធិការ​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ជាតិ​អាហារូបករណ៍​របស់​ប្រទេស​ចិន​ ចូល​រួម​ជាមួយ​នឹងមន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​នៃ​ទីស្តីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី​ជា​ច្រើន​រូប​ទៀត​ផង​ដែរ។

ឯកឧត្តម​បណ្ឌិត​សភាចារ្យ ​សុខ អាន បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ចាត់​ទុក​ថា​ ការរៀបចំ “​ពិព័រណ៍​អប់រំ​ឧ​ត្ត​ម​សិក្សា​ប្រទេស​ចិន​” នេះ​គឺជា​ការរួម​ចំណែក​ដ៏​សំខាន់​ឆ្លើយតប​ទៅនឹង​តម្រូវការ​ថ្មីៗ នៃ​ការអភិវឌ្ឍ​ធនធាន​មនុស្ស​កម្ពុជា​ប្រកប​ដោយ​គុណភាព​ខ្ពស់​ ទាំង​ចំណេះដឹង ចំណេះ​ធ្វើ គុណធម៌ និងសីលធម៌​។

ឯកឧត្តម​បណ្ឌិត​សភាចារ្យ ​សុខ អាន បានមាន​ប្រសាសន៍​ផ្តល់​ការ​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ថា “​ខ្ញុំ​សូម​លើក​ទឹក​ចិត្ត និង​គាំទ្រ​ឱ្យមាន​ការងារ​ពិព័រណ៍​នេះ​ជា​រៀងរាល់​ឆ្នាំ​ដើម្បី​ផ្តល់​ពុទ្ធិ​ និង​បទពិសោធន៍​បន្ថែម​ដល់​សិស្ស​-​និស្សិត​កម្ពុជា អំពី​ស្ថានភាព​សិក្សា​ថ្នាក់​ឧ​ត្ត​ម​សិក្សា​នៅ​ប្រ​ទេស​ចិន​”​។ ពិព័រណ៍​នេះ ក៏​ជាការ​រួមចំណែក​ជាមួយ​រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ​នៅក្នុង​កិច្ចខិតខំ​ប្រឹង​ប្រែង​កំណែទម្រង់​វិស័យ​អប់រំ​ឱ្យ​កាន់តែ​ស៊ីជម្រៅ​ថែមទៀត​។ លើសពីនេះ​ទៀត​ពិព័រណ៍​នេះ ​ក៏​រួមចំណែក​ផងដែរ​ដល់​បេសកកម្ម​ពង្រឹង ​និង​ពង្រីក​ចំណង​ការទូត​រវាង​ព្រះរាជា​ណាចក្រ​កម្ពុជា និង​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត ចិន​តាមរយៈ​ទំនាក់ទំនង​នៃ​វិស័យ​អប់រំ​នៃ​ប្រទេស​យើង​ទាំងពីរ​។

ឯកឧត្តម​បណ្ឌិត​សភាចារ្យ​ សុខ អាន បាន​មាន​ប្រសាសន៍រំឭកឡើង​វិញ​ថា​ កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៣ កន្លងមកនេះ នៅក្នុង​ពិធីបិទ​សន្និសីទ​អន្តរ​ជាតិ​លើក​ទី២​របស់​វិទ្យាស្ថាន​ខុងជឺ​នៃរាជ ​បណ្ឌិត្យ​សភាកម្ពុជា ស្តីពី​  «ខួប៥៥ឆ្នាំ នៃទំនាក់ ទំនងការ ទូតកម្ពុជា-ចិន» ឯកឧត្តម​បណ្ឌិត​សភាចារ្យ បាន​រំឭកអំពី​ប្រវត្តិ​នៃទំនាក់​ទំនង​រវាង​ប្រទេស​យើងទាំងពីរដែល​មានតាំងពី​យូរលង់​ណាស់​​មកហើយ។

ទាក់​ទង​នឹង​ទំនាក់​ទំនង​កិច្ច​សហប្រតិបត្តិការ​រវាង​ព្រះ​រាជាណាចក្រ​កម្ពុជា និង​សាធារណ​រដ្ឋប្រជា​មានិត​ចិន ឯកឧត្តម​បណ្ឌិត​សភាចារ្យ សុខ អាន បាន​មាន​ប្រសាសន៍​បញ្ជាក់​ថា បច្ចុប្បន្ននេះ ទំនាក់​ទំនង​ចំណង​មិត្តភាព សាមគ្គី​ភាព និង​ភាតរភាពនេះ កាន់​តែ​មាន​ភាពស្អិត​រមួត​ថែម​ទៀត ដោយ​ឈរ​លើ​គោលការណ៍​គោរព​អធិបតេយ្យ​ភាព និង​ការផ្តល់​ផលប្រយោជន៍​ដល់​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក រហូត​សម្រេច​បាន​នូវ​ដំណាក់​កាល​ ថ្មី​ដ៏​គួរ​ឱ្យ​កត់​សម្គាល់ គឺ​ភាព​ជាដៃ​គូយុទ្ធសាស្ត្រ​គ្រប់​ជ្រុង​ជ្រោយ។ ជាលទ្ធផល​កិច្ច​សហ​ប្រតិ​បត្តិការ​លើ​គ្រប់វិស័យ​កាន់តែ​ត្រូវ​បាន​ពង្រឹង​ និង​ពង្រីក​ថែមទៀត​ ដែលជា​កត្តានាំ​មក​នូវ​ការអភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច-សង្គម​ សម្រាប់​ផល​ប្រយោជន៍​ទៅវិញ​ទៅមក​ នៃប្រជា​ពលរដ្ឋ​ និង​ប្រទេស​យើង​ទាំង​ពីរ។ ជាង​នេះ​ទៅទៀត នៅ​ក្នុង​គោលនយោបាយ​ការបរទេស រាជរដ្ឋា​ភិបាល​កម្ពុជា​ជានិច្ច​ ​កាល​គាំទ្រ​គោល​នយោ​បាយ​ចិន​តែមួយ និង​ជាដៃគូ​យុទ្ធ​សាស្ត្រ​ដ៏​ស៊ី​ជម្រៅ ។ នេះ​គឺ​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ឱ្យ​ឃើញ​នូវ​ជំហរ​ឥតងាករេ​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​ កម្ពុជា ចំពោះ​គោល​នយោ​បាយ​ការបរទេស​អព្យាក្រឹត សន្តិ​សហ​វិជ្ជមាន មិន​ចូល​បក្ស​សម្ព័ន្ធ កសាង​ទំនាក់ទំនង​មិត្តភាព​និង​សហប្រតិបត្តិការ​ជាមួយ​គ្រប់​ប្រទេស​ ដោយ​ឈរ​លើ​គោលការណ៍​សមភាព គោរព​ឯករាជ្យ អធិប​តេយ្យ បូរណ​ភាព​ទឹកដី និង​មិន​ជ្រៀត​ជ្រែក​ចូល​កិច្ចការ​ផ្ទៃ​ក្នុង​គ្នា​។

ឯកឧត្តម​បណ្ឌិត​សភាចារ្យ ​សុខ អាន បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ឲ្យ​ដឹង​ថា រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ក្រោម​ការ​ដឹកនាំ​ប្រកប​ដោយ​គតិ បណ្ឌិត​របស់​សម្ដេច​អគ្គមហា​សេនាបតី​តេ​ជោ ហ៊ុន សែន នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​នៃ​ព្រះ​រាជាណា​ចក្រ​កម្ពុជា បាន​និង​កំពុង​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ខ្ពស់​ទៅលើ​វិស័យ​អប់រំ​ដែលជា​វិស័យ​អាទិភាព​មួយ​ដ៏​សំខាន់ ដោយ​ហេតុថា​វិស័យនេះ គឺជា​ឆ្អឹងខ្នងសម្រាប់​ទ្រទ្រង់​ការអភិ​វឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច​ជាតិ ព្រម​ទាំង​ការអភិវឌ្ឍ​វិស័យ​ដទៃៗ​ទៀត​។

លោកជុំ​ទាវ​បណ្ឌិត​សភាចា​រ្យ ខ្លូត ធីតា ប្រធាន​រាជបណ្ឌិត្យ​សភា​កម្ពុជា​បាន​បញ្ជាក់​ថា ពិព័រណ៍​លើក​ទី​១ បានរៀបចំ​ឡើង​នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ​អាស៊ី​អឺរ៉ុប​កាលពី​ថ្ងៃទី​១៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ​២០១៣ ដោយមាន​ការចូលរួម​ពី​សាកលវិទ្យាល័យ​ល្បីៗ​របស់​ចិន​ចំនួន​១៤​។ ដោយឡែក​ពិព័រណ៍​លើក​ទី​២ នេះ ​មានសាកលវិទ្យាល័យ​ល្បីៗ​របស់​ចិន​ចំនួន ២២ បានមក​ចូលរួម​ផងដែរ​។​

លោកជុំ​ទាវ​ ​ខ្លូត​ធីតា ​បន្តថា ​“​ជា​រៀងរាល់ឆ្នាំ​សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​ចិន​បានផ្តល់​អាហារូបករណ៍​ជាច្រើន​ដល់​និស្សិត​កម្ពុជា​។ ដោយសារ​ធនធានមនុស្ស​ជា​កត្តា​សំខាន់​មិនអាច​ខ្វះ​បាន​ក្នុងការ​អភិវឌ្ឍ ខ្ញុំសង្ឃឹម​យ៉ាង​មុតមាំ​ថា ស្ថានទូត​ចិន​ប្រចាំ​កម្ពុជា និង​ក្រុម​ប្រឹក្សាជាតិ​អាហារូបករណ៍​របស់​ប្រទេស​ចិន ​នឹង​ពិចារណា​ផ្តល់​អាហារូបករណ៍​ឱ្យ​កាន់តែច្រើន​បន្ថែមទៀត​​ដល់​និស្សិត​កម្ពុជា​”​។​

សូម​បញ្ជាក់​ថា បច្ចុប្បន្ន​មាន​និស្សិត​កម្ពុជាចំនួន ១៤០០នាក់ បាន​និង​កំពុង​សិក្សា​នៅ​សាធារណៈរដ្ឋ​ប្រជា​មានិត​ចិន ដោយ​ការ​ផ្តល់​ការ​អាហារូបករណ៍​ពី​ប្រទេស​ចិន និង​ការ​បង់​ថ្លៃ​សិក្សា​ដោយ​ខ្លួន​ឯង៕