Tuesday, July 26, 2022

ទស្សនៈមិត្តអ្នកអាន៖ «តើសហជីពបង្កើតឡើងដើម្បីការពារបក្សពួក ឬការពារប្រយោជន៍រួម?»

វាមិនមែនជារឿងថ្មីថ្មោងនោះទេដែលក្រុមសហជីព ឬសមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនតែងតែធ្វើសកម្មភាពដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍ក្រុមមនុស្សដែលស្ថិតក្នុងក្របខណ្ឌគ្របដណ្តប់របស់ខ្លួន ឬការពារបុគ្គលនិងក្រុមមនុស្សដែលជាឧបករណ៍បង្កើតឡើងដោយក្រុមប្រឆាំង ជាពិសេសបង្កើតឡើងដោយពួកបរទេសដើម្បីប្រើប្រាស់សំរាប់ជាប្រយោជន៍យុទ្ធសាស្ត្រនយោបាយនិងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ។ 

កន្លងមកក៏ដូចជាបច្ចុប្បន្ននេះដែរ សកម្មភាពនិងរូបភាពដែលពួកគេបានធ្វើ គឺមិនមែនដើម្បីការពារប្រយោជន៍ជាតិ, ប្រយោជន៍រួម ឬការពារភាពស្របច្បាប់របស់ក្រុមមនុស្សដែលខ្លួនត្រូវការពារនោះទេ ប៉ុន្តែ គឺជាសកម្មភាពដើម្បីគ្រាន់តែការពារក្រុមនិងបក្សពួករបស់ខ្លួនមួយក្តាប់តូច ឬបើនិយាយអោយចំតែម្តង គឺដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍បុគ្គលម្នាក់ឬពីរនាក់ដែលចៅហ្វាយនាយបរទេសបានបំពាក់បំប៉នមនោគមវិជ្ជាហើយរើសអោយធ្វើជាមេដឹកនាំសហជីព ឬសមាគម អង្គការដើម្បីបន្លំភ្នែកគេតែប៉ុណ្ណោះ។ ជាក់ស្តែង ការតវ៉ារបស់អតីតបុគ្គលិកណាហ្គាវើលមួយក្រុមតូចដែលបានអូសបន្លាយអស់រយៈពេលជាច្រើនខែមកនេះ ត្រូវបានមហាជនទូទៅ ទាំងនៅក្នុងនិងក្រៅប្រទេសមើលឃើញយ៉ាងច្បាស់ដូចថ្ងៃរះថា ធ្វើឡើងដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍របស់សកម្មជននយោបាយបក្សប្រឆាំងឈ្មោះ ឈឹម ស៊ីថរ ដែលចង់ត្រឡប់មកធ្វើជាមេដឹកនាំសហជីពក្នុងក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលឡើងវិញតែប៉ុណ្ណោះ។

 ហេតុអ្វីបានជាគេអាច និយាយបានយ៉ាងដូច្នេះ? ពីព្រោះក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៏បានសម្រេចបញ្ចប់កិច្ចសន្យាការងាររបស់និយោជិតជាង៣០០នាក់ ដោយមូលហេតុវិបត្តិកូវីដ-១៩។  វិបត្តិសកលមួយនេះបានធ្វើឲ្យមនុស្សរាប់សិបលាននាក់នៅលើពិភពលោកបាត់បង់ការងារធ្វើ។ «តើអ្នកណាអាចតវ៉ាមិនឲ្យក្រុមហ៊ុនកាត់បន្ថយបុគ្គលិកបាន? គឺប្រាកដជាគ្មានឡើយ»។ 

វិធីតវ៉ាស្របច្បាប់មានតែមួយគត់ ទោះជានៅក្នុងប្រទេសបិតាប្រជាធិបតេយ្យណាក៏ដោយ គឺសុំឲ្យក្រុមហ៊ុនអនុវត្តតាមគោលការណ៍ច្បាប់ស្តីពីការបញ្ឈប់កិច្ចសន្យាតាមរយៈការបង់ប្រាក់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗដល់បុគ្គលិក ដែលត្រូវបញ្ឈប់ពីការងារ។ ប្រសិនបើក្រុមហ៊ុនយល់ព្រមផ្តល់សំណងនិងអត្ថប្រយោជន៍នានាតាមច្បាប់ហើយនោះ សហជីពគ្មានហេតុផលអ្វីត្រូវតវ៉ាទៀតឡើយ។

ដោយយល់អំពីបញ្ហានេះ មានអតីតបុគ្គលិកណាហ្គាវើលដ៏រាប់រយនាក់ហើយដែលបានសុខចិត្តទទួលសំណងពីក្រុមហ៊ុនតាមច្បាប់ការងារ។ ចំឡែកអីតែអតីតបុគ្គលិកណាហ្គាវើលដ៏ដែលនៅសល់ប្រហែលជាង ១០០ នាក់ដឹកនាំដោយសកម្មជននយោបាយប្រឆាំង ឈ្មោះ ឈឹម ស៊ីថរ នៅតែបន្តការតវ៉ាបង្ខំនិងគំរាមក្រុមហ៊ុនឲ្យទទួលខ្លួនចូលធ្វើការវិញ។ តើមានច្បាប់ណាដែលចាប់បង្ខំឲ្យថៅកែត្រូវតែទទួលយកបុគ្គលិកធ្វើការអស់មួយជីវិតដោយមិនអាចបញ្ចប់កិច្ចសន្យាបាន? បើគ្មានច្បាប់បែបនេះទេ ចុះហេតុអ្វីក៏ពួកគេនៅតែបន្តការតវ៉ាដោយខុសទំនងនិងខុសច្បាប់បែបនេះ? អ្វីដែលពិសេសថែមទៀតនោះ គឺក្រសួងការងារបានត្រួតពិនិត្យយ៉ាងត្រឹមត្រូវនិងគ្មានលំអៀងឲ្យក្រុមហ៊ុនផ្តល់សំណងដល់អតីតបុគ្គលិកទាំងនោះតាមលក្ខខណ្ឌច្បាប់ដែលបានចែងទាំងស្រុង។  មិនតែប៉ុណ្ណោះ ក្រសួងការងារថែមទាំងបានសន្យាជួយសម្របសម្រួលរកការងារថ្មីឲ្យអតីតបុគ្គលិកណាហ្គាវើលទាំងនោះថែមទៀត។ តើមានលក្ខខណ្ឌណាដែលល្អជាងនេះទៀតទេ? តើវាសមហេតុផលទេដែលសហជីពមួយនេះនៅបន្តការតវ៉ាទាមទារចង់បានអ្វីដែលគ្មានមូលដ្ឋានច្បាប់និងគ្មានលទ្ធផលបែបនេះ?

ឥឡូវនេះ ដោយសារតែអតីតបុគ្គលិកណាហ្គាវើលដ៏កាន់តែច្រើន បានយល់ច្បាប់ ហើយបោះបង់ការតវ៉ាដោយងាកមកទទួលយកសំណងពីក្រុមហ៊ុនដើម្បីទៅរកការងារថ្មីដែលធ្វើឲ្យចំនួនអ្នកតវ៉ាកាន់តែមានចំនួនតិចទៅៗ និងធ្វើឲ្យកម្លាំងតវ៉ាកាន់តែចុះខ្សោយទៅៗ សកម្មជននយោបាយ ឈឹម ស៊ីថរ ក៏ដើរអន្ទងបក្ខពួកក្នុងសហជីពផ្សេងដែលស្ថិតក្នុងសណ្តានតែមួយឲ្យមកជួយផ្តល់កម្លាំងចិត្ត។ សហជីពទាំងនោះដែលមានទម្លាប់ធ្វើសកម្មភាពដើម្បីតែការពារផលប្រយោជន៍បក្ខពួករបស់ខ្លួន តួយ៉ាងដូចជាសហជីពដឹកនាំដោយ យ៉ាង សោភ័ណ រឺ រ៉ុង ឈុន និង វន់ ពៅ ជាដើម ក៏មកចូលរួមធ្វើបាតុកម្មខុសច្បាប់ជាមួយសកម្មជននយោបាយបក្សប្រឆាំង ឈឹម ស៊ីថរ ដែរ។ បញ្ហានេះបានធ្វើឲ្យសាធារណជនមើលឃើញកាន់តែច្បាស់ថា ក្រុមសហជីពទាំង នោះស្ថិតក្នុងសណ្តានតែមួយ មានមេកើយតែមួយ និងមានរបៀបវារៈតែមួយដូចគ្នា។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាពួកគេមានលទ្ធភាពតវ៉ាបានយូរ និងមានការរៀបចំសេណារីយោនិងឯកសណ្ឋានឧបករណ៍សំភារៈសម្រាប់តវ៉ាថែមទៀត។

កាលពីចុងសប្តាហ៍កន្លងទៅ បក្សពួករបស់ឈឹម ស៊ីថរ ឈ្មោះ យ៉ាង សោភ័ណ និង វន់ ពៅ បានចូលរួមធ្វើបាតុកម្មជាមួយអតីតបុគ្គលិកណាហ្គាវើលដ៏មួយក្តាប់តូច ហើយបានញុះញង់ឲ្យបាតុករទាំងនោះបុកទំលាយរបាំងសមត្ថកិច្ចដោយកំរោលរួចហើយពួកគេនាំគ្នាថតបង្ហោះចោទប្រកាន់សមត្ថកិច្ចថាបានប្រើហិង្សាលើបាតុករ។ ល្បិចអស់នេះត្រូវបានប្រើរាប់សិបឆ្នាំមកហើយ និងត្រូវបានគេស្គាល់អស់ទៅហើយ។

សួរថា តើក្រុមនេះតវ៉ាដើម្បីប្រយោជន៍រួមឬដើម្បីការពារប្រយោជន៍បុគ្គលនិងបក្សពួក? ចម្លើយចគឺប្រយោជន៍បក្សពួក ពិសេសគឺប្រយោជន៍របស់សកម្មជននយោបាយបក្សប្រឆាំង ឈឹម ស៊ីថរ និងគូកនមួយក្តាប់តូចដែលចង់ត្រឡប់មកធ្វើមេសហជីពបន្តទៀត «ដើម្បីបន្តបំរើរបៀបវារៈនយោបាយរបស់ចៅហ្វាយនាយខ្លួន ជាពិសេសចៅហ្វាយនាយបរទេស»។ ចំណែកឯសហជីពផ្សេងដែលខំមកជួយលើកកម្លាំងក្រុម ឈឹម ស៊ីថរ ក៏ជាក្រុមដែលចូលរួមការពារប្រយោជន៍បក្សពួកនិងបុគ្គលដូចគ្នាដែរ។ 

ក្នុងស្ថានភាពបែបនេះ តើអាជ្ញាធរគួរបណ្តោយឲ្យក្រុមនេះបន្តធ្វើព្យុះភ្លៀងតទៅទៀតដែរឬយ៉ាងណា? ប្រាកដជាមិនអាចឡើយពីព្រោះអាជ្ញាធរមានកាតព្វកិច្ចត្រូវការពារប្រយោជន៍សាធារណៈ មិនមែនការពារប្រយោជន៍បុគ្គលឡើយ ជាពិសេសបុគ្គលនិងក្រុមមនុស្សដែលប្រព្រឹត្តសកម្មភាពបំពានច្បាប់។

ក្នុងន័យនេះ វិធានការចាំបាច់ត្រូវតែប្រកាន់យកដោយចៀសមិនបានពីព្រោះមហាជនទូទៅ យល់ថា ការបណ្តែតបណ្តោយឲ្យមានកាតវ៉ានិងបាតុកម្មទាមទារក្រៅតម្រាច្បាប់ និងខុសទំនងដើម្បីតែការពារផលប្រយោជន៍បុគ្គលមួយក្តាប់តូចបែបនេះ គឺជាគំរូអាក្រក់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់សហជីព និងកម្មករ និយោជិតដទៃ។ ទម្លាប់របស់សហជីពទាំងនោះ គឺឲ្យតែក្រុមខ្លួននិងបក្សពួកខ្លួនចង់បានប្រយោជន៍អ្វីតែមិនបានដូចបំណង ពួកគេតែងតែអន្ទងគ្នាដើម្បីធ្វើបាតុកម្មតវ៉ាដោយយកលេសសិទ្ធិការងារមកបិទបាំង។ គំរូដ៏អាក្រក់បែបនេះគួរតែត្រូវបានលុបបំបាត់ចោល ទើបសង្គមជាតិយើងស្គាល់ភាពសុខដុមរមនា និងធ្វើឲ្យមនុស្សនាំគ្នាគោរពច្បាប់ គោរពគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យដែលមាននីតិរដ្ឋជាគ្រឹះ។

ផ្ទុយទៅវិញ បើអាជ្ញាធរនៅតែបន្តអត់ធ្មត់និងបណ្តែតបណ្តោយឲ្យសកម្មភាពអនាធិបតេយ្យបែបនេះកើតមានបន្តទៀតនោះ សង្គមខ្មែរ និងមិនបានស្គាល់សេចក្តីសុខសាននោះឡើយ៕

ដោយ: អ្នកនយោបាយតុកាហ្វេ







ព្រះរាជទ្រព្យ ព្រះមហាក្សត្រ និងសម្តេចម៉ែ សរុប១.៥លានដុល្លារ ត្រូវបានប្រគល់ជូនខុទ្ទកាល័យសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន រួចហើយដើម្បីចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាមីន

(ភ្នំពេញ)៖ ព្រះរាជទ្រព្យរបស់ ព្រះករុណា ព្រះបាទ សម្តេចព្រះ បរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រនៃកម្ពុជា និង ព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនិនាថ សីហនុ សរុបចំនួន១,៥០០,០០០ដុល្លារ ត្រូវបានប្រគល់ជូនលោក សេង ទៀង ជំនួយការ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី២៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២នេះ។



ដើម្បីចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាមីននៅកម្ពុជា ព្រះមហាក្សត្របានប្រទានព្រះរាជទ្រព្យចំនួន ៥០ម៉ឺនដុល្លារជូនសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន។ ចំណែកសម្តេចម៉ែ បានប្រទានព្រះរាជទ្រព្យចំនួន១លានដុល្លារ។

ក្នុងព្រះរាជសារលិខិតជូនសម្តេចតេជោ កាលពីម្សិលមិញ ព្រះមហាក្សត្រ និងសម្តេចម៉ែ បា នប្រទានពរដល់ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន និងសមាជិក សមាជិការាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ទទួលបានមហាជោគជ័យថ្មីៗទៀត ដើម្បីជាឧត្តមប្រយោជន៍ជូនជាតិ និងប្រជារាស្ត្រកម្ពុជា និងសូមបានប្រកបតែពុទ្ធពរ អាយុ វណ្ណៈ សុខៈ ពលៈ កុំបីឃ្លៀងឃ្លាតឡើយ។

ចំណែក សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បា នថ្លែងអំណរព្រះរាជគុណ ចំពោះការប្រោសព្រះរាជទាន នូវព្រះរាជទ្រព្យរបស់ព្រះមហាក្សត្រ និងសម្តេចម៉ែ សម្រាប់ដោះស្រាយបញ្ហាគ្រាប់មីននៅកម្ពុជាផងដែរ។

សូមជម្រាបថា ក្នុងឱកាសអញ្ជើញលែងកូនត្រី នៅឃុំប៉ោយចារ ស្រុកភ្នំស្រុក ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ កាលពីថ្ងៃទី០១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ កន្លងទៅ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានអំពាវនាវដល់ជនរួមជាតិ ឲ្យចូលរួមបរិច្ចាគថវិកាជូនរាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីបោសសំអាតមីន ឱ្យអស់ពីប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីបញ្ចប់នូវការគំរាមកំហែងពីគ្រាប់មីន ចំពោះប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាតទៅទៀត៕








សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន អនុញ្ញាត ឱ្យនាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុនមីនីបៀ ជួបសម្តែងការគួរសម


នៅវិមានសន្តិភាព នាព្រឹកថ្ងៃអង្គារ ១៣រោច ខែអាសាឍ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ព.ស. ២៥៦៦ ត្រូវនឹង ថ្ងៃទី២៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ នេះ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានអនុញ្ញាតឱ្យលោក យ៉ូស៊ីហ៉ីសា កៃនុម៉ា (Yoshihisa Kainuma) នាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុនមីនីបៀ (Minebea Mitsumi) ចូលជួបសម្តែងការគួរ និងពិភាក្សាកិច្ចមួយចំនួនពាក់ព័ន្ធការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុននៅកម្ពុជា។


លោក កៃនូម៉ា បានគោរពរាយការណ៍ជូន សម្ដេចតេជោពីវឌ្ឍនភាពរបស់ក្រុមហ៊ុន ១០ឆ្នាំកន្លងមក ដែលក្នុងនោះ ក្រុមហ៊ុនបានដាក់ទុនវិនិយោគ សរុបប្រមាណ ១.១២៤ពាន់លានយ៉េន នៅទូទាំងពិភពលោក ដែលមាន ៩៥កន្លែង ។
លោក កៃនូម៉ា បានគោរពជម្រាបជូន សម្ដេចតេជោបន្តថា ក្រុមហ៊ុនរបស់លោក គឺយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងទៅលើគុណភាព តម្លៃ សេដ្ឋកិច្ច សេវាល្អ និងល្បឿនលឿន និងជាពិសេសទៅទៀតនោះ គឺយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំង ទៅលើវិស័យបរិស្ថាន ។

លោក កៃនូម៉ា បានបន្ថែមថា រោងចក្ររបស់លោកផលិតភ្លើងអំពូលអិលអ៊ីឌី 100% នៅ កម្ពុជា ហើយបាននាំចេញទៅ លើទីផ្សារទូទាំងពិភពលោក ។ ដោយឡែកនៅកម្ពុជាក្រុមហ៊ុនបានតំឡើង អំពូល LED បានចំនួន 18.880 អំពូល ដែលក្នុងនោះ បានជួយដល់ការកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់អគ្គិសនីផង ការកាត់បន្ថយការសាយភាយឧស្ម័ន កាបូនិចផង ព្រមទាំងកាត់បន្ថយ ការចំណាយលើ អគ្គិសនីប្រមាណ១លានដុល្លារក្នុង១ឆ្នាំផង។

ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនេះដែរ លោក កៃនូម៉ា បានគោរពថ្លែងអំណរគុណ សម្ដេចតេជោ, មន្ត្រីសុខាភិបាល , ក្រុមគ្រូពេទ្យស្ម័គ្រចិត្តទាំងអស់ ក្រុមគ្រូពេទ្យស្ម័គ្រចិត្ត TYDA ដែលបានយកចិត្តទុកដាក់ជួយដល់កម្មករ ក្រុមហ៊ុនឲ្យរួចផុតពីការរាតត្បាត ពីជំងឺកូវីដ-១៩, ដោយក្នុងចំណោម កម្មករជាង ៦ពាន់នាក់ មានតែកម្មករចំនួន ៧៨នាក់ប៉ុណ្ណោះ ដែលបានឆ្លងជំងឺ covid-19 ហើយរោងចក្ររបស់លោក នៅបន្តដំណើរការជារៀងរហូត ពុំមានការខកខានក្នុងចង្វាក់ផលិតកម្ម និងចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ឡើយ ។ លោកកៃនូម៉ា បានគោរពអញ្ជើញសម្ដេចតេជោជាអធិបតីក្នុង ពិធីខួបទី ១០ឆ្នាំ នៃវត្តមានរបស់ក្រុមហ៊ុន មីនីបៀ នៅកម្ពុជា ។
ជាការឆ្លើយតប សម្ដេចតេជោ បានថ្លែងអំណរគុណ ចំពោះលោកកៃនូម៉ា ដែលបានរាយការណ៍ អំពីវឌ្ឍនភាពរបស់ក្រុមហ៊ុន រយៈពេល ១០ឆ្នាំកន្លងមក ហើយបានសម្ដែងនូវការរីករាយនិងសាទរជូនចំពោះ ក្រុមហ៊ុន ដែលរយៈពេល ១០ ឆ្នាំកន្លងមក ទទួលបានជោគជ័យ, ពង្រីកសកម្មភាពរបស់ខ្លួន ជាបន្តបន្ទាប់។
សម្ដេចតេជោ បានថ្លែងអំណរគុណផងដែរ ដល់លោកកៃនូម៉ា ដែលបានចូលរួមចំណែកក្នុងការទប់ស្កាត់ជំងឺកូវីដ19 ហើយសម្តេចតេជោ ក៏បានទទួលយកការអញ្ជើញ ជាអធិបតី ក្នុងពិធីខួប ១០ ឆ្នាំ របស់ក្រុមហ៊ុនមីនេបៀនៅកម្ពុជា ។

សម្ដេចតេជោ បានរំឭកអំពីប្រវត្តិក្រុមហ៊ុនមីនីបៀ ជាពិសេសនៅពេលដែលក្រុមហ៊ុនសម្រេចចិត្តមកវិនិយោគ នៅកម្ពុជាដែលពេលនោះ សម្ដេចតេជោ បានអនុវត្តនូវយុទ្ធសាស្ត្រ ២ នោះគឺត្រីណាមកដល់មុនគឺចាប់យកត្រីនោះ និងត្រូវធ្វើយ៉ាងណា ឲ្យក្រុមហ៊ុនទាំងអស់ ដែលមកកម្ពុជា មានជំនឿចិត្ត ចំពោះកម្ពុជា ៕











លិខិតមិត្តអ្នកអាន៖ តើអ្នកដឹងទេថា តើកម្ពុជាជាប្រទេសដែលមានសំណាងប៉ុណ្ណា?

ប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានគេប្រសិទ្ធនាមថាជាដែនដីសុវណ្ណភូមិ ដែលសម្បូរណ៍ទៅដោយធនធានធម្មជាតិច្រើនប្រភេទ ទាំងរ៉ែមាស ត្បូងមានតម្លៃ ព្រៃឈើ សមុទ្រ ទន្លេ បឹងបួរ ហើយកត្តាអាកាសធាតុក៏អំណោយផលល្អដល់ការរស់នៅរបស់មនុស្សសត្វ និងការដំាំដុះដំណាំគ្រប់ប្រភេទ។ លើសពីសម្បត្តិធម្មជាតិដ៏សំបូរបែបដែលរៀបរាប់មិនអស់ កម្ពុជាពិតជាមានសំណាងធំណាស់ ដែលមាននូវសម្បត្តិបេតិកភ័ណ្ឌវប្បធម៌ដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ដែលបានបន្សល់ទុកពីដូនតាមក។ តាមរយៈវត្ថុបុរាណ បុរាណដ្ឋាន ប្រាង្គប្រសាទបុរាណ និងសម្បត្តិវប្បធម៌ទាំងរូបិយ និងអរូបិយជាច្រើនអនេក បានបង្ហាញពិភពលោកឱ្យដឹងថា កម្ពុជាពិតជាប្រទេសដែលមានអារ្យធម៌ដ៏រុងរឿងគួរជាទីមោទន។ ក្នុងអតីតកាល ខ្មែរធ្លាប់ជាមហានគរដ៏រុងរឿង សុះសាយ ល្បីរន្ទីនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីភាគអាគ្នេយ៍នេះ បើទោះបីប្រជាជាតិខ្មែរបានឆ្លងកាត់ប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏គួរឱ្យសោកស្តាយនិងរន្ធត់នៅចុងសតវត្សទី២០កន្លងទៅនេះក្តី។

សម្រាប់ស្ថានភាពសង្គមជាតិនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ យុវជនជំនាន់ថ្មីដែលជាសរសរទ្រូងរបស់ប្រទេសជាតិ តើពួកគេយល់យ៉ាងណាដែរ? 

តាមការធ្វើសង្កេតស្រាវជ្រាវលើការសិក្សារៀនសូត្រ ការងារ ប្រាក់ចំណូលគ្រួសារ និងជីវិតរស់នៅជាក់ស្តែងក្នុងសង្គមកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន បានបង្ហាញថា ប្រជាជនសម័យថ្មីនេះ ជាពិសេស យុវជន យុវនារី ដែលកើតក្រោយថ្ងៃរំដោះ៧មករា ពួកគេកំពុងមានមោទនភាពនឹងជីវិតបែបស៊ីវីល័យ ភាគច្រើនមិនសូវខ្វល់ខ្វាយ ឬចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងទៅលើ រឿងរ៉ាវអតីតកាលរបស់កម្ពុជានោះទេ ដោយសារតែពួកគេរវល់តែផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំង ទៅលើជីវិតរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគេ ទាំងការសិក្សារៀនសូត្រ និងការប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិត។ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរសម័យនេះ ពួកគេគិតគូខ្លាំងពីអនាគត និងការប្រកួតប្រជែងក្នុងបរិបទសាកលភាវូបនីយកម្មដ៏សម្បូរបែប។ បច្ចុប្បន្ន គេអាចនិយាយបានថា ការរីកចំរើនយ៉ាងលឿនរហ័សនៃបច្ចេកវិទ្យា វិទ្យាសាស្ត្រ និងលំហូរយ៉ាងលឿននៃការរស់នៅតាមបែបផែនវប្បធម៌សាកលភាវូបនីយកម្មមកក្នុងសង្គមកម្ពុជា បាននិងកំពុងនាំឱ្យយុវជនខ្មែរសម័យថ្មី ស្ទុះស្ទារ និងប្រឹងប្រែងខ្លាំងទៅលើការចង់ចេះចង់ដឹងនូវ ចំណេះវិជ្ជាថ្មីៗ បច្ចេកវិទ្យាថ្មី ដើម្បីជួយដល់ការប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិត ការប្រកួតប្រជែងអាជីវកម្ម និងអនាគតរបស់ពួកគេនិងកូនចៅរបស់ពួកគេ។ យុវជនមួយចំនួនទៀត បាននិងកំពុងប្រឹងប្រែងកសាងឧត្តមភាព កេត្តិ៍ឈ្មោះក្នុងសង្គម និងគុណតម្លៃរៀងៗខ្លួន ដោយខ្លះខំរៀនក្នុងស្រុកឱ្យបានពូកែ ព្រមទាំងបន្តការសិក្សាទៅក្រៅប្រទេស និងជុំវិញពិភពលោក នូវថ្នាក់សិក្សាជាន់ខ្ពស់ថែមទៀតផង។ ការរីកចំរើនទាំងនេះ ជាកក្តាដែលធ្វើឱ្យប្រជាជនខ្មែរសម័យថ្មី រីកចំរើនខ្លាំងជាងមុន និងបានលឿនរហ័ស ទាំងចំណេះដឹង ការវិវត្តនៃផ្នត់គំនិត និងរីកចំរើនទាំងជីវភាព មុខរបរ និងសេដ្ឋកិច្ចសង្គមជាទូទៅផងដែរ។

ចុះអ្វីទៅជាកត្តាស្នូល ដែលជួយឱ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរសម័យបច្ចុប្បន្ន មានភាពរីកចំរើនបានលឿនរហ័ស ទាំងចំណេះដឹង ជីវភាព និងភាពស៊ីវីល័យ ដូចប្រទេសជឿនលឿននោះ? ចម្លើយដ៏ត្រឹមត្រូវសម្រាប់សំណួរនេះ គឺ កត្តាសុខសន្តិភាពទាំងស្រុង ទូទាំងប្រទេស ដែលកម្ពុជា កសាងបានក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងរក្សាការពារបានជិត២៤ឆ្នាំមកហើយ គឺពិតជាសំខាន់លើសអ្វីៗទាំងអស់។ មានសុខសន្តិភាព មានស្ថេរភាពនយោបាយ និងស្ថេរភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច កម្ពុជានឹងបន្តរីកចំរើនជឿនលឿនទៅមុខជាលំដាប់ឥតឈប់ឈរ។ ស្ថានភាពល្អប្រសើរនៃប្រទេសកម្ពុជាក្នុងសម័យបច្ចុប្បន្ននេះ គឺមិនអាចកើតមានបានឡើយ ប្រសិនបើគ្មានការដឹកនាំដ៏ត្រឹមត្រូវ និងភាពប៉ិនប្រសព្វរបស់មេដឹកនាំខ្មែរសម័យបច្ចុប្បន្ន។ មេដឹកនាំកម្ពុជា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ត្រូវបានទទួលស្គាល់ថាពិតជាមានទេពកោសល្យក្នុងការដឹកនាំខ្ពស់ និងមានភាពបត់បែនដ៏ឈ្លាសវ៉ៃ នៅគ្រប់ស្ថានការណ៍ទាំងអស់ ទាំងនយោបាយក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុក។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មានភាពប៉ិនប្រសព្វក្នុងការចាត់ចែងកិច្ចការងារប្រទេសជាតិ មិនថាតែរឿងក្នុងប្រទេស ក្នុងតំបន់ និងនៅលើឆាកអន្តរជាតិ។ លោកពិតជាមានសមត្ថភាពដឹកនាំខ្ពស់មិនធម្មតា ដែលអាចឈរបានយ៉ាងរឹងមាំ និងស្វាហាប់ ស្មើមុខស្មើមាត់ជាមួយបណ្តាប្រទេសនានាលើសកលលោក។  

នៅក្នុងបរិបទនៃការប្រជែងឥទ្ធិពលរបស់ប្រទេសមហាអំណាចនៅក្នុងភូមិសាស្ត្រនយោបាយបច្ចប្បន្ននេះ ធ្វើឲ្យយើងមើលឃើញកាន់តែច្បាស់ជាក់ស្តែងថា ប្រទេសកម្ពុជាគឺពិតជាមានសំណាងណាស់ ដែលអាចបន្តរស់នៅក្នុងសុខសន្តិភាព និងស្ថេរភាពសង្គមខណៈដែលប្រទេសមួយចំនួនក្នុងពិភពលោកកំពុងជួបបញ្ហាប្រឈមជាច្រើន ទាំងការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ-១៩ វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច សង្រា្គម ក៏ដូចជាកំណើនខ្ពស់នៃអតិផរណាផង ដែរ។ កម្ពុជាមានសំណាងណាស់ ដែលបានឆ្លងកាត់ដោយជោគជ័យនូវដំណាក់ការឆ្លងរាតត្បាតក្នុងសហគមន៍ធ្ងន់ធ្ងរនៃជំងឺកូវីដ-១៩ កាលពីឆ្នាំ២០២១កន្លងទៅ។ មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា គឺមានសំណាងណាស់ដែលភាគច្រើនលើសលុបសុទ្ធតែបានចាក់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ-១៩ ទាំងដូសជំរុញទី៣ ដល់ទី៥រួចទៅហើយ។ នេះជាកក្តាជោគជ័យមួយដែលកម្ពុជា បង្កើតបាននូវភាពស៊ាំសហគមន៍ ដែលធ្វើឲ្យកម្ពុជាមានឱកាសងើបឡើងវិញពីវិបត្តិសកលដែលបណ្តាលមកពីឥទ្ធិពលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ បានលឿន។ ទាំងនេះគឺដោយសារកម្ពុជាមានមេដឹកនាំដ៏ឈ្លាសវៃនិងប្រសព្វប្រកបដោយគតិបណ្ឌិតគឺលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន។

យើងគួរកកត់សំគាល់ថា បើត្រឹមតែកម្ពុជាមានភាពសុខសាន្តដូចបច្ចុប្បន្ននេះ កម្ពុជាពិតជាមានសំណាងធំណាស់ទៅហើយ ដូច្នេះក្នុងនាមពលរដ្ឋកម្ពុជា យើងគួរតែខិតខំ រួមគ្នាបន្ថែមទៀត ដើម្បីកសាងជាតិយើង ក្រោមការដឹកនាំដ៏ត្រឹមត្រូវ និងឈ្លាសវ៉ៃរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីអាចបន្តរស់ក្នុងភាពសុខសប្បាយ និងទទួលបានភាពរីកចំរើនតទៅមុខទៀត៕    

ដោយ៖ ស ជាតិ








អាស៊ាន ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍សម្តែងការតក់ស្លុត និងសោកសៅយ៉ាងក្រៃលែងចំពោះមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលប្រហារជីវិតសកម្មជនបក្សប្រឆាំង៤នាក់

សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ប្រធានអាស៊ាន ស្តីពីការប្រហារជីវិតសកម្មជនបក្សប្រឆាំងបួននាក់នៅមីយ៉ាន់ម៉ា ថ្ងៃទី២៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២
តំណភ្ជាប់៖ https://bit.ly/3zyfHqa
ASEAN Chairman’s Statement on the Execution of Four Opposition Activists in Myanmar, 25 July 2022
Link: https://bit.ly/3vfLKJ7 ***********

(ភ្នំពេញ)៖ អាស៊ានបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយដោយបង្ហាញពីក្តីតក់ស្លុត និងសោកសៅយ៉ាងក្រៃលែងចំពោះប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលប្រហារជីវិតសកម្មជនបក្សប្រឆាំងចំនួន ០៤រូប។ 

សកម្មជនបក្សប្រឆាំងចំនួន ០៤រូបនោះ ដែលត្រូវរបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាកាត់ទោសប្រហារជីវិតនោះ រួមមាន៖ លោក ភ្សូ ហ្សេយ៉ា ថរ, លោក ក្យរ មីនយូ, លោក ឡា មីយូ អោង និងលោក អោង ធូរ៉ា ហ្ស បើទោះបីមានការស្នើសុំឱ្យពិចារណាឡើងវិញ លើសេចក្តីសម្រេចផ្តន្ទាទោសលើជនទាំងនោះដោយផ្ទាល់ពីសំណាក់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ាន ក៏ដូចជាសំណូមពរពីសំណាក់រដ្ឋសមាជិកអាស៊ានដទៃទៀតយ៉ាងណាក្តី។

អាស៊ានបានចាត់ទុកថា នេះជាបញ្ហាដែលអាស៊ានយកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងខ្លាំង។

តាមរយៈសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែល បានឱ្យដឹងថា ខណៈដែលមានការទទួលស្គាល់នូវភាពស្មុគស្មាញនៃវិបត្តិ ព្រមទាំងកំដៅទោសៈមោហៈផ្ទុះឡើងគ្រប់ទិសទីក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា អាស៊ានជារួមបានអំពាវនាវឱ្យភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់មានការអត់ទ្រាំ និងភាពអត់ធ្មត់ជាអតិបរិមា ហើយខិតខំចៀសវាងមិនធ្វើឱ្យជម្លោះរីករាលដាលកាន់តែខ្លាំង។ គឺជាទង្វើរមិនអាចអត់ឱនបានធ្ងន់ធ្ងរណាស់ ព្រោះវាបានទាញថយក្រោយនូវវឌ្ឍនភាព និងថែមទាំងសបញ្ជាក់ច្បាស់ពីកង្វះឆន្ទៈគាំទ្រកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ជាពិសេសរបស់ប្រធានអាស៊ាន ក្នុងការជួយពន្លឿនវឌ្ឍនភាពនៃការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទ ៥ចំណុច ពោលគឺការកសាងភាពជឿជាក់ និងទំនុកចិត្តដើម្បីឱ្យធ្វើមានកិច្ចសន្ទនាក្នុងចំណោមភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ សំដៅបញ្ចប់អំពើហិង្សាការអនុវត្តទោសប្រហារជីវិតតែមួយសប្ដាហ៍មុនកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានលើកទី៥៥ និងសម្រាលទុក្ខវេទនារបស់ប្រជាជនស្លូតត្រង់។

អាស៊ាន នៅតែប្រកាន់ខ្ជាប់គោលការណ៍ដែលមានចែងក្នុងធម្មនុញ្ញអាស៊ាន និងកិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទ៥ចំណុច។ ក្នុងនាមជាប្រធានអាស៊ាន កម្ពុជាសូមលើកបន្ទរនូវសំឡេងដ៏លើសលុបក្នុងមជ្ឈដ្ឋានអាស៊ាន ក៏ដូចជាសហគមន៍អន្តរជាតិ ដែលជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរទីក្រុងណៃពិដោ ចាត់វិធានការជាក់ស្ដែង ដើម្បីអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទ ៥ចំណុច ឱ្យបានពេញលេញ និងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។

អាស៊ានបន្តអំពាវនាវយ៉ាងខ្លាំងក្លា និងជាបន្ទាន់ដល់ភាគីទាំងអស់ឱ្យចៀសវាងនូវសកម្មភាពទាំងឡាយណាដែលធ្វើឱ្យវិបត្តិនៅមីយ៉ាន់ម៉ាកាន់តែធ្លាក់ដុនដាប រារាំងដល់ការសន្ទនាដោយសន្តិវិធីក្នុងចំណោមភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ និងបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់សន្តិភាព សន្តិសុខ និងស្ថិរភាព ទាំងនៅមីយ៉ាន់ម៉ា និងក្នុងតំបន់ទាំងមូល។

អាស៊ាន នៅតែតាំងចិត្តបន្តរិះរកវិធីសាស្ត្រជួយមីយ៉ាន់ម៉ាឱ្យត្រឡប់ទៅរកប្រក្រតីភាព និងដំណើរការកែប្រែទៅរកលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ហើយស្វែងរកដំណោះស្រាយនយោបាយដោយសន្តិវិធីចំពោះវិបត្តិបច្ចុប្បន្ន តាមរយៈកិច្ចសន្ទនាប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន ដែលដឹកនាំដោយមីយ៉ាន់ម៉ា និងជារបស់មីយ៉ាន់ម៉ាខ្លួនឯង ស្របទៅតាមកិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទ ៥ចំណុច និងធម្មនុញ្ញអាស៊ាន។ ទាំងនេះគឺជាតម្រូវការបន្ទាន់ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការបាត់បង់ជីវិតមនុស្សកាន់តែច្រើន និងបំបាត់នូវទុក្ខវេទនារបស់ប្រជាជន៕