“បន្ទាប់ពីដំណើរដ៏វែងឆ្ងាយជាង ៤០ឆ្នាំ ឆ្លងកាត់សង្គ្រាមស៊ីវិល ការលួច ការជួញដូរខុសច្បាប់ និងការធ្វើដំណើរទូទាំងពិភពលោក នៅពេលនេះ បដិមាទាំង ៣ បានទទួលនូវសេរីភាព និងបានត្រឡប់មកកាន់ទីឋានកំណើតរបស់ខ្លួនវិញហើយ “ នេះជាប្រសាសន៍វាយតម្លៃរបស់ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ អាន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី នារសៀលថ្ងៃទី០៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៤ ក្នុងពិធីស្វាគមន៍ការវិលត្រឡប់មកវិញនៃបដិមាទាំង៣ នៅវិមានមិត្តភាព ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។
វត្តមានចូលរួមនៅក្នុងពិធីនេះដែរ គឺមាន លោក Jeff Daigle អនុប្រធានបេសកកម្មនៃស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិក លោក Walter Timoshuk ប្រធានសារមន្ទីរ Norton Simon លោក Martin Wilson សហប្រធានសាកលផ្នែកកិច្ចការច្បាប់ និងហានិភ័យ លោកស្រី Sandra Cobden អគ្គមេធាវី និងលោកស្រី Dadhya Jain-Patel ប្រធានលក់ផ្នែកវត្ថុសិល្បៈឥណ្ឌា និងអាស៊ីអាគ្នេយ៍ នៃក្រុមហ៊ុន Christie’s អន្តរជាតិ និងលោកស្រី អាឡឺម៉េស តំណាងអង្គការយូណេស្កូ ប្រចាំនៅកម្ពុជា។
ក្នុងនាមតំណាងដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ អាន បានមានប្រសាសន៍ថា បដិមាដ៏ធំ នៃដៃគូប្រយុទ្ធគ្នា គឺ ទុរយោធន៍ និង ភីម រួមជាមួយនឹង ពលរាម ដែលជាសាក្សីនៃឆាកប្រយុទ្ធដ៏អស្ចារ្យនោះ បានត្រឡប់មកកាន់ទីឋានកំណើតរបស់ខ្លួនវិញ ដោយសារកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងប្រកបដោយជោគជ័យរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រោមការដឹកនាំប្រកបដោយគតិបណ្ឌិតរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ដោយមានការចូលរួមជាដៃគូជាមួយរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិក អង្គការយូណេស្កូ សាលាបារាំងចុងបូព៌ា (EFEO) និងអ្នកជំនាញដទៃទៀតជាច្រើននាក់។
ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ អាន បានមានប្រសាសន៍ឲ្យដឹងថា បដិមា ទុរយោធន៍ ត្រូវបានប្រគល់ជូនរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤ នៅទីក្រុងញូវយ៉ក បន្ទាប់ពីជោគជ័យនៃការតស៊ូក្តីដែលរៀបចំឡើងដោយការិយាល័យអគ្គរដ្ឋអាជ្ញាសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំតំបន់ Southern District of New Youk រួមជាមួយនឹងការគាំទ្រយ៉ាងសកម្មរបស់ក្រុមអ្នកច្បាប់កម្ពុជា ដែលដឹកនាំដោយឯកឧត្តម ច័ន្ទ តានី។
បដិមា ភីម ដែលសារមន្ទីរ Norton Simon នៅទីក្រុង Pasadena រដ្ឋ California បានទិញនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៧៦ ក៏ត្រូវបានបញ្ជូនត្រឡប់មកទីឋានកំណើតរបស់ខ្លួនវិញ តាមរយៈការចរចាដោយផ្ទាល់ដ៏វែងអន្លាយ ប៉ុន្តែប្រកបដោយភាពយោគយល់គ្នាជាមិត្តភាព រវាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងសារមន្ទីររួចមក។ ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ បដិមា ពលរាម ក៏បានត្រឡប់មកវិញ តាមរយៈការព្រមព្រៀងគ្នារវាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងក្រុមហ៊ុនដេញថ្លៃ Christie’s។
ទាក់ទងនឹងការវិលត្រឡប់មកកាន់ប្រទេសកំណើតរបស់បដិមាទាំង ៣នេះ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ អាន បានមានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា ថ្លៃនេះ គឺពិតជាថ្ងៃមួយដ៏វិសេសវិសាល ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីសមិទ្ធផលមួយដ៏សំខាន់នៃគោលនយោបាយរបស់យើង ដើម្បីការពារសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបាននិងកំពុងអនុវត្តយ៉ាងសកម្ម និងខ្ជាប់ខ្ជួន នៅក្នុងក្របខណ្ឌនៃ “អនុសញ្ញាអង្គការយូណេស្កូឆ្នាំ១៩៧០ ស្តីពីការហាមប្រាម និងការទប់ស្កាត់ការនាំចូល ការនាំចេញ និងការបញ្ជូនដោយខុសច្បាប់នូវសម្បត្តិវប្បធម៌”។
ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ អាន បានថ្លែងអំណរគុណ និងកោតសរសើរ ដល់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ពិសេសរដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិក និងស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំទីក្រុងភ្នំពេញ ចំពោះការគាំទ្រនៅក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការជួញដូរខុសច្បាប់ និងឆន្ទៈដ៏មុះមុតក្នុងការលើកកម្ពស់មិត្តភាព និងសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រជាជាតិទាំងពីរ (កម្ពុជា-សហរដ្ឋអាមេរិក)។ ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ អាន បានមានប្រសាសន៍ថា ខ្ញុំជឿជាក់ថា មិនមែនគ្រាន់តែប្រទេសកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ គឺពិភពលោកទាំងមូល ដែលនឹងមានសេចក្តីរីករាយ ចង់ឃើញនូវទីបញ្ចប់នៃការបែកខ្ញែកនៃក្រុមបដិមាដ៏មានសារសំខាន់ និងការវិលត្រឡប់មកទីឋានកំណើតរបស់បដិមាទាំងនេះ។
ទន្ទឹមនឹងការអះអាងថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នឹងបន្តយុទ្ធនាការទាមទារយកត្រឡប់មកវិញនូវបដិមាចំនួន ៣ទៀត ដែលនៅបាត់នៅឡើយ ដើម្បីបង្ក្រប់ឆុតឆាកនេះឡើងវិញ ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ អាន បានមានប្រសាសន៍អំពាវនាវថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសូមអំពាវនាវដល់សារមន្ទីរដទៃទៀត និងអ្នករក្សាទុកវត្ថុបុរាណនៅទូទាំងពិភពលោកទាំងអស់ សូមធ្វើតាមគំរូនេះ ដោយប្រគល់វត្ថុបុរាណដែលត្រូវបានលួចទៅឱ្យម្ចាស់ដើមពិតប្រាកដវិញ ជាផ្នែកមួយនៃយុទ្ធនាការសកលដើម្បីការពារសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌។
មានប្រសាសន៍ក្នុងពិធីស្វាគមន៍ការវិលត្រឡប់មកវិញនូវបដិមា ៣អង្គនេះ លោក Walter Timoshuk ប្រធានសារមន្ទីរ Norton Simon និង លោក Martin Wilson សហប្រធានសាកលផ្នែកកិច្ចការច្បាប់ និងហានិភ័យ បានសម្តែងទឹករីករាយក្នុងការចូលរួមចំណែកនាំយកបដិមា ទាំង៣ មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាវិញ។ ដោយឡែក លោក Jeff Daigle អនុប្រធានបេសកកម្មនៃស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា បានចាត់ទុកការវិលត្រឡប់មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា នៃបដិមា៣ នាថ្ងៃនេះជាតំណាងភាពរឹងមាំនៃការរីកចម្រើនក្នុងភាពជាដៃគូជាង ២ទសវត្សកន្លងទៅ រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងកម្ពុជា ក្នុងការការពារបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ជាតិ។
សូមបញ្ជាក់ថា ក្រៅពីបដិមាទាំង៣ ខាងលើនេះ បដិមា២ ទៀត នៅក្នុងក្រុមតែមួយនេះគឺ សហទេព និង នកុល ដែលជាទេវរូបពីរអង្គក្នុងចំណោមបងប្អូន បណ្ឌវ ត្រូវបានបញ្ជូនត្រឡប់មកកាន់ប្រទេសកម្ពុជាវិញ ដោយសារមន្ទីរ Metropolitan នៅទីក្រុងញូវយ៉ក កាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៣ កន្លងទៅ នៅអំឡុងសម័យប្រជុំលើកទី៣៧ នៃគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោក។ ដែលធ្វើឲ្យបដិមាក្នុងឈុតឆាកប្រយុទ្ធដ៏ល្បីល្បាញមួយ នៅក្នុងរឿងទេវកថាសាសនាហិណ្ឌូ មហាភារតៈ ដែលព្រះបាទជ័យរវ្ម័នទី៤ សម្រេចឲ្យកសាងក្នុងរជ្ជកាលព្រះអង្គ ចំនួន៩ ឥឡូវនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានចំនួន៦ ហើយ។
នៅក្នុងពិធីស្វាគមន៍ការវិលមកវិញនូវបដិមាទាំង៣ នេះ ក៏មានការបំពាក់គ្រឿងឥស្សរិយសព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាជូន ដល់អ្នកមានស្នាដៃ និងគុណបំណាច ក្នុងការនាំបដិមា៣ មកកាន់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាវិញផងដែរ៕