Monday, April 06, 2015

ស្ពាន ស៊ូបាសា ដែលបានប្រកាស​ឲ្យប្រើប្រាស់​នៅថ្ងៃនេះ​ ត្រូវបានកំណត់​ថា​សមិទ្ធផល​ប្រវត្តិសាស្រ្ត​ដ៏ថ្មីសន្លាង​របស់កម្ពុជា

ប្រមុខរាជ​រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា​ សម្តេចតេជោ ​ហ៊ុន សែន​ បានថ្លែង​នៅក្នុងពិធី​ សម្ពោធ​ដាក់ឲ្យ​ប្រើប្រាស់​ ស្ពានមិត្ត​ភាព​ កម្ពុជា​-ជប៉ុន​ ដែល​ប្រសិទ្ធនាម​ថា​ ស៊ូបាហ្សា ​នៅព្រឹក​ថ្ងៃទី៦​ ខែមេសា​ ឆ្នាំ២០១៥​នេះ​ ថា​ ជាសមិទ្ធផល​ប្រវត្តិសាស្រ្ត ​ដ៏ថ្មី​សន្លាង​នេះ ​នឹង​បញ្ចប់ទាំង​ស្រុង​នូវ​បញ្ហាកក​ស្ទះសាឡាង​អ្នក​លឿង​ ដែល​បន្លឺ​ចេញ​ពីមាត់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ច្រើន​ទសវត្សរ៍​កន្លង​ទៅ ​ជាពិសេស​ពេលមាន​បុណ្យទាន​ធំៗ​ ចូលឆ្នាំ ​និងភ្ជុំបិណ្ឌ។
សម្តេចតេជោ ​បានមាន​ប្រសាសន៍បន្ត​ថា ​ស្ពាននេះ​ដែលបាន​ចំណាយ​ពេលសាង​សង់​អស់​រយៈជិត​ ៥ឆ្នាំ​ ហើយដាក់​ឲ្យប្រើប្រាស់​នៅមុនពេល​បុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី ​ឈានមកដល់​តែមួយស​ប្តាហ៍នេះ នឹងក្លាយ​ជាសមិទ្ធផល​ដ៏ត្រកាល​សម្រាប់ចង​ភ្ជាប់ខេត្ត​កណ្តាល​ទៅខេត្តព្រៃ​វែង​ និងស្វាយរៀង​ ជាពិសេស​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខេត្តព្រៃវែង​ និង​ស្វាយរៀង ​អាច​ធ្វើដំណើរ​ទៅកាន់​ស្រុក​កំណើត​ជួប​ជុំអ្នកមាន​គុណ ​បងប្អូន​ញាតិមិត្ត ​ដោយចិត្ត​សប្បាយ​រីករាយ​។​ ពួកគេ​លែងមាន​អារម្មណ៍​មួរហ្មង​ធុញថប់ ​នៃការរង់ចាំ ​សាឡាង​អ្នកលឿង​ ដូចឆ្នាំ​កន្លងទៅ​ទៀត​ហើយ​។
សម្តេចនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​បានបន្ថែមថា ​សមិទ្ធិផល​កើតចេញពីតម្លៃ ​នៃសន្តិភាព​ «ស៊ូបាសា» ​មិនត្រឹម​តែជាសមិទ្ធផល​ប្រវត្តិសាស្រ្ត​នាំមកនូវភាព​រីករាយ​ ស្រស់ស្រាយ​សប្បាយចិត្ត ​បម្រើ​ប្រយោជន៍​សម្រាប់ប្រជា​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ​ តែស្ពាន​ដ៏វែងនៅ​កម្ពុជាមួយ​ នេះ ​ក៏នឹងក្លាយ​ជាសរសៃ​ឈាម​សេដ្ឋកិច្ច ​ដ៏សំខាន់​មួយសម្រាប់​ប្រទេស​ជាសមាជិក​អាស៊ានផង​ដែរ។​ «ស៊ូបាសា» ដែលជាជំនួយ​ឥតសំណង​របស់រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ជប៉ុន​ នឹងចូលរួមបម្រើ​ប្រយោជន៍​យ៉ាងសំខាន់​បម្រើដល់​វិស័យ​ទេសចរណ៍​ និងការដឹក​ជញ្ជូន​ពីប្រទេស​មួយទៅ​កាន់​ប្រទេស​មួយទៀត​ នៅក្នុង​តំបន់​អាស៊ាន។
ឯកឧត្តម​ ត្រាំ​ អ៊ីវតឹក​ រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងសាធារ​ណការ ​និងដឹកជញ្ជូន​ បានមាន​ប្រសាសន៍​ថា​ស្ពាននេះ​នឹង​ជួយសម្រួល​ ការកក​ស្ទះ​ចរាចរណ៍ ​ពិសេស​នៅ​រដូវ​បុណ្យ​ជាតិធំៗ ​ដូចជារដូវ​បុណ្យ​ភ្ជុំបិណ្ឌបុណ្យចូលឆ្នាំ ​ក៏ដូចជា​ថ្ងៃឈប់​សម្រាក​ដទៃទៀត​។​ ឯកឧត្តម​បន្តថា ​ស្ពាននេះ​នឹង​តភ្ជាប់​បណ្តាញ​ចរាចរណ៍​ដឹកជញ្ជូន​ដ៏សំខាន់​ រវាង​រាជធានី​ភ្នំពេញ​និង​ផ្នែក​ខាងលិច​ទន្លមេគង្គ​ ទៅនឹង​ផ្នែក​ខាងកើត​របស់កម្ពុជា ​ដែលរួម​មានខេត្ត​ព្រៃវែង​ ស្វាយរៀង​ជាដើម​។​ ឯកឧត្តម ​ត្រាំ ​អ៊ីវតឹក​ ឲ្យដឹងទៀតថា ​តំបន់ទាំង​នោះ​ជា​បណ្តាខេត្ត​ដែលមាន​សក្តានុពល​ ខាងកសិកម្ម​ដែល​ជាជង្រុក​ស្រូវមួយ ​កសិ​ឧស្សាហកម្ម ​និង​ទេសចរណ៍​ធម្មជាតិ​។
ឯកឧត្តម ​ត្រាំ​ អ៊ីវតឹក ​បាន​អំពាវនាវ​ឲ្យអ្នក​បើកបរ​ទាំងអស់ ​ទាំង​ម្ចាស់ក្រុមហ៊ុន ​ពិសេស​ក្រុម​ហ៊ុនដឹក​ជញ្ជូនទំនិញ ​និង​ក្រុមហ៊ុន​ដឹក​សម្ភារ​សំណង់ ​ដឹកដី ​និង​ដឹកខ្សាច់ ​ជាដើម​ កុំដឹក​ជញ្ជូន​លើសកម្រិត​ក្នុងច្បាប់ ​ដែលនាំ​ឲ្យខូចខាត​ស្ពាន ​និង​ការកកស្ទះ​ចរាចរណ៍​លើ​ស្ពាន។
គួរបញ្ជាក់​ឲ្យដឹងថា​ ការដ្ឋានសាង​សង់​ស្ពាន​អ្នកលឿង​នេះ ​ត្រូវបាន​ចាប់ផ្តើម​តាំង​ពីឆ្នាំ២០១១​ ហើយ​បញ្ចប់​រួចរាល់​នៅថ្ងៃទី១៥​ ខែមីនា ​ឆ្នាំ២០១៥​។​ ស្ពាន​អ្នកលឿង​ដែល​តភ្ជាប់​ ពីខេត្ត​កណ្តាល​ទៅខេត្ត​ព្រៃវែង ​មាន​ប្រវែងសរុប​ ២២២០ម៉ែត្រ ​និង​មាន​ទទឹងប្រវែង​ ១៣ ម៉ែត្រ ​ជាមួយ​នឹង​កម្ពស់​ស្ពាន​ ផុត​ពីផ្ទៃទឹក ​នៅ​រដូវវស្សា ​៣៧ម៉ែត្រកន្លះ ​។​ ស្ពាន​ អ្នកលឿង​តម្លៃ​ប្រមាណ​១២៧​លានដុល្លារ​ ដែល​ជាស្ពាន​បំពាក់ដោយ​ខ្សែកាបធំ​ជាង​គេនៅ​កម្ពុជា ​ត្រូវបាន​ដាក់ឲ្យប្រើ​ប្រាស់​ជាផ្លូវការ​នៅថ្ងៃទី០៦ ​ខែមេសានេះ​។
ស្ពានអ្នកលឿង​ត្រូវបាន ​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ​និង​ជប៉ុន​ បាន​សម្រេច​ប្រសិទ្ធ​នាម​ឲ្យឈ្មោះ​ថាជាស្ពាន​ ស៊ូបាសា ​។​ ស៊ូបាសា ​គឺ​ជាភាសា​ជប៉ុន​ ដែល​មានអត្ថន័យ​ថា​(សត្វបក្សី​ត្រដាង​ស្លាបហោះ)​។​ ការ​ឲ្យឈ្មោះ​បែបនេះ ​ដោយសារ​តែ​ស្ពាន​អ្នកលឿង​សាងសង់​បែប​ជា​ស្ពានយោល​ ដែល​មាន​ខ្សែកាប​សងខាង ​ពណ៌លឿង ​ដូចជាសត្វបក្សី ​កំពុងត្រដាង​ស្លាបហោះ ​
គួររំលឹកថា​ ស្ពាន «​ត្សឹបាសា» ដែលដាក់​សម្ពោធ​ឲ្យប្រើប្រាស់​ធ្វើឡើង ​នៅចំ​ឆ្នាំខួបទី៦០​ នៃទំនាក់​ទំនង​ការទូតកម្ពុជា​-ជប៉ុន​ ក៏​បាន​ បង្ហាញ​ឲ្យឃើញ​ពី​ទំនាក់​ទំនង​ដ៏​ស្និទ្ធស្នាល ​រវាង​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ជប៉ុន​ និង​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​។​ ក្នុង​ឱកាស​ចាក់បេតុង​ភ្ជាប់​ស្ពានកាល​ពី​ ខែមករា ​សម្តេច​តេជោ ​បាន​បញ្ជាក់ថា​ ស្ពាន​ «ស៊ូបាសា» ដែលមាន​ខ្សែកាប្លិ៍​យោងសងខាង​ ប្រៀប​ដូច​បក្សី​មួយគូ ​តំណាង​ឲ្យកម្ពុជា-​ជប៉ុន​ កាន់​ដៃ​គ្នាហោះលើ​វេហា ​ឈាន​ទៅរក​ចំណង​សាមគ្គីភាព​ដ៏ស្អិត​ល្មួត​ និង​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​គ្រប់ជ្រុង​ជ្រោយ​ជាមួយគ្នា៕

អត្ថបទ៖ ច័ន្ទ ទេវី

ឯក​ឧត្តម​ កែវ​ រ៉េមី​ ប្រតិកម្ម​ និង​អង្គកា​រសង្គម​ស៊ីវិល​ ដែល​រិះគន់​រាជរដ្ឋាភិបាល​ជុំវិញ​កា​របង្កើ​តច្បាប់​គ្រប់​គ្រង​សមាគម​ និងអង្គការ​

ឯកឧត្តម ​កែវ រ៉េមី ​រដ្ឋលេខា​ធិការ​ និង​ជា​អនុប្រធាន​អង្គភាព​ព័ត៌មាន​ និងប្រតិកម្ម​រហ័ស​ នៃទីស្តី​ការ​គណៈ​រដ្ឋមន្ត្រី​ បាន​ប្រតិកម្ម​ខ្លាំងៗ​ទៅនឹង​ក្រុមអង្គការ​សង្គមស៊ីវិល​មួយ​ចំនួន​ ដែលបាន​ធ្វើបទ​សម្ភាសន៍​ជា​មួយ​សារ​ព័ត៌មាន និង​វិទ្យុ​មួយ​ចំនួន ដោយ​បាន​ធ្វើការរិះគន់ និង​វាយ​ប្រហារ មកលើ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ដែល​រៀប​ចំ​ឲ្យ​មាន​ច្បាប់​គ្រង​គ្រង​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល ដោយ​ចោទថា ច្បាប់​នេះ ធ្វើ​ឡើង​ការពារ​តែ​ផល​ប្រយោជន៍ គណបក្ស​កាន់​អំណាច ហើយ​រឹត​បន្តឹង​សេរីភាពបញ្ចេញ​មតិ។
 ប្រតិកម្ម​ក្នុង​រឿង​នេះ ឯកឧត្តម កែវ​ រ៉េមី បាន​ពន្យល់​ថា «យើង​មិន​អាច​ទទួល​យក​បានទេ​ នូវ​ការចោទ​ប្រកាន់​ពីសំណាក់​អង្គការ​សង្គមស៊ីវិល​ទាំងនោះ​ ដែល​បាន​លើក​ឡើង​ថា សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ជា​មេដឹក​នាំ​មិន​ទទួល​ខុស​ត្រូវ និង ផ្តាច់​ការ ជុំវិញការ​លើក​ឡើង​របស់​សម្តេច​កន្លងមក អំពី​ការ​បង្កើតឲ្យ​មាន​ច្បាប់​គ្រប់​គ្រង​អង្គការ​នោះ​។»
 ឯកឧត្តម កែវ រ៉េមី នៅ​ក្នុង​សន្និសីទ​សារ​ព័ត៌មាន នាទី​ស្តី​ការណៈរដ្ឋមន្ត្រី នៅថ្ងៃទី ០៦ ខែ​មេសា ឆ្នាំ ២០១៥នេះ បាន​ប្រតិកម្ម​ខ្លាំងៗ​ជុំ​វិញ​ការ​លើក​ឡើង​ខ្វះ​ការ​ពិត​ និង​មាន​លក្ខណៈ​ជាកា​រវាយប្រហារ​មក​លើ​រាជរដ្ឋាភិបាល។ ឯកឧត្តម​បានប​ន្ថែម​ទៀត​ថា កម្ពុជា​ជាឋាន​សួគ៌​នៃ​អង្គការសមាគម ព្រោះ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បាន​ផ្តល់​សិទ្ធិ​សេរី​ភាព​ឲ្យ​ពួក​គេ​ច្រើន​ ណាស់ រហូត​ទាល់​តែ​ទំ​យើ​អស់​ទៅ​ហើយ។ ឯកឧត្តមបន្តថា មាន​អង្គ​ការសមាគម​ខ្លះ បាន​ធ្វើ​សកម្មភាព​ខុស​ច្បាប់ជាច្រើន​កន្លង​មក ដូច​ជា​ដឹកនាំ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ធ្វើ​បាតុ​កម្ម បិទផ្លូវ និង​ថែម​ទាំង​ជេរប្រមាថ​ថ្នាក់​ដឹក​នាំកម្ពុជា​ជាញឹក​ញាប់ ប៉ុន្តែ​ប្រមុខ​រាជរដ្ឋាភិបាល​មិន​បាន​យក​ទោស​អូស​ដំណើរ​ពួក​គេ​ឡើយ​។
 ឯកឧត្តម កែវ រ៉េមី បាន​បញ្ជាក់​ថា «ថ្វី​បើកម្ពុជា​ជា​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ តែ​យើង​មាន​ច្បាប់​ទម្លាប់​ត្រឹម​ត្រូវ ដូច្នេះ​យើង​នឹង​មិន​បន្ត​ឲ្យអង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​ទាំងនោះ​ ធ្វើអ្វី​តាម​ចិត្ត​ទៀតទេ ដល់​ពេល​ដែល​យើង​ត្រូវ​ធ្វើ​ច្បាប់ ដើម្បី​គ្រប់​គ្រង​ពួក​គេ​ឲ្យមាន​សណ្តាប់​ធ្នាប់​ល្អ។ » ឯកឧត្តម លើក​ឡើង​ថា «វាមិន​មែន​ជារឿង​ប្លែក​ទេសំរាប់ កម្ពុជា និង​ពិភព​លោក ព្រោះ​ច្បាប់​គ្រប់​គ្រង​ការបង្កើត​អង្គការ និង​ច្បាប់​គ្រប់​គ្រង​អង្គការសមាគម​នេះ គឺ​មាន​ស្ទើរ​គ្រប់​ប្រទេស​ទៅហើយ សូម្បី​តែប្រទេស​ជិត​ខាង​របស់​កម្ពុជា​ក៏គេ​មាន​ច្បាប់​នេះដែរ ជាមួយ​គ្នា​នេះ​ប្រទេស​ជាច្រើន​ក៏បាន​ដាក់​ឲ្យ​អនុវត្ត​ជា​យូរ​យារណាស់​មក​ហើយ នូវ​ច្បាប់​នេះ មាន​តែ​កម្ពុជា​ប៉ុណ្ណោះ ដែល​ប្រមុខ​រាជរដ្ឋាភិបាល​របស់​យើង​មាន​ការយោគ​យល់​ច្រើន។» ឯកឧត្តម​បន្តថា យើង​ចាំ​បាច់​ត្រូវ​ធ្វើ​តាម​ការ​ចង្អុលបង្ហាញ​របស់​ច្បាប់​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែល​មាត្រា៤២ បាន​ចែង​យ៉ាង​ច្បាស់ ឲ្យយើង​ធ្វើច្បាប់​នេះ​ រួមទាំង​ការជំរុញ​ឲ្យ​មាន​នីតិរដ្ឋ។ «ឯកឧត្តម បាន​មាន​ប្រសាសន៍​បន្តថា ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ ធំបំផុត​នោះ គឺអ្នក​តំណាង​រាស្ត្រ ប៉ុន្តែ​ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណាអ្នក​តំណាង​រាស្ត្រ​ក៏​ត្រូវ​តែ​ស្ថិត​នៅក្រោម​ ច្បាប់​ដែរ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ដែល​មិន​មាន​សិទ្ធិ​អំណាច​អ្វីនោះ ​បែរ​ជាចង់​នៅពីលើ​ច្បាប់​ទៀត តើ​វា​ដូច​ម្តេច​ទៅវិញ​ចឹង? »
ឯកឧត្តម​លើក​ឡើង មាន​អង្គការសង្គម​ស៊ីវិល​មួយ​ចំនួន​ធំ​នៅ​កម្ពុជា គឺ​គេធ្វើ​ការ​បាន​ល្អ​ណាស់ គេបាន​ចូលរួម​ចំណែក​ជាមួយ​រាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បី​ជួយប្រជាពលរដ្ឋ​លើ​វិស័យ​ផ្សេងៗជាច្រើន។
 ឯកឧត្តម កែវ រ៉េមី បាន​សង្កត់​ធ្ងន់​ថា ច្បាប់​គ្រប់​គ្រង​អង្គការ​នេះ គឺ​មាន​គុណប្រយោជន៍​ច្រើន​ណាស់​ ទាក់​ទង​និង​ការរឹតបណ្តឹង ​និង​ទប់ស្កាត់​ការប្រព្រឹត្ត​ខុស​ច្បាប់​ របស់​អង្គការសមាគមក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល ទប់​ស្កាត់​លំហូរ​នៃការលាង​លុយ​កង្វក់ និង​ការពារ​អំពើភារវកម្មជា​ដើម។ ឯកឧត្តម​បញ្ជាក់​ថា ឆ្លង​តាម​គុណ​ប្រយោជន៍​ជា​ច្រើន​នៃ​ច្បាប់​គ្រប់​គ្រង​អង្គការ​នេះ ​អង្គកា​រសង្គម​ស៊ីវិល​នៅ​កម្ពុជា​ទាំង​អស់ មិន​គួរ​ព្រួយបារម្ភ​ខ្លាំង​ពេក ជុំវិញ​ការ​បង្កើត​ច្បាប់​នេះ​ឡើយ ប្រសិន​ណា​ជា​ខ្លួន​មិន​មាន​កំហុស ​និង​មិន​បាន​ធ្វើ​សកម្មភាព​ដើម្បី​តែ​បំរើ​ឲ្យ​មហិជ្ជតា​នយោបាយ​របស់​គណបក្ស រឺ​ក្រុម​ណា​មួយ​នោះ។
 គួរ​បញ្ជាក់​ថា ការ​ប្រតិកម្មតប​របស់ ឯកឧត្តម កែវ រ៉េមី ខាង​លើ​នេះ ធ្វើ​ឡើង​បន្ទាប់​ពី​ក្រុម​អង្គការ សមាគម ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​មួយ​ចំនួន បាន​រិះគន់​ចំពោះ​ប្រសាសន៍​របស់​សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ដែល​បាន​ថ្លែង​កាល​ពីពេល​កន្លង​ទៅ​ថា ច្បាប់​គ្រប់​គ្រង​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល និងចេញជា​រូបរាង​ក្នុង​ពេល​ឆាប់​ៗខាង​មុខ​នេះ។ សម្តេចតេជោ ក៏បាន​សង្កត់​ធ្ងន់ថា «សូម​អ្នក​ទាំង​ឡាយ​ដឹង​ខ្លួន​ឲ្យបាន​ច្បាស់ តួនាទី​ខ្លួន​កម្រិត​ណា។ ហើយ​ខ្ញុំ​សូម​ប្រកាស​ទុក​ជា​មុន​ច្បាប់​គ្រប់​គ្រង​អង្គការ​ក្រៅរដ្ឋាភិបាល នឹង ចេញ​នៅ​ពេល​ខាង​មុខ។ កុំ​ឲ្យ​វា​ធ្វើ​តាម​ចិត្ត​ចង់។ ឥឡូវ​អ្នក​ឯង​កំពុង​ស្ថិត​នៅក្រៅ​​ច្បាប់​ហើយ។ បើ​ចង់​មាន​បញ្ជី​ជាតិ ទាល់​តែ​ធ្វើ​អាច្បាប់​ហ្នឹង​បាន​ចុះ​បញ្ជី​ជាតិ​បាន។ អញ្ចឹងច្បាប់អង្គការ​ក្រៅរដ្ឋាភិបាល​ត្រូវ​តែ​ចេញ» ប៉ុន្តែ​អង្គការ​សមាគម​មួយ​ចំនួន បាន​ប្រឆាំង​នឹង​ការលើកឡើង​នេះ ដោយ​ពួក​គេ​ចាត់​ទុក​ថា ច្បាប់​នេះ​នឹង​រឹត​ត្បិត​សិទ្ធិ​សេរី​ភាព​របស់​ពួក​គេ​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញមតិ និង​ការ​ធ្វើ​ប្រតិបត្តិការ​ការងារ​របស់​ខ្លួន។
តាម​ការចុះផ្សាយ​របស់ គេហទំព័រ​ក្នុង​ស្រុក​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា «លោក ​នី ចរិយា ប្រធាន​ផ្នែក​ស៊ើបអង្កេត​នៃសមាគម​អាដហុក និយាយថា ច្បាប់​នេះ​ធ្វើ​ឡើង​ការពារ​តែប្រយោជន៍ គណបក្សកាន់អំណាច ហើយ​រឹត​បន្តឹង​សេរីភាព​របស់​ពលរដ្ឋ។»
ជាមួយ​គ្នានេះ​ អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​ពី​ការអភិវឌ្ឍ​សង្គម លោក កែម ឡី បាន​ព្រមាន​ថា «នៅ​ពេល​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ធ្វើច្បាប់រិត​បន្តឹង​សង្គម​ស៊ីវិល ដោយ​ព្រោះតែ​យល់​ថា ពួកគេជា​អ្នក​ប្រឆាំងនោះ នឹងនាំឲ្យ​ជីវិត​នយោបាយគណបក្ស​នេះបាត់​បង់​ការ​គាំទ្រ​ពីប្រជាពលរដ្ឋ​ថែម​ទៀត។»
ទាំង​លោក នី ចរិយា និងលោក កែម ឡី ព្រមាន​ថា បើ​តំណាងរាស្ត្រ​នៃ​គណបក្សណា ក្នុងចំណោមបក្ស​ទាំង​ពីរ​ដែល​ជាប់​ឆ្នោត ចូល​រួម​លើក​ដៃអនុម័តច្បាប់​គ្រប់​គ្រង​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល នោះ​ជីវិត​នយោបាយ​របស់​ពួក​គេនឹង​ត្រូវ​បញ្ចប់ ដោយ​សារ​តែពលរដ្ឋ​ឈប់​គាំទ្រ។
ការ​បកស្រាយ​របស់​ក្រុម​ប្រឆាំងនេះ គឺ​មាន​តម្លៃ​ស្នើ​នឹង​ការប្រឆាំង​ជា​មួយ​សេចក្តី​ព្រាង​ច្បាប់ ដែល​មាន​ប្រយោជន៍​ដ៏ឧត្តុង្គឧត្តម​សម្រាប់​សង្គម​ជាតិ ហើយ​ពួក​គេ បាន​នឹង​កំពុង​យក​កំហឹងបុគ្គល​មក​ប្រឆាំង​ជា​មួយ​ច្បាប់៕      


អត្ថបទ៖ ច័ន្ទ ទេវី

សមត្ថកិច្ច​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​អប្សរា​ការពា​រប្រាង្គ​ប្រាសាទ ​បំភ្លឺអំពី​ការ​ពិត​ នៃ​ការផ្សព្វផ្សាយ​រូប​ភាព​កាត់ត​របស់​ជន​បរទេស​ម្នាក់​ឡើង​ទៅ​លើកំ​ពូល​ចេតីយ​

រូប​ភាព​កាត់​តមួយ​ ត្រូវ​បាន​បង្ហោះ​តាម​បណ្តាញ​ផ្សព្វផ្សាយ​សង្គម​ ​ឈ្មោះ​ថា ខ្មែរ​សុវណ្ណភូមិ ដែល​មាន​ចរិត​ប្រឆាំង​ជា​មួយ​នឹង​រាជ​រដ្ឋាភិបាល បង្ក​ចលាចលសង្គម ស្តី​ពី​​សកម្មភាព​​របស់​ជន​បរទេស​ម្នាក់​ឡើង​ទៅ​លើ​កំ​ពូល​ចេតីយ៍​ដ៏​ ទ្រុឌទ្រោម​មួយ​ ហើយ​ត្រូវ​បាន​ក្រុម​អ្នក​រិះ​គន់​ថា ជា​ការបណ្តែត​បណ្តោយ ឬភាព​ធូររលុងរបស់​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​អប្សរា លើ​ការងារ​គ្រប់​គ្រង​មិន​បាន​ល្អ ប៉ុន្តែ ក្នុង​ករណី​នេះ នគរបាល​ការពារបេតិកភណ្ឌ​ នៅ​ក្នុង​តំ​បន់​អង្គ​បាន​ចេញ​មកពន្យល់​អំ​ពី​ការ​ពិត​ថា  នេះ​ជា​រូប​ភាព​​រូបកាត់​ត ដោយ​ប្រើ​បច្ចេកទេស​នៅ​មានកម្រិត​អន់នៅ​ឡើយ  ព្រោះ​បើពិនិត្យ​ឲ្យបាន​ច្បាស់លាស់ រូប​ភាព​កាត់​តនេះ នៅ​សល់​ផ្នែក​មួយ​ចំ​នួន​ លុប​មិន​ជ្រះ​ កាត់​តមិន​ត្រូវនឹង​ទី​តាំង​  ខុសប្លង់។ ​
 ហើយ​បើ​ពិនិត្យ លើ​គណនីហ្វេសប៊ុក​នេះ បង្កើត​ឡើង​មិន​មែន​ក្នុង​ន័យ​សុច្ចរិត​ដែល​ទិតៀន​ក្នុង​ន័យ​ស្ថាបនា​ទេ​ គឺ​ពួក​គេ​បង្កើត​ឡើង​សំរាប់​បង្កចលាចល​ក្នុងសង្គមខ្មែរដោយ​យកខ្មែរ​គ្នា​ឯង​​​ជា​សត្រូវ មិន​ចូល​រួម​គិត មិន​ចូល​រួម​ធ្វើ មិន​ចូល​រួម​ស្វែងរក​ដំណោះ​ស្រាយ​តែ​តាំង​ខ្លួន​ជាអ្នក​ស្នេហា​បេតិកភណ្ឌ​តែ​ម្នាក់​ឯង។​
គេបាន​កត់​សម្គាល់​ឃើញ​ទៀត​ថា ម្ចាស់​គណនីដែល​បង្ហោះ​រូប​នេះ គួរតែ​ចូលរួម​ទប់​ស្កាត់​នូវសកម្មភាព​បែប​នេះ​ក្នុងនាម​ខ្លួន​ឯង​ជា​អ្នក​ ស្នេហាបេតិក​ភណ្ឌ​ ព្រោះ​ខ្លួន​អះអាង​ថា បាន​ឃើញ​មែន​ ប៉ុន្តែម្ចាស់​គណនី​គ្មាន​គំនិត​ចូល​រួមទប់​ស្កាត់​ទាល់តែ​សោះ ដែលនេះ គឺ​ជាការខុស​ឆ្គង​ទាំង​​​ស្រុង ព្រោះ​ថាការ​ចូល​រួមទប់​ស្កាត់​ទាំង​អស់គ្នា គឺជាកត្តា​នាំមក​នូវជ័យ​ជំនះ​។
 ឯការបង្ហាញ​នូវសកម្មភាព​ខុស​ឆ្គង​របស់​ភ្ញៀវ​ទេសចរណ៏បរទេស បែប​នេះ គឺសំរាប់​បំរើ​គោល​បំណង​កេង​ចំណេញ​ផ្នែក​នយោបាយ ឬដើម្បី​បំភ័ន្ត​សាធារណៈមតិ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ។​
ជា​និច្ចកាល​ គេបានដឹង​ថា ការងារ​គ្រប់​គ្រង​សណ្តាប់​ធ្នាប់​ទេសចរណ៏តែង​តែទទួល​បាន​ការ​យក​​​ចិត្តទុក​ដាក់​ខ្លាំង ពី​មន្រ្តី​ជំនាញ​របស់​អាជ្ញាធរអប្សរា ព្រោះ​ថានៅ​រាល់​គ្រប់​ប្រាសាទ​ទាំង​អស់​អាជ្ញាធអប្សរា​បាន រៀប​ចំឲ្យ​មាន​ភ្នាក់ងារទេសចរណ៏ ភ្នាក់ងារ​សណ្តាប់​ធ្នាប់ និង​ភ្នាក់ងារ​វប្បធ៌ម ដើម្បី​ធ្វើ​ការយាម​កាម និង​ល្បាត​មើល​គ្រប់​ផ្នែក​នៃប្រាសាទ។ ម្យ៉ាង​ទៀត​អាជ្ញា​ធរ​អប្សរា​បាន​បំពាក់នូវ កញ្ចែ វិទ្យុទំនាក់​ទំនង​ ជូន​ដល់​ភ្នាក់ងារ​ទាំង​នោះ ហើយ​ប្រសិន​បើ​ឃើញ​មាន​សកម្មភាព​របស់ ភ្ញៀវ​ទេសចរណ៏​ដែល​ធ្វើសកម្មភាព​មិន​ប្រក្រតី ភ្នាក់​ងារ​របស់​អាជ្ញាធរ​អប្សរា​នឹង​បញ្ឈប់​រាល់​សកម្ម ភាព​មិន​ប្រក្រតី​ទាំង​នោះ។ ដូច​ការ​បញ្ជាក់​របស់​សមត្ថ​កិច្ច​យាម​ ការពារ​សណ្តាប់​ធ្នាប់​នៅ​តំ​បន់​អង្គ​របាន​បញ្ជាក់​យ៉ាងថា វាមិន​អាច​ទៅ​រួច​ទេ ពី​ព្រោះ​ចេតីយ៍​នេះ​ គឺ​មាន​សភាព​ទ្រុឌទ្រោមខ្លាំង បើ​ឡើង​ទៅ​ដល់​កំ​ពូល​នឹង​បាក់​រលំ​។
 ក្នុង​ការ​កាត់​តរូប​ភាព​ ក្លែង​បន្លំ​សាធារណ​មតិនេះ​ដែរ នគរបាល​បេតកភណ្ឌ​មួយ​រូប​ទៀត​ បាន​បន្ថែម​យ៉ាង​ដូច្នេះ​ដែរ។
តាម​រយៈការ​បង្ហាញ​ការពិត​ប៉ុណ្ណេះ​ គឺ​មាន​ន័យ​គ្រប់​គ្រាន់​ អាច​បញ្ជាក់​បាន​ថា ក្រុម​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​បណ្តាញ​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​សង្គម​មួយ​ចំ​នួន បាន​បង្កបញ្ហា​ឲ្យ​មាន​ការ​ភ័ន្ត​ច្រឡំ​ពី​សាធារណ​មតិជាតិ​ និង​អន្តរជាតិ ក្នុង​ការ​កេង​ចំ​ណេញ​នយោបាយ​របស់​ក្រុម​ខ្លួន ការ​សម្អុយ​មក​លើ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល ជា​ពិសេស មក​លើ​អាជ្ញាធរ​ជាតិ​អប្សរា  ប៉ុន្តែ ពួក​គេភ្លេចគិត​ថា កន្លង​ម​ក អាជ្ញាធរអប្សរាបាន​ធ្វើ​ការ​ឃាត់​ខ្លួន​ភ្ញៀវ​ទេសចរណ៏​បុរស សញ្ជាតិ​បារាំង ​​០៣​រូប និង​ស្ត្រីសញ្ជាតិ​អាមេរិកកាំង​ ០២រូប ដែល​បាន​ធ្វើ​សកម្មភាព​ថត​រូប​ស្រាត រួចបញ្ជូនទៅ​ជុំនំ​ជម្រះ​នៅ​សាលា​ដំបូង​ខេត្ត​សៀម​រាប​ ដោយ​បាន​ផ្តន្ទា​ទោស​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ចំនួន ០៦ខែ ពិន័យ​ជា​ប្រាក់​ចំនួន ១លានរៀល​ក្នុង​ម្នាក់ៗ មិន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ចូល ប្រទេស​កម្ពុជា​ចំនួន​​៤ឆ្នាំ ព្រម​ទាំង​រឹប​អូស​វត្ថុតាង​និងសំភារៈ​ពាក់ព័ន្ធ​ទុក​ជា​សម្បត្តិរដ្ឋផង​ដែរ ដែល​ទាំង​អស់​នេះ គឺ​ជា​ការ​ទទួល​ខុសត្រូវ​ខ្ពស់​បំ​ផុត​របស់​អាជ្ញាធរ​អប្ស​រា ក្នុង​​ការ​ងារ​ថែរក្សា អភិរក្ស និង​អភិវឌ្ឍតំ​បន់​រមណី​ដ្ឋាន​អង្គ​រ ដែល​ជា​សម្បត្តិ​បេតិក​ភណ្ឌ​​​ពិភព​លោក។

សូម​ចូល​រួម​ គិត ចូល​រួម​ការពារ​ និង​ថែរក្សាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌ​ទាំង​គ្នា​ ជា​ជាង​ចូល​រួម​បំ​ផ្លាញ និយាយបំ​ភ្លើស នាំ​ឲ្យ​មាន​ភាព​ចលាចល និង​អាប់​ឱន​ដល់​កិត្តិយស និងមុខមាត់​របស់​កម្ពុជា​៕

បទ​វិចារណក​ថា ដោយ​៖ ​លី​ គាំ, ​ តើ​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិ​បាល ចង់​បង្កើត​សភា​ទី​៣​ឬ?​

នៅ​ពេល​​​ថ្មីៗនេះ ​​លោក ហ៊ុន សែន បាន​ប្រកាស​ជា​សាធារណៈនឹង​ជម្រុញឲ្យមានច្បាប់​«មាគម និងអង្គការមិន​រដ្ឋាភិបាល» ដែលសេចក្តីព្រាងនោះបានធ្វើឡើងអស់រយៈពេលរាប់ឆ្នាំ​​មក​​ហើយ។​ សេច​ក្តី​ថ្លែង​នេះ​ បាន​ធ្វើឲ្យ​អង្គការ​មិន​រដ្ឋាភិបាល (NGOs) មួយចំនួនកើតទុក្ខមិនសុខចិត្ត  
តាមរយៈ​​​​របាយការណ៍​ពី​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ​​​​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា អង្គការ​ក្រៅរដ្ឋាភិបាល​ទាំងក្នុងស្រុក​​​ និងក្រៅ​ស្រុក​ដែល​បាន​ចុះបញ្ជី​នៅ​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ កន្លង​មក មានប្រមាណ​​​ជិតបួនពាន់ប្រាំរយអង្គការ។
          អង្គការខ្លះ​​បាន​ជំនួយ​តិច​តួច​ អង្គការ​ខ្លះ​បាន​ជំនួយ​ច្រើន ​​ អង្គការ​ខ្លះបាន​ជំនួយ​ផ្ទាល់ពី​រដ្ឋាភិបាល​​​​​បរទេស ដូច​ជា​រដ្ឋាភិបាលសហរដ្ឋអាមេរិកជា​ដើម។
          ដោយ​មានអង្គការក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​មួយ​ចំនួន​បាន​ទទួលលក្ខ័ណ្ឌច្បាស់​លាស់​ពីម្ចាស់​ជំនួយ ក្នុង​នោះ​មាន​កម្ម​វិ​ធី​ត្រួត​ពិនិត្យ​មើល​ដំណើរ​ការ​បោះឆ្នោត​ វាយតម្លៃ​ដំណើការ​បោះឆ្នោត​ វាយ​តម្លៃ​សកម្មភាព​បោះ​ឆ្នោត វាយ​តម្លៃតម្លាភាព​របស់រាជរដ្ឋាភិបាល និងរដ្ឋសភា វាយតម្លៃឯករាជ្យភាពតុលាការ។ល។ ប៉ុន្តែ​ពុំ​មាន​លក្ខ័ណ្ឌ​វាយតម្លៃលើ​ការ​របស់​ខ្លួន លាត​ត្រ​ដាង​ជា​សាធា​រណៈ​ឡើយ។
          យើង​និយាយ​នេះ​ដោយ​សំអាង​ថា ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ អ្នក​ដែល​ចេះ​ពិចារណា អ្នកនយោបាយ​​​ អ្នក​វិភាគនយោបាយ គេមើល​ឃើញ​រឿង​នេះ​យ៉ាង​ច្បាស់ តាមរយៈរបាយការណ៍ របស់​ក្រុម​នេះ តាមរយៈអ្នកតំណាងដែលមានវោហា​ស័ព្ទ​ជាង​គេ តែងតែលើកជារឿយៗថា រដ្ឋា​ភិបាល​ធ្វើខុស​យ៉ាង​នេះ រដ្ឋាភិបាល​ធ្វើ​ខុស​យ៉ាង​នោះ ឬ​មិន​ដើរ​តាម​គន្លងលិទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ បាន​ដាក់​​សម្ពាធលើ​​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ។ល។
          ថ្មីៗនេះ​ ពួក​តំណាង​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល​មួយ​ចំនួន ​បានរិះគន់​គណបក្ស​ប្រឆាំង គឺ​​​​គណបក្សសង្រ្គោះ​ជាតិ  ថា​គ្មាន​ជំហរ​មុះមុត ដោយ​អនុញ្ញត​ឲ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ​​ដែល​​ជាគណបក្សកាន់អំណាច (ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​បាន​ប្រគល់​សេចក្តី​ទុក​ចិត្ត ប្រគល់​អាណត្តិទីប្រាំដើម្បីដឹកនាំប្រទេស​​ជាតិ​បន្ត)​ អូស​ច្រមុះ​ទៅ​លិច ទៅកើត តាម​តែចិត្ត។
ដំ​បូង​ពួកក្រុមនេះនាំគ្នាអបអរសាទរ​បក្ស​ប្រឆាំង ដែល​បាន​បញ្ចប់នូវ​ពហិការ​របស់​ខ្លួន ធ្វើកិច្ច​ព្រមព្រៀង​គ្នាជាមួយគណបក្សប្រជាជន​កម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី២២ខែ​កក្កដាឆ្នាំ២០១៤ ដោយ​បានសម្រេចចិត្ត​​​ធ្វើច្បាប់មួយ​ចំនួយ​ មាន​ វិសោធនកម្មច្បាប់​បោះឆ្នោត​តំណាង​រាស្រ្ត ​ច្បាប់ការ​រៀប​ចំ​ និង​ដំណើរ​ការប្រ​ព្រឹត្ត​ទៅ ​​ និងតែងតាំងគណៈកម្មាធិការ​ជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត។ តែ​ក្រោយ​មក​ ក្រុមនេះបែរ​ជា​ភ្ញាក់ផ្អើល​ដូច​ធ្លាក់​ពី​លើ​ដើម​ឈើ​ ថាមិន​​គួរណា​ដែល​ពួកគេ​តាំងពី​ដើម​រៀង​មក​​​​ គាំ​ទ្របក្សប្រឆាំង​​​ ឲ្យប្រឆាំង​នឹងរាជរដ្ឋាភិបាល ​​ប៉ុន្តែពេល​​នេះ​បែរជាឯក​ភាព​ជា​មួយ​គណបក្ស​កាន់​អំណាច បាន​ឯកភាពនឹង​មាត្រា​មួយចំនួននៅក្នុងច្បាប់ ដកសិទ្ធិ​សេរីភាព​អង្គការ​ក្រៅរដ្ឋាភិបាល មិន​ឲ្យធ្វើសកម្មភាពក្តុងក្តាំងនៅកំឡុងពេលធ្វើយុទ្ធនាការបោះ​ឆ្នោត ដែល​ជា​តម្រុយ​មួយ ឲ្យ​ពួកគេបាត់បង់នូវលាភ​​សក្ការៈ បាត់​បង់នូវជំនួយដែល ញ៉ាំង​ដល់​ការ​កាត់​បន្ថយ ឬ​អាចឈានដល់​ការ​រំសាយបុគ្គលិករំលាយដល់អង្គការរបស់ខ្លួន​​ទាំង​ស្រុង ​ក៏អាច​ថា​បាន។ 
          ក្នុង​បរិការ​នេះ​យើង​សូម​ឆ្លៀត​ឱកាស​លើក​ពីការ​បង្កើត និង​បែប​បទនៃនីតិវិធី របស់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល​នៅ​សហរដ្ឋអាមេរិក ដែល​ត្រូវឆ្លង​កាត់​ដំណើរ​ការជា​លំដាប់​លំ​ដោយ​មុន​នឹង​បង្កើត​អង្គការ​របស់​ខ្លួន ដូចជាត្រូវមាន​​អ្នកផ្តួចផ្តើម​បង្កើតអង្គការ​ ​អាចចាប់​ផ្តើម​ពី​មនុស្ស​៣​នាក់ ឬ៥នាក់​ឡើងទៅ ហើយត្រូវបញ្ជាក់ថា អង្គការ​ខ្លួន​នឹង​ផ្តល់​សេវា​ដោយ​មិន​យក​កំរៃ (Non Profit Organization)។ បើជាសមាគមត្រឹមត្រូវ​​​​​​មាន​​​សមាជិក មានលក្ខន្តិកៈ ស្តីពីការគ្រប់គ្រង​​សមាជិក និងអង្គការ។ ត្រូវរៀបចំឯកសារតាមបែប​​បទតម្រូវ​របស់រដ្ឋ ដែលហៅ (Articles of Incorporation) ដើម្បី​បញ្ជាក់​ប្រាប់​អាជ្ញាធរ​របស់រដ្ឋថា ខ្លួនជាអង្គការមិន​យកផល​ចំណេញ មិនធ្វើនយោបាយ គឺ​ដើម្បី​ផ្តល់​សេវាកម្ម​បែប​មនុស្សធម៌​សុទ្ធសាធ។ លើស​ពីនេះ ក្រុមនេះត្រូវ​បញ្ជាក់ថា ក្រុម​ខ្លួននឹងស្វែងរកមូលនិធិបែបណា រៃអង្គាសលុយពីសមាជិក ឬស្វែង​រក​ថវិកាពីមូលនិធិនានា ឬ​ពី​ជំនួយរបស់រដ្ឋាភិបាលជាដើម។ ជារៀង​​រាល់ឆ្នាំ​អង្គការ​នេះ​ត្រូវ​ធ្វើ​របាយការណ៍​ជូន​ម្ចាស់ជំនួយ ពីសកម្មភាព​​​របស់​ខ្លួន។ នេះជាតម្រូវ​ការ​អប្បបរមាប៉ុណ្ណោះ រីឯរបាយការណ៍​ជា​អតិបរិមាវិញគឺសំដៅត្រង់​​ថា អង្គការ​​នេះអាច​ធ្វើ​អ្វី​ខុស​នឺង​លក្ខន្តិកៈ​ ដែល​អាច​នឹង​ឈាន​ដល់​ការផ្តន្ទា​ទោស​តាម​ច្បាប់។
          ឥឡូវ​នេះយើង​សូម​បង្វែរ​មក​មើល​សភាពការណ៍​ជាក់​ស្តែងនៅកម្ពុជា​ម្តង ដើម្បីបាន​ឱកាស​​​​​ប្រៀបធៀប​រវាង​អង្គការមិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល​នៅសហរដ្ឋអាមេរិក ​​និង​អង្គការ​នៅ​កម្ពុជា
          សហរដ្ឋអាមេរិក ជា​ប្រទេស​មហាអំណាច​នៅលើ​ពិភពលោក  ដែល​ជា​ប្រទេសអ្នកដឹកនាំ ឈាន​មុខ​ខាង​លិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ គេ​បាន​អ​នុវត្ត​ន៍យ៉ាង​ស្រួច​ស្រាវ នូវ​ច្បាប់​ «សមាគម និង​អង្គការមិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល» របស់​គេ តែ​នៅកម្ពុជា​វិញ ពួក​អង្គការ​មិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល រស់​នៅ​​ និង​ប្រ​កប​​ការងារ​របស់ខ្លួន  ហាក់​ដូចជា​នៅឋានសួគ៌ ពោលគឺ​ស៊ី​ស្រួល ដេក​ស្រួល ធ្វើម្មភាព​បែប​អាណាធិបតេយ្យ ចង់​ស្តី​បន្ទោសន​ណា​ក៏​បាន ចង់​ស្តី​បន្ទោស លោកនាយរដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ក៏បាន ចង់​ស្តី​បន្ទោស​គណបក្សប្រជាជន​កម្ពុជា​ក៏​បាន ចង់ស្តីបន្ទោសគណបក្សសង្រ្គោះ​​ជាតិ ​​​​​​​ក៏បាន ចង់ស្តីបន្ទោសសភា​ក៏​បាន រហូតដល់​ហ៊ានរិះគន់​​​​ព្រះមហាក្សត្រ ទៅ​ទៀត។
          អ្នក​វិភាគ​នយោបាយ​មួយ​ចំនួន គេនៅ​តែ​ចោទសួរថា ប្រហែលជាពួក​ក្រុម​អង្គការ​មិន​មែន​​រដ្ឋា​ភិ​បាល រាប់ពាន់​ក្រុម​ទាំង​នេះ ចង់​បង្កើត​សភាទី៣ ដែលអាចមានឈ្មោះថា សភា​អង្គការ​មិន​មែន​​រដ្ឋា​ភិបាល​ទេដឹង? គេ​ចោទ​សួរ​ទៀត​ថា តើ​រាជរដ្ឋាភិ​បាល​ចាំ​អង្កាល​ទៀត​ ទើប​ដើរ​តាម​លំអាន​ស្រុក​គេ  រៀបចំ​ច្បាប់មួ​យ​ដើម្បី​ឲ្យ​អង្គការមិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល មាន​ច្បាប់​ទម្លាប់​ក្នុង​ស្រុក​​​?   

          គេអាច​ឆ្លើយ​នឹងសំ​ណួរ​នេះបាន គឺ​គេត្រូវរង់ចាំ ការ​ប្តេជ្ញារបស់ ​លោក  ហ៊ុន  សែន ដែល​ថា ច្បាប់ «សមាគម និងអង្គការមិន​មែន​រដ្ឋាភិបាល (Law on Associations and NGOs)  គឺ​ត្រូវ​​តែ​ចាប់​បដិសន្ធិ​ យ៉ាង​យូរ ​នៅខែមិថុនា​ខាង​មុខ ដើម្បី​ផ្តល់​ជាមាគ៌ា​ «ផ្លូវដើរ» សម្រាប់ពួកគេដើរ៕