សុន្ទរកថារបស់សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ស្តីពី «សេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល ជាប្រភពថ្មីនៃកំណើន» ក្នុងវេទិកាខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ

បកប្រែក្រៅផ្លូវការជាភាសាខ្មែរ Fresh News: 18 October, 2023

ជាបឋម ខ្ញុំសូមអបអរសាទរចំពោះរដ្ឋាភិបាលនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន និងប្រទេសចូលរួមក្នុងគំនិតផ្តួចផ្តើមផ្លូវ និងខ្សែក្រវាត់ (BRI) នាខួបលើកទី១០ នៃគំនិតផ្តួចផ្តើមដ៏សំខាន់នេះ ដែលបានភ្ជាប់ពិភពលោកក្នុងវិបុលភាពតាមរយៈការតភ្ជាប់ដ៏ស្វាហាប់ទាំងផ្នែកទន់ និងផ្នែករឹង។

ជាការពិតណាស់ ពិភពលោកមិនបានឃើញគំនិតផ្តួចផ្តើមជាសកលដ៏អស្ចារ្យបែបនេះក្នុងរយៈពេលជាច្រើនទស្សវត្សរ៍មកម្ល៉េះ ចាប់តាំងពីការបញ្ចប់សង្គ្រាមត្រជាក់។ គំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ បានដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការផ្តល់ឱ្យប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ជាច្រើន រួមទាំងប្រទេសកម្ពុជា ជាមួយនឹងអត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនដូចជា ការអភិវឌ្ឍផ្នែកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្ត, ការកើនឡើងនៃការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស, កំណើនសេដ្ឋកិច្ច, សមាហរណកម្មតំបន់ និងសកលលោក, និងទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជននិងប្រជាជន។

ខ្ញុំសូមសម្តែងការកោតសរសើរយ៉ាងស្មោះស្ម័គ្រចំពោះសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ដែលបានបំពេញនូវទំនួលខុសត្រូវដ៏ធំនេះ និងអនុវត្តភាពជាអ្នកដឹកនាំជាសកល។

ឯកឧត្តម, លោកជំទាវ, លោក, លោកស្រី!

អស់មួយទស្សវត្សរ៍កន្លងមកនេះ បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលបាន និងកំពុងរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័ស និងក្លាយជាកត្តាសំខាន់ក្នុងការលើកកម្ពស់ការតភ្ជាប់សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក និងសង្គមឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយ ដែលនាំឱ្យយើងកាន់តែជិតស្និទ្ធ និងមានភាពពឹងផ្អែកលើគ្នាទៅវិញទៅមក។ ជាមួយនឹងឌីជីថលូបនីយកម្ម ការទទួលបានសន្ទុះក្នុងសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចផ្សេងៗគ្រប់វិសាលភាព សេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលបាននិងកំពុងរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័ស។

យោងតាមវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក សេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលសកលមានតម្លៃ ១៤,៥ ទ្រីលានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ ២០២១ ហើយត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងកើនឡើងដល់ ២០,៨ ទ្រីលានដុល្លារនៅឆ្នាំ ២០២៥។ ប្រទេសជាច្រើន រួមទាំងប្រទេសនៃបណ្តាញក្រវាត់ និងផ្លូវ កំពុងស្វែងរកការធ្វើពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ចរបស់ពួកគេ។ សេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល ផ្តល់នូវឱកាសពិសេសមួយ ដើម្បីសម្រេចបាននូវគោលដៅនេះ ដោយបង្កើតឧស្សាហកម្មថ្មី និងទីផ្សារជំរុញការច្នៃប្រឌិត និងភាពជាសហគ្រិន, ការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថលដើម្បីភ្ជាប់ទៅខ្សែសង្វាក់តម្លៃសកល, កាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកលើវិស័យប្រពៃណី និងជំរុញឱ្យមានសក្ដានុពលសេដ្ឋកិច្ច និងការប្រកួតប្រជែង។

ឯកឧត្តម, លោកជំទាវ, លោក, លោកស្រី!

ដើម្បីទាញយកសក្ដានុពលពេញលេញនៃសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល ទាមទារវិធីសាស្រ្តដ៏ទូលំទូលាយមួយ រួមទាំងការបង្កើតគោលនយោបាយ និងបទប្បញ្ញត្តិអំណោយផល ដើម្បីបើកច្រកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងលក្ខខណ្ឌចាំបាច់ផ្សេងទៀតដែលអាចគាំទ្រការច្នៃប្រឌិត ការពារកម្មសិទ្ធិបញ្ញា និងលើកកម្ពស់ចំណេះដឹងផ្នែកឌីជីថល។

លើសពីនេះ កិច្ចសហការរវាងរដ្ឋាភិបាល និងភាគីពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ដូចជាអង្គភាពក្នុងវិស័យឯកជន និងវិស័យសិក្សាធិការមានសារៈសំខាន់ណាស់ ក្នុងការជំរុញការបង្កើតថ្មី និងដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនានាដែលទាក់ទងនឹងសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល។ វិស័យឯកជន ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការលើកកម្ពស់ ការធ្វើសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលប្រកបដោយភាពជោគជ័យ និងមានប្រសិទ្ធភាព។ ដូច្នេះគំនិតផ្តួចផ្ដើមដូចជា កម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាលជំនាញឌីជីថល យុទ្ធនាការលើកកម្ពស់ការយល់ដឹង និងវេទិកាពិគ្រោះយោបល់ជាមួយវិស័យឯកជន គួរតែត្រូវបានពង្រឹងដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈម និងឆក់យកឱកាសក្នុងសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល។ ការកសាងមូលដ្ឋានគ្រឹះឌីជីថលដ៏រឹងមាំក៏ជាចំណុចសំខាន់ដែរក្នុងការឆ្ពោះទៅរកសក្តានុពលពេញលេញនៃសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល។

ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នេះតម្រូវឱ្យមានហិរញ្ញប្បទាន និងជំនាញបច្ចេកទេសដ៏ច្រើន។ ក្នុងន័យនេះ ខ្ញុំចង់លើកទឹកចិត្តដល់ការបង្កើនមូលនិធិសម្រាប់ការកសាង និងអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធឌីជីថល រួមទាំងការតភ្ជាប់ មជ្ឈមណ្ឌលទិន្នន័យ និងសន្តិសុខ និងវេទិកាឌីជីថលផ្សេងទៀតនៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ជាពិសេសតាមរយៈគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ។ ជាចុងក្រោយ ចូរយើងកុំភ្លេចពីសារៈសំខាន់នៃនិរន្តរភាពនៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល។ នៅពេលដែលយើងទទួលយកបច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗ យើងត្រូវធានាថាពួកវាត្រូវបានប្រើប្រាស់ប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវ និងតាមរបៀបដែលស្របតាមគោលដៅបរិស្ថាន និងសង្គមរបស់យើង។ នេះរួមបញ្ចូលទាំងការលើកកម្ពស់បច្ចេកវិទ្យាបៃតង ការកាត់បន្ថយកាកសំណល់ឌីជីថល និងការដោះស្រាយឧបករណ៍ឌីជីថល ដើម្បីធានាបាននូវការប្រើប្រាស់ស្មើៗគ្នាសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា។

ឯកឧត្តម, លោកជំទាវ, លោក, លោកស្រី!

ក្នុងនាមជាប្រទេសមួយដែលមានប្រជាជនវ័យក្មេងដែលមានថាមពលខ្លាំង និងកម្លាំងពលកម្មដែលមានចំណេះដឹងបច្ចេកវិទ្យា ដែលកំពុងរីកចម្រើន ប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតក្នុងទីតាំងល្អក្នុងការជំរុញសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលឱ្យទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍។ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយ និងគំនិតផ្តួចផ្តើមប្រកបដោយចក្ខុវិស័យជាបន្តបន្ទាប់ ដូចជាគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គមឌីជីថលរបស់កម្ពុជាសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២១-២០៣៥ គោលនយោបាយរដ្ឋាភិបាលឌីជីថលកម្ពុជាឆ្នាំ ២០២២-២០៣៥ យុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណដំណាក់កាលទី ១ និងគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា ឆ្នាំ ២០២៣-២០២៨ ដែលបង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្តយ៉ាងរឹងមាំរបស់កម្ពុជាក្នុងការផ្លាស់ប្តូរពីគម្រូសេដ្ឋកិច្ចសាមញ្ញទៅជាសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលដែលធន់។

ក្នុងន័យនេះ ខ្ញុំសូមស្វាគមន៍ដៃគូសំខាន់ៗទាំងក្នុងវិស័យសាធារណៈ និងវិស័យឯកជន ដើម្បីស្វែងរកឱកាសដ៏ច្រើន ដែលកម្ពុជាអាចផ្តល់ជូនក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល។

ជាកិច្ចបញ្ចប់ខ្ញុំសូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងស្មោះស្ម័គ្រចំពោះអ្នកចូលរួមទាំងអស់ សម្រាប់ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ពួកគេចំពោះកិច្ចសន្ទនាដ៏សំខាន់នេះ។

ចូរយើងចាប់យកឱកាសនៅចំពោះមុខយើង ចាប់យកបដិវត្តន៍ឌីជីថល និងត្រួសត្រាយផ្លូសម្រាប់យុគសម័យថ្មីនៃការរីកចម្រើន និងវិបុលភាពតាមរយៈសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល។

សូមអរគុណ!

សកម្មភាពដ៏មមាញឹកនៃការរៀបចំប្រព័ន្ធដោះទឹកភ្លៀង និងស្ដារសម្អាតប្រឡាយតាមបណ្តោយផ្លូវកៅស៊ូជុំវិញប្រាសាទអង្គរវត្ត

ក្រុមការងារនៃនាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងទឹក ព្រៃឈើ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា កំពុងរៀបចំប្រព័ន្ធរំដោះទឹកភ្លៀង និងស្ដារសម្អាតប្រឡាយតាមបណ្ដោយផ្លូវកៅស៊ូជុំវិញប្រាសាទ អង្គរ។ មុនមានការស្ដារសម្អាតនេះ ប្រឡាយនេះមានសំរាម កំណកដីក្រាស់ ស្លឹកឈើ ដែលធ្វើឱ្យស្ទះដល់លំហូរទឹក និងមានទឹកដក់ថែមទៀតដែលធ្វើឱ្យមានបរិស្ថានមិន ស្អាត។

សកម្មភាពខាងលើនេះ ចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣មក ដោយក្រុមការងារ​នៃនាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងទឹក ព្រៃឈើ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ បានចុះធ្វើការរៀបចំ​ប្រព័ន្ធ​ប្រឡាយដោះទឹកភ្លៀង និងធ្វើការសម្អាតកំណកដី សំរាម ស្លឹកឈើចេញ​ដើម្បីកុំឱ្យស្ទះ​ដល់លំហូរទឹក​នៅពេលដែលមានភ្លៀងខ្លាំងម្ដងៗ។ រហូតមកដល់ពេលនេះ ក្រុមការងារនៅ​កំពុងមមារញឹកបន្តស្ដារសម្អាត និងរៀបចំប្រព័ន្ធដោះទឹកនៅតាមបណ្តោយផ្លូវកៅស៊ូ​ជុំវិញប្រាសាទអង្គរវត្តឱ្យដំណើរការល្អឡើងវិញ។

ក្រោយពេលការងារស្ដារសម្អាតនេះរួចរាល់ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរារំពឹងថានឹងធ្វើឱ្យបរិស្ថានស្អាត និងមានសោភណ្ឌភាព ស្រស់ស្អាតដែលជាទីទាក់ទាញ់ភ្ញៀវទេសចរមកកម្សាន្តនៅទីនេះបន្ថែម៕

អត្ថបទ និងរូបភាព៖ នាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងទឹក ព្រៃឈើ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ

អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន៖ ការបើកដំណើរការអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិសៀមរាបអង្គរ ជាសក្ខីភាពនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការចិន-កម្ពុជា ក្រោមគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ

(ប៉េកាំង)៖ លោកស្រី ម៉ៅ នីង អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន បានលើកឡើងថា អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិសៀមរាបអង្គរ គឺជាគម្រោងដ៏សំខាន់មួយនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ក្រោមគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ រវាងចិន និងកម្ពុជា។

ការលើកឡើងនេះធ្វើឡើងក្នុងសន្និសីទកាសែតវេទិកាខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ លើកទី៣ នៅទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន នាថ្ងៃទី១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣។ នេះតាមការចុះផ្សាយរបស់ CCTV ។

លោកស្រីបានថ្លែងថា ការដាក់ឱ្យដំណើរការ នៃអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិសៀមរាបអង្គរ គឺជាដំណឹងល្អ និងជាសក្ខីភាពមួយនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្រោមគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ ខណៈអាកាសយានដ្ឋាននេះ ជាអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិដំបូងគេ ដែលត្រូវបានវិនិយោគ សាងសង់ និងដំណើរការដោយក្រុមហ៊ុនចិន ដែលបានវិនិយោគក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ ១ ១០០ លានដុល្លារអាមេរិក។

លោកស្រីបានវាយតម្លៃខ្ពស់ ចំពោះការលើកឡើងរបស់លោក វង្សី វិស្សុត ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រចាំការ រដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ដែលថា អាកាសយានដ្ឋាននេះនឹងជួយតភ្ជាប់ផ្លូវអាកាសអន្តរជាតិ នាំភ្ញៀវទេសចរបរទេស និង វិនិយោគិនកាន់តែច្រើនមកបណ្តាក់ទុននៅកម្ពុជា ដើម្បីជំរុញដល់ការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម។

លោក ស៊ិន ចាន់សេរីវត្ថា អនុរដ្ឋលេខាធិការ និងជានាំពាក្យអាកាសចរស៊ីវិល បានប្រាប់ឱ្យដឹងថា អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិសៀមរាប អង្គរ គឺជាសមិទ្ធផលដែលកើតចេញពី គំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ។ ការបើកដំណើរការទទួលជើងហោះហើរដំបូង របស់អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិថ្មីនេះក្នុងខែតុលានេះ គឺជាវេលាដ៏ពិសិដ្ឋ ស្របពេលដែលប្រទេសចិន បានរៀបចំវេទិកា ខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវលើកទី៣ នៅទីក្រុងប៉េកាំង ដែលសម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃកម្ពុជា បានទៅចូលរួមអបអរសារទរ ក្នុងនាមជាមិត្តដែកថែប និងជាដៃគូគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។

លោកបន្តថា ក្នុងឱកាសចូលរួមវេទិកា ខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវលើកទី៣ នៅទីក្រុងប៉េកាំង សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ថែមទាំងបានជួបពិភាក្សាការងារជាមួយវិនិយោគិនជាច្រើនគ្រប់វិស័យ រួមមានវិស័យឧស្សាហកម្ម ដឹកជញ្ជូន សេវាកម្ម សំណង់ ទេសចរណ៍... ដើម្បីទាក់ទាញវិនិយោគិនទាំងនោះមកបណ្តាក់ទុនវិនិយោគនៅកម្ពុជា។ ជាមួយគ្នាសម្តេចធិបតី ជំរុញឱ្យមានទំនាក់ទំនងបន្ថែមរវាងប្រជាជន និងប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរផងដែរ។

លោក ស៊ិន ចាន់សេរីវត្ថា គូសបញ្ជាក់បន្តថា «យើងរំពឹងទុកថាលទ្ធផលផ្លែផ្លាអាចមានកើតឡើងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បន្ទាប់ពីជំនួបរបស់សម្តេចនាយកជាមួយភាគីចិន ក្នុងការទាក់ទាញឱ្យក្រុមហ៊ុនចិនធំៗមកធ្វើការវិនិយោគ រួមទាំងទេសចរចិនផងដែរ»។

ក្នុងជំនួបពិភាក្សាការងាររវាងសម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត និងលោក លី ឈាង (Li Qiang) នាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន, នាយករដ្ឋមន្រ្តីចិន បានរំលេចនូវសមិទ្ធផលជាច្រើន ដែលកើតចេញពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អរវាងប្រទេសទាំងពីរ លើគម្រោងជាច្រើន ជាពិសេសការបើកឱ្យដំណើរការជាផ្លូវការ នូវអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិថ្មី នៅក្នុងខេត្តសៀមរាប កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣ ក៏ដូចជាការចុះអនុស្សារណៈនៃការយោគយល់ ពាក់ព័ន្ធនឹងគម្រោងមួយចំនួន នៅក្នុងក្របខណ្ឌនៃគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ​៕ ប្រភព៖ Fresh News

១០ឆ្នាំនៃគំនិតផ្តួចផ្តើម «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» តើពិភពលោកទទួលបានផលប្រយោជន៍អ្វីខ្លះ?

(ប៉េកាំង)៖ ឆ្នាំ ២០២៣ នេះជាខួប ១០ ឆ្នាំដែលលោក ស៊ី ជីនភីង ប្រធានរដ្ឋចិនបានលើកឡើងគំនិតផ្តួចផ្តើមស្តីពីការរួមគ្នាកសាង «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» ។ ១០ ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ ប្រទេសចិនប្រកាន់ខ្ជាប់គោលការណ៍រួមគ្នាពិភាក្សា រួមគ្នាកសាង និងចែករំលែកគ្នា ដើម្បីជំរុញឱ្យការរួមគ្នាកសាង «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» ទទួលបានការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយគុណភាពខ្ពស់ សំដៅសម្រេចបានគោលដៅដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍រួម ។

ពាក្យថា «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» ជាការហៅកាត់នៃ «ខ្សែក្រវាត់សេដ្ឋកិច្ចផ្លូវសូត្រ» និង «ផ្លូវសូត្រសមុទ្រប្រចាំសតវត្សរ៍ទី ២១» ជាការបន្តវេននិងផ្សព្វផ្សាយស្មារតីផ្លូវសូត្របុរាណដែលរាប់រកគ្នាដោយមេត្រីភាព បរិយាបន្ន រៀនសូត្រពីគ្នានិងផ្តល់ផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក ។ អាស្រ័យហេតុនេះ គំនិតផ្តួចផ្តើមមួយនេះបានតភ្ជាប់ជាមួយយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍នៃប្រទេសក្នុងក្របខ័ណ្ឌ «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» ដូចជា «សហភាពសេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ាស៊ី» , កិច្ចព្រមព្រៀងRCEP , «ផែនការមេស្តីពីការតភ្ជាប់អាស៊ាន» និងរបៀបវារៈអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពឆ្នាំ ២០៣០ នៃអង្គការសហប្រជាជាតិជាដើម ។ គិតត្រឹមចុងឆ្នាំ ២០២២ មានប្រទេសចំនួន ១៥១ និងអង្គការអន្តរជាតិចំនួន ៣២ បានចុះហត្ថលេខាលើឯកសារសហប្រតិបត្តិការស្តីពីការរួមគ្នាកសាង «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» ជាង ២០០ ឯកសារជាមួយប្រទេសចិន ដែលសបង្ហាញពីភាពចែករំលែកនិងភាពបើកទូលាយនៃ «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» ។

បន្ទាប់ពីការលើកឡើងគំនិតផ្តួចផ្តើម«ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» ការតភ្ជាប់រវាងប្រទេសចិននិងប្រទេសពាក់ព័ន្ធមានភាពកាន់តែស្អិតល្មួត ជាពិសេសក្រោមជំនួយរបស់ចិន ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៃប្រទេសមានការអភិវឌ្ឍតិចតួចនិងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍បានលេចចេញជារូបរាងជាបន្តបន្ទាប់ ដែលធ្វើឱ្យការតភ្ជាប់ខាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធមានភាពកាន់តែរលូន ។ ធនាគារពិភពលោកបានចេញរបាយការណ៍បញ្ជាក់ថា ប្រសិនជាគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធគមនាគមន៍ទាំងអស់ដែលស្ថិតក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃការរួមគ្នាកសាង «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ»ទទួលបានការអនុវត្តទាំងស្រុង នោះដល់ឆ្នាំ ២០៣០ អាចនឹងទទួលបានផលរហូតដល់ទៅ ១,៦ ទ្រីលានដុល្លារអាមេរិកដែលត្រូវជា ១,៣% នៃបរិមាណសេដ្ឋកិច្ចសរុបរបស់ពិភពលោក ។

ធនាគារវិនិយោគហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអាស៊ី ( AIIB ) ដែលបង្កើតឡើងក្នុងន័យជំរុញការបណ្តាក់ទុនទាំងវិស័យឯកជននិងរដ្ឋ ពិសេសជំរុញការអភិវឌ្ឍនៃវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់សម្រាប់ការតភ្ជាប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៃប្រទេសនានា ដែលទទួលបានការស្វាគមន៍យ៉ាងខ្លាំងពីសំណាក់ប្រទេសក្នុងនិងក្រៅក្របខ័ណ្ឌ «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» ។ គិតត្រឹមខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៣ នេះ សមាជិកនៃធនាគារ AIIB បានកើនឡើងដល់ ១០៩ ។ គិតត្រឹមចុងឆ្នាំ ២០២២ ធនាគារ AIIB បានអនុម័តគម្រោងវិនិយោគចំនួន ២០២ គម្រោងដែលពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យថាមពល គមនាគមន៍ អប់រំនិងសុខាភិបាលជាដើម ក្នុងទំហំវិនិយោគលើសពី ១០០ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក ។

កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រទេសចិននិងបណ្តាប្រទេសតាមបណ្តោយ«ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» ក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្មមានការរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័ស ពោលគឺការនាំចូលរបស់ប្រទេសចិនពីប្រទេស«ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ»បានកើនពីទំហំ ០,៣៧ ទ្រីលានដុល្លារអាមេរិកនៅឆ្នាំ ២០១៥ ដល់ទំហំ ០,៩១ ទ្រីលានដុល្លារអាមេរិកនៅឆ្នាំ ២០២២ ។ ទំហំនាំចេញពីអាស៊ានទៅចិនបានកើនពី ១៩៥,៨ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ ២០១២ ដល់ទំហំ ៤០៨ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិកក្នុងឆ្នាំ ២០២២ ដែលត្រូវជា ១៥% នៃទំហំនាំចូលសរុបរបស់ប្រទេសចិន ពោលជាកម្លាំងចលករសំខាន់នៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន ។

បើមើលពីផ្នែកវិនិយោគទៅវិញទៅមក គិតពីឆ្នាំ ២០១៣ ដល់ឆ្នាំ ២០២២ ការវិនិយោគទៅវិញទៅមករវាងប្រទេសចិននិងប្រទេសតាមបណ្តោយ«ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» មានទំហំសរុប ២៧០ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងនោះសហគ្រាសចិនបានបណ្តាក់ទុនសរុប ៥៧,១៣ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក ដែលបានផ្តល់ឱកាសការងារក្នុងប្រទេសពាក់ព័ន្ធសរុប ៤២១០០០ កន្លែង ជាការរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រក្នុងតំបន់ ។

ក្នុងផ្នែកផ្លាស់ប្តូររវាងប្រជាជននិងប្រជាជនវិញ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ«ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ»បានជំរុញការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌និងអរិយធម៌រវាងប្រទេសនានា តាមរយៈសកម្មភាពជាច្រើនដូចជា ឆ្នាំវប្បធម៌ , មហោស្រពភាពយន្ត , ទិវាសិល្បៈ , មហោស្រពតន្ត្រី និងពិព័រណ៍សៀវភៅជាដើម ពិសេសកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងវិស័យសុខាភិបាលក្នុងបរិបទជំងឺកូវីដ-១៩ បានបង្ហាញពីស្មារតីរួមសុខរួមទុក្ខក្នុងគ្រាលំបាករវាងប្រជាជនចិននិងប្រជាជននៃបណ្តាប្រទេសដែលទទួលបានជំនួយខាងវេជ្ជសាស្ត្រពីប្រទេសចិន ។ ក្នុងរយៈពេល ១០ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ប្រទេសចិនបានចាត់បញ្ជូនក្រុមវេជ្ជសាស្ត្រជាង ៦០០០ នាក់ទៅផ្តល់ជំនួយខាងវេជ្ជសាស្ត្រដល់ប្រទេសចំនួន ៥៨ ដែលបានរួមចំណែកមិនអាចខ្វះបានសម្រាប់ការរឹតចំណងមិត្តភាពទ្វេភាគីនិងការរួមគ្នាកសាងសហគមន៍រួមវាសនានៃមនុស្សជាតិ ។

កម្ពុជាជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសដែលចូលរួមកសាង «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» ដំបូងគេ ហើយអ្វីដែលយើងឃើញជាក់នឹងភ្នែកគឺកម្ពុជាទទួលបានសមិទ្ធផលជាច្រើនពីគំនិតផ្តួចផ្តើមនេះ ។ វិស័យអាទិភាពជាច្រើនជាពិសេសគឺគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសំខាន់ៗដែលជាជំនួយរបស់រដ្ឋាភិបាលចិនឬវិនិយោគនិងសាងសង់ដោយក្រុមហ៊ុនចិនដូចជាផ្លូវល្បឿនលឿនភ្នំពេញ-ព្រះសីហនុ , ពហុកីឡដ្ឋានជាតិមរតកតេជោ , អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោក្រុងតាខ្មៅ , អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិសៀមរាប-អង្គរ និងស្ថានីយវារីអគ្គិសនីតាតៃជាដើមគឺជាផ្លែផ្កានៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្រោមគំនិតផ្តួចផ្តើម«ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ»បានលេចចេញជារូបរាងជាបន្តបន្ទាប់នៅលើទឹកដីកម្ពុជា ។

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន អតីតប្រមុខរដ្ឋាភិបាលនិងសម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិថ្មីរបស់កម្ពុជាសុទ្ធតែបានថ្លែងការកោតសរសើរខ្ពស់អំពីគំនិតផ្តួចផ្តើម «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» ដែលបានរួមចំណែកមិនអាចខ្វះបានចំពោះវិបុលភាពនិងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចសង្គមរបស់កម្ពុជា ក៏ដូចជាបានរឹតបន្តឹងចំណងមិត្តភាពនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងកម្ពុជានិងចិនឱ្យកាន់តែស្អិតល្មួតថែមទៀត ។

វេទិកាកំពូល «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» សម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិលើកទី ៣ ដែលបើកពីថ្ងៃទី ១៧ ដល់ ១៨ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០២៣ នេះ គាប់ជួនគ្នាជាមួយនឹងខួបលើកទី ១០ នៃការលើកឡើងគំនិតផ្តួចផ្តើម «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» គឺប្រកបដោយសារៈសំខាន់ក្នុងការបូកសរុបសមិទ្ធផលនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងរយៈពេល ១០ ឆ្នាំកន្លងទៅ និងដាក់ចេញទិសដៅសហប្រតិបត្តិការថ្មីក្នុងរយៈពេល ១០ ឆ្នាំខាងមុខ ។ គ្មានអ្វីគួរឱ្យសង្ស័យឡើយថា មហាគ្រួសារនៃការរួមគ្នាកសាង «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» នឹងរីកធំធាត់ឡើងជាលំដាប់ ដែលនឹងប្រកៀកស្មាគ្នាស្វែងរកការអភិវឌ្ឍនិងវិបុលភាពរួម ដើម្បីឆ្ពោះទៅការបង្កើតសហគមន៍រួមវាសនានៃមនុស្សជាតិក្នុងពេលឆាប់ៗ ៕

អត្ថបទដោយ ៖ លោក តាំង ស៊ីឡេង , បុគ្គលិកនៃវិទ្យុមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន

ប្រាក់រៀលខ្មែរ មានវត្តមាននៅតាមបញ្ជរប្តូរប្រាក់ ក្នុងព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិរបស់សិង្ហបុរី

(ភ្នំពេញ)៖ ក្រុមហ៊ុន Travelex ដែលជាប្រតិបត្តិករប្តូររូបិយប័ណ្ណបរទេសឈានមុខគេមួយ ក្នុងពិភពលោក បានចាប់ដៃគូជាមួយធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ដើម្បីចាប់ផ្តើមដាក់រូបិយប័ណ្ណរៀលរបស់កម្ពុជា សម្រាប់ការប្តូរប្រាក់ជាមួយរូបិយប័ណ្ណបរទេស នៅអាកាសយានដ្ឋាន ឆាងជី (Changi) ប្រទេសសិង្ហបុរី។

យោងតាមគេហទំព័រ Travel and Tour បានឱ្យដឹងថា ជាបឋមក្រុមហ៊ុន Travelex ដាក់រូបិយប័ណ្ណរៀល សម្រាប់ការប្តូរប្រាក់នៅស្ថានីយទី២ និងស្ថានីយទី៣នៃព្រលានយន្តហោះ ឆាងជី ដែលជាមជ្ឈមណ្ឌលដឹកជញ្ជូនធំបំផុតមួយនៅអាស៊ី និងជាច្រកចូលមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា។

អ្នកដំណើរនឹងអាចប្តូរប្រាក់រៀលនៅព្រលាន ឆាងជី ជាមួយរូបិយប័ណ្ណបរទេសនានា ដូចជាប្រាក់ដុល្លារសិង្ហបុរី ប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក ប្រាក់ដុល្លារអូស្រ្តាលី ប្រាក់អឺរ៉ូអឺរ៉ុប និងប្រាក់យ៉េនជប៉ុនជាដើម។

ការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុន Travelex នៅលើប្រាក់រៀលរបស់កម្ពុជា និងការសម្រេចចិត្តរបស់ក្រុមហ៊ុន ក្នុងការជួញដូររូបិយប័ណ្ណនេះ នៅក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរី ដែលជាមជ្ឈមណ្ឌលហិរញ្ញវត្ថុដ៏លេចធ្លោមួយរបស់អាស៊ី បង្ហាញពីការអភិវឌ្ឍដ៏សំខាន់សម្រាប់រូបិយប័ណ្ណរៀល។ ការជួញដូរប្រាក់រៀលរបស់ក្រុមហ៊ុន Travelex មានន័យថា ប្រាក់រៀលឥឡូវនេះអាចជួញដូរបានជាមួយរូបិយប័ណ្ណបរទេសផ្សេងទៀត នៅក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរីជាលើកដំបូង។

លោក Dragon Wang នាយកផ្នែកពាណិជ្ជកម្មនៃក្រុមហ៊ុន Travelex Asia បានមានប្រសាសន៍ថា «យើងរីករាយដែលបានគាំទ្ររូបិយបណ្ណជាតិរបស់កម្ពុជា និងសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែទូលំទូលាយ តាមរយៈការផ្តល់លទ្ធភាពឱ្យមានការប្តូរប្រាក់រៀល នៅអាកាសយានដ្ឋាន ឆាងជី។ ការផ្តល់សេវាប្តូរប្រាក់រៀលនៅព្រលាន ឆាងជី នេះនឹងផ្តល់លទ្ធភាពឱ្យអ្នកធ្វើដំណើរទាំងទៅ និងមកពីប្រទេសកម្ពុជានូវភាពងាយស្រួលជាងមុន ក្នុងការប្តូរប្រាក់រៀលជាងពេលណាៗទាំងអស់។ យើងក៏ពិតជាមានមោទនភាពផងដែរ ដែលបានក្លាយជាផ្នែកមួយនៃដំណើរការរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងការបង្កើនឥទ្ធិពល និងវត្តមានរបស់ប្រាក់រៀល»។

ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ដែលជាធនាគារកណ្តាលរបស់ប្រទេសកម្ពុជា បាននិងកំពុងធ្វើការលើកកម្ពស់ប្រាក់រៀល ដើម្បីធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវប្រសិទ្ធភាពគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុរបស់ខ្លួន ដើម្បីធានាបាននូវកំណើន និងស្ថិរភាពសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយចីរភាព។

នៅដើមឆ្នាំនេះ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាក៏បានប្រកាសពីការពង្រីក ការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀល ក្នុងទីផ្សារអន្តរជាតិផងដែរ តាមរយៈការតភ្ជាប់ប្រព័ន្ធទូទាត់ប្រាក់បាគង ដែលមានមូលដ្ឋានលើបច្ចេកវិទ្យា blockchain របស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ទៅកាន់ធនាគារកណ្តាលរបស់ប្រទេសផ្សេងទៀត និងក្រុមហ៊ុនផ្តល់សេវាប្រព័ន្ធទូទាត់ពាណិជ្ជកម្មធំៗនានា បន្ទាប់ពីការធ្វើសមាហរណកម្មប្រព័ន្ធទូទាត់ ដោយជោគជ័យជាមួយប្រទេសថៃ។

យោងតាមគេហទំព័ររបស់ក្រុមហ៊ុន Travelex ក្រុមហ៊ុនត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ១៩៧៦ ដើម្បីផ្តល់ផលិតផល ដំណោះស្រាយ និងសេវាប្តូរប្រាក់អន្តរជាតិ។ ក្រុមហ៊ុនប្រតិបត្តិការនៅទូទាំងខ្សែច្រវាក់តម្លៃនៃឧស្សាហកម្មប្តូរប្រាក់បរទេសនៅក្នុងប្រទេសជាង ២០ ប្រទេស មានបណ្តាញម៉ាស៊ីន ATM ជាង ៩០០ និងបញ្ជរប្តូរប្រាក់ជាង ១.១០០ នៅក្នុងព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិធំៗមួយចំនួនក្នុងពិភពលោក និងនៅក្នុងមជ្ឈមណ្ឌលដឹកជញ្ជូនធំៗ អគារទិញលក់ទំនិញទំនើបលំដាប់ខ្ពស់ ទីតាំងផ្លូវសំខាន់ៗ ផ្សារទំនើប និងតំបន់ទីប្រជុំជននានា៕

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត អញ្ជើញចូលរួមបើកវេទិកា «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» នៅប៉េកាំង

(ប៉េកាំង, ចិន)៖ វេទិកា «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» លើកទី៣ ចាប់ផ្តើមហើយនៅព្រឹកថ្ងៃទី១៨ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣នេះ។ វេទិកា «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» លើកទី៣ ធ្វើឡើងក្រោមមូលបទ «កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ខ្សែ​ក្រវាត់​និងផ្លូវ ប្រកបដោយគុណភាព​ខ្ពស់​៖ រួមគ្នាដើម្បីការអភិវឌ្ឍ និងវិបុលភាពរួម»។

វេទិកានេះ ប្រព្រឹត្តទៅក្រោមអធិបតីភាពរបស់លោក ស៊ី ជិន​ពីង ប្រធានាធិបតីចិន។ សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា រួមជាមួយមេដឹកនាំប្រទេស និង​​ស្ថាប័ន​អន្តរជាតិជាច្រើនរូប បានអញ្ជើញចូលរួមក្នុងពិធីបើកវេទិកាដ៏មានសារៈ​សំខាន់​នេះ ប្រកបដោយភាពមហោឡារិកជាទីបំផុត។

ក្នុងវេទិកា «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ»លើកទី៣នេះ សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏នឹងអញ្ជើញ​ថ្លែង​​សុន្ទរកថាគន្លឹះផងដែរ។ សុន្ទរកថាគន្លឹះរបស់សម្តេចធិបតី នឹងផ្តោតទៅលើ «សេដ្ឋ​កិច្ចឌីជីថល ជាប្រភពនៃកំណើនថ្មី»។

វេទិកា «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» លើកទី៣ មានការចូលរួមពីប្រទេសច្រើនជាង ១៣០ និង​អង្គ​ការ​​អន្តរ​ជាតិចំនួន៣០ មកពីជុំវិញពិភពលោក ហើយគិតជាសរុបមាន​អ្នកចូលរួម​ជាង ៤,០០០នាក់។ មេដឹកនាំសំខាន់ៗដែលចូលរួមវេទិកានេះ មានដូចជា អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ អាន់តូនីញ៉ូ ហ្គូទែរ៉េស, ប្រធានាធិបតីរុស្ស៉ី លោក Vladimir Putin, ប្រធានាធិបតីស្រីលង្កា លោក Ranil Wickremesinghe, ប្រធានាធិបកេនយ៉ា លោក William Ruto, ប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូណេស៊ី Joko Widodo, នាយករដ្ឋមន្ត្រីហុងគ្រី លោក Viktor Orban និងប្រធានាធិបតីអាហ្សង់ទីន លោក Alberto Fernandez​ ជាដើម។

លោកប្រធានាធិបតីចិន ស៊ី ជិនពីង បានគូសបញ្ជាក់ដូច្នេះថា គោលដៅគំនិតផ្តួចផ្តើម «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» គឺពង្រឹងគោលនយោបាយហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ពាណិជ្ជកម្ម ហិរញ្ញវត្ថុ និងការផ្សារភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជន និងប្រជាជន ព្រមទាំងជំរុញកំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​សកល។

សូមបញ្ជាក់ថា គំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ ត្រូវបានប្រកាសដាក់ចេញដោយលោក ស៊ី ជិនពីង ប្រធានាធិបតីចិន កាលពីឆ្នាំ២០១៣ គោលបំណងជ្រោងទង់អភិវឌ្ឍន៍​ដោយ​សន្តិ​ភាព អភិវឌ្ឍយ៉ាងសកម្មនូវទំនាក់ទំនងភាពជាដៃគូសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច នៃប្រទេស​តាម​បណ្តោយ «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» ព្រមទាំងរួមគ្នាកសាងសហគមន៍ផលប្រយោជន៍រួម សហគមន៍ជោគវាសនារួម និងសហគមន៍ទំនួលខុសត្រូវរួម ដែលមានទំនុកចិត្តខាង​នយោ​បាយទៅវិញទៅមក ធ្វើសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ច និងមានភាពបរិយាប័ន្នផ្នែកវប្បធម៌ ។

យុទ្ធសាស្ត្រនៃគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ ព្យាយាមលើកកម្ពស់ និងសម្របសម្រួល​ការ​អភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ថដឹកជញ្ជូន ថាមពល ពាណិជ្ជកម្ម និងការប្រាស្រ័យទាក់ទង ព្រម​ទាំង​ការងារដទៃទៀត។

គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះ គឺឈរលើមូលដ្ឋាននៃផ្លូវសូត្រពាណិជ្ជកម្មតាមផ្លូវគោកបុរាណ និងផ្លូវ​សូត្រ​​ពាណិជ្ជកម្មតាមផ្លូវសមុទ្របុរាណ។ ក្នុងនោះ ផ្លូវសូត្រពាណិជ្ជកម្មតាមផ្លូវ​គោក​បុរាណ ត្រូវបានបង្កើតឡើងកាលពីជាង ២ពាន់ឆ្នាំមុន មានប្រភពចេញពីក្រុង​ស៊ីអាន​ប្រទេសចិន ឆ្លងកាត់ប្រទេសជាច្រើននៅអាស៊ីកណ្តាលនិងអាស៊ីបូព៌ា រហូតទៅដល់ឧបទ្វីប​អ៉ីតាលីនាសម័យបុរាណ ដែលមានប្រវែងសរុប ៦៤៤០គីឡូម៉ែត្រ។ ចំណែកឯផ្លូវសូត្រ​ពាណិជ្ជកម្មតាមផ្លូវទឹកបុរាណវិញ ក៏មានអាយុកាលជាង ២ពាន់ឆ្នាំដែរ ដោយផ្តើមដំណើរ​ពីទីក្រុង​កំពង់ផែមួយចំនួនរបស់ប្រទេសចិនដូចជាក្វាំងចូវ ឈាន់ចូវ នីងប៉ និងយ៉ាងចូវ​ជា​ដើម​ទៅកាន់សមុទ្រអារ៉ាប់ រហូតដល់ឆ្នេរខាងកើតនៃទ្វីបអាហ្វ្រិក។

គិតត្រឹមចុងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ មានប្រទេសចំនួន១៥២ និងអង្គការអន្តរជាតិចំនួន៣២ បានចុះហត្ថលេខាលើឯកសារសហប្រតិបត្តិការ ស្តីពីការរួមគ្នាកសាង «ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ» ចំនួនជាង២០០ ឯកសារជាមួយប្រទេសចិន ដែលសបង្ហាញថា​គំនិតផ្តួចផ្តើម «ខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ» បានក្លាយជាវេទិកាសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិដ៏ធំបំផុតនៅលើពិភពលោក។

អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ ចិនបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀង​សហប្រតិបត្តិការ​ច្រើនជាង២០០ ជាមួយប្រទេសជាង១៥០ និងអង្គការអន្តរជាតិចំនួន៣០ នៅទូទាំងទ្វីប​ទាំង​៥៕

អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បើកសវនកម្មផ្ទៃក្នុងលើប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងបរិស្ថាន-អង្គរ ISO 14001-2015

ចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី១៨-១៩ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣ អង្គភាពគ្រប់គ្រងបរិស្ថាន-អង្គរនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បើកសវនកម្មផ្ទៃក្នុងប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងបរិស្ថាន-អង្គរ ស្របតាមស្តង់ដារអន្តរជាតិ ISO14001-2015 នៅគ្រប់នាយកដ្ឋាននិងអង្គភាពចំណុះអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ក្នុងគោលបំណងដើម្បីបញ្ជាក់នូវភាពអនុលោមជាប្រចាំនៃប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងបរិស្ថានអង្គរតាមតម្រូវការនៃស្តង់ដារ ISO 14001: 2015 នៅក្នុងរយៈពេលនៃការអនុវត្តបន្តពីសវនកម្មឆ្នាំមុន។

ពិធីបើកនេះ ក្រោមអធិបតីភាពឯកឧត្ដម សុខ លក្ខិណា តំណាងឯកឧត្តម ហង់ ពៅ អគ្គនាយកអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា និងជាប្រធានប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងបរិស្ថាន-អង្គរ រួមទាំងថ្នាក់ដឹកនាំនាយកដ្ឋាន និងអ្នកជំរុញការងារបរិស្ថានគ្រប់នាយកដ្ឋានពាក់ព័ន្ធ៕

អត្ថបទ: លោក យី សុថា

រូបភាព: លោក ហ៊ុ រិទ្ធី