បន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្រ្តីការពារជាតិអាស៊ាននាពេលថ្មីៗនេះនៅទីក្រុងវៀងច័ន្ទ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃលោក Prawit Wongsuwan បានកត់សម្គាល់ថា រដ្ឋាភិបាលឡាវបានឆ្លើយតបទៅនឹងសំណើពីរបបយោធាដើម្បីបង្ក្រាបអ្នករិះគន់របបរាជានិយមថៃដែលរស់នៅតាមព្រំដែន។ រឿងនេះត្រូវធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីសេចក្តីថ្លែងការណ៍ពីមេប៉ូលិស និងរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសថៃដែលថា កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងបន្ថែមទៀតត្រូវបានគេធ្វើឡើង ដើម្បីធ្វើបត្យាប័នអ្នកប្រឆាំងទាំងនេះត្រឡប់ទៅប្រទេសថៃវិញ។ តើការវិវត្តនេះនឹងមានសារៈសំខាន់ដូចម្តេច?
អ្នករិះគន់ជាច្រើននៃរបបយោធាថៃ ដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទប្រមាថព្រះមហាក្សត្រនៅតែនិរទេសខ្លួននៅប្រទេសឡាវ និងប្រទេសកម្ពុជា។ ពួកគេមួយចំនួននៅតែបន្តសកម្មភាពនយោបាយរបស់ពួកគេ ជាពិសេសតាមរយៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម និងបណ្តាញគេហទំព័រ YouTube ។ ករណីរបស់ប្រទេសឡាវគឺមានសារៈសំខាន់ ដោយសារមានទំនាក់ទំនងស៊ីជម្រៅផ្នែកសាសនា ភាសា វប្បធម៌ និងជនជាតិភាគតិចរវាងភាគឦសានប្រទេសថៃ ដែលជាជំរុំដ៏រឹងមាំនៃចលនាអាវក្រហមដែលគាំទ្រលោក Thanksin និងឡាវ។ មានការអាណិតអាសូរយ៉ាងខ្លាំងសម្រាប់ពួកអាវក្រហមនៅក្នុងប្រទេសឡាវ។
ប្រទេសកម្ពុជាមានករណីផ្សេងគ្នា។ មិនមានសេចក្តីស្រឡាញ់ត្រូវបានបាត់បង់រវាងមេដឹក នាំដ៏ខ្លាំងរបស់ខ្លួនគឺលោក ហ៊ុន សែន និងរបបយោធាថៃនោះទេ។ កាលពីឆ្នាំ ២០០៩ លោកហ៊ុន សែន បានតែងតាំងលោក Thaksin ជាទីប្រឹក្សាផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចប្រចាំរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក។ លោក ហ៊ុន សែន ប៉ិនប្រសប់បង្កើនស្មារតីជាតិនិយមកម្ពុជា ដែលថៃកំពុងព្យាយាមជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជា។
វាទំនងជាថា ការលើកឡើងទាំងនេះឆ្លុះបញ្ចាំងពីបំណងរបស់របបយោធាថៃដើម្បីបង្ហាញភាពស្មោះត្រង់ជាសាធាណៈរបស់ខ្លួនចំពោះរាជបល្ល័ង្ក នៅចំពេលការបង្កើនសា្មរតីជាតិនិយមចាប់តាំងពីការសោយទីវង្គតរបស់អតីតព្រះមហាក្សត្រ Bhumibol និងខណៈដែលប្រជាជនថៃរង់ចាំការចូលសោយរាជ្យជាផ្លូវការរបស់រាជទាយាទ Vajiralongkorn ។ បណ្តារដ្ឋាភិបាលក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ មិនបានខកខានឱកាសក្នុងការសម្តែងចេញជាសាធារណៈអំពីបំណងរបស់ខ្លួនក្នុងការបង្រ្កាបលើក្រុមអ្នករិះគន់របបរាជានិយមនោះទេ។
ប៉ុន្តែថៃមានអានុភាពគួរឱ្យកត់សម្គាល់ទៅលើលើប្រទេសឡាវ ដែលខ្លួនគឺជាវិនិយោគិនដ៏ធំមួយ។ របបនេះពិតជាអាចមានសមត្ថភាពក្នុងការដាក់សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាលឡាវក្នុងការចាត់វិធានការទៅលើក្រុមអ្នករិះគន់របបរាជានិយមដែលនិរទេសខ្លួនរស់នៅទីនោះ។ បច្ចុប្បន្ននេះ រដ្ឋា ភិបាលឡាវបានប្រកាសថា ខ្លួនបានបិទ «ស្ថានីយ៍វិទ្យុប្រឆាំងនឹងព្រះមហាក្សត្រ» ដែលជាការឆ្លើយតបទៅនឹងសំណើរបស់រដ្ឋាភិបាលថៃ។ បណ្តាញ YouTube ដែលគាំទ្រពួកអាវក្រហមមួយចំនួនត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយអ្នកប្រឆាំងក៏ត្រូវបានបញ្ឈប់ការផ្សព្វផ្សាយនៅខែនេះផងដែរ។ ប្រសិន បើរបបយោធាថៃមានបំណងចង់បន្តការធ្វើបត្យាប័នពីប្រទេសជិតខាងគឺមានផលតិចតួចណាស់ដែលសហគមន៍អន្តរជាតិអាចធ្វើបាន។ របបនេះបានបង្ហាញឱកាសជាច្រើនថា ខ្លួនមិនងាយរសើបនឹងការរិះគន់របស់លោកខាងលិចនោះទេ។
រីឯអ្នកដែលចង់រិះគន់របបរាជានិយមមានបណ្តាញជាច្រើនទៀតដែលគេអាចធ្វើការរិះគន់។ ជនជាតិថៃនិរទេសខ្លួននៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក អង់គ្លេស បារាំង និងស៊ុយអែត ជាឧទាហរណ៍នោះគឺបន្តការសរសេរបទអត្ថាធិប្បាយនយោបាយតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងការិះគន់ទៅលើរបបរាជានិយម។ ការបិទចោលក្រុមអ្នករិះគន់រស់នៅប្រទេសឡាវនឹងមិនធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ស្ថានភាពនេះទេ ហើយក៏គ្មានវិធីណាដែលរបបយោធានេះអាចធ្វើបត្យាប័នពីបណ្តាប្រទេសលោកលិចបានដែរ។
ក៏ប៉ុន្តែវាមិនទំនងថា រដ្ឋាភិបាលថៃនឹងបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងជាច្រើនលើបញ្ហានេះ ឡើយ។ របបយោធានេះគឺស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពនយោបាយ។ ការស្នងតំណែងរបស់រាជទាយាទ Vajiralongkorn ត្រូវបានដំណើរការដូចការរំពឹងទុក ទោះបីជាមានការ ពន្យាពេលក្នុងការចូលសោយរាជ្យក៏ដោយ។ រយៈពេលកាន់ទុក្ខដ៏យូរដើម្បីជាការគោរពទៅដល់ព្រះមហាក្សត្រដែលបានចូលទីវង្គតនេះ ហើយក្រោយមកទៀតមានធ្វើពិធីថ្វាយព្រះភ្លើង និងបន្ទាប់មកមានធ្វើពិធីឡើងគ្រងរាជ្យងបន្ទាប់មកមានធ្វើពិធីឡើងយព្រះមានធ្វើពិធីថ្វាយព្រំភ្លើងរបស់រាជទាយាទ Vajiralongkorn ។ នេះមានន័យថា សម្រាប់រយៈពេល ១ឆ្នាំ ឬ២ឆ្នាំខាងមុខប្រជាជនថៃនឹងត្រូវបានគេដាក់ឱ្យគោរពទៅលើពាក្យឃោសនាបែបរាជានិយម ដែលស្ថានភាពនេះធ្វើឱ្យមានការពិបាកសម្រាប់សកម្មជនប្រឆាំងនឹងរបបនេះក្នុងការប្រតិបត្តិការ ដោយមិនបានមើលឃើញថា មិនមានភាពស្មោះត្រង់ចំពោះរាជានិយម។
ដូច្នេះ អារម្មណ៍ប្រឆាំងនឹងព្រះមហាក្សត្រនាពេលបច្ចុប្បន្នដែលបានបង្ហាញនៅក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមគឺមិនសូវជាមានការអុជអាលខ្លាំង ដែលមិនមែនជាការគំរាមកំហែងដល់ស្ថិរភាពរបស់របបនេះឡើយ។ បន្ទាប់ពីការស្នងតំណែងរបស់រាជទាយាទ Vajiralongkorn ព្រះអង្គប្រហែលជាផ្តល់នូវការលើកលែងទោសមួយចំនួន ដែលជាប្រពៃណីទំនៀមទំលាប់នៅពេលដែលព្រះមហាក្សត្រថ្មីឡើងគ្រងរាជ្យ។ ក្នុងចំណោមអ្នកដែលទទួលបានការលើកលែងទោស ប្រហែលជាអ្នកដែលត្រូវបានគេដាក់ពន្ធនាគារពីបទប្រមាថព្រះជេស្តា។ វាបានបង្ហាញឱ្យឃើញពីព្រះទ័យទូលាយរបស់ព្រះមហាក្សត្រថ្មីនៅក្នុងផលប្រយោជន៍នៃការផ្សះផ្សា។
ប៉ុន្តែវិធានការដែលឥតប្រែប្រួលដើម្បីដាក់សម្ពាធចំពោះការរិះគន់របបរាជានិយមជាងមួយទសវត្សរ៍មកនេះបានបង្ហាញឱ្យឃើញថាអាជ្ញាធរថៃនៅតែបន្តជឿថា មានការគំរាមកំហែងធ្ងន់ធ្ងរចំពោះរបបរាជានិយម។ របបរាជានិយមត្រូវបានគេធ្វើនយោបាយដោយក្រុមអ្នកនយោបាយអភិរក្សនិយមអស់រយៈពេលមួយទសវត្សរ៍នៃវិបត្តិនយោបាយ។
តើព្រះមហាក្សត្រថ្មីនេះនឹងស្វែងរកវិធីណាមួយ ដើម្បីកុំឱ្យយកព្រះរាជាធ្វើជារឿងនយោ បាយដែលនេះនាំឱ្យមានការកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ច្បាប់ប្រមាថព្រះជេស្តាឬ? គ្មានអ្វីមួយត្រូវបានគេមើលឃើញនៅក្នុងចារិករបស់គាត់ថា នឹងអាចស្នើឱ្យមានកិច្ចការនេះកើតមានឡើងឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ អត្តចរិករបស់ព្រះអង្គ ហើយនឹងរបៀបដែលព្រះអង្គធ្វើការដោយគ្មានខ្លាចរអែងអ្នកទាំងឡាយដែលធ្វើឱ្យព្រះអង្គមិនសប្បាយព្រះហឬទ័យ ដោយសារតែមានការរិះគន់កាន់តែខ្លាំងទៅលើព្រះមហាក្សត្រថ្មីជាងករណីដែលបានកើតឡើងក្រោមអតីតព្រះមហាក្សត្រ។
ជាការពិតណាស់ គ្រាន់តែប៉ុន្មានថ្ងៃបន្ទាប់ពី Vajiralongkorn បានឡើងសោយរាជ្យជាផ្លូវការ សកម្មជននិស្សិតម្នាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងចោទប្រកាន់ពីបទប្រមាថព្រះមហាក្សត្រសម្រាប់ការចែករំលែកជីវប្រវត្តិរបស់ព្រះមហាក្សត្រថ្មីដោយបានបង្ហោះនៅលើ Facebook ។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ វាហាក់បីដូចជាមើលឃើញថា អាជ្ញាធរថៃគ្មានបំណង ឬការលើកទឹកលើកទឹកចិត្តណាមួយ ដើម្បីដាក់កំហិតការប្រើប្រាស់នៃច្បាប់ប្រមាថព្រះមហាក្សត្រនោះទេ។ ច្បាប់នេះគឺគ្រាន់តែមានផលប្រយោជន៍ផ្នែកនយោបាយសម្រាប់របបរាជានិយម និងរបបយោធាតែប៉ុណ្ណោះ។ ការចោទប្រកាន់ ការកាត់ទោស និងការគំរាមកំហែងនៃការធ្វើបត្យាប័ននឹងបន្តកើតមាននាពេលអនាគត៕
