Wednesday, June 17, 2015

Cambodia Foreign Affairs Protest Note No. 1418 MFA-IC/CL4 to the Embassy of the Socialist Republic of Vietnam Phnom Penh


កំណត់​ទូត​លេខៈ ​​​​១៤១៨ ​​​​កបទ.សអ/កស៊៤ របស់​​ក្រសួង​ការ​បរទេស និង​សហ​ប្រតិ​បត្តិការ​អន្តរជាតិ ជូន​ចំពោះ​​ស្ថាន​ទូត​នៃ​សាធារណ​រដ្ឋ​សង្គម​និយម​វៀតណាម

លេខៈ ​​​​១៤១៨  ​​​​កបទ.សអ/កស៊៤

ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា សូម​សំដែង​​គារវកិច្ច​ ជូន​ចំពោះ​ស្ថានទូតនៃសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមវៀតណាម និងមានកិត្តិយស​សូមទាញ​ការចាប់អារម្មណ៍របស់ស្ថានទូតដូចខាងក្រោមៈ
-          នៅក្នុងកំណត់ទូតរបស់ក្រសួងលេខ​ ១៣១៨ កបទ.សអ/កស៊៤ ចុះថ្ងៃទី​ ០៨ មិថុនា ២០១៥ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានស្នើសុំអោយរដ្ឋាភិបាលនៃសាធារណរដ្ឋ​សង្គមនិយម​​វៀតណាម បញ្ឈប់ការជីកដីធ្វើគ្រឹះសំរាប់ការសាងសង់ប៉ុស្តិ៍យោធានៅត្រង់ចំណុច​និយាមការ​​ WT-06065-07703 នៅជាប់ភូមិព្រែកស្បូវ ឃុំសំពៅពូន ស្រុកកោះធំ ខេត្តកណ្តាល កម្ពុជា។
-          នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំរបស់គណៈកម្មការចំរុះព្រំដែននៃប្រទេសទាំងពីរ នៅទីក្រុងហាណូយ ថ្ងៃទី ២៤​ មេសា ២០១៥ ភាគីកម្ពុជា​ បានស្នើសុំអោយភាគីវៀតណាមបញ្ឈប់​ការសាង​សង់​នេះ។
-          អាជ្ញាធរខេត្តកណ្តាល កម្ពុជា បានស្នើសុំអោយអាជ្ញាធរខេត្តអានយ៉ាង វៀតណាម នៅ​ថ្ងៃ​ទី ២១ មេសា ២០១៥ និងថ្ងៃទី ០៩ មិថុនា ២០១៥ អោយបញ្ឈប់សកម្មភាព​ទាំងនេះ។
-          ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរខេត្តអានយ៉ាងវៀតណាម នៅតែបន្តការសាងសង់ប៉ុស្តិ៍យោធា​ក្នុងទ្រង់​ទ្រាយ​​ធំ​ជាងមុន។
-          អាស្រ័យហេតុនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ស្នើសុំសារជាថ្មីចំពោះរដ្ឋាភិបាល​នៃសាធារណ​រដ្ឋ​សង្គមនិយមវៀតណាម អោយបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់នូវសកម្មភាពទាំងនេះ រហូតដល់​គណៈ​កម្មការចំរុះព្រំដែននៃប្រទេសទាំងពីរ បានបោះបង្គោលព្រំដែនក្នុងតំបន់នេះ​ ចប់ជា​ស្ថាពរ។
ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ សូមឆ្លៀតឧកាសនេះ​សំដែងសារជាថ្មី​ចំពោះស្ថានទូត នូវការគោរពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត។
ភ្នំពេញ, ថ្ងៃទី ១៧ ខែ មិថុនា​ ​​​ឆ្នាំ ២០១៥


លិខិតថ្លែងអំណរគុណ របស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ផ្ញើជូនឯកឧត្តមនាយកឧត្តមសេនីយ៍ រ៉ាអ៊ូល កាស្ត្រូ រ៉ូហ្ស លេខាបក្សទី១ នៃគណបក្សកុម្មុយនីស្តគូបា ប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋ និងក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រី នៃសាធារណរដ្ឋគូបា


សារលិខិតចូលរួមរំលែកទុក្ខ របស់ឯកឧត្តមនាយឧត្តមសេនីយ៍ រ៉ាអ៊ូល កាស្រ្តូ រ៉ូហ្ស លេខាបក្សទី១ នៃគណបក្សកុម្មុយនីស្តគូបា និងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋ និងក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋមន្ត្រី នៃសាធារណរដ្ឋគូបា ផ្ញើជូន សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន


គ្រួសារកុមាររងគ្រោះដោយលង់ទឹកស្លាប់ទាំង៣នាក់បងប្អូន នៅស្រុកសំរោង ខេត្តតាកែវ ទទួលអំណោយពីកាកបាទក្រហមកម្ពុជា



ប្រធាននាយ​កដ្ឋានគ្រប់​គ្រងគ្រោះមហ​ន្តរាយ កាកបាទ​ក្រហមកម្ពុជា ​លោក អ៊ុយ ​សំអាត នៅថ្ងៃទី១៧ ​ខែមិថុនា ​ឆ្នាំ២០១៥នេះបា​ននាំយកអំណោយ ​ជាគ្រឿងឧបភោគ ​បរិភោគ និងថវិ​កា ៣លានរៀល​ ទៅឧបត្ថម្ភ​ និងចូលរួម​រំលែកមរណ​ទុក្ខ ជូនក្រុម​គ្រួសារក្រីក្រមួយ​នៅស្រុកសំរោង​ ខេត្តតាកែវ​ ដែលជួបគ្រោះអ​កុសលកូនស្រី​ទាំង៣នាក់ បានលង់​ទឹកប្រឡាយស្លាប់​ព្រមគ្នា។​

លោក អ៊ុយ ​សំអាត ​បានលើកឡើងថា ​ក្រោយទទួលដំ​ណឹងដ៏ក្រៀមក្រំ​នេះ សម្តេចគ​ត្តិព្រឹទ្ធបណ្ឌិត​ ប៊ុន រ៉ានី​ ហ៊ុនសែន ​ប្រធានកាកបា​ទក្រហមកម្ពុជា​ បានចាត់​តាំងភ្លាមៗឲ្យ​រូបលោក ​និងមន្រ្តីកាក​បាទក្រហម​កម្ពុជា នាំយ​កអំណោយមនុស្សធ​ម៌របស់កាក​បាទក្រហមក​ម្ពុជា ទៅចែកជូនដ​ល់ក្រុមគ្រួសារ​សព ដើម្បីរំលែក​ទុក្ខលំបាកមួ​យចំនួន។ អំណោយដែ​លចែកជូនគ្រួសា​រសពនាពេ​លនេះរួមមាន៖​ អង្ករ១០០​ គីឡូក្រាម ​មី៥កេស ត្រីខ ៥០​កំប៉ុង ទឹកក្រូច ​៥កេស ទឹ​កបរិសុទ្ធ ​៥កេស និង​ថវិកា ៣លានរៀល។​

គួរបញ្ជាក់ថា ហេ​តុការណ៍ ​ដ៏គួរឲ្យសោក​សង្រេងនេះ បា​នកើតឡើងនាវេលា​ម៉ោងប្រមាណជិ​ត ៦ ល្ងាច​ ថ្ងៃទី១៥ ​ខែមិថុនា ​ឆ្នាំ២០១៥ ​ស្ថិតនៅចំណុ​ចប្រឡាយទឹកទួ​លក្បាលសែន ​ក្នុងភូមិសំរោ​ង ឃុំទ្រា ស្រុ​កសំរោង ខេ​ត្តតាកែវ ដោ​យកូនស្រីតូចៗ​ ចំនួន៣នាក់ ​ទី១- ឈ្មោះ​ ស៊ន រក្សា ​អាយុ ១១ឆ្នាំ​, ទី២- ឈ្មោះ ​ស៊ន លីនដា​ អាយុ ៧ឆ្មាំ និង ទី៣​- ឈ្មោះ ស៊ន ម៉ា​រី អាយុ ៥ឆ្នាំ​ បានលង់ទឹក​ប្រឡាយស្លាប់​ព្រមគ្នា នៅពេល​ដែលពួកគេនាំ​គ្នាទៅងួតទឹ​កក្នុងប្រឡាយ​ ខណៈឪជាប់​រវល់តែរ​កក្តាមនៅឯស្រែ​ ហើយបណ្តោ​យឲ្យកូនៗ​ដើរត្រឡប់ម​កផ្ទះមុន។
លោក នៅ​ ធា អាយុ ៣៦ឆ្នាំ ​មុខរបធ្វើស្រែ ​និងអ្នកស្រី ​លន ស ​អាយុ ៣៥ឆ្នាំ ជាឪពុក​ម្តាយកុមារី​រងគ្រៅទាំង​៣បានឲ្យដឹងថា​ នៅមុន​ពេលកើត ហេតុ កូ​នស្រីទាំង៣​នាក់របស់គា​ត់ បានតាម​ពួកគាត់ទៅរ​កក្ដាម នៅ​តាមភ្លឺស្រែ។ ​ក្រោយមកគាត់​បានឱ្យពួក​គេត្រឡប់ ទៅផ្ទះវិ​ញ ។ លុះពេល​គាត់ត្រឡប់ម​កផ្ទះវិញមិនឃើ​ញកូនក៏នាំគ្នា​ដើររក តែរក​មិនឃើញ ។ ដោយ​មានការសង្ស័យ​ ក៏បាននាំគ្នាទៅរ​កមើលក្នុងប្រឡា​យ ខាងលើ ទើបប្រទះ​ឃើញកូនលង់​ទឹក ស្លាប់ទាំងបី​នាក់ ទើបស្រែក​ឆោរឡោ ធ្វើឲ្យ​មានការភ្ញាក់ផ្អើល​តែម្តង៕

អត្ថ​បទ៖ ច័ន្ទ​ ទេវី​



សារលិខិតរបស់ឯកឧត្តម ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហោ ណាំហុង គោរពជូនសម្តេចអគ្គមហាពញាចក្រី ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា

ពលករខ្មែរចំនួន ២៣០នាក់ នឹងត្រឡប់មកកាន់កម្ពុជាវិញ បន្ទាប់ពីជាប់ក្នុងទូកនេសាទថៃនៅ ឥណ្ឌូនេស៊ី



យោងតាមលិ​ខិតរបស់ក្រ​សួងការបរ​ទេស និងសហ​ប្រតិបត្តិកា​រអន្តរជាតិ នៃព្រះរាជា​ណាចក្រកម្ពុជា ​ចេញផ្សាយនៅ​ថ្ងៃទី១៧ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ២០១៥ ​នេះ បាន​ឲ្យដឹងថា ពលករខ្មែ​រ ចំនួន​ ២៣០នាក់​ នៅកោះ អំបន់​ (Ambon) ប្រទេសឥណ្ឌូនេ​ស៊ី នឹងត្រឡប់​មកកម្ពុជាវិញ នៅវេលាម៉ោ​ង៦ព្រឹក​ ថ្ងៃទី១៨ ​ខែមិថុនា ​ឆ្នាំ២០១៥ស្អែកនេះ។
តាមការណែ​នាំរបស់ឯក​ឧត្តមឧបនាយ​ករដ្ឋមន្រ្តី ​ហោ ណាំហុង ​រដ្ឋមន្រ្តីការប​រទេស និងសហប្រ​តិបត្តិការអន្ត​រជាតិ ស្ថានទូត​កម្ពុជាប្រចាំប្រទេ​សឥណ្ឌូណេស៊ី បានជួប​ធ្វើការជាមួយ​សម្ព័ន្ធក្រុម​ហ៊ុន PT. Maribu Industries Group ដែលជាក្រុម​ហ៊ុនតំណាង​ភាគីម្ចាស់ទូក​នេសាទថៃ ក្នុ​ងការរៀបចំមាតុភូមិ​និវត្តន៍របស់ពលក​រខ្មែរ ចំនួន​២៣០នាក់ ពីកោះ អំបន់​ (Ambon)

លិខិតដដែលបា​នបញ្ជាក់ថា ​តាមការទាមទារ​របស់ស្ថានទូត​កម្ពុជា ក្រុមហ៊ុននេះ​បានជួលយន្តហោះ១​គ្រឿងប្រភេទ ​Boeing 737-900 ER ​អាចផ្ទុកពលករ​ខ្មែរចំនួន ២១៣នាក់ ​ដែលនឹងចេញដំ​ណើរពីកោះ ​អំបន់ ប្រទេសឥ​ណ្ឌូណេស៊ី ​មកដល់ភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី ​១៨ ខែ ​មិថុនា ឆ្នាំ ​២០១៥ ​វេលាម៉ោង ០​៦:០០ នាទីព្រឹក ហើយចំណែ​កឯពលករខ្មែរ​ ដែលនៅសល់ចំនួន​ ១៧ នាក់ផ្សេង​ទៀត ក្រុមហ៊ុនបាន​រៀបចំឲ្យធ្វើដំ​ណើរតាមជើងយន្តហោះ ​AK 534​ ពីកូឡាឡំពួរ​ មកដល់ភ្នំពេញ ​នៅថ្ងៃទី ១៨​ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ២០១៥ ​  វេលាម៉ោង​ ១៥:៥៥ ​នាទី ។

សូមបញ្ជាក់ថា ​តាមការទាមទា​ររបស់ស្ថានទូ​តកម្ពុជាប្រចាំ​នៅប្រទេសឥ​ណ្ឌូនេស៊ី ក្រុមហ៊ុនបានដោះ​ស្រាយប្រាក់បៀវត្សរ៍ ​ ជូនពលករខ្មែរ​ទាំង ២៣០​នាក់នេះរួចហើ​យ៕

អត្ថបទ៖ ​ច័ន្ទ ទេវី​

លិខិតថ្លែងអំណរគុណ របស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ផ្ញើជូនឯកឧត្តម Mohammad Hamid Ansari អនុប្រធានាធិបតី និងជាប្រធានសភាជាន់ខ្ពស់សាធារណរដ្ឋឥណ្ឌា


សារលិខិតចូលរួមរំលែកទុក្ខ របស់ឯកឧត្តម Mohammad Hamid Ansari អនុប្រធានាធិបតី និងជាប្រធានសភាជាន់ខ្ពស់ សាធារណរដ្ឋឥណ្ឌា ផ្ញើជូន សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន


បទអត្ថាធិប្បាយ៖ ដោយ រត្ន័ សណ្ដាប់, បើមិនហ៊ានស្បថ កុំបំពានច្បាប់ និងក្រមសីលធម៌!

នាដើម​ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៥ លោក សម រង្ស៊ី​​ ប្រធាន​គណ​បក្ស​សង្រ្គោះ​ជាតិ​បន្ទាប់ពី​ចុះ​យន្ដ​ហោះ​ត្រទ្បប់​ពី​ក្រៅប្រទេស ​ឆ្លើយ​ទៅកាន់​អ្នកសារព័ត៌មាននៅវាលយន្ដហោះ​​យ៉ាង​ហៃថា​ «ខ្ញុំ​មិន​ខ្លាច​នឹ​ង​សម្បថទេ​ តែ​សុំ​រាប់​សន្លឹក​ឆ្នោត​ទ្បើ​ងវិញ​សិន» នេះ​គឺជាភាសា​ឆ្លើ​យ​តប​ទៅនឹង​​សម្ដេច​នាយក​រដ្ឋ​មន្រ្ដី ហ៊ុន សែន​ ដែល​បាន​ប្រកាសថ្មីៗ គឺ​​បបួល​លោក សម រង្ស៊ី ទៅស្បថមុខ​ព្រះអង្គ​ដង​កើ​​ ពីបទដែល​​​ចោទថា​ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា​ លួច​សន្លឹកឆ្នោត។​
អ្នកវិភាគ​នយោបាយក្ដី អ្នកប្រកប​អាជីពខាងច្បាប់​ក្ដី ក្រោយ​ពី​បាន​ស្ដាប់​នូវ​ភាសា​នេះ​ គេយល់​ថា​ មេដឹកនំា​គណបក្ស​ប្រឆំាង​កំពុង​បន្ទាបបន្ថោកខ្លួន​ឯង​ និង​បន្ទាប​បន្ថោក​អ្នក​ដែល​បាន​បោះ​ឆ្នោត​ឲ្យ​គណបក្ស​ខ្លួន​កាល​ពី​ខែកក្ដដា ឆ្នាំ២០១៣​កន្លងទៅ​​ គេ​យល់ថា​ លោក សម រង្ស៊ី​ មិនសមធ្វើជា​មេដឹកនំា​ ​​គឺ​និយាយ​ឲ្យ​ខ្លី​ គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ​មិនអាចដឹកនំាប្រទេស​នោះ​ទ្បើយ។​
ជាការ​​ច្បាស់ណាស់ ប្រធាន​គណបក្សរូបនេះ​មិន​ទាន់បាន​​ដឹកនំា​ប្រទេស​ផង​ បែរ​ជា​វង្វេងវង្វាន់ មិន​ស្គាល់អ្វី​ជា​ច្បាប់​នីតិរដ្ឋ​ មិនស្គាល់អ្វីជាក្រមសីលធម៌របស់​ប្រជាជាតិ​។​ ដូចនេះ​ យើង​សូម​​យក​​ឱកាស​​នេះ ​សរសេរ​អត្ថបទ​ជួយ​ពន្យល់​មេដឹកនំា​គណបក្សរូប​នេះ​ ពីដំណើរការ​នៃការ​ប្រព្រឹត្ដ​​ទៅ​ការ​បោះ​​​ឆ្នោត​​​និងការ​ពាក់​ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​ក្រម​សីល​ធម៌​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​​​ដែល​ប្រកាន់​ជំនឿលើការ​ស្បថស្បែ​។
ទីមួយ​ អំ​ពីដំណើរការ​ប្រព្រឹត្ដ​ទៅ​នៃ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​សកល​៖​ នៅ​កម្ពុជា​ក៏ដូច​ជា​ប្រទេស​នានា​​លើ​សកល​លោក ដែលបាន​​គោរព​នូវ​របប​ប្រជា​ធិប​តេយ្យ​ ពិសេសចាប់​តំាង​ពីកិច្ច​ព្រមព្រៀង​ទីក្រុងប៉ារីស​បាន​​បញ្ចប់នៅវិបត្ដិនយោបាយ​​​ បញ្ចប់ជម្លោះ​ខ្មែរ​គ្នាឯង​នៅឆ្នាំ​១៩៩១​។​ កម្ពុជា​បាន​ឆ្លង​កាត់​​ការបោះ​ឆ្នោត​​​​​សកល​​ចំនួន​៥លើក​។
ការបោះឆ្នោត​សកល​៤លើកជាបន្ដបន្ទាប់​​ទៀត និងការបោះឆ្នោតចុងក្រោយ​​ឆ្នាំ​២០១៣​នេះ គេ​ឃើញថា​មានចម្រួងច​ម្រាស់ជាទីបំផុត​ ដោសារ​អ្នកដឹកនំាបក្សប្រឆំាង​មិនព្រម​​ទទួលយក​លទ្ធ​ផល​គឺ ក្រុមបក្សប្រឆំាង​មិនទទួលស្គាល់នូវឆន្ទៈភាគច្រើន ដែលមាន​ជាង៣លាន​២សែនសម្លេង​ ​ផ្ដល់ការ​ទុក​​​ចិត្ដ​​ជូន​គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា រីឯ​អ្នកផ្ដល់ទំនុក​ចិត្ដ​ដល់គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ​មានត្រឹមតែ​​ចំនួន​ជាង​​២លាន៩សែន​សម្លេងប៉ុណ្ណោះ​។​ គណៈ​កម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត «គ.ជ.ប.» បានទុក​ឱកាស​ឲ្យមានការ​តវ៉ា។ ក្រុម​ប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញបាន​ធ្វើការ​ពិចារណា ​យល់​ឃើញ​ថា​ការទាមទារ​នៃពាក្យ​បណ្ដឹង​​ទំាងនោះ​ពុំមានមូលដ្ឋានគ្រឹះ ដើម្បីប្ដូរ​លទ្ធផល​ដែល​ប្រកាស​ចេញ​ដោយ​ «គ.ជ.ប.» នោះបាន​ទ្បើយ​។​
អ្នកវិភាគ​នយោបាយ​គេបាន​លើក​ទ្បើងថា​ ការទាមទារ​បែប​ទ្បាំប៉ាប្រឆំាងនៅ​ឆ្នាំ២០១៣ និង២០១៤​ ​គឺមិនគ្រាន់តែ​បំពានឆន្ទៈរបស់ «អ្នកភាគច្រើន»​ ដែល​ខ្លួនឯង​ជា​ «អ្នក​ភាគតិច» គឺថែម​ទំាង​បានបំពានការងារ​សមត្ថភាពមន្រ្ដី​ដែលខ្លួនបាន​ចាត់តំាង​នៅ​គ្រប់​ស្ថានីយ៍​បោះឆ្នោត​នៅទូទំាង​ប្រទេស​ដែល​មានចំនួន​១៦៣​៣ឃុំ/សង្កាត់​ ដែលមាន​ស្ថានីយ៍​បោះ​ឆ្នោតចំនួន១៩០០៩កន្លែង​ អ្នកទំាងនោះ​សុទ្ធ​​​តែបាន​ចុះហត្ថលេខា​ក្រោយ​​​ពីពិនិត្យ​ជាក់ស្ដែង​នៅនឹ​ង​កន្លែង​ នូវ​​ដំណើរការ​បោះឆ្នោតយ៉ាង​ហ្ម៉ត់​ចត់ ចាប់ពីម៉ោង​៧ព្រឹក​រហូតដល់ម៉ោង​៣រសៀល​ ជាមួយ​មន្ដ្រី​តំណាង​​គណបក្សប្រគួតប្រជែង​នានា។
យើងសូម​សួរថា តើនៅ​ថ្ងៃបោះឆ្នោត​​មាន​ព្រឹត្ដិការណ៍នានា ដែល​មិន​ប្រក្រតី ផ្ទុះ​ចេញ​ប៉ុន្មានកន្លែង​ តើ​​មាន​ការ​ប្រទូស្ដរ៉ាយគ្នា​ប៉ុន្មាន​កន្លែង តើមានការបង្ខិត​​បង្ខំ​ឲ្យ​មន្រ្ដី​​តំណាង​បក្សប្រឆំាង​ឲ្យចុះ​ហត្ថ​លេខាប៉ុន្មានស្ថានីយ៍? ។ល។​
​​យោងលើព្រឹត្ដការណ៍ទំាងនេះ​ ក្រុម​អ្នកសង្កេតការណ៍​អន្ដរ​ជាតិបានប្រកាសថា​ ​ដំណើរការ​បោះឆ្នោត​បាន​​ប្រព្រឹត្ដ​ទៅ​ក្នុងបរិយាកាស​សុខសន្ដិភាព​ ​គ្មានការកៀបសង្កត់​ គ្មាន​ជ្រៀកជ្រែក​ពី​បក្ស​នយោបាយ​ណាទ្បើយ​ ហើយ​ដែល​លទ្ធផល​គឺអាចទទួលយកបាន។​
ក្នុងបរិការនេះហើយ​ ទើប​ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ​បានទាត់ចោល​ពាក្យ​បណ្ដឹងទំាង​អម្បាល​​ម៉ាន​​របស់បក្ស​ប្រឆំាង​។
នរ​ណា​ក៏​គេ​ដឹង​ថា​ ​ក្រុម​បក្សប្រឆំាង​បាន​យល់ដឹងពីរបៀបការ​ធ្វើ​បដិវត្ដ​ន៍​ពណ៌​នៅ​បណ្ដា​ប្រទេស មួយ​ចំនួន​ដូចជា​ ទុយនេស៊ី លីប៊ី យេនមេន ដែល​លទ្ធផលគឺ​ប្រទេសទំាងនេះធ្លាក់ចូលក្នុង​សង្រ្គាម​ស៊ីវិល មកដល់សព្វថ្ងៃ​។ ចម្លង​​តាម​​បទពិសោធន៍​​នេះ​ ​ បក្ស​​ប្រឆំាង​នៅកម្ពុជា​បាន​​កេណ្ឌ​មនុស្ស ​ធ្វើជា​​មហា​បាតុកម្ម​ក្ដុង​ក្ដំាង ​​រហូតក្លាយ​ដល់​មាន​បំណង​​ប្រឆំាង​ផ្ដួល​រំលំ​រដ្ឋាភិបាល​ ស្រែក​អាក្រោស​ពេញ​ទី​ក្រុង​​ភ្នំពេញ​ឲ្យ​ប្រមុខ​​​​រដ្ឋាភិ​បាល​​ចុះចេញ​ពីដំណែង​ ដែលទី​បញ្ចប់​ អ្នក​ដែល​ធ្វើ​បាតុកម្ម អ្នក​ដែល​គំាទ្រ​បក្ស ប្រឆំាង​មានការ​នឿយណាយ​ ដោយ​សារ​ខាតបង់ទ្រព្យ​សម្បត្ដិ​​របស់ខ្លួន ម្យ៉ាងវិញទៀត​ ពួកគេយល់ ច្បាស់ថា​ ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញគឺជាតុលាការចុងក្រោយ​កាត់សេចក្ដី​តាមសេចក្ដីប្រកាស​របស់​​ «គ.ជ.ប.»។
ទីពីរ ការស្បថ​ស្បែ​គឺជាក្រមសីលធម៌៖ ចំពោះការលើកទ្បើងរបស់​សម្ដេចនាយករដ្ឋមន្រ្ដី ហ៊ុន សែន​ ​ឲ្យ​ លោក សម រង្ស៊ី ស្បថនោះ​ ដែលពាក្យ​​នេះបើ​ស្ដាប់ហាក់គួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើល​ ប្រសិន​​បើ​ស្ដាប់​ហើយ​មិន បាន​​ពិចារណា។​
នៅបស្ចឹមប្រទេស​ដែលជាបិតា​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​ បិតាខាង​​មាន​ប្រព័ន្ធច្បាប់ ​ពិសេស​នៅសហ​​​​រ​ដ្ឋអាមេរិក ​ ​មុនចូលកាន់​ដំណែង​ជា​ផ្លូវការ  ប្រធានាធិបតី​​តែងតែ​លើក​ដៃស្ដំា​ស្បថ​​នៅ​ចំពោះមុខ​ប្រធានតុលាការ​កំពូល​ នៅចំពោះ​មុខ​ថ្នាក់ដឹកនំា​ជាន់ខ្ពស់​​របស់​ប្រទេស​រាប់រយនាក់​ ពាក្យ​មួយឃ្លា​សំ​ខាន់ បំផុត​ថា​ «ខ្ញុំសូម​ស្បថជាមហោទ្បារិក​ថា ខ្ញុំនឹងដឹក​នំា​ប្រទេស​ឲ្យបាន​ត្រឹមត្រូវ​ប្រកបដោយ​សច្ចធម៌ និង ការពាររដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់សហរដ្ឋ​អាមេរិក​»​ ។
ក្នុង​​ន័យ​​​នេះ​ យើងសូមសួរថា​ តើ​លោក សម រង្ស៊ី​ ដែលមាន​សញ្ជា​តិ​បារំាង​ រៀនសូត្រនៅស្រុក​បារំាង​តំាងពីវ័យក្មេង​ ​យល់ច្បាស់​ពី​ការ​គ្រប់​គ្រង​រដ្ឋ តែ​លោក​បែរជាឆ្លើយទំាង​បំពាន​ទៅនឹងការបបួលស្បថ​​ ​របស់​សម្ដេច​នាយករដ្ឋមន្រ្ដី​ ហ៊ុន សែន​ ទៅវិញ​។​
ច្បាប់​ជានីតិក្រម ដែលតម្រង់​ជួរ​ពលរដ្ឋ​ឲ្យគោរព​នូវកាតព្វកិច្ច​របស់ខ្លួន​ រី​ឯការ​ស្បថគឺជា​​ក្រមសីលធម៌​របស់មនុស្សជាតិ​ ចំពោះ​អ្វី​ដែល​ខ្លួន​បាន​ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់​ដល់​អ្នក​ដទៃ។​ ព្រោះថា​ អស់​រយៈ​ពេល​រាប់រយ​ពាន់​ឆ្នាំមកហើយ នរណាក៏ដឹង​ដែរ​ថា មនុស្ស​ម្នាក់ៗ​តែង​តែ​​ខិត​ខំ​ព្យាយាម​រំលោភ​លើ​អ្នក​ដទៃ មិនគោរព​សិទ្ធិ​អ្នកដទៃ ធ្វើអ្វី​ក៏ដោយ​ចង់ឈ្នះ​គេ រស់នៅ​ប្រសើរជាង​គេ។​​ ការ​ដែលមនុស្សម្នា​ក្នុង​សង្គម​ ឬអ្នកនយោបាយ​ ឬអ្នកដឹកនំា​រដ្ឋ​រំលោភ​លើ​អ្វីដែល​​បានចែង​ដោយ​ក្រឹត្យ​ក្រម​នីតិរដ្ឋ​ គេត្រូវតែ​ងាក​​ទៅរក​ក្រមសីលធម៌​ដែល​គ្រប់គ្រង​ដោយ «តុលាការ​សតិសម្បជញ្ញៈ» (Tribunal de conscience) ដែល​​ជា​ក្រមកំពូល​នៃជំនឿរបស់​ប្រជាជន​ នឹងអ្នក​ដឹកនំា​គឺថា «ត្រូវ​ស្បថ»​ នេះឯង។​
ដូចេ្នះ​បើលោក សម រង្ស៊ី បដិសេធ​​នូវរាល់ការ​លើកទ្បើង​​របស់សម្ដេចនាយករដ្ឋមន្រ្ដី​ក្នុង​ការ​​នំា​គ្នា​​ទៅស្បថ​ បាន​ន័យថា​ លោក សម រង្ស៊ី គឺជាអ្នកនយោបាយ​ដែលបានទាត់ចោល​ទំាងស្រុង​នូវ​​ក្រម​សីលធម៌របស់មនុស្សជាតិ​ មិនខុសពីចរិកមេដឹកនំារបស់​ខ្មែរក្រហមទ្បើយ។
ជាសរុប​ ចំ​ពោះ​អ្វី​ដែលសម្ដេច​នាយករដ្ឋមន្រ្ដី បបួល​លោក សម រង្ស៊ី ទៅស្បថនោះ​ ព្រោះថា​​ពាក្យសម្បថនេះ គឺជាមាគ៌ា​ឆ្ពោះទៅ​រក​​ក្រម​សីលធម៌របស់មនុស្ស​ជាតិ​  ​ខណ:ដែល​គេមិន​ទទួលស្គាល់​នូវ​ដំណើរ​នីតិវិធី​ច្បាប់​របស់​​រដ្ឋនោះ​ គឺគេចំា​​បាច់ងាកទៅរក​ក្រម​សីលធម៌ ​ដែល​ជា «តុលាការ​សតិសម្ប​ជញ្ញៈ​​» ​គឺ​តាម​រយៈ​​​ការ​ស្បថនេះឯង ទោះ​បី​ជាអ្នកនោះមា​នះ​មិន​ជឿក៏ដោយ​  ក៏​ពាក្យ​សម្បថ​នេះ​បាន​ដាស់​តឿន​​សតិ​សម្បជញ្ញៈ​​របស់គេ​ឲ្យដឹងខ្លួនជាប់ជានិច្ច​​​ថា​ «​​​គេ​​មាន​កំហុស​​ដិតជាប់​ក្នុង​​ខ្លួន ​​ក្នុងអារម្ម​ណ៍​ ​​​​​​​​ជានិច្ច​​​»៕​​​​ ​

ប្រមុខ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ចង់​ឃើញ​ការ​បណ្តាក់​ទុន​ពីរដ្ឋ​សមាជិក​សហភាព​អឺរ៉ុប និង​ជម្រុញ​​ការនាំ​​ចេញ​​ពីកម្ពុជា ទៅកាន់ទីផ្សា​រអឺរ៉ុប


សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះ​រាជាណាចក្រ​កម្ពុជាយល់​ឃើញថា ការ​បណ្តាក់​ទុនពីរដ្ឋសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុប ហើយនឹង​បន្តជម្រុញ​ការ​នាំចេញពីកម្ពុជា ទៅ​កាន់​ទីផ្សារអឺរ៉ុប ជា​កិច្ច​ការ​ដ៏​មាន​សារៈសំ​ខាន់​។
សម្តេចតេជោ​ បាន​មាន​ប្រសាសន៍ថា ក្នុងបេសកកម្មរបស់ឯកឧត្តម ហ្រ្វង់ហ្វ័រកូតាំង ឯកអគ្គ​រដ្ឋ​​ទូត​សហ​ភាពអឺរ៉ុបបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនង ទ្វេ​ភាគី​រវាង​កម្ពុជា និងសហ​ភាព​អឺរ៉ុប ។
ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានលើកឡើង​នូវបញ្ហាទាំង​អស់នេះ ក្នុងឱកាស​ដែល​សម្តេច បានអនុញ្ញាតឱ្យឯកឧត្តម  ហ្សង់ ហ្វ្រង់​ហ្វ័រកូតាំង (Jean François Cautain​ ) ឯក​អគ្គ​រដ្ឋ​ទូត នៃ​សហភាពអឺរ៉ុប​ប្រចាំនៅ​កម្ពុជា ចូលជួបសំដែងការគួរសម និង ជំរាបលា នៅវិមានសន្តិភាព​ទីស្តីការ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​នាព្រឹកថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា​ ​ក្នុង​ខណៈ​ដែល​ឯក​ឧត្តម​​បាន​បញ្ចប់​អាណត្តិ​បេសកកម្មការទូតនៅកម្ពុជា។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានមានប្រសាសន៍ថា អ្វីដែល​សម្តេច​ចង់ឃើញ គឺការ​បណ្តាក់ទុនពីរដ្ឋសមាជិក សហភាពអឺរ៉ុប ហើយនឹងបន្ត​ការការនាំចេញពីកម្ពុជា ទៅកាន់​ទីផ្សារអឺរ៉ុប។ សម្តេចបានមាន​ប្រសាសន៍ថា ក្នុងបេសកកម្មរបស់ឯកឧត្តម ហ្រង់​ហ្វ័រ​កូតាំង ឯកអគ្គរដ្ឋទូត​សហភាពអឺរ៉ុបបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនង ទ្វេ​ភាគី​រវាង​កម្ពុជា និងសហភាពអឺរ៉ុប ។​ ដោយឡែកទាក់ទិនអំពីច្បាប់អង្គការ និងសង្គមស៊ីវិល ឯកឧត្តម​​​ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហភាពអឺរ៉ុប​ បានលើកឡើងថា ដោយសារកម្ពុជាជាប្រទេស​ឯករាជ្យ កម្ពុជាអាចសម្រេចបានច្បាប់អង្គការ និងសង្គមស៊ីវិល  ដែលគាំទ្រអង្គការ​និង​សង្គម​ស៊ីវិល​ស្រប​ច្បាប់​នៅ​កម្ពុជា ហើយឯកឧត្តមបានសំដែងនូកវការគាំទ្រចំពោះ កម្ពុជាដែល​បង្កើត​ច្បាប់ អង្គការ និង​សង្គម​ស៊ីវិល នេះឡើង ។

សម្តេចតេជោ បានមានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជាបានព្រាងច្បាប់អង្គការ និងសង្គមស៊ីវិលនេះ តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៥មកម៉្លេះ ហើយបានបន្តរៀប​ចំជា​បន្តបន្ទាប់ដែលរហូតមកដល់ចុងក្រោយនេះ បានប្រជុំគណៈរដ្ឋមន្ត្រី​ដើម្បីកែ​លម្អ​ច្បាប់នេះជាច្រើន។ ដូច្នេះគឺមានភាពចាំបាច់ពីរ ទី១‑គឺ​ដោយ​សារ ធម្មនុញ្ញកម្ពុជា បានកំណត់ និងទី២ ភាពចាំបាច់សម្រាប់គ្រប់គ្រង ច្បាប់អង្គការ​ក្រៅ​​រដ្ឋា​ភិបាលនេះ ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីឱ្យអង្គការទាំង​ឡាយ​នៅកម្ពុជា មានច្បាប់​គ្រប់គ្រាន់ ។
ក្នុងជំនួបសម្តែងការគួរសម​​នោះដែរ ឯកឧត្តម ហ្វ្រង់ហ្វ័រកូតាំង បានជំរាបសម្តេចតេជោ ថា ឯកឧត្តមបានមកកម្ពុជា កាលពី២០ឆ្នាំមុន ហើយ៣ឆ្នាំចុងក្រោយ​​នៅកម្ពុជា​ឯកឧត្តម​បាន​មើលឃើញប្រទេសកម្ពុជា មានការរីកចំរើនលើ​គ្រប់វិស័យ រួមទាំងវិស័យនយោបាយ និងលទ្ធិ​​ប្រជា​ធិបតេយ្យ​នៅកម្ពុជា ជាពិសេស​នៅចុងក្រោយនេះ គឺវប្បធម៌សន្ទនា ។ ​ហើយចំពោះមុខ ​វិស័យសេដ្ឋកិច្ច​ មានការរីកចំរើន ហើយការនាំ​ចេញ​ពីកម្ពុជា ទៅកាន់​ទីផ្សារអឺរ៉ុបដែល​ជា​ទីផ្សារ​ធំជាងគេ គឺមាន​ការ​កើនឡើង រហូតដល់១០ដង​ដែលមានទឹកប្រាក់​រហូតដល់​រាប់ពាន់​លានដុល្លារ។ ឯកឧត្តម បាន​គូស​ផងដែរថា សហភាពអឺរ៉ុប បានចូលរួម​ការងារជា​មួយ​នឹង​រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ​។ ទន្ទឹមនេះ ឯកឧត្តមមានការសប្បាយ​រីករាយដែលបា​នឃើញមាន​វប្បធម៌​សន្ទនា​រវាងគណបក្សនយោបាយទាំងពីរ ដែលធ្វើឱ្យលទ្ធិប្រជាធិប​តេយ្យកាន់​តែល្អ ហើយឯកឧត្តមបញ្ជាក់ថា ដោយសារតែ​នយោ​បាយ​ឈ្នះ‑ឈ្នះ​របស់​សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋ​មន្ត្រី ទើបធ្វើឱ្យកម្ពុជា មានការរីកចំរើនលើផ្នែកនយោ​បាយ​ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ៕



សម្តេច​តេជោ អញ្ជើញ​ពិនិត្យ​ដំណើរ​ការ​នៃការ​សាង​សង់​មេន បូជា​សព​សម្តេច​អគ្គ​មហា​ធម្ម ពោធិសាល ជា ស៊ីម នៅមុខ​វត្តបុទុមវតី

សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និង អនុប្រធានគណៈកម្មាធិការរៀបចំពិធីបុណ្យសព បានអញ្ជើញត្រួតពិនិត្យទីតាំង សាង​សង់​មេនបូជាសពសម្តេចអគ្គមហាធម្មពោធិសាល ជា ស៊ីម ប្រធានព្រឹទ្ធ​​សភាជាតិ នៃព្រះរាជា​ណា​ចក្រកម្ពុជា និងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅមុខវត្តបុទុមវតី ខណ្ឌដូនពេញ រាជធានីភ្នំពេញ នៅរសៀលថ្ងៃទី១៥ ខែមិថុនា ​​​។   
នៅក្នុងឱកាសនៃការអញ្ជើញចុះត្រួតពិនិត្យដល់ទីកន្លែង នៃការសាងសង់មេនបូជាសព​សម្តេចអគ្គមហាធម្មពោធិសាល ជា ស៊ីម សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តី បានពិនិត្យយ៉ាងយក​ចិត្តទុកដាក់ទៅលើគំរោងប្លង់មេ ដែលរៀបចំរចនាដោយក្រុមហ៊ុនសំណង់។ តាមរយៈនោះដែរ​សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តី បានស្នើដល់ក្រុមហ៊ុនសំណង់ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់រៀបចំ កសាង​មេនបូជាសពស្របតាមរចនាបទខ្មែរ និងមានលក្ខណៈបច្ចេកទេសរឹងមាំ។ ជាមួយគ្នានេះសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តី​ បានដាក់នូវវិធានការមុតមាំ ដល់ក្រុមហ៊ុនសាងសង់ធ្វើយ៉ាងណា ខិតខំសាងសង់មេនបូជាសពសម្តេចអគ្គមហាធម្មពោធិសាល ជា ស៊ីម ឲ្យបានហើយ​រួចរាល់​ទៅតាមពេលវេលាដែលបានគ្រោងទុក ពិសេសត្រូវរៀបចំកសាងនូវសោភណ​ភាពឲ្យមាន​លក្ខណៈ​ស្របបំព្រង និងប្រកបទៅដោយការទាក់ទាញ សក្តិសមទៅនឹងកត្តិនាមដ៏ឧត្តង្គ​ឧត្តម​របស់សម្តេចអគ្គមហាធម្មពោធិសាល ជា ស៊ីម ដែលក្នុងមួយជីវិតរបស់សម្តេច សម្តេចបានបូជានូវកម្លាំងកាយ កម្លាំងចិត្ត ប្រាជ្ញាស្មារតី បូជាសាច់ស្រស់ ឈាមស្រស់ ក្នុងការបំរើជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្ររហូតដល់ដំណាក់កាលចុងក្រោយដែលគ្មានការវិលត្រឡប់វិញបាន​នោះ។
សូម បញ្ជាក់ដែរថា មេនបូជាសពសម្តេចអគ្គមហាធម្មពោធិសាល ជា ស៊ីម ត្រូវបាន​ក្រុម​ហ៊ុនសំណង់ បានខិតខំកសាងយ៉ាងសំរិតសំរាំង ស្របទៅតាមស្តង់ដានិងរចនាបទខ្មែរ ពិសេស​​ការសាងសង់នូវសោភណភាពនៅ ជុំវិញបរិវេណនៃទីកន្លែងបូជាសព តាមរយៈការ​តុបតែងភ្លើងពណ៌ផ្កាភ្ញីផ្សេងៗ។ បើតាមការអះអាងពីក្រុមហ៊ុនសាងសង់បានឲ្យដឹងថា មេន​បូជា​សពដែលបានសាងសង់រយៈពេលជិត១សប្តាហ៍មកនេះ រាល់សំណង់ដែលជាផ្នែករឹង​ស្ទើរ​តែបញ្ចប់ការងារសាងសង់រួចរាល់ហើយ នៅឡើយតែការតុបតែងលំអនិងការកែសំរួល​នៅតាមបណ្តាផ្នែកមួយចំនួន នៃទីតាំងបូជាសពទាំងមូល។ តំណាងក្រុម​ហ៊ុនក៏​បាន​បញ្ជាក់​ដែរថា រាល់សំណង់ទាំងអស់នៃការដ្ឋានសាងសង់មេនបូជាសព សម្តេចអគ្គ​មហា​ធម្មពោធិ​សាល ជា ស៊ីម នឹងបញ្ចប់ទៅតាមពេលវេលាដែលបានគ្រោងទុក។  សូមបញ្ជាក់​ដែរ​ថា សម្តេច​​អគ្គមហាធម្មពោធិសាល ជា ស៊ីម ប្រធានព្រឹទ្ធសភានិងជាប្រធានគណបក្សប្រ​ជាជន​កម្ពុជា បានទទួលមរណភាពកាលពីវេលាម៉ោង៣និង៤៥នាទី រសៀលថ្ងៃទី៨មិថុនាឆ្នាំ២០១៥ ក្នុងជន្មាយុ៨៣ឆ្នាំ ដោយរោគាពាធ។
សពសម្តេចអគ្គមហាធម្មពោធិសាល ជា ស៊ីម បាន​ប្រារព្ធតម្កល់ធ្វើបុណ្យតាមប្រពៃណីជាតិ និងត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យគណៈប្រតិភូជាន់ខ្ពស់ជាតិ អន្តរជាតិ ចូលគោរពវិញ្ញាណ​ក្ខន្ធ​ពីថ្ងៃទី​១០ ខែមិថុនា រហូតដល់ថ្ងៃទី១៩ ខែមិថុនា ជាមួយគ្នានេះ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានចេញនូវអនុក្រិតដោយកំណត់យកថ្ងៃទី១៩មិថុនា ជាថ្ងៃបុណ្យកាន់ទុក្ខជាផ្លូវការ ចំពោះសពរបស់សម្តេច​អគ្គមហាធម្មពោធិសាល ជា ស៊ីម ប្រធានព្រឹទ្ធសភា និងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ សូមបញ្ជាក់ដែរថា សពសម្តេចអគ្គមហាធម្មពោធិសាល ជា ស៊ីម នឹងប្រារព្ធពិធីដង្ហែ ចាក​ចេញ​ពីភូមិគ្រឹៈចំការមន មកប្រារព្ធពិធីបូជាសពជាផ្លូវការនៅថ្ងៃទី១៩ ខែមិថុនាឆ្នាំ២០១៥ នៅសួន ឧទ្យានមុខវត្តបុទុមវតី រាជធានីភ្នំពេញ។ 
ក្នុងការសាងសង់មេនបូជាសព និងទីតាំងនៃកន្លែង​ប្រារព្ធពិធីបូជាសព សម្តេចអគ្គមហាធម្មពោធិសាល ជា ស៊ីម រហូត​មកដល់​ពេល​នេះ ជិតបញ្ចប់ការសាងសង់១០០%ហើយ។
សូមបញ្ជាក់ដែរថា ក្នុងសារលិខិតរបស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រមុខ​នៃរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលបានធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃទី៨មិថុនា បានចាត់ទុកថា មរណភាព​របស់សម្តេចអគ្គមហាធម្មពោធិសាល ជា ស៊ីម ប្រធានព្រឹទ្ធសភា និងជាប្រធានគណបក្ស​ប្រជាជនកម្ពុជា គឺជាការបាត់បង់ដ៏ធំធេងរបស់សង្គមជាតិកម្ពុជាទាំងមូល។ សម្តេចតេជោ​មានជំនឿយ៉ាងមុតមាំថា ប្រជាជនកម្ពុជាគ្រប់រូបនឹងចងចាំជានិច្ច នៅក្នុងក្រអៅបេះដូង នូវ​គុណូបការៈដ៏ប្រពៃថ្លៃថ្លារបស់សម្តេចចំពោះជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្រ និងមាតុភូមិ​ជាទី​ស្នេហា នៃយើង ដែលនេះគឺជាគំរូវីរភាពដ៏ឧត្តុង្គឧត្តមបំផុត សម្រាប់ប្រជាជាតិខ្មែរទាំង​មូល​ចង​ចាំមិនអាចបំភ្លេចបាន ៕