យោងតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍ របស់សម្ព័ន្ធយុវជនកម្ពុជា ចុះថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៥ បានលើកឡើងថា កម្ពុជាកំពុងតែបោះជំហ៊ានយ៉ាងស្វាហាប់លើការពង្រឹងនីតិរដ្ឋដែលជាមូលដ្ឋានគ្រិះរឹងមាំនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដែលពិភពលោកទាំងមូលបានដឹងយ៉ាងច្បាស់ណាស់ថា លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជាប្រជាធិបតេយ្យ ដែលមានការធានាយ៉ាងច្បាស់ថា រាជរដ្ឋាភិបាល គឺជាតំណាងយ៉ាងពិតប្រាកដរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែល ក៏បានបញ្ជាក់ថា ដោយយល់ច្បាស់អំពី មាត្រា ៤២ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលបានចែងពីការផ្ដល់សិទ្ធិសេរីភាព ជូនដល់ពលរដ្ឋក្នុងការបង្កើតសមាគម ឬ គណបក្សនយោបាយ តែសិទ្ធិនេះត្រូវកំណត់ក្នុងច្បាប់។ អនុលោមតាមមាត្រាខាងលើប្រទេសកម្ពុជា រហូតមកទល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះមានអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ទាំងអង្គការក្នុងស្រុក ទាំងអង្គការអន្តរជាតិ និងសមាគម ដល់ទៅជាង ៥០០០ អង្គការ-សមាគម ប៉ុន្តែកម្ពុជានៅមិនទាន់មានច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងអង្គការសង្គមស៊ីវិលក្រៅរដ្ឋាភិបាលនៅទ្បើយ។
សម្ព័ន្ធយុវជនកម្ពុជាយល់ឃើញថា ដើម្បីការពារសន្តិភាព និងស្ថេរភាពជាតិផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាពលរដ្ឋ រាជរដ្ឋាភិបាលមានកាតព្វកិច្ចពេញលេញ ក្នុងការព្រាងច្បាប់ស្ដីពីអង្គការសមាគមនេះ។ សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះដែលមាន ៩ជំពូក ៣៩មាត្រា គឺមិនមានមាត្រាណាមួយបិទសិទ្ធិសេរីភាពប្រជាពលរដ្ឋឬបិទសិទ្ធិអង្គការ-សមាគមនោះទេ។ ការបង្កើតអោយមានច្បាប់នេះគឺមានសារៈសំខាន់ណាស់ ដើម្បីគ្រប់គ្រងតាមដានសកម្មភាពរបស់អង្គការ សមាគម ព្រោះតាមការកត់សំគាល់កន្លងមក មានអង្គការ-សមាគមខ្លះ បានដើរហួសពីតួនាទីរបស់ខ្លួន ដោយតាំងខ្លួនជាអ្នកប្រឆាំងរាជរដ្ឋាភិបាលជាប់ឆ្នោតស្របច្បាប់។ សម្ព័ន្ធយុវជនកម្ពុជា ក៏បានចាប់អារម្មណ៍ឃើញថា តួនាទីរបស់អង្គការ-សមាគម នៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ មានសិទ្ធិត្រឹមតែប្រឹក្សា ពិគ្រោះផ្ដល់យោបល់ តាមដានការអនុវត្តកម្មវិធីនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលជាប់ឆ្នោតតែប៉ុណ្ណោះ។ អង្គការ-សមាគម រួមទាំងគណបក្សប្រឆាំងដែលមានសម្លេងភាគតិច មិនមែនតំណាងអោយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទូទាំងប្រទេសទេ គឺមានតែរាជរដ្ឋាភិបាលជាប់ឆ្នោតតាមបែបលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យប៉ុណ្ណោះ ដែលតំណាងអោយប្រជាពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោត។ រាជរដ្ឋាភិបាលអាចពិចារណាទទួលយករាល់ ការប្រឹក្សាផ្ដល់យោបល់ទាំងឡាយណាដែលមានប្រយោជន៍ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ឬដល់សង្គមជាតិ ប៉ុន្តែរាជរដ្ឋាភិបាលក៏អាចនឹងបដិសេដចំពោះការប្រឹក្សាផ្ដល់យោបល់ណាដែលមិនសមស្របផងដែរ។
ជារួមសម្ពន្ធ័យុវជកម្ពុជាសូមទទូចហើយទទូចទៀត ដល់គណបក្សប្រឆាំងរួមទាំង អង្គការ-សមាគម ដែលតែងតែចង់អោយមានការគោរពច្បាប់ នោះមិនគួរគប្បីប្រឆាំងចំពោះការបង្កើតច្បាប់នេះនោះទេ ព្រោះច្បាប់ស្តីពីសមាគម-អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល នឹងចូលរួមធានាបានគណនេយ្យភាព តម្លាភាព ការពារកិត្តិយសនិងផលប្រយោជន៍ស្របច្បាប់ ស្របតាមបេសកកម្មរបស់អង្គការ-សមាគមក្នុងការបំរើផលប្រយោជន៍ប្រជាជន ដោយមិនធ្វើនយោបាយ និងមិនរកប្រាក់ចំណេញ និងរួមចំណែករក្សាការពារសន្តិសុខជាតិ សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណ:ទប់ស្កាត់ការលាងលុយកខ្វក់តាមរយ: NGOs និងសមាគមដែលមានបំណងប្រើប្រាស់ខុសគោលដៅសង្គមនិងមនុស្សធម៌៕
អត្ថបទ៖ ច័ន្ទ ទេវី
