កាលពីថ្ងៃទី០៥ ខែសីហានេះ លោក សុន ឆៃ អ្នកច្បាប់ ស្ទើរៗរបស់បក្សប្រឆាំងបានផ្តល់បទសម្ភាសន៍មួយជាមួយនឹងវិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិថា លោកនឹងស្នើសេចក្តីព្រាងវិសោធនកម្មច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រ ដើម្បីបើកផ្លូវឱ្យពលករចំណាកស្រុកនៅក្រៅប្រទេស អាចចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត និងបោះឆ្នោតនៅក្រៅប្រទេសបាន។ ការស្នើសេចក្តីស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់ដែលធ្វើឡើងដោយបក្សប្រឆាំងក្នុងពេលនេះកំពុង បង្កើតឱ្យមានការមន្ទិលសង្ស័យ និងជាឧបាយកលនយោបាយច្រើនជាង ដើម្បីផលប្រយោជន៍ពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោត។ សំណើនោះទៀតសោត ក៏ជាការរំលោភលើកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងបក្សប្រជាជន និងបក្សសង្គ្រោះជាតិខ្លួនឯងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ កាលពីអំឡុងឆ្នាំ២០១៤ ព្រមទាំងជំនួយស្មារតីនៃសិក្ខាសាលារួមគ្នាលើច្បាប់បោះឆ្នោតថ្មី និងកិច្ចប្រជុំសភាក្នុងពេលនោះផងដែរ។ តើសេចក្តីស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោតរបស់បក្សប្រឆាំងពេលនេះ អាចជានយោបាយប្រជាភិថុតិដើម្បីផលចំណេញនយោបាយ និងចិញ្ជឹមចលនាពលករចំណាកស្រុកនៅក្រៅប្រទេស ដើម្បីប្រឆាំងនឹងលទ្ធផលឆ្នោត២០១៨ ឬយ៉ាងណា? ហើយសំណើរបស់លោក សុន ឆៃ ស្របនឹងសមស្របឬទេ?
វាជាការគួរឱ្យខ្មាស់អៀនណាស់ដែលទើបតែពេលនេះ លោក សុន ឆៃ ដែលកំពុងតាំងខ្លួនជាតួរឯក បានចាប់ផ្តើមលើកអំពីសិទ្ធិរបស់ពលករចំណាកស្រុក នៅក្រៅប្រទេសអាចចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត និងបោះឆ្នោតនៅក្រៅប្រទេសបាន ដែលជាលទ្ធភាពមួយមិនអាចធ្វើទៅបាន ហើយរំលោភលើប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា ពិសេសកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងបក្សនយោបាយទាំងពីរ។ ប្រាកដណាស់ រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ឆ្នាំ១៩៩៣ បានផ្តល់យ៉ាងច្បាស់ថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងពីរភេទមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត និងអាចឈឈ្មោះឱ្យគេបោះឆ្នោត។ ហើយសិទ្ធិទាំងនេះត្រូវបានធានា និងគោរពអនុវត្តដោយច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ សិទ្ធិនៃការបោះឆ្នោត គឺជាផ្នែកមួយនៃគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យក្នុងការបោះឆ្នោតក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ។
លោក សុន ឆៃ ប្រហែលជាបានដឹងថា ពលរដ្ឋដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតត្រូវមានឈ្មោះចុះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតក្នុងការិយាល័យបោះឆ្នោតច្បាស់លាស់ត្រឹមត្រូវដោយហេតុថា ច្បាប់បោះឆ្នោតកម្ពុជាបានកំណត់យកការបោះឆ្នោតតាមប្រព័ន្ធសមាមាត្រ ដោយយកខេត្ត រាជធានី ជាមណ្ឌលបោះឆ្នោត។
តើលោក សុន ឆៃ គិតថាវាអាចទៅរួចទេ ដើម្បីបង្កើតការិយាល័យបោះឆ្នោតនៅក្រៅ ប្រទេសដែលផ្ទុយទៅនឹងប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតមួយដែលត្រូវបានកំណត់ក្នុងច្បាប់បោះឆ្នោតកម្ពុជានោះ? ជាការពិតសំណើរបស់លោក សុន ឆៃ មានចេតនានយោបាយអាក្រក់ ហើយប្រកបដោយចារិក លក្ខណៈឆៅៗ មិនបានគិតឱ្យបានត្រឹមត្រូវគ្រប់ជ្រុងជ្រោយដើម្បីបានជាប្រយោជន៍ដល់ប្រជាជនជាម្ចាស់ឆ្នោតសោះឡើយ។
មុនមានកិច្ចព្រមព្រៀងឆ្នាំ២០១៤ គេនៅចាំបានថា ក្រុមអ្នកច្បាប់បក្សសង្រ្គោះជាតិពេលនោះ បានចរចារយ៉ាងតក់ក្រហល់អំពីច្បាប់បោះឆ្នោត ដែលគណបក្សទាំងពីរសុទ្ធតែបានឯកភាពគ្នាលើចំណុចនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសំខាន់ៗ ក្នុងនោះបក្សនយោបាយទាំងពីរបានផ្តោតសំខាន់លើការកែទម្រង់ការបោះឆ្នោត ការរៀបចំបញ្ជីបោះឆ្នោតជាថ្មី យន្តការបោះឆ្នោតមួយមានភាពឯករាជ្យដើម្បីធានាការបោះឆ្នោតមួយត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ដែលមានសមាសភាពចំនួន៩រូប ក្នុងនោះ៤រូប ជ្រើសរើសតាំងដោយគណបក្សប្រជាជន និង៤រូបទៀតជ្រើសតាំងដោយគណបក្សសង្រ្គោះជាតិខ្លួនឯង និង១រូប ត្រូវជ្រើសរើសដោយមានការព្រមព្រៀងគ្នារវាងគណបក្ស ដែលមានអសនៈក្នុងរដ្ឋសភា គោលដៅមួយធានាថា ច្បាប់បោះឆ្នោតថ្មីនេះមានភាពច្បាស់លាស់ ក្រោយពេលដែលគណបក្សទាំងពីរបានឯកភាពគ្នាទាំងក្នុងពេលសិក្ខាសាលា ទាំងក្នុងពេលប្រជុំពិភាក្សានៅរដ្ឋសភា ហើយត្រូវបានអនុម័តជាឯកច្ឆ័ន្ទដោយគណបក្សទាំងពីរនៅក្នុងសម័យប្រជុំពេញអង្គនៃរដ្ឋសភា និងនៅព្រឹទ្ធសភា ដែលមានគណបក្ស សម រង្ស៊ីផងដែរក្នុងពេលនោះ។
ដូច្នេះក្នុងពេលនេះ លោក សុន ឆៃ ប្រហែលជាកំពុងភ្ញាក់ពីដំណេកខុសពេល ឬអាចថា កំពុងកើតជំងឺតួរឯកដែលអ្នកច្បាប់ដទៃទៀតនៃបក្សប្រឆាំងគួរយកដៃជួយកេះឱ្យលោក សុន ឆៃ គិតឡើងវិញ ឱ្យបានត្រឹមត្រូវជៀសវាងនាំឱ្យខូចការធំ ដោយក្តីអាម៉ាស់ក្នុងឋានៈ ជាអ្នកច្បាប់ចាស់ទុំ បែរជាប្រព្រឹត្តិអំពើរំលោភលើកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងបក្សនយោបាយធំៗទាំងពីរក្នុងឆ្នាំ២០១៤ កន្លងមក។ ហើយដែលទើបពេលនេះសំណើធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោតជាថ្មីរបស់លោក សុន ឆ័យ អាចចេញបានឬទេ?
វាប្រាកដណាស់ថា នេះគ្រាន់តែជាការធ្វើប្រជាភិថុតិមួយក្នុងឧបាយកលទុច្ចរិតគ្រោងទុកជាមុន ដើម្បីកេងចំណេញនយោបាយមុនការបោះឆ្នោត២០១៨ ក៏ដូចជាចេតនាទុច្ចរិតក្នុងការចិញ្ចឹមចលនាប្រឆាំងនឹងលទ្ធផលបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ខាងមុខជាប្រាកដ។
ប្រសិនបើ សំណើនេះត្រូវបានលោក សុន ឆៃ លើកជូនរដ្ឋសភាមែននោះ គឺច្បាស់ណាស់ថា គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ពិតជាបង្ហាញនូវកង្វះខាតខាងការយល់ដឹងអំពីច្បាប់ ដើម្បីផ្តល់ជំនឿទុកចិត្តដល់ប្រជាជនជាម្ចាស់ឆ្នោតជាប្រាកដ។ ហើយភាពល្ងង់ខ្លៅនេះពិតជាបានកើតឡើងម្តងហើយម្តងទៀត ដែលបក្សមួយនេះមានកំហុសឆ្គងជាច្រើនក្នុងពេលខ្លួនធ្វើសមាជជ្រើសតាំងប្រធាន និងអនុប្រធានបក្ស២រូបដែលផ្ទុយទៅនឹងលក្ខន្តិកៈបក្សរបស់ខ្លួន។
ដើម្បីផ្តល់ជំនឿទុកចិត្តឡើងវិញដល់មហាជន និងអ្នកបោះឆ្នោត ជាពិសេសពលករចំណាកស្រុក គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គួរពិនិត្យមើលទង្វើរបស់លោក សុន ឆ័យ ក្នុងន័យស្តារមុខមាត់របស់បក្សនេះឡើងវិញបានខ្លះនោះ៕
ដោយ ឡុង សុគុណ
No comments:
Post a Comment