គេនៅចាំបានថា ការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ អាណត្តិទី៤ គឺត្រូវបានប្រកាសលទ្ធផលផ្លូវការកាលពីចុងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៧ និងត្រូវបានយល់ព្រមទទួលស្គាល់លទ្ធផលនេះពីគ្រប់គណបក្សនយោបាយដែលបានចូលរួមរួចហើយដែរ។ ទន្ទឹមនោះ ក៏មានការអបអរសារទរ ស្វាគមន៍ពីបណ្តាប្រទេសផ្តល់ជំនួយ អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងបណ្តាមិត្តរបស់កម្ពុជាផងដែរ ជាពិសេស ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជា។ ពួកគេបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាបន្តបន្ទាប់ ដោយបានវាយត្លៃថា ការបោះឆ្នោតនេះបានប្រព្រឹត្តិទៅដោយរលូន មានសុខសន្តិភាព និងមានភាពល្អប្រសើរជាងអាណត្តិមុនៗទៀតផង។
ផ្ទុយទៅវិញ មានក្រុមសង្គមស៊ីវិលមួយ ឬពីរក្រុមប៉ុណ្ណោះ ដែលកន្លងទៅតែងតែវាយប្រហារ និងមិនព្រមទទួលយកនូវសច្ចៈភាពនៃសមិទ្ធផលដែលរាជរដ្ឋាភិបាលសម្រេចបាន។ គេបានដឹងច្បាស់គ្រប់ៗគ្នាថា មេអង្គការមួយ ឬពីរនោះ គឺជានាយកប្រតិបត្តិនៃគណៈកម្មាធិការដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរី និងយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា ដែលហៅកាត់ថា ខុមហ្វ្រែល និងនាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការមួយទៀតឈ្មោះថា អង្គការអព្យាក្រឹត្យ និងយុត្តិធម៌ ដើម្បីការបោះឆ្នោតដោយសេរីនៅកម្ពុជា ហៅកាត់ថា និចហ្វិច ដែលមេក្លោងទាំងពីរនេះបានទទួលបញ្ជាដោយសំងាត់ពីបក្សប្រឆាំង និងជនបរទេសដែលមានចេតនាមិនល្អចំពោះកម្ពុជា ឱ្យបដិសេធលទ្ធផលបោះឆ្នោត និងវាយតម្លៃថា ស្ថានការណ៍បោះឆ្នោតបែរទៅជាមានភាពអាប់អួរ មិនអាចទទួលយកបាន តាមរយៈការបង្កើត បន្ទប់ស្ថានការណ៍ស្តីពីការបោះឆ្នោត ម្តងហើយម្តងទៀត តាំងពីឆ្នាំ២០១៣ និង ឆ្នាំ២០១៧ នេះទៅវិញ។
ការបង្កើតបន្ទប់ស្ថានការណ៍នេះ គឺបានអនុវត្តផ្ទុយទាំងស្រុងទៅនឹងបទប្បញ្ញត្តិនៃច្បាប់ស្តីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលរួចទៅហើយ ដូច្នេះហើយទើបក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលជាក្រសួងសាមី ទទួលបន្ទុកគ្រប់គ្រង ត្រួតពិនិត្យ បានចេញលិខិតព្រមាន ដោយស្នើឱ្យបញ្ឈប់នូវសកម្មភាពខុសច្បាប់របស់បន្ទប់ស្ថានការណ៍នេះភ្លាមៗ និងត្រូវអនុវត្តសកម្មភាពរបស់ខ្លួនឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ស្របតាមច្បាប់ស្តីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ព្រមទាំងឱ្យសមស្របតាមច្បាប់ និងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តនានាជាធរមាន។
យោងតាម សេចក្តីព្រមានរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃកាលពីថ្ងៃទី៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៧ នេះ អាចបញ្ជាក់បានថា សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់បន្ទប់ស្ថានការណ៍ នាពេលកន្លងមកនោះ គឺមិនមានតម្លៃគតិយុត្ត និងមិនបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីអព្យាក្រឹត្យភាពនៃអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដូចមានចែងក្នុងមាត្រា២៤ នៃច្បាប់ស្តីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល យ៉ាងពិតប្រាកដ។ ភាពពិតនៃដំណើរការបោះឆ្នោត ទាំងថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់អន្តរេជាតិ គឺគ្មានការបោះឆ្នោតណាមួយដែលរៀបចំឡើងបានល្អឥតខ្ចោះ ១០០% នោះទេ ទោះបីជាប្រទេសនោះជាប្រទេសបិតាប្រជាធិបតេយ្យ ឬជាប្រទេសដែលមានការអភិវឌ្ឍយ៉ាងណាក៏ដោយ។
ដោយសារតែកូនជឹងទាំងពីររបស់ខ្លួន ត្រូវបានក្រសួងមហាផ្ទៃព្រមានឱ្យបញ្ឈប់សកម្មភាពបែបនេះហើយ ទើបនៅថ្ងៃទី០៩ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៧ កន្លងទៅនេះ លោក ភីល រ៉ូបឺតសុន (Phil Robertson) ដែលជាអនុប្រធានតំបន់អាស៊ីនៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) បានចេញមុខមកកាងកូនចៅដែលជាអាយ៉ងរបស់ខ្លួន ដោយបានអំពាវនាវឱ្យម្ចាស់ជំនួយកម្ពុជា ស្នើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ទម្លាក់ចោលបទបញ្ជានេះ និងធានាពីការឃ្លាំមើលរបស់កូនជឹងទាំងពីររបស់ខ្លួនឡើងវិញ សម្រាប់ការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំក្រោយ។ ការបង្ហាញមុខជាសាធារណៈបែបនេះ គឺបានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា អង្គការយូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ បាននិងកំពុងលូកដៃចូលយ៉ាងជ្រៅក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជា ដែលជារដ្ឋឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ និងបានរំលោភអនុសារណៈយោគយល់គ្នា រវាងភាគីកម្ពុជា និងអង្គការអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ ដែលបានព្រមព្រៀងគ្នាកន្លងមក នៅក្រសួងការបរទេស។
ជាការកត់សម្គាល់ នៅរៀងរាល់ការបោះឆ្នោតម្តងៗ គេបានមើលឃើញយ៉ាងច្បាស់ពីការលូកដៃចូលរបស់បរទេស ដែលគាំទ្រក្រុមប្រឆាំង តាមរយៈការផ្តល់ជាគោលនយោបាយ យុទ្ធសាស្ត្រ និងថវិកា ដល់ក្រុមប្រឆាំង ដើម្បីផ្តួលរំលំគណបក្សកាន់អំណាច ដោយបង្កើតជាព្រឹត្តិការណ៍ប្លែកៗ ដូចជាទឹកខ្មៅជ្រលក់ដៃអាចលុបជ្រះ មានជនជាតិយួនចំនួនច្រើនមកចូលរួមបោះឆ្នោត ឬសេចក្តីថ្លែងការណ៍បង្ហាញពីភាពអាប់អួរ មិនសេរី យុត្តិធម៌របស់បន្ទប់ស្ថានការណ៍ជាដើម ។ល។ ក្នុងន័យពួនផ្តុំផ្សែងបញ្ឆេះឱ្យទៅជាភ្លើង បង្កឱ្យមានអំពើហិង្សា មិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត ដែលអាចឈានដល់ការធ្វើបដិវត្តន៍មហាជន ដើម្បីដណ្តើមអំណាចតែម្តង។
ជារួម ការបញ្ចេញមតិរបស់ក្រុមបន្ទប់ស្ថានការណ៍នេះ គឺមិនមែនជាការរិះគន់ដើម្បីស្ថាបនានោះទេ ប៉ុន្តែវាជាការរិៈគន់បែបរើសអើង ដើម្បីកេងចំណេញខាងនយោបាយ និងលំអៀងទៅរកគណបក្សប្រឆាំង។ ជាងនេះទៀត សកម្មភាពរបស់ក្រុមនេះ គឺបានប្រព្រឹត្តិផ្ទុយនឹងច្បាប់ទាំងស្រុង ដោយមិនបានចុះបញ្ជិកាត្រឹមត្រូវ ដែលបានបំពានមាត្រា២៤ នៃច្បាប់ស្ដីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ដែលត្រូវបានអនុម័តកាលពីឆ្នាំ២០១៥។ ដូច្នេះ ការបញ្ឈប់សកម្មភាពរបស់ក្រុមបន្ទប់ស្ថានការណ៍ ដែលមានអង្គការ ខុមហ្វ្រែល និង និចហ្វិច ជាមេក្លោងនេះ គឺពិតជាត្រឹមត្រូវបំផុតសម្រាប់គ្រប់គ្រងស្ថានការណ៍ នាពេលបោះឆ្នោតខាងមុខៗទៀត៕
ដោយ៖ សួន ចំរើន
No comments:
Post a Comment