អស់រយៈពេល ២០ ថ្ងៃកន្លងមកហើយកាលពីខែមីនា ប្រទេសចិនបានព្យាយាមរារាំងប្រទេសសមាជិកអាស៊ានទាំង១០ ដូចជា ព្រុយណេ កម្ពុជា ឥណ្ឌូនេស៊ី ឡាវ ម៉ាឡេស៊ី ភូមា ហ្វីលីពីន សឹង្ហបូរី ថៃ និងវៀតណាម ស្តីពីច្បាប់ចុងក្រោយនៃក្រមប្រតិបត្តិដែលបានស្នើឡើង (COC) សម្រាប់សមុទ្រចិនខាងត្បូង។
យើងនឹងឃើញតើអ្វីនឹងកើតឡើងនៅក្នុងទីក្រុងប៉េកាំងនាខែក្រោយនេះ នៅពេលដែលចិនធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះសម្រាប់កិច្ចប្រជុំអាស៊ានដែលមានមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់អាស៊ានចូលរួមផងនោះ។
ជាក់ស្តែង គំនិតរបស់ចិនគឺដើម្បីកំណត់លក្ខខណ្ឌក្រមប្រតិបត្តិ COC ដែលជាកិច្ចព្រមព្រៀងផ្លូវការក្នុងចំណោមសមាជិកអាស៊ាន និងប្រទេសជាមិត្តដែលធ្វើពាណិជ្ជកម្មនៅតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក និងសម្ព័ន្ធមិត្តដែលទទួលមនោគមវិជ្ជារបស់ខ្លួនគឺមានចិន (រាប់បញ្ចូលទាំងទីក្រុងហុងកុង) ជប៉ុន រុស្ស៊ី កូរ៉េខាងត្បូង អូស្រ្តាលី នូវែលហ្សេឡង់ និងសហរដ្ឋអាមេរិក។
ប្រទេសទាំងនេះគឺត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិទាំងអស់នូវរដ្ឋអធិបតេយ្យ ឯករាជ្យផ្នែកនយោបាយជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាលដែលបានរៀបចំយ៉ាងត្រឹមត្រូវរៀងៗខ្លួនរបស់ពួកគេ ដែលស្មើភាពគ្នាស្ថិតក្រោមគ្រួសារប្រជាជាតិដែលស៊ីវិល័យ និងសមាជិករបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
ក្រមប្រតិបត្តិ COC នឹងកំណត់ និងដាក់បទបញ្ញត្តិលើសកម្មភាព ឬឥរិយាបទនៃរដ្ឋអធិបតេយ្យនិមួយៗទៅកាន់រដ្ឋដទៃទៀតនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងស្ថិតក្រោមវិធាននៃច្បាប់អន្តរជាតិ។ នៅពេលដែលវិធាន និងកិច្ចព្រមព្រៀងមួយចំនួនក្នុងចំណោមរដ្ឋអធិបតេយ្យត្រូវបានចុះហត្ថលេខា និងផ្តល់សច្ចាប័នដោយបណ្តារដ្ឋដែលពាក់ព័ន្ធ ដែលទាំងនេះបានក្លាយជាផ្នែកមួយនៃច្បាប់ក្នុងស្រុករបស់រដ្ឋទាំងនេះ។
កាលពីខែថ្ងៃទី១៣ និងថ្ងៃទី១៤ ខែមីនាកន្លងមក អ្នកជំនាញផ្នែកសន្តិសុខ និងការទូតរបស់អាស៊ាន និងអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកបានជួបគ្នានៅក្នុងទីក្រុង Jakarta ដើម្បីពិភាក្សាពីក្រមប្រតិបត្តិ COC។ គណៈប្រតិភូមិនមែនជាជនជាតិហ្វីលីពីនដែលមិនចង់ឱ្យគេបញ្ចេញឈ្មោះបាននិយាយថា ក្រុមគណៈប្រតិភូចិនបានព្យាយាមធ្វើឱ្យច្របូកច្របល់ដល់អ្នកចូលរួម ដោយនិយាយថា ប្រទេសហ្វីលីពីនបានបដិសេធក្នុងការពិភាក្សាទ្វេភាគីជាមួយនឹងចិនពីភាពមិនចុះសម្រុងគ្នាលើបញ្ហាព្រំដែន។
គណៈប្រតិភូចិនបានបដិសេធក្នុងការលើកឡើងពីសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាព ការស្រុះស្រួលគ្នា និងមិត្តភាពរបស់អាស៊ានដែលទីក្រុងប៉េកាំងបានចុះហត្ថលេខា៕
ប្រភព: Financial Times ចុះថ្ងៃទី០៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៧
No comments:
Post a Comment