តើទស្សនវិស័យរបស់អាស៊ានអាចបំផ្លើសគំនិតផ្តួចផ្តើម ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយ ផ្លូវមួយរបស់ចិនដោយរបៀបណា?

អ្វីដែលត្រូវធ្វើបន្ថែមទៀត ដើម្បីពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងចិន និងអាស៊ាន ជារួមគឺត្រូវពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងរដ្ឋាភិបាលទីក្រុង Beijing ជាមួយនឹងប្រទេសអាស៊ានមួយៗ។ សមាជិកអាស៊ានកំពុងប្រឈមទៅនឹងឧបសគ្គមួយចំនួន រួមមាន ការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុង និងការពិតដែលថា ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធល្អគឺត្រូវការជាចាំបាច់ និងដាច់ដោយឡែកពីគ្នាសម្រាប់សមាជិកអាស៊ានដែលក្រីក្រ និងតូចតាច ដើម្បីទាក់ទាញការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស។

បញ្ហាគន្លឹះមួយសម្រាប់អាស៊ាន គឺពង្រឹងមជ្ឈភាពមួយរបស់ខ្លួននៅក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់។ យោងតាមផែនការឆ្នាំ ២០២៥ របស់សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន (AEC) អាស៊ានចាំបាច់ត្រូវផ្តោតលើការកាត់បន្ថយរបាំងផ្សេងៗ និងសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដើម្បីធ្វើការតភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង។

ផែនការ AEC លើកឡើងថា សមាជិកអាស៊ានចាំបាច់ត្រូវពន្លឿនមិនត្រឹមតែ សមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ ដោយផ្តោតលើសេរីភាពនៃចលនាមូលធន និងទំនិញទេ ថែមទាំងការសម្របសម្រួលគោលនយោបាយ និងយន្តការសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការឱ្យប្រសើរឡើង។

AEC ២០២៥ នេះ មានទស្សនវិស័យធ្វើសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានឱ្យឈានដល់កម្រិតខ្ពស់មួយ។ ផែនការនេះ ស្វែងរកការបង្កើនការប្រកួតប្រជែងរបស់អាស៊ាន ដោយជំរុញតំបន់នេះទៅកាន់សង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់កម្រិតពិភពលោក និងដើម្បីពង្រឹងតួនាទីរបស់អាស៊ាននៅក្នុងពិភពលោក។

ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហានេះ អាស៊ានគួរធ្វើសមាហរណកម្មបន្ថែមទៀតជាមួយនឹងសេដ្ឋកិច្ចចិន និងមហាអំណាចធំៗផ្សេងទៀត តាមរយៈគំនិតផ្តួចផ្តើមផ្លូវមួយ ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយ (Obor) និងផែន​ការកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្សេងទៀត ដូចជា ភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចយោគយល់គ្នាក្នុងតំបន់ ដើម្បីបង្កើ​នការចូលរួមនៅក្នុងការអភិវឌ្ឍនៅក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក។ អន្តរកម្មរបស់ពួកគេអាចគាំទ្រដល់ការងើបឡើងរបស់អាស៊ានជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកមួយ និងពង្រឹងតួនាទីរបស់ខ្លួន ក៏ដូចជា បង្កើនកេរ្តិ៍ឈ្មោះនៅក្នុងវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។

ចិន និងអាស៊ាន មានសក្តានុពលដ៏ធំមួយសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ។ ក៏ប៉ុន្តែ ដើម្បីធានាដល់ការរួបរួមកម្លាំងជាយុទ្ធសាស្រ្តរវាងការបង្កើតឡើងនៃផ្លូវមួយ ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយរបស់ចិន និងទស្សនវិស័យសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន វាមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ចិន ក្នុងការសម្របសម្រួល សហការ និងធ្វើការប្រឹក្សាអំពីគោលនយោបាយជាមួយអាស៊ាន។

គំនិតផ្តួចផ្តើម Obor និងផែនការ ២០២៥ របស់ AEC អាចត្រូវបានរួបរួមកម្លាំងគ្នា និងតភ្ជាប់គ្នាក្នុងកម្រិតពីរថ្នាក់។

នៅកម្រិតជាតិ ចិនមានក្តីបារម្ភក្នុងការពង្រឹងការសម្របសម្រួលគោលនយោបាយជាមួយនឹងប្រទេសនីមួយៗរបស់អាស៊ាន ពាក់ព័ន្ធនឹងលទ្ធភាពផលិតកម្ម។ ចិនមានសក្តានុពលក្នុងការបញ្ជូនលទ្ធភាពផលិតកម្មគុណភាពខ្ពស់ទៅកាន់ប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ជាពិសេស កម្ពុជា ឡាវ ភូមា និងវៀតណាម។ ចិនមើលឃើញកត្តានេះថា ជាមធ្យោបាយមួយនៃការដោះស្រាយបញ្ហាលទ្ធភាពផលិតកម្មលើសរបស់ខ្លួន ខណៈវាឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការការវិនិយោគ និងបច្ចេកវិទ្យានៅអាស៊ី​អាគ្នេយ៍។

នៅកម្រិតតំបន់ គំនិតផ្តួចផ្តើម Obor ក៏អាចរួមកម្លាំងគ្នា និងអនុវត្តន៍ទស្សនវិស័យរបស់ AEC។ អាស៊ានមានគំនិតផ្តួចផ្តើមជាច្រើននៅក្នុងគោលបំណងលុបបំបាត់ភាពចន្លោះប្រហោងនៅក្នុងការអភិវឌ្ឍរបស់ខ្លួន រួមមាន គំនិតផ្តួចផ្តើមសម្រាប់ផែនការការងារសមាហរណកម្មអាស៊ាន និងផែនការមេស្តីពីការតភ្ជាប់អាស៊ាន។ Obor និងផែនការកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ Lancang-Mekong នឹងជួយឆ្លើយតបទៅនឹងភាពចន្លោះប្រយោង ដោយជំរុញការតភ្ជាប់សម្រាប់ប្រទេសដែលតាមពីក្រោយគេ។

អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវវៀតណាម លោក Truong Minh Vu បាននិយាយថា “ការតភ្ជាប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធថ្មី ដែលភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងអាស៊ីអាគ្នេយ៍ទៅនឹងចិន ជាជាងតភ្ជាប់អាស៊ាននោះ នឹងបង្កការគំរាមកំហែងមួយចំពោះការតភ្ជាប់អាស៊ាន។

នៅក្នុងបរិបទនេះ Obor នៅពេលនោះ អាចនឹងនាំមកនូវផលប្រយោជន៍ និងផលប៉ះពាល់ដល់ភាពរួបរួមរបស់អាស៊ាន ក៏ដូចជាប៉ះពាល់ដល់គោលការណ៍រួមរបស់អាស៊ាន។ កត្តាបង្ហាញថា អាស៊ានចាំបាច់ត្រូវមានជំហររួមមួយស្តីពីរបៀបដោះស្រាយទៅនឹងគំនិតផ្តួចផ្តើម Obor នេះ។

ចិន និងអាស៊ាន មានសក្តានុពលធំធេញសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ។ ក៏ប៉ុន្តែ ដើម្បីធានាដល់យុទ្ធសាស្រ្តរួមកម្លាំងរវាង គំនិតផ្តួចផ្តើម Obor និងទស្សនវិស័យរបស់ AEC វាជារឿងសំខាន់សម្រាប់ចិនក្នុងការបង្កើតកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ សម្របសម្រួលគោលនយោបាយជាមួយអាស៊ាន បន្ថែមលើការស្ថាបនាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគោលនយោបាយ ក៏ដូចជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលទ្ធភាពផលិតកម្មទ្វេភាគីរវាងប្រទេសអាស៊ាននីមួយៗ៕

ប្រភព : The Straits