ល្ខោននយោបាយនៅម៉ាឡេស៊ីមុនការបោះឆ្នោត

នៅកណ្តាលបេះដូងនៃប្រទេសម៉ាឡេស៊ីដែលកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម មាត់ទ្វារបានបើកទទួលខ្សែភាពយន្តហូលីវូដ ជាលើកដំបូងនៅក្នុងរយៈពេលជាង ២០ ឆ្នាំនេះ ដែលទីក្រុង Kuala Terengganu មានរោងភាពយន្តមួយដែលជាការចាក់ផ្សាយខ្សែភាពយន្តដ៏ធំ ដូចជារឿង Baywatch និង Wonder Woman។ ប៉ុន្តែរោងភាពយន្តដែលងងឹតសូន្យឈឹង ដែលបំពាក់ទៅដោយកាមេរ៉ា ដើម្បីត្រួតពិនិត្យមើលទៅលើគូស្រករដែលចូលទៅទស្សនាមហោស្របនោះ។

លោក Samiun Salleh អ្នកគ្រប់គ្រងទូទៅនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចរបស់រដ្ឋ Terengganu ដែលជាដៃគូមួយនៅក្នុងរោងកុននោះ បាននិយាយថា «តើអ្នកកំពុងសម្លឹងមើលខ្សែភាពយន្ត ឬតើអ្នកកំពុងធ្វើរឿងអាក្រក់»? កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីធ្វើឱ្យអាចារ្យនៅក្នុងស្រុកសប្បាយចិត្ត គឺជារឿងនយោបាយដែលទាក់ទងទៅនឹងការអភិរក្សនៅក្នុងរដ្ឋប៉ែកឦសាន្តដែលមានពួកម៉ូស្លីមរស់នៅ ដែលត្រូវបានគ្រប់ គ្រងដោយក្រុមចម្រុះរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីលោក Najib Razak។ ដោយមានការបោះឆ្នោតជាទូទៅនៅក្នុងរយៈពេល ១២ ខែខាងមុខនេះ គណបក្ស Umno របស់លោក Datuk Seri Najib កំពុងស្វែងរកដើម្បីសំអាតកេរ្តិ៍របស់ខ្លួនជាមួយអ្នកបោះឆ្នោតកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម។

ដើម្បីធ្វើកិច្ចការនេះបាន គណបក្ស Umno បានបង្កើតឱ្យមាននូវទំនាក់ទំនង ដែលទំនងជាធ្វើទៅមិនកើតជាមួយគូប្រកួតរបស់ខ្លួនគឺគណបក្ស Parti Islam SeMalaysia (PAS)។ ទង្វើនេះគឺជាការគិតគូដ៏សាមញ្ញសម្រាប់លោក Najib ដោយសារតែប្រជាជនម៉ាឡេស៊ីជាង ៦០ ភាគរយកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម ហើយ ៥០ ភាគរយជាជនជាតិម៉ាឡេស៊ីដើម។ គាត់ត្រូវការសំឡេងឆ្នោតរបស់ពួកគេសម្រាប់បក្ស Umno ដើម្បីពង្រីកការគ្រប់គ្រងអំណាចរយៈពេល ៦០ ឆ្នាំរបស់ខ្លួន ហើយកាន់តែធ្វើឱ្យមានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយគណបក្ស PAS ដែលសង្ឃឹមថា អាចជួយ    បាន។

សម្រាប់លោក Datuk Seri Hadi ស្ថានភាពនេះបានធ្វើឱ្យគាត់ក្លាយទៅជាមនុស្សដែលជាទីទុកចិត្តរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រីនេះ ហើយធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្តកាន់តែបានល្អសម្រាប់នយោ បាយរបស់រដ្ឋាភិបាល។ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់លោក Najib បានធ្វើឱ្យមានការបាក់បែករវាងគណបក្ស PAS និងគណបក្សដទៃទៀតនៅក្នុងសម្ព័ន្ធភាពរបស់គណបក្សប្រឆាំង។ គណបក្ស PAS ឥឡូវនេះបានបោះបង់ក្រុមប្រឆាំងជាផ្លូវការ ដោយលើកឡើងអំពីហានិភ័យថា បេក្ខជនច្រើនអាចប្រកួតប្រជែងជាមួយបក្ស Umno សម្រាប់អាសនៈនីមួយៗ។

សាស្ត្រាចារ្យលោក Mohamed Mustafa Ishak អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវផ្នែកអន្ដរជាតិ និងនយោបាយនៅសាកលវិទ្យាល័យ Universiti Utara ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី បាននិយាយថា «បញ្ហាជាតិសាសន៍ អំបូរជនជាតិ ភាសាម៉ាឡេ និងជាពិសេស សាសនាអ៊ីស្លាមគឺវានៅឌិតដាមក្នុងបេះដូងរបស់ជនជាតិម៉ាឡេ។ «ដោយធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីប្រកាន់យកសាសនាអ៊ីស្លាមតែមួយ បើទោះបីជាតាមរយៈការប្រតិបត្តិតាមបែបច្បាប់ដែលបានកំណត់ ឬតាមរយៈការពង្រឹងជំហររបស់សាសនាអ៊ីស្លាមនៅក្នុងរដ្ឋបាលនេះក៏ដោយ ស្ថានភាពនេះបម្រើបក្សទាំងពីរបានល្អ។ ខណៈពេលដែលគេអាចងាកទៅផ្តល់សន្លឹកឆ្នោតឱ្យលោក Najib វាក៏នាំមកនូវហានិភ័យសម្រាប់ប្រទេសមួយ ដែលមានជនជាតិភាគតិចច្រើន ចិន និងឥណ្ឌា ហើយក៏ជាប្រទេសមួយដែលមានប្រវត្តិសាស្រ្តអំពើហឹង្សារវាងជាតិសាសន៍។ អ្នកបោះឆ្នោតចិន និងឥណ្ឌាគឺជាកម្លាំងនៃអ្នកគាំទ្របក្សប្រឆាំង។

លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Oh Ei Sun ទីប្រឹក្សាដ៏សំខាន់របស់មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវប៉ាស៊ីហ្វិកនៃប្រទេសម៉ាឡេស៊ីបាននិយាយថា «ការផ្តល់អាទិភាពខ្ពស់ទៅលើអ្នកបោះឆ្នោតកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម នឹងធ្វើឲ្យមានការប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំង ចំពោះភាពសុខដុមសម្រាប់ជនជាតិម៉ាឡេស៊ី។ «វាក៏ជាការនាំឱ្យកើតមានផងដែរ នូវភាពរង្គោះរង្គើសម្រាប់ការយល់ខុសទៅលើក្រុមនិយមបែបសាស​នាក៏ដូចជា ក្រុមជនមនុស្សដែលសាសនានិយមបំភ្លៃសភាពការណ៍នេះ ឱ្យទៅជាការបំពុលបែបមនោគមវិជ្ជាទៅវិញ។ ប្រធានក្រុមដែលចេញពីបក្ស Umno គឺលោក Sabri Alwi នៃតំបន់ Kuala Terengganu បាននិយាយថា គាត់មិនមានការព្រួយបារម្ភអំពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់គណបក្ស PAS ទេ។ «យើងជាជនម៉ូស្លីម ហើយគណបក្ស PAS ក៏ជាម៉ូស្លីមដែរ យើងអាចឈរនៅជាមួយគ្នាបាន»។

ប៉ុន្តែស្ថាបត្យករលោក Kamarul Bahrin អាយុ ៦២ ឆ្នាំ ដែលជាអ្នកកសាងកីឡាដ្ឋានបាល់ទាត់របស់ទីក្រុង Kuala Terengganu និងសារមន្ទីររដ្ឋ ដែលមានអារម្មណ៍ផ្សេងពីនេះទៅវិញ។ សមាជិករបស់គណបក្ស PAS ចាប់តាំងពីដើមទស្សវត្សរ៍ទី ៨០ រហូតមកដល់ពេលថ្មីៗនេះក្នុងឋានៈគាត់ជាសមាជិកសភាមួយរូប ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៣ មក លោក Kamarul បាននិយាយថា គណបក្សបានវិវឌ្ឍន៍នៅក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ដើម្បីជម្រុះចោលសមាជិកនិយមកណ្តាលបន្ថែមទៀត។ គាត់បាននិយាយថា «ការបោះឆ្នោតនេះគឺមានសារៈសំខាន់ណាស់ វាជារឿងជោគជ័យ ឬបរាជ័យ»។ ប្រសិនបើគណបក្ស Umno និងគណបក្ស PAS បន្តរួមបញ្ចូលគ្នានូវសាសនាជាមួយនយោបាយនោះ «យើងនឹងមានម៉ាឡេស៊ីពីរ»។

វាជាទង្វើដ៏ប្រុងប្រយ័ត្នមួយ យោងទៅតាមប្រធានគណបក្ស PAS របស់ទីក្រុង Kuala Terengganu គឺលោក Wan Sukairi Wan Abdullah។ គាត់បាននិយាយសំដៅដល់អង្គការដែលមានអ្នកកាន់សាសនាជ្រុលនិយមរបស់ប៉ាឡែស្ទីនថា «មិនស្មើក្រុមហាម៉ាស»។ ហើយគណបក្ស Umno ស្មើលោក Donald Trump ដែលកិច្ចការទាំងពីរនេះមិនរលាយចូលគ្នាបាននោះទេ។ គាត់បានបន្ថែមថា «ភាពរួសរាយរាក់ទាក់គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រថ្មីមួយដែលកើតចេញពីនយោបាយ ចាស់ទុំ»។ យើងកំពុងតែធ្វើការជាមួយគ្នា ដើម្បីប្រយោជន៍ប្រជាជន និងឥស្លាម។ នោះគឺជារឿងសំខាន់»។ យោងទៅតាមលោក Samiun បានឱ្យដឹងថា បន្ទាប់ពីរយៈពេលប្រហែល ៥ ខែ ទីក្រុង Kuala Terengganu ដែលមានការចូលរួមចម្រុះបែប មិនមានព័ត៌មានណាមួយនិយាយពីឥរិយាបថខិលខូចនោះទេ។ គាត់បាននិយាយដោយបង្ហាញថា ភាពយោគយល់គ្នាអាចធ្វើទៅបាន។

គាត់បាននិយាយទៅដល់អាចារ្យនៅក្នុងតំបន់ថា «រហូតមកដល់ពេលនេះ មិនមានការត្អូញ ត្អែរអ្វីទេ ពួកគេសប្បាយចិត្តណាស់»។  «មិនមានរឿងអាក្រក់កើតឡើងនោះទេ»៕

(ប្រភព : Bloomberg ចុះថ្ងៃទី០១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៧)