Thursday, July 09, 2015

បទអត្ថាធិប្បាយដោយ´៖ ឧត្តម សក្តិ , តើកម្ពុជាគប្បីមានច្បាប់ NGOs ឬដាក់ឲ្យ NGOs ប្រតិបត្តិការសកម្មភាពរបស់ខ្លួនតាមបែបអនាធិបតេយ្យ?

ថ្វីបើប្រ​ទេសកម្ពុ​ជាតូចមួយ ​ប៉ុន្តែ​ កម្ពុជា​មានសមា​គម​-អង្គកា​រមិនមែន​រដ្ឋាភិបាល ​ទាំងអង្គការជា​តិ ទាំងអង្គ​ការអន្តរជា​តិ ​រហូតទល់​បច្ចុប្បន្ននេះ ​ប្រមាណ ​៤,៤៩៧​ ដែលបាន​ តម្កល់ឯកសារ​នៅក្រសួង​មហាផ្ទៃ ​ដែលក្នុងនោះ​មានសមា​គម ១​,៧៣៩​ និងអង្គ​ការមិន​មែនរដ្ឋាភិបាល ២,​៧៥៨។ ​ចំនួនដ៏ច្រើ​នសន្ធឹក​សន្ធាប់នេះ ​ត្រូវពិភ​ពលោកមើល​ឃើញថា​ កម្ពុជាជាដ្ឋានសួគ៌ា​នៃអង្គការ​-សមាគ​មមិនមែនរ​ដ្ឋាភិបាល ​ដែលដ្ឋានសួ​គ៌ាមួយនេះ​បានធ្វើឲ្យ​អង្គការ-​សមាគមខ្លះ​បានដើរ​ហួសពី​តួនាទី​របស់ខ្លួន​ ដោយតាំង​ខ្លួនជាអ្នក​ប្រឆាំងរា​ជរដ្ឋាភិបាល​ជាប់ឆ្នោ​តស្របច្បាប់​នោះទៅវិ​ញ។ បើបែប​នេះ ​តើកម្ពុជា​គប្បីមាន​ច្បាប់​ NGOs ឬដាក់ឲ្យ NGOs ប្រតិបត្តិ​ការស​កម្មភាពរបស់​ខ្លួនតាមបែ​បអនាធិប​តេយ្យ ​គ្មានច្បាប់ប​ន្តទៅទៀត?
ក្នុងបរិ​បទមួយដែ​លកម្ពុជា​កំពុងតែបោះ​ជំហានយ៉ាងស្វា​ហាប់លើកា​រពង្រឹងនី​តិរដ្ឋដែល​ជាមូលដ្ឋាន​គ្រឹះរឹងមាំនៃ​លទ្ធិប្រជា​ធិបតេយ្យ ​ដែលពិភ​ពលោកទាំង​មូលបាន​ដឹងយ៉ាងច្បា​ស់ណាស់ថា​ ប្រជាធិប​តេយ្យសេរីនៃ​ព្រះរាជាណា​ចក្រកម្ពុជា ​ជាប្រជាបធិ​បតេយ្យដែល​មានការ​ធានាយ៉ាង​ច្បាស់ថា ​រាជរ​ដ្ឋាភិបាលគឺ​ជាតំណាង​យ៉ាងពិត​ប្រាកដរ​បស់ពលរដ្ឋ​។ នៅក្នុងមា​ត្រា ៤២​ នៃរដ្ឋធ​ម្មនុញ្ញ ​បានចែងច្បា​ស់ពីការ​ផ្ដល់សិទ្ធិសេរីភាព​ជូនដល់ពល​រដ្ឋក្នុង​ការបង្កើត​សមាគម ​ឬគណប​ក្សនយោបាយ ​តែសិទ្ធិនេះ​ត្រូវកំណត់​ក្នុងច្បាប់។​
ចំណុចនេះ​អាចសម​ល្មមឲ្យអ​ង្គការ​-សមាគម​មិនមែន​រដ្ឋាភិបាលមួ​យចំនួន​ និងគណប​ក្សប្រឆាំងអា​ចយល់ច្បា​ស់ថា ​រាជរដ្ឋា​ភិបាលមាន​កាតព្វ​កិច្ចពេញ​លេញក្នុង​ការព្រា​ងច្បាប់​ស្ដីពីអង្គ​ការ-សមាគ​មនេះ ​ដើម្បីការពា​រសន្តិភាព ​និងស្ថេរ​ភាពជាតិ ​ផលប្រយោជ​ន៍របស់ប្រ​ជាពលរដ្ឋ​។ ហើយតួនា​ទីរបស់​អង្គការ-​សមាគម​នៅក្នុង​សង្គមប្រជា​ធិបតេយ្យ ​មានសិទ្ធិ​ត្រឹមតែប្រឹក្សា ​ពិគ្រោះផ្ដល់​យោបល់ ​តាមដាន​ការអនុវត្ត​កម្មវិធីន​យោបាយរប​ស់រាជរ​ដ្ឋាភិបាលជា​ប់ឆ្នោតតែប៉ុ​ណ្ណោះ។ ​អង្គការ-​សមាគម​ រួមទាំង​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ដែលមានសំ​ឡេងភាគ​តិច មិនមែន​តំណាងឲ្យប្រ​ជាពល​រដ្ឋខ្មែរទូ​ទាំងប្រទេស​ទេ ​គឺមានតែរា​ជរដ្ឋាភិបាលជាប់​ឆ្នោតតាម​បែបល​ទ្ធិប្រជាធិប​តេយ្យ ​ដែលតំណា​ងឲ្យប្រជាពល​រដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោ​ត។
បើ​រាជរដ្ឋាភិបា​លដែលតំណា​ងឲ្យប្រជាព​លរដ្ឋម្ចាស់​ឆ្នោតធ្វើច្បាប់ ​ដើម្បីការពារ​សន្តិភាព ​និងស្ថេរភា​ពជាតិ ​ផលប្រយោជន៍​របស់ប្រជាព​លរដ្ឋ ​ហេតុដូចម្តេច​បានជា ​NGOs ​មួយចំនួន​ និងគណប​ក្សប្រឆាំង ​មិនគាំទ្រច្បា​ប់នេះទៅវិញ? ​តើការប្រឆាំង ​ជាការយល់​ទាស់លើបញ្ហាប​ច្ចេកទេស ​ឬជាការកា​រពារលើផ​លប្រយោជន៍​ផ្ទាល់ខ្លួន ​ក្រុម ​និងគណបក្ស​?
បើតាម​អនុសញ្ញា​អន្តរជាតិ​ស្តីពីការលុប​បំបាត់ចោលនូ​វការផ្តល់ហិ​រញ្ញប្បទានដ​ល់អំពើ​ភេរវកម្ម ឆ្នាំ ​១៩៩៩ ​ដែលរដ្ឋសភាអនុម័ត​យល់ព្រមថ្ងៃទី ​២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ​ ២០០៥​ ត្រង់មាត្រា២, , , , , ​៩, ១០​ និង​ ១២ តម្រូវ​ឲ្យរដ្ឋភាគីប​ង្កើត ​នឹងចាត់វិ​ធានការ​ក្នុងច្បាប់ជាតិ ​ពាក់ព័ន្ធនឹ​ងបទ​ល្មើសខាងលើ។​
សេចក​ម្តីព្រាងច្បាប់​ថ្មីនេះបញ្ជាក់​អំពីកាតព្វ​កិច្ចខាងលើ​របស់កម្ពុជា ​ដូចមានចែ​ងក្នុងមាត្រា​ ១០ ត​ម្រូវឲ្យសមា​គម ​ឬអង្គការមិន​មែនរដ្ឋាភិ​បាលក្នុងស្រុ​កជូនដំណឹង​ជាលាយលក្ខ​ណ៍អក្សរអំពីរា​ល់ព័ត៌មាន ​រាល់គណនីដែ​លត្រូវ​បើកសម្រាប់​រាល់ប្រតិប​ត្តិការរបស់​ខ្លួននៅធនាគា​រកម្ពុជាទៅ​ក្រសួងមហា​ផ្ទៃ  ​ក្រសួងសេដ្ឋ​កិច្ច និ​ងហិរញ្ញវត្ថុ​ ក្នុងរយៈពេល ៣​០ ថ្ងៃ គិ​តពីថ្ងៃចុះប​ញ្ជី។ ​មាត្រា ​១៧ ​តម្រូវឲ្យស​មាគម ​ឬអង្គការមិនមែ​នរដ្ឋាភិបាល​បរទេសជូនដំ​ណឹងជាលា​យលក្ខណ៍អ​ក្សរអំពីរា​ល់ព័ត៌មាន រា​ល់គណនីដែ​លត្រូវបើក​សម្រាប់​រាល់ប្រតិប​ត្តិការរ​បស់ខ្លួន​នៅធនាគារ​កម្ពុជា ​ទៅក្រសួងកា​របរទេស ​និងសហប្រតិ​បត្តិការអ​ន្តរជាតិ​ និងក្រសួ​ងសេដ្ឋកិ​ច្ចនិងហិរ​ញ្ញវត្ថុ​ ក្នុងរយៈពេល ​៣០ ​ថ្ងៃ គិតពីថ្ងៃចុះប​ញ្ជី។ ​មាត្រា ២៥ ​តម្រូវឲ្យ​អង្គការមិ​នមែនរ​ដ្ឋាភិបាលក្នុ​ងស្រុកផ្ញើរ​បាយការណ៍បូ​កសរុបសកម្ម​ភាពការងារ ​និងរបាយកា​រណ៍ហិរញ្ញវ​ត្ថុប្រចាំឆ្នាំមិ​នឲ្យហួសពីបំ​ណាច់ខែកុ​ម្ភៈនៃឆ្នាំបន្ទាប់ ​ទៅក្រសួងម​ហាផ្ទៃ ​និងក្រសួងសេ​ដ្ឋកិច្ច ​និងហិរញ្ញ​វត្ថុ ឬរ​បាយការណ៍​ថតចម្លងចេញពី​ឯកសារ​ដើមដែលផ្ញើ​ទៅម្ចាស់ជំនួយ ​ក្នុងអំឡុង​ពេល ​៣០ ​ថ្ងៃ គិតពីថ្ងៃផ្ញើទៅ​ម្ចាស់ជំនួ​យ។
តើចំ​ណុចដូចដែល​បានរៀបរាប់​ខាងលើនេះឬ ​ដែលសមាគ​ម-អង្គកា​រមិនមែន​រដ្ឋាភិបាលត្រូ​វខ្លាច? ហើយមិន​ចង់ឲ្យមាន​ចំណុចអស់​ទាំងនេះ? ​បើក្នុងនាមជា​ NGOs ​សុច្ចរិតស្រប​ច្បាប់ តើ​ហេតុដូច​ម្តេច ត្រូវ​ខ្លាចច្បាប់? តើកម្ពុជា​ត្រូវរង់ចាំ​ពេលណាទៀ​ត ទើបអា​ចដើរតាម​លំអានប្រទេ​សប្រជាធិ​បតេយ្យលើ​សកលលោ​ក ដែលគេ​រៀបចំច្បា​ប់មួយដើ​ម្បីឲ្យអង្គកា​រមិនមែន​រដ្ឋាភិបា​លមានច្បា​ប់ទម្លាប់​ក្នុងស្រុកនោះ?
ទោះជាយ៉ា​ងណាក៏ដោ​យ ប្រជាព​លរដ្ឋ ​រួមជាមួយ​អ្នកតាមដាន​ស្ថានការណ៍​នយោបាយកម្ពុ​ជាមើលឃើញ ​ហើយដឹងយ៉ាង​ច្បាស់ថា​ ច្បាប់ស្តីពីស​មាគម-​អង្គការមិ​នមែនរ​ដ្ឋាភិបាលមាន ​៩ ជំពូក​ ៣៩ ​មាត្រា ​គឺមិនមាន​មាត្រាណាមួយ​បិទសិទ្ធិសេ​រីភាពប្រជា​ពលរដ្ឋ ​ឬបិទសិទ្ធិ​អង្គការ​-សមាគមទេ។​ ផ្ទុយទៅវិញ ​ច្បាប់នេះនឹ​ងចូលរួ​មធានាបាន​គណនេយ្យ​ភាព តម្លាភាព ​ការពា​រកិត្តិយស ​និងផលប្រ​យោជន៍ស្រប​ច្បាប់ ​ស្របតាមបេ​សកកម្ម​របស់ NGOs ក្នុងកា​របម្រើផល​ប្រយោជន៍​ប្រជាជន​ ដោយមិន​ធ្វើនយោបាយ ​និងមិនរ​កប្រាក់ចំណេ​ញ នឹងរួ​មចំណែករ​ក្សាការពា​រសន្តិសុខ​ជាតិ ​សណ្តាប់ធ្នាប់​សាធារណៈ ​ទប់ស្កាត់ការលា​ងលុយកខ្វក់តា​មរយៈ ​NGOs​ និងសមាគម​ ដែលមានបំ​ណងប្រើប្រាស់ខុ​សគោលដៅ​សង្គម និ​ងមនុស្សធម៌​។

សរុប​មក ​បក្សប្រឆាំ​ង រួមទាំ​ងសមាគម​-អង្គការ​មិនមែន​រដ្ឋាភិបាល ​គួររួមគ្នា​គោរពច្បាប់ ស្ថិត​ក្រោមច្បាប់​ មិនគួគប្បី​ប្រឆាំងចំពោះ​ការបង្កើតច្បា​ប់ស្តីពីការគ្រ​ប់គ្រងសមា​គមអង្គ​ការមិន​មែនរដ្ឋា​ភិបាលនោះ​ទេ ឬមួយ​អស់លោកច​ង់ប្រតិ​បត្តិការ​សកម្មភា​ពរបស់​ខ្លួនតាមបែ​បអនាធិ​បតេយ្យ ​ក្រៅច្បាប់? ព្រោះមានតែ​ក្រុមក្រៅច្បា​ប់ទេ ​ដែលមិន​ចង់ឲ្យមានច្បា​ប់គ្រប់គ្រង​ ងាយស្រួ​លពួកគេប្រ​ព្រឹត្តបទ​ល្មើសបំផ្លាញ​សង្គមជាតិ៕​

No comments:

Post a Comment