នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍ថ្មីពីមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ Pew ដែលបានចេញផ្សាយលទ្ធផលនៃការស្ទង់មតិចំនួន៣៨ ប្រទេស កាលពីរសៀលថ្ងៃព្រហស្បតិ៍។ ខណៈដែលមតិភាគច្រើននៃអ្នកដែលត្រូវបានគេស្ទង់មតិនៅតែជឿយ៉ាងច្បាស់ថា សហរដ្ឋអាមេរិកគឺជាប្រទេសមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចធំបំផុតនៅលើពិភពលោក ហើយមានប្រទេសចំនួន១២ ទៀត រាប់បញ្ចូលទាំងប្រទេសកាណាដា រុស្ស៊ី និងប្រទេសភាគច្រើននៅអឺរ៉ុបខាងលិចផងដែរជឿថា ប្រទេសចិនមានសេដ្ឋកិច្ចធំជាងគេបំផុតនៅលើពិភពលោក។
មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ Pew បានរកឃើញនូវការប្រែប្រួលយ៉ាងគំហុក ដែលមានតែប្រទេសចំនួន៦ ប៉ុណ្ណោះបាននិយាយថា ទីក្រុងប៉េកាំងមានសេដ្ឋកិច្ចខ្លាំងជាងគេបំផុតនៅលើពិភពលោក នៅពេលដែលបញ្ហានេះត្រូវបានគេលើកយកមកសួរនៅចន្លោះឆ្នាំ២០១៤ និងឆ្នាំ២០១៦។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមក មានប្រទេសមួយចំនួនមើលឃើញថា សហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងតែលេងល្បែងបោកបញ្ឆោតជាលើកទី២ ទៅលើចិន។ ហើយអ្វីដែលគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ជាងនេះទៅទៀតនោះ គឺការប្រែប្រួលដែលបានកើតឡើងកាលពីឆ្នាំមុន ដែលប្រទេសកាណាដា ចក្រភពអង់គ្លេស អាល្លឺម៉ង់ អេស្បាញ និងអ៊ីតាលីបានមើលឃើញថា អាមេរិកគឺជាតួអង្គដ៏ធំបំផុត តែក្នុងនោះក៏គេមើលឃើញចិនថា ជាប្រទេសដែលមានអំណាចផងដែរ។
នៅតំបន់អាស៊ី គឺមានក្រុមប្រទេសមួយចំនួនដែលមានទីតាំងភូមិសាស្រ្តជាប់ជាមួយនឹងចិន ដែលរឿងនេះគឺវាខុសប្លែកគ្នាគួរសមដែរ។ សម្ព័ន្ធមិត្ត និងដៃគូរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក រាប់បញ្ចូលទាំងជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង ហ្វីលីពីន ឥណ្ឌូនេស៊ី វៀតណាម និងឥណ្ឌា បានមើលឃើញអាមេរិកថា ជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។ អ្វីដែលគួរឱ្យកត់សម្គាល់នោះ គឺថាឥឡូវនេះប្រទេសអូស្រ្តាលីជឿថា ចិនគឺជាតួអង្គដ៏ធំបំផុត។
មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវ Pew និយាយដល់ការងើបឈរឡើងរបស់ចិន ក្រោយពីការងើបឡើងវិញនៃវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ។ របាយការណ៍នោះបាននិយយាថា «ខណៈដែលសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសលោកខាងលិចដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិគួរសមដទៃទៀតបានងើបឡើងវិញបន្តិចម្តងៗពីវិបត្តិ អត្រាកំណើនសេដ្ឋកិច្ចបានធ្លាក់ទាប បើប្រៀបធៀបទៅនឹងការរីកចម្រើនរបស់ចិន ឥណ្ឌា និងប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចដែលកំពុងតែរីកចម្រើនដទៃទៀត»។
ការប្រែប្រួលនៃការយល់ឃើញនេះ គឺមានន័យខ្លះដែរ ដោយសារតែការដកខ្លួនរបស់ប្រធានាធិបតី Donald Trump ពីឆាកអន្តរជាតិ។ គាត់បានសម្លាប់ TPP ដែលជាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំមួយ ដែលមានន័យថា ដើម្បីបង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីនៅតំបន់អាស៊ី។ គាត់បានដកខ្លួនថយពីកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មដ៏សំខាន់ជាមួយនឹងអឺរ៉ុប ហើយគាត់កំពុងតែចរចាឡើងវិញនូវកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្ម NAFTA ជាមួយប្រទេសម៉ិកស៊ិក និងកាណាដា។
ប៉ុន្តែដោយសារតែបន្ទុកសេដ្ឋកិច្ចដែលបានចាក់ឬសយ៉ាងជ្រៅ ដូចជាតម្លៃពលកម្មឡើងថ្លៃ ការធ្វើឱ្យមានការលំបាកដល់សាជីវកម្ម និងបំណុលរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្រុមហ៊ុនរដ្ឋគ្មានប្រសិទ្ធិភាព កង្វះខាតដីធ្លី និងទឹកស្អាត និងកម្លាំងពលកម្មធ្លាក់ចុះ គឺបានធ្វើឱ្យអ្នកជំនាញជាច្រើនមានក្តីកង្វល់យ៉ាងខ្លាំងអំពីការធ្លាក់ចុះសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិនជាងទីក្រុងប៉េកាំងក្លាយជាមហាសេដ្ឋកិច្ចលើពិភពលោកទៅទៀត។
ការស្ទង់មតិដែលត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងចំណោមអ្នកឆ្លើយនឹងសំណួរជិត៤២.០០០ នាក់ បានផ្តល់នូវទស្សនៈអំពីរបៀបដែលពិភពលោកមើលឃើញមេដឹកនាំប្រទេសមហាអំណាច។ ចំនួន៥៣ ភាគរយបង្ហាញថា ប្រធានាធិបតីចិន លោក Xi Jinping ធ្វើរឿងមិនត្រឹមត្រូវក្នុងកិច្ចការអន្តរជាតិ មានចំនួន៥៩ ភាគរយដែលមិនសប្បាយចិត្តនឹងប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក Vladimir Putin។ ប៉ុន្តែមានចំនួន៧៤ ភាគរយនៃអ្នកឆ្លើយសំណួរបាននិយាយថា ពួកគេទុកចិត្តតិចតួច ឬមិនទុកចិត្តទៅលើលោក Trump៕
ប្រភព: Foreign Policy Magazine ចុះថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៧
No comments:
Post a Comment