កម្ពុជាកំពុងតែបោះជំហានយ៉ាងស្វាហាប់លើការពង្រឹងនីតិរដ្ឋ
ដែលជាមូលដ្ឋានគ្រឹះដ៏មាំនៃលទ្ធិ ប្រជាធិបតេយ្យ
ដែលពិភពលោកទាំងមូលបានដឹងយ៉ាងច្បាស់ណាស់ថា ប្រជាធិបតេយ្យសេរី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
ជាប្រជាបធិបតេយ្យដែលមានការធានាយ៉ាងច្បាស់ថា រាជរដ្ឋាភិបាល គឺជាតំណាងយ៉ាងពិតប្រាកដរបស់ពលរដ្ឋ
ហើយរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា គឺជា ច្បាប់កំពូលរបស់ជាតិ
ដែលបានបង្កើតជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃច្បាប់ទាំងទ្បាយរបស់ប្រទេស។ អាណត្តិ
នៃសមាជិកអង្គការនីតិបញ្ញត្តិ និងនីតិប្រតិបត្តិ
ត្រូវបានកំណត់ពីការជ្រើសតាំងទ្បើងវិញ ឬត្រូវ ជំនួសតាមពេលវេលាទៀងទាត់។
បើបែបនេះតើការលើកទ្បើងរបស់ក្រុមដែលមាននិន្នាការប្រឆាំង មួយចំនួនដែលថា
លោក ហ៊ុន សែន ជាជនកុម្មុយនិស្ត ផ្តាច់ការនោះ វាជាការត្រឹមត្រូវដែរឬទេ?
មនុស្សគ្រប់គ្នាបានដឹងយ៉ាងច្បាស់ថា
រាជរដ្ឋាភិបាល ក្រោមការដឹកនាំដោយ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានខិតខំស្តារ កសាង
និងអភិវឌ្ឍប្រទេសពីបាតដៃទទេ រហូតមានអ្វីៗគ្រប់យ៉ាង
រួមទាំងដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាតិឲ្យមានកំណើនជារៀងរាល់ឆ្នាំ
ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ជាពិសេសការធានាបាននូវស្ថេរភាពនយោបាយ
សន្តិសុខទូទាំងផ្ទៃប្រទេស ការផ្សះផ្សាបង្រួបបង្រួមជាតិ ឯកភាពទឹកដី
និងការរស់នៅក្រោមដំបូលនៃច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលមានព្រះមហាក្សត្រគ្រងរាជ្យសម្បត្តិ។
ម្យ៉ាងវិញទៀត
កម្ពុជាបានអនុវត្តតាមគន្លងប្រជាធិបតេយ្យពេញលេញលើគោលការណ៍សំខាន់ៗ
ដែលរួមមាន ប្រព័ន្ធពហុបក្ស ការបោះឆ្នោតដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងទៀងទាត់
ការទទួលស្គាល់ លទ្ធផលឆ្នោត ការចូលរួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ភាពស្មើគ្នា
ការអត់ឱនខាងនយោបាយ ការទទួល ខុសត្រូវ តម្លាភាព
ការត្រួតពិនិត្យការរំលោភអំណាច ការការពារសិទ្ធិមនុស្ស នីតិរដ្ឋ សេដ្ឋកិច្ច ទីផ្សារសេរី។
ការអនុវត្តយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួនរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលលើគោលកាណ៍ខាងលើ
ប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យសេរី ពហុបក្សនៅកម្ពុជាត្រូវបានធានាយ៉ាងច្បាស់ថា
កម្ពុជាមានគណបក្សទាំងអស់ អាចប្រកួតប្រជែង គ្នានៅក្នុងរង្វង់ច្បាប់
តាមរយៈការបង្កឲ្យមានការបោះឆ្នោតទៀងទាត់ ដើម្បីជ្រើសរើសតំណាងរាស្រ្ត
ជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សារាជធានី ខេត្ត ក្រុង ឃុំ សង្កាត់
ដោយមានការបោះឆ្នោតទូលំទូលាយ ដោយសេរី និងយុត្តិធម៌
អាចទទួលយកបានពីគ្រប់ភាគី ដែលបច្ចុប្បន្ន
រដ្ឋាភិបាលកំពុងតែអនុវត្តយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន។ លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតម្តងៗ
ត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយអ្នកសង្កេតការណ៍ ជាតិ និងអន្តរជាតិ។ ជាងនេះទៅទៀត
នៅកម្ពុជាមានការបែងចែកអំណាចច្បាស់លាស់ ដូចមាន ចែងនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ
គឺអំណាចនីតិបញ្ញត្តិ អំណាចនីតិប្រតិបត្តិ និងអំណាចតុលាការ។ ទន្ទឹម នឹងនេះ
កម្ពុជាក៏មានស្ថាប័នឯករាជ្យមួយចំនួន ដូចជា ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ
អាជ្ញាធរសវនកម្មជាតិ ស្ថាប័នប្រឆាំងអំពើពុករលួយជាដើម។
រាល់កិច្ចការនយោបាយ និងកិច្ចការធំៗរបស់ជាតិ ត្រូវ បានសម្រេចដោយមតិភាគច្រើន
គឺ ៥០ បូក ១ ដែលកម្ពុជាបាននឹងកំពុងអនុវត្តកិច្ចការនេះ នៅ ក្នុងរដ្ឋសភាបច្ចុប្បន្ន។
តើនៅលើពិភពលោកនេះ
មានមេដឹកនាំកុម្មុយនិស្តផ្តាច់ការណាដែលប្រកាន់គោលការណ៍ និង របបដឹកនាំដូចដែល
លោក ហ៊ុន សែន បាននឹងកំពុងតែអនុវត្តនៅកម្ពុជា ដូចដែលបានរៀបរាប់ ខាងលើដែរឬទេ?
បើកម្ពុជាប្រកាន់នូវររបបកុម្មុយនិសផ្តាច់ការដូចអ្វីដែលក្រុមអ្នកប្រឆាំងទាំងទ្បាយទាំងពួងបានលើក ទ្បើងមែននោះ តើពួកគេអាចរិះគន់
និងបរិហារដ្ឋាភិបាលដូចសព្វថ្ងៃដែរឬទេ? បើកម្ពុជាប្រកាន់ នូវររបបកុម្មុយនិស្ដផ្តាច់ការ តើពួកគេអាចដើរបំផុសបំផុលឲ្យមានចលនានៃការផ្លាស់ប្តូររដ្ឋាភិបាល
តាមរយៈបដិវត្តន៍ពណ៌លើគ្រប់រូបភាពដែរឬទេ? តើនៅលើពិភពលោកមានប្រទេសកុម្មុយនិស្ដ
ផ្តាច់ការណាដែលមាន បណ្តាញសារព័ត៌មាន សមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល
រហូតដល់ ទៅជាង ៥,០០០ ដូចនៅកម្ពុជា?
ហើយធ្វើសកម្មភាពដោយសេរី។
ដូចនេះ សូមក្រុមប្រឆាំង
និងគូកនមេត្តាយល់ឲ្យច្បាស់ថា នៅក្នុងលទ្ធិផ្តាច់ការ បុគ្គល ឬ មនុស្ស មួយក្រុមតូចជាអ្នកកាន់អំណាច។
សម្តីរបស់ជនផ្តាច់ការ គឺជាច្បាប់ ជនផ្តាច់ការ ឬក្រុមអ្នកដឹកនាំ ទាំងនោះ
មិនដែលទទួលខុសត្រូវចំពោះឆន្ទៈរបស់រាស្រ្តម្តងណាទ្បើយ។ ដែលហេតុផលទាំង នេះ វាប្រាសចាកទាំងស្រុងនូវអ្វីដែល លោក ហ៊ុន សែន
បាននឹងកំពុងតែអនុវត្តនៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន។
សរុបមក
បើយោងតាមដំណើរការក្នុងការដឹកនាំរបស់ លោក ហ៊ុន សែន ឆ្លងតាមព្រឹត្តិការណ៍ នយោបាយនៅកម្ពុជាជិត
៤ ទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ ពិភពលោកអាចមើលឃើញយ៉ាងច្បាស់ថា លោកជាអ្នកចរចាដ៏ល្បីល្បាញ
និងដើរតួនាទីដ៏សំខាន់ជាអ្នកដោះស្រាយ ក៏ដូចជាអ្នកការទូត ដ៏ប៉ិនប្រសប់ ទន់ភ្លន់ នៅគ្រប់របត់នយោបាយធំៗ
ជាអាយុជីវិតរបស់ជាតិខ្មែរជាង ៣០ ឆ្នាំចុង ក្រោយនេះ ដោយលោកតែងតែបើកបេះដូងចិត្តទូលាយជាមួយអ្នកនយោបាយខ្មែរគ្នាឯង
ព្រម ទាំងជាមួយប្រទេសនានា ដើម្បីសន្តិភាព អភិវឌ្ឍនប្រទេសកម្ពុជា
និងផលប្រយោជន៍សហគម៍ ទៅវិញទៅមក។ សមទ្ធផលរបស់កម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន
អាចសមល្មមបង្ហាញឲ្យពិភពលោកមើល ឃើញថា កម្ពុជាជាគំរូនៃសន្តិភាព លោក ហ៊ុន សែន
ជាអ្នកសាបព្រួស ជាអ្នកបំពាក់ ជាបិតា ប្រជាធិបតេយ្យ
ជាអ្នកប្រជាធិបតេយ្យនិយមយ៉ាងពិតប្រាកដនៅកម្ពុជា៕
No comments:
Post a Comment