លោក T. Mohan
សំណើច្បាប់ស្តីពី «ការគ្រប់គ្រងសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល»
បានទទួលរងការ វាយប្រហារពីសំណាក់ អង្គការមិន មែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុក និងបរទេសនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ថ្មីៗនេះមន្រ្តីការទូត បរទេសមួយ ចំនួនបានឈរនៅខាងសមរភូមិនេះ ហើយ មានមន្ត្រីការ ទូតម្នាក់បានរំលោភពិធីសារ ការទូត និងបានធ្វើ ការវាយប្រហារចំៗ ប្រឆាំងនឹងសំណើច្បាប់នេះ។
ខណៈពេលដែលសំណើ ច្បាប់នេះ គ្រោងនឹងពិភាក្សា នៅក្នុងគណៈរដ្ឋមន្រ្តីនៅថ្ងៃនេះ មានសំណួរគន្លឹះ មួយចំនួនមិនទាន់បានឆ្លើយ។
១) តើអ្វីជាហេតុផលនៅពី ក្រោយការប្រឆាំងដ៏ខ្លាំងក្លានេះ?
២) ខណៈពេលដែលពួកគេទាំងនោះកំពុងទទូចឥតឈប់ ឈរ
ឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលបង្កើត ច្បាប់ជាច្រើន ដើម្បីគ្រប់គ្រងប្រទេស និងបញ្ឈប់និទណ្ឌភាព ចុះហេតុអ្វីបានជាពួក គេកំពុងស្វែងរក និទណ្ឌភាពសំរាប់ខ្លួនឯង ហើយមិនចង់ឃើញពន្លឺថ្ងៃនៃច្បាប់មួយ ដែលនឹង គ្រប់គ្រងសកម្មភាព របស់ពួកគេ។
ច្បាស់ណាស់ គ្មានអ្វីគួរឲ្យសង្ស័យទេថា អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ទាំងនោះមិនចង់ឲ្យ នរណាម្នាក់គ្រប់គ្រង ពួកខ្លួនឡើយ។ ពួកគេងាយនឹងភ្លេច ឬក៏មានចេតនានឹងបំភ្លេច ថាពេលប្រតិបត្តិការសកម្មភាពរបស់ ខ្លួននៅក្នុងប្រទេស តើពួកគេទទួល បានថវិកាមកពីណា ពួកគេត្រូវ តែរស់នៅក្រោម ការត្រួតពិនិត្យយ៉ាងតឹងរ៉ឹង។
ជាក់ស្តែងនៅសហរដ្ឋអាមេរិក រាល់អង្គការក្នុងសហគមន៍ទាំងអស់ (អង្គការមូលដ្ឋាន សហគមន៍ ឬអង្គការ មិនមែនរដ្ឋាភិបាល) មុននឹងពួកគេអាច ធ្វើសកម្មភាព និងទទួលថវិកាបាន
ពួកគេត្រូវ «ចុះបញ្ជី» ជាមុន ផ្តល់ព័ត៌មានពិស្តារអំពីអង្គការរបស់ខ្លួន និងគោលបំណងរបស់ខ្លួន ពេលកិច្ចដំណើរការ ហើយសំខាន់ជាងនេះ ទៅទៀតនោះ គឺត្រូវផ្ញើ
«របាយការណ៍»
ប្រចាំឆ្នាំទៅ ឲ្យរដ្ឋាភិបាល!
សំណើច្បាប់បច្ចុប្បន្នត្រូវបានអូស បន្លាយអស់រយៈពេលដ៏យូរ តាំងពីឆ្នាំ២០១១ មករហូត នាំឲ្យមានអន្តរាគមន៍ ជាច្រើនបានកើតឡើង រួមមានទាំងលោកស្រី Hillary Clinton ដែលកាល នោះ ជារដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក
ពេលបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជា នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១២
បានស្នើឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលទំលាក់ចោលសំណើច្បាប់នេះ។
ឥឡូវនេះ ឧបការីអនុរដ្ឋរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក លោក Scott Busby ពេល កំពុងបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជា បានបំផុសបំផុលឲ្យអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលមួយចំនួន សុំផ្អាក ទុកសំណើច្បាប់បច្ចុប្បន្ននេះ រហូតដល់ពេលមានការបើកពិភាក្សាដេញដោលគ្នាជាចំហរ។
តើនេះជាមូលហេតុដ៏ត្រឹមត្រូវឬ? កិច្ចការអនុម័តច្បាប់គឺជាសិទ្ធិអធិបតេយ្យភាព របស់ប្រទេសមួយ។
នៅម៉ាឡេស៊ី នៅពេលដែលគេមានច្បាប់សន្តិសុខផ្ទៃក្នុង (Internal Security
Act -ISA) ដ៏គួរឲ្យភ័យខ្លាច ដែលតម្រូវឲ្យមានការឃុំខ្លួនដោយមិនមានការកាត់ក្តី
ច្បាប់នេះត្រូវបាន ថ្កោលទោសដោយ
«ប្រទេសស៊ីវិល័យ» ពិសេសសហរដ្ឋអាមេរិក។
ក៏ប៉ុន្តែសហរដ្ឋអាមេរិកខ្លួនឯងមានមន្ទីរឃុំឃាំង ឈ្មោះ Guantanamo Bay ដែលឃុំខ្លួនយុទ្ធជនជាសត្រូវដោយគ្មានពេលកំណត់។
ងាកមកសំណើច្បាប់ ស្តីពីសមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល វិញ ហេតុអ្វីបានជាមានការច្រឡោត និងការប្រឆាំងពីសំណាក់អង្គការសង្គមស៊ីវិល អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងមន្រ្តី ការទូតជាច្រើនបែបនេះ រហូតដល់ទៅមានមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់របស់សហរដ្ឋអាមេរិក ត្រូវជិះយន្តហោះ ចុះមកបញ្ចេញមតិប្រឆាំង
និងសំដែងការជំទាស់របស់ខ្លួន ហើយបំផុសបំផុលឲ្យមានការមិន ពេញចិត្ត និងការតវ៉ា!
តើរឿងនេះជារឿងដែលធ្វើឱ្យមន្រ្តីការទូតមួយរូប ក្លាយជាអ្នកលើកតម្កើងលទ្ធិប្រជាធិប តេយ្យឬ?
សំណើច្បាប់នេះនឹងគ្រប់គ្រង (ប៉ុន្តែមិនត្រួតត្រាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល
និងអង្គការ សង្គមស៊ីវិលនោះទេ) ដែលក្នុងពេលថ្មីៗនេះ បានបង្ហាញឲ្យឃើញថា នៅមិនទាន់សូវមានភាពស៊ីវិល័យ និងនៅមិនទាន់សូវមានភាពមិនប្រកាន់បក្សពួកនៅទ្បើយ។ ប្រសិនបើពួកគេថ្កោល ទោសរដ្ឋាភិបាល និងស្វែងរកតម្លាភាព
ហើយចង់បញ្ចប់និទណ្ឌភាព ពួកគេក៏ត្រូវតែអនុញ្ញាតឲ្យមានការពិនិត្យពិច័យ និងគណនេយ្យភាពមកលើពួកខ្លួនដែរ ពិសេសគឺតម្លាភាពផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ។
ការគ្មានភាពច្បាស់លាស់ និងសមត្ថភាពផ្នែករដ្ឋបាលរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល
និងអង្គការ មិនមែនរដ្ឋាភិបាល អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ បាននាំឲ្យមានកង្វះខាតភាពស៊ីសង្វាក់គ្នា និងកង្វះ ព័ត៌មាន គឺមិនបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។
ការវិវត្តិរបស់អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល តាំងពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០ និង២០០០ គឺជាបាតុភូតមួយដ៏អស្ចារ្យ
និងមានផលប៉ះពាល់យ៉ាងច្រើនមកលើប្រទេសជាតិ និងប្រជាជន ភាគច្រើនត្រង់ចំណុចអវិជ្ជមាន ដែលគ្របដណ្តប់បាត់លើភាពវិជ្ជមាន
ដែលអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលទាំងនោះពាំនាំយកមកកម្ពុជា។
នៅកម្ពុជា អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួន
ត្រូវបានគេមើល ឃើញច្បាស់ពីចរិតលក្ខណៈ គឺការបង្កើតអង្គការដើម្បីជំរុញឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរសង្គម និងនយោបាយ ហើយអាចញ៉ាំដល់ការចូលរួមជាភ្នាក់ងារ ដើម្បី «ការផ្លាស់ប្តូររបប»!
តួនាទីនយោបាយនេះ ត្រូវបានគេមើលឃើញច្បាស់តាមរយ:សកម្មភាពតស៊ូមតិលើគោលនយោបាយ ហើយជារឿយៗ ត្រូវបានបក្សប្រឆាំងយកធ្វើជាឧបករណ៍ចាំបាច់ នៅក្នុងយុទ្ធនាការឃោសនានយោបាយរបស់ខ្លួន
យកមកប្រើប្រាស់តាមរយៈវិធានការបិទបាំង ក្នុងផែនការនយោបាយប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល
ក្នុងរូបភាពក្លែងខ្លួនជាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ឬ អង្គការសង្គមស៊ីវិល។
អ្នកនិពន្ធរូបនេះមានជំនឿថា ហេតុផលដែលនាំឲ្យមានច្បាប់គ្រប់គ្រងអង្គការ មិនមែន រដ្ឋាភិបាល គឺមានលក្ខណៈខុសៗគ្នា
និងមានភាពស្មុគស្មាញ។
និយាយរួម មានកក្តាជាច្រើនដែលបានកើតមាននៅក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០ និងដើម ទសវត្សរ៍ឆ្នាំ២០០០ ដែលបានផ្តល់នូវបរិការណ៍ក្នុងការនាំឲ្យមានសំណើច្បាប់ នេះឡើង។
ទីមួយ មានរបាយការណ៍ និងការចោទប្រកាន់ជាច្រើន ពីអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និង អង្គការសង្គមស៊ីវិលដែលមិនមានភាពស្មោះត្រង់។
ទីពីរ ប្រហែលជាមានការព្រួយបារម្ភថា ប្រទេស និងសហគមន៍ផ្តល់ជំនួយមួយចំនួន
ជាពិសេសការធ្វើសកម្មភាពអន្តរាគមន៍សិទ្ធិស៊ីវិល ដែលពេលនេះបានផ្តោតលើ អង្គការមិនមែន រដ្ឋាភិបាល និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ជាក់ស្តែងដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិកកំពុង ផ្តោតកាន់តែខ្លាំងលើ អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល
ដែលហាក់ដូចជា មាននិន្នាការប្រឆាំងរដ្ឋា ភិបាល។
ក្រៅពីកត្ដាខាងលើ ដែលតម្រូវឲ្យមានច្បាប់គ្រប់គ្រងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល
និងអង្គការ សង្គមស៊ីវិល នៅមានតួនាទីដែលមិនអាចប្រកែកបានមួយទៀតរបស់រដ្ឋាភិបាលនៅក្នុងការគ្រប់ គ្រងអង្គការទាំងនេះ។
មូលដ្ឋានរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការគ្រប់គ្រង គឺកិច្ចសន្យាសង្គមតាមផ្លូវច្បាប់ ពោលគឺពេល សិទ្ធិបុគ្គលត្រូវទៅចំណុះនឹងរដ្ឋ ដើម្បីជាថ្នូរទៅនឹងសន្តិសុខ
សន្តិភាព និងសណ្តាប់ធ្នាប់។ ចំណុច នេះបូករួមជាមួយគំរូថ្មី ដែលថារដ្ឋមិនត្រឹមតែជាអ្នកគ្រប់គ្រងផ្តាច់មុខប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែតួនាទី ចម្បងរបស់រដ្ឋគឺជាអ្នកសម្របសម្រួលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល
និងអង្គការ សង្គមស៊ីវិល។
ដូច្នេះច្បាប់ទម្លាប់គឺ ការគ្រប់គ្រងជាមុខងាររបស់រដ្ឋាភិបាល ដោយមិនអាច
និងមិនត្រូវធ្វើឱ្យខូចខាតបានឡើយ។ នៅក្នុងការអនុវត្តមុខងារនេះ រដ្ឋាភិបាលជាធម្មតាត្រូវពិចារណា
ប៉ុន្តែមិន ត្រូវបំពានលើហេតុផលជាក់ស្តែងណាឡើយ។
ឧទាហរណ៍គឺថា ការគ្រប់គ្រងនេះ គឺរដ្ឋាភិបាល ត្រូវធានាមិនឱ្យប៉ះពាល់ចំណុចខ្លឹមរបស់រដ្ឋាភិបាលឡើយ។
ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលមានកាតព្វកិច្ច គឺធានាដើម្បីឱ្យមានការប្រើប្រាស់ធនធានឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ពីសំណាក់អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល
និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល មួយផ្នែកដោយ សារការពាក់ព័ន្ធ នឹងថវិកា ដែលទទួលបានមកពីប្រភពខុសគ្នា
និងចំនួនទឹកប្រាក់ទាំងអស់ដែលបានទទួល។
ក្រៅពីនេះ គេត្រូវការការពារផលប្រយោជន៍សាធារណៈ ដោយរក្សាក្រមសីលធម៌ ជាវិជ្ជាជីវៈ។ គេក៏ត្រូវការចាំបាច់ក្នុងការការពារទប់ទល់នឹងការធ្វើឲ្យចុះទន់ខ្សោយនៃភាព ស្របច្បាប់ របស់រដ្ឋ និងនិន្នាការមិនល្អមកលើអធិបតេយ្យភាពជាតិ ពីសំណាក់អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និង អង្គការសង្គមស៊ីវិល។
ដោយយើងលើកមកនេះ ព្រោះថាជាទូទៅគេត្រូវទទួលស្គាល់ថា
រដ្ឋាភិបាលយល់ពីការទទួលខុសត្រូវរបស់អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងតួនាទីដ៏សំខាន់ក្នុងការរួមចំណែករបស់ពួកគេក្នុងការងារអភិវឌ្ឍន៍
ហើយរដ្ឋាភិបាលក៏ទទួលស្គាល់ពីសារៈសំខាន់ពីតម្រូវការពីភាពជិតស្និទ្ធជាមួយវិស័យនេះ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល មិនអាច លាក់បាំងនូវនិយមន័យដ៏ទូលំទូលាយ ស្តីពីអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល
និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលបានកំណត់នៅក្នុងជំពូក២៧ មាត្រា២១ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិស្តីពីការពង្រឹងតួនាទី របស់អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល៖ «ដៃគូសំរាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយនិរន្តរភាព»៕
No comments:
Post a Comment