ចេញផ្សាយថ្ងៃ: ( ២៦ - មិនា - ២០១៥ )
សុន្ទរកថា
ឯកឧត្តមបណ្ឌិតសភាចារ្យ សុខ អាន ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី រដ្ឋមន្រ្តីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី
ក្នុងពិធីសម្ពោធបូជនីយដ្ឋាននៃការចងចាំ និងរំឮកវិញ្ញណក្ខន្ធជនរងគ្រោះ ក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ នៅសារមន្ទីរប្រល័យពូជសាសន៍ទួលស្លែង
រាជធានីភ្នំពេញ ថ្ងៃទី២៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៥
- ឯកឧត្តម Joachim Baron von Marschall ឯកអគ្គរដ្ឋទូតនៃសាធារណៈសហព័ន្ធអាល្លឺម៉ង់ប្រចាំកម្ពុជា និងលោកជំទាវ
- ឯកឧត្តម លោកជំទាវ រដ្ឋមន្រ្តី រដ្ឋលេខាធិការ
- ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី ជាដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី និងបងប្អូនជនរងគ្រោះនៃរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យទាំងអស់
- ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ និងក្មួយៗសិស្សា នុសិស្សទាំងអស់
ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនេះ ខ្ញុំសូមចូលរួមរំលែកទុក្ខយ៉ាងក្រៀមក្រំជាមួយគ្រួសាររបស់ជនរងគ្រោះ ដែលបានបាត់បង់ជីវិតនៅក្នុងគ្រោះថ្នាក់នៃការធ្លាក់យន្តហោះ Airbus A320 ជើងហោះហើរលេខ 4U9525 របស់ក្រុមហ៊ុន Germanwings កាលពីថ្ងៃអង្គារកន្លងទៅនេះ ដែលក្នុងនោះភាគច្រើននៃជនរងគ្រោះ គឺជាជនជាតិអាល្លឺម៉ង់។
ខ្ញុំសូមរំឮកថា នៅឆ្នាំ១៩៩៧ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានស្នើសុំការជួយឧបត្ថម្ភគាំទ្រនិងការចូលរួមពី អង្គការសហប្រជាជាតិ ដើម្បីស្វែងរកយុត្តិធម៌ចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្មដ៏សាហាវយង់ឃ្នងនៅក្នុង ប្រទេសកម្ពុជា ពីឆ្នាំ១៩៧៥ ដល់ឆ្នាំ១៩៧៩ បង្កឡើងដោយរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត ដែលពុំបានរកយុត្តិធម៌ជាយូរណាស់មកហើយ។ អង្គការសហប្រជាជាតិបានឆ្លើយតបជាវិជ្ជមានចំពោះសំណើនេះ ហើយបានធ្វើកិច្ចសហការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីបង្កើតអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា ដែលជាយន្តការថ្មីមួយដ៏មានសារៈសំខាន់សម្រាប់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ អន្តរជាតិ ។
អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា បានចាប់ផ្តើមដំណើរការនៅដើមឆ្នាំ២០០៦។ នៅក្នុងឆ្នាំដំបូងនៃដំណើរការនេះ ផ្នែកមួយចំនួននៃសាលាក្ដីបានផ្តោតជាសំខាន់លើបញ្ហានីតិវិធី និងការរៀបចំដំណើរការការងារ រីឯសហព្រះរាជអាជ្ញាបានរៀបចំដីកាសន្និដ្ឋានបញ្ជូនរឿងឲ្យស៊ើបសួរ និងបានដាក់ដីកានេះនៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០០៧។ ក្នុងរយៈពេល៨ឆ្នាំបន្ទាប់ អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា បានសម្រេចនូវសមិទ្ធផលការងារជាច្រើន ដូចដែលឯកឧត្តម ក្រាញ់ តូនី បានបញ្ជាក់នៅក្នុងរបាយការណ៍ខាងលើស្រាប់។ ជាក់ស្ដែង រហូតមកដល់ពេលនេះ អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា បានចេញសាលក្រមដ៏សំខាន់ចំនួនពីរ គឺសាលក្រមស្ថាពរក្នុងសំណុំរឿង០០១ និងសាលក្រមនៃសំណុំរឿង០០២ ដំណាក់កាលទីមួយ ហើយអ្នកដែលទទួលខុសត្រូវនៃឧក្រិដ្ឋកម្មទាំងនោះ ត្រូវបានរកឃើញថាមានពិរុទ្ធភាព និងត្រូវបានផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារអស់មួយជីវិត។
បន្ទាប់ពីមានការពន្យារពេលអស់ជាច្រើនឆ្នាំ ការចេញសាលក្រមទាំងនោះ គឺជាសមិទ្ធផលយ៉ាងធំធេងនៅក្នុងការផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ជនរងគ្រោះ និងគ្រួសាររបស់ពួកគេ។ បន្ថែមលើនេះ អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា បានផ្តល់ឱកាសឱ្យជនរងគ្រោះចូលរួមក្នុងអង្គជំនុំជម្រះ ដែលប្រការនេះមិនធ្លាប់មានពីមុនមកឡើយ។ ជនរងគ្រោះចំនួនប្រមាណ ៤០០០ នាក់ បានចូលរួមជាភាគីដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណីនៅក្នុងដំណើរការព្រហ្មទណ្ឌ និងបានស្នើសុំសំណងជាលក្ខណៈផ្លូវចិត្ត និងសមូហភាព ដូចមានចែងនៅក្នុងវិធានផ្ទៃក្នុង នៃអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា។ គម្រោងសំណងជាច្រើនចំពោះដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី ត្រូវបានចៅក្រមនៃអង្គជំនុំជម្រះសាលាដំបូងទទួលស្គាល់ ហើយសង្ឃឹមថាអាចជួយបន្ធូរបន្ថយដល់ភាពឈឺចាប់របស់បងប្អូនអស់រយៈពេលជាយូ រណាស់មកហើយ។ ក្រៅពីសំណងដែលសម្រេចនិងទទួលស្គាល់ដោយតុលាការ អង្គភាពគាំពារជនរងគ្រោះនៃអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការ កម្ពុជា ដោយសហការជាមួយនឹងស្ថាប័នរាជរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលដែលពាក់ព័ន្ធ បានបង្កើតនូវគម្រោងសំខាន់ផ្សេងៗទៀត ហៅថា«សំណងក្រៅតុលាការ» ដើម្បីផ្តល់ជាប្រយោជន៍ឲ្យកាន់តែទូលំទូលាយដល់ជនរងគ្រោះទូទៅ។
ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី និងក្មួយៗសិស្សានុសិស្ស
ដូចយើងទាំងអស់គ្នាបានដឹងហើយថា នៅក្នុងរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត ប្រជាជនកម្ពុជាជាងបីលាននាក់បានបាត់បង់ជីវិត។ អ្នកទាំងនោះ គឺជាជីដូនជីតា ឪពុកម្តាយ កូនចៅ សាច់ញាតិ សហសេវិក និងមិត្តភក្តិរបស់យើង។ យើងទាំងអស់គ្នាដែលរស់រានមានជីវិតពីរបបនេះ បានរស់នៅដោយក្តីឈឺចាប់ និងសេចក្តីសោកសង្រេងអស់រយៈពេលជាងបីទសវត្សរ៍មកហើយ ដោយសារតែការបាត់បង់អ្នកដែលជាទីស្រឡាញ់របស់យើង ហើយយើងតែងតែមានសុបិន្តអាក្រក់អំពីអតីតកាលនោះជានិច្ច។ សូម្បីតែក្មួយៗដែលកើតក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩ ដែលមិនបានជួបប្រទះដោយផ្ទាល់នូវឧក្រិដ្ឋកម្មទាំងនោះក៏ដោយ ក៏ត្រូវប្រឈមនឹងបន្ទុកដ៏ធ្ងន់ធ្ងរដែរ ដោយក្មួយៗបានមើលឃើញឪពុកម្តាយ បងប្រុស បងស្រី របស់ខ្លួននៅមានក្តីឈឺចាប់នៅឡើយ និងបានឃើញការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសដើរថយក្រោយនាពេលនោះ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងប្រទេសនានានៅក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក។
ដើម្បីរកយុត្តិធម៌ចំពោះឧក្រិដ្ឋកម្មដ៏សាហាវយង់ឃ្នងទាំងនេះ ដែលមិនមែនគ្រាន់តែជាឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងនឹងប្រជាជនកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងជាឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងនឹងមនុស្សជាតិទាំងមូលផង រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្រោមការដឹកនាំប្រកបដោយគតិបណ្ឌិតរបស់ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បាននិងកំពុងធ្វើ កិច្ចសហការយ៉ាងជិតស្និទជាមួយសហគមន៍អន្តរជាតិ នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា ដើម្បីធ្វើការកាត់ទោសមេដឹកនាំកំពូល និងអ្នកដែលទទួលខុសត្រូវខ្ពស់បំផុតរបស់របបខ្មែរក្រហម។
ថ្ងៃនេះ យើងមកជួបជុំគ្នា ចូលរួមក្នុងពិធីសម្ពោធបូជនីយដ្ឋាននៃការចងចាំ និងរំឮកវិញ្ញាណក្ខន្ធដល់ជនរងគ្រោះក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ដើម្បីជាការឧទ្ទិសដល់ជនរងគ្រោះដែលបានបាត់បង់ជីវិត ជាពិសេសអ្នកដែលត្រូវបានឃុំឃាំង ធ្វើទារុណកម្ម និងបាត់បង់ជីវិតនៅគុកទួលស្លែងនេះ ក៏ដូចជាទីកន្លែងពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ដូចជាវាលពិឃាតជើងឯកនិងការដ្ឋានបង្ខំឲ្យធ្វើការនៅព្រៃស (មន្ទីរ ស-២៤)។
បូជនីយដ្ឋាននៃការចងចាំ និងរំឮកវិញ្ញាណក្ខន្ធដល់ជនរងគ្រោះក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ នេះ ត្រូវបានសាងសង់ឡើងនៅលើទីតាំងបូជនីយដ្ឋានចាស់ ដែលសាងសង់ពីឈើនៅទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៨០ ដោយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបន្ទាប់ពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត បានដួលរលំ។ កាលពី៥០ ឆ្នាំមុន ទីនេះគឺជាទីធ្លាសម្រាប់សិស្សានុសិស្សរត់លេង ដែលពោរពេញទៅដោយសំឡេងសើចក្អាកក្អាយ និងប្រកបដោយសុទិដ្ឋិនិយមអំពីអនាគត ហើយ កាលពី៤០ ឆ្នាំមុន ស្រមោលនៃសង្គ្រាមបានគ្របដណ្តប់មកលើទីធ្លាសាលារៀននេះ ប៉ុន្តែគ្មាននរណាម្នាក់អាចដឹងបានថា ភាពខ្មៅងងឹតនោះ នឹងមានទំហំធំប៉ុណ្ណាទេ នៅឆ្នាំបន្តបន្ទាប់នោះ។ ទីនេះបានក្លាយជាទីកន្លែងប្រកបដោយអំពើយង់ឃ្នង ការឈឺចាប់ និងការភ័យរន្ធត់។ ប៉ុន្តែ ស្លាកស្នាមនៃអំពើយង់ឃ្នង ការឈឺចាប់នេះហើយ ដែលជាហេតុនាំទៅដល់ការកាត់ទោសអ្នកដែលទទួលខុសត្រូវចំពោះឧក្រឹដ្ឋកម្ម ដែលបានប្រព្រឹត្តិនៅទីនេះ។ ថ្ងៃនេះ យើងទាំងអស់គ្នាឈរនៅទីនេះ ដើម្បីផ្តល់កិត្តិយស និងចងចាំដល់អ្នកដែលបានបាត់បង់ជិវិត និងប្រកាសនូវការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់យើងក្នុងការទប់ស្កាត់នូវឧក្រឹដ្ឋកម្មបែបនោះមិនឲ្យវិលត្រឡប់មកវិញ ទាំងនៅកម្ពុជាក៏ដូចជាទីកន្លែងដទៃទៀតនៅលើពិភពលោកនេះ។ ដូច្នេះ ខ្ញុំជឿជាក់ថា បូជនីយដ្ឋានដែលទើបសាងសង់ថ្មីនេះ មានគោលដៅដូចខាងក្រោម៖
១. បូជនីយដ្ឋាននេះ គឺជាទីកន្លែងដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់អ្នករស់រានមានជីវិត និងក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះ ដើម្បីរំឮកដល់សាច់ញាតិដែលបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិត និងដើម្បីបន្ធូរបន្ថយនូវក្តីឈឺចាប់ និងសេចក្តីសោកសង្រេងរបស់ខ្លួន។
២. តាងនាមឱ្យប្រជាជនកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន បូជនីយដ្ឋាននេះគឺជាការទទួលស្គាល់នូវការរងទុក្ខវេទនាដ៏ធំធេងនិង មិនអាចបំភ្លេចបានរបស់ជនរងគ្រោះ និងអ្នកដែលនៅរស់រានមានជីវិតពីគុកទួលស្លែង ក៏ដូចជារបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យទំាងមូល។
៣. បូជនីយដ្ឋាននេះ គឺជាការរំលឹកដល់ប្រជាជនកម្ពុជា និងអ្នកដែលមកទស្សនាទីនេះទាំងអស់ ឱ្យនឹកឃើញជានិច្ច និងមិនអាចបំភ្លេចបាន នូវឧក្រិដ្ឋកម្មដ៏រន្ធត់ ដែលបានកើតឡើងនៅក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។
៤. សម្រាប់កូនចៅរបស់យើង បូជនីយដ្ឋាននេះ រួមជាមួយនឹងសារមន្ទីរប្រល័យពូជសាសន៍ទួលស្លែងផង គឺជាទីកន្លែងមួយសម្រាប់អប់រំដល់មនុស្សជំនាន់ក្រោយឱ្យចងចាំ និងចូលរួមទប់ស្កាត់កុំឱ្យរបបដ៏ខ្មៅងងឹតនេះវិលត្រឡប់មកជាថ្មី ម្តងទៀត។
ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី និងក្មួយៗសិស្សានុសិស្ស
ក្នុងឱកាសដ៏វិសេសវិសាលនេះ និងដោយមានវត្តមានជនរងគ្រោះជាច្រើននាក់ ជាពិសេសអ្នកដែលនៅរស់រានមានជីវិតពីឧក្រិដ្ឋកម្មនៃគុកទួលស្លែងនេះផង ខ្ញុំសង្ឃឹមយ៉ាងមុតមាំថា ការសាងសង់បូជនីយដ្ឋាននេះឡើង នឹងជួយបន្ធូរបន្ថយផ្នែកផ្លូវចិត្តរបស់បងប្អូន និងសាច់ញាតិរបស់ជនរងគ្រោះដែលបានបាត់បង់អាយុជីវិត ក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ។
ខ្ញុំសូមអរគុណជាពិសេសដល់លោកពូ ជុំ ម៉ី និងលោកពូ ប៊ូ ម៉េង ដើមបណ្តឹងរដ្ឋប្បវេណី និងជនរងគ្រោះដទៃទៀតនៃអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា ដែលបានស្នើសុំឲ្យមានការសាងសង់បូជនីយដ្ឋាននៅសារមន្ទីប្រល័យពូជ សាសន៍ទួលស្លែងនេះ និង ផ្តល់មតិយោបល់ដ៏មានអត្ថន័យក្នុងការធ្វើឲ្យបូជនីយដ្ឋាននេះលេចចេញជារូប រាងពិតប្រាកដឡើង។
ខ្ញុំសូមកោតសរសើរ និងវាយតម្លៃខ្ពស់ដល់អង្គភាពគាំពារជនរងគ្រោះ នៃអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា ចំពោះការរៀបចំ និងសម្របសម្រួលការសាងសង់នេះ ដោយសហការជាមួយនឹងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធនៃក្រសួងវប្បធម៌និងវិចិត្រសិល្បៈ ជាពិសេសអគ្គនាយកដ្ឋានបេតិកភណ្ឌ។ ការសាងសង់បូជនីយដ្ឋាននេះឡើង គឺជាផ្នែកមួយនៃកម្មវិធីសំណងមានលក្ខណៈផ្លូវចិត្តនិងសមូហភាពរបស់អង្គជំនុំ ជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជានិច្ចជាកាលតែងតែបានគាំទ្រយ៉ាងសកម្ម នាពេលកន្លងមក ក៏ដូចជាទៅអនាគត ដើម្បីបន្តកសាងសមិទ្ធផលនិងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងនានា សំដៅផ្តល់សំណងលក្ខណៈផ្លូវចិត្តនិងសមូហភាពផ្សេងៗទៀតជូនដល់ជនរងគ្រោះ និងនាំមកនូវសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងភាពសម្បូរណ៍រុងរឿងជូនប្រជាជន និងប្រទេសកម្ពុជាទាំងមូល។
ខ្ញុំមានជំនឿថា ប្រជាជនកម្ពុជា ក៏ដូចជាអ្នកដែលបានជួយឧបត្តម្ភគ្រាំទ្រ នឹងមានអារម្មណ៍ធូរស្បើយ ហើយបន្តកិច្ចសហការល្អជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការផ្តល់នូវយុត្តិធម៌ និងសំណងដល់ជនរងគ្រោះ។
ជាថ្មីម្តងទៀត ខ្ញុំសូមសម្តែងអំណរគុណយ៉ាងស្មោះចំពោះរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាជនអាល្លឺម៉ង់ តាមរយៈឯកឧត្តមឯកអគ្គរដ្ឋទូត Joachim Baron von Marschall ដែលជានិច្ចកាលបានជួយគាំទ្រដល់ដំណើរការស្វែងរកយុត្តិធម៌ និងការផ្សះផ្សារជាតិនៅកម្ពុជា ដោយសហការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការ កម្ពុជាតាំងពីដើមដំបូងមក ជាពិសេសបានជួយគាំទ្រដល់អង្គភាពគាំពារជនរងគ្រោះ និងកម្មវិធីសំណងរបស់អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា និងបានធ្វើឲ្យបូជនីយដ្ឋាននេះលេចចេញជារូបរាងឡើង។
មុននឹងបញ្ចប់ តាងនាមឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ខ្ញុំសូមសម្តែងនូវការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ក្នុងការបន្ត គាំទ្រពេញទំហឹងដល់អង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជា ហើយខ្ញុំក៏សូមបញ្ជាក់សារជាថ្មីម្តងទៀតនូវឆន្ទៈរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការបន្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អជាមួយដៃគូ និងភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ដើម្បីឱ្យអង្គជំនុំជម្រះវិសាមញ្ញក្នុងតុលាការកម្ពុជាសម្រេចបេសកកម្ម របស់ខ្លួនដោយជោគជ័យ និងដើម្បីផ្ទេរនូវកេរដំណែលដ៏មានអត្ថន័យ និងយូរអង្វែងសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា ក៏ដូចជាមនុស្សជាតិទាំងមូលផងដែរ។
ជាទីបញ្ចប់ ខ្ញុំសូមប្រគេនពរដល់ព្រះថេរានុត្ថេរៈគ្រប់ព្រះអង្គ និងសូមជូនពរដល់ឯកឧត្តម លោកជំទាវ តំណាងស្ថានទូតទាំងអស់ ព្រមទាំងឯកឧត្តម លោកជំទាវ ភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិ លោក លោកស្រី និងជនរងគ្រោះទាំងអស់ដែលមានវត្តមាននៅទីនេះ សូមមានសុខភាពល្អ ទទួលបានជោគជ័យក្នុងការងារ និងមានសុភមង្គលក្នុងក្រុមគ្រួសារ។
No comments:
Post a Comment