នៅពេលនេះ រឿងក្តីក្បត់ជាតិរបស់ជនជាប់ចោទ កឹម សុខា ស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលនៃការតតាំងផ្លូវច្បាប់នៅចំពោះមុខសាលាដំបូងដែលគេហៅថាជា «រឿងក្តីអាំងសត្វដំរី» និងទំនងជាសំណុំរឿងទី ១ ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រនៃបដិវត្តន៍ពណ៌ ដែលផែនការត្រូវបរាជ័យ មេខ្លោងត្រូវបានចាប់ខ្លួន និងយកមកផ្តន្ទាទោសនៅចំពោះមុខច្បាប់។ សំណុំរឿងក្បត់ជាតិរបស់ កឹម សុខា មានភាពស្មុគស្មាញ និងត្រូវការពេលវេលាដើម្បីបញ្ជាក់ភស្តុតាងច្រើន ខណៈផែនការបដិវត្តន៍ពណ៌នៅកម្ពុជាត្រូវបានអនុវត្តយ៉ាងហ្មត់ចត់បំផុតតាមទ្រឹស្តីរបស់អ្នកជំនាញបដិវត្តន៍ពណ៌ មានការជួយជ្រោមជ្រែងពីបរទេស មានការគាំទ្រពីក្រុមបក្ខពួកខ្លួន និងបានពួនសម្ងំលាក់ ខ្លួនជ្រកក្រោមស្លាកសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដែលជាលេសស្របច្បាប់របស់បរទេសមួយចំនួនបានប្រើប្រាស់ដើម្បីគាំទ្រក្រុមប្រឆាំងផ្លាស់ប្តូររបបដឹកនាំឬមេដឹកនាំដែលខ្លួនគិតថាមិនបានដើរតាមបន្ទាត់នយោបាយខ្លួនឬមិនបានបម្រើផលប្រយោជន៍ភូមិសាស្ត្រនយោបាយរបស់ខ្លួន។
ជនជាប់ចោទ កឹម សុខា បានថ្លែងនៅចំពោះមុខតុលាការក៏ដូចជាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សព្វផ្សាយថា«តុលា
ការមិនយល់ពីនយោបាយរបស់ខ្លួន» និងថា«អ្វីៗដែលខ្លួនធ្វើមិនមែនជាបដិវត្តន៍ពណ៌ទេ»។ នេះគឺជាសិទ្ធិ ស្របច្បាប់របស់ជនជាប់ចោទ កឹម សុខា ក្នុងការការពារខ្លួនចំពោះមុខនៃការចោទប្រកាន់ពីបទក្បត់ជាតិ ហើយកឹម សុខា ត្រូវតែបង្ហាញភាពស្អាតស្អំរបស់ខ្លួនតាមរយៈការបង្ហាញភស្តុតាងទាំងឡាយនិងត្រូវច្បាស់ ថាភស្តុតាងដែលដាក់នោះ ពិតជានឹងជួយខ្លួនឱ្យរួចផុតពីការចោទប្រកាន់។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលគួរឱ្យកត់សម្គាល់ រាល់ភស្តុតាងដោះបន្ទុកដែលជនជាប់ចោទកឹម សុខា បានស្នើសុំដាក់ត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាភស្តុតាងដែលបានដាក់បន្ទុកមកលើខ្លួនកាន់តែខ្លាំងទៅវិញ។ ជាក់ស្តែងដូចជាកឹម សុខា ស្នើសុំដាក់វិដេអូភស្តុតាង រយៈពេលជាង ១ ម៉ោងកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែមករាគឺបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថាមានខ្លឹមសារដូចគ្នាទាំងស្រុង នឹងវិដេអូដែលបានចោទប្រកាន់ខ្លួនដែលលោកមេធាវី គី តិច តំណាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចាត់ទុកថាជាកាដូភស្តុតាងដ៏ធំសម្រាប់ដាក់បន្ទុកលើ កឹម សុខា បន្ថែម។ កឹម សុខា ខ្លួនឯងក៏បានទទួលស្គាល់ចំពោះ មុខតុលាការថាវីដេអូដែលបានចោទប្រកាន់ប្រឆាំងខ្លួនជាវីដេអូពិត និងជាសំឡេងរបស់ខ្លួន ប៉ុន្តែចោទថា មានការកាត់តជាកំណាត់ៗ។ ប៉ុន្តែតាមរយៈភស្តុតាងដែល កឹម សុខា បានដាក់គឺធ្វើឱ្យសាធារណជនមើល ឃើញថាជាភស្តុតាងដ៏មានទម្ងន់បញ្ជាក់ពីទង្វើក្បត់ជាតិរបស់ កឹម សុខា។
ជនជាប់ចោទ កឹម សុខា នឹងត្រូវស្វែងរកភស្តុតាងដោះបន្ទុកក្នុងរឿងជាច្រើនទៀតក្នុងសំណុំរឿង
ក្បត់ជាតិនេះ ជាពិសេសគឺសកម្មភាពនៅឆ្នាំ ២០១៣ ដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិនៅពេលនោះដែលមាន សម រង្ស៊ី ជាប្រធាន និងទណ្ឌិត កឹម សុខា ជាអនុប្រធានបានប្រើប្រាស់នយោបាយបង្កចលាចលសង្គមតាមរយៈការអុកឡុកលើដំណើរការបោះឆ្នោត និងការបង្កើតឱ្យមានបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងលទ្ធផលបោះឆ្នោត រហូតដល់បង្កហិង្សា។ សកម្មភាពដែលក្រុមគណបក្សប្រឆាំងបានធ្វើនៅពេលនោះ គឺច្បាស់ណាស់ចេញពីការរៀបចំផែនការដ៏ល្អិតល្អន់ ដោយឈរលើមូលដ្ឋាននៃសៀវភៅមគ្គុទ្ទេសបដិវត្តន៍ពណ៌ដែលរៀបចំឡើង ដោយលោក ជីន សាប មានចំណងជើងថា «ពីរបបផ្តាច់ការមកប្រជាធិបតេយ្យ»។ លោក ជីន សាប ត្រូវ បានពិភពលោកស្គាល់ថាជាអ្នកបង្កើតទ្រឹស្តីនិងវិធីសាស្ត្រនៃការធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ និងត្រូវបានអនុវត្តនៅតាមបណ្តាប្រទេសមួយចំនួននៅអឺរ៉ុបខាងកើត និងមជ្ឈិមបូព៌ា ក្រោមរូបភាពញុះញង់ ចលាចល ប៉ុន្តែភ្ជាប់នឹងការប្រើប្រាស់ពាក្យ«អហិង្សា»ជានិច្ច។ សៀវភៅរបស់លោក ជីន សាប នេះត្រូវបានបកប្រែជាភាសាខ្មែរនិងមានការចែកចាយក្នុងចំណោមក្រុមប្រឆាំងផងដែរ។
តើសកម្មភាពដែលក្រុមប្រឆាំង ក្នុងនោះជនជាប់ចោទ កឹម សុខា បានធ្វើគឺជាសកម្មភាពមិនមែន បដិវត្តន៍ពណ៌? ការអះអាងរបស់ កឹម សុខា គ្រាន់តែជាការការពារខ្លួនប៉ុណ្ណោះ។ តាមរយៈខ្សែវីដេអូមួយម៉ោងដែល កឹម សុខា បានដាក់បង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថា ផែនការផ្តួលរំលំដឹកនាំ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៣ មក ម្ល៉េះ ហើយមធ្យោបាយនៃសកម្មភាពដែលពួកគេបានធ្វើគឺស្ថិតក្នុងបញ្ជីឧបសម្ព័ន្ធដែលមានចំនួន ១៩៨ ចំ ណុចណែនាំក្នុងសៀវភៅរបស់ ជីន សាបក្នុងនោះដូចជាការប្រើពណ៌ ការប្រើនិមិត្តសញ្ញា ការប្រើប្រាស់ផ្កា ជូនកម្លាំងប្រដាប់អាវុ វិធីហ្វឹកហាត់ធ្វើបាតុកម្ម ការសម្តែងល្ខោន ក្បួនសាសនា ដើរជាក្បួន ការកាន់ទុក្ខនយោបាយ ការធ្វើពហិការ ការមិនស្តាប់បង្គាប់ក្នុងសង្គមជាដើម។ តើអ្វីដែលក្រុមប្រឆាំងបានធ្វើ? នៅមុន អំឡុងពេល និងក្រោយពេលបោះឆ្នោត គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ថ្នាក់ដឹកនាំរបស់ខ្លួនបានធ្វើសកម្មភាពដែលស៊ីសង្វាក់គ្នានឹងមេរៀនបដិវត្តន៍ពណ៌នេះក្រោមរូបភាពផ្សេងៗ។ អ្វីដែលជាឱកាសសំខាន់នៃការបំផ្ទុះ បដិវត្តន៍ពណ៌គឺការបង្កើតព័ត៌មានក្លែងក្លាយជុំវិញការបោះឆ្នោត លើកឡើងថាមានភាពមិនប្រក្រតីខ្លាំងក្នុង ន័យដើម្បីបង្កចលាចល និងញុះញង់ប្រជាបលរដ្ឋឱ្យបះបោរ និងញុះញង់កម្លាំងប្រដាប់អាវុធមិនឱ្យស្តាប់ បញ្ជាជាដើម។
ភស្តុតាងដែលជនជាប់ចោទពីបទក្បត់ជាតិមិនអាចដោះសារបានគឺសកម្មភាពនៃការតវ៉ាក្រោយពីការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០១៣ បានប្រែក្លាយចរិតពីការតវ៉ាប្រឆាំងនឹងការបោះឆ្នោតទៅជាការញុះញង់ទម្លាក់ រាជរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ដែលចេញពីការបោះឆ្នោត។ សកម្មភាពហិង្សានៅផ្លូវវ៉េង ស្រេង ស្ពានក្បាលថ្នល់ ដែលកម្លាំងបាតុករក្រុមប្រឆាំងគប់ដបសាំង ដុំថ្មទៅលើកម្លាំងសមត្ថកិច្ច ដុតកម្ទេចសម្បតិ្តសាធារណៈនិង បំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិឯកជន។ នេះគឺស្ថិតក្នុងផែនការបដិវត្តន៍ពណ៌ដែលចេញពីការញុះញង់លើរឿងបោះឆ្នោត។ ការបោះឆ្នោតដែលមេគំនិតទ្រឹស្តីបដិវត្តន៍ពណ៌ ជីន សាប លើកឡើងថា វាមានភាពងាយស្រួលបំ ផុតក្នុងការបំផុសការបះបោរ ការតវ៉ារបស់ប្រជាជនប្រឆាំងនឹងរដ្ឋអំណាច។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាក្រុម ប្រឆាំងរួមនឹងអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួនបានយកការបោះឆ្នោតធ្វើជាមូលដ្ឋាននៃការផ្លាស់ប្តូររបបតាមបដិវត្តន៍ពណ៌ បើទោះបីជាខ្លួនមិនឈ្នះការបោះឆ្នោតក៏ដោយ។ គណបក្សសង្គ្រោះជាតិបានរៀបចំឱ្យហ្វឹកហាត់ធ្វើបាតុកម្មដឹកនាំធ្វើដោយ មូរ សុខហួរ ការប្រកាសបិទផ្លូវនានាក្នុងរាជធានីភ្នំពេញដែលប្រកាសដោយ ហូ វ៉ាន់ ការប្រើទិសស្លោក «ហ៊ុន សែន អើយចុះចេញទៅ» ដែលកឹម សុខា បានប្រើប្រាស់ ការញុះញង់ឱ្យកងទ័ពកុំឱ្យគោរពបទបញ្ជា បង្កអស្ថិរភាពសង្គម ប៉ះពាល់ដល់សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ ការញុះញង់ប្រជាពលរដ្ឋកុំឱ្យស្តាប់អាជ្ញាធរ បះបោរផ្តួលរំលំរាជរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់ បង្កើតការតវ៉ាដោយដុតរូបទីងមោងថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេស ប្រើប្រាស់វោហារសាស្ត្រហិង្សា ហើយបរទេសបានសរសេរគោលនយោ
បាយគណបក្សឱ្យ បរទេសបង្ហាត់បងៀនរៀបចំយុទ្ធសាស្ត្រ និងផែនការនយោបាយ។ ទាំងនេះមិនមែនជាការអនុវត្តផែនការបដិវត្តន៍ពណ៌ទេឬ?
ជនជាប់ចោទ កឹម សុខា អាចនឹងជាប់ផុងកាន់តែខ្លាំងក្នុងសំណុំរឿងក្បត់ជាតិនេះ! នេះមិនគិតពី ភស្តុតាងមួយចំនួនធំ និងការបញ្ជាក់អះអាង និងសារភាពម្តងហើយម្តងទៀតរបស់ទណ្ឌិត សម រង្ស៊ី ថាខ្លួនក៏ជាមេគំនិតបដិវត្តន៍ពណ៌ និងជាអ្នកពាក់ព័ន្ធនឹងការរៀបចំផែនការបដិវត្តន៍ពណ៌ដែរ និងស្នើឱ្យតុលាការនាំយកខ្លួនទៅកាត់ទោសក្បត់ជាតិដូច កឹម សុខា ដែរ។ សំណុំរឿង សម រង្ស៊ី ក្បត់ជាតិនៅកំពុងដំណើរការនៅឡើយទេហើយកម្ពុជាស្វាគមន៍ សម រង្ស៊ី ជានិច្ចឱ្យតែមានភាព ក្លាហានមកកម្ពុជា។ ប៉ុន្តែពេលនេះ ភស្តុតាងដែលសម រង្ស៊ី បានលើកឡើងក៏ជាធាតុផ្សំបន្ថែមដើម្បីដាក់បន្ទុកលើជនជាប់ចោទ កឹម សុខា។ ដូច្នេះអ្វីដែល កឹម សុខា ព្យាយាមរើខ្លួន ក្រឡាស់សម្តីពីការទទួលខុស ត្រូវរបស់ខ្លួនក្នុងនាមជាមេបដិវត្តន៍ពណ៌ ទំនងជាមិនអាចដោះរួចទេ ខណៈភស្តុតាងដែលដាក់ចូលសំណុំរឿងសុទ្ធសឹងតែជាភស្តុតាងដែលមានទម្ងន់លើការចោទប្រកាន់លើអតីតមេបក្សប្រឆាំងរូបនេះ។
ទេវតាពិតជាបានជួយថែរក្សាជាតិ និងប្រជាជនកម្ពុជាមែន គឺមិនតែបណ្តាលឱ្យ កឹម សុខា និយាយសារភាពចេញមកទាំងស្រុងពីផែនការក្បត់ជាតិទេ ប៉ុន្តែសូម្បីតែភស្តុតាងដែលជនជាប់ចោទ រូបនេះបានដាក់ក៏ផ្តល់ប្រយោជន៍សម្រាប់ជាការដាក់បន្ទុក ហើយអតីតដៃគូនយោបាយដែលដាក់ទុនរកស៊ី នយោបាយបង្កើតបក្សរួមគ្នាក៏ចូលរួមជួយផ្តល់ភស្តុតាងបន្ថែមដើម្បីឱ្យមានទម្ងន់កាន់តែខ្លាំងលើបទចោទ ប្រកាន់ដែលបានធ្វើប្រឆាំងនឹង កឹម សុខា ដែរ។ នេះពិតជាកំហុសយុទ្ធសាស្ត្រផ្លូវច្បាប់មួយដ៏ធ្ងន់ធ្ងររបស់ ក្រុមមេធាវីការពារក្តីកឹម សុខា និងជនជាប់ចោទ កឹម សុខា ប៉ុន្តែវាជាផលបុណ្យរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្នុង ការកម្ចាត់ជនក្បត់ជាតិ ថែរក្សាសុខសន្តិភាពយូរអង្វែងសម្រាប់កម្ពុជា៕
ដោយ ចៅចាក់ស្មុក
រាជធានីភ្នំពេញ ថ្ងៃទី២៣ ខែមករា ឆ្នាំ ២០២០
