មនុស្សខ្លះគិតថា ភាពលំបាកខាងគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចអន្តរជាតិដែលយើងបានប្រឈមនៅបច្ចុប្បន្ននេះកើតឡើងដោយសារការជាប់ឆ្នោតប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ។ នោះគឺជាការនិយាយពន្លើស។ វាគឺជាផលវិបាកនៃការរំជើបរំជួលខ្លាំងដល់ប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មតាមរយៈវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុសកល និងពីការប្រែប្រួលរចនាសម្ព័ន្ធជាយូរមកហើយនៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចសាកលដែលបាននិងកំពុងធ្វើឲ្យប្រព័ន្ធនោះរង្គោះរង្គើអស់ពេលមួយរយៈមកនេះ។
ការប្រែប្រួលទាំងនេះរួមទាំងការងើបឡើងរបស់ចិន និងការសម្របខ្លួនរបស់ចិនចូលក្នុងប្រព័ន្ធពិភពលោកនោះ។ នៅអាមេរិកខាងជើងខ្លួនឯង មានបញ្ហាជាប្រព័ន្ធជាយូរមកហើយដែលបានបណ្តាលឲ្យមានការបែងចែកមិនត្រូវដល់ផលចំណេញពីពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិដែល ត្រាំ ទាញចំណេញដើម្បីឈានទៅកាន់តំណែងប្រធានាធិបតី។ ត្រាំ និងអ្នកគាំទ្រគាត់ជាច្រើនបានស្តីបន្ទោសចិន ចំពោះភាពលំបាករបស់អាមេរិកទាំងនេះ ប៉ុន្តែភាពលំបាកទាំងនោះគឺជាបញ្ហាជាប្រព័ន្ធចេញពីការបង្កើតឡើងដោយផ្ទាល់របស់អាមេរិក ហើយដំណោះស្រាយនោះគឺស្ថិតក្នុងដៃរបស់អាមេរិកតែឯង។ ពួកគេត្រូវការការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយ និងស្ថាប័នឲ្យស៊ីជម្រៅ និងវិធីសាស្ត្រថ្មីដល់គោលនយោបាយសង្គម និងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ។
សញ្ញាដែលថា អាមេរិកមិនបានទទួលផលប្រយោជន៍ធំធេងពីពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិនោះគឺជារឿងស្រមើស្រមៃ។ កំណើនប្រាក់ចំណូលជាតិអាមេរិកត្រូវបានកើនឡើងយ៉ាងធំសម្បើមពីកំណើនពាណិជ្ជកម្មនោះ។ ប៉ុន្តែ ការបែងចែកផលចំណេញពីពាណិជ្ជកម្មនោះត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងអន់ដោយស្ថាប័នក្នុងស្រុក (សុខភាព វិស័យអប់រំ គោលនយោបាយកែតម្រូវ) និងដោយគោលនយោបាយដែលគេមិនបានឃើញការកើនឡើងប្រាក់ចំណូលពិតប្រាកដអស់ជាច្រើនទសវត្សរ៍មកហើយ។ ការនេះនឹងមិនប្រែប្រួលលឿននោះទេ គឺពិតជាមិនស្ថិតក្នុងមួយអាណត្តិប្រធានាធិបតីនោះទេ ពោលគឺវាត្រូវចំណាយពេលមួយជំនាន់មនុស្សដើម្បីដោះស្រាយ។
ត្រាំ បានប្រកាសសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្ម ដើម្បីកែតម្រូវអ្វីដែលដៃគូពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួន ពិសេសគឺចិនបានធ្វើមកលើអាមេរិក។ គាត់ស្តីបន្ទោសពួកគេចំពោះឱនភាពពាណិជ្ជកម្មអាមេរិក។ ដូចដែលអ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ច ៩៩ ភាគរយបានប្រាប់គាត់អញ្ចឹងថា នោះមិនមែនកើតឡើងអញ្ចឹងនោះទេ។ ឱនភាពពាណិជ្ជកម្មអាមេរិកបណ្តាលមកពីការចំណាយច្រើនជាខ្លួនរកបាន និងការចំណាយបន្ថែមដោយការខ្ចីប្រាក់តាមទម្រង់ផ្សេងៗ។ មានបញ្ហាដែលត្រូវចរចាជាមួយច្បាប់ពាណិជ្ជកម្ម និងជំនួញអន្តរជាតិ ប៉ុន្តែវាស្ទើតែគ្មានធ្វើអ្វីបានសោះដល់ការកែតម្រូវអតុល្យភាពពាណិជ្ជអន្តរជាតិនោះ។
សង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរបស់ ត្រាំ មិនទាន់ត្រូវយកមកដោះស្រាយនៅឡើយ។ ដូចដែលអ្នកលើកឡើងថា ប្រហែលមានការដោះស្រាយខ្លះ ពោលគឺជាកលយុទ្ធចរចារបស់ ត្រាំ ដែលរៀបចំឡើងដើម្បីផ្លាស់ប្តូរប្រព័ន្ធនោះនៅអនាគត។ ប៉ុន្តែ វាជាកលយុទ្ធប្រថុយប្រថាន និងខាតបង់ច្រើន។ ការលើកឡើងពីសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរបស់គាត់បានរង្គោះរង្គើរដល់ទីផ្សាហិរញ្ញវត្ថុ។ កាន់តែសំខាន់នោះ ការមិនគោរពច្បាប់ធ្វើពាណិជ្ជកម្មរបស់អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកនឹងធ្វើឲ្យបាត់បង់ទំនុកចិត្តក្នុងភាពជាអ្នកដឹកនាំរបស់អាមេរិក និងធ្វើឲ្យកាន់តែងាយស្រួលដល់ប្រទេសផ្សេងក្នុងការកំទេចប្រព័ន្ធនោះចោល។
តើអ្វីជាការឆ្លើយតបរបស់ចិនដល់រឿងទាំងអស់នេះ?
លោក Yao Yang បានគូសបញ្ជាក់ថា អារម្មណ៍របស់វ៉ាស៊ីនតោនបានប្រែពីការចូលរួមជាមួយចិនទៅជាប្រឆាំងនឹងចិន។ ឥស្សរជនអាមេរិកលែងខ្វល់អំពីអ្វីដែលកំពុងកើតឡើងនៅខាងក្នុងប្រទេសចិនទៀតហើយ ទោះវាជារឿងការធ្វើសេរីកម្មសេដ្ឋកិច្ច ឬក៏ការរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សក៏ដោយ។ ពួកគេគ្រាន់តែខ្វល់អំពីថា តើចិនបង្កផលប៉ះពាល់ដល់អាមេរិកដោយរបៀបណាតែប៉ុណ្ណោះ។ ចំណុចតថ្លៃរបស់ចិនដែលធ្លាប់បំពេញចិត្តអាមេរិក ដូចជាជំហានតូចៗនៃការបើកចំហរទីផ្សារ និងការទិញទំនិញអាមេរិករបស់ចិននោះលែងយកមកប្រើកើតទៀតហើយ។
លោក Yao បានមើលឃើញការប្រណាំងប្រជែងបច្ចេកវិទ្យាថា ជាបញ្ហាស្រួចស្រាវដែលឥឡូវនេះកំពុងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ទំនាក់ទំនងរវាងអាមេរិក និងចិន។ ហេតុផលធំសម្រាប់ការប្រកាសធ្វើសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរបស់ ត្រាំ នោះគឺ ចិន “លួច” កម្មសិទ្ធិបញ្ញារបស់អាមេរិក និងការផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យាដោយបង្ខំ។
វិធានការផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យាតាមរយៈគោលនយោបាយវិនិយោគបានក្លាយជាផ្នែកមួយនៃគោលនយោបាយស្របច្បាប់ក្នុងការលើកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍឧស្សាហកម្មនៅទូទាំងប្រទេស ដូចជា ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង និងចិន។ តាមប្រវត្តិ តាមពិត អាមេរិកបានលែងល្បែងដដែលៗ។ ការចោទប្រកាន់លើចិននោះគឺការលួចដែលផ្តល់អំណាចពីរដ្ឋ។ អ្វីទាំងអស់នោះ តាមពិតទៅ ត្រូវការចរចា នៅពេលវាពាក់ព័ន្ធ។ ប៉ុន្តែ ការចរចានោះមិនត្រូវប៉ះពាល់ដល់ការកំទេចប្រព័ន្ធធ្វើពាណិជ្ជកម្មសាកលនោះទេ។ ចំណុចអាទិភាពនោះគួរតែមើលទៅលើការសម្រួលការវិនិយោគ និងកិច្ចព្រមព្រៀងវិនិយោគដែលយកមកដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះ។
លោក Yao និយាយថា “ពន្ធនាំចូលបែបទណ្ឌកម្ម” គឺគ្រាន់តែជាចំណុចចាប់ផ្តើមនៃការប្រណាំងប្រជែងបច្ចេកវិទ្យាប៉ុណ្ណោះ។ នៅប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខនេះ វាទំនងណាស់ដែលថា រដ្ឋបាល ត្រាំ នឹងរឹតបណ្តឹងដល់ការគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួនលើសកម្មភាពបញ្ជ្រាបខ្លួន និងបញ្ចូលខ្លួនរបស់ក្រុមហ៊ុនចិននៅអាមេរិកជាមិនខាន។
សម្រាប់ការឆ្លើយតបរបស់ចិនវិញ លោក Yao លើកឡើងថា វាសំខាន់ណាស់សម្រាប់អ្នកធ្វើគោលនយោបាយក្នុងការទទួលស្គាល់ការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថនៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងបង្កើតយុទ្ធសាស្ត្រថ្មីមួយដើម្បីដោះស្រាយជាមួយអាមេរិក។ គេចាំបាច់ត្រូវការគោលនយោបាយដែលមានការងាកមកក្នុងស្រុក។ ការប្រកាសយកពន្ធនាំចូលបែបសងសឹកនោះគឺគ្រាន់តែជាការឆ្លើយតបរយៈពេលខ្លីប៉ុណ្ណោះ។ ការឆ្លើយតបរយៈពេលយូរដែលត្រឹមត្រូវនោះគឺការបន្តធ្វើកំណែទម្រង់ និងគោលនយោបាយបើកចំហររបស់ចិន ដែលសំខាន់យ៉ាងខ្លាំងដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់អស់ ៤០ ឆ្នាំកន្លងមកនេះរបស់ចិន។
សម្រាប់ពិភពលោកទាំងមូលវិញ នេះជាពេលដែលយុទ្ធសាស្ត្ររង់ចាំមើលលែងយកជាការបានទៀតហើយ។ វាជាពេលដែលតម្រូវឲ្យមានការឆ្លើយតបជាយុទ្ធសាស្ត្រ ពិសេសពីដៃគូនៅតំបន់អាស៊ី។
អាស៊ីមានហានិភ័យក្នុងប្រព័ន្ធពិភពលោកជាងទីណាៗទាំងអស់របស់ពិភពលោក ពោលគឺសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនពឹងលើប្រព័ន្ធបើកចំហផ្អែកតាមច្បាប់ មិនគ្រាន់តែសម្រាប់ការរីកលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ចរបស់គេនោះប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏សម្រាប់សន្តិសុខនយោបាយទៀតផង។ ការចង់បានប្រព័ន្ធផ្អែកតាមច្បាប់នោះគឺជាកត្តាសំខាន់យ៉ាងខ្លាំងក្នុងការការពារសន្តិសុខសេដ្ឋកិច្ច និងសន្តិសុខនយោបាយកាន់តែទូលាយ។ យើងចាំបាច់ត្រូវប្រកាន់ជំហរឹងមាំនាពេលដែលកំពុងប្រឈមមុខនឹងការគំរាមដល់ប្រព័ន្ធពាណិជ្ជកម្មសាកលនោះ។ សក្តានុពលនៃកំណើនរបស់អាស៊ីពឹងផ្អែកខ្លាំងលើការប្រកាន់ភ្ជាប់នឹងគោលនយោបាយកំណែទម្រង់ឲ្យបានស៊ីជម្រៅ ទាំងដោយចិន ដោយប្រទេសនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងឥណ្ឌា នូវប្រព័ន្ធធ្វើពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិបើកចំហរដែលផ្អែកលើច្បាប់៕
ប្រភព៖ East Asia Forum ចុះថ្ងៃទី២៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨
No comments:
Post a Comment