កិច្ចសម្ភាសន៍រវាងអ្នកសារព័ត៌មាន ជាមួយតំណាងស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា ទាក់ទងការជួយជនជាតិអាមេរិក និងជនជាតិផ្សេងៗក្នុងនាវាទេសចរណ៍ Westerdam នៅខេត្តព្រះសីហនុ

កិច្ចសម្ភាសន៍រវាងអ្នកសារព័ត៌មាន ជាមួយតំណាងស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា ទាក់ទងការជួយជនជាតិអាមេរិក និងជនជាតិផ្សេងៗក្នុងនាវាទេសចរណ៍ Westerdam នៅខេត្តព្រះសីហនុ

ផ្សាយបន្តផ្ទាល់៖ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន អញ្ជើញស្វាគមន៍ដោយផ្ទាល់ជាមួយអ្នកដំណើរនៅលើនាវាទេសចរណ៍ WESTERDAM ដែលកំពុងចតនៅកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ ព្រមទាំងថ្លែងសារទៅកាន់ជនរួមជាតិកម្ពុជា

ផ្សាយបន្តផ្ទាល់៖ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន អញ្ជើញស្វាគមន៍ដោយផ្ទាល់ជាមួយអ្នកដំណើរនៅលើនាវាទេសចរណ៍ WESTERDAM ដែលកំពុងចតនៅកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ ព្រមទាំងថ្លែងសារទៅកាន់ជនរួមជាតិកម្ពុជា នាព្រឹកថ្ងៃទី១៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០

(Video) សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ ស្តីពីសេចក្តីសម្រេចរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបពាក់ព័ន្ធនឹងប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA

កិច្ចសម្ភាសន៍ពិសេស៖ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា ការអនុញ្ញាតឲ្យនាវាទេសចរណ៍របស់អាមេរិកចូលចតកម្ពុជា ដើម្បីបំបាត់ជំងឺភ័យខ្លាច និងគ្មានការរើសអើងពូជសាសន៍

(ភ្នំពេញ)៖ ខណៈនាវាទេសចរណ៍ខ្នាតយក្សរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកមួយគ្រឿងឈ្មោះ​ Westerdam ដែលផ្ទុកមនុស្សជាង២២០០នាក់ ត្រូវបានរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្រេចឲ្យចូលសំចតនៅកំពង់ផែ ខេត្តព្រះសីហនុ នៅព្រឹកទី១៣ ខែកុម្ភៈ ក្រោយពីប្រទេសនិងកោះសរុបចំនួន៦ បដិសេធមិនឲ្យនាវាដ៏ធំមួយនេះចូលចត ដោយសារភ័យខ្លាចអ្នកដំណើរមានផ្ទុកវីរុសកូរ៉ូណាថ្មី ពាក់ព័ន្ធបញ្ហានេះក៏មានសំណួរលើកឡើងថា ហេតុអ្វីកម្ពុជាឲ្យកប៉ាល់មួយនេះចូលចត។

ឆ្លើយតបបញ្ហានេះលោក លឹម ជាវុត្ថា នាយកប្រតិបត្តិអង្គភាពព័ត៌មាន Fresh News បានស្នើសុំធ្វើកិច្ចសម្ភាសន៍ជាមួយសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃកម្ពុជា តាមទូរស័ព្ទដោយលើកឡើងថា តើហេតុអ្វីកម្ពុជាសម្រេចអនុញ្ញាតឲ្យនាវាទេសចរណ៍របស់អាមេរិក ចូលចតនៅកំពង់ផែ ខេត្តព្រះសីហនុ ខណៈប្រទេសនិងកោះសរុបចំនួន៦ បានបដិសេធ, មិនឲ្យចូលចតកំពង់ផែរបស់ខ្លួន ដោយសារខ្លាចមេរោគកូរ៉ូណា ឬ Covid-19 ?

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ឆ្លើយតបថា «ហេតុអ្វីត្រូវសម្រេចអនុញ្ញាតឲ្យនាវានេះចូលចត តើត្រូវឲ្យពួកគេទៅណា បើគេបានបិទអស់ហើយ, ដូចដែលខ្ញុំបាននិយាយហើយថា ជំងឺពិតប្រាកដគឺភាពភ័យខ្លាច មិនមែនជាជំងឺកូរ៉ូណានោះទេ។ ការអនុញ្ញតឲ្យចូលនេះបង្ហាញពីការលុបបំបាត់នូវជំងឺភ័យខ្លាច ដែលកំពុងកើតមាននៅលើពិភពលោកយើងនេះ ហើយកម្ពុជាគ្មានឡើយការរើសអើងពូជសាសន៍ ត្រូវតែចូលរួមសង្រ្គោះក្នុងកិច្ចការមនុស្សធម៌ ខណៈពួកគេកំពុងជួបគ្រោះអាសន្ន»។

«យើងត្រូវសហការគ្នា ទាំងអ្នកជាប់នៅលើនាវា ដើម្បីជួយសង្រ្គោះដោយមិនខ្វល់ពីជាតិសាសន៍ ទោះបីជាតិសាសន៍ណាក៏ដោយ កិច្ចការនេះបង្ហាញពីការងារ មនុស្សធម៌ដ៏ប្រពៃ និងសណ្តានចិត្តរបស់កម្ពុជាសម្រាប់មនុស្សលើពិភពលោក ក្នុងការយកអាសារសម្រាប់ជាតិសាសន៍ដទៃ។ បើគេមិនទទួលកម្ពុជាទទួល, កម្ពុជាក៏ចង់បង្ហាញថា កម្ពុជាមិនមែនគ្រាន់តែសហការជាមួយចិននោះទេ គឺធ្វើជាមួយគ្រប់ជាតិសាសន៍ទាំងអស់ ព្រោះបញ្ហានេះវាក្លាយជាបញ្ហាប្រឈម ជាសកលរួចទៅហើយ និងម្យ៉ាងទៀតបញ្ហាមនុស្សធម៌ក៏គ្មានព្រំដែនដែរ។ យើងត្រូវតែជួយពួកគេនៅពេលដែលពួកគេសុំឱ្យយើងជួយ យើងត្រូវតែជួយគេប្រកប ដោយស្មារតីទទួលខុសត្រូវ», នេះជាប្រសាសន៍របស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់បន្ថែមយ៉ាងដូច្នេះ។

នាវាទេសចរណ៍ដ៏ធំនេះឈ្មោះ​ Westerdam នឹងមកចូលចតនៅកំពង់ផែ​ ខេត្តព្រះសីហនុ នៅវេលាម៉ោង៧ព្រឹកថ្ងៃទី១៣​ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០ ហើយការអនុញ្ញាតឲ្យចូលចតនេះធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីមានការធានាច្បាស់លាស់ពីអ្នកគ្រប់គ្រងនាវាទេសចរណ៍ Westerdam ថា មនុស្សទាំងអស់លើកប៉ាល់មិនមានអ្នកណាម្នាក់ ផ្ទុកមេរោគកូរ៉ូណាថ្មី ឬ Covid-19 នោះទេ។

អ្នកវិភាគបានលើកឡើងថា ប្រទេសនិងកោះ ចំនួន៦ដែលបានរារាំងនាវាទសេចរណ៍ខ្នាតយក្សនេះចូលចត សុទ្ធសឹងតែជាប្រទេសដែលមានភាពសិទ្ធស្នាលនឹង សហរដ្ឋអាមេរិក ខណៈនាវាទេសចរណ៍ខាងលើ ជាកម្មសិទ្ធិរបស់ក្រុមហ៊ុនអាមេរិកហូឡេនដ៍ (Holland America) ដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ ដូច្នេះអ្វីដែលជាទង្វើរបស់កម្ពុជាធ្វើនៅពេលនេះ ជាកិច្ចការមនុស្សធម៌ដ៏ល្អណាស់ក្នុងនាមប្រទេសតូចនិងដ៏កំសត់មួយ មិនរើសអើងពូជសាសន៍ និងបង្ហាញទឹកចិត្តដ៏ធំធេងក្នុងការជួយសង្រ្គោះមនុស្សកំពុងជួបគ្រោះអាសន្ន។

អាជ្ញាធរកម្ពុជានឹងសម្របសម្រួលគ្រប់និតីវិធីទាំងអស់ ទាំងការត្រួតពិនិត្យសុខភាពនៅលើកប៉ាល់, មិនយកថ្លៃ Visa និងសេវាផ្សេងៗ ដែលទាំងនេះបង្ហាញទឹកចិត្ត ដ៏ប្រពៃបំផុតរបស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្តេចតេជោ​ ហ៊ុន​ សែន ចំពោះផ្នែកកិច្ចការមនុស្សធម៌ និងគ្មានការរើសអើងពូជសាសន៍ប្រទេសដទៃនោះទេ។ ក្រៅពីនោះអាជ្ញាធរនឹងចែកក្រមាដល់អ្នកដំណើរទាំងអស់នោះផងដែរ។

ក្រុមហ៊ុននាវាទេសចរណ៍ បានឲ្យដឹងតាមរយៈគេហទំព័ររបស់ខ្លួនថា នឹងសំចត១-២ថ្ងៃនៅខេត្តព្រះសីហនុ ព្រមទាំងសម្រេចជួលយន្តហោះសម្រាប់ដឹកជញ្ជូនអ្នកដំណើរ ពីព្រលានយន្តហោះ ខេត្តព្រះសីហនុ ទៅកាន់អាកាសយានយន្តអន្តរជាតិភ្នំពេញ ហើយអ្នកដំណើរបន្តត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញរៀងខ្លួនៗ។

ក្រុមហ៊ុន Holland America Line របស់នាវា ​Westerdam បានសរសេរសារនៅលើ Facebook ផ្លូវការរបស់ខ្លួន ដោយសូមថ្លែងអំណរគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅបំផុត ចំពោះអាជ្ញាធរកម្ពុជា ដែលបានគាំទ្រ និងអនុញ្ញាតឲ្យកប៉ាល់របស់ខ្លួនបានចូលចតនៅកំពង់ផែព្រះសីហនុ។

គួរបញ្ជាក់ថា កប៉ាល់ទេសចរណ៍ Westerdam មានដឹកមនុស្សសរុបជាង ២,២០០នាក់ ក្នុងនោះអ្នកដំណើរ ១,៤៥៥នាក់ និងបុគ្គលិកកប៉ាល់ចំនួន ៨០២នាក់ បានចាកចេញពីទីក្រុងហុងកុង ប្រទេសចិន កាលពីថ្ងៃទី០១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០ ប៉ុន្តែវាត្រូវបានអាជ្ញាធរ កោះតៃវ៉ាន់ ហ្វីលីពីន ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង និងកោះហ្គាំ (អាមេរិក) បដិសេធមិនឲ្យចូលចតឡើយ ដោយសារតែការព្រួយបារម្ភថា ក្នុងចំណោមមនុស្សរាប់ពាន់នាក់នៅលើនោះ អាចមានផ្ទុកវីរុសកូរ៉ូណាថ្មី (Covid-19)៕

ប្រភពពី Freshnews

កម្ពុជា ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ សម្តែងការសោកស្តាយ ចំពោះសេចក្តីសម្រេចរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបពាក់ព័ន្ធនឹងប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA

(ភ្នំពេញ)៖ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅយប់ថ្ងៃទី១២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០នេះ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ សម្តែងការសោកស្តាយ ចំពោះសេចក្តីសម្រេចរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុប ដោយសម្រេចព្យួរផ្នែកខ្លះ នៃប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ចំពោះប្រទេសកម្ពុជា។

សេចក្តីថ្លែងការណ៍ដែលចេញដោយក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ បានបញ្ជាក់ថា «រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មានការសោកស្ដាយចំពោះសេចក្ដីសម្រេចដ៏អយុត្តិធម៌របស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុប នៅថ្ងៃទី១២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០ ពាក់ព័ន្ធនឹងការដកជាបណ្តោះអាសន្ននូវផ្នែកខ្លះនៃប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ “គ្រប់មុខទំនិញលើកលែងសព្វាវុធ” ដែលអនុលោមតាមមាត្រា ១៩ នៃបទប្បញ្ញត្តិ ស្តីពីប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធទូទៅ (GSP) របស់សហភាពអឺរ៉ុប។ ទស្សនាទានស្តីពី “ការរំលោភបំពានធ្ងន់ធ្ងរ និងមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធ” ដូចបានចែងក្នុងបទប្បញ្ញត្តិស្តីពីប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធទូទៅ ដែលផ្តើមចេញពីការភាន់ច្រឡំ និងការយល់ខុសអំពីតថភាពជាក់ស្តែងនៅកម្ពុជា ត្រូវបានយកមកប្រើប្រាស់តាមទំនើងចិត្ត ដើម្បីចាប់ផ្តើមនីតិវិធីដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធពីកម្ពុជា»។

បើតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ, បើទោះជាផ្អែកលើគុណតម្លៃ និងគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យរបស់សហភាពអឺរ៉ុបក៏ដោយ ក៏សេចក្តីសម្រេចនេះ ត្រូវបានជំរុញដោយហេតុផលនយោបាយ ដោយគ្មានការពិចារណាប្រកបដោយកត្តាសត្យានុម័ត និងភាពមិនលំអៀង។ កត្តាទាំងពីរនេះ គឺជាគោលការណ៍គ្រឹះដែលស្ថាប័នអន្តរជាតិ តួយ៉ាងដូចជាគណៈកម្មការអឺរ៉ុបត្រូវតែប្រកាន់ខ្ជាប់ខ្ជួន។

ក្រសួងការបរទេសបានបន្តថា៖ «សេចក្តីសម្រេចនេះ មិនមានអ្វីក្រៅពីការអនុវត្តស្តង់ដារទ្វេ នៅពេលដែលយើងប្រៀបធៀបប្រព្រឹត្តកម្មរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ជាមួយនឹងដៃគូពាណិជ្ជកម្មដទៃទៀត។ ទោះបីជាសេចក្តីសម្រេចនេះបានទទួលស្គាល់ «វឌ្ឍនភាពជាក់ស្តែង» ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសម្រេចបាននៅក្នុងវិស័យជាច្រើន ក្នុងការឆ្លើយតបទៅនឹងក្តីកង្វល់របស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបក៏ដោយ ក៏សេចក្តីសម្រេចនេះពុំបានទទួលស្គាល់ និងគោរពបញ្ហាជាមូលដ្ឋាននៃអធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា ដែលពុំមែនជាកម្មវត្ថុនៃការចរចាប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ ឬជាកម្មវត្ថុនៃការផ្លាស់ប្តូរដើម្បីជំនួយអភិវឌ្ឍន៍នោះឡើយ»។

រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាប្រកាន់យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់នូវជំហរគោលការណ៍ក្នុងការបដិសេធរាល់ការប៉ុនប៉ងដោយដៃគូខាងក្រៅ ក្នុងការប្រើប្រាស់ពាណិជ្ជកម្ម ឬជំនួយអភិវឌ្ឍន៍ ដើម្បីជាលេសក្នុងការជ្រៀតជ្រែកចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជា។ លើកលែងតែដំណើរការនៃនីតិវិធីតុលាការមួយគត់ដែលកំពុង​ត្រូវបានអនុវត្តដោយអនុលោមយ៉ាងពេញលេញតាមច្បាប់កម្ពុជា និងស្ថិតនៅក្រោមយុត្តាធិការនៃអំណាចឯករាជ្យ និងអធិបតេយ្យរបស់កម្ពុជា ក្រៅពីនេះ សកម្មភាពទាំងអម្បាលមានរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលបានស្តែងចេញក្នុងដំណាក់កាលនៃកិច្ចសន្ទនាគឺមានខ្លឹមសារគួរឱ្យកត់សម្គាល់លើសពីអ្វីដែលជាក្តីកង្វល់របស់សហភាពអឺរ៉ុបទៅទៀត។ ដោយឡែកចំពោះបញ្ហាទំនាស់ដីធ្លី សិទ្ធិការងារ និងសេរីភាពសារព័ត៌មានដែល គណៈកម្មការអឺរ៉ុបបានទទួលស្គាល់​ថាមានវឌ្ឍនភាព​ជាក់លាក់នោះ ក៏រាជរដ្ឋាភិបាលនៅតែបន្តដោះស្រាយកង្វះខាតនានាដែលនៅសេសសល់បន្ថែមទៀតដែរ។ នេះបើតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែល។

កម្ពុជាបានបញ្ជាក់ទៀតថា ចំពោះលំហនយោបាយវិញ រាជរដ្ឋាភិបាលបានព្យាយាមធ្វើអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងតាមដែលអាចធ្វើទៅបានប្រកបដោយភាពស្មោះត្រង់ លើកលែងតែសកម្មភាពទាំងឡាយណាដែលប៉ះពាល់នឹងអធិបតេយ្យជាតិប៉ុណ្ណោះ។

ក្រសួងការបរទេស បានបន្ថែមថា ដើម្បីទុកជាកំណត់ហេតុ និងឈរលើគោលការណ៍តម្លាភាព កម្ពុជាសូមគូសបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាតែងតែប្រកាន់ខ្ជាប់នូវប្រព័ន្ធ​ប្រជាធិបតេយ្យពហុបក្សដោយមានគណបក្សនយោបាយចំនួន ២០ ចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតចុងក្រោយបង្អស់នៅឆ្នាំ ២០១៨។ បច្ចុប្បន្ននេះ ប្រទេសកម្ពុជាមានអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលក្នុងស្រុក និងសមាគម ដែលបានចុះបញ្ជីចំនួន ៥.៤៤១ ស្ថាប័នសារព័ត៌មានចំនួន ៨០០ សារព័ត៌មានអនឡាញចំនួន ៧០ ស្ថានីយ៍ទូរទស្សន៍ចំនួន ២២ និងស្ថានីយ៍វិទ្យុចំនួន ៣៣០។ កម្ពុជាគឺជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសតែបីគត់នៅអាស៊ាន ដែលបាន ផ្តល់សច្ចាប័នលើអនុសញ្ញាស្នូលទាំង ៨ ក្នុងវិស័យការងាររបស់អង្គការពលកម្មអន្តរជាតិ (ILO) ដែលអនុញ្ញាតឱ្យកម្មករមានសហជីពចុះបញ្ជីដល់ទៅ ៥.០៤៥។ តួលេខទាំងអស់នេះមិនមែនគ្រាន់តែជាស្ថិតិប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាជា «ភស្តុតាងយ៉ាងច្បាស់»ថា ប្រជាជនកម្ពុជានៅពេលនេះកំពុងទទួលអំណរជាមួយនឹងសេរីភាពនយោបាយ លំហសង្គមស៊ីវិល និងសេរីភាពដែលគ្មានសេចក្តីរំខាន។

យ៉ាងណាក៏ដោយ ទោះបីជាមានសេចក្តីសម្រេចរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបលើបញ្ហាពាណិជ្ជកម្មនេះក្តី កម្ពុជានៅតែមានការប្តេជ្ញាចិត្តយ៉ាងមុតមាំក្នុងការពង្រឹង​ទំនាក់ទំនងរបស់ខ្លួនជាមួយសហភាពអឺរ៉ុបបន្ថែមទៀត ដោយឈរលើស្មារតីនៃការគោរព និងការទទួលផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក ជាមួយនឹងការបញ្ជាក់សាជាថ្មីពីបំណងប្រាថ្នាយ៉ាងមុតមាំរបស់ខ្លួនក្នុងការបន្តអនុវត្តតាមប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្សនៅក្នុងតំបន់៕

«សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាមិនដួលរលំទេទោះជាគ្មាន EBA»

នៅថ្ងៃទី ១២ កុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២០ នេះ សហភាពអឺរ៉ុប បានសម្រេចព្យួរផ្នែកខ្លះតែប៉ុណ្ណោះនៃប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ពីកម្ពុជា ហើយការព្យួរនេះក៍មិនបានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់អ្វីជាសំខាន់ដល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានោះឡើយ។ ម៉្យាងវីញទៀត ទំនិញកម្ពុជាទាំងនេះក៍នឹងត្រូវចាប់អនុវត្កការបង់ពន្ធនេះនៅខែសីហា ២០២០ឯណោះ។

តាមពិតទៅ រដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយលោក នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានគិតគូររៀបចំការត្រៀមខ្លួនរួចរាល់បាត់អស់ទៅអស់ហើយ តាំងពី៤~៥ឆ្នាំមុននេះ មកម៉្លេះដើម្បីធ្វើឲ្យ សេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនអាច រស់ដោយកម្លាំងខ្លួនឯងបាន ដោយមិនបាច់ពឹងពាក់លើភាពអាណិតអាសូរ ឬភាពអនុគ្រោះរបស់បរទេស ទៀតនោះឡើយ។
ប្រភពពីផ្ទៃក្នុងរបស់ក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុបានបញ្ជាក់ យ៉ាងច្បាស់ថា «រដ្ឋាភិបាលបានត្រៀមខ្លួនជាច្រើនឆ្នាំមកហើយក្នុងការចាក់គ្រឹះសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ពីព្រោះរដ្ឋាភិបាលបានដឹងច្បាស់ណាស់ថា ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនឹងត្រូវបាត់បង់ជាស្វ័យប្រវត្តិក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខ ដោយសារកម្ពុជាយើងបានចាកចេញពីស្ថានភាពជាប្រទេសក្រីក្រហើយ និងទទួលបានឋានៈជាប្រទេសដែល មានចំណូលមធ្យមកំរឹតទាបកម្រិតនិងកំពុងត្រៀមខ្លួនក្លាយជាប្រទេសដែល មានចំណូលមធ្យមកំរឹតខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៣០ និងចំណូលកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ ២០៥០ »។

ខ្ញុំកត់សំគាល់ឃើញដែរថា លោក ហ៊ុន សែន ពិតជាបានគិតគូរ ហ្មត់ចត់ក្នុងការៀបចំចាត់ចែងការគ្រប់គ្រងសេដ្ឋកិច្ចតាំងពីយូរ មកហើយមែន។ ដោយសារតែការត្រៀមខ្លួនជាមុននេះហើយបានជាមកដល់ពេលនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុនសែន មានភាពហ្នឹងនរក្នុងចិត្ត ហើយជំហររបស់គាត់កាន់តែរឹងមាំម៉ឺងម៉ាត់ដាច់ខាតចំពោះមុខការគំរាមដាក់សម្ពាធទណ្ឌកម្មនិងការព្យួរ EBA នេះ។ ខ្ញុំក៏កត់សំគាល់ឃើញដែរថា ការត្រៀមខ្លួនរបស់ រដ្ឋាភិបាលពិតជាបានទទួលលទ្ធផលផ្លែផ្កាជាច្រើន និងលឿនជាងការរំពឹងទុកទៅទៀត។
ជាក់ស្តែង នៅឆ្នាំ២០១៩ កន្លងទៅនេះ ចំណូលបានកើន ទៅដល់ ២៥% នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP) ក្នុងនោះ ជាង ២២% បានមកពីពន្ធដារ។ នេះគឺជាចំណូលខ្ពស់មិនធម្មតា សម្រាប់ប្រទេសតូចមួយដូចកម្ពុជា។ នេះក៏ជាចំណុចខ្លាំងរបស់កម្ពុជាដែលធ្វើការងារសេដ្ឋកិច្ចបានល្អ និងទទួលបានការកោតសរសើរពីស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិជាច្រើន។
រីឯការចំណាយវិញគឺតិចជាងការគ្រោងទុកជានិច្ច។ បញ្ហានេះសបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា វិន័យថវិការបស់រដ្ឋាភិបាលគឺគ្រប់គ្រងបានល្អពីព្រោះចាយមិនដែលលើស ប៉ុន្តែ ការរកចំណូលវិញគឺតែងតែលើសផែនការរហូតដែលធ្វើឲ្យប្រាក់សន្សំកើនឡើងជានិច្ច។

ឆ្នាំ២០១៩កន្លងទៅនេះ អតិរេកចរន្តបានឡើងដល់ ៨% នៃ GDP គឺលើសពីការគ្រោងទុកដែលមានត្រឹមតែ ២ ឬ៣% នៃ GDP តែប៉ុណ្ណោះ។ ចំណែកឯឱនភាពទូទៅនៃថវិកាជាតិសឹងតែស្មើសូន្យ (០)ក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ ខណៈដែលរាល់ឆ្នាំឱនភាពនេះស្ថិតក្នុងរង្វង់ ៣%។

ក្នុងឆ្នាំ២០១៩នេះដែរ កំណើន សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាស្ថិតក្នុងរង្វង់ ៧% ដែលជាកំណើនខ្ពស់ជាងគេ មិនត្រឹមតែក្នុងអាស៊ានទេ ប៉ុន្តែ គឺ ខ្ពស់ជាងគេក្នុងពិភពលោកតែម្តង។ ជាពិសេសគឺឆ្នាំ២០១៩ ដែលសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកធ្លាក់ទាំងអស់ ប៉ុន្តែសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាមិនត្រឹមតែមិនធ្លាក់បែរជាកើនឡើងទៅវិញ។ ក្នុងន័យដូចបាន លើកឡើងខាងដើមនេះ ហើយដែលខ្ញុំយល់ថា លោក ហ៊ុន សែនបានរំពឹងទុកជាមុន រួចស្រេចប្រកបដោយភាពជឿជាក់ថា បើទោះបីជាបាត់EBAទាំងស្រុង ក៏សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាមិនដួលរលំដែរ យ៉ាងច្រើនបំផុតគឺអាចត្រឹមតែបន្ថយល្បឿននៃសន្ទុះកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាតែប៉ុណ្ណោះ។

ឥឡូវនេះ EBA ត្រូវបានព្យួរតែមួយផ្នែកតូចប៉ុណ្ណោះ ! ដូច្នេះ កង្វល់និងការព្រួយបារម្មអំពីផល ប៉ះពាល់ក៏ស្ថិតនៅក្នុងរង្វង់ដែលរដ្ឋាភិបាលភ្នំពេញអាចគ្រប់គ្រងបានទាំងស្រុង ពីព្រោះវិធានការ ដោះស្រាយទុកជាមុនត្រូវបាន រៀបចំរួចទៅហើយ។

ម្យ៉ាងទៀត ការបាត់បង់ រឺ ព្យួរ EBA មិនមែនជាការបាត់បង់ទីផ្សារនោះទេពោលគឺ ទំនិញគ្រប់យ៉ាងពីស្រុកខ្មែរយើង នៅតែអាចបន្តនាំចូលទៅទីផ្សារអឺរ៉ុបបានដូចធម្មតា ដោយគ្រាន់តែត្រូវបង់ពន្ធដូចគេឯងតែប៉ុណ្ណោះ។ ក្នុងន័យនេះការបាត់បង់ EBA មួយផ្នែកតូច នេះអាចបំពេញមកវិញបាន ដោយមិនចាំបាច់ប្រើកញ្ចប់ថវិកាត្រៀមបម្រុងរបស់រដ្ឋាភិបាលក៏ថាបានដែរដោយគ្រាន់តែបង្កើនភាពប្រកួតប្រជែងឲ្យបានខ្លាំងគឺអាចរក្សាទីផ្សារបានហើយ។ ជាក់ស្តែង ទីផ្សារអង្ករកម្ពុជាទៅ សហភាពអឺរ៉ុបនៅតែអាចរក្សា ហើយកើនឡើងថែមទៀតបានក្រោយពេលដែលអឺរ៉ុបសម្រេចឲ្យយើងបង់ពន្ធ។

ដូច្នេះ គេរំពឹងថា ទីផ្សារផលិតផលសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើងពីស្រុកខ្មែរយើងក៏នៅតែអាចនាំចូលទៅអឺរ៉ុបបាន ដដែលទោះជាត្រូវបង់ពន្ធក៏ដោយ។

សូមកត់សម្គាល់ថា ចំណុចខ្លាំងរបស់កម្ពុជា គឺសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនយោបាយដែលជាគ្រឹះដ៏រឹងមាំសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងគ្រប់វិស័យផ្សេងទៀត។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជារដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន តែងតែផ្តល់តម្លៃខ្លាំងបំផុតដល់សន្តិភាព។ ជាក់ស្តែង ចូលដល់ឆ្នាំ២០២០ នេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានលើកពាក្យស្លោកមួយថា «អរគុណសន្តិភាព» ដើម្បីធ្វើជា សូរជួងពញ្ញាក់ស្មារតី ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរឲ្យមើលឃើញពីតម្លៃសន្តិភាព និងកុំឲ្យភ្លេចខ្លួន នាំឲ្យជនជ្រុលនិយមឆក់ឱកាស បង្កចលាចលសង្គម និងទាញ ប្រទេសឲ្យធ្លាក់ក្នុងភាពវឹកវរ ចលាចល ឬក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិលជាថ្ម។ ខ្ញុំក៏បានសង្កេតឃើញថា ពាក្យ «អរគុណសន្តិភាព» នេះត្រូវបានពលរដ្ឋខ្មែរយើងលើកមក និយាយគ្រប់មាត់ដែលជាការឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យឃើញថា ពួកគេពិតជាផ្តល់តម្លៃដល់សន្តិភាព។

ដោយសារសន្តិភាព ពលរដ្ឋខ្មែរគ្រប់គ្នាមានឱកាសបង្កើនជីវភាពកាន់តែប្រសើរពីមួយឆ្នាំទៅមួយ ឆ្នាំ។ ជីវភាពពលរដ្ឋប្រសើរ ទំនិញសព្វសារពើលក់កាន់តែដាច់ ការនាំចូលកាន់តែកើន រីឯកម្លាំងផលិតកម្មក្នុងស្រុកកាន់តែខ្លាំង។ ទាំងនេះជាចលករដែលជំរុញឲ្យចំណូលសេដ្ឋកិច្ចជាតិក៏កើនឡើងតាមនោះដែរ។ កំណើនជីវភាពរបស់ពលរដ្ឋបានធ្វើឲ្យពួកគេសប្បាយរីករាយនិងរស់ក្នុងភាពស៊ីវីល័យកាន់តែខ្លាំងមិនខុសពីពលរដ្ឋក្នុងបណ្តាប្រទេសជិតខាងនិងក្នុងតំបន់ឡើយ។ ពួកគេរស់នៅក្នុងមោទនភាព និងចូលរួមចំណែកជាមួយរដ្ឋាភិបាលក្នុងការលើកស្ទួយកិត្យានុភាពជាតិ ក៏ដូចជាលើកស្ទួយអធិបតេយ្យភាព
ជាតិកាន់តែរឹងមាំក្នុងនាមជាប្រជាជាតិមួយដែលធ្លាប់កំសត់កម្រ ប៉ុន្តែពេលនេះអាចរស់បាន ដោយកម្លាំងខ្លួនឯងដោយមិន ចាំបាច់ពឹងលើបរទេសទៀតទេ ពោលគឺពលរដ្ឋខ្មែរ សម័យនេះមិនរស់នៅដោយយកភាពអាណិតអាសូររបស់បរទេសធ្វើជាដើមទុនទៀតឡើយ។

ផ្ទុយទៅវិញ ពួកគេកំពុងរស់ដោយស្មើមុខមាត់ជាមួយគ្រប់ជាតិសាសន៍ដោយចាត់ទុក បរទេសទាំងអស់ជាមិត្ត ឬជាដៃគូ វិនិយោគស្មើភាពគ្នា គឺមិនមែនជាចៅហ្វាយរបស់ខ្មែរឡើយ។

ស្របពេលដែលប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរកាន់តែមានមោទនភាពចំពោះភាពរឹងមាំនៃរដ្ឋអធិបតេយ្យជាតិ និងដោយឃើញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ រដ្ឋាភិបាលឯណោះវិញក៏កំពុងដុតដៃដុតជើងយ៉ាងខ្លាំងក្នុងការធ្វើកំណែទម្រង់ស៊ីជម្រៅក្នុងគ្រប់វិស័យសំដៅធ្វើយ៉ាងណាឲ្យកម្ពុជាក្លាយជារដ្ឋដែលមានសេដ្ឋកិច្ចខ្លាំង មានកម្លាំងធនធានមនុស្សសម្បូរបែប រី
ឯការដឹកនាំកាន់តែមានតម្លាភាព និងគណនេយ្យភាព។ ដោយផ្អែកលើស្ថិរភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុសព្វថ្ងៃ ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងថវិការបស់កម្ពុជាមានសភាពរឹងមាំគួរជាទីកក់ក្តៅ។ គួបផ្សំជាមួយកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង របស់រដ្ឋាភិបាលដែលកំពុងធ្វើកំណែទម្រង់ស៊ីជម្រៅ ភាពរឹងមាំនៃសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាក៍កាន់តែ ពង្រឹងបានថែមទៀត។

បន្ថែមពីលើកំណែទម្រង់ស៊ីជម្រៅទាំងឡាយ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏មានផែនការច្បាស់លាស់ក្នុងការរក្សាទីផ្សារចាស់និងបើក ទីផ្សារថ្មី។ ក្នុងគោលដៅនេះ កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយចិន និងជាមួយកូរ៉េខាងត្បូងនឹងត្រូវចុះហត្ថលេខាក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ។

ការវិនិយោគផ្ទាល់ថ្មីៗទៀតរបស់ចិនដែលសន្យាដោយលោក ស៊ី ជីនពីង ក៏នឹងមកបំពេញបន្ថែមធ្វើឲ្យសន្ទុះសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាហក់ឡើងមួយកម្រិតទៀត។ ការវិនិយោគផ្ទាល់ពីប្រទេសផ្សេងទៀត ក្នុងនោះក៏មានសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរបានចូល មកជាបន្តបន្ទាប់ និងបន្តចូលមកកម្ពុជាកាន់តែច្រើន។ ហើយបើ ងាកទៅមើលការវិនិយោគពីជប៉ុនវិញ ផ្សារទំនើប Aeon 3 នឹងលេចចេញជារូបរាងក្នុងពេលឆាប់ៗនេះដែរ។
សរុបទៅ មហារអំណាច សេដ្ឋកិច្ចលំដាប់កំពូលៗរបស់ពិភពលោកកំពុងបន្តនៅជាមួយកម្ពុជាទាំងអស់។ ហើយទាំងអស់នេះជាចំណុចខ្លាំងដែលធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន មានការកក់ក្តៅក្នុងចិត្តយ៉ាងខ្លាំង។

ផ្ទុយទៅវិញ អ្នកខំប្រឹងបំផ្លាញកម្ពុជា ហើយកំពុងរង់ចាំទះដៃអបអរ ពេលឃើញសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាដួលរលំក្រោយពេលសហភាពអឺរ៉ុបព្យួរ EBA នោះ ប្រាកដជានឹងត្រូវខកចិត្តកប់យោបល់និយាយលែងចេញ ហើយ ពីព្រោះ ម្យ៉ាង EBA ត្រូវបានព្យួរតែមួយផ្នែកតូច ប៉ុណ្ណោះ។ រីឯម្យ៉ាងទៀត សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាក៏កំពុងស្គាល់
ស្ថេរភាពនិងភាពរឹងមាំជាងពេលណាៗទាំងអស់ ក្រោមការកាច់ចង្កូតនាវារបស់លោកនាយក រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលយើង ទាំងអស់គ្នាស្គាល់ច្បាស់ថា គឺជាមេដឹកនាំ «ស្គាល់កាលៈទេសៈ
~ ស្គាល់កំលាំងខ្លួនឯង និងកំលាំងសត្រូវ ~ មិនហក់លោត បើចន្ទល់មិនរឹងមាំ ~ មិនធ្វើអ្វីដោយគ្មានផែនការនិងការត្រៀមបំរុងទុកជាមុន និងមិនអោយអ្នកណាដឹងអំពីសន្លឹកបៀរលាក់ក្នុងដៃអាវក៏ដូចជាជំហ៊ានដែលត្រូវដើរ»។ ប្រៀបខ្លាំងរបស់លោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើឲ្យអ្វីដែលក្រុមប្រឆាំងហៅថា" ២ដៃ ១ជើង " នឹងត្រូវបរាជ័យទាំងស្រុងជាថ្មីម្តងទៀត។

ជារួម គេអាចនិយាយក្នុងភាពជឿជាក់ថា សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាមិនដួលរលំឡើយទោះជាគ្មាន EBA ក៏ដោយ។ មិនត្រឹមតែមិនដួលរលំ ប៉ុន្តែ ការបាត់បង់ EBA បានក្លាយជាឱកាសដែលអោយកម្ពុជាប្រឹងប្រែងកាន់តែខ្លាំងជាងមុនដើម្បីទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ចជាតិខ្លួនឯងដើម្បីឈានទៅកាត់បន្ថយទាំងស្រុងការពឹងពាក់លើ
ភាពអនុគ្រោះរបស់បរទេស៕

ដោយ : អ្នកតាមដាន នយោបាយតុកាហ្វេ

ប្រសាសន៍ដើមទាំងស្រុង សម្តេច​តេជោ ហ៊ុន សែន ពិធីបើកការដ្ឋានគម្រោងធ្វើឱ្យប្រសើឡើងវិញកំណាត់ផ្លូវជាតិលេខ២ និងផ្លូវជាតិលេខ២២

ប្រសាសន៍ដើមទាំងស្រុង សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ពិធីបើកការដ្ឋានគម្រោងធ្វើឱ្យប្រសើឡើងវិញកំណាត់ផ្លូវជាតិលេខ២ និងផ្លូវជាតិលេខ២២ សរុបប្រវែង៧២,១៧គ.ម ចាប់ពីរង្វង់មូលតាខ្មៅ-អូរចំបក់-អង្គតាសោម ក្រោមហិរញ្ញប្បទាន ពីរដ្ឋាភិបាលនៃសាធរណរដ្ឋកូរ៉េ
ថ្ងៃអង្គារ ៣រោច ខែមាឃ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស ២៥៦៣ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២០

#ហ៊ុនសែន #កម្ពុជា #កូរ៉េ #អរគុណសន្តិភាព