សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត៖ រាជរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៧ បន្តពង្រឹងការអនុវត្តន៍កម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គមនៅក្នុងកញ្ចប់គ្រួសារ

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រី បានថ្លែងថា នៅក្នុងនីតិកាលទី៧ នេះរដ្ឋាភិបាលបានកំណត់យកការធ្វើស្ថានូបនីយកម្មកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គមសម្រាប់គ្រួសារក្រីក្រ គ្រប់ជនងាយរងគ្រោះក្នុងគ្រួសារក្រីក្រ និងគ្រួសារងាយរងហានិភ័យនៅក្នុងគ្រាមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច និងគ្រាមានគ្រោះអាសន្ន។

 

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានថ្លែងបន្តថា តាមរយៈការដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយណែនាំស្តីពីក្របខណ្ឌជាតិជំនួយសង្គមក្នុងកញ្ចប់គ្រួសារ រាជរដ្ឋាភិបាលសម្រេចធ្វើស្ថាបនូបនីយកម្មកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គមដែលមានការដាក់អោយអនុវត្តន៍ ពង្រឹង និងពង្រីកវិសាលភាពកម្មវិធីមួយចំនួនដែលត្រូវធ្វើសមាហរណកម្មក្នុងក្របខណ្ឌអនុវត្តតែមួយ និងមានលក្ខណៈស្វ័យប្រវត្តិ ពោលគឺចូលជាកញ្ចប់គ្រួសារ។

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានថ្លែងដូចនេះក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីប្រកាសដាក់ឱ្យអនុវត្តជាផ្លូវការ «គោលការណ៍ណែនាំស្ដីពីក្របខណ្ឌកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គមក្នុងកញ្ចប់គ្រួសារ និងគោលការណ៍ណែនាំស្ដីពីក្របខណ្ឌកិច្ចគាំពារសង្គមឆ្លើយតបនឹងគ្រោះអាសន្ន» ដែលរៀបចំឡើងនៅសណ្ឋាគាររ៉េស៊ីដង់ សុខាភ្នំពេញ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣។

ទន្ទឹមគ្នានេះ សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានគូសបញ្ជាក់ថា ដើម្បីសម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យក្នុងការប្រែក្លាយកម្ពុជាអោយទៅជាប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៣០ និងជាប្រទេសមានចំណូលខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៥០ រាជរដ្ឋាភិបាលនៅតែផ្តោតលើមនុស្សជាចម្បង ដែលនឹងបន្តជំរុញការកសាងប្រព័ន្ធគាំពារសង្គមអោយមានលក្ខណៈប្រមូលផ្តុំ សង្គតិភាព ប្រសិទ្ធភាព ចីរភាព ដើម្បីឈរលើស្មារតីដែលមិនបោះបង់ពលរដ្ឋណាម្នាក់តាមយរយៈការផ្តល់កិច្ចអន្តរាគមន៍របស់រដ្ឋាភិបាលដល់គ្រួសារក្រីក្រ និងងាយរងហានិភ័យ៕

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត៖ យើងត្រូវទទួលស្គាល់ថា ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ នៅតែមាន

ក្នុងពិធីប្រកាសដាក់ឱ្យអនុវត្តជាផ្លូវការ «គោលការណ៍ណែនាំស្ដីពីក្របខណ្ឌកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គមក្នុងកញ្ចប់គ្រួសារ និងគោលការណ៍ណែនាំស្ដីពីក្របខណ្ឌកិច្ចគាំពារសង្គមឆ្លើយតបនឹងគ្រោះអាសន្ន» ដែលប្រារព្ធឡើងនៅសណ្ឋាគារសុខាភ្នំពេញ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣ សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានថ្លែងថា បើទោះបីជា ប្រជាពលរដ្ឋយើងខ្លះ បានប្រែក្លាយពីជីវភាពក្រីក្រ ទៅមធ្យម ហើយខ្លះទៀត មានលទ្ធភាពរហូតឈាមដល់ជីវភាពខ្ពស់ ប៉ុន្តែយើងត្រូវទទួលស្គាល់ថា ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រនៅតែមាន។

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានគូសបញ្ជាក់ថា យើងក៏ត្រូវទទួលស្គាល់ថា ស្ថានភាព បរិស្ថាន សេដ្ឋកិច្ច សាកល មិនអាចនៅស្ថិតស្ថេរនោះទេ។

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏បានគូសបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងរយៈពេល៤ឆ្នាំនេះ ពិភពលោក បានជួបប្រទះបញ្ហាផ្ទួនៗ រួមមាន៖ វិបត្តិនៃជំងឺកូវីដ-១៩ សង្រ្គាមនៅអឺរ៉ុប មជ្ឈឹមបូព៌ា និងនៅក្នុងអាស៊ាន ព្រមទាំងបញ្ហាអតិផរណានៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ក៏បានប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាផងដែរ៕

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត៖ យើងមិនដឹងថា ទៅថ្ងៃអនាគត ពិភពលោកនឹងមានបញ្ហាអ្វីកើតឡើងទៀតនោះទេ

 

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានថ្លែងថា យើងមិនដឹងថា ទៅថ្ងៃអនាគត ពិភពលោកនឹងមានបញ្ហាអ្វីកើតឡើងទៀតនោះទេ ដូចនេះការដាក់ឱ្យដំណើរការប្រព័ន្ធគាំពារសង្គមជាការចាំបាច់ ដើម្បីធានាប្រសិទ្ធភាពនៃលំនឹងជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋក្នុងរយៈពេលវែង។

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានថ្លែងដូចនេះនៅព្រឹកថ្ងៃទី៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣ ក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាអធិបតី ក្នុងពិធីប្រកាសដាក់ឱ្យអនុវត្តជាផ្លូវការ «គោលការណ៍ណែនាំស្ដីពីក្របខណ្ឌកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គមក្នុងកញ្ចប់គ្រួសារ និងគោលការណ៍ណែនាំស្ដីពីក្របខណ្ឌកិច្ចគាំពារសង្គមឆ្លើយតបនឹងគ្រោះអាសន្ន» ដែលពិធីនេះប្រារព្ធឡើងនៅសណ្ឋាគារសុខាភ្នំពេញ។

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានគូសបញ្ជាក់ថា យើងមិនអាចធានាបានថា ពិភពលោកនឹងមានអ្វីកើត ឡើងដែលអាចប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋ និងវិបត្តិសង្គមនានានោះទេ។ យើងសង្ឃឹមនូវអ្វីដែល ល្អនឹងកើតឡើង ប៉ុន្តែត្រូវត្រៀមលក្ខណៈចំពោះអ្វីដែលអាក្រក់ ដែលនឹងអាចកើតមានឡើងផងដែរ។

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏បានគូសបញ្ជាក់ថា ការដាក់ឱ្យដំណើរការប្រព័ន្ធគាំពារសង្គមជាការចាំបាច់ ដើម្បីធានាប្រសិទ្ធភាពនៃលំនឹងជីវភាពប្រជាពលរដ្ឋក្នុងរយៈពេលវែង។ ក្របខណ្ឌកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គមក្នុងកញ្ចប់គ្រួសារ គឺជាផែនទីបង្ហាញផ្លូវក្នុងការពង្រឹង និងពង្រីកប្រព័ន្ធគាំពារសង្គមនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា៕

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត៖ ក្រោយពីបញ្ចប់សង្រ្គាម ប្រទេសកម្ពុជាយើងចាប់ផ្តើមអភិវឌ្ឍលើគ្រប់វិស័យ

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានថ្លែងថា ក្រោយពីបញ្ចប់សង្រ្គាម ទទួលបានសុខសន្តិភាពពេញលេញក្រោមនយោបាយឈ្នះឈ្នះ ប្រទេសកម្ពុជាយើងចាប់ផ្តើមអភិវឌ្ឍលើគ្រប់វិស័យ ហើយអត្រាភាពក្រីក្ររបស់ប្រជាជន ត្រូវបានកាត់បន្ថយជាលំដាប់ផងដែរ។

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានថ្លែងដូចនេះនៅព្រឹកថ្ងៃទី៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣ ក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាអធិបតី ក្នុងពិធីប្រកាសដាក់ឱ្យអនុវត្តជាផ្លូវការ «គោលការណ៍ណែនាំស្ដីពីក្របខណ្ឌកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គមក្នុងកញ្ចប់គ្រួសារ និងគោលការណ៍ណែនាំស្ដីពីក្របខណ្ឌកិច្ចគាំពារសង្គមឆ្លើយតបនឹងគ្រោះអាសន្ន» ដែលពិធីនេះប្រារព្ធឡើងនៅសណ្ឋាគារសុខាភ្នំពេញ។

សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានគូសបញ្ជាក់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មានគោលនយោបាយច្បាស់លាស់ដើម្បីជួយគាំពារសង្គម និងលើកកម្ពស់ជីវភាពប្រជាជន ដោយមិនទុកអ្នកណាម្នាក់ចោល ពោលគឺធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីឱ្យជីវភាពប្រជាជនយើង កាន់តែប្រសើរឡើងផងដែរ៕

ផ្សាយបន្តផ្ទាល់៖ សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត អញ្ជើញជាអធិបតី ក្នុងពិធីប្រកាសដាក់ឱ្យអនុវត្តជាផ្លូវការ “គោលការណ៍ណែនាំស្ដីពីក្របខណ្ឌកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គមក្នុងកញ្ចប់គ្រួសារ និង គោលការណ៍ណែនាំស្ដីពីក្របខណ្ឌកិច្ចគាំពារសង្គមឆ្លើយតបនឹងគ្រោះអាសន្ន ”

(ភ្នំពេញ)៖ នៅថ្ងៃអង្គារ ៨រោច ខែកត្ដិក ឆ្នាំថោះ បញ្ចស័ក ព.ស ២៥៦៧ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣នេះ សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា អញ្ជើញប្រកាស​ដាក់​ឱ្យអនុវត្តន៍ជាផ្លូវការនូវគោលនយោបាយជាតិ ពាក់ព័ន្ធកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គម ជាគោល​នយោ​បាយ​អាទិ​ភាពចុងក្រោយ ក្នុងចំណោមគោលនយោបាយអាទិភាពទាំង៦ ដែលប្រកាស​ដាក់ឱ្យអនុវត្តន៍​នៅក្នុង​ឆ្នាំ២០២៣នេះ។

រាជរដ្ឋាភិបាលនីតិកាលថ្មី បានចាប់ផ្តើម​ដំណើររបស់ខ្លួនដោយផ្តល់ការគិតគូរខ្ពស់ចំពោះសុខភាព និង​ជីវ​ភាព​របស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ ឆ្លើយតបនឹងការគិតគូរនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយសម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ា​ណែត បានដាក់ចេញគោលនយោបាយអាទិភាពចំនួន៦ តម្រូវឱ្យអនុវត្តន៍បន្ទាន់ក្នុងឆ្នាំ២០២៣នេះ។ ក្នុងនោះគោលនយោបាយអាទិភាពចំនួន៥ ត្រូវបានដាក់ឱ្យអនុវត្តន៍ជាបន្តបន្ទាប់រួចរាល់ហើយ ដោយ​ឡែក​គោលនយោបាយអាទិភាពពាក់ព័ន្ធកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គម ជាកម្មវិធីដែលដាក់ឱ្យអនុវត្តន៍​ចុងក្រោយគេ។

ការកសាងប្រព័ន្ធគាំពារសង្គម ដែលមានលក្ខណៈគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ, សមហរណ និងស្វ័យប្រវត្តិកម្ម មានសារៈសំខាន់ក្នុងការទ្រទ្រង់សុខុមាលភាពប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសក្នុងពេលមានគ្រោះអាសន្ន ឬវិបត្តិ អនុ​លោមតាមក្របខណ្ឌគោលនយោបាយជាតិគាំពារសង្គម ២០១៦-២០២៥, រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ឱ្យ​អនុ​វត្តកម្មវិធី ជំនួយសង្គមមួយចំនួន ដើម្បីផ្ដល់ការគាំពារដល់ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ, កុមារតូច និងជនមាន​ពិការ​ភាពក្រីក្រតាម សហគមន៍គោលដៅនានា។

បន្ថែមលើនេះ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងគ្រោះអាសន្ន, រាជរដ្ឋា​ភិបាលក៏បានដាក់ឱ្យដំណើរការកម្មវិធីជំនួយ​សង្គម​ពិសេស ដែលរួមមានកម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ជូនគ្រួសារក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះ ក្នុងអំឡុង ពេលប្រយុទ្ធ​នឹងជំងឺកូវីដ-១៩ (កំពុងបន្ត), កម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ក្រោយពេលបិទខ្ទប់ទ្រង់ទ្រាយធំ (បានបិទ បញ្ចប់) និងកម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ជូនគ្រួសារងាយរងហានិភ័យដែលរងគ្រោះធ្ងន់ធ្ងរដោយទឹកជំនន់ និង ពីសម្ពាធអតិផរណា (បានបិទបញ្ចប់ផងដែរ)។

ក្នុងបរិការណ៍ដែលរាជរដ្ឋាភិបាលនឹងបញ្ចប់ការអនុវត្តកម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ជូនគ្រួសារក្រីក្រ និង​ងាយ​រងគ្រោះ ក្នុងអំឡុងពេលប្រយុទ្ធនឹងជំងឺកូវីដ-១៩ ជាជំហានៗ ចាប់ពីខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ និងផ្អែកតាម​ឧត្ត​មានុវត្តជាអន្តរជាតិ, ការបន្តទ្រទ្រង់ជីវភាពគ្រួសារក្រីក្រ និងជនងាយរងគ្រោះទាំងនេះ នៅតែមាន​ភាព​ចាំបាច់។ លើសពីនេះ ក្របខណ្ឌគោលនយោបាយជាតិគាំពារសង្គម ក៏បានចង្អុលបង្ហាញឱ្យរៀបចំ ក្រប​ខណ្ឌ​កម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គមក្នុងកញ្ចប់គ្រួសារ ដែលជាការប្រមូលផ្ដុំកម្មវិធីជំនួយ​សង្គមមាន​លក្ខណៈ​ជាការឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ឱ្យមកអនុវត្តក្រោមប្រតិបត្តិករទោលមួយ ក្នុងគោលដៅពង្រឹងអភិបាលកិច្ច និង​បង្កើន​ប្រសិទ្ធភាព នៃការអនុវត្តកម្មវិធី ក៏ដូចជាបង្កើនសង្គតិភាព និងពង្រីកការគ្របដណ្តប់កាន់តែទូលំ​ទូលាយ​ដល់គ្រួសារក្រីក្រ និង ក្រុមជនងាយរងគ្រោះ ក្នុងគ្រួសារនោះ។

ក្នុងន័យនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលនឹងផ្តោតជាពិសេសលើការធ្វើស្ថាប័នូបនីយកម្ម កម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គម ដែល​មានលក្ខណៈគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ សមាហរណ និងស្វ័យប្រវត្តិកម្ម ដើម្បីបង្កើនសមត្ថភាព ប្រព័ន្ធគាំពារ​សង្គម ក្នុងការឆ្លើយតបនឹងវិបត្តិ ឬគ្រោះអាសន្ននានា តាមរយៈការរៀបចំដាក់ចេញឯកសារសំខាន់ៗ ចំនួន២ដូចខាងក្រោម៖

១៖ គោលការណ៍ណែនាំស្តីពីក្របខណ្ឌកម្មវិធីជាតិជំនួយ​សង្គមក្នុងកញ្ចប់គ្រួសារ

គោលការណ៍ណែនាំស្តីពីក្របខណ្ឌកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គមក្នុងកញ្ចប់គ្រួសារត្រូវបានរៀបចំឡើងសម្រាប់ អនុវត្តកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គមក្នុងកញ្ចប់គ្រួសារដែលជាបណ្ដុំនៃកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គម (កម្មវិធីដែល​មាន​ស្រាប់ និងកម្មវិធីដែលនឹងត្រូវបង្កើតថ្មីមួយចំនួន) ដែលមានលក្ខណៈសមាហរណ និងអនុវត្តក្នុង​ទម្រង់​រួមមួយក្រោមប្រតិបត្តិករទោល ពោលគឺមូលនិធិជាតិជំនួយសង្គម និងមានការចូលរួមគាំទ្រអនុវត្ត​ពី​ក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ។ កម្មវិធីចំនួន៤ នឹងត្រូវធ្វើសមាហរណមុខងារក្រោមកញ្ចប់គ្រួសារ រួមមាន៖

- កម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ជូនស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ និងកុមារអាយុក្រោម២ឆ្នាំ

- កម្មវិធីអាហារូបករណ៍សម្រាប់សិស្សក្រីក្រថ្នាក់បឋមសិក្សា និងមធ្យមសិក្សា

- កម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ជូនជនមានពិការភាព

- កម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ជូនជនចាស់ជរា (អាយុ ៦០ឆ្នាំឡើង)

ទន្ទឹមនេះ កម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គមក្នុងកញ្ចប់គ្រួសារ ក៏ផ្តល់នូវ ការឧបត្ថម្ភគោលសម្រាប់គ្រួសារ ដែល មានបណ្ណសមធម៌ទាំងអស់ និងគិតគូរដល់សមាជិកគ្រួសារដែលរស់នៅជាមួយមេរោគ/ជំងឺអេដស៍ ដោយប្រកាន់ភ្ជាប់នូវគោលការណ៍បិរយាបន្ន និងសមធម៌ និងការជៀសវាង បាននូវការធ្លាក់ ចុះយ៉ាង គំហុក​នៃប្រាក់ចំណូលសម្រាប់គ្រួសារ ដែលធ្លាប់ទទួលបានប្រាក់ឧបត្តម្ភកន្លងមក។

ដោយក្របខណ្ឌកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គមក្នុងកញ្ចប់គ្រួសារ នឹងក្លាយជាទម្រនៅពេលកម្មវិធីឧបត្ថម្ភ​សាច់​ប្រាក់ជូនគ្រួសារក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះ ក្នុងអំឡុងពេលប្រយុទ្ធនឹងជំងឺកូវីដ-១៩បានបញ្ចប់ ដោយចាក​ចេញ​បន្តិចម្តងៗ រយៈពេល ៣ខែ ចាប់ពីខែមករា ឆ្នាំ២០២៤, ការអនុវត្តផ្លូវការនូវក្រប​ខណ្ឌកម្មវិធីជាតិ​ជំនួយសង្គម ក្នុងកញ្ចប់គ្រួសារ នឹងចាប់ផ្តើមពីខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ តទៅ។

កម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គមក្នុងកញ្ចប់គ្រួសារនេះ នឹងផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់ គ្រួសារមានបណ្ណសមធម៌​ប្រមាណ ៧០ម៉ឺនគ្រួសារ ស្មើនឹង ២,៨លាននាក់ និងបានគ្រោងចំណាយថវិកាប្រមាណ ៦៧៤,៥ ប៊ីលានរៀល ស្មើនឹង ១៦៥លានដុល្លាក្នុងឆ្នាំ២០២៤។

២៖ គោលការណ៍ណែនាំស្តីពីក្របខណ្ឌកិច្ចគាំពារសង្គមឆ្លើយតបនឹងគ្រោះអាសន្ន

«សេចក្តីព្រាងក្របខណ្ឌកិច្ចគាំពារសង្គម ឆ្លើយតបនឹងគ្រោះអាសន្ន» ត្រូវបានរៀបចំឡើងក្នុងគោល បំណង​ធ្វើស្ថាប័នូបនីយកម្មប្រព័ន្ធគាំពារសង្គម ដើម្បីត្រៀមខ្លួនឆ្លើយតបនឹងគ្រោះអាសន្ន និងវិបត្តិនានា​នៅពេលអនាគត។ ក្របខណ្ឌនេះកំណត់អំពីប្រភេទគ្រោះអាសន្ន ដែលប្រព័ន្ធ​គាំពារសង្គមអាច​ឆ្លើយ​តប​បាន រួមមាន៖ (១) វិបត្តិគ្រោះធម្មជាតិ (២) វិបត្តិសុខភាពសាធារណៈ និង (៣) វិបត្តិម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ។

ក្របខណ្ឌនេះ ក៏កំណត់អំពីទំហំនៃផលប៉ះពាល់ និងសូចនាករប្រកាសអាសន្ន ក៏ដូចជាផ្តល់នូវជម្រើស​ឧបករណ៍វិធានការគោលនយោបាយ (Policy Tools) ទាំងជំនួយសង្គម និងសន្តិសុខសង្គម ដែលរាជ​រដ្ឋាភិបាលអាចដាក់ចេញ ដើម្បីជួយរក្សាលំនឹង និងស្ដារជីវភាពរបស់ប្រជាជនដែលរងផល​ប៉ះពាល់​អវិជ្ជ​មានពីគ្រោះអាសន្ន ជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធ, អាចទស្សន៍ទាយជាមុន, ទាន់ពេល និងមានប្រសិទ្ធភាព។

ជម្រើសឧបករណ៍វិធានការគោលនយោបាយគាំពារសង្គមក្នុងការឆ្លើយតបនឹងគ្រោះអាសន្ន ដែលមាន​កំណ​ត់​ក្នុង​ក្រប​​ខណ្ឌនេះ មានដូចខាងក្រោម៖

- ការកែសម្រួលយន្តការ​អនុវត្ត​កម្មវិធី៖ សំដៅដល់ការកែសម្រួលយន្តការនៃការ​អនុវត្តកម្មវិធី​គាំពារ​សង្គម​ដែលមានស្រាប់ ដើម្បីធានាថាកម្មវិធីមានភាពធន់, អាចដំណើរការបាន និងមានប្រសិទ្ធភាពក្នុង​អំឡុង​ពេលគ្រោះអាសន្ន

- កម្មវិធីគាំពារសង្គមបន្ទាន់ថ្មីៗក្នុងគ្រាមានអាសន្ន៖ ដាក់ឱ្យអនុវត្តកម្មវិធីរបបគាំពារ សង្គមថ្មីៗក្នុង លក្ខណៈបន្ទាន់ជាបណ្តោះអាសន្នក្នុងគ្រាអាសន្ន ដោយប្រើប្រាស់យន្តការប្រព័ន្ធគាំពារសង្គម ដែល មានស្រាប់។

- ការពង្រីកការគ្របដណ្ដប់កិច្ចគាំពារសង្គមទៅលើគ្រួសារថ្មីៗ៖ សំដៅដល់ការពង្រីកការគ្របដណ្តប់ ចំពោះកម្មវិធី/របបគាំពារសង្គមដែលមានស្រាប់ ដើម្បីបញ្ចូលក្រុមគ្រួសារគោលដៅថ្មី ដែលរងផលប៉ះ ពាល់ដោយគ្រោះអាសន្ន

- ការពង្រីកវិសាលភាពគ្រប់ដណ្តប់កិច្ចគាំពារសង្គមតាមខ្សែបញ្ឈរ៖ សំដៅដល់ការបង្កើនកញ្ចប់

អត្ថ​ប្រយោន៍ ដែលត្រូវផ្ដល់ដល់អត្ថគាហកនៅក្នុងកម្មវិធី/របបគាំពារសង្គមដែលមានស្រាប់ក្នុង មួយគ្រា​នៃវិបត្តិ។

- ការបំពេញតម្រូវការថ្មីៗ តាមរយៈការផ្សាភ្ជាប់កម្មវិធីជំនួយសាច់ប្រាក់បន្ទាន់ក្នុងគ្រាអាសន្នរបស់ស្ថាប័ន មនុស្សធម៌ទៅនឹងប្រព័ន្ធគាំពារសង្គម៖ សំដៅដល់ការពង្រីក លទ្ធភាពក្នុងការទទួលបាន ការប្រើ ប្រាស់ ប្រព័ន្ធបើក ផ្តល់, ទិន្នន័យ ឬយន្ដការស្ថាប័ន នៃប្រព័ន្ធគាំពារសង្គម ទៅដល់ស្ថាប័នគ្រប់គ្រងគ្រោះ មហន្តរាយ ដើម្បីគាំទ្រការអនុវត្តកម្មវិធីជំនួយបន្ទាន់ក្នុងគ្រាអាសន្នជាបណ្តោះអាសន្ន។

ទន្ទឹមនេះ ក្របខណ្ឌនេះ ក៏បានកំណត់អំពីផែនការសកម្មភាពសំខាន់ៗ និងតួនាទី របស់ក្រសួងស្ថាប័ន ដែលចូលរួមអនុវត្តផងដែរ។

ឯកសារទាំង២ខាងលើ ពោលគឺ «គោលការណ៍ណែនាំ​ស្តីពីក្រប​ខណ្ឌ​កិច្ច​គាំ​ពារសង្គមឆ្លើយតប នឹងគ្រោះអាសន្ន» និង «គោលការណ៍ណែនាំស្តីពីក្របខណ្ឌកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គម ក្នុងកញ្ចប់គ្រួសារ» ត្រូវបានដាក់ឆ្លងកិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាជាតិគាំពារសង្គម កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែកក្កដា ឆ្នាំ​២០២៣ ដោយទទួលបានការឯកភាពលើខ្លឹមសារទាំងស្រុង ហើយបានដាក់ឆ្លងកិច្ចប្រជុំពេញអង្គគណៈរដ្ឋមន្ត្រី និងទទួលបានការអនុម័តពីរាជរដ្ឋាភិបាល កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៣។

សូមបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងនីតិកាលទី៧នេះ ក្រៅតែពីការដាក់ចេញនូវយុទ្ធសាស្ត្របញ្ច​កោណ-ដំណាក់​កាលទី១ ដែលគោលនយោបាយស្នូលហើយនោះ រាជរដ្ឋា​ភិបាល​ដឹកនាំដោយសម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏បានដាក់ចេញកម្មវិធី​នយោ​បាយ​អាទិភាពចំនួន៦ ដើម្បីឆ្លើយតបបន្ទាន់ទៅនឹង​បញ្ហា​ជីវភាព និងសុខភាព​របស់ប្រជាពល​រដ្ឋ។

កម្មវិធីគោលនយោបាយអាទិភាពចំនួន ៦រួមមាន៖

១៖ ការពង្រីកសេវាថែទាំសុខភាពឆ្ពោះទៅរកការគ្របដណ្តប់សុខភាពជាសកល

២៖ ការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញវិជ្ជាជីវៈ និងបច្ចេកទេស ជូនដល់យុវជនមកពី គ្រួសារ​ក្រីក្រ និង គ្រួសារងាយរងហានិភ័យ នៅទូទាំងប្រទេស

៣៖ ការធ្វើស្ថាបនូបនីយកម្មកម្មវិធីជាតិជំនួយសង្គម សម្រាប់គ្រួសារក្រីក្រ, ក្រុមជន ងាយរងគ្រោះនៅក្នុងគ្រួសារក្រីក្រ និង គ្រួសារងាយរងហានិភ័យ នៅក្នុងគ្រាមានវិបត្តិសេដ្ឋ- កិច្ច និង គ្រាមានគ្រោះអាសន្ន

៤៖ ការដាក់ចេញ និងការជំរុញ អនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ ឱ្យមានលទ្ធភាព​ចូល​រួមក្នុង​សេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រព័ន្ធ និង អាចទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីប្រព័ន្ធ គាំពារសង្គមផ្លូវការ

៥៖ ការដាក់ចេញនូវយន្តការសម្របសម្រួល និងកម្មវិធីហិរញ្ញប្បទាន សំដៅលើកស្ទួយផលិត​កម្ម, រកទីផ្សារ និង រក្សាលំនឹងថ្លៃកសិផលសំខាន់ៗ ក្នុងកម្រិតសមរម្យ

៦៖ ការដាក់ពង្រាយមន្ត្រីបច្ចេកទេសកសិកម្មទៅគ្រប់ឃុំ-សង្កាត់ ដែលមានសកម្មភាព​កសិកម្ម នៅទូទាំងប្រទេស និង ការរៀបចំឱ្យមានសមាគមកសិករនៅតាមទីជនបទ។

កម្មវិធីនយោបាយអាទិភាពទាំង៦នេះ កម្មវិធីទី១ ត្រូវបានប្រកាសដាក់ឱ្យអនុវត្តជា​ផ្លូវការនៅថ្ងៃទី២៤ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣, កម្មវិធីទី២ ដាក់ឱ្យអនុវត្តជាផ្លូវការនៅ​ថ្ងៃ​ទី១៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣, កម្មវិធីទី៤ ដាក់ឱ្យអនុវត្តជាផ្លូវការនៅថ្ងៃទី១០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣ ហើយកម្មវិធីទី៥ និងទី៦ ដាក់ឱ្យអនុវត្ត​ជាផ្លូវ​ការនៅថ្ងៃ​ទី២០ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣៕ ប្រភព៖ Fresh News

(វីដេអូ) សុន្ទរកថារបស់ សម្ដេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ថ្លែងក្នុងឱកាសប្រារព្ធទិវាជនមានពិការភាពកម្ពុជាលើកទី២៥ និងទិវាជនមានពិការភាពអន្តរជាតិលើកទី៤១

 CMF: 4 December, 2023

• ឯកឧត្តម លោកជំទាវ សមាជិក-សមាជិកាព្រឹទ្ធសភា រដ្ឋសភា សមាជិក-សមាជិកា រាជរដ្ឋាភិបាល
• ឯកឧត្តម លោកជំទាវ ឯកអគ្គរាជទូត ឯកអគ្គរដ្ឋទូត ​តំណាងស្ថាប័នអង្គទូតនានាប្រចាំកម្ពុជា
• គណៈអធិបតី ភ្ញៀវកិត្តិយស បងប្អូនជនពិការ និងអង្គពិធីទាំងមូលជាទីមេត្រី!

ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំពិតជាមានសេចក្តីសោមនស្ស ដោយបានមកចូលរួមក្នុងឱកាសប្រារព្ធទិវា ជនមានពិការភាពកម្ពុជា​លើកទី២៥ និងទិវាជនមានពិការភាពអន្តរជាតិលើកទី៤១ ក្រោមប្រធានបទ «ដំណោះស្រាយប្រកបដោយ​នវានុវត្តន៍ ដើម្បីសង្គមមួយមានផាសុកវត្ថុ និងសមធម៌» ដែលរៀបចំឡើងយ៉ាងឱឡារិកនាពេលនេះ។ ខ្ញុំជឿ​ជាក់យ៉ាងមុតមាំថា ប្រធានបទនៃទិវាជន មានពិការភាពក្នុងឆ្នាំ២០២៣នេះ នឹងក្លាយជាឱកាសជំរុញ​លើក​ទឹក​ចិត្ត និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិដល់ជនមានពិការភាពនៅទូទាំងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។

អនុញ្ញាតឱ្យទូលព្រះបង្គំ ខ្ញុំព្រះករុណា ខ្ញុំសូមថ្វាយនូវកតញ្ញត្តាធម៌ ថ្វាយព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេច ព្រះបរម​នាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលបានសព្វព្រះរាជហឫទ័យប្រោស​ព្រះ​រាជទានព្រះរាជសារជូនបងប្អូន និងក្មួយៗមានពិការភាព ព្រមទាំងជនរួមជាតិទាំងអស់ ក្នុងឱកាសទិវាជន​មានពិការភាពឆ្នាំ២០២៣នេះ។

ទិវាជនមានពិការភាពនេះ ត្រូវបានប្រារព្ធឡើង ដើម្បីរំលឹកអំពីការតស៊ូទាមទារនូវសិទ្ធិចូលរួមក្នុងសង្គមរបស់​ជនមានពិការភាពប្រមាណជាង ១ប៊ីលាននាក់នៅក្នុងពិភពលោក ដែលបាត់បង់កាយសម្បទា ញាណដឹង និងសតិបញ្ញា ដែលតែងតែជួបប្រទះនូវឧបសគ្គរារាំងក្នុងសកម្មភាពជីវិតប្រចាំថ្ងៃ ចាប់តាំងពីទសវត្សរ៍​ឆ្នាំ​១៩៥០ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងនៅអឺរ៉ុប ដើម្បីធ្វើការផ្លាស់ប្តូរនូវស្ថានភាពរស់នៅរបស់ពួកគេ ក្នុងគោល​បំណងបង្កើនការយល់ដឹងអំពីបញ្ហាពិការភាព ដោយផ្តោតសំខាន់លើសិទ្ធិជនមានពិការភាព និងការធ្វើ​បរិយាប័ន្នលើគ្រប់សកម្មភាព នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងវប្បធម៌។

ដោយឡែកនៅកម្ពុជា ការប្រារព្ធទិវាជនមានពិការភាពនេះធ្វើឡើងគឺដើម្បីរំលឹកអំពី មហាវិនាសកម្មដែលកើត​ឡើងដោយសារសង្គ្រាម ជាពិសេសដោយរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត ដែលបានបន្សល់ទុកនូវផល​វិបាកជាច្រើនរួមមាន៖ ស្ត្រីមេម៉ាយ កុមារកំព្រា ជនមានពិការភាព ព្រមទាំងបន្សល់នូវគ្រាប់មីន និងកាក​សំណល់ជាតិផ្ទុះសល់ពីសង្គ្រាមរាប់លានតោន។ នេះជាសោកនាដកម្មមួយដែលបានកើតឡើងចំពោះ​ប្រជា​ជនកម្ពុជា និងរងគ្រោះពីការទម្លាក់គ្រាប់បែករាប់លានតោន ហើយធ្វើឱ្យរបួស ពិការ ស្លាប់រាប់លាននាក់ ដោយ​គ្មានការទទួលខុសត្រូវ ហើយបន្ទុកទាំងអស់បានធ្លាក់មកលើរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងសម័យនេះ។

ក្នុងឆ្នាំ២០២៣នេះ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាបានទទួលជោគជ័យពីការធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ រៀបចំ ការប្រកួត​កីឡា​ស៊ីហ្គេម (SEA Games) និងអាស៊ានប៉ារ៉ាហ្គេម (ASEAN Para Games) ដែលជាការ​ប្រកួតកម្រិតអន្តរ​ជាតិ​ដ៏ធំ នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និង បានផ្តល់ឱកាសជាប្រវត្តិសាស្ត្រសម្រាប់អត្តពលិកមាន​ពិការភាពមក​ពី​បណ្តាប្រទេសនានា ក្នុងតំបន់ ពិសេសអត្តពលិកមានពិការភាពកម្ពុជាបានចូលរួម​ប្រកួតស្មើ​មុខ​ស្មើមាត់ ដែលបានបង្ហាញអំពីសមត្ថភាពដ៏មានសក្តានុពលរបស់ជនមានពិការភាព។

[ផ្ដើមសេចក្ដីអធិប្បាយ១]

អម្បាញ់មិញនេះ ខ្ញុំបានចូលទស្សនានូវ​ស្តង់ដែលរៀបដោយកីឡាកររបស់យើង ហើយសូមអបអរសាទរណាស់ (ក្នុងការប្រកួតអាស៊ានប៉ារ៉ាហ្គេម)កន្លងទៅនេះ យើងបានទទួលមេដាយរហូតទៅដល់ ៧៣ សម្រាប់ប៉ារ៉ាហ្គេមនេះ។

[ចប់សេចក្ដីអធិប្បាយ១]

កម្ពុជាបានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃការរៀបចំសន្និសីទជនមានពិការភាពប្រចាំតំបន់អាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិកលើកទី៥ ស្ដីពី «ការអភិវឌ្ឍសហគមន៍តាមបែបបរិយាប័ន្ន» កាលពីពាក់កណ្តាលខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣ កន្លងទៅនេះ ទទួលបានជោគជ័យដ៏ត្រចះត្រចង់។

• ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី បងប្អូនជនមានពិការភាពជាទីមេត្រី!

ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាល ខ្ញុំមានសុទិដ្ឋិនិយមចំពោះទស្សនៈវិស័យរួមគ្នាក្នុងការបន្តលើកកម្ពស់វិស័យពិការភាព ការផ្តល់អំណាច និងការគាំទ្រដល់ជនមានពិការភាព ដែលជាគុណតម្លៃដ៏វិសេសវិសាល សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ​សង្គមជាតិទាំងមូល ពិសេសក្នុងបរិការណ៍នៃការស្ដារសេដ្ឋកិច្ចក្នុងប្រទេសឡើងវិញប្រកបដោយចីរភាព បរិយាប័ន្ន និងភាពរឹងមាំក្រោយវិបត្តិនៃជំងឺកូវីដ-១៩។

បងប្អូនជនមានពិការភាព គឺជាតួអង្គមួយយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការចូលរួមអភិវឌ្ឍន៍គ្រួសារ និងសហគមន៍។ ក្នុង​ន័យនេះ ការលើកកម្ពស់សហគ្រិនភាព គឺជាកិច្ចការដ៏សំខាន់ ដើម្បីបង្កើនឱកាសដល់ជនមានពិការភាព ចូល​រួមក្នុងសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច លើកកម្ពស់ជីវភាពខ្លួន និងគ្រួសារ​ដើម្បីចូលរួមអភិវឌ្ឍសង្គមឱ្យកាន់តែ​មានភាពល្អប្រសើរ​ឡើង។ ជាមួយគ្នានេះដែរ ការពង្រឹងសមត្ថភាព និងភាពអង់អាចផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចរបស់ជនមានពិការភាព គឺជាកត្តាចាំបាច់ និងមិនអាចខ្វះបាន។ គ្រប់ក្រសួង-ស្ថាប័ន អាជ្ញាធរថ្នាក់ក្រោមជាតិទាំងអស់ មានកាតព្វ​កិច្ច​ធានានូវការធ្វើបរិយាប័ន្នសម្រាប់ជនមានពិការភាពទទួលបានការអប់រំ បណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ភាពជាម្ចាស់​ការលើការគ្រប់គ្រងធនធានហិរញ្ញវត្ថុ ការសម្រេចចិត្ត និងភាពជាអ្នកដឹកនាំ ដើម្បីមានឱកាសពេញលេញ​ទាំងក្នុងទិដ្ឋភាពសង្គម-សេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងទិដ្ឋភាពនយោបាយ។

រាជរដ្ឋាភិបាល បានខិតខំកែលម្អជីវភាពរស់នៅធានាដល់ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្ររបស់ជនមានពិការភាព តាមរយៈការលើកកម្ពស់អាជីពមុខរបរសមរម្យ ការងារ និងការផ្តល់ប្រាក់របបគោលនយោបាយផ្សេងៗ។ ក្រៅ​ពីនេះសប្បុរសជន សង្គមស៊ីវិល និងដៃគូអភិវឌ្ឍនានា បានចូលរួមចំណែកទាំងធនធានថវិកា និងធនធាន​មនុស្ស ដើម្បីជាឧត្តមប្រយោជន៍សម្រាប់ជនមានពិការភាពនៅកម្ពុជា។

ជាមួយនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលមានចក្ខុវិស័យច្បាស់លាស់សម្រាប់ជនមានពិការភាព និងក្រុមគ្រួសារ មានគុណ​ភាពជីវិតល្អ ចូលរួមយ៉ាងសកម្មស្មើភាពគ្នាក្នុងសង្គមដែលមានការគោរពសិទ្ធិ និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ ព្រមទាំងការ​ធ្វើបរិយាប័ន្នពិការភាពក្នុងគ្រប់វិស័យ។

ដើម្បីឱ្យសង្គមមួយមានបរិយាប័ន្ន យើងត្រូវនាំគ្នាគិតគូរដល់ការចូលរួមរបស់ជនមានពិការភាពក្នុង​ជីវភាព​សាធារណៈ ជីវភាពនយោបាយ សកម្មភាពសង្គម វប្បធម៌ សិល្បៈ សាសនា កីឡា ការសម្រាកលម្ហែ និង សកម្មភាពផ្សេងៗទៀត។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ការផ្តល់សេវា យុត្តិធម៌ជូនជនមានពិការភាព ការធានាសមភាព​យេន​ឌ័រ ភាពអង់អាចរបស់ស្ត្រី និងក្មេងស្រីមានពិការភាព ចាំបាច់ទាមទារឱ្យមានការចូលរួមពីគ្រប់ដៃគូពាក់ព័ន្ធ​ទាំងអស់។

រាជរដ្ឋាភិបាលបានយកចិត្តទុកដាក់រៀបចំផាសុកវត្ថុសម្រាប់ជនមានពិការភាព រួមមាន៖ ការរៀបចំជម្រាល ធ្នាក់ដៃ ចំណតយានយន្តអាទិភាព ភាសាសញ្ញា និងផ្លូវដើរសម្រាប់ជនពិការភ្នែកជាដើម។ ក្រៅពីនេះ រាជរដ្ឋា​ភិបាលបាន និងកំពុងអនុវត្តការផ្តល់កម្មវិធីជំនួយសង្គមសម្រាប់ជនងាយរងគ្រោះ ពិសេសជនមាន​ពិការ​ភាព។ រដ្ឋបានចំណាយថវិកាអស់ជាង ១ ២០០លានដុល្លារ សម្រាប់ជនងាយរងគ្រោះចំនួនប្រមាណ ១,៥​លាន​គ្រួសារ។

ជាមួយនឹងការចូលរួមអបអរសាទរទិវាជនមានពិការភាពកម្ពុជា និងអន្តរជាតិឆ្នាំនេះ ខ្ញុំសូមផ្តល់​អនុសាសន៍​មួយចំនួនសម្រាប់បន្តជំរុញការលើកកម្ពស់វិស័យជនមានពិការភាពនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ឱ្យបានកាន់ តែគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ប្រកបដោយបរិប័ន្ន និងសមធម៌ ដូចខាងក្រោម៖

ទី១. ត្រូវបង្កើនការធ្វើវិនិយោគទុនលើជនមានពិការភាព និងបន្តកសាងធនធានជនមានពិការភាពបន្ថែម ទៀត រាប់ទាំងការគិតគូរកម្មវិធីសិក្សា ប្រកបដោយនវានុវត្តន៍ និងរស់រវើក ដើម្បីធានាថាជនមានពិការភាព អាចរស់នៅក្នុងសង្គមកម្ពុជាដោយសមធម៌ មានឱកាសប្រកួតប្រជែង ទាំងនៅក្នុងប្រទេស តំបន់ និងសកល​លោក។

ទី២. គ្រប់ក្រសួង-ស្ថាប័ន ព្រមទាំងអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ អង្គការដៃគូពាក់ព័ន្ធ និងវិស័យ​ឯកជន ជួយសហការគាំទ្រដល់ក្រុមប្រឹក្សាសកម្មភាពជនពិការ ក្រសួងសង្គមកិច្ច អតីតយុទ្ធជន និងយុវនីតិ​សម្បទា និងមូលនិធិជនពិការ ក្នុងការបន្តពង្រឹងការអនុវត្ត ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិ​ស្តីពីការកសាង​សមត្ថភាព និងការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្ស ស្របតាមយុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណ ដំណាក់កាលទី១ ដោយផ្តល់​អាទិភាពលើការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញ រក្សាបាននូវទេពកោសល្យ ការច្នៃប្រឌិតរបស់ជនមានពិការភាព ដែល​ជាធនធានមួយដ៏សំខាន់ មិនអាចខ្វះបាន ស្របតាមទិសស្លោក «មិនទុកឱ្យនរណា​ម្នាក់នៅដាច់ដោយ​ឡែក»។

ទី៣. គ្រប់ក្រសួងស្ថាប័ន អង្គការដៃគូពាក់ព័ន្ធ និងវិស័យឯកជន ត្រូវចាប់ផ្តើមកែសម្រួល ឬរៀបចំផាសុកវត្ថុ សម្រាប់ជនមានពិការភាព នៅទីកន្លែងសាធារណៈ និងឯកជននានា ស្របតាមច្បាប់ស្តីពីកិច្ចលើកកម្ពស់សិទ្ធិ​ជនពិការ និងបទដ្ឋានបច្ចេកទេសហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវន្ត បង្កលក្ខណៈងាយស្រួលសម្រាប់ជនមានពិការ​ភាព។

ទី៤. គ្រប់ក្រសួង-ស្ថាប័ន និងវិស័យឯកជន ត្រូវលើកទឹកចិត្តជនមានពិការភាព ដែលមានលក្ខណសម្បត្តិ និងសមត្ថភាពឱ្យបំពេញមុខងារតួនាទីទទួលខុសត្រូវក្នុងមុខតំណែង មានសិទ្ធិចូលបម្រើការងារ​ដោយគ្មាន​ការរើសអើង រាប់ទាំងការបម្រើការងារជាមន្ត្រីរាជការ កម្មករ និយោជិត កូនជាង ឬកម្មសិក្សាការី ជាដើម។

ទី៥. ត្រូវលើកទឹកចិត្តឱ្យមានការចូលរួមពីផ្នែកឯកជន សង្គមស៊ីវិល រោងចក្រ សហគ្រាស និងគ្រឹះស្ថាន​ទាំង​អស់ អនុវត្តប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវ និងដោយភ្ញាក់រលឹកនូវកាតព្វកិច្ច ជ្រើសរើសជនមានពិការភាពឱ្យ​ចូលបម្រើការងារ បន្តនិរន្តរភាពការងារដូចអ្នកដទៃ ដែលមានចែងក្នុងច្បាប់ស្តីពីកិច្ចការពារ និងលើកកម្ពស់​សិទ្ធិជនមានពិការភាព។

ទី៦. ក្រសួងព័ត៌មាន ត្រូវធ្វើការណែនាំដល់គ្រប់ស្ថានីយវិទ្យុ និងទូរទស្សន៍របស់រដ្ឋ និងឯកជន ព្រមទាំង​គ្រប់​ប្រព័ន្ធសារព័ត៌មាន បង្កើនម៉ោងផ្សព្វផ្សាយឱ្យបានទូលំទូលាយ ដោយមានការបកប្រែភាសាសញ្ញា អក្សររត់ ដើម្បីជនមានពិការភាពគថ្លង់អាចទទួលព័ត៌មានបានទាន់ពេលវេលា។

ទី៧. ក្រសួងសាធារណការនិងដឹកជញ្ជូន និងក្រសួងសុខាភិបាល រួមគ្នាធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយ​ក្រសួងសង្គមកិច្ច អតីតយុទ្ធជន និងយុវនីតិសម្បទា ដើម្បីបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលជូនជនមានពិការភាពឱ្យ ទទួលបានបណ្ណបើកបរ ស្របតាមលទ្ធភាព សមត្ថភាព និងលក្ខណៈបច្ចេកទេសយានយន្ត។

ទី៨. គ្រប់ក្រសួង-ស្ថាប័ន ព្រមទាំងអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ អង្គការដៃគូពាក់ព័ន្ធ និង វិស័យ​ឯកជន បន្តពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ និងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តដែលមានស្រាប់ និង បន្តចូលរួម​ជាគំនិត​ផ្តួច​ផ្តើមបន្ថែមលើកិច្ចការពារ និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិជនពិការ។

ជាថ្មីម្តងទៀត ខ្ញុំសូមសម្តែងនូវការកោតសរសើរចំពោះ ក្រុមប្រឹក្សាសកម្មភាពជនពិការ ក្រសួងសង្គមកិច្ច អតីតយុទ្ធជន និងយុវនីតិសម្បទា ក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ មូលនិធិជនពិការរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសអូស្ត្រាលី តាមរយៈទីភ្នាក់ងារអូស្ត្រាលីសម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិ កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍អង្គការសហប្រជាជាតិ អង្គការមិន​មែនរដ្ឋាភិបាលជាតិ-អន្តរជាតិ ដៃគូអភិវឌ្ឍ វិស័យឯកជន ជាពិសេសបងប្អូនមានពិការភាព ដែលបានចូលរួម​ចំណែកយ៉ាងសកម្ម និងជំរុញឱ្យមានការដាក់បញ្ចូលជនមានពិការភាពទៅក្នុងការអភិវឌ្ឍ ដោយខិតខំធ្វើឱ្យ​មានការទទួលស្គាល់នូវតម្លៃ និងសមត្ថភាព ព្រមទាំងឆ្លើយតបទៅនឹងសេចក្តីត្រូវការរបស់ជនមានពិការភាព។

ជាទីបញ្ចប់នេះ ខ្ញុំសូមជូនពរ ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី ភ្ញៀវកិត្តិយសជាតិ អន្តរជាតិ ក្មួយៗ​សិស្សានុសិស្ស និងបងប្អូនមានពិការភាពទាំងអស់ សម្រេចបាននូវជោគជ័យគ្រប់ភារកិច្ច ក្រោមម្លប់​ត្រជាក់​នៃសុខសន្តិភាព និងសូមទទួលបាននូវពុទ្ធពរ និងពរទាំង ៥ ប្រការ គឺ អាយុ វណ្ណៈ សុខៈ ពលៈ និង បដិភាណៈ កុំបីឃ្លៀតឃ្លាត។

[ផ្ដើមសេចក្ដីអធិប្បាយ២]

ក្នុងថ្ងៃនេះផងដែរ ខ្ញុំសូមរៀបចំ ក្នុងនោះមានសម្រាប់បងប្អូនជនមានពិការភាព សរុប ២ ៧៣០នាក់ ក្នុងម្នាក់បានអាហារសម្រន់ អាវយឺតមួយ និងថវិកា ១០ម៉ឺនរៀលផងដែរ។ លោកគ្រូ អ្នកគ្រូ អ្នកថែទាំជនពិការ ចំនួន ៣៧០នាក់ ម្នាក់ៗអាហារសម្រន់ អាវយឺត និងថវិកា ៥ម៉ឺនរៀល។ ក្រុមយុវជនកាយឫទ្ធិកម្ពុជា និងយុវជនកាកបាទក្រហមកម្ពុជា ចំនួន ៤០០នាក់ ម្នាក់ៗថវិកា ២ម៉ឺនរៀល។ ជូនគណៈកម្មការរៀបចំកម្មវិធីនាព្រឹកនេះ ថវិកា ២០លានរៀល និងក្រុមគ្រូពេទ្យប្រចាំការ ថវិកា ៣លានរៀលផងដែរ៕

[ចប់សេចក្ដីអធិប្បាយ២]

សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត អនុញ្ញាតឱ្យអនុប្រធានគណៈកម្មាធិការយោធាមជ្ឈិម នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ចូលជួបសម្តែងការគួរសម

នារសៀលថ្ងៃទី៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣ សម្តេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្រ្តី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានអនុញ្ញាតឱ្យ ឯកឧត្តម នាយឧត្តមសេនីយ៍ ហឺ វ័យទុង (He Weidong) អនុប្រធានគណៈកម្មាធិការយោធាមជ្ឈិម នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន និងគណៈប្រតិភូ ចូលជួបសម្តែងការគួរសម នៅវិមានសន្តិភាព ។

ក្នុងឱកាសនៃជំនួបនេះ នាយឧត្តមសេនីយ៍ ហឺ វ័យទុង បានថ្លែងអំណរគុណចំពោះ សម្តេចធិបតី ដែលបានឆ្លៀតពេលវេលាដ៏មមាញឹកអនុញ្ញាតឱ្យរូប ឯកឧត្តម និងគណៈប្រតិភូ ចូលជួបសម្តែងការគួរសម  ព្រមទាំងនាំមកនូវការសាកសួរសុខទុក្ខពីសំណាក់ ឯកឧត្តមប្រធានាធិបតី ស៊ី ជិនពីង និង ឯកឧត្តមនាយករដ្ឋមន្ត្រី លី ឈាង ជូនចំពោះសម្តេចធិបតី ក្នុងមនោសញ្ចេតនាជិតស្និទ្ធបំផុត ។ ឯកឧត្តមនាយឧត្តមសេនីយ៍  បានជម្រាបជូន សម្តេចធិបតី អំពីទំនាក់ទងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរឹងមាំកម្ពុជា-ចិន ដែលមានលក្ខណៈជាប្រវត្តិសាស្ត្រ ព្រមទាំងការប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការបន្តជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទាំងនោះឱ្យលេចចេញជាសកម្មភាពជាក់ស្តែងទ្បើង ជាពិសេស លើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការត្បូងពេជ្រ ។ ឯកឧត្តម ក៏បានបង្ហាញនូវភាពជឿជាក់ និងសុទិដ្ឋិនិយមផងដែរថា ក្រោមការដឹកនាំប្រកបដោយគតិបណ្ឌិតរបស់ សម្តេចធិបតីនាយករដ្ឋមន្ត្រី ចំណងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រទេសទាំងពីរ នឹងកាន់តែមានភាពរឹងមាំថែមទៀត សំដៅឆ្ពោះទៅសម្រេចបានសហគមន៍ជោគវាសនារួមកម្ពុជា-ចិន ប្រកៀកស្មាគ្នាឆ្ពោះទៅមុខក្នុងដំណើរថ្មី ។

ជាការឆ្លើយតប សម្តេចមហាបវរធិបតី បានសម្តែងនូវការស្វាគមន៍ចំពោះ នាយឧត្តមសេនីយ៍ ហឺ វ័យទុង និងគណៈប្រតិភូ ដែលបានអញ្ជើញមកបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។ ជាមួយគ្នានេះ សម្តេចធិបតី ក៏បានធ្វើការផ្តាំផ្ញើរសាកសួរសុខទុក្ខជូនដល់ថ្នាក់ដឹកនាំចិន ជាពិសេស ឯកឧត្តមប្រធានាធិបតី និង ឯកឧត្តមនាយករដ្ឋមន្រ្តី ដែលជានិច្ចជាកាលតែងយកចិត្តទុកដាក់លើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្រប់កម្រិតរវាងប្រទេសទាំងពីរ ដោយឆ្នាំនេះគឺជាឆ្នាំគម្រប់ខួប ៦៥ ឆ្នាំ ហើយទំនាក់ទំនងដ៏ប្រពៃនេះត្រូវបានពង្រឹង និងពង្រីកឥតឈប់ឈរ ដោយរាប់ចាប់តាំងពីជំនាន់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ, សម្តេចតេជោ និងបន្តរហូតបច្ចុប្បន្ននេះ ។ ទន្ទឹមនេះ សម្តេចធិបតីនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានរំឭកផងដែរថា កាលនៅក្នុងមុខតំណែងជាមេបញ្ជាការកងទ័ពជើងគោក នៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ សម្តេចធិបតី បានផ្តួចផ្តើមគំនិត និងជំរុញឱ្យមានការពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងកងទ័ពជើងគោកនៃប្រទេសទាំងពីរ រហូតឈានទៅដល់ការចុះអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់លើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងកងទ័ពជើងគោកកម្ពុជា-ចិន ដែលបានបើកច្រកដល់ទំនាក់ទំនងរវាងអង្គភាព និង អង្គភាព ក៏ដូចជាការហ្វឹកហ្វឺនបណ្តុះបណ្តាល ដើម្បីលើកកម្ពស់សមត្ថភាពធនធានមនុស្សដល់កងទ័ពជើងគោកនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ។ 

ជារួម សម្តេចធិបតី និង ឯកឧត្តម នាយឧត្តមសេនីយ៍ ហឺ វ័យទុង បានធ្វើការគាំទ្រដល់សកម្មភាពនៃទំនាក់ទំនងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនានា ដែលក្រសួងការពារជាតិនៃប្រទេសទាំងពីរបានឯកភាពគ្នា រួមមានជាអាទិ៍ ការហ្វឹកហ្វឺនបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្ស និងការដោះមីន និងយុទ្ធភ័ណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះ ជាដើម ៕