សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន អញ្ជើញគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធឯកឧត្តម អ៉ឹង គៀត ឧត្តមប្រឹក្សាផ្ទាល់ព្រះមហាក្សត្រ

(ភ្នំពេញ)៖ នៅរសៀលថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២នេះ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ដ្រីនៃកម្ពុជា បានដឹកនាំគណៈប្រតិភូរាជរដ្ឋាភិបាល អញ្ជើញទៅគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធ ឯកឧត្តម អ៉ឹង គៀត ឧត្តមប្រឹក្សាផ្ទាល់ព្រះមហាក្សត្រ ដែលបានទទួលមរណភាព នៅថ្ងៃទី១៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ម្សិលមិញ ក្នុងជន្មាយុ៩៨ឆ្នាំ ដោយជរាពាធ។

ការគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធនេះ ធ្វើឡើងនៅគេហដ្ឋានរបស់ឯកឧត្តម អ៉ឹង គៀត ស្ថិតនៅតាមបណ្ដោយមហាវិថីព្រះនរោត្តម សង្កាត់ជ័យជំនះ ខណ្ឌដូនពេញ រាជធានីភ្នំពេញ។

សូមជម្រាបថា កាលពីម្សិលមិញ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បានផ្ញើសាររំលែកទុក្ខ ចំពោះមរណភាពឯកឧត្តម អ៉ឹង គៀត ឧត្តមប្រឹក្សាផ្ទាល់ព្រះមហាក្សត្រផងដែរ និងបានគូសបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា «ខ្ញុំ និងភរិយាមានក្តីរំជួលចិត្តឥតឧបមា ដោយបានទទួលដំណឹងដ៏ក្រៀមក្រំថា ឯកឧត្តម អ៉ឹង គៀត ជាឧត្តមប្រឹក្សាផ្ទាល់ព្រះមហាក្សត្រ បានទទួលមរណភាព វេលាម៉ោង ១១៖៥០នាទី ថ្ងៃពុធ ១៥កើត ខែអាសាឍ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ព.ស ២៥៦៦ ត្រូវនឹងថ្ងៃទី១៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ ក្នុងជន្មាយុ ៩៨ឆ្នាំ ដោយជរាពាធ។

ក្នុងវេលាប្រកបដោយសមានទុក្ខដ៏ក្រៀមក្រំនេះ ខ្ញុំ និងភរិយា សូមសម្តែងនូវការសោកស្តាយស្រណោះអាឡោះអាល័យ ជាមួយលោកជំទាវ និងក្រុមគ្រួសារនៃសព ចំពោះការបាត់បង់ស្វាមី ឪពុក ឪពុកក្មេក ជីតា ជីតាទួតជាទីគោរពស្រឡាញ់ ប្រកបដោយព្រហ្មវិហារធម៌ និងសង្គហធម៌ ចំពោះភរិយា កូនៗ ចៅៗ ព្រមទាំងញាតិមិត្តជិតឆ្ងាយទាំងអស់។

មរណភាពរបស់ឯកឧត្តម អ៉ឹង គៀត ជាការបាត់បង់នូវធនធានមនុស្សដ៏ឆ្នើមមួយរូប ពោរពេញដោយចំណេះដឹង វិជ្ជាជីវៈ និងជាឥស្សរជនមានស្នាដៃ គុណបំណាច់ដែលបានតស៊ូ លះបង់កម្លាំងកាយចិត្ត ធនធាន និងបញ្ញាស្មារតីបម្រើដល់ឧត្តមប្រយោជន៍ជាតិមាតុភូមិ។ ខ្ញុំ និងភរិយា សូមឧទ្ទិសបួងសួងដល់ដួងវិញ្ញាណក្ខន្ធឯកឧត្តម កំណើតកើតក្នុងសុគតិភពគ្រប់ៗជាតិ កុំបីឃ្លៀងឃ្លាតឡើយ»។

សូមជ ម្រាបថា ឯកឧត្តម អ៊ឹង គៀត បានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ជាមួយលោកជំទាវ រស់ ព្រីប៊ូនហើយមានបុត្រចំនួន៨នាក់ ដែលមានស្រី៥នាក់ និងប្រុស៣នាក់មានឈ្មោះដូចខាងក្រោម៖, កូនទី១ - អ៊ឹង កន្ថាប៊ូនី (ស), កូនទី២ - អ៊ឹង កន្ថាប៊ូមី (ស), កូនទី៣ - អ៊ឹង កន្ថាផាវី (ស), កូនទី៤ - អ៊ឹង កន្ថារ៉ាមី (ស), កូនទី៥ - អ៊ឹង ប៊ុនថារ៉ា (ប), កូនទី៦ - អ៊ឹង រស់គីរី (ប), កូនទី៧ - អ៊ឹង កន្ថាដារី (ស) និងកូនទី៨ - អ៊ឹង គីនថារ៉ូ (ប)។

ឯកឧត្តម អ៊ឹង គៀត ធ្លាប់បានបំពេញការងារ មានដូចតទៅ៖

* ១៩៥៤ - ១៩៦០ - អគ្គនាយកនៃផ្លូវថ្នល់ នៅក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន

* ១៩៦០ - ១៩៦២ - ប្រធាន និងនាយកប្រតិបត្តិ នៃការិយាល័យឧបករណ៏ធនធ្ងន់ របស់សហគ្រាសរដ្ឋ

* ១៩៦២ - ១៩៦៣ - រដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងសង្គមកិច្ច និងការងារ

* ១៩៦៣ - ១៩៦៦ - រដ្ឋមន្រ្តីនៃក្រសួងសាធារណការ ដឹកជញ្ជូន និងទូរគមនាគមន៍

* ១៩៦៦ - ១៩៧០ - ទីប្រឹក្សាបច្ចេកទេសនៃអគ្គបញ្ជាការ កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ

* ១៩៧០ - ១៩៧១ - ប្រធាន និងនាយកប្រតិបត្តិនៃរោងចក្ររដ្ឋផលិតសំបកកង់រថយន្ត នៃក្រសួងឧស្សាហកម្ម

* ១៩៧១ - ១៩៧៣ - អគ្គាធិការនៃក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន

* ១៩៧៤ - ១៩៧៥ - ប្រធានហិរញ្ញវត្ថុនៃកំពង់ផែ Bethiowa EID jedid ប្រទេសអាល់ហ្សេរី

* ១៩៧៥ - ១៩៩១ - វិស្វករផ្លូវថ្នល់នៃ Ministry of Equipment ប្រទេសបារាំង

* ១៩៩៣ - ១៩៩៤ - រដ្ឋមន្ត្រីនៃក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន

* ១៩៩៤ - ១៩៩៨ - ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី និងរដ្ឋមន្រ្តីនៃក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន៕

លទ្ធផលកិច្ចប្រជុំពេញអង្គ របស់គណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលអន្តររដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា-ចិន ដើម្បីអនុវត្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ

(ភ្នំពេញ)៖ ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហោ ណាំហុង សហប្រធាន នៃគណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលអន្តររដ្ឋាភិបាល កម្ពុជា-ចិន និងលោក វ៉ាង យី (Wang Yi) ទីប្រឹក្សារដ្ឋ និងជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន និងជាសហប្រធានខាងភាគីចិន នៅថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ បានអញ្ជើញបើកកិច្ចប្រជុំពេញអង្គរបស់គណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលអន្តររដ្ឋាភិបាល កម្ពុជា-ចិន តាមរយៈប្រព័ន្ធវីដេអូ។ កិច្ចប្រជុំនេះរៀបចំឡើង នៅវិមានសន្តិភាព នៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី ដើម្បីអនុវត្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ដើម្បីអនុវត្តផែនការសម្រាប់រយៈពេល ២ឆ្នាំ បន្តទៀត (ឆ្នាំ២០២២-២០២៤)។

យោងតាមលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំពេញអង្គខាងលើនេះ បាន ឲ្យដឹងថា ក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហោ ណាំហុង បានវាយតម្លៃខ្ពស់ និងថ្លែងអំណរគុណលេខាធិការទំាងពីរ ដែលបានដឹកនាំសម្របសម្រួលការងារ នៃគណៈកម្មាធិការសម្របសម្រួលអន្តររដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា-ចិន ពិសេសការអនុវត្តផែនការសកម្មភាពនៃសហគមន៍វាសនារួមកម្ពុជា-ចិន ដែលបានឯកភាព និងសម្រេច ដោយសម្ដេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងលោកប្រធានាធិបតី ស៉ី ជិនពីង ទោះបីជាកំពុងស្ថិតក្នុងកាលៈទេសៈនៃការប្រឈមនឹងវិបត្តិជំងឺ កូវីដ-១៩ ក៏ដោយ។

លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានថ្លែងទៀតថា កម្ពុជានឹងបន្តប្រកាន់ខ្ជាប់យ៉ាងម៉ឹងម៉ាត់នូវគោលនយោបាយចិនតែមួយ។ កម្ពុជាសូមប្រកាសគាំទ្រ និងជូនពរភាគីចិនរៀបចំសមាជជាតិចិនលើកទី២០ នៃគណបក្សកុម្មុយនីស្តចិន ប្រកបដោយជោគជ័យ និងសូមប្រកាសគាំទ្រប្រទេសចិន សាជាថ្មីម្តងទៀត លើគំនិតផ្តួចផ្តើមអភិវឌ្ឍន៍សកល និងគំនិតផ្តួចផ្តើមសន្តិសុខសកល។

លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានថ្លែងពីសមិទ្ធផល ក្នុងឆ្នាំ២០២០-២០២២ រួមមាន៖

១៖ វិស័យនយោបាយ

* ជំនួបពិភាក្សាការងារតាមប្រព័ន្ធទូរសព្ទរវាង សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន និងលោក ប្រធានាធិបតី ស៉ី ជីនពីង នៅថ្ងៃទី១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ និងជាមួយលោក លី ខឺឈាង នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន តាមប្រព័ន្ធវីដេអូ នៅថ្ងៃទី១៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ ដែលជំនួបពិភាក្សាខាងលើបានជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ កម្ពុជា-ចិន កាន់តែស៉ីជម្រៅ។

២៖ វិស័យសេដ្ឋកិច្ច-បច្ចេកទេស

* លោកឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី បានបញ្ជាក់ថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការហិរញ្ញប្បទានសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ (China ODA) រយៈពេល ២ឆ្នាំ (2020-2022) ក្របខ័ណ្ឌឥណទានសម្បទាន សម្រេចបានការចុះហត្ថលេខាលើ កិច្ចព្រមព្រៀងឥណទានសម្បទាន ប្រមាណជាង ៤៣២លានដុល្លារ សម្រាប់ហិរញ្ញប្បទានគម្រោងចំនួន៤ ក្នុងវិស័យអគ្គីសនី ផ្លូវថ្នល់ និង ប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្ត

* ក្នុងឆ្នាំ២០២២ កិច្ចព្រមព្រៀងឥណទាន ដែលភាគីទាំងពីរបានចុះហត្ថលេខាថ្មីៗនេះ សម្រាប់គម្រោងបណ្តាញខ្សែកាប្លិ៍អុបទិកក្រោមបាតសមុទ្រ ក្រុងព្រះសីហនុ-ក្រុងហុងកុង យើងសម្រេចបានចំនួន ៤គម្រោង ទឹកប្រាក់ចំនួន ៣៤៤លានដុល្លារ ក្នុងវិស័យផ្លូវថ្នល់ និងខ្សែកាប្លិ៍អុបទិក

* ក្នុងក្របខ័ណ្ឌហិរញ្ញប្បទានឥតសំណង ភាគីមិត្តចិនបានផ្តល់ចំនួន ២,៧០០លានយ័ន។

៣៖ វិស័យសុខាភិបាល

* លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានរំលេចនូវសមិទ្ធិផលធំៗ ដែលសម្រេចបានក្នុងអំឡុងពេលគ្រោះកូវីដកន្លងមកនេះជាអាទិ៍៖

ក៖ ពហុកីឡដ្ឋានមរតកតេជោដ៏ធំនិងល្អប្រណីត មន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសុមៈដ៏ទំនើប

ខ៖ ព្រមទាំងគម្រោងសាងសង់ ផ្លូវល្បឿនលឿន ភ្នំពេញ-ខេត្តព្រះសីហនុ ដែលជាផ្លូវល្បឿនលឿនទី១ នៅកម្ពុជា ដែលត្រៀមនឹងដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ខាងមុខនេះ។

៤៖ ក្នុងវិស័យកសិកម្ម

* លោកឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី បានថ្លែងអំណរគុណដល់ភាគីមិត្តចិន ដែលបានចុះហត្ថលេខាលើពិធីសារស្តីពី លក្ខខណ្ឌតម្រូវការ ភូតគាមអនាម័យ សម្រាប់ការនំាចេញផ្លែមៀនស្រស់ កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២

* យោងតាមទិន្នន័យគ្រឹះភូតគាមអនាម័យជាតិរបស់ចិនការនាំចេញ កសិផលសំខាន់ៗទៅកាន់ប្រទេសចិន នៅក្នុងរយៈពេល ៣ខែ ដើមឆ្នាំ២០២២នេះ មានដូចជា អង្ករ មានចំនួន 88,646តោន, ផ្លែចេកស្រស់ មានចំនួន 98,530.26តោន, ផ្លែស្វាយស្រស់ មានចំនួន 22,244.68តោន និងគ្រាប់ស្វាយចន្ទី មានចំនួន 136.96តោន។

ក្នុងឆ្នាំ២០២២-២០២៤ ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហោ ណាំហុង បានលើកស្នើទៅភាគីមិត្តចិន ដូចតទៅ៖

១៖ វិស័យសុខាភិបាល

* គម្រោងផ្គត់ផ្គង់សម្ភារបរិក្ខារពេទ្យ សម្រាប់មន្ទីរពេទ្យមិត្តភាព កម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសុមៈ

* គម្រោងប្រែក្លាយមន្ទីរពេទ្យហ្លួងម៉ែ ទៅជាមន្ទីរពេទ្យឯកទេសព្យាបាលជំងឺមហារីក

* គម្រោងធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងមន្ទីរពេទ្យ បង្អែកខេត្តព្រះសីហនុ។

២៖ អំពីពាណិជ្ជកម្ម និងវិនិយោគ

* ស្នើជំរុញឱ្យវិនិយោគិនចិនមកវិនិយោគនៅកម្ពុជា ក្នុងវិស័យអាទិភាពក្នុងវិស័យចិញ្ចឹមសត្វ វារីវប្បកម្ម កៅស៊ូ សម្រាប់នាំទៅប្រទេសចិន

* ជំរុញរដ្ឋបាលគយចិន និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធទាំងពីរ រៀបចំពិធីសារអនាម័យនិង ភូតគាមអនាម័យលើផលិតផលកសិកម្ម មួយចំនួនជាកញ្ចប់តែម្តងជាជាងធ្វើពិធីសារសម្រាប់តែ ផលិតផលមួយមុខៗម្តង

* ស្នើរដ្ឋបាលគយចិន ពន្លឿននីតិវិធីចុះហត្ថលេខាលើពិធីសារអនាម័យ និង ភូតគាមអនាម័យលើផលិត ផលផ្លែមៀន, គ្រាប់ស្វាយចន្ទី និងសំបុកត្រចៀកកាំ ជាដើម

* ស្នើភាគីចិនបន្តនាំចូលអង្ករពីកម្ពុជា ដែលមានកូតា ៤០ម៉ឺនតោន ដោយរួចពន្ធតាមការសម្រេចរបស់ ថ្នាក់ដឹកនាំនៃប្រទេសទាំងពីរ កម្ពុជា-ចិន

* ពង្រីកទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីឲ្យសម្រេចបានគោលដៅ ១៥ប៊ីលានដុល្លារ នៅឆ្នាំ២០២៥។

៣៖ ក្របខ័ណ្ឌហិរញ្ញប្បទានឥតសំណង

* សម្រេចលើបញ្ជីគម្រោងជាអាទិភាព សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍផ្លូវ ថ្នល់ សាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ ដូចជា៖

ក៖ គម្រោងធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងកំណាត់ ផ្លូវជាតិលេខ៧

ខ៖ ស្នើភាគីមិត្តជំរុញការសិក្សាសមិទ្ធិលទ្ធភាព និងដើម្បីបន្តនីតិវិធីជាបន្តទៀត សម្រាប់គម្រោងសាងសង់ ប្រព័ន្ធចម្រោះទឹកកខ្វក់នៅក្រុងព្រះសីហនុ

គ៖ គម្រោងកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ កម្ពុជា-ចិន ជំហានទី២

ឃ៖ គម្រោងកែលម្អផ្លូវជនបទ និងផ្គត់ផ្គង់ទឹក ជំហានទី៣

ង៖ ស្នើបន្តគាំទ្រសកម្មភាពលុបបំបាត់ គ្រាប់មីននៅកម្ពុជា។

៤៖ ក្របខណ្ឌឥណទានសម្បទាន

* សម្រេចលើបញ្ជីគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងវិស័យផ្សេងទៀត ដែលជាអាទិភាព ចំនួន៨ គឺ៖

ក៖ គម្រោងជំរុញគម្រោងជំរុញផលិតកម្មស្រូវ និងការនាំចេញអង្ករ

ខ៖ គម្រោងសាងសង់ស្ពានមេគង្គក្រចេះ និង ផ្លូវតភ្ជាប់ខេត្តក្រចេះ

គ៖ គម្រោងពង្រីកកំណាត់ផ្លូវជាតិលេខ៧

ឃ៖ គម្រោងពង្រីកខ្សែបញ្ជូនអគ្គិសនីជនបទ

ង៖ គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍អាងទឹកដងកាំបិត ខេត្តកំពង់ធំ

ច៖ គម្រោងសាងសង់ស្ពានទន្លេបាសាក់ ចាក់អង្រែក្រោម-ព្រែកប្រា

ឆ៖ គម្រោងលើកកម្រិតកំណត់ផ្លូវជាតិលេខ៣ (PK181+100-វាលរេញ)

ជ៖ គម្រោងពង្រីកកំណាត់ផ្លូវជាតិលេខ៦ នៅក្រុងសៀមរាប។

៥៖ វិស័យកសិកម្ម

* ស្នើសុំភាគីចិនជួយជំរុញ និងពន្លឿនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើកៅស៊ូធម្មជាតិ តាមរយៈការផ្តល់ជំនួយ បច្ចេកទេស និង ពិនិត្យលទ្ធភាពក្នុងការនាំចេញទំនិញកៅស៊ូទៅកាន់ប្រទេសចិន

* ស្នើភាគីចិនពិនិត្យលទ្ធភាពនាំចូលម្រេច និងផ្លែទុរេនកម្ពុជា។

៦៖ ចំពោះវិស័យវប្បធម៌ ទេសចរណ៍ និងអប់រំ

* ស្នើភាគីចិនបន្តនូវគម្រោងជួសជុល ប្រាសាទភិមានអាកាស និងព្រះរាជវាំង អង្គរធំ ឆ្នាំ២០១៩-២០២៩ ស្តារគោបុរៈទី១, ២ និង ទី៣ នៃប្រាសាទព្រះវិហារ ព្រមទំាងផ្តល់ការបណ្តុះបណ្តាលមន្ត្រី-បុគ្គលិក ក្នុង វិស័យខាងលើនេះ

* ស្នើភាគីចិនពិភាក្សាឡើងវិញអំពីគម្រោង one-way and close-loop charted planes for tourists ដើម្បីសម្រួលការធ្វើដំណើររបស់ទេសចរនៃប្រទេសទាំងពីរ និងស្នើឱ្យមានទេសចរចិនមកទស្សនាកម្ពុជាឱ្យបានច្រើនថែមទៀត

* ស្នើរដ្ឋាភិបាលចិនពិនិត្យលទ្ធភាពដំណោះស្រាយ ដើម្បីឱ្យនិស្សិតនៃប្រទេសទាំងពីរ បានចេញទៅសិក្សា នៅតាមគ្រឹះស្ថានសិក្សានានាក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងចិន ឱ្យបានឆាប់៕

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន អញ្ជើញគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធសព ឯកឧត្តម អ៊ឹង គៀត ឧត្តមប្រឹក្សាផ្ទាល់ព្រះមហាក្សត្រ

 

នៅរសៀលថ្ងៃទី១៤កក្កដា សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានដឹកនាំគណៈប្រតិភូជាន់ខ្ពស់ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា អញ្ជើញគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធសព ឯកឧត្តម អ៊ឹង គៀត ឧត្តមប្រឹក្សាផ្ទាល់ព្រះមហាក្សត្រ ដែលបានទទួលមរណភាពកាលពីវេលាម៉ោង ១១និង៥០នាទី ថ្ងៃ១៥កើត ខែអាសាឍ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ពុទ្ធសករាជ២៥៦៦ ត្រូវនិងថ្ងៃទី១៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ ក្នុងជន្មាយុ៩៨ឆ្នាំ ដោយជរាពាធ ដល់គេហដ្ឋានតម្កល់សព ស្ថិតនៅបណ្តោយមហាវិថីព្រះនរោត្តម ក្នុងសង្កាត់ជ័យជំនៈ ខណ្ឌដូនពេញ រាជធានីភ្នំពេញ។ 

សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តី បានអុជធៀបនៅពីមុខមជ្ឈូសតម្កល់សព និងបានលំឱនកាយវាចាចិត្តគោរពចំពោះវិញ្ញាណក្ខសព ឯកឧត្តម អ៊ឹង គៀត ដែលបាមនទទួលមរណភាពលាចាកលោកយើងនេះទៅកាន់លោកខាងមុខ ក្នុងជន្មាយុ៩៨ឆ្នាំ ដោយជរាពាធ។  សូមបញ្ជាក់ថា ភ្លាមៗបន្ទាប់ពីទទួលបាននូវដំណឹងដ៏ក្រៀមក្រំបំផុតនោះ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្រ្តី ក្នុងនាមក្រុមគ្រួសារ បានផ្ញើនូវសាររំលែកទុក្ខរំលែកទុក្ខដ៏ក្រៀមក្រំបំផុត ជូនក្រុមគ្រួសារនៃសព ឯកឧត្តម អ៊ឹង គៀត។

សារលិខិតរំលែកទុក្ខរបស់សម្តេចតេជោបានគូសបញ្ជាក់ថា ខ្ញុំនិងភរិយា មានក្តីរំជួលចិត្តឥតឧបមា ដោយបានទទួលដំណឹងដ៏ក្រៀមក្រំថា ឯកឧត្តម អ៊ឹង គៀត ត្រូវជាស្វាមី បានទទួលមរណភាព។ ក្នុងវេលាប្រកបដោយសមានទុក្ខដ៏ក្រៀមក្រំនេះ ខ្ញុំនិងភរិយា សូមសំដែងនូវការសោកស្តាយ ស្រណោះអាឡោះអាល័យ ជាមួយលោកជំទាវ និងក្រុមគ្រួសារនៃសព ចំពោះការបាត់បង់ស្វាមី ឪពុកបង្កើត ឪពុកក្មេក ជីតា ជីតាទួត ជាទីគោរពស្រឡាញ់ ប្រកបដោយព្រហ្មវិហារធម៌ និងសង្គហធម៌ ចំពោះភរិយា កូនៗ ចៅៗ ព្រមទាំងញាតិមិត្តជិតឆ្ងាយទាំងអស់។ 

មរណភាពរបស់ឯកឧត្តម អ៊ឹង គៀត ជាការបាត់បង់នូវធនធានមនុស្សដ៏ឆ្នើមមួយរូប ពោរពេញដោយចំណេះដឹង វិជ្ជាជីវៈ និងជាឥស្សរជនមានស្នាដៃ គុណបំណាច់ដែលបានតស៊ូ លះបង់កម្លាំងកាយចិត្ត ធានធាន និងបញ្ញាស្មារតី បម្រើដល់ឧត្តមប្រយោជន៍ជាតិ មាតុភូមិ។ ខ្ញុំនិងភរិយា សូមឧទ្ទិសបួងសួងដល់វិញ្ញាណក្ខន្ធឯកឧត្តម កំណើតកើតក្នុងសុគតិភពគ្រប់ៗជាតិ កុំបីឃ្លាងឃ្លាតឡើយ៕

ផ្សាយបន្តផ្ទាល់៖ សន្និសីទសារព័ត៌មាន បង្ហាញពីខ្លឹមសារនៃសេចក្តីព្រាងច្បាប់ធម្មនុញ្ញ ស្តីពីវិសោធនកម្មមាត្រាថ្មីមួយចំនួន

(ភ្នំពេញ)៖ ក្រសួងយុត្តិធម៌ នៅថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២នេះបានរៀបចំសន្និសីទសារព័ត៌មាន ដើម្បីបង្ហាញអំពីគោលបំណង និងខ្លឹមសារនៃសេចក្តីព្រាងច្បាប់ ធម្មនុញ្ញស្តីពីវិសោធនកម្មមាត្រា ១៩ថ្មី(មួយ) មាត្រា៨៩ មាត្រា៩៨ថ្មី មាត្រា១០២ថ្មី មាត្រា១១៩ថ្មី (មួយ) និងមាត្រា១២៥ថ្មី នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងមាត្រា៣ថ្មី និងមាត្រា៤ថ្មី នៃច្បាប់ធម្មនុញ្ញបន្ថែម សំដៅធានានូវដំណើរការជាប្រក្រតីនៃស្ថាប័នជាតិ។ នៅទីស្តីការក្រសួងយុត្តិធម៌ ថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២

សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន អញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីបិទសន្និបាតក្រសួងទេសចរណ៍

នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍​ ១រោច ខែអាសាឍ ឆ្នាំខាល ចត្វាស័ក ព.ស. ២៥៦៦ ត្រូវនឹង ថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ នេះ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានអញ្ជើញជាអធិបតីដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ក្នុងពិធីបិទសន្និបាតបូកសរុបការងារទេសចរណ៍ ការបូកសរុបផែនការស្តារ និងលើកស្ទួយវិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជា ក្នុងនិងក្រោយវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩ ដំណាក់កាលទី១ (២០២០-២០២១) និងឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២២ និងលើកទិសដៅផែនការស្តារឡើងវិញនូវវិស័យទេសចរណ៍ក្នុងដំណាក់កាលទី២ (ឆមាសទី២ ឆ្នាំ២០២២-២០២៣) ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅសណ្ឋាគារសុខារ៉េសុីដង់ភ្នំពេញ។

សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានកោតសរសើរ និងវាយតម្លៃ ខ្ពស់ចំពោះសមិទ្ធផលការងារសម្រេចបានដោយថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្រ្តីរាជការ នៃក្រសួងទេសចរណ៍ ព្រមទាំងក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាល និងវិស័យឯកជន ក្នុងការស្តារ និងការលើកស្ទួយ វិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជាក្នុង និងក្រោយវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ថា ក្នុងមួយទសវត្សរ៍ចុងក្រោយវិស័យទេសចរណ៍នៅកម្ពុជា រីកលូតលាស់គួរឱ្យកត់សម្គាល់ តែជាអកុសលការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ-១៩ រយៈពេលពីរឆ្នាំចុងក្រោយ បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំង។ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញវិធានការអន្តរាគមន៍ ១០ជុំ និងវិធានការផ្សេងៗទៀតនៅឆ្នាំ២០២២។ កម្ពុជាជាប្រទេសដំបូងគេ ដែលបានបើកទ្វារ និងកាត់បន្ថយរបាំងនៃការធ្វើដំណើររបស់អ្នកទេសចរណ៍។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានមានប្រសាសន៍ថា ការជំរុញចលនាទេសចរណ៍ផ្ទៃក្នុង គឺជាចំណែកដ៏ធំក្នុងការជួយដល់វិស័យទេសចរណ៍ក្នុងវិបត្តិកូវីដ-១៩។ សម្តេចតេជោ បានបន្តទៀតថា ចលនាទេសចរណ៍ផ្ទៃក្នុង នឹងផ្តល់ឱកាសឱ្យពលរដ្ឋបានស្គាល់ស្រុកទេស និងចូលរួមអភិរក្សធនធានធម្មជាតិផងដែរ។

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា ជាសំណាងរបស់ពិភពលោក ដែលប្រព័ន្ធឌីជីថល ដើរលឿនមុនកូវីដ-១៩ មួយជំហាន បើមិនដូច្នោះទេ ពិភពលោក នឹងកាត់ដាច់ពីគ្នាជាកង់ៗ។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា ប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាននៅកម្ពុជា បានរួមចំណែកដោះស្រាយវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩។

សម្តេចតេជោក៏បានណែនាំដល់ក្រុមហ៊ុនទូរស័ព្ទ ក្រុមហ៊ុនផ្តល់សេវាអ៉ីនធើណេត ឱ្យពង្រឹងលើសេវាអ៉ីនធើណេតមានភាពល្អប្រសើរ។

ដើម្បីបន្តពង្រឹងការអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍ ពិសេសជំរុញសន្ទុះនៃវិស័យនេះ ឱ្យប្រសីរឡើងវិញ សម្តេចតេជោបានដាក់ចេញនូវអនុសាសន៍មួយចំនួន ដូចខាងក្រោម ៖

១- ត្រូវធានានូវការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព ភាពធន់​ និងបរិយាបន្ន ក្នុងនោះក្រុមការងារ រាជរដ្ឋាភិបាល និងវិស័យឯកជន ក្រសួងទេសចរណ៍ និងក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ត្រូវបន្តជំរុញការអនុវត្តក្របខណ្ឌ និងយុទ្ធសាស្ត្រ អភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍ ព្រមទាំងយុទ្ធសាស្ត្រនានា ដែលបានដាក់ចេញ ក្នុងការជំរុញសន្ទុះនៃវិស័យទេសចរណ៍ ។ ក្រសួងទេសចរណ៍ត្រូវបន្តតាមដាន និងវិភាគស្ថានភាពវិស័យ ទេសចរណ៍កម្ពុជា តំបន់ និងសកលលោកឱ្យបានជាប់ជាប្រចាំ ។

២- បន្តជំរុញការស្តារឡើងវិញនៃវិស័យទេសចរណ៍ ដោយបន្តអនុវត្តកម្មវិធីគាំពារអាជីវកម្មទេសចរណ៍ តាមរយៈការផ្តល់ការអនុគ្រោះផ្នែកសារពើពន្ធ កម្មវិធីសហហិរញ្ញប្បទាន និងកម្មវិធីផ្តល់ការធានាឥណទាន តាមរយៈសាជីវកម្មធានាឥណទានកម្ពុជា ។ ក្រសួងទេសចរណ៍ និងក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ បន្តពង្រឹងការអភិវឌ្ឍមូលធនមនុស្ស នៅក្នុងវិស័យ ទេសចរណ៍ ការអភិវឌ្ឍជំនាញ ការជំរុញអក្ខរកម្មឌីជីថល ការជំរុញសហគ្រិនវ័យក្មេង និងការជួយគាំទ្រសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម ក្នុងវិស័យទេសចរណ៍សំដៅឈានដល់ការអភិវឌ្ឍ “ទេសចរណ៍ឆ្លាត” ប្រកបដោយចីរភាព ភាពធន់ និងបរិយាបន្ន ។

៣- បង្កើនភាពទាក់ទាញគោលដៅកម្ពុជា សម្រាប់ទីផ្សារ ទេសចរណ៍ជាតិ និងអន្តរជាតិ តាមរយៈ បន្តពង្រឹងការអនុវត្ត វិធានសុវត្ថិភាព និងនីតិវិធីប្រតិបត្តិស្តង់ដាអប្បបរមា (SOP) តាមគន្លងប្រក្រតីភាពថ្មី ជំរុញពិពិធកម្មគោលដៅផលិតផល និងសេវាកម្មទេសចរណ៍ ប្រកបដោយគុណភាព សុវត្ថិភាព និងតម្លៃប្រកួតប្រជែងខ្ពស់ ។ ត្រូវសិក្សាប្រភពទីផ្សារគោលដៅ ដែលមានសក្តានុពល និងចាប់យកបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល ទាំងរដ្ឋ និងវិស័យឯកជន ពិសេសការគ្រប់គ្រងឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ តាមបែបឌីជីថល ការទូទាត់តាមប្រព័ន្ធឌីជីថល និងការផ្សព្វផ្សាយតាមប្រព័ន្ធឌីជីថល ។

៤- ពង្រឹងការអនុវត្តយន្តការអភិបាលកិច្ចទេសចរណ៍ថ្មី ដើម្បីបន្តធានានូវភាពធន់ ក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ ដែលជា “មាសបៃតង”របស់កម្ពុជា ។ ក្រសួងទេសចរណ៍ និងគណៈ - កម្មាធិការជាតិអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍ ត្រូវសហការជាមួយក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ សិក្សាបង្កើត វេទិការួមអចិន្ត្រៃយ៍ សម្រាប់តំបន់ទេសចរណ៍អាទិភាពនីមួយៗ ដើម្បី “រួមគិត រួមធ្វើ រួមទទួលខុសត្រូវទាំងអស់គ្នា” និងត្រូវពង្រឹងយន្តការ គណៈកម្មាធិការអភិវឌ្ឍន៍ទេសចរណ៍រាជធានី-ខេត្ត ។

៥- បន្តជំរុញចលនាទេសចរណ៍ផ្ទៃក្នុងឱ្យបានកាន់តែខ្លាំង ក្នុងក្របខណ្ឌទូទាំងប្រទេស ក្រោមស្មារតីនៃយុទ្ធនាការ “ទស្សនាស្រុកយើង : ទេសចរណ៍ ផ្សារភ្ជាប់ទឹកដី ឬ ស្រឡាញ់ជាតិ ត្រូវស្គាល់ទឹកដី” និងកិច្ចសហការជំរុញការអនុវត្ត “វិធានការគោលនយោបាយជំរុញចលនាទេសចរណ៍ផ្ទៃក្នុង ឆ្នាំ២០២១-២០២៣” ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ។

៦- ពង្រឹង និងបង្កើនលទ្ធភាពនៃការតភ្ជាប់មកកាន់កម្ពុជា ទាំងតាមផ្លូវអាកាស ផ្លូវគោក និងផ្លូវទឹក ដើម្បីជំរុញការតភ្ជាប់ប្រភពទីផ្សារទេសចរណ៍សំខាន់ៗមកកម្ពុជា ។ ក្រសួងទេសចរណ៍ និងក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ត្រូវបន្តសហការ គ្នាឱ្យបានល្អ ប្រកបដោយស្មារតីបុរេសកម្ម និងអន្តរសកម្ម ព្រមទាំងប្រកាន់ខ្ជាប់ នូវអភិក្រម “ជវភាពនៃប្រព័ន្ធតួអង្គ តែមួយ” ដើម្បីបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលសម្រាប់ការតភ្ជាប់ចូលមកកម្ពុជាពីប្រភពទីផ្សារទេសចរណ៍សំខាន់ៗ នៅក្នុង តំបន់ និងសកលលោក ។

៧- ដោយកម្ពុជាត្រូវធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំការប្រកួត កីឡាស៊ីហ្គេម-អាស៊ានប៉ារ៉ាហ្គេមឆ្នាំ ២០២៣ ខ្ញុំស្នើឱ្យយកព្រឹត្តិការណ៍កីឡាទេសចរណ៍ដ៏ធំនេះ ដាក់ចេញជាយុទ្ធនាការ ទស្សនាកម្ពុជាឆ្នាំ ២០២៣ (Visit Cambodia Year 2023) ដើម្បីបង្កើនការផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍កម្ពុជា ។ សូមក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ និងប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូប ចូលរួមយុទ្ធនាការ “កម្ពុជាស្អាត” និង “ទីក្រុងស្អាត រមណីយដ្ឋានស្អាតសេវាល្អ និងបដិសណ្ឋារកិច្ចល្អ” ដើម្បីលើកកម្ពស់មុខមាត់កម្ពុជាផង និងអបអរសាទរការរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍ កីឡាស៊ីហ្គេម និងអាស៊ាន ប៉ារ៉ាហ្គេម ឆ្នាំ២០២៣ ផង៕

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន៖ បញ្ហាសង្រ្គាមនិងទណ្ឌកម្មអាចបំផ្លាញវិស័យទេសចរណ៍ថែមទៀត

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា បន្ថែមពីវិបត្តិកូវីដ-១៩ បញ្ហាថ្មីក៏បានមកដល់ដែលវាអាចបំផ្លាញវិស័យទេសចរណ៍ថែមទៀត នោះនៅត្រង់ថា ចាប់ផ្តើមពីសង្រ្គាមនិងទណ្ឌកម្ម បានបង្កើតឱ្យមានស្ថានភាពមិនច្បាស់លាស់ នៃពិភពលោកមួយដែលបែកបាក់ និងគ្មានសណ្តាប់ធ្នាប់។

សម្តេចបានថ្លែងដូចនេះនៅព្រឹកថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ ក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាអធិបតីដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ក្នុងពិធីបិទសន្និបាតបូកសរុបការងារទេសចរណ៍ ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅសណ្ឋាគារសុខារ៉េស៊ីដង់ភ្នំពេញ។

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានគូសបញ្ជាក់ថា បញ្ហាមិនមែនត្រឹមតែបញ្ហាសង្រ្គាមនៅអ៊ុយក្រែនទេ ក៏ប៉ុន្តែវាក៏ផ្តើមចេញពីទណ្ឌកម្ម ដែលបញ្ហាទណ្ឌកម្មនោះ វាក៏បង្កើតឱ្យមានចលាចលទីផ្សារ ទូទាំងពិភពលោក។ ការព្រមានជាបន្តបន្ទាប់ពី IMF មិនមែនគ្មានហេតុផលនោះទេ។ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកអាចនឹងធ្លាក់ចុះជាបន្តបន្ទាប់ អតិផរណានៅតាមបណ្តាប្រទេស គឺមានការកើនឡើង។ 

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានសង្កត់បញ្ជាក់ថា បញ្ហានេះវាក៏ទាក់ទងទៅនឹងជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជននៅតាមបណ្តាប្រទេស ហើយជាពិសេសសំបុត្រយន្តហោះអាចឡើងថ្លៃមួយជាពីរ នោះហើយដែលជាផលប៉ះពាល់អាចរំខានដល់វិស័យទេសចរណ៍ផងដែរ៕

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ៖ ក្នុងស្ថានភាពជំងឺកូវី១៩ បើគ្មានប្រព័ន្ធឌីជីថលទេ នោះវិស័យទេសចរណ៍នឹងជួបវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរមិនខានឡើយ

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ថ្លែងថា ជាសំណាងមួយដែលបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល បានដើរមុននឹងវិបត្តិសកលលោក ពីការឆ្លងជំងឺកូវីដ១៩ ពីព្រោះមានរាល់ទំនាក់ទំនងជាទូរទៅទាំងអស់ ភាគច្រើន ធ្វើឡើងតាមរយៈឌីជីថលដែលជាបច្ចេកវិទ្យាទំនើបមួយ ក្នុងការជួយសម្រួលដល់ប្រព័ន្ធការងារបានច្រើន។

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា ថ្លែងបែបនេះ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ ក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាអធិបតីដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ក្នុងពិធីបិទសន្និបាតបូកសរុបការងារទេសចរណ៍ ការបូកសរុបផែនការស្តារ និងលើកស្ទួយវិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជា ក្នុងនិងក្រោយវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩ ដំណាក់កាលទី១ (២០២០-២០២១) និងឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២២ និងលើកទិសដៅផែនការស្តារឡើងវិញនូវវិស័យទេសចរណ៍ក្នុងដំណាក់កាលទី២ (ឆមាសទី២ ឆ្នាំ២០២២-២០២៣) ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅសណ្ឋាគារសុខារ៉េសុីដង់ភ្នំពេញ។

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ថ្លែងបន្ត ជំរុញដល់ក្រសួង ស្ថាប័ន និងមន្ត្រីរាជការទាំងអស់ ជាពិសេសក្រសួងទេសចរណ៍ ត្រូវចេះជំនាញបច្ចេកវិទ្យា ដោយរៀនសូត្រឡើងវិញពីការប្រើប្រាស់ យ៉ាងហោចណាស់ ចេះប្រើទូរស័ព្ទស្មាតPhone ដោយមានកម្មវិធីទំនាក់ទំនាក់ធ្វើការតាមអនឡាញ ពីចម្ងាយបាន ដូចជាប្រជុំនានា ដោយមិនចាំបាច់ជួបមុខគ្នាផ្ទាល់នោះទេ នេះជាចំណុចដែលត្រូវរួមគ្នាគិតគូរ និងដើរឱ្យទាន់សម័យកាលឌីជីថល៕