វីដេអូ៖ «ហេតុអ្វីប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកវិនិយោគិន ផ្តល់ទំនុកចិត្តកាន់តែខ្លាំងមកលើរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា»

លិខិតមិត្តអ្នកអាន៖ កម្ពុជាក្នុងស្មារតីសាមគ្គីភាពប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ១៩

 (ភ្នំពេញ)៖ ប្រជាជាតិនានា តែងឆ្លងកាត់គ្រាស្រណុក និងលំបាក។ វិបត្តិជាប្រព័ន្ធនៃជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩ ដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនិងធំធេង បានសាកល្បងកម្លាំង ការរួបរួម និងភាពធន់របស់ជាតិ។ ប្រទេសខ្លះកើតមានភាពប្រទូសរ៉ាយនៅចំពោះមុខជំងឺរាតត្បាតនេះ ខណៈដែលប្រទេសមួយចំនួនទៀតបានឈានដល់ជម្លោះវិវាទ រួចក្លាយជារដ្ឋដែលបរាជ័យ។ វិបត្តិជាតិ អាចបែងចែកជាតិ ហើយក៏អាចបង្រួបបង្រួមជាតិ។ វាអាចជាដំណើរការមួយសម្រាប់ការកសាងប្រទេសជាតិ ដោយមានការផ្លាស់ប្តូរ និងភាពរឹងមាំ។ ការដែលប្រទេសមួយកំពុងវិនិយោគនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ដើម្បីតស៊ូប្រឆាំងនឹងជំងឺរាតត្បាតសកល បានកំណត់និយមន័យ សុខភាពជាតិ និងគន្លងជាតិនាពេលអនាគតរបស់ប្រទេសមួយ។

ដូចបណ្តាប្រទេសជាច្រើនទៀត ជំងឺកូវីដ១៩ក៏ជាការគំរាមកំហែងសន្តិសុខជាតិសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាផងដែរ។ វាបានរំខានដល់សង្គម បំផ្លាញសេដ្ឋកិច្ច និងគំរាមកំហែងសុខភាពសាធារណៈ។ គិតត្រឹមថ្ងៃទី១១ ខែឧសភា ករណីឆ្លងនៃជំងឺកូវីដ១៩ សរុបនៅកម្ពុជាមានចំនួន ២០,២២៣ ករណី ហើយករណីជាសះស្បើយមាន ៨,១៧០ និងករណីស្លាប់ ១៣១នាក់។ ទោះបីជាមានផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរពីជំងឺរាតត្បាតនេះក៏ដោយ ក៏ប្រជាជនកម្ពុជាក្នុងនាមជាប្រជាជាតិមួយបានរួមគ្នាបំពេញតួនាទី ទទួលខុសត្រូវ និងចូលរួមវិភាគទានទាំងគំនិត ជំនាញ ជាសម្ភារៈ និងជាសាច់ប្រាក់ ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ១៩ និងកសាងប្រទេសជាតិឡើងវិញ។ ជំងឺរាតត្បាតនេះបានពង្រឹងសាមគ្គីភាពជាតិ និងការចូលរួមរបស់ពលរដ្ឋ។

អត្ថបទនេះបង្ហាញពីតួនាទី ការប្តេជ្ញាចិត្ត និងការខិតខំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងការកៀរគរធនធាន និងការវិនិយោគក្នុងយុទ្ធនាការជាតិ ដើម្បីជួយសង្គ្រោះជីវិត និងដឹកនាំប្រទេសចេញពីវិបត្តិសកលនេះ។

ក្នុងរយៈពេលជាងមួយឆ្នាំកន្លងមកគិតចាប់ពីករណីទី១ នៃជំងឺកូវីដ១៩ ដែលត្រូវបានគេរកឃើញនៅក្នុងប្រទេស នៅថ្ងៃទី២៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២០ រហូតដល់រយៈពេលមុនព្រឹត្តិការណ៍សហគមន៍ ២០ កុម្ភៈ ប្រទេសកម្ពុជានៅអាចគ្រប់គ្រងជំងឺរាតត្បាតនេះបាន ដោយមានការរកឃើញករណីថ្មីតិចតួចរៀងរាល់ថ្ងៃ ឬគ្មានករណីថ្មីសោះក្នុងថ្ងៃខ្លះ។ គិតត្រឹមថ្ងៃទី១៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ ករណីឆ្លងសរុបរបស់ប្រទេសនេះមានចំនួន ៤៨៤ ហើយករណីជាសះស្បើយមាន ៤៧០ និងគ្មានអ្នកស្លាប់។ សមត្ថភាពរបស់កម្ពុជាក្នុងការគ្រប់គ្រងជំងឺរាតត្បាតនេះ គឺដោយសារតែភាពជាអ្នកដឹកនាំល្អ ការប្តេជ្ញាចិត្ត និងវិធានការនានារបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ដែលមានកិច្ចសហការពីសំណាក់ប្រជាជន ព្រមទាំងអ្នកពាក់ព័ន្ធក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិ។

រដ្ឋាភិបាលក៏បានដាក់ចេញនូវកម្មវិធីផ្សេងៗរួមមាន កម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ដើម្បីកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាននៃជំងឺរាតត្បាតកូវីដ១៩ ទៅលើសេដ្ឋកិច្ច គ្រួសារក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះ។ រដ្ឋាភិបាលបានផ្តល់ប្រាក់ចំនួន ២៥លានដុល្លារក្នុងមួយខែ នៅឆ្នាំ២០២០ សម្រាប់កម្មវិធីផ្ទេរប្រាក់បន្ទាន់ ដល់គ្រួសារក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះ តាមរយៈកម្មវិធីកំណត់អត្តសញ្ញាណគ្រួសារក្រីក្រ (IDPoor) ដែលកំណត់អត្តសញ្ញាណ និងបែងចែកគ្រួសារក្រីក្រនៅកម្ពុជា ដើម្បីសម្រួលដល់ការអន្តរាគមន៍របស់រាជរដ្ឋាភិបាល។ ភាពជោគជ័យរបស់កម្ពុជាក្នុងការគ្រប់គ្រង និងកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាននៃជំងឺរាតត្បាតនេះ ទទួលបានការកោតសរសើរពីអ្នកតំណាងអង្គការសុខភាពពិភពលោក ហើយបានជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ ៣ ក្នុងចំណោម ១៦៦ ប្រទេស និងលេខ ១ នៅអាស៊ីចំពោះការគ្រប់គ្រងជំងឺកូវីដ១៩នេះ នៅក្នុងរបាយការណ៍ចំណាត់ថ្នាក់អន្តរជាតិ ដែលចេញផ្សាយនៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២០ ។

ករណីឆ្លងក្នុងសហគមន៍ ២០ កុម្ភៈ ២០២១ ឬកម្មវិធីដែលគេហៅថា «ព្រឹត្តិការណ៍ ២០ កុម្ភៈ» គឺជាការគំរាមកំហែងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សុខភាពសាធារណៈ ព្រោះចំនួនករណីឆ្លងបានហក់ឡើងខ្ពស់ មន្ទីរពេទ្យគ្មានគ្រែទំនេរ និងភាពខ្វះខាតនៃធនធានវេជ្ជសាស្រ្ត។ ប្រទេសកម្ពុជាបានរាយការណ៍អំពីការស្លាប់ដោយសារជំងឺកូវីដ១៩នៅថ្ងៃទី ១១ ខែមីនា ហើយករណីឆ្លង ប្រចាំថ្ងៃស្ថិតក្នុងខ្ទង់រយចាប់តាំងពីចុងខែមីនាមក ដែលបានបង្ខំឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលអនុវត្តបំរាមគោចរ និងការបិទខ្ទប់រាជធានីភ្នំពេញ និងក្រុងតាខ្មៅនៅខេត្តកណ្តាល អស់រយៈពេល ៣ សប្តាហ៍មកនេះ ដែលទើបតែបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី៦ ខែឧសភា។

ទោះបីមានផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរ និងធំធេងដែលកើតពីព្រឹត្តិការណ៍ ២០ កុម្ភៈក៏ដោយ ក៏ប្រជាជនកម្ពុជាបានបង្ហាញពីភាពធន់ និងសាមគ្គីភាពជាតិ ហើយរាជរដ្ឋាភិបាលនៅតែប្តេជ្ញាការពារប្រទេសជាតិប្រឆាំងនឹងជំងឺរាតត្បាតដែលកម្រនេះ។ អាជ្ញាធរជាតិ និងថ្នាក់ក្រោមជាតិ ព្រមទាំងស្ថាប័នរដ្ឋផ្សេងៗទៀត បាននិងកំពុងធ្វើការយ៉ាងសកម្ម ដើម្បីជួយសង្គ្រោះជីវិត និងកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមាននៃជំងឺរាតត្បាតនេះ។

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃកម្ពុជា បានអនុវត្តនូវភាពជាអ្នកដឹកនាំយ៉ាងឈ្លាសវៃ ក្នុងការតាមដានស្ថានការណ៍ និងតម្រង់ទិសដៅ។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលបានបើកកិច្ចប្រជុំពិគ្រោះយោបល់ជាមួយទីភ្នាក់ងារពាក់ព័ន្ធរបស់រដ្ឋ រហូតដល់ពាក់កណ្តាលអធ្រាត្រ ដើម្បីបង្កើតផែនការ និងវិធានការនានាសម្រាប់ការអនុវត្ត។ ប៉ូលីស និងកងរាជអាវុធហត្ថ បាននិងកំពុងធ្វើការឥតឈប់ឈរ ដើម្បីអនុវត្តឱ្យបានតឹងរឹងនូវបទបញ្ជាបំរាមគោចរ និងការបិទខ្ទប់ ដែលជាទូទៅមានសន្តិភាព និងមានសណ្តាប់ធ្នាប់ ហើយក៏សូមអរគុណចំពោះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់ប្រជាជនផងដែរ។ យោធាបានផ្តល់ធនធានវេជ្ជសាស្រ្ត ការដឹកជញ្ជូន និងភស្តុភាររបស់ខ្លួន ដើម្បីជួយដល់យុទ្ធនាការជាតិព្យាបាលអ្នកជំងឺកូវីដ១៩ និងចាក់វ៉ាក់សាំងជូនប្រជាជន។

វេជ្ជបណ្ឌិត និងបុគ្គលិកពេទ្យនៅកម្ពុជា បានបង្ហាញនូវភាពក្លាហាន និងវិជ្ជាជីវៈដ៏គួរឱ្យស្ញប់ស្ញែង ទោះបីករណីឆ្លងមានច្រើនលើសលប់ក៏ដោយ។ នៅពេលដែលប្រទេសកម្ពុជាបានរាយការណ៍ពីករណីមួយចំនួនដំបូង មានជំនឿរួមថាវេជ្ជបណ្ឌិត និងគិលានុបដ្ឋាយិកានឹងភ័យស្លន់ស្លោ ហើយគេចពីតួនាទីរបស់ពួកគេ បើករណីឆ្លងកើនឡើង។ អស់រយៈពេលជាងមួយឆ្នាំក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺរាតត្បាតនេះ ព្រមជាមួយនឹងអ្នកជំងឺជាង ១០.០០០ នាក់ដែលកំពុងទទួលការព្យាបាល និងការថែទាំនៅទូទាំងប្រទេស បុគ្គលិកពេទ្យរបស់ប្រទេសកម្ពុជាបានស្តែងឱ្យឃើញថា ជំនឿនេះគឺខុស។ ពួកគេនៅតែប្តេជ្ញាចិត្តចំពោះភារកិច្ច ទោះបីជាពួកគេមួយចំនួនបានឆ្លងវីរុសកូរ៉ូណា កំឡុងពេលបំពេញការងាររបស់ពួកគេក៏ដោយ។ បុគ្គលិកនៅវិទ្យាស្ថានប៉ាស្ទ័រកម្ពុជា នៅទីក្រុងភ្នំពេញ ធ្វើការទាំងថ្ងៃធ្វើការនិងចុងសប្តាហ៍ ហើយនៅថ្ងៃខ្លះរហូតដល់ព្រឹកព្រលឹម ធ្វើវិភាគសំណាករាប់ពាន់ដែលត្រូវយកជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដើម្បីផ្តល់ជូននូវរបាយការណ៍ករណីវិជ្ជមានកូវីដ១៩ឱ្យបានទាន់ពេលវេលា។

វិស័យវេជ្ជសាស្ត្រនៅកម្ពុជាក៏បានទទួលជំនួយពីសមាគមគ្រូពេទ្យយុវជនស្ម័គ្រចិត្តសម្តេចតេជោ (TYDA) ។ ការចូលរួមរបស់ TYDA និងស្មារតីស្ម័គ្រចិត្តបានជួយលើកកម្ពស់សីលធម៌សង្គម ព្រមទាំងជួយកាត់បន្ថយភាពតានតឹង និងសម្ពាធលើវិស័យសុខភាពសាធារណៈ។ សមាគមនេះ បានចូលរួមក្នុងការរៀបចំមន្ទីរពេទ្យចំនួន ៥១ និងកន្លែងសម្រាកព្យាបាល ដែលមានសរុបចំនួនជាង ៤.៣០០ គ្រែ សម្រាប់អ្នកជំងឺកូវីដ១៩។ លើសពីនេះទៅទៀត សមាជិករបស់ TYDA បានជួយរៀបចំម្ហូបសម្រាប់អ្នកជំងឺ។ TYDA ក៏ជាកម្លាំងដ៏សំខាន់មួយ ដែលមានសមាជិកប្តេជ្ញាចិត្តយ៉ាងមុះមុត ក្នុងយុទ្ធនាការជាតិចាក់វ៉ាក់សាំងប្រឆាំងកូវីដ១៩។

ប្រជាជនកម្ពុជាក៏បានបង្ហាញពីកាតព្វកិច្ចពលរដ្ឋ និងវប្បធម៌នៃការចែករំលែកគ្នា តាមរយៈការបរិច្ចាគជាសាច់ប្រាក់ជាង ៥៦.៩ លានដុល្លារដល់មូលនិធិរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល សម្រាប់បញ្ជាទិញវ៉ាក់សាំង។ ការចូលរួមរបស់ពួកគេ តាមរយៈការបរិច្ចាគថវិកាដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ក្នុងការការពារប្រទេសជាតិ គឺជាសញ្ញាលើកទឹកចិត្ត និងសុទិដ្ឋិនិយមសម្រាប់អនាគតរបស់ប្រទេស។ សម្តេចម៉ែ និងព្រះមហាក្សត្របានបរិច្ចាគជាសាច់ប្រាក់ចំនួន ៤ ដង ដែលមានទឹកប្រាក់សរុបចំនួន ៣.៧០០,០០០ ដុល្លារអាមេរិក។

សន្តិភាព ស្ថិរភាពនយោបាយ និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចប្រចាំឆ្នាំដ៏រឹងមាំក្នុងរយៈពេលពីរទសវត្សចុងក្រោយនេះ បានផ្តល់លក្ខខណ្ឌអំណោយផលក្នុងការគាំទ្រភាពធន់ និងសាមគ្គីភាពជាតិ កំឡុងពេលមានវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩។

ក្នុងដំណើរឆ្ពោះទៅមុខ រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកំពុងពន្លឿនយុទ្ធនាការជាតិចាក់វ៉ាក់សាំងដ៏ធំមួយ។ យោងតាមផែនការយុទ្ធសាស្រ្តសម្រាប់យុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ១៩ ដែលទើបត្រូវបានចេញផ្សាយថ្មីៗនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលមានគោលបំណងសំរេចបាននូវភាពធន់នឹងសេដ្ឋកិច្ចសង្គម តាមរយៈការចាក់វ៉ាក់សាំងទ្រង់ទ្រាយធំដើម្បីបង្កើតភាពស៊ាំទូទាំងប្រទេសកម្ពុជានៅចុងឆ្នាំ ២០២១ ។ គិតត្រឹមថ្ងៃទី៤ ខែឧសភា ប្រជាជនកម្ពុជា ចំនួន ១.៥១៥.៤៤៧នាក់ បានទទួលវ៉ាក់សាំង ដែលចំនួននេះបានដាក់កម្ពុជានៅលេខរៀងទី ២ បន្ទាប់ពីប្រទេសសឹង្ហបុរី ក្នុងចំណោមប្រទេសអាស៊ានដែលបានអនុវត្តយុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងប្រឆាំងនឹងកូវីដ១៩។

យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រុមប្រឹក្សាវប្បធម៌អាស៊ីចុះថ្ងៃទី៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២១ ប្រទេសកម្ពុជាក៏ទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់ល្អពីអង្គការអប់រំ វិទ្យាសាស្ត្រ និងវប្បធម៌នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ ជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសទាំង ១៧ នៅលើពិភពលោក ដែលបានផ្តល់អាទិភាពក្នុងការចាក់វ៉ាក់សាំងប្រឆាំងនឹងកូវីដ១៩ ជូនគ្រូបង្រៀន។

សមិទ្ធផលនៃការចាក់វ៉ាក់សាំងនៅកម្ពុជា ពិតជាគួរឱ្យស្ញប់ស្ញែងណាស់ ហើយបានបង្ហាញពីការខិតខំប្រឹងប្រែងឥតឈប់ឈររបស់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការធានាវ៉ាក់សាំងសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា ខណៈពេលដែលពិភពលោកកំពុងប្រឈមនឹងកង្វះខាតវ៉ាក់សាំង។ វ៉ាក់សាំងភាគច្រើនដែលប្រទេសកម្ពុជាទទួលបាន គឺមកពីប្រភពផ្សេងៗគ្នា ពីការបញ្ជាទិញរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ពីអំណោយសប្បុរសពីប្រទេសចិន និងទីភ្នាក់ងារកូវ៉ាក់ (COVAX)៕

ដោយ៖ ឯកឧត្តម សួស យ៉ារ៉ា អគ្គនាយកក្រុមប្រឹក្សាវប្បធម៌អាស៊ី (ACC)

វីដេអូ៖ «ចលនាមហាសាមគ្គីជាតិ ខ្មែរផុសត្រដែត ឡើងក្នុងសង្គមជាតិក្រោមការកាច់ ចង្កូតរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន»

ពលរដ្ឋខ្មែរបន្តគាំទ្រ ចូលរួមជាមួយសម្តេចតេជោនិងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដើម្បីថែរក្សាការពារសន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍ

 «យើងទាំងអស់គ្នាត្រូវរួមគ្នាការពារសន្តិភាព ទោះបីជាអ្នកនោះនៅក្នុងគណបក្សណាក៏ដោយ ចំណុចរួមគ្នា គឺការពារសន្តិភាព»។ នេះគឺជាការថ្លែងគូសបញ្ជាក់សាជាថ្មីរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជានិងជាប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ពីតម្លៃនៃសន្តិភាពក្នុងឱកាសដែលសម្តេចចូលរួមជាអធិបតីពិធីបដិមាអភិសេក «ព្រះថោង នាងនាគ»នៅខេត្តព្រះសីហនុ កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី១៦ ខែមេសា ឆ្នាំ ២០២២។

សន្តិភាពដែលកម្ពុជាមានសព្វថ្ងៃនេះ រកបានដោយពិបាក ថ្នាក់ដឹកនាំជាតិបានយកជីវិតធ្វើជាដើមទុនដើម្បីរំដោះប្រទេសនិងប្រជាជន និងបានឆ្លងកាត់នូវស្ថានភាពដ៏លំបាកលំបិន នៃសង្គ្រាមស៊ីវិលពីរដ្ឋប្រហារថ្ងៃទី១៨ ខែមីនាឆ្នាំ ១៩៧០ ទម្រាំនឹងទទួលបានសុខសន្តិភាពពេញលេញនាថ្ងៃទី២៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៩៩៨ ក្រោមការអនុវត្តនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ ដាក់ចុះដោយសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ស្ថាបនិកមគ្គុទេសក៍ឯក ដោយគ្មានការបង្ហូរឈាម និងសម្រេចបានដោយបាតដៃខ្មែរ។ សន្តិភាពដែលសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ព្រមទាំងពលរដ្ឋខ្មែរបានប្រកាសការពារដាច់ខាតថា ទោះក្នុងតម្លៃណា ក៏ដោយ មិនអនុញ្ញាតឱ្យក្រុមជនមួយក្តាប់តូចបំផ្លាញសន្តិភាពដែលរកបានដោយពិបាកនេះបានឡើយ។

កម្ពុជាក្រោមការដឹកនាំរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាតាំងពីឆ្នាំ១៩៧៩ និងក្រោមដំបូលសុខសន្តិភាពរយៈពេលជាង ២២ ឆ្នាំមកនេះ បានខិតខំប្រឹងប្រែងអភិវឌ្ឍខ្លួនចេញពីគំនរផេះផង់ ឈាមនិងទឹកភ្នែកមកជាការលូតលាស់រីកចម្រើននិងមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្លាំងក្លាក្នុងរង្វង់ ៧% ក្នុងរយៈពេល ២០ ឆ្នាំជាប់គ្នា ចាកចេញពីភាពក្រីក្រតោកយ៉ាកមកជាប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបនាពេលបច្ចុប្បន្ន និងឆ្ពោះទៅប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៣០ និងប្រទេសមានចំណូលខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៥០។

កម្ពុជាចេញពីប្រទេសដែលមានការបែកបាក់ជាតិ បែងចែកជាច្រើនភាគីកម្លាំងប្រដាប់អាវុធមកជាការបង្រួបបង្រួមជាតិ បង្រួបបង្រួមទឹកដី និងមានរាជរដ្ឋាភិបាលតែមួយ មានរដ្ឋធម្មនុញ្ញតែមួយ និងរស់នៅក្រោមម្លប់ដ៏ត្រជាក់នៃអង្គព្រះមហាក្សត្រតែមួយ។ ជាមួយសុខសន្តិភាពពេញ លេញនេះ កម្ពុជាក្រោមការដឹកនាំរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានកសាងសមត្ថភាពធនធានមនុស្សគ្រប់ផ្នែក កសាងមោទកភាពជាតិនៅលើឆាកអន្តរជាតិ និងមានតួនាទីស្មើសិទ្ធិ និងស្មើភាពជាមួយបណ្តាប្រទេសនានានៅលើពិភពលោក និងជាពិសេសកម្ពុជាក្រោមសម័យតេជោសន្តិភាពបានប្រែក្លាយពីកម្ពុជា ដែលទទួលកងទ័ពមួកខៀវមកជាប្រទេសដែលបានចូលរួមយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការផ្តល់កងកម្លាំងមួកខៀវចូលរួមថែរក្សាសន្តិភាពនៅបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនក្រោមឆ័ត្រអង្គការសហប្រជាជាតិ។ នេះគឺជាសមិទ្ធផលដែលកើតចេញពីសុខសន្តិភាព មិនមែនកើតក្រោមភ្នក់ភ្លើងសង្គ្រាមទេ។

ដោយសារតែសុខសន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍឆាប់រហ័សបានផ្តល់ឱកាសដល់កម្ពុជាអាចធ្វើអ្វីៗបានទាំងអស់ ជាពិសេសឱកាស នៃការស្តារនិងកសាងជាតិឡើងវិញ ក្នុងនោះរួមទាំងការអនុវត្តសិទ្ធិមនុស្សនិងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សិទ្ធិសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិផងដែរ ព្រោះទាំងអស់នេះមិនអាចកើតឡើងក្នុងប្រទេស ដែលមានសង្គ្រាមនិងអស្ថេរភាពបានឡើយ។ ជាក់ស្តែងជាងនេះ ប្រសិនបើគ្មានសុខសន្តិភាពទេ កម្ពុជាមិនអាចប្រារព្ធពិធីបុណ្យនានាបានឡើយ រួមទាំងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីខ្មែរនៅពេលនេះ ហើយប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក៏មិនអាចធ្វើដំណើរកម្សាន្តនៅគ្រប់ទិសទីក្នុងប្រទេសកម្ពុជាឡើយដោយគ្មានការភ័យខ្លាចឡើយ។ បើគ្មានសន្តិភាពទេ ម៉្លេះសមិទ្ធផលជាច្រើនដែលកំពុងបង្ហាញខ្លួននៅគ្រប់ទិសទីនៃប្រទេសកម្ពុជាមិនអាចកើតឡើងបានឡើយ។

សមិទ្ធផលដែលកើត ឡើងនេះបាននិងកំពុងផ្តល់ផលប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើនក្រាសក្រែលដល់ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន។ អ្វីៗ ដែលពលរដ្ឋមានសព្វថ្ងៃ គឺជាផ្លែផ្កានៃសុខសន្តិភាពយ៉ាងពិតប្រាកដដែល យើងទាំងអស់គ្នាចាំបាច់ត្រូវចូលរួមការពារសន្តិភាពដែលមាននៅ លើទឹកដីកម្ពុជាយើងនេះ ហើយប្រឆាំងដាច់ខាតចំពោះក្រុមជនទាំង ឡាយដែលព្យាយាមបំផ្លាញសន្តិភាពកម្ពុជា ក្រោមលេសសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍ភូមិសាស្ត្រនយោបាយបរទេស។ ជម្លោះភូមិសាស្ត្រនយោបាយដែលកម្ពុជាធ្លាប់ឆ្លងកាត់ឆ្អែតឆ្អន់ហើយ កាលពីអតីតកាលដែលបាននាំកម្ពុជាធ្លាក់ចូលទៅក្នុងភ្នក់ភ្លើងសង្គ្រាមក្នុងតំបន់ និងឆាប់ឆេះជាសង្គ្រាមស៊ីវិលរាប់ទសវត្សរ៍ បំផកលិចបំផ្លាញជាតិ និងបានធ្លាក់ក្នុងរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ពលរដ្ឋជាច្រើនលាននាក់ត្រូវបានសម្លាប់ដោយអយុត្តិធម៌ និងអមនុស្សធម៌បំផុត។

សន្តិភាពពិតជាមានតម្លៃខ្លាំងណាស់ សន្តិភាពមានតម្លៃជាអា យុជីវិតមនុស្ស ទ្រព្យសម្បត្តិ និងសុភមង្គល សុខដុមរមនា។ ដោយសារតែកម្ពុជាមានសុខសន្តិភាព ទើបពលរដ្ឋនៅកម្ពុជា មានឱកាសលេងល្បែងប្រជាប្រិយគ្រប់ប្រភេទដោយសំ ណើចក្អាកក្អាយ។ ប៉ុន្តែនៅឯមួយចំហៀងទៀតនៃពិភពលោក គឺក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ ប្រទេសស្ថិតក្នុងភ្នក់ភ្លើងសង្គ្រាម ពលរដ្ឋជាច្រើនលាននាក់រត់ភៀសខ្លួនចេញពីប្រទេស ប្រទេសទាំងមូលត្រូវបានបំផ្លិចបំផ្លាញខ្ទេចខ្ទីដោយសារតែគ្រាប់កាំភ្លើងគ្រប់ប្រភេទ ពលរដ្ឋជាច្រើនរយពាន់នាក់បានស្លាប់បាត់បង់ជីវិត។

នៅចំពោះមុខនៃការបំផ្លិចបំផ្លាញដ៏សម្បើមទាំងជីវិតមនុស្សនិងសម្ភារដែលខ្លួនមិននឹក ស្មានដល់នេះ ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែនបានអំពាវនាវសុំឱ្យមានសន្តិភាពក្នុងប្រទេសនេះឡើងវិញ ក្រោយការប្រយុទ្ធគ្នាជាមួយកងទ័ពរុស្ស៊ីដែលរហូតមកទល់ពេលនេះមិនទាន់បញ្ចប់នៅឡើយ ហើយបស្ចឹមប្រទេសដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាម៉េរិក រួមនឹងក្រុមប្រទេសសមាជិកអង្គការណាតូបាននឹងកំពុងផ្តល់ជំនួយយោធាដល់អ៊ុយក្រែនឱ្យបន្តប្រយុទ្ធទៅទៀត ខណៈរុស្ស៊ីបានបញ្ជូនកំណត់ទូតតវ៉ាទៅសហរដ្ឋអាម៉េរិកនិងអង្គការណាតូថាដូចជាចាក់សាំងលើភ្លើង និងព្រមានពីផលវិភាគមិននឹកស្មានដល់។ ទោះបីជាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយបស្ចឹមប្រទេសជួយបំពងព័ត៌មានក្លែងក្លាយច្រើនពីសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន ដោយពិពណ៌នាការខូចខាតច្រើនរបស់ទាហានរុស្ស៊ីដែលជាសង្គ្រាមចិត្តសាស្ត្របំបាក់ទឹកចិត្តរុស្ស៊ី និងធ្វើឱ្យរុស្ស៊ីឯកោតាមរយៈការព្រួតគ្នាដាក់ទណ្ឌកម្ម តែរូបភាពពិតនៃលទ្ធផលសង្គ្រាម ក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែនបានបង្ហាញពីការខូចខាតយ៉ាងធំធេង និងមានតម្លៃឥតគណនាបានដែលអ៊ុយក្រែនត្រូវតែបង់ខាតក្នុងការកសាងប្រទេសឡើងវិញ ខណៈប្រទេសទាំងមូលស្ទើរតែខ្លោចទាំងស្រុងដោយភ្លើងឆេះរោល។ ពេលនេះ ពិភពលោកកាន់តែមើលឃើញច្បាស់ថាតើសន្តិភាពពិតជាមានតម្លៃខ្លាំងប៉ុនណា ហើយកាន់តែធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋយល់កាន់តែច្បាស់ថាការជ្រើសរើស មេដឹកនាំប្រទេសដែលមានភាពចាស់ទុំនយោបាយ ពោរពេញដោយបទពិសោធដឹកនាំប្រទេស មានចក្ខុវិស័យច្បាស់លាស់ មាននយោបាយការទូតត្រឹមត្រូវ និងមិនលង់ក្នុងការញុះញង់ និងលោតតាមខ្សែញាក់របស់បរទេសដែលបង្កប់ដោយផលប្រយោជន៍ភូមិសាស្ត្រនយោបាយ គឺជាផ្នែកមួយយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការថែរក្សាសុខសន្តិភាពរបស់ប្រទេសឱ្យកាន់តែរឹងមាំ ផ្តល់នូវសេចក្តីសុខជូនពលរដ្ឋខ្លួន។ សង្គ្រាមអាចបំផ្ទុះឡើងតែក្នុងមួយបិនាទី តែត្រូវការរយៈពេលរាប់សិបឆ្នាំដើម្បីពន្លត់វាមកវិញ និងត្រូវការពេលច្រើនដងដើម្បីកសាងប្រទេសដែលខូចខាតឱ្យមកស្មើដើមវិញ។

ជារួម មានសន្តិភាព យើងអាចធ្វើអ្វីបានទាំងអស់ ហើយបើគ្មានសន្តិភាពទេ យើងនឹងបាត់បង់ឱកាសទាំងអស់។ ដូច្នេះមាន តែសន្តិភាពតែប៉ុណ្ណោះដែលមានតម្លៃ ហើយគេមិនអាចជ្រើសរើសយកផ្លូវសង្គ្រាមដើម្បីកសាងជាតិឡើយ។ សង្គ្រាម បានបន្សល់ទុកនូវក្មេងកំព្រា ការនិរាសព្រាត់ប្រាស់ ការបំផ្លិចបំផ្លាញសព្វបែបយ៉ាងទាំងអស់។ អ្វីដែលយើងទាំងអស់គ្នាជាពលរដ្ឋខ្មែរ គ្រប់មជ្ឈដ្ឋានត្រូវធ្វើនៅគ្រប់កាលៈទេសៈទាំងអស់គឺត្រូវការពារឱ្យបានដាច់ខាតសន្តិភាពដែលកម្ពុជាមានពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ឱ្យស្ថិតស្ថេរគង់វង្សជាយូរអង្វែងទៅមុខទៀត ហើយបន្តគាំទ្រសម្តេចតេជោនិងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដើម្បីបន្តនិរន្តរភាពដឹកនាំប្រទេស ការពារសុខសន្តិភាព និងបង្កើនល្បឿនអភិវឌ្ឍជាតិឆ្ពោះទៅមុខជានិច្ច។ សន្តិភាពដែលកម្ពុជាមានរយៈពេលជាង ២០ ឆ្នាំមកនេះ ទើបតែមានក្នុងរយៈពេលជាង ៥០០ ឆ្នាំនៃប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជាចុងក្រោយនេះ។ ដូច្នេះចាំបាច់ណាស់ ដែលយើងទាំងអស់គ្នាត្រូវចូលរួមក្នុងការការពារសន្តិភាពឱ្យបានគង់វង្សសម្រាប់មនុស្សរាប់ជំនាន់ទៅមុខទៀត។ ការបំផ្លាញ់សន្តិភាពស្រួលបំផុត តែការកសាងសន្តិភាពទើបពិបាកខ្លាំងបំផុត។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ស្ថាបនិកសន្តិភាពកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍ក្រើនរំឭកថា ៖«សន្តិភាពមានតម្លៃខ្លាំងណាស់ កុំចាំមានសង្គ្រាមទើបស្រែករកសន្តិភាព»៕

ដោយ៖ ចៅចាក់ស្មុក
រាជធានីភ្នំពេញ ថ្ងៃទី១៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២

លិខិតមិត្តអ្នកអាន៖ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក្លាយជានិមិត្តរូបសន្តិភាពសម្រាប់ពិភពលោក

 (ភ្នំពេញ)៖ ថ្ងៃទី១២ កុម្ភៈ ២០២២ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏កក្រើកមួយទៀតដែលបានចារក្នុងក្រាំងមាសរបស់កម្ពុជា ក៏ដូចជាក្រាំងមាសរបស់ពិភពលោកទាំងមូល។ នោះគឺ វីរៈបុរសខ្មែរមួយរូបដែលជាស្ថាបនិកសន្តិភាពឈ្មោះ តេជោ ហ៊ុន សែន បានទទួលពានរង្វាន់ «សន្តិភាព ស៊ុនហាក់» ឆ្នាំ២០២២ នៅទីក្រុងសេអ៊ូលនៃ សាធារណៈរដ្ឋកូរ៉េ។ ពានរង្វាន់នេះគឺជាមហាកិត្តិយសដ៏ធំធេង មិនត្រឹមតែសម្រាប់រូបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ផ្ទាល់និងក្រុមគ្រួសារប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ គឺសម្រាប់ប្រទេសជាតិ និងប្រជាជនខ្មែរទាំងមូលផងដែរ។

អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់ថែមទៀតនោះ គឺពានរង្វាន់សន្តិភាពស៊ុនហាក់ ត្រូវបានប្រគល់ជូនប្រមុខដឹកនាំកម្ពុជានាពេលនេះ បានធ្វើឡើងក្នុងខណៈដែលពិភពលោកកំពុងប្រឈមមុខនឹងភាពតានតឹង និងតំបន់ខ្លះ ឬប្រទេសខ្លះកំពុងស្ថិតនៅពីមុខគ្រោះថ្នាក់នៃសង្គ្រាម។

នេះគឺជាសារមួយយ៉ាងច្បាស់លាស់ដែលអ្នកផ្តល់ពានរង្វាន់សន្តិភាពនេះចង់ពញាក់ស្មារតីមេដឹកនាំពិភពលោកទាំងឡាយ ឲ្យងាកមកចាប់អារម្មណ៍ និងផ្តល់តម្លៃលើសន្តិភាពដែលជាទ្រព្យសម្បត្តិដ៏មានតម្លៃបំផុតមិនអាចកាត់ថ្លៃបានសម្រាប់ពិភពលោក និងសម្រាប់មនុស្សជាតិនៅលើភពផែនដីទាំងមូល។

នៅក្នុងវីដេអូខ្លីមួយដែលម្ចាស់ពានរង្វាន់បានផលិតឡើង និងចាក់ផ្សាយនៅក្នុងឱកាសនោះ គេបានរំលេចយ៉ាងច្បាស់នូវវីរភាពនិងការលះបង់ដ៏ធំធេងរបស់តេជោ ហ៊ុន សែន ដើម្បីស្វែងរកសន្តិភាពជូនប្រទេសជាតិ និងប្រជាជនរបស់ខ្លួន បន្ទាប់ពីភ្លើងសង្គ្រាម និងរបបប្រល័យពូជសាសន៍បានឆក់យកជីវិត ពលរដ្ឋខ្មែរអស់ជាច្រើនលាននាក់។ ខ្សែវីដេអូខ្លីតែ មានន័យជ្រៅបានធ្វើឲ្យថ្នាក់ដឹកនាំមកពីបណ្តាប្រទេសនានា និងអ្នកចូលរួមក្នុងពិធី នោះកោតស្ងប់ស្ញែង យ៉ាងក្រៃលែងនូវវីរភាពរបស់ប្រមុខដឹកនាំកម្ពុជា ដើម្បីសន្តិភាពដែលពិតជាស័ក្តិសមឥតខ្ចោះក្នុងការទទួលបានពានរង្វាន់ដ៏វិសេសវិសាលនេះ។

លោក Newton Leroy Gingrich អតីតប្រធានសភាតំណាងរាស្ត្រទី៥០ របស់សហរដ្ឋអាមេរិកពីឆ្នាំ ១៩៩៥ ដល់ ១៩៩៩ បានថ្លែងសុន្ទរកថាកោត ស្ញប់ស្ញែងសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ជាពន់ពេក។ លោកបានគូសបញ្ជាក់ថា ពេលវេលាដែលយើងកំពុងស្ថិតនៅនេះ គឺមានការប្រឈមណាស់ ប៉ុន្តែ ជួនកាលវាក៏គួរឱ្យកត់សម្គាល់ដែរ។ យើងបានស្តាប់លឺឧទារហរណ៍ពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងស្រុងស្តីពីការចាក់វ៉ាក់សាំង នៅទូទាំងពិភពលោក បានកាត់បន្ថយអត្រា ស្លាប់របស់ក្មេងយ៉ាងច្រើន។ អ្នកបានលឺអំពីមនុស្សមានទេពកោសល្យដែលបានចំណាយពេល និងបានបង្កើតឱកាសសម្រាប់ពានរង្វាន់ពេញមួយជីវិត នេះដើម្បីឆ្លើយតបនឹង វិបត្តិកូវីដ ១៩។ អ្នកបានលឺពីអ្នកស្នេហាជាតិមួយរូប គឺសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលបានប្តូរផ្តាច់ជាមួយកិច្ចសន្ទនា ហើយជាអ្នកដែលបាន នាំប្រទេសគាត់ចេញពីសង្គ្រាមស៊ីវិលដ៏អាក្រក់។

នៅក្នុងប្រទេសផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ខ្ញុំ (សហរដ្ឋអាមេរិក) ដែលគួរតែមានឱកាសដ៏អស្ចារ្យនោះ យើងបាត់បង់មនុស្សប្រហែល ៤៦.០០០នាក់ក្នុងមួយឆ្នាំ ដោយសារគ្រឿងញឿន និង ៤៦.០០០នាក់ ផ្សេងទៀតធ្វើអត្តឃាត។ លោកគូសបញ្ចាក់ថា សន្តិភាព វិបុលភាព សុវត្ថិភាពនិងសេរីភាពគឺអាចទៅរួច ហើយខ្ញុំចង់និយាយថា សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គួរឱ្យមានមោទនភាពណាស់ ពីព្រោះខ្ញុំដឹងពីអ្វីដែលគាត់ត្រូវឆ្លងកាត់ជាបុរសវ័យក្មេង និងរបៀបដែលគាត់បន្តព្យាយាមសូម្បីនៅ ពេលគាត់ហាក់ដូចជាអស់សង្ឃឹម។ លោកបន្តថា ពានរង្វាន់សន្តិភាពស៊ុនហាក់ គឺជាគ្រឹះនៃអនាគតនៃសន្តិភាព វិបុលភាព សុវត្ថិភាព និងសេរីភាពនោះ។

ខ្ញុំសូមបញ្ចប់ដោយរំលឹកអ្នកទាំងអស់គ្នាអំពីចក្ខុវិស័យ ការប្តេជ្ញាចិត្ត ៣៦៥ថ្ងៃ ក្នុងមួយឆ្នាំរបស់បណ្ឌិត Hak Ja Han Moon ដែលជំរុញឱ្យយើងដើរទៅមុខ និងបង្កើតឱកាសដើម្បីនាំជាតិសាសន៍មនុស្សមករួមគ្នា។

សុន្ទរកថានេះ សបញ្ជាក់អំពីចំណាប់អារម្មណ៍របស់ឥស្សរជននានានៅលើពិភពលោកមកលើវីរភាពរបស់តេជោ ហ៊ុន សែន ដើម្បីបុព្វហេតុសន្តិភាព។ មានតែសន្តិភាពទេដែលបង្កើតភាពសុខដុមរមនារបស់មនុស្សនៅលើភពផែនដីនេះបាន។ អ្វីដែលជាលក្ខណៈពិសេសរបស់ស្ថាបនិកសន្តិភាពនៅកម្ពុជាហើយ ដែលកម្រមានអ្នកណាធ្វើបានគឺការបញ្ចប់សង្គ្រាមដោយមិនធ្វើសង្គ្រាម។ ទស្សនាទាននេះហើយដែលតេជោ ហ៊ុន សែន បានចែករំលែកទៅកាន់មេដឹកនាំជាច្រើននៅក្នុងពិភពលោក។ បច្ចុប្បន្នប្រមុខដឹកនាំកម្ពុជាក៏កំពុងខិតខំអស់ពីកម្លាំងកាយចិត្ត ដើម្បីរួមចំណែកដោយមិនខ្លាចនឿយហត់ក្នុងការស្វែងរកសន្តិភាព ក្នុងតំបន់និងនៅក្នុងឧបទ្វីបកូរ៉េ។ ទាំងអស់នេះគឺជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដែលស័ក្តិសមបំផុតនឹងទទួលបានពានរង្វាន់នៅថ្ងៃនេះ។

ពានរង្វាន់សន្តិភាពស៊ុនហាក់ ដែលតេជោ សែន ទទួលបានពិតជាមានអត្ថន័យមហាធំធេងសម្រាប់ប្រជាជាតិខ្មែរផង និងសម្រាប់ពិភពលោកផង។ សម្រាប់ប្រជាជាតិខ្មែរដែលបានហែលឆ្លងកាត់សង្គ្រាមស៊ីវិលដ៏អាក្រក់ រហូតធ្លាក់ក្នុងវាលពិឃាត តើមានពលរដ្ឋខ្មែរណាម្នាក់ដែលប្រាថ្នាចង់ឃើញសង្គ្រាមវិលវិញជាថ្មី? សម្រាប់ពិភពលោកវិញដែលបានឆ្លងកាត់សង្គ្រាមលោកលើកទី១ និងលើកទី២ និងសង្គ្រាមក្នុងបណ្តាប្រទេសជាច្រើនទៀតដែលកើតឡើងនៅពេលថ្មីៗ ពិតជាគ្មានមនុស្សជាតិណាម្នាក់ប្រាថ្នាចង់ជួបសង្គ្រាមនោះឡើយ។

ដូច្នេះមេដឹកនាំនិងស្ថាបនិកសន្តិភាព កម្ពុជាឈ្មោះ តេជោ សែន ជាមួយនឹងការទទួលបានរង្វាន់សន្តិភាពស៊ុនហាក់ នៅពេលនេះកំពុងក្លាយជានិមិត្តរូបនៃសន្តិភាព សម្រាប់ពិភពលោកទាំងមូល ដែលគ្មាននរណាអាចប្រកែកបដិសេធ បានឡើយ៕

ដោយ៖ អ្នកនយោបាយតុកាហ្វេ

ទស្សនៈមិត្តអ្នកអាន៖ រដ្ឋាភិបាល គិតគូរពីផលប្រយោជន៍ប្រជាជនកម្ពុជាជាធំ ក្នុងពេលប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺ COVID-19

រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏ដូចជាប្រទេសក្នុងតំបន់និងក្នុងពិភពលោកនិយាយរួមបាននិងកំពុងសកម្មក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺឆ្លង COVID-19។ ប្រទេសខ្លះបានប្រកាសដាក់ប្រទេសស្ថិតក្នុងគ្រាអាសន្ន ប្រទេសខ្លះបិទទីក្រុង បិទទីប្រជុំជន ហាមការជួបជុំប្រមូលផ្តុំតាមទីសាធារណៈហាមការជួបជុំជាលក្ខណៈឯកជនពិសេសការចល័តពីតំបន់មួយទៅតំបន់មួយ និងហាមដើរហើរជាដើមបើគ្មានការចាំបាច់ ដែលវានាំឲ្យមានហានិភ័យខ្ពស់ក្នុងការឆ្លងរីករាលដាលនៃជំងឺ COVID-19។

វិធានការដែលរដ្ឋនីមួយៗបានដាក់ចេញ ហើយបានកំពុងអនុវត្ត គ្មានអ្វីដែលចម្លែកនោះឡើយ ក្នុងកាលៈទេសៈដែលពិភពលោកកំពុងប្រឈមនឹងការឆ្លងរាតត្បាតនៃជំងឺសកលដ៏កាចសាហាវនេះ។ ដូចគ្នានេះដែរ ការហាមឃាត់ការធ្វើដំណើរពីតំបន់មួយទៅតំបន់មួយ គឺជារឿងល្អបំផុតដើម្បីទប់ស្កាត់ការឆ្លងរីករាលដាលនៃជំងឺ COVID-19 ដែលមិនគួរក្រុមអ្នកនយោបាយប្រឆាំងផ្កាប់មុខរិះគន់វាយប្រហារថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា អមនុស្សធម៌ក្នុងការបដិសេធពលរដ្ឋខ្លួននៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ីមិនឲ្យវិលចូលស្រុកវិញនោះឡើយ។

អ្វីដែលជាការលើកឡើងរបស់ក្រុមប្រឆាំងផ្កាប់មុខមួយតំបស្វានេះ គេមើលយ៉ាងច្បាស់ថា គឺជាការឆ្លៀតឱកាសកេងចំណេញខាងផ្នែកនយោបាយតែប៉ុណ្ណោះ ពួកគេគ្មានចេតនាពិតប្រាកដចង់ជួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ីនោះឡើយ ជាពិសេសប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្នុងស្រុកជាង ១៦លាននាក់នោះដែរ។ គ្មានចេតនាពិតប្រាកដ ដោយសារថា ជំងឺឆ្លងសកលដែលកំពុងរាតត្បាតពាសពេញសកលលោក ហើយដែលកម្ពុជាកំពុងប្រយុទ្ធប្រឆាំង ពួកគេបែរជាសម្ងំសោយសុខធ្វើមិនដឹងមិនឮអំពីទុក្ខលំបាករបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្នុងគ្រាអាសន្ននេះ បែរជាចង់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាឆ្លងជំងឺដ៏កាចសាហាវនេះទៅវិញ។

ពួកគេសប្បាយចិត្តណាស់ នៅពេលដែលឃើញប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដេកដួលលើដី ខ្សល់គ ឬគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ជាដើម ពួកគេតែងយករូបភាពទាំងអស់នេះមកផ្សព្វផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គមនិងធ្វើការអត្ថាធិប្បាយបំប៉ោង បំភ្លៃ បំផ្លើសថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរបានឆ្លងជំងឺ COVID-19 ជាច្រើននាក់។ ការផ្សព្វផ្សាយរបស់ក្រុមប្រឆាំង រួមទាំងការសរសេរបន្លាចផងនោះ បានធ្វើឲ្យមានការរើសអើងដល់ជនរងគ្រោះ ដោយសារខ្យល់គរ ឬសន្លប់បាត់ស្មារតីដោយសារប្រការណាមួយដែលមិនពាក់ព័ន្ធទាល់តែសោះនឹងជំងឺ COVID-19 ពោលគឺធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមើលមុខគ្នាលែងចំ។

យ៉ាងណាមិញ ការចោទប្រកាន់ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអមនុស្សធម៌ចំពោះពលរដ្ឋខ្លួនជាង ១០០នាក់នៅម៉ាឡេស៊ី គឺជាការចោទប្រកាន់ទាំងងងើលដោយមិនឈរលើបរិបទដែលពិភពលោកកំពុងជួបគ្រោះអាសន្ន ហើយរួមគ្នាប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺឆ្លងសកលនេះ។ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានស្នើសុំការយោគយល់ចំពោះការចង់វិលត្រឡប់ចូលស្រុកវិញ ដោយសារថា ជំងឺឆ្លងរាតត្បាតសកលCOVID-19 ត្រូវបង្ខំឲ្យមនុស្សត្រូវនៅដាច់គ្នា ហាមឃាត់ការធ្វើដំណើរផ្សេងៗ ហើយត្រូវស្ថិតនៅទីកន្លែងមានសុវត្ថិភាព និងជាពិសេសត្រូវអនុវត្តវិធានការអនាម័យឲ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួនតាមការអំពាវនាវរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល ដើម្បីគេចផុតពីជំងឺឆ្លងសកលនេះ។ ទន្ទឹមគ្នានេះដែរ រដ្ឋាភិបាលម៉ាឡេស៊ី ក៏បានស្នើសុំការយោគយល់ពីប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនរស់នៅប្រទេសផ្សេងៗវិលចូលស្រុកវិញដែរ ដោយរង់ចាំពេលវេលាសមស្របណាមួយទើបអនុញ្ញាតឲ្យចូល។

ករណីប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅម៉ាឡេស៊ី មិនមែនជារឿងថ្មី ឬដាច់ដោយឡែក ឬក៏ជាករណីពិសេសអ្វីឡើយ ពីព្រោះនិស្សិតខ្មែរដែលកំពុងសិក្សានៅប្រទេសចិន ស្ថិតក្នុងទីក្រុងវូហាន ខេត្តហ៊ឺបិយ ជាកន្លែងផ្ទុះជំងឺ COVID-19 ដំបូង ក៏ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលស្នើសុំឲ្យពួកគេនៅទីនោះសិនដែរ ពីព្រោះថា ស្ថានទូតខ្មែរនៅទីនោះបានត្រៀមលក្ខណៈការពារពលរដ្ឋខ្លួនរួចហើយ ពិសេសទទួលបានការយកចិត្តទុកដាក់ពីរដ្ឋាភិបាលចិនផងដែរ។ ដូចគ្នានេះដែរ និស្សិតខ្មែរដែលកំពុងសិក្សានៅសហរដ្ឋអាមេរិក ក៏រដ្ឋាភិបាលស្នើសុំឲ្យពួកគេនៅទីនោះសិនដែរ ហើយត្រូវចេះការពារខ្លួនពីជំងឺឆ្លងសកលនេះ។

ជារួម រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានគិតគូរគ្រប់ជ្រុងជ្រោយច្បាស់លាស់លើការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺ COVID-19 ដែលកម្ពុជាផ្ទាល់ និងពិភពលោកកំពុងជួបគ្រោះអាសន្ន។ រដ្ឋាភិបាលតែងបានគិតគូរពីសុខទុករបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ទោះម្នាក់ ពីរនាក់ក្តី។ ជាការពិត ពលរដ្ឋខ្មែរទោះជាម្នាក់ ឬពីរនាក់ក្តី គឺមានតម្លៃ និងមានសារៈសំខាន់សម្រាប់រដ្ឋាភិបាល និងប្រទេសជាតិ តែអំឡុងពេលវិបត្តិដែលកំពុងជួបប្រទះនេះ និងក្នុងកាលៈទេសៈដែលរដ្ឋាភិបាលកំពុងតស៊ូប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺឆ្លងសកល COVID-19 គឺស្នើសុំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែររស់នៅក្រៅប្រទេសកុំចល័តពីតំបន់មួយទៅតំបន់មួយ ក្នុងន័យការពារខ្លួនពីការឆ្លងជំងឺ COVID-19 ពិសេសស្នើសុំការយោគយល់ពីបងប្អូនខ្មែរនៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ផ្អាកធ្វើដំណើរចូលមកក្នុងប្រទេសសិន រង់ចាំពេលវេលាសមស្របណាមួយ និងត្រូវស្ថិតនៅកន្លែងដើមដដែល ចៀសវាងការឆ្លងជាយថាហេតុណាមួយ ពិសេសត្រូវអនុវត្តវិធានការអនាម័យតាមការអំពាវនាវរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល៕

ដោយ៖ សុខ សុវណ្ណ

 

មនុស្សជំនិតបំផុតរបស់ កឹម សុខា ប្រកាសថា អ្វីដែលបក្សភ្លើងទៀនកំពុងឃោសនាថា បក្សខ្លួន និងបក្សសង្រ្គោះជាតិ គឺតែមួយ គឺជាអំពើបោកប្រាស់ និងបំភ័ន្តមតិ, សូមកុំធ្វើនយោបាយទុច្ចរិត!

 (ភ្នំពេញ)៖ នៅយប់ថ្ងៃទី២៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២នេះ លោក មុត ចន្ថា ដែលជាមនុស្សជំនិតបំផុតរបស់លោក កឹម សុខា បានប្រកាសតាមបណ្តាញសង្គមថា អ្វីដែលបក្សភ្លើងទៀនកំពុងឃោសនាថា បក្សខ្លួន និងបក្សសង្រ្គោះជាតិ គឺតែមួយគឺជាអំពើបោកប្រាស់ និងបំភ័ន្តមតិ ហើយពិសេសនោះការយកឈ្មោះបក្សសង្រ្គោះជាតិ ដែលត្រូវបានរំលាយទៅភ្ជាប់ ដើម្បីឃោសនារកសម្លេងគាំទ្រ គឺជាអំពើរំលោភពានលើច្បាប់វិសោធនកម្មនៃច្បាប់ ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ ច្បាប់បោះឆ្នោត និងបទបញ្ជា និង នីតិវីធី គជប ហើយនិងសាលដីការបស់តុលាការកំពូល។

លោក មុត ចន្ថា បានបន្តលើកឡើងថា មាត់ចោទគេថាធ្វើនយោបាយទុច្ចរិត ប៉ុន្តែខ្លួនឯងក៏កំពុងធ្វើនយោបាយទុច្ចរិត និងកំពុងបំពានច្បាប់ជាធរមាន!។ ខាងក្រោមជាខ្លឹមសារទាំងស្រុងរបស់លោក មុត ចន្ថា ដែលឆ្លើយតបគណបក្សភ្លើងទៀន៖

«កុំធ្វើនយោបាយទុច្ចរិត!»
មាត់ចោទគេថាធ្វើនយោបាយទុច្ចរិត ប៉ុន្តែខ្លួនឯងក៏កំពុងធ្វើនយោបាយទុច្ចរិត និងកំពុងពានច្បាប់ជាធរមាន!
អ្វីជានយោបាយទុច្ចរិត?

ទី១៖ សារជាសម្លេងដែលរៀបរាប់អំពីប្រវត្តិរបស់បក្សភ្លើងទៀន បានអះអាងថា អតីតបក្សសមរង្ស៉ី បច្ចុប្បន្នបក្សភ្លើងទៀន ថាបានចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតសភា ឆ្នាំ២០១៣ និងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ ឆ្នាំ២០១៧។ នេះជាអំពើទុច្ចរិតក្នុងចេតនាបំភ័ន្ត និងបន្លំប្រវត្តិសាស្រ្ត និងកេងចំណេញនយោបាយដោយបំពារបំពានច្បាប់ អសីលធម៌ និងអគុណធម៌។ តាមពិតអតីតបក្សសមរង្ស៉ី បច្ចុប្បន្នបក្សភ្លើងទៀន «មិនដែលបានចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣ និងឆ្នាំ២០១៧» ឡើយ ផ្ទុយទៅវិញមានតែគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ដែលត្រូវបានរំលាយប៉ុណ្ណោះបានចូលរួម។

ទី២៖ ការស្រែកជយឃោស «បក្សភ្លើងទៀន និង បក្សសង្រ្គោះជាតិ គឺតែមួយ» គឺជាអំពើទុច្ចរិតនយោបាយ ព្រោះបក្សភ្លើងទៀនបានរត់ចោលបក្សសង្រ្គោះជាតិ និងបានក្បត់សម្ព័ន្ធភាពនយោបាយទៅចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោត និងឆន្ទៈរបស់អ្នកគាំទ្រ ដើម្បីបម្រើឱ្យផលប្រយោជន៍នយោបាយរបស់លោក សម រង្ស៉ី និងអ្នកនយោបាយជាប់ទោសនៅក្រៅប្រទេស ដែលមិនមែនជាបុព្វហេតុ និងមិនតំណាងឱ្យផលប្រយោជន៍របស់បក្សសង្រ្គោះជាតិឡើយ។

ទី៣៖ លោក សម រង្ស៉ី បានប្រកាសដោយបើកចំហថា គាត់នឹងយកលទ្ធផលបោះឆ្នោតឃុំ ធ្វើជាឈ្នាន់តថ្លៃនយោបាយ ដើម្បីជាថ្នូរអាចវិលត្រឡប់ចូលស្រុកខ្មែរ នៅពាក់កណ្តាលខ្មែរមិថុនា ឆ្នាំ២០២២។ ចំណុចនេះសរបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា បក្សភ្លើងទៀនបម្រើឱ្យមហិច្ឆតានយោបាយរបស់លោក សម រង្ស៉ី។
ដូច្នេះបក្សភ្លើងទៀនមិនតំណាងឱ្យឆន្ទៈ និងស្មារតីរបស់អ្នកគាំទ្ររបស់គណបក្សសង្រ្គោះជាតិឡើយ។ ហេតុផលប្រាកដនិយមដែលអាចបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់នោះគឺ ឯកឧត្តម កឹម សុខា ប្រធានគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ដែលត្រូវបានរំលាយកំពុងមានវត្តមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីតតាំងក្តីនៅក្នុងតុលាការ ដើម្បីស្វែងរកយុត្តិធម៌ ប៉ុន្តែបក្សភ្លើងទៀន និងលោក សម រង្ស៉ី មិនដែលនឹកនាដល់ ឬប្រកាសថានឹងធ្វើអ្វី ដើម្បីជួយមេដឹកនាំរបស់ខ្លួនម្តងណាឡើយ។ យើងក៏មិនដែលត្រូវការឱ្យបក្សភ្លើងទៀន និងលោក សម រង្ស៉ី ធ្វើអ្វីជួយដល់ ឯកឧត្តម កឹម សុខា ដែរ ព្រោះរយៈពេលជិត៥ឆ្នាំមកនេះ ទាំងបក្សភ្លើងទៀន និងលោក សម រង្ស៉ី មិនបានធ្វើអ្វីជួយជ្រោមជ្រែងដល់ ឯកឧត្តម កឹម សុខា ម្តងណាឡើយ ក្រៅតែពីបង្កើតរឿងរ៉ាវមិនចេះចប់មិនចេះហើយក្នុងចេតនាផ្សារ ភ្ជាប់ជាមួយគាត់ក្នុងអំពើល្មើសច្បាប់ថែមទៀង ដូចជា៖ ប្រមាថគាត់ថាជាប់គុកសប្បនិមិត្តនិងឥតប្រយោជន៍, យកសេរីភាពរបស់គាត់ធ្វើជាល្បែងភ្នាល់លេង, បង្កើតពាក្យស្លោក «សម រង្ស៉ី-កឹម សុខា ជាមនុស្សតែមួយ» ដោយអត្តនោមតិ ដើម្បីប្រមូលលុយច្រកហោរប៉ៅផ្ទាល់ខ្លួន, ប្លន់យកមុខដំណែងប្រធានស្តីទីបក្សសង្រ្គោះជាតិ ដោយពានច្បាប់បក្សនិងច្បាប់រដ្ឋ, បង្កើតចលនាសង្រ្គោះជាតិដោយខុសច្បាប់ និងបានប្រកាសប្រើប្រាស់កម្លាំងនិងហិង្សា ដើម្បីផ្តួលរំលំអ្នកដឹកនាំ, ផែនការ ៩ វិច្ឆិកា ២០១៩ ដើម្បីចូលមកចាប់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល នាំយកទៅកាត់ទោសនៅពោះមុខតុលាការមហាជន ។ល។

ទី៤៖ ការបោះឆ្នោត នៅថ្ងៃទី៥ ខែមិថុនា ខាងមុខនេះ គឺគ្មានវត្តមានបក្សសង្រ្គោះជាតិដែលត្រូវបានរំលាយ ហើយក៏គ្មានវត្តមានរបស់ ឯកឧត្តម កឹម សុខា ជាប្រធានបក្សនេះ ចូលរួមឡើយ។ អ្វីដែលបក្សភ្លើងទៀនកំពុងឃោសនាថា បក្សខ្លួន និងបក្សសង្រ្គោះជាតិ គឺដូចគ្នា ឬតែមួយ គឺជាអំពើបោកប្រាស និងបំភ័ន្តមតិ។

អំពើរំលោភច្បាប់ៈ

ទី១៖ ការយកសមិទ្ធផលរបស់គណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ទៅឃោសនានយោបាយ គឺជាការរំលោភលើច្បាប់វិសោធនកម្ម នៃច្បាប់ ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ ច្បាប់បោះឆ្នោត និង បទបញ្ជា និង នីតិវីធី គជប ហើយនិងសាលដីការបស់តុលាការកំពូល។

ទី២៖ ការយកឈ្មោះបក្សសង្រ្គោះជាតិដែលត្រូវបានរំលាយទៅភ្ជាប់ ដើម្បីឃោសនារកសម្លេងគាំទ្រ គឺជាអំពើរំលោភពានលើច្បាប់វិសោធនកម្ម នៃច្បាប់ ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ ច្បាប់បោះឆ្នោត និង បទបញ្ជា និង នីតិវីធី គជប ហើយនិងសាលដីការបស់តុលាការកំពូល។

ទី៣៖ អ្នកនយោបាយជាទណ្ឌិត ឬជាអ្នកទោសដោយមានសាលក្រមស្ថាពរ ជួយឃោសនាឱ្យបក្សភ្លើងទៀន គឺជាអំពើរំលោភបំពានលើមាត្រា ៦-ថ្មី (ពីរ) ចំណុចទី៧ នៃច្បាប់វិសោធនកម្ម នៃច្បាប់ ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ និងសាលដីការបស់តុលាការកំពូល។

សរុបមកវិញ៖

ទី១៖ បក្សភ្លើងទៀនមិនតំណាងឱ្យ ឬជំនួសឱ្យគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ ឡើយ។ បក្សភ្លើងទៀន ក៏ទំនងមិនតំណាងឱ្យលោក សម រង្ស៉ី ដែរ ព្រោះគាត់នៅកំពុងឱបមុខតំណែងប្រធានស្តីទី ដែលគាត់បានប្លន់យក កាលពីថ្ងៃទី២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៨ នៅឡើយ។ កាលពីពេលថ្មីនេះ លោក សម រង្ស៉ី បាននិយាយថា គ្មានគណបក្សណា ឬអ្វីដែលគាត់អះអាងថា ជាបក្សអំពិលអំពែក មិនអាចមកជំនួសបក្សសង្រ្គោះជាតិ នៅក្នុងការបោះឆ្នោតបានឡើយ។

ទី២៖ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី បក្សភ្លើងទៀន នៅតែភ្ជាប់ខ្លួន និងយកឈ្មោះរបស់លោក សម រង្ស៉ី ដើម្បីទៅឃោសនារកសម្លេងឆ្នោតហើយគាត់ក៏មិនបានប្រកាសបដិសេធ និងថែមទាំងជួយឈោសនាឱ្យបក្សភ្លើងទៀន នៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់ខ្លួន ដែលជាអំពើរំលោភពានលើមាត្រា ៦-ថ្មី (ពីរ) ចំណុចទី៦ នៃច្បាប់វិសោធនកម្ម នៃច្បាប់ ស្តីពីគណបក្សនយោបាយ។

ទី៣៖ ទាំងលោក សម រង្ស៉ី និងអ្នកនយោបាយមានទោសនៅក្រៅប្រទេសបាន និងកំពុងឃោសឱ្យបក្សភ្លើងទៀន និងការភ្ជាប់ជាមួយបក្សសង្រ្គោះជាតិដែលត្រូវបានរំលាយ មានធាតុផ្សំបទលើសគ្រប់គ្រាន់ បន្ថែមលើភស្តុតាងផ្សេងទៀតដែលមានស្រាប់ ដែលក្រសួងមហាផ្ទៃជាសាមីក្រសួងដោយផ្ទាល់នេះអាចចាត់វិធានការតាមច្បាប់ជាធរមាន ប្រសិនជាការអនុវត្តច្បាប់ត្រឹមត្រូវដោយគ្មានការរើសមុខនោះ។

នៅក្នុងអង្គសវនាការ កាលពីថ្ងៃពុធ ទី២៥ ខែឧសភា ឯកឧត្តម កឹម សុខា បានប្រកាសថា «លោកមិននៅក្បែរ និងមិនសេពគប់តទៅទៀតឡើយ ជាមួយមនុស្សដែលលោកចាត់ទុកថា នាំឱ្យខូចដល់ប្រយោជន៍ជាតិនោះទេ»។

កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ ឯកឧត្តម កឹម សុខា ធ្លាប់ប្រកាសជាសាធារណៈស្នើទៅលោក សម រង្ស៉ី និងក្រុមរបស់គាត់ ឱ្យបញ្ឈប់យកឈ្មោះ និងរូបថតរបស់លោកទៅប្រើប្រាស់ ដើម្បីបម្រើឱ្យមហិច្ឆតានយោបាយតទៅទៀត។ ការប្រកាសដូចនេះបានធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីបក្សភ្លើងទៀនបានប្រកាសចាកចេញ ពីគណបក្សសង្រ្គោះជាតិ នៅថ្ងៃទី២៦ ខែវិច្ឆិកា ដើម្បីចូលរួមបោះឆ្នោត។ កន្លងមកនៅមុនលោកប្រកាសនេះ ក្រុមមេធាវី និងសហការីជិតស្និទ្ធរបស់លោកធ្លាប់បានប្រកាសជាច្រើនលើក ដោយស្នើឱ្យលោក សម រង្ស៉ី និងគូកនបញ្ឈប់ប្រើប្រាស់ឈ្មោះ រូបថត និងពាក្យស្លោក សម រង្ស៉ី - កឹម សុខា គឺជាមនុស្សតែមួយ ប៉ុន្តែលោក សម រង្ស៉ី និងគូកន នៅតែមានះមិនព្រមបញ្ឈប់។

កាលពីពេលថ្មីៗ លោក សម រង្ស៉ី បានប្រកាសថាគាត់នឹងវិលត្រឡប់ចូលកម្ពុជាវិញ នៅពាក់កណ្តាលខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ ខាងមុខ បន្ទាប់ពីគាត់បានកុហកបោកប្រាស់ អំពីផែនការវិលត្រឡប់ ឬដែលហៅថា ផែនការមាតុភូមិនិវត្តន៍ ឆ្នាំ២០១៩, ឆ្នាំ២០២០ និងឆ្នាំ២០២១ រួចមក។ សម្តេច ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានប្រកាសជាសាធសរណៈជាច្រើនលើកថា លោកនឹងកាត់ដៃ ប្រសិនជាលោកចុះហត្ថលេខាស្នើសុំទៅអង្គព្រះមហាក្សត្រ ដើម្បីប្រោសព្រះរាជទានលើកលែងទោសឱ្យលោក សម រង្ស៉ី។ ចាំមើល តើលោក សម រង្ស៉ី ក្លាហានហ៊ានវិលចូលកម្ពុជា ដូចខ្លួនបានប្រកាស ដែរឬទេ!