វិភាគអន្តរជាតិ៖ ចិនរៀនបានអ្វីខ្លះពីសង្រ្គាមរបស់រុស្ស៉ី នៅអ៊ុយក្រែន?

(វ៉ាស៊ីនតោន)៖ សង្រ្គាមនៅក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន បានឈានចូលដល់ថ្ងៃទី៤៧ហើយ ដោយមិនទាន់មានសញ្ញាណាមួយបង្ហាញថានឹងបញ្ចប់ នៅពេលណានោះទេ ចំពោះមុខការព្រមានថាកងទ័ពរុស្ស៉ីកំពុងដកថយប្រមូលកម្លាំង និងរៀបចំយុទ្ធសាស្ត្រឡើងវិញ ដើម្បីវាយកាន់កាប់តំបន់ ភាគខាងកើតរបស់អ៊ុយក្រែនទាំងស្រុង។ សហរដ្ឋអាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្តលោកខាងលិច រួមទាំងប្រទេសភាគច្រើនដែលជាសមាជិក អង្គការសហប្រជាជាតិសុទ្ធតែបានថ្កោលទោសថាការប្រើកម្លាំងយោធារបស់រុស្ស៉ីលើអ៊ុយក្រែនគឺជា «ទង្វើឈ្លានពាន»។

ក៏ប៉ុន្តែ ចិនមិនបានថ្កោលទោស ហើយក៏មិនបានបង្ហាញការគាំទ្រដល់សង្រ្គាមរបស់លោក ពូទីននោះដែរ ខណៈអ្នកជំនាញខ្លះយល់ថាចិនកំពុង រៀនសូត្រពីសង្រ្គាមនៅអ៊ុយក្រែន។ ម្លោះហើយថាតើចិនកំពុងស្រង់មេរៀនអ្វីខ្លះពីបទពិសោធន៍នៃសង្រ្គាមរបស់រុស្ស៊ី? ហើយតើវាមានជាប់ពាក់ព័ន្ធ អ្វីដែរនឹងអនាគតរវាងចិន និងកោះតៃវ៉ាន់?

* ចិននឹងមិនផ្លាស់ប្ដូរគោលនយោបាយចំពោះរុស្ស៉ីទេ

ទោះបីជាមានការអំពាវនាវពីសហរដ្ឋអាមេរិក និងបណ្ដាប្រទេសលោកខាងលិចឱ្យចិនផ្លាស់ប្ដូរគោលនយោបាយសព្វថ្ងៃរបស់ខ្លួនចំពោះរុស្ស៉ី ក៏ដោយ តែការផ្លាស់ប្ដូរគោលនយោបាធំណាមួយរបស់ចិន ទំនងជានឹងមិនអាចធ្វើទៅរួចទេ។ ពីព្រោះចិនដឹងច្បាស់ថាការបោះបង់ចោលរុស្ស៉ី មិនអាចធ្វើឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិក បង់បោះចោលគំនិតដែលចាត់ទុកចិនជាសត្រូវភូមិសាស្ត្រនយោបាយដ៏ធំបំផុតរបស់ខ្លួន នៅក្នុងស.វទី២១ នេះនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ បើចិនផាត់រុស្ស៉ីចោល នោះចិនខ្លួនឯងដែលជាអ្នកត្រូវប្រឈមមុខតែម្នាក់ឯងជាមួយអាមេរិក និងលោកខាងលិច ទៅថ្ងៃអនាគត ឬអាចនិយាយឱ្យងាយស្ដាប់ បើមានរុស្ស៉ីនៅក្បែរ ចិនអាចធ្វើឱ្យអាមេរិកឈឺក្បាលមិនតិចនោះទេ ពោលគឺអាមេរិកត្រូវបែងចែក ធនធានដែលខ្លួនមានដើម្បីតាមមើលរុស្ស៉ីនៅអឺរ៉ុប ហើយឃ្លាំមើលចិននៅអាស៊ី។

* សង្រ្គាមអ៊ុយក្រែនផ្ដល់មេរៀន និងឱកាសឱ្យចិន

សង្រ្គាមនៅអ៊ុយក្រែន វាមិនមែនត្រឹមតែជាពន្លកនៃសង្រ្គាមត្រជាក់ថ្មីមួយរវាងរុស្ស៉ី និងប្លុកលោកខាងលិចប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏ជាការធ្វើតេស្ដមួយ ដ៏ធំលើភាពរឹងមាំនៃទំនាក់ទំនងរវាងចិន និងរុស្ស៉ីផងដែរ ហើយទំនាក់ទំនងនេះនឹងត្រូវបានតម្លៃដោយសេដ្ឋកិច្ច, ទំនាក់ទំនងការទូត និងផលប្រយោជន៍យុទ្ធសាស្ត្រទប់ទល់ជាមួយលោកខាងលិច។ ឬអាចនិយាយម្យ៉ាងទៀតបានថារុស្ស៉ីនឹងកាន់តែពឹងផ្អែកលើខ្លាំងលើចិនទាំង សេដ្ឋកិច្ច, បច្ចេកវិទ្យា, នយោបាយ និងការទូត គឺវាអាស្រ័យថាតើលោកខាងលិចធ្វើឱ្យមូស្គូឯកាដល់កម្រិតណា។

និយាយជារួម ការធ្វើឱ្យរុស្ស៉ីទន់ខ្សោយដោយសារសង្រ្គាម ឬទណ្ឌកម្ម ប៉ុន្តែមិនចលាចល និងមិនអស្ថិរភាព វាគឺស្របទៅនឹងផលប្រយោជន៍ រយៈពេលវែងរបស់ចិន។ ពីព្រោះថាចង់ ឬមិនចង់ វានឹងធ្វើឱ្យរុស្ស៉ីកាន់តែត្រូវការចិន ខ្លាំងជាងចិនត្រូវការរុស្ស៉ី។ ដោយឡែក ក្រៅតែពីឱកាស ចិនក៏អាចស្រង់យកមេរៀនសំខាន់ៗពីសង្រ្គាមនៅអ៊ុយក្រែនផងដែរ។ ក្រុមអ្នកជំនាញលោកខាងលិចបាននិយាយថាប្រសិទ្ធភាពនៃទណ្ឌកម្មប្រឆាំង រុស្ស៉ីពីសំណាក់បណ្ដាប្រទេសលោកខាងលិច អាចនឹងកំញើញចិនកុំឱ្យយកគំរូតាមរុស្ស៉ីប្រើកម្លាំងយោធាលើតៃវ៉ាន់។

ជាការពិតណាស់, មានមេរៀនដ៏មានតម្លៃ ៣យ៉ាងដែលចិនកំពុងរៀនពីសង្រ្គាមរបស់រុស្ស៉ីនៅអ៊ុយក្រែន។ ម្យ៉ាង ចិនអាចនឹងធ្វើការសន្និដ្ឋានថា ការប្រើកម្លាំងយោធាលើកោះតៃវ៉ាន់ក្នុងពេលអនាគតដ៏ខ្លី ឬមធ្យម ហើយគួបផ្សំនឹងបរិបទបច្ចុប្បន្ន ដែលបក្សសម្ព័ន្ធប្រឆាំងចិនលេចរូបរាងឡើង ជាបន្តបន្ទាប់នៅក្រោមយុទ្ធសាស្ត្រឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិករបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ដូចជា AUKUS ឬ Quad គឺមិនអាចធ្វើទៅបានឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ អ្វីដែលចិនត្រូវធ្វើ គឺមានតែខំប្រឹងពង្រឹងសមត្ថភាពខ្លួនឯង រង់ចាំឱកាសល្អមកដល់។ ចំណែកឯ មេរៀនទី២ គឺចិននឹងបង្កើនគោលនយោបាយ

កាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកលើប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុលោកខាងលិច, បច្ចេកវិទ្យា និងធនធាន។ ប៉ុន្តែរឿងបែបនេះមិនអាចប្រើពេលមួយឆ្នាំពីរឆ្នាំចង់សម្រេចវា ឱ្យបាននោះទេ។ ចុងក្រោយគេ, ចិននឹងរៀនសូត្រពីកំហុសឆ្គងរបស់កងទ័ពរុស្ស៉ីនៅលើសមរភូមិសង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន, ការទូត និងជាពិសេសគឺ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយតែម្ដង ដូចដែលចិនធ្លាប់បានរៀនសូត្រពីបរាជ័យនៃអតីតសហភាពសូវៀត ដែលមេរៀនមួយជួយឱ្យចិនពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួន អំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៩០ និងក្លាយជាមហាអំណាចមួយដូចសព្វថ្ងៃ។

* ចិនព្យាយាមធ្វើយ៉ាងណាកុំឱ្យមានវាសនាដូចរុស្ស៉ី

ថ្នាក់ដឹកនាំចិនបានមើលឃើញយ៉ាងច្បាស់ពីសាមគ្គីភាពរបស់លោកខាងលិចក្នុងការចាត់វិធានការឆ្លើយតប្រឆាំងនឹងរុស្ស៉ី ដែលនេះបាននិងកំពុង ធ្វើឱ្យចិនធ្វើសកម្មភាពយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្នជុំវិញសង្រ្គាមនៅអ៊ុយក្រែន។ ចាប់តាំងពីសង្រ្គាមផ្ទុះឡើងមក រឿងមួយដែលគេតែងតែលើកយកមកជជែក នៅស្រុកចិន នោះគឺចិនត្រូវតែពង្រឹងសេដ្ឋកិច្ច, បច្ចេកវិទ្យា និងអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពយោធាឱ្យមានសមត្ថភាពការពារខ្លួនឯង។

តាមរយៈការពង្រឹងសមត្ថភាពផ្ទៃក្នុងនេះ, ចិនសង្ឃឹមថាអាចនឹងការពារខ្លួនពីផលវិបាក ឬការខូចខាតដូចដែលរុស្ស៉ីកំពុងជួបប្រទះ នោះគឺទណ្ឌកម្ម សេដ្ឋកិច្ច។ តួយ៉ាងភ្លាមៗ នៅក្រោយសង្រ្គាមផ្ទុះឡើង ចិនបានធ្វើសកម្មភាពយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្នពាក់ព័ន្ធនឹងទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចជាមួយរុស្ស៉ី ហើយ ធ្វើដូច្នេះដើម្បីធានាឱ្យបានថាក្រុមហ៊ុនចិននឹងមិនជាប់ទណ្ឌកម្មលោកខាងលិចដោយសារតែរុស្ស៉ីទេ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះនៅពេលដែលក្រុមមន្ត្រី លោកខាងលិចមួយចំនួនទាញភ្ជាប់តៃវ៉ាន់ និងអ៊ុយក្រែន ចិនបានចេញមុខព្រមានដោយច្រានចោលថាតៃវ៉ាន់មិនមែនជាអ៊ុយក្រែននោះទេ ព្រោះ តៃវ៉ាន់សព្វថ្ងៃគឺជាផ្នែកមួយរបស់ចិនរួចស្រេចទៅហើយ។

ដូច្នេះជាទ្រីស្ដីចិននឹងបន្តគាំទ្រ និងជួយរុស្ស៉ីតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ហើយរិះគន់សហរដ្ឋអាមេរិក និងលោកខាងលិច។ តែជាការអនុវត្តចិននឹង នៅតែប្រឹងធ្វើយ៉ាងណា មិនឱ្យខ្លួនឯងធ្លាក់ជ្រោះដោយសារតែជួយរុស្ស៉ីនោះឡើយ៕

ប្រភព៖ Foreign Policy (ថ្ងៃចន្ទ ទី១១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២)

ដោយៈ Fresh News

ទស្សនៈពលរដ្ឋ៖ «ការទាមទារដ៏គួរឲ្យអស់សំណើចរបស់អតីត បុគ្គលិកណាហ្គាវើល»

ក្រុមអតីតបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលបាននាំគ្នាធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនដោយចោទក្រុមហ៊ុន នេះថា ជាក្រុមហ៊ុនបរទេស

ដែលកេងប្រវ័ញ្ចលើបុគ្គលិក

ជនជាតិខ្មែរ។ ពួកគេបានស្រែកបរិហារក្រុមហ៊ុននេះសព្វបែប យ៉ាង។ ប៉ុន្តែ នៅពេលដែលគេ បញ្ឈប់ចេញពីការងារដោយបើកប្រាក់សំណងឲ្យដល់បុគ្គលិកគ្រប់គ្នាស្របតាមច្បាប់ការងារ បែរជានាំគ្នាទាមទារឲ្យថៅកែយកចូលធ្វើការវិញ។ សំណួរសួរថា បើក្រុមហ៊ុននេះកេងប្រវ័ញ្ច ធ្វើបាបកម្មករ ម្តេចក៏ទាមទារទៅធ្វើការកន្លែង ដែលគេកេងប្រវ័ញ្ចនឹងធ្វើបាប ទៅវិញ? ម្តេចមិនទៅរកកន្លែងធ្វើការដែលល្អដែលខ្លួនពេញចិត្តទៅ? 

សំណួរនេះមិនពិបាកឆ្លើយទេ៖

ទី១៖ គឺមកពីពួកគេមានបំណងផ្សេងពីវិវាទការងារ ពោលគឺពួកគេទំនងជាចង់កូរសភាពការណ៍ ឲ្យមានសភាពរញ៉េរញ៉ៃ បាត់សណ្តាប់ធ្នាប់ខណៈដែលកម្ពុជាកំពុងធ្វើប្រធានអាស៊ានប្តូរវេន និងជាពិសេសកម្ពុជាកំពុងរៀបចំការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់។ គោលដៅនេះទំនងជាមិនមែនកើតចេញពីបុគ្គលិកទាំងអស់នោះទេ ប៉ុន្តែទំនងជាមានអ្នកនៅពីក្រោយខ្នង ចំណែកអតីតបុគ្គលិកមួយក្តាប់តូចនោះ គ្រាន់តែជាឈ្នាន់របស់គេតែប៉ុណ្ណោះ។

ទី២៖ ពួកអតីតបុគ្គលិកមួយក្តាប់តូចដែលនៅបន្តធ្វើជាឈ្នាន់ឲ្យគេនោះ ទំនងសុទ្ធសឹងជាមនុស្សខ្វះសមត្ថភាព និងពូកែតែបង្ករឿងដែលពិបាករកការងារធ្វើ។ ប្រសិនបើឈប់ពីណាហ្គាវើលដ៏ ពួកគេមិនដឹងទៅរកការងារអ្វីធ្វើបានទេពីព្រោះគ្មានក្រុមហ៊ុនណាត្រូវការមនុស្សខ្វះសមត្ថភាពការងារ ហើយពូកែតែស៊ីឈ្នួល បាតដៃទី៣នោះឡើយ។ 

សូមមើលចុះបុគ្គលិកផ្សេងៗទៀតជាង ១២០០ នាក់ដែលត្រូវ បានក្រុមហ៊ុនបញ្ឈប់ពីការងារ ពួកគេព្រមទទួលយកសំណង និងចេញទៅរកការងារថ្មីអស់ហើយ នៅឡើយតែក្រុមមួយក្តាប់តូចនេះប៉ុណ្ណោះដែល

នៅបន្តការតវ៉ាខុសច្បាប់

និងខុសទំនង។ 

«ជាធម្មតា គេចង់ធ្វើការតែកន្លែងល្អៗដែលគេពេញចិត្ត»។ប្រសិនបើកន្លែងធ្វើការណាមានថៅកែធ្វើបាបបុគ្គលិក គេមិនចង់ធ្វើការទេ គឺលាឈប់តែម្តងដោយមិនចាំបាច់ដល់ថ្នាក់គេបណ្តេញចេញឡើយ ពីព្រោះគេ ប្រញាប់ទៅរកកន្លែងធ្វើការងារថ្មី។ ប៉ុន្តែ ក្រុមអតីតបុគ្គលិកណាហ្គាវើលដ៏មួយក្រុមនេះបែរជាត្មះតិះដៀលក្រុមហ៊ុនគ្រប់បែបយ៉ាង ប៉ុន្តែនៅពេលគេបញ្ឈប់ពីការងារដោយផ្តល់សំណងគ្រប់យ៉ាងតាមច្បាប់ការងារទៀត បែរជាមិនព្រមឈប់ហើយ

ទាមទារឲ្យថៅកែយកចូល

ធ្វើការវិញ? នេះពិតជារឿង

គួរឲ្យអស់សំណើចណាស់។ 

រឿងដែលគួរឲ្យអស់សំណើចមួយទៀតគឺ ពួកគេទាមទារឲ្យក្រុមហ៊ុនយកពួកគេចូលធ្វើការវិញជាថ្នូរជាមួយអ្នកដែលស្ម័គ្រចិត្តលាឈប់។ តើមានរបៀបដោះដូរដូច្នេះដែររឺទេនៅលើពិភពលោកយើងនេះ? 

ធម្មតា ថៅកែរើសបុគ្គលិកមកធ្វើការដោយធ្វើកិច្ចសន្យាជាមួយ

បុគ្គលិកម្នាក់ៗផ្ទាល់ខ្លួន។ 

គ្មានច្បាប់ណា ឬកិច្ចសន្យាណា ដែលបញ្ជាក់ថា ពេលបុគ្គលិកណាម្នាក់ឈប់ អាចយកមនុស្សមកដូរដោយខ្លួនឯងទេ។ មានតែក្រុមហ៊ុនប៉ុណ្ណោះដែលជាអ្នកទទួលខុសត្រូវក្នុងការរើសបុគ្គលិកមកបំពេញកន្លែងទំនេរប្រសិនបើចាំបាច់។ ចំណែកភាគី បុគ្គលិកដែលសុំឈប់ក៍គ្មានសិទ្ធិស្នើដាក់អ្នកណាម្នាក់មកជំនួសបានឡើយ។ ចំណែកអ្នកផ្សេង

រឹតតែមិនអាច។ គ្មានអ្នកស្វែងរកការងារណាអង្គុយរង់ចាំគេលាឈប់ពីការងារដើម្បីសុំឲ្យថៅកែឲ្យយកខ្លួនដាក់ជំនួសកន្លែងអ្នក លាឈប់បានទេ ពីព្រោះការរើសបុគ្គលិក គេត្រូវមើលសមត្ថភាព ទេពកោសល្យ និងអត្តចរិត។ល។  ប៉ុន្តែ អតីតបុគ្គលិកណាហ្គាវើល មួយក្តាប់តូចដឹកនាំដោយមេក្លោងដែលបានទទួលការ

បំពាក់បំប៉នពីពួកបរទេសនិងដែលមានទំនាក់ទំនងនយោបាយជិតស្និទ្ធជាមួយពួកបក្សប្រឆាំងនិងក្រុមសហជីព មួយចំនួនដែលមិនយល់ច្បាប់ បានលើកសំណើរដ៏គួរឲ្យអស់សំណើចនេះ។ 

នេះក៏ជាទឡ្ហីករណ៍មួយទៀតដែលបញ្ជាក់ថា ក្រុមនេះជាមនុស្សគ្មានសមត្ថភាពដែលមិនអាចរកការងារបានទេក្រៅពីស៊ីឈ្នួលធ្វើបាតុកម្ម។ 

គ្រប់ក្រុមហ៊ុនទាំងអស់សុទ្ធតែបានកត់ត្រាមនុស្សក្នុងក្រុមនេះទុកក្នុងបញ្ជីស្បែកខ្មៅហើយពីព្រោះទទួលយកក្រុមនេះទៅធ្វើការ មិនខុសពីនាំភ្លើង

ចូលផ្ទះនោះឡើយ។

រឿងដ៏គួរឲ្យអស់សំណើចទាំងនេះត្រូវបានដាក់ស្នើឡើងដោយក្រុមបាតុករនិងសហជីពមាននិន្នាការប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល ហើយក៏នៅមានក្រុមសង្គមស៊ីវិលនិងអ្នកតាំងខ្លួនថា 

អ្នកចេះដឹងមួយចំនួនបាន

គាំទ្រទៀត? នេះហើយជា

ហេតុផលដែលធ្វើឲ្យរាំងស្ទះ

ដល់ដំណើរការចរចារកដំណោះស្រាយ។ 

បើត្រឹមវិវាទការងារ មិនជាពិបាកទេ ប៉ុន្តែការយកវិវាទការងារជាលេសដើម្បីបិទបាំងរបៀបវារៈផ្សេងទេតើដែលពិបាកនោះ។ ដោយសារតែបំពេញរបៀបវារៈ នយោបាយរបស់ខ្លួន សូម្បីតែរឿងគួរឲ្យអស់សំណើចនិងគួរឲ្យខ្មាសអៀនបែបនេះ

ក៏ពួកគេអាចធ្វើទៅរួចដែរ៕ 

ដោយ : នាយខ្វិត

ធនបត្រអនុស្សាវរីយ៍ប្រភេទ១៥០០០រៀល ទទួលបានពានរង្វាន់ធនបត្រថ្មីឆ្នើមប្រចាំតំបន់អាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិកប្រចាំឆ្នាំ២០១៩ ពីស្ថាប័នអន្តរជាតិ Reconnaisance

ធនបត្រអនុស្សាវរីយ៍ប្រភេទ១៥០០០រៀល ដែលបានទទួលការអនុញ្ញាតពីរាជរដ្ឋាភិបាលឱ្យធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបោះពុម្ភ ដើម្បីចូលរួមអបអរសាទខួបអនុស្សាវរីយ៍គម្រប់១៥ឆ្នាំ នៃការគ្រងព្រះបរមរាជសម្បត្តិរបស់ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ត្រូវបានស្ថាប័នអន្តរជាតិ Reconnaisance  ជ្រើសរើសថាជាធនបត្រថ្មីឆ្នើម ប្រចាំតំបន់អាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិក ប្រចាំឆ្នាំ២០១៩ ក្នុងសន្និសីទការបោះពុម្ភធនបត្រប្រកបដោយសុវត្ថិភាពខ្ពស់នៅអាស៊ី (High Security Printing Asia) លើកទី១៨ នៅទីក្រុង Yokohama ប្រទេសជប៉ុន។

យោងតាមបញ្ជាក់របស់ឯកឧត្តម ជា ចាន់តូ ទេសាភិបាលធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា តាមរយៈលិខិតចុះថ្ងៃទី៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ គោរពរាយការណ៍ជូនសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានឱ្យដឹងថា ការសម្រេចផ្តល់ពានរង្វាន់ធនបត្រថ្មីឆ្នើមនេះ គឺដោយសារបច្ចេកទេសនៃការផលិតក្នុងស្រុករបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា មានលក្ខណៈទំនើបកម្រិតខ្ពស់ និងសុវត្ថិភាព ដោយមានការរួមបញ្ចូលនូវសិល្បៈនៃការរចនា និងបច្ចេកវិទ្យា ដែលបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ក្នុងប្រទេស តាមរយៈការរចនារំលេចនូវនិមិត្តសញ្ញាលើធនបត្រចំពោះជាតិ ពិសេសមានបច្ចេកវិទ្យាខ្ពស់ក្នុងការកាពារការក្លែងបន្លំ។ 

ពានរង្វាន់ប្រភេទនេះ មិនត្រូវបានធ្វើជារៀងរាល់ឆ្នាំទេ គឺធ្វើឡើងនៅពេលដែលមានវត្តមានធនបត្រដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិស័ក្តិសម ប្រកបដោយគុណភាព និងបច្ចេកទេសតែប៉ុណ្ណោះ។

ស្ថាប័នអន្តរជាតិ Reconnaisance បង្កើតឡើងតាំងពីឆ្នាំ១៩៨៨ និងត្រូវបានទទួលស្គាល់ថាជាស្ថាប័នផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានរូបិយបណ្ណដ៏មានឥទ្ធិពលនៅក្នុងឧស្សាហកម្មធនបត្រសកល ហើយក៏ជាប្រភពនៃព័ត៌មានអន្តរជាតិឈានមុខអំពីបច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗនៃការផលិតធនបត្រ សុវត្ថិភាពបែបអុបទិក និងឌីជីថល និងប្រព័ន្ធផ្ទៀងផ្ទាត់ភាពត្រឹមត្រូវនៃអត្តសញ្ញាណធនបត្រនីមួយៗផងដែរ។

ឯកឧត្តម ជា ចាន់តូ ទេសាភិបាលធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ក៏បានឱ្យដឹងផងដែរថា បន្ទាប់ពីមានការបើកប្រទេស និងការសម្រួលលក្ខខណ្ឌការធ្វើដំណើរមកប្រទេសកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ លោក Antonio Cesario Ricdo  អនុប្រធានក្រុមហ៊ុន Landqart AG នៃប្រទេសស្វីស បានអញ្ជើញមកទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជា និងបានប្រគល់ពានរង្វាន់ធនបត្រឆ្នើមប្រចាំតំបន់អាស៊ី និងប៉ាស៊ីហ្វិក ប្រចាំឆ្នាំ២០១៩ មកធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ក្នុងនាមស្ថាប័នអន្តរជាតិ  Reconnaisance ផងដែរ។

អត្ថបទដោយ៖ អង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័ស នៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី

អង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័សបញ្ចេញផ្សាយវីដេអូថ្មី ៖ «រាជរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាគឺជាអ្នកធានាសន្តិភាពស្ថិរភាព និងជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ»

នៅរសៀលថ្ងៃទី៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២នេះ អង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័ស នៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី បានបញ្ចេញផ្សាយនូវវីដេអូថ្មីមួយទៀត ដោយរំលេចអំពីជោគជ័យនៃការដឹកនាំដ៏ត្រឹមត្រូវ និងប៉ិនប្រសប់របស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដែលវីដេអូនេះមានរយៈពេលប្រមាណជាង១៦នាទី ក្រោមចំណងជើងថា « រាជរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាគឺជាអ្នកធានាសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ»។

ខ្លឹមសារបង្កប់ក្នុងវីដេអូនេះ គឺបានបង្ហាញអំពីអត្ថន័យដ៍ជ្រាលជ្រៅ និងសារៈសំខាន់បំផុត នៃបណ្តាសមិទ្ធផលជាប្រវត្តិសាស្ត្រ ជាពិសេសជោគជ័យក្នុងការគ្រប់គ្រងជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩ ដែលមានសន្តិភាពជាគ្រឺះដែលបានកើតចេញពីនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះរបស់សម្តេចតេជោ និងដែលជាកត្តាគន្លឹះអនុគ្រោះបើកឱ្យប្រជាពលរដ្ឋអាចប្រារព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ នៅឆ្នាំ២០២២នេះឡើងវិញ និងបានបញ្ជាក់ថា បើទោះបីជាពិភពលោកនៅតែបន្តញាំញីដោយជំងឺកូវីដ១៩ នៅឡើយក្តី ក៍ប៉ុន្តែប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរកំពុងត្រៀមខ្លួនរៀបចំពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិយ៉ាងសប្បាយរីករាយ ដោយគ្មានការអាក់ខានទៀតឡើយ។ 

 

បើទោះបីជាប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានប្រកាសបើកទូលាយឲ្យប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសបា្ររព្ធពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិនៅទូទាំងប្រទេសក៏ដោយ ក៏សម្តេចតេជោនូវបានអំពាវនាវឱ្យប្រជាពលរដ្ឋត្រូវតែបន្តគោរពនិងអនុវត្តដោយស្មារតីទទួលខុសត្រូវចំពោះវិធានការ៣កុំ ៣ការពារ យ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន ដើម្បីបញ្ចៀសបាននូវការឆ្លងមេរោគកូវីដ-១៩ផងដែរ។

 

ខ្លឹមសារក្នុងវីដេអូ ក៏បានសង្កត់ធ្ងន់ផងដែរថា រយៈពេលជាង៤៣ឆ្នាំកន្លងមកនេះ គឺមានតែរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាតែមួយគត់ដែលបាននិងកំពុងបន្តការពារ និងធានាបាននូវសុខសន្តិភាព ស្ថិរភាពសង្គមនិងនយោបាយក៏ដូចជាការរីកចម្រើនផ្នែកជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ។ មានតែរាជដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបកក្សប្រជាជនកម្ពុជាតែមួយគត់ដែលបាននិងកំពុងដើរតួជាអ្នកធានាការពារ នូវសមិទ្ធផលដ៏ធំធេងនិងជាប្រវត្តិសាស្ត្រដែលកម្ពុជាកំពុងមាននៅពេលនេះ។

សូមទស្សនាវីដេអូ៖

ពិធីបើកកិច្ចប្រជុំសាមញ្ញលើកទី ៣៥ អាណត្តិទី ៣ របស់ក្រុមប្រឹក្សាខេត្តកំពង់ចាម

កំពង់ចាម៖ លោក ខ្លូត ផន ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាខេត្តកំពង់ចាម នៅព្រឹកថ្ងៃទី ៧ ខែមេសាឆ្នាំ ២០២២ នេះ បានដឹកនាំកិច្ចប្រជុំសាមញ្ញលើកទី ៣៥ អាណត្តិទី៣ របស់ក្រុមប្រឹក្សាខេត្តកំពង់ចាម ដែលមាន របៀបវារៈចំនួន ៤ចំណុច លើកយកមកពិភាក្សា ។ 

របៀបវារៈទាំង ៤ ចំណុចនោះរួមមាន ៖

១-ពិនិត្យ និងអនុម័តសេចក្តីព្រាងកំណត់ហេតុ នៃកិច្ចប្រជុំសាមញ្ញលើកទី៣៤ អាណត្តិទី៣របស់ក្រុមប្រឹក្សាខេត្ត។

២-ពិនិត្យ ពិភាក្សា និងអនុម័តលើសេចក្តីព្រាងរបាយការណ៍បូកសរុបលទ្ធផលការងារប្រចាំត្រី មាសទី១ និងទិសដៅការងារប្រចាំត្រីមាសទី២ ឆ្នាំ២០២២ របស់រដ្ឋបាលខេត្តកំពង់ចាម។

៣-ពិនិត្យ ពិភាក្សា និងអនុម័តលើសេចក្តីព្រាងផែនការសកម្មភាពរយៈពេលបីខែ (មេសា ឧសភាមិថុនា) ឆ្នាំ២០២២ របស់រដ្ឋបាលខេត្តកំពង់ចាម។

៤-ពិនិត្យ ពិភាក្សា និងអនុម័តលើសេចក្តីព្រាងស្តីពីការបង្កើតក្រុមការងារកិច្ចការពារកុមារ និងតែងតាំងមន្ត្រីអនុម័ត និងមន្ត្រីពិនិត្យបញ្ជាក់គម្រោងកិច្ចការពារកុមារ។

តាមរដ្ឋបាលខេត្តកំពង់ចាម នៅក្នុងត្រីមាសទី១នេះ រដ្ឋបាលខេត្ត បានយកចិត្តទុកដាក់ ទាំងកម្លាំងកាយចិត្ត ដើម្បីអនុវត្តតួនាទី ភារកិច្ច ជាពិសេស ការងារកំណែទម្រង់មុខងាររដ្ឋបាលសាធារណៈ ការគាំទ្រ ការផ្ទេរមុខងាររដ្ឋបាលសាធារណៈ ទៅឲ្យរដ្ឋបាលក្រុង-ស្រុក ក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធរបស់ខ្លួន ឲ្យមាន ដំណើរការយ៉ាងរលូនផងដែរ។ជាកិច្ចការបន្ទាន់មួយ ដែលរដ្ឋបាលខេត្ត កំពុងយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងនោះ គឺការប្រយុទ្ធប្រឆាំង និងចាត់វិធានការការពារ បង្ការ ទប់ស្កាត់ ការរាតត្បាតជំងឺកូវីដ-១៩ (COVID-19) នៅក្នុងភូមិសាស្ត្រខេត្តកំពង់ចាម ក្នុងនោះ បានណែនាំ និងផ្សព្វ ផ្សាយដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ឲ្យចេះរក្សាអនាម័យ សម្អាតខ្លួនប្រាណ និងលាងដៃជាប្រចាំ ការប្រើប្រាស់ម៉ាស់ ឬក្រមា នៅពេលក្អក ឬកណ្ដាស់ តាមបណ្តាឃុំ សង្កាត់ និងភូមិ ក្នុងក្រុង-ស្រុក នីមួយៗ យ៉ាងស្រាកស្រាង ជាពិសេស ត្រូវអនុវត្តឲ្យខ្ជាប់ខ្ជួននូវសារាចរណែនាំរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល ក្រសួងមហាផ្ទៃ បទ បញ្ជាការណែនាំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល និងសេចក្តីណែនាំរបស់រដ្ឋបាលខេត្តឲ្យម៉ឺងម៉ាត់ ។

លើសពីនេះ ការផ្តល់សេវាសាធារៈជូនប្រជាពលរដ្ឋ តាមរយៈអង្គភាពច្រកចេញចូលតែមួយសាលាខេត្ត និងការិយាល័យច្រកចេញចូលតែមួយ សាលាក្រុង ស្រុក និងចលនាប្រឡង ប្រណាំងឃុំ សង្កាត់ បម្រើសេវាល្អខេត្ត លើការផ្តល់សំបុត្រកំណើត សំបុត្រអាពាហ៍ពិពាហ៍ និងសំបុត្រមរណភាពដល់គេហដ្ឋានប្រជាពលរដ្ឋ ដោយពួកគាត់មានការសប្បាយរីករាយ និងអបអរសាទរផងដែរនេះ ។ ជាក់ស្តែង ក្នុងត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ ២០២២នេះ រដ្ឋបាលខេត្ត បានបន្តរក្សាការពារសន្តិសុខ សណ្តាប់ធ្នាប់ និងសុវត្ថិភាពជូនភ្ញៀវជាតិ អន្តរជាតិ និងប្រជាពលរដ្ឋក្នុងកម្មវិធីផ្សេងៗបានល្អប្រសើរ ។ ជាពិសេសបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ មានការកើនឡើង គួរឲ្យកត់សម្គាល់បើប្រៀបធៀបនឹងត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ២០២១ ចំនួន០៣ករណី (១២/០៩) និងសភាពការណ៍សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈក៏មានការកើនឡើងគួរឲ្យកត់សម្គាល់ដែរ បើប្រៀបធៀបនឹងត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ២០២១ ចំនួន ០៤លើក (១០៨/១០៤) ៕

ចំពោះការអនុវត្តផែនការយុទ្ធនាការប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនខុសច្បាស់ បានចុះអនុវត្តយ៉ាងសកម្ម ទាំងការបង្ក្រាបករណីជួញដូរ និងប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន និងធ្វើការផ្សព្វផ្សាយដល់មុខសញ្ញាប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនអាជីវកម្ម ប្រជាពលរដ្ឋ និង យុទ្ធនាការត្រួតពិនិត្យអនុវត្តន៍ច្បាប់ចរាចរផ្លូវគោកថ្មី ក៏ត្រូវបានអនុវត្តដូចភ្លៀងរលឹមផងដែរ និងសណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈក្នុងក្រុង ស្រុក ត្រូវបាន រិតបន្តឹង និងចាត់វិធានការតាមការណែនាំរបស់ថ្នាក់ក្រសួង។ បន្ថែមពីនេះថ្នាក់ដឹកនាំខេត្ត បានយកចិត្តទុកដាក់ ក្នុងការចុះជួយប្រជាពលរដ្ឋដែលរងគ្រោះ ថ្នាក់ដោយគ្រោះធម្មជាតិ អគ្គីភ័យ និងគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗ ដោយបាននាំយកអំណោយសប្បុរសជននានា និងអំណោយសាខាកាកបាទក្រហមខេត្តកំពង់ចាម ទៅចែកជូនប្រជាពលរដ្ឋដែលរងគ្រោះដល់ទីកន្លែង និងដល់មូលដ្ឋានផ្ទាល់តែម្តង ៕

អភិបាលខេត្តកំពង់ចាម ចុះពិនិត្យវឌ្ឈនភាពនៃ ការកសាងរូបសំណាក ព្រះឥន្ទ្រ គង់លើដំរីឯរាវ័ណ

កំពង់ចាម៖ លោក  អ៊ុន  ចាន់ដា  អភិបាលខេត្តកំពង់ចាម  អមដំណើរដោយ មន្ត្រី ពាក់ព័ន្ធ  និង  អាជ្ញាធរ មូលដ្ឋាន  នារសៀល ថ្ងៃទី ៧  ខែមេសា  ឆ្នាំ ២០២២ នេះ  បានអញ្ជើញចុះពិនិត្យ វឌ្ឍនភាព នៃ ការ កសាង រូបសំណាក ព្រះឥន្ទ្រគង់លើដំរីឯរាវ័ណ ដែល ត្រូវ បាន យក មក តំកល់ នៅចំណុចសួនច្បារមាត់ទន្លេ ស្ថិតក្នុងក្រុងកំពង់ចាម ។ 

លោក  អ៊ុន  ចាន់ដា  បានលើកឡើងអំពីប្រវត្តិ នៃបដិមាព្រះឥន្ទ្រគង់លើដំរីឯរាវ័ណនេះ គឺត្រូវបានសិក្សាដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋាន នៃរចនាបថខ្មែរបុរាណ និងបានធ្វើការសំយោគរចនាបថបីបញ្ចូលគ្នា (១) បថបាពួន (២) បថអង្គរ និង(៣) បថបាយ័ន។  

ចំណែកបដិមាព្រះឥន្ទ្រ ត្រូវបានសិក្សាដោយកំណត់ទម្រង់ឥរិយាបថ “សន្តិភាព ឈ្នះចម្បាំង តំណាងឱ្យសេចក្តីដឹងគុណចំពោះ”សន្តិភាព” ដូចបច្ចុប្បន្នភាព នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្រោមការដឹកនាំដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ នៃសម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី កម្ពុជាទទួលបានសុខសន្តិភាពបរិបូណ៌ដូច្នេះដែរ។

គួរ បញ្ជាក់ ថា   រូបសំណាក ព្រះឥន្ទ្រគង់លើដំរីឯរាវ័ណ  ដែលបាន កសាងឡើងអំពីថ្មភក់ មានទំងន់ប្រមាណជាង ៣០តោន ដោយមិនរាប់បញ្ចូលទំងន់បាឡាំងទេ គិតមកដល់ពេលនេះរូបសំណាកជាប្រវត្តិសាស្ត្រខាងលើ ត្រូវ បាន យក មក តំកល់ នៅ ចំណុចសួនច្បារមាត់ទន្លេមេគង្គ ក្នុងក្រុងកំពង់ចាម  ដែលសម្រេចបានការសាងសង់ ស្ទើរ តែ ១០០% ហេីយ ៕

លិខិតមិត្តអ្នកអាន៖ «នៅលើលោកនេះ គ្មានអ្នកណាមានសិទ្ធិបង្ខំថៅកែឲ្យយកខ្លួនធ្វើការទេ»

 សកម្មភាពរបស់អតីតបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដែលទាមទារឲ្យថៅកែទទួលយកពួកគេឲ្យចូលធ្វើការវិញ បានធ្វើឲ្យសាធារណៈមតិជាច្រើនសម្តែងការហួសចិត្តជាពន់ពេក ដ្បិតនៅក្នុងពិភពលោកយើងនេះ គ្មានបុគ្គលិកណាមានសិទ្ធិធ្វើបែបនេះនោះឡើយ។ ជាធម្មតា នៅក្នុងនីតិវិធីនៃការជ្រើសរើសបុគ្គលិក ថៅកែឬនិយោជកត្រូវប្រកាសឲ្យអ្នកចង់បានការងារធ្វើដាក់ពាក្យសុំ និងផ្ញើប្រវត្តិរូបសង្ខេប (CV) ឲ្យក្រុមហ៊ុនដើម្បីពិនិត្យមើលមុននឹងសម្រេចធ្វើសម្ភាសន៍ដើម្បីជ្រើសរើស។

នៅពេលជជែកត្រូវគ្នាអំពីការងារ ការទទួលខុសត្រូវ និងប្រាក់ខែរួចរាល់ ភាគីបុគ្គលិកនិងនិយោជកត្រូវចុះកិច្ចសន្យាការងារដែលក្នុងនោះ ភាគីនិយោជិតមានសិទ្ធិលាឈប់ដោយគ្រាន់តែជូនដំណឹងជាមុនទៅក្រុមហ៊ុនក្នុងថេរៈវេលាមួយដែលមានកំណត់ក្នុងកិច្ចសន្យា។ ចំណែកឯភាគីនិយោជកវិញ ក៏មានសិទ្ធិបញ្ឈប់បុគ្គលិកវីញដែរក្នុងករណីដែលគេយល់ ឃើញថា បុគ្គលិករូបនោះមិនបាន បំពេញការងារដែលបានសន្យា ឬក៏ក្នុងករណីដែលក្រុមហ៊ុនត្រូវការកាត់បន្ថយបុគ្គលិកដោយប្រការណាមួយ។
ក្នុងករណីនេះ ភាគីនិយោជកមានកាតព្វកិច្ចផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍នានាដល់បុគ្គលិកទៅតាមច្បាប់ការងារដែលបានកំណត់។ នេះគឺជានីតិវិធីការងារដែលគ្រប់ប្រទេសទាំងអស់នៅក្នុងពិភពលោកលោកតែងតែអនុវត្ត។ ចំពោះករណីអតីតបុគ្គលិកណាហ្គាវើល ក៏ដូចគ្នាដែរ ។

ភាគីទាំងសងខាងពោលគឺទាំងបុគ្គលិកនិងនិយោជកសុទ្ធតែមានសិទ្ធិលាឈប់ពីការងារ ឬបញ្ឈប់បុគ្គលិកពីការងារដោយអនុវត្តតាមកិច្ចសន្យានិងច្បាប់ការងារ។ ភាគីនិយោជិតមានសិទ្ធិទាមទារអត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗក្នុងករណី ដែលថៅកែមិនផ្តល់ឲ្យទៅតាមច្បាប់ការងារ។ ប៉ុន្តែករណីអតីតបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុន ណាហ្គាវើលជារឿងដ៍ចម្លែកអស្ចារ្យ នៅត្រង់ថា បុគ្គលិកដែលត្រូវបានគេបញ្ឈប់ពីការងារ ដោយសារផលប៉ះពាល់នៃជម្ងឺរាតត្បាតសាកលកូវិដ-១៩មកលើអាជីកម្មរបស់ក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើល បែរជាធ្វើបាតុកម្មតវ៉ាឲ្យនិយោជកទទួលយកខ្លួនចូលធ្វើការវិញ ទោះបីជានិយោជកបានដោះស្រាយតាមច្បាប់ការងារដើម្បីផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ជូនខ្លួនហើយក៏ដោយ។ ការទាមទារបែបនេះគឺពិតជាខុសច្បាប់ខុសទំនង និងជាអំពើដោយទំនើងចិត្ត។

តើមេដឹកនាំសហជីពដែលដឹកនាំការទាមទារបែបនេះ សំអាងលើអ្វី? តើអង្គការសង្គម ស៊ីវិលទាំងឡាយដែលគាំទ្រការទាមទារបែបនេះមានយកច្បាប់ការងារមកមើលទេ? ហេតុអ្វីបានជាពួកគេនាំគ្នាការពារអំពើខុសច្បាប់ និងខុសទំនងបែបនេះ? ចំណែកឯបុគ្គលិកដែលចំណាយពេលជាច្រើនខែដើម្បីទាមទារខុសច្បាប់និងខុសទំនងនេះបានអ្វីមកវិញ? ហេតុអ្វីពួកគេមិនទទួល យកសំណងហើយទៅរកការងារថ្មីធ្វើ? សំណួរទាំងអស់នេះបញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា ការទាមទារ នេះទំនងជាមានរបៀបវារៈអ្វីនៅពីក្រោយខ្នង ហើយភស្តុតាងដែលបានបែកធ្លាយជាបន្តបន្ទាប់តាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមក៍ពិតជាអាចបញ្ជាក់បានថាមានអ្នកនៅពីក្រោយខ្នង ជាពិសេស ពួកបរទេសអមិត្តជាមួយ
រដ្ធាភិបាលក្រុងភ្នំពេញដែលកន្លងមកបានវិិនិយោគមកលើបណ្តាមេក្លោងដឹកនាំបាតុកម្មខុសច្បាប់នេះ «ចាំការពារនិងកាងដែរដើម្បីបំរើគោលដៅ នយោបាយរបស់ពួកគេ»។

ច្បាប់ក៏មិនត្រូវ ភាពសមទំនងក៏គ្មាន ប៉ុន្តែសកម្មភាពនៅតែបន្តធ្វើ ហើយការគាំទ្រពីសំណាក់សង្គមស៊ីវិលមាននិន្នាការនយោបាយប្រឆាំងមួយក្តាប់តូច ក៏នៅតែបន្តធ្វើ។ ចំណែកអ្នកអនុវត្តច្បាប់ និងអ្នកដែលខិតខំសម្របសម្រួលបែរជាត្រូវគេចោទប្រកាន់ថា បានបំពានសិទ្ធិបុគ្គលិក ឬលម្អៀងទៅរកថៅកែទៅវិញ។ តើនេះឬជាសេរីភាព របស់សហជីព និងសង្គមស៊ីវិល នៅកម្ពុជា?

នៅពេលដែលអ្នកទាំងអស់នោះប្រព្រឹត្តបំពានច្បាប់ដោយជ្រកក្រោមស្លាកសិទ្ធសេរីភាពក្នុងការតវ៉ា តើច្បាប់ការងារបង្កើតមកធ្វើអ្វី? ចុះក្រុមប្រឹក្សាអាជ្ញាកណ្តាល ឬតុលាការ មានប្រយោជន៍អ្វី បើអ្នកបំពានច្បាប់មិនស្តាប់តាម?

រឿងនេះទុកឲ្យមហាជនជាអ្នកវាយតម្លៃទៅចុះ និងទុកឲ្យស្ថាប័នមានសមត្ថកិច្ចចាត់ការទៅចុះ ។ប៉ុន្តែ សម្រាប់អ្នកតាមដានបញ្ហា សង្គម ក៏ដូចជាសាធារណៈមតិ គេពិតជាយល់ច្បាស់ណាស់ថា នៅក្នុងសិទ្ធិការងារ បុគ្គលិកគ្រប់រូបមានសិទ្ធិជ្រើសរើសការងារដែលខ្លួនចង់ធ្វើ ហើយមានសិទ្ធិលាឈប់ពីការងារដែលខ្លួនយល់ថា មិនបានផ្តល់
ប្រយោជន៍គ្រប់គ្រាន់ដល់ខ្លួន។ ចំណែកភាគីនិយោជកវិញក៏មានសិទ្ធិជ្រើសរើសបុគ្គលិកមកបំរើការងារជាថ្នូរនឹងប្រាក់ខែដែរ។ថៅកែក៏មានសិទ្ធិបញ្ឈប់បុគ្គលិក ដែរនៅពេលដែលគេយល់ ឃើញថា បុគ្គលិករូបនោះគ្មានសមត្ថភាពឬមិនបំពេញការងារដូចកិច្ចសន្យា ឬក្នុងករណីដែលក្រុមហ៊ុនជួបវិបត្តិដែលតម្រូវឲ្យកាត់បន្ថយបុគ្គលិក។

សូមចងចាំថា នៅលើលោកនេះ គ្មានថៅកែណាមានសិទ្ធិបង្ខំបុគ្គលិកឲ្យធ្វើការដែលគេមិនចង់ធ្វើនោះឡើយ។ ចំណែកឯបុគ្គលិកវិញ ក៏គ្មានសិទ្ធិឯណាទៅ បង្ខំថៅកែឲ្យទទួលយកខ្លួនមកធ្វើការដែរ បើសិនជាថៅកែមិនពេញចិត្តពីព្រោះជាការងារដែលថៅកែត្រូវបង់ប្រាក់ខែ។ នេះគឺជា ភាពឡូហ្សិក និងក្រឹត្យក្រមនៅក្នុងពិភពការងារដែលគ្រប់ប្រទេសទាំងអស់តែងតែអនុវត្ត ហើយដែលបុគ្គលិក សហជីព នៃក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលក៏ដូចជាអង្គការសង្គមស៊ីវិលទាំងឡាយត្រូវបើកភ្នែកមើល។ សកម្មភាពខុសច្បាប់ ខុសទំនង ខុសក្រឹត្យក្រមការងារ ដោយគ្រាន់តែសំអាងលើពាក្យថា សេរីភាពក្នុងការតវ៉ា មិនបានផ្តល់ប្រយោជន៍ ឬតម្លៃដល់សង្គម និងដល់ខ្លួនឯងឡើយ។

យើងតាំងខ្លួនជាអ្នកកាពារសិទ្ធិការងារ តែបែរជាធ្វើអំពើខុសច្បាប់ និងក្រឹត្យក្រមការងារទៅវិញ តើមានន័យយ៉ាងដូចម្តេច? ហេតុអ្វីមិននាំគ្នាធ្វើសកម្មភាពគោរពច្បាប់និងខគោរពក្រឹត្យក្រមការងារក៏ដូចជាភាពសមទំនងដើម្បីជាគំរូដល់បុគ្គលិកផ្សេងទៀត តែបែរជាមកធ្វើសកម្មភាពខុសឆ្គងបែបនេះទៅវិញ?

ដោយ : សាស្ត្រាចារ្យសាកលវិទ្យាល័យកំពង់ចាម