សម្រង់ប្រសាសន៍ដើមទាំងស្រុង សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន,​ ពិធីសម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ មន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសុមៈ

 CNV: 21 ខែ​មីនា, 2022

ឯកឧត្តម វ៉ាង វិនធៀន (Wang Wentian) អគ្គរដ្ឋទូតវិសាមញ្ញ និងពេញសមត្ថភាព នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ប្រចាំព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។

សម្ដេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី។

ផ្លែផ្កាថ្មី នៃទំនាក់ទំនងដៃគូយុទ្ធសាស្រ្តគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងមិត្តភាពដែកថែប កម្ពុជា-ចិន

ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំពិតជាមានការសប្បាយរីករាយ ដែលបានមកចូលរួមឯកឧត្តម វ៉ាង វិនធៀន ជាមួយនឹងសម្ដេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី ជាពិសេសគ្រូពេទ្យរបស់យើងនៅទីនេះ ដើម្បីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នូវអគារមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសុមៈ។ ឯកឧត្តម ម៉ម ប៊ុនហេង បានធ្វើរបាយការណ៍រួចហើយ ហើយក៏មានការគូសបញ្ជាក់អំពីឯកឧត្តម វ៉ាង វិនធៀន ទាក់ទងនឹងការកសាងនូវសមិទ្ធផលដ៏ធំនេះ។ ខ្ញុំនៅចាំបានថា យើងបានលើកសំណើជាបន្តបន្ទាប់អំពីការកសាងសមិទ្ធផលនៅទីនេះ ហើយដែលរយៈពេលចុងក្រោយនៃដំណើររបស់ខ្ញុំទៅកាន់ទីក្រុងប៉េកាំង ដើម្បីចូលរួមនៅក្នុងវេទិកាខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ យើងបានចុះហត្ថ​លេខានៅឯទីក្រុងប៉េកាំង ទាក់ទងនឹងដំណើរការ(សាងសង់មន្ទីរពេទ្យកម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសុមៈ)នេះ។ ថ្ងៃនេះ សមិទ្ធផលនេះ(បានកើតឡើង) ជាផ្លែផ្កានៃទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា-ចិន ដែលលើកកម្ពស់ដល់កម្រិតដៃគូយុទ្ធសាស្រ្តគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងមានឈ្នោះថាជាមិត្តដែកថែប។ អ្វីៗបានកើតចេញមកថ្ងៃនេះ វាផ្ដើមចេញពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ជាជឿទុកចិត្តគ្នា និងការចង់ជួយគ្នាពីសំណាក់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន មកកាន់ប្រទេសរបស់យើង។

ខ្ញុំពិតជាមានការរីករាយ ដោយឃើញថា យើងគិតពីថ្ងៃសម្ពោធនូវមន្ទីរពេទ្យកម្ពុជា-ចិន ត្បូងឃ្មុំ រហូតមកដល់ថ្ងៃនេះ គឺត្រឹមតែប៉ុន្មានថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ យើងសម្ពោធមន្ទីរពេទ្យ(កម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសុមៈ)នេះមួយទៀត ដែលមានតម្លៃ៖ នៅឯមន្ទីរពេទ្យកម្ពុជា-ចិន ត្បូងឃ្មុំ ប្រមាណជិត ៥០ លានដុល្លារ។ មន្ទីរពេទ្យ(កម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសុមៈ)នេះ ប្រមាណជា ៨៥ លានដុល្លារ។ នេះជាជំនួយដ៏ធំនៅក្នុងផ្នែកសុខាភិបាល ដែលយើងទទួលបាន ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការ នៃបញ្ហាសុខុមាលភាពរបស់ប្រជាជនយើង។ ខ្ញុំនៅចាំបានថា ក្នុងរង្វង់ឆ្នាំ ១៩៦៧ ខ្ញុំបានមកដេកនៅមន្ទីរពេទ្យនេះ មិនមែនមកដេកពេទ្យខ្លួនឯងទេ។ កាលហ្នឹងហៅថា ពេទ្យលោកសង្ឃ។ អញ្ចឹងគ្រូរបស់ខ្ញុំគាត់អាពាធ។ យើងក៏មកដេកសម្រាកជាមួយដើម្បីថែទាំនិងបម្រើព្រះសង្ឃនៅពេលនោះ។ ឥឡូវចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៦៧ រហូតមកដល់ពេលនេះ គឺមានរយៈពេលប្រមាណជាជិត ៦០ ឆ្នាំ។ យើងបានមកម្ដងទៀត ប៉ុន្តែមិនមែនមកម្ដងទៀត មកច្រើនដងហើយប៉ុន្តែមកលើកនេះ ហើយមកជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងនាមជានាយករដ្ឋមន្រ្តីតែម្ដង។ ដំណើរជីវិតក្មេងវត្តដែលធ្លាប់មកសម្រាកនៅទីនេះ ព្រោះនៅមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានទេពីវត្តនាគវ័ន ចេញពីទីនោះមក មកសម្រាកនៅទីនេះ។

សូមក្រសួងសុខាភិបាល ពិចារណាពីការអនុញ្ញាតឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរសរីរាង្គដោយស្របច្បាប់

ឥឡូវ មន្ទីរពេទ្យនេះ បានក្លាយទៅជាមន្ទីរពេទ្យដ៏ធំមួយនៅក្នុងចំណោមមន្ទីរពេទ្យនៅទីក្រុងភ្នំពេញរបស់យើងនេះ ដោយមានការទទួលព្យាបាលច្រើនផ្នែក។ រាប់ទាំងមានអ្នកនិយាយថា កន្លែងវះប្ដូរក្រលៀន ឬក៏ស្អីៗ។ រាល់​ដង ដើម្បីធ្វើការប្ដូរ(សរីរាង្គ) គឺយើងទៅក្រៅប្រទេស។ ខ្ញុំគួរតែនិយាយបន្ដិច ការពិតប្រទេសកម្ពុជាយើង មានលទ្ធភាពដើម្បីនឹងធ្វើការ(ប្ដូរសរីរាង្គ) ព្រោះអ្នកខ្លះត្រូវការ(ប្ដូរ)ក្រលៀន ខូចក្រលៀន។ ដល់ខូចក្រលៀន ត្រូវការប្ដូរក្រលៀន។ ដល់ត្រូវការប្ដូរ ត្រូវចេញទៅក្រៅប្រទេស ដើម្បីប្ដូរក្រលៀន។ ប៉ុន្តែ បើនិយាយពីសមត្ថភាពរបស់យើង គឺមាននៅក្នុង(ប្រទេស)ចាប់តាំងពីប្រមាណជាឆ្នាំ ២០១០។ យើងមានអាហ្នឹងរួចទៅហើយ នៅមន្ទីរពេទ្យព្រះកេតុមាលា។ មន្ទីរពេទ្យរបស់កងទ័ព មានលទ្ធភាពនឹងប្ដូរបាន ប៉ុន្តែគ្រាន់តែយើងមិនផ្សព្វផ្សាយតែប៉ុណ្ណោះ។ ប៉ុន្តែបងប្អូនរបស់យើងមួយចំនួន គឺទៅប្រទេសក្រៅ អស់លុយច្រើន។ អញ្ចឹងទេ ខ្ញុំមិនដឹងថា តើថ្ងៃក្រោយ យើងគួរធ្វើយ៉ាងម៉េច អំពីបញ្ហានេះ។ ទោះបីយើងមិនឱ្យទៅប្ដូរ ក៏គាត់ទៅប្ដូរនៅប្រទេសក្រៅ។ អញ្ចឹង​ទេ តើយើងគួរដោះស្រាយបញ្ហានេះ នៅក្នុងប្រទេសរបស់យើង ដោយផ្ដល់លទ្ធភាពឱ្យក្លាយទៅជាភាពស្របច្បាប់តែម្ដង(ឬដូចម្តេច)? សូមឱ្យគិតគូរទៅលើបញ្ហានេះ។ កន្លងទៅ គឺមានជនជាតិគេ ដែលមកធ្វើការប្ដូរក្រ​លៀននៅក្នុងប្រទេសរបស់យើង។

មានពេលមួយនោះ ប្រសិនបើខ្ញុំមិនអន្តរាគមន៍ទាន់ពេលទេ ប្រហែលជាអ្នកប្ដូរក្រលៀនហ្នឹងត្រូវស្លាប់តែម្ដង។ កាលហ្នឹងយើងវាយកូនគោលនៅតារាងកំពង់ស្ពឺ ស្រាប់តែមានក្រុមសមត្ថកិច្ចថា ជនហ្នឹងរកស៊ីលក់សរីរាង្គ​មនុស្ស។ ប៉ុន្តែការពិត សាច់ញាតិរបស់គេ គេនាំមក។ រួចកំពុងតែយក(ក្រលៀន)ពីម្ខាង ដើម្បីទៅដាក់ទៅម្ខាងទៀត ស្រាប់តែពួកយើងនាំគ្នាទៅចាប់គេ។ បើសិនជាគ្មានអន្តរាគមន៍ទាន់ពេលទេ អ្នកដែលគេត្រូវយកក្រ​លៀន និងម្នាក់ត្រូវប្ដូរក្រលៀន ត្រូវស្លាប់ទាំង ២ បណ្ដោយ។ យើងគួរតែសូមឱ្យរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងសុខាភិបាលរបស់យើង ធ្វើការពិចារណាជាមួយគ្នា ឱ្យ(ការផ្លាស់សរីរាង្គ)ទៅជាស្របច្បាប់តែម្ដង។ យើងធ្វើស្របច្បាប់ ប៉ុន្តែយើងអត់មានផ្សាយ។ ឥឡូវបងប្អូននៅត្រូវការ ប្ដូរស្អីៗបានខ្លះ ធ្វើអ្វីបានខ្លះ។

អ្នកដែលខ្ញុំឱ្យលុយទៅទាំងប៉ុន្មាន ទៅប្រទេសក្រៅ។ ខ្ញុំមិននិយាយឈ្មោះប្រទេសរបស់គេទេ គាត់នៅរស់ ដើររវើក វាយកូនគោលទៀត។ អ្នកខ្លះប្ដូរដល់ថ្លើមឯណោះ។ ប៉ុន្តែកុំឱ្យមានការជួញដូរសរីរាង្គ។ ឧទាហរណ៍៖ ដើម្បីឱ្យវាត្រូវគ្នារវាងអ្នកដែលត្រូវទទួលការដោះប្ដូរ ជាមួយនឹងអ្នកដែលផ្ដល់ វាត្រូវមានឈាមនឹងដូចគ្នា គ្រុបឈាមអីៗដូចគ្នា ទើបប្ដូរបាន។ ប៉ុន្តែ ឱ្យរកចេញពីក្រុមគ្រួសារ ឧទាហរណ៍ ប្អូនបរិច្ចាគឱ្យបង ឬក្មួយបរិច្ចាគឱ្យឪពុកមា ឬអ្នកដទៃទៀតដែលស្ម័គ្រចិត្ត ដើម្បីនឹងផ្ដល់។ ធ្វើយ៉ាងនេះ ទៅជាស្របច្បាប់ អាចមនុស្សបន្តរស់ ព្រោះក្រលៀនមាន ២ អញ្ចឹងគេត្រូវការក្រលៀនតែមួយទេ ដើម្បីការរស់។ អញ្ចឹងក្នុងចំណោម ២នាក់ហ្នឹង គឺ ២ នាក់ ក្រលៀន ២ ព្រោះបើអត់ក្រលៀន រស់ម៉េច មិនស្លាប់។

អញ្ចឹងចំណុចនេះ ខ្ញុំសុំស្នើឱ្យពិចារណា ដើម្បីលើកចេញ(នូវដំណោះស្រាយ) ហើយប្រាប់ថា មន្ទីរពេទ្យនេះធ្វើបាន។​ ឥឡូវ (ប្រជាពលរដ្ឋ)យើងនៅតែបន្ដចេញ(ទៅក្រៅប្រទេស)។ ក្នុងប៉ុន្មានថ្ងៃកន្លងទៅ ខ្ញុំត្រូវឧបត្ថម្ភម្នាក់ទៀត ដើម្បីចេញទៅក្រៅប្រទេស(ប្ដូរសរីរាង្គ)។ យើងមានច្បាប់ហើយ ប៉ុន្តែយើងមិនបានផ្សាយ ដល់អត់បានផ្សាយអញ្ចឹង អ្នកចេញទៅក្រៅ ចេះតែចេញទៅក្រៅ។ យើងត្រូវមានទម្រង់អីឱ្យបានច្បាស់ យើងមានសមត្ថភាពធ្វើ។ គ្រូពេទ្យចិនមកទីនេះ ក៏បានជួយយើង ហើយគ្រូពេទ្យខ្មែរយើង ក៏មានលទ្ធភាពធ្វើរួចហើយ … គ្រាន់តែយើងមិននិយាយប៉ុណ្ណោះ។ រឿងប្ដូរសរីរាង្គនេះ ខ្លះប្ដូរថ្លើម ខ្លះប្ដូរក្រលៀន ខ្លះប្ដូរស្អី ខ្ញុំមិនដឹងថា ប្ដូរអីបានខ្លះទេ ដែលអាចធ្វើទៅរួចនោះ ប៉ុន្តែយើងច្បាស់ថា យើងមានសមត្ថភាព មិនមែនគ្រាន់តែមន្ទីរពេទ្យនេះទេ។

មន្ទីរពេទ្យនេះ ដូចជាប្ដូរអីបានខ្លះ? ប្ដូរក្រលៀន ថ្លើម។ យើងមានច្បាប់ហើយ ប៉ុន្តែយើង(មិនបានផ្សាយ) មិនបានឱ្យគេដឹង។ ដល់(មិនបានផ្សាយ)ឱ្យគេដឹង ខ្មែរយើងចេញទៅក្រៅប្រទេស។ ដល់ចេញទៅក្រៅប្រទេស(ប្ដូរសរីរាង្គ) ជារបស់គេមែន។ ខ្ញុំជួយឧបត្ថម្ភមនុស្សទៅច្រើនណាស់ បើគិតមកដល់ពេលនេះ ប្រហែលជាង ១០ នាក់ ដែលខ្ញុំបានជួយគេឱ្យទៅក្រៅប្រទេស ដើម្បីប្ដូរក្រលៀន ប្ដូរស្អី។ មន្ទីរពេទ្យនេះ ក្រៅពីប្ដូរក្រលៀន អាចប្ដូរថ្លើមបានទៀត។ មនុស្សមិនងាយស្លាប់ទេ។ ខ្ញុំនៅមាំណាស់ ទាំងថ្លើម ប្រមាត់ សួត ទាំងស្អីសព្វបែបយ៉ាង។

ប៉ុន្តែមកដល់នេះមិញ ដោះអាវធំចេញ ព្រោះទាក់កែងដៃនេះ ព្រោះពេទ្យឱ្យផ្អាកការវាយកូនគោលសិន មកពីចាញ់បោកអាមួយនោះ។ មកអត់? ថ្ងៃហ្នឹង ចេញទៅវាយ ៤០ គ្រាប់។ វាថា វាយបានត្រឹមនោះ ហ្នឹងវាជូន ៥០០០០ រៀល។ ដល់យើងវាយដល់ហ្នឹង វាថា​ បើវាយផុតហ្នឹង វាឱ្យ ១០ ម៉ឺនរៀល។ អញ្ចឹងយើងចេះតែវាយបន្តទៅ។ វាយរួចឈឺដៃបណ្ដោយ។ ឥឡូវពេទ្យសុំឱ្យផ្អាក ៣ អាទិត្យ។ ឥឡូវផ្អាកបានជាង ១ អាទិត្យហើយ។ អញ្ចឹងដល់ទៅសៀមរាប ប្រុងថាទៅបើកឆាកប្រាប់ក្នុងគ្រុបរួចហើយ ទៅកាប់ចាក់គ្នានៅខេត្តសៀមរាបឯណោះ ព្រោះពេលនោះទៅសម្ពោធផ្លូវ ហើយទៅមើលព្រលានយន្តហោះថ្មី ដែលកំពុងសាងសង់នៅថ្ងៃទី ៣ ហើយបន្ទាប់ទៅមកចូលថ្ងៃ ៤ គឺសម្ពោធផ្លូវ ហើយអាចល្ងាចថ្ងៃ ៤ ហ្នឹងគឺកាប់ចាក់គ្នាតែម្តង ព្រោះបែកហ្វូងគ្នាយូរហើយតាំងពី កូវីដ-១៩ មក។

រីករាយសម្ពោធគំរោងនានា បន្ទាប់ពីគ្រប់គ្រងជំងឺ កូវីដ-១៩ បាន

… សូមជម្រាបនិយាយបន្តិចទៅចុះ ក្នុងឆ្នាំ ១៩៨២ កាលហ្នឹងបើសិនជាមើលឡើងវិញនូវកាសែតបាងកកប៉ុស្តិ៍ ពេលនោះគេនិយាយថា លោក ហ៊ុន​​ សែន ជាតារាកំពុងរះ។ អាហ្នឹងគឺជំនាន់នោះ ដល់បន្តបន្ទាប់ក្រោយមកគេថា លោក ហ៊ុន សែន ជាបុរសខ្លាំង។ ខ្ញុំគិតថាដល់បន្តិចទៀតគេហៅខ្ញុំថា ជាបុរសឆ្អឹងដែកស្បែកស្ពាន់។ យប់មិញនេះម៉ោង ១២ ជាងហើយ … ជាប់រហូត ដល់ថ្ងៃម្សិលមិញនេះគឺទទួលនាយករដ្ឋមន្រ្តីរបស់ជប៉ុន ដែលព្រឹកនេះគាត់នឹងអញ្ជើញចាកចេញត្រឡប់ទៅវិញ។ ព្រឹកនេះត្រូវមកកន្លែងនេះ ល្ងាចនេះត្រូវទៅជួបមន្ត្រី ដាក់ឲ្យដំណើរការប្រព័ន្ធវិមជ្ឈការ និងវិសហមជ្ឈការតទៅទៀត។ ដល់ទៅខានថ្ងៃស្អែកដូចជាគម្រោងសម្ពោធផ្លូវ ២១។ ឥឡូវយើងជំពាក់កម្មវិធីច្រើនណាស់ ប៉ុន្តែយើងជំពាក់ត្រូវតែធ្វើ ហើយសប្បាយចិត្តនឹងធ្វើ។ ដំណាក់កាល កូវីដ-១៩ កាលពីមុន យើងមានការកកស្ទះសមិទ្ធផលមួយចំនួនអត់ទាន់បានសម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់។ អញ្ចឹងយើងត្រូវសងនូវអ្វីដែលជាកម្មវិធីចាស់ បន្ទាប់ពីប្រទេសយើងគ្រប់គ្រងជំងឺ កូវីដ-១៩ នេះបាន។

ឥឡូវបកមកនិយាយវិលអំពីមន្ទីរពេទ្យយើង ដែលអម្បាញ់មិញខ្ញុំបានបញ្ជាក់ហើយ គឺថា អូ! នៅក្នុងនេះគេដាក់ផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រវះកាត់បេះដូង សរសៃឈាម សួត វះកាត់ផ្លាស់ប្តូរសរីរាង្គមនុស្ស វះកាត់ខួរក្បាល និងប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទ និងវះកាត់ឆ្អឹង។ អញ្ចឹងកន្លែងរបស់យើងនេះធ្វើបាន គ្រាន់តែយើងធ្វើម៉េចឲ្យប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើងបានដឹងថា យើងអាចធ្វើបាននៅក្នុងប្រទេស ដើម្បីកាត់បន្ថយការធ្វើដំណើរទៅក្រៅប្រទេស។ ដែលពេលទៅហើយត្រូវដេកចាំទៀត។ អ្នកខ្លះទៅដេកចាំនៅទីនោះទម្រាំរកបានដូចជាក្រលៀន។ ឥឡូវ ប្រទេសយើងធ្វើបានតាំងពីប្រមាណជាង ១០ ឆ្នាំមុន។ ចាំបានទេ កាល(ខ្ញុំធ្វើ)អន្តរាគមន៍ពីតារាងកូនហ្គោល។ ហ្នឹង ខ្មែរយើងអត់ទាន់បានធ្វើទេ។ ជនបរទេសទេមកធ្វើនៅស្រុកខ្មែរនេះ។ ឯជនជាតិខ្មែរទៅធ្វើនៅបរទេស។ ឯជនជាតិបរទេសមកធ្វើនៅស្រុកខ្មែរ ដោយសារតែអត់ដឹង។ មានម្នាក់នោះគាត់និយាយ ខ្ញុំឲ្យលុយទៅគាត់ដើម្បីគាត់ទៅដូរសរីរាង្គ។ គាត់ថាបើកុំតែទិញសំបុត្រយន្តហោះរួចហើយ កុំអីគាត់ធ្វើនៅហ្នឹងហើយ …។

ការបង្កើនសមត្ថភាព បន្ថែមដោយគុណធម៌វិជ្ជាជីវៈ និងសីលធម៌គ្រូពេទ្យ

នេះហើយជាការជឿនលឿនផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រ។ រឿងនេះវាជាការបង្កើនសមត្ថភាពពិនិត្យ និងព្យាបាលជំងឺសម្រាប់ប្រជាជនរបស់យើង។ ខ្ញុំនៅតែនិយាយបន្តទៅទៀត មន្ទីរពេទ្យល្អក៏ត្រូវខិតខំធ្វើយ៉ាងម៉េចការពិនិត្យព្យាបាលត្រូវតែល្អ។ គ្រូពេទ្យរបស់យើងត្រូវបានប្រសិទ្ធនាមថា ជាកងទ័ពអាវស នៅក្នុងដំណាក់់កាលនៃការប្រឆាំង កូវីដ-១៩ ព្រោះមិនមែនគ្រាន់តែមានអ្នកទៅប្រឆាំង កូវីដ-១៩ តែឯង ដែលជាកងទ័ពអាវសទេ។ នៅពេល កូវីដ-១៩ ចាប់ផ្តើមវាយលុក យើងបែងចែកកម្លាំងមួយចំនួនទៅប្រយុទ្ធផ្ទាល់ជាមួយ កូវីដ-១៩ ប៉ុន្តែយើងមិនត្រូវភ្លេចថា នៅមានអ្នកជំងឺផ្សេងទៀតដែលកំពុងព្យាបាល ដែលតម្រូវឲ្យគ្រូពេទ្យដែលនៅប្រចាំការនេះ ដែលពីមុនថាមាន ១០០នាក់ ត្រូវដក ២០ នាក់យកទៅប្រយុទ្ធជាមួយ កូវីដ-១៩ នៅសល់ ៨០ នាក់ ដូច្នេះត្រូវរ៉ាប់រងជាមួយការព្យាបាលជំងឺដែលធ្លាប់មានគ្នា ១០០ នាក់។ អញ្ចឹងការបង្កើនសមត្ថភាពរបស់យើងគឺជាចាំបាច់ បន្ថែមទៅដោយគុណធម៌វិជ្ជាជីវៈសីលធម៌របស់គ្រូពេទ្យ ដែលត្រូវធ្វើឲ្យបានល្អបំផុតសម្រាប់សុខុមាលភាពរបស់ប្រជាជនយើង។ កាលពីថ្ងៃទី ១៨ ដូចដែលឯកឧត្តម Wang Wentian បានលើក ខ្ញុំបានជួបពិភាក្សាតាមទូរស័ព្ទជាមួយប្រធានាធិបតី Xi Jinping ពេលនោះមានការលើកឡើងនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ជាច្រើនរវាងកម្ពុជាជាមួយចិន។

មិនដឹងថា បន្ទាប់ពី Omicron មានវីរុសបំប្លែងអ្វីទៀត ​… ទទួលវ៉ាក់សាំងពីគ្រប់ប្រភព

ចំណុចមួយដែលខ្ញុំសូមជម្រាបសាជាថ្មី មិត្តចិនបានសន្យាផ្តល់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺ កូវីដ-១៩ រហូតទៅដល់ ២០ លានដូសបន្ថែមទៀត។ ក្នុង ២០ លានដូសនេះ នឹងមកដល់កម្ពុជា ៥ លានដូសនៅចុងខែនេះ។ ចំណុច នេះ អនុញ្ញាតឲ្យយើងខិតខំបាន។ មានជំនឿទុកចិត្តថា បើនិយាយពីមេទ័ពថា មានអាវុធនិងមានគ្រាប់ក្នុងដៃដើម្បីការពារប្រជាជន។ យើងកំពុងតែខិតខំប្រយុទ្ធជាមួយនឹងជំងឺដ៏កាចសាហាវនេះ ដែលកម្ពុជាឥឡូវនេះគឺកំពុងតែដើរទៅក្នុងកម្រិតមួយដែលនៅក្នុងប្រទេស នៅក្នុងតំបន់ ឬនៅក្នុងពិភពលោក អាចចាត់ទុកថាជាប្រ​ទេសមួយដែលបានដើរលឿនទៅលើការគ្រប់គ្រង កូវីដ-១៩ នេះទាន់សភាពការណ៍។

ពិតមែនហើយ មិនទាន់​អស់ កូវីដ-១៩ គឺយើងមិនប្រកាសអំពីជ័យជម្នះថាយើងឈ្នះទេ។ យើងគ្រាន់តែឈ្នះសមរភូមិតូចៗតែប៉ុណ្ណោះ។ យើងអត់ទាន់ឈ្នះលើសង្គ្រាមប្រឆាំង កូវីដ-១៩ ទេ។ ឈ្នះសមរភូមិ ហើយឈ្នះសង្គ្រាមមានន័យខុសគ្នា។ យើងធ្លាប់យកឈ្នះទៅលើសមរភូមិ Delta លើសមរភូមិ Alpha ប៉ុន្តែយើងអត់ទាន់បានឈ្នះទៅលើ​សង្គ្រាម កូវីដ-១៩ ទេ។ ឥឡូវនេះយើងកំពុងតែប្រយុទ្ធជាមួយសង្គ្រាម Omicron គេហៅថា សង្គ្រាមទាន់សម័យ។ ប្រភេទជំងឺទាន់សម័យ។ យើងអត់ដឹងថា តើបន្ទាប់ពី Omicron នេះទៅ តើវាមានអីបំប្លែងទៅពីហ្នឹងទៀត។

អញ្ចឹងទេ អាចចោទចេញជាសំណួរថា ចុះលោក ហ៊ុន សែន អីក៏លោភលន់ម្ល៉េះ ឥឡូវនៅសល់ក្នុងឃ្លាំង ៥លាន ទៅ ៦ លានដូស កំពុងតែចាក់បន្ត (នៅសល់ប៉ុន្មានឥឡូវ ឱ វណ្ណឌីន? … ៦ លានដូសកន្លះ) ប៉ុន្តែប្រហែលបន្តិចទៀតមកដល់ ៥ លានដូសទៀត ហើយខាងអ៊ីតាលីដូចជាត្រូវដឹកមកដែរ ១ លានដូស នៅប៉ូឡូញ ១ លានដូសទៀត។ ឲ្យតែដឹកមកយកទាំងអស់។ អញ្ចឹងកុំថា លោក ហ៊ុន សែន អាត្មានិយម។ អត់ទេ។ បើគេឲ្យវ៉ាក់សាំង មកយក។ វ៉ាក់សាំងអាស៊ានបានយកហើយ។

ពីមុននេះ យើងគិតថា យើងផ្តល់ចំ​ណែករបស់យើងទៅឲ្យមីយ៉ាន់ម៉ា ក៏ប៉ុន្តែដល់យកមកចំអាប្រភេទ Pfizer យើងអត់មានលទ្ធភាពដឹកជញ្ជូនទៅមីយ៉ាន់ម៉ា អញ្ចឹងមានតែដាក់រក្សាទុកក្នុងឃ្លាំងរបស់យើង។ ប៉ុន្តែមីយ៉ាន់ម៉ាគាត់ក៏មិនខ្វះដែរ។ ឥឡូវហ្នឹងគាត់មានការផលិតវ៉ាក់សាំងនៅក្នុងប្រទេសរបស់គាត់ផង។ ថ្ងៃនេះ ឯកឧត្តម ប្រាក់ សុខុន ក្នុងនាមជាប្រេសិតពិសេសរបស់ប្រធានអាស៊ាន នឹងធ្វើដំណើរទៅមីយ៉ាន់ម៉ា ដើម្បីស្វះស្វែងរកវិធីសម្របសម្រួលសភាពការណ៍ រាប់ទាំងការផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌ នៅឯមីយ៉ាន់ម៉ាផងដែរ។

ជំរុញការចាក់វ៉ាក់សាំងដូសជំរុញ, ផែនការរំកិលតាមទិន្នន័យស្ថិតិ នាំក្មេងចាក់វ៉ាក់សាំងក្នុងមូលដ្ឋាន

យើងបានចាក់ដូស គេហៅថាដូសមូលដ្ឋានពេញលេញរួចហើយ។ យើងនៅតែបន្តចាក់អ្នកដែលមិនទាន់បានចាក់ ប៉ុន្តែជាមួយគ្នានឹងដូសជំរុញត្រូវបន្ត។ ដូសជំរុញ មកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ទើបនឹងចាក់បានជាង ៧ លាននាក់ប៉ុណ្ណោះ ដែលយើងត្រូវជំរុញការបន្ត។ ខ្ញុំស្នើធ្វើអញ្ចេះបានទេ លោកជំទាវ ឱ វណ្ណឌីន? ថ្ងៃក្រោយយើងអាចធ្វើអញ្ចេះ ហៅថាធ្វើផែនការរំកិល។ ម៉េចបានខ្ញុំប្រើពាក្យថាផែនការរំកិល? ដូចជាយើងចាប់ចាក់ពីអាយុ ៣ឆ្នាំឡើងលើ។ អញ្ចឹងអ្នកខ្លះអាយុ ២ ឆ្នាំ នៅពេលដែលយើងត្រូវចាក់នេះអាយុ ២ ឆ្នាំ ប៉ុន្តែវា ២ ឆ្នាំ ១០ ខែ ហើយ អញ្ចឹងសល់តែ ២ ខែទៀតវាចូលដល់អាយុ ៣ ឆ្នាំហើយ។ អញ្ចឹងយើងគួរធ្វើផែនការរំកិល តាមរយៈទិន្នន័យស្ថិតិដែលមានរបស់យើង ដើម្បីឲ្យពេលហ្នឹងគឺត្រូវតែនាំក្មេងទៅចាក់វ៉ាក់សាំងក្នុងមូលដ្ឋានតែម្តង។ បើយើងធ្វើផែន​ការរំកិលអញ្ចឹង កូនក្មេងរបស់យើងដែលចាប់ចូលដល់អាយុ ៣ ឆ្នាំ គឺនឹងមានវ៉ាក់សាំងជាប់ ព្រោះឥឡូវដល់ពេលចាក់គាត់ទើបនឹង ២ ឆ្នាំ ១០ ខែ ដល់ទៅ ២ ខែក្រោយ គាត់ឡើងចូលដល់ ៣ ឆ្នាំដដែល … រៀបចំផែនការហ្នឹង ដើម្បីយើងរុញវ៉ាក់សាំងទៅមូលដ្ឋាន ដល់ពេលកុមារចាប់ផ្តើមដល់អាយុ គឺយកមកចាក់តែម្តង ដើម្បីឲ្យមានភាពស៊ាំក្នុងសហគមន៍ ហើយកូនក្មេងដែលធ្លាប់នៅក្នុងផ្ទះ បើយើងចាំបើកយុទ្ធនាការឬក៏ស្អី វាមិនកើតទេ។

ខ្ញុំគិតថាផែនការរំកិល ដូចដែលយើងធ្វើជំរឿនរាល់ឆ្នាំអញ្ចឹង ឬក៏ធ្វើស្ថិតិចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតរៀងរាល់ឆ្នាំអញ្ចឹង​។ រៀងរាល់ឆ្នាំគណៈកម្មការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត តែងតែមានការចុះឈ្មោះ ដើម្បីពិនិត្យមើលថា តើអ្នកណាដល់អាយុត្រូវចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត? អ្នកណាស្លាប់ត្រូវដកឈ្មោះចេញ អ្នកណាសរសេរឈ្មោះខុសយ៉ាងម៉េច ឬត្រូវផ្ទេរឈ្មោះអី គេត្រូវធ្វើមួយឆ្នាំម្តង។ ឯយើង យើងដាក់កុំដល់មួយឆ្នាំម្តងអី យើងដាក់ផែនការរំកិលតែម្តង។ ឧទាហរណ៍ នៅកន្លែងភូមិហ្នឹង កុមារដល់អាយុដែលត្រូវចាក់ គឺមាន ៥០ នាក់ ប៉ុន្តែជិតដល់ ៥០ នាក់ វាមាន ២០ នាក់ អញ្ចឹងត្រូវរៀបចំផែនការរំកិលជាមួយវា ដើម្បីដំណើរការចាក់ អាហ្នឹងមាននិរន្តភាព ដែលយើងត្រូវធ្វើសកម្មភាពជាប់មិនដាច់ មិនដឹងថាពេលណាអស់ Covid-19 នោះ យើងមើលអត់ឃើញ។

ខ្ញុំនិយាយច្រើនពេក ពាក់ព័ន្ធជាមួយបញ្ហាបច្ចេកទេស ដែលខ្ញុំមិនច្បាស់ មានតម្រងនោម មានរោគស្ត្រីអីគ្រប់បែបយ៉ាង។ ខ្ញុំធ្លាប់តែនិយាយ ការធ្វើឲ្យមានសមិទ្ធផលវាលំបាកមួយហើយ ក៏ប៉ុន្តែនិរន្តភាពរបស់វាគឺជាបញ្ហាមួយទៀតកាន់តែពិបាក។ អញ្ចឹងទេ សុំការប្រើប្រាស់អគារ ការប្រើប្រាស់នូវឧបករណ៍ សម្ភារៈបច្ចេកទេសរបស់យើង គឺត្រូវតែធ្វើឲ្យបានហ្មត់ចត់ ឲ្យបានល្អ ដែលមានអាយុកាលប្រើប្រាស់រយៈពេលវែង។ នេះគេបានកំណត់សំ​ណង់ដែលក្រុមហ៊ុនសាងសង់ ដែលសុំថ្លែងនូវការកោតសរសើរជាមួយក្រុមហ៊ុនសាងសង់ផងដែរ គឺគេកំណត់អំពីអាយុកាលសាងសង់សម្រាប់ ៥០ ឆ្នាំ ប៉ុន្តែបើសិនជាយើងថែទាំមិនបានល្អទេ វាអាចប្រើប្រាស់បានឆាប់ជាងហ្នឹង។ បើសិនជាយើងថែទាំបានល្អ វាអាចប្រើប្រាស់លើសពេលវេលានៃ ៥០ ឆ្នាំផងដែរ …។

ជំនួយឥតសំណងពីសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ជាសូចនាករនៃសហប្រតិបត្តិការល្អ

ខ្ញុំសុំយកឱកាសនេះ តាមរយៈឯកឧត្តម Wang Wentian ផ្ញើជូននូវការដឹងគុណចំពោះបក្សរដ្ឋាភិបាលនិងប្រជាជនចិន ដែលបានផ្តល់ជាជំនួយឥតសំណងសម្រាប់ការកសាងមន្ទីរពេទ្យ ដែលប្រែក្លាយពីមន្ទីរពេទ្យមួយ ដែលពីមុននេះតូច ឥឡូវក្លាយទៅជាមន្ទីរពេទ្យដ៏ធំ ហើយដែលប្រើប្រាស់ថវិការហូត ៨៥ លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក។ មិនមែនជារឿងតូចតាចទេសម្រាប់ជំនួយបែបនេះ។ យើងពិតជាទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ។ រឿងហ្នឹងគឺច្បាស់ហើយ បើអត់មានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អជាមួយគ្នាទេ តើអ្នកណាទុក​ចិត្តមកជួយធ្វើយើង។ គេមានទឹកចិត្តមកជួយធ្វើយើង ទាល់តែមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អក្នុងទំនាក់ទំនង។

ក្នុងការសន្ទនាជាមួយឯកឧត្តមប្រធានាធិបតី​ Xi Jinping កាលពីល្ងាចថ្ងៃទី ១៨ គឺស្ថិតនៅក្នុងបរិយាកាសកក់ក្តៅ។ ពិតមែនហើយ ខ្ញុំជាមួយគាត់ ការជួបចុងក្រោយ ដូចជាជួបនៅថ្ងៃទី ៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២០ នៅទីក្រុងប៉េកាំង ដែលពេលនោះគេនាំគ្នារត់ចោលចិនអស់រលីង។ អញ្ចឹងខ្ញុំធ្វើផ្ទុយពីគេ។ ខ្ញុំទៅចិន។ គេមានសរសេរជាសៀវភៅថា “បុរសសង្ហាដើរបញ្ច្រាសទិស”។ ខ្ញុំមិនដឹងថា ខ្ញុំសង្ហាយ៉ាងម៉េច បានជាគេហៅថា បុរសសង្ហាដើរបញ្ច្រាសទិស ប៉ុន្តែប្រហែលជាប្រពន្ធខ្ញុំដែលមើលខ្ញុំច្បាស់ថាខ្ញុំសង្ហា។ គេសរសេរអញ្ចឹង ព្រោះពេលហ្នឹង និស្សិតរបស់យើងក៏មួយចំនួនរត់មក។

សូមប្រធានាធិបតី ស៊ី ជិនពីង អនុញ្ញាតឱ្យនិស្សិតវិលទៅបន្តការសិក្សាក្រោយចាកចេញដោយកូវីដ១៩

ខ្ញុំទៅទីនោះម្ខាងគឺបញ្ហាសាមគ្គីភាពជាមួយមិត្តចិន ក្នុងពេលដែលប្រ​យុទ្ធជាមួយ កូវីដ-១៩ ឯម្ខាងទៀត ខ្ញុំចង់ផ្ញើសារជូននិស្សិតកម្ពុជាទាំងអស់ ដែលកំពុងរៀននៅប្រទេសចិន រាប់ទាំងតំបន់ Wuhan គឺឲ្យស្ងប់ចិត្តរស់នៅជាមួយប្រជាជនចិន តស៊ូប្រយុទ្ធប្រឆាំងជាមួយនឹង កូវីដ-១៩ នេះ។ នេះគឺជាចំណុចដែលយើងត្រូវមើលឃើញ។ បើយើងចេះតែនាំគ្នារត់ កើតហើយរត់ៗមកដល់ស្រុកខ្មែរ ស្រុកខ្មែរកើតដែរ អញ្ចឹងមិនដឹងទៅណា។ យើងបានបញ្ជូនទៅមួយដំណាក់ហើយ បញ្ជូនត្រឡប់ទៅរៀនវិញ។ ថ្ងៃនោះដែរ ខ្ញុំនិយាយតាមត្រង់ ខ្ញុំសុំការយោគយល់ សុំអធ្យាស្រ័យពីប្រធានាធិបតី Xi Jinping ដែរ អំពីនិស្សិតខ្មែររបស់យើងដែលភ័យខ្លាច នាំគ្នារត់ ដល់ក្រោយមកសុំទៅរៀនវិញ។ ដល់ទៅរៀនវិញ គឺគេពិបាកដែរ ពិបាកទទួលដែរ។ កាលមុនអ្នកឯងរត់ចោលអញ រឿងអីសុំអញមកវិញ។ ទាំងគេទាំងយើង អាហ្នឹងនិយាយឲ្យច្បាស់។ ខ្ញុំថា ខ្ញុំសុំទោសចំពោះនិស្សិតកម្ពុជា ដែលបានរត់ចោលសាលា ចោលមិត្តចិនកំពុងតែប្រយុទ្ធ ហើយឥឡូវចង់ទៅរៀនវិញ ប៉ុន្តែបានទៅមួយដំណាក់ហើយ នៅសល់និស្សិតមួយចំនួនទៀត។ បន្ថែមលើនោះគឺចិនឲ្យអាហារូបករណ៍ ៥០០ កន្លែង សម្រាប់ឆ្នាំ ២០២២ ដល់ ២០២៥។ នេះជាបទពិសោធន៍មួយ ថ្ងៃក្រោយ។

សូម្បីតែឥឡូវពលរដ្ឋកម្ពុជាយើងកំពុងរស់នៅអ៊ុយក្រែនមាន ២៣ គ្រួសារ ខ្ញុំមិនឲ្យបញ្ជាគ្រួសារណាមួយ ឲ្យបងប្អូនខ្មែរយើងនៅទីនោះ នាំគ្នារត់ចោលប្រជាជនអ៊ុយក្រែនទេ។ នៅហ្នឹងទៅ។ ប្រជាជនអ៊ុយក្រែនគាត់រស់នៅយ៉ាងម៉េចបាន យើងរស់នៅជាមួយពួកគាត់ទៅ។ កុំរត់ចោលគ្នា។ មានពេលនោះ ដូចជាឆ្នាំ ២០១៣ កូរ៉េខាងជើងគំរាមធ្វើសង្គ្រាម ពេលនោះមនុស្សមិនតិចទេដែលលើកឡើងពីបញ្ហាត្រូវជម្លៀសពលករគេចេញពីកូរ៉េខាងត្បូង រហូតទៅដល់មនុស្សមួយចំនួនទិតៀនខ្ញុំថា មិនយកចិត្តទុកដាក់លើពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន ដែលកំពុងរស់នៅកូរ៉េខាងត្បូង។ ក៏ប៉ុន្តែខ្ញុំបានឆ្លើយតប ឥឡូវសមត្ថភាព អ្នកដែលប្រទេសខ្លះ មនុស្សប៉ុន្មានម៉ឺននាក់ ដូចជាកម្ពុជាមាន ៥ ម៉ឺននាក់ កំពុងធ្វើការនៅកូរ៉េខាងត្បូង តើត្រូវការមធ្យោបាយប៉ុន្មានដើម្បីដឹក ៥ ម៉ឺននាក់។ យន្តហោះអស់ប៉ុន្មាន? យើងមានគ្រប់ទេ? អាហ្នឹងទី ១។ ទី ២ និយាយអំពីបញ្ហាការរួមសុខរួមទុក្ខ យើងទៅធ្វើការនៅក្នុងប្រទេសរបស់គេ ដល់ពេលប្រជាជនរបស់គេមានការលំបាកបន្តិចបន្តួច ឯងនាំគ្នារត់ ហើយថ្ងៃក្រោយចាំសុំគេត្រឡប់ទៅវិញ។ អត់ទេ អារឿងហ្នឹងអត់ទៅរួចទេ។

អញ្ចឹងបានខ្ញុំថា ពេលនោះខ្ញុំប្រកាស សុំឲ្យបងប្អូនជាមាតាបិតា អាណាព្យាបាល សុំឲ្យមានការយោគយល់ យើងអត់មានត្រូវជម្លៀសទេ។ ជម្លៀសមកហើយ គឺអត់បានត្រឡប់ទៅវិញទេ។ អញ្ចឹងយើងនៅរក្សានូវរបៀបហ្នឹង​។ ការកើតឡើងនូវ កូវីដ-១៩ នៅប្រទេសចិន បានជាខ្ញុំត្រូវយកជំហរមួយ ប្រទេសមួយចំនួនយកពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន យកនិស្សិតរបស់ខ្លួនចេញ ប៉ុន្តែខ្ញុំអត់ទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ ខ្ញុំធ្វើដំណើរទៅកាន់ប្រទេសចិន ទៅប៉េកាំង ដើម្បីជួបប្រធានាធិបតី Xi Jinping ជួបនាយករដ្ឋមន្ត្រី Li Keqiang នៅទីនោះ ដើម្បីបង្ហាញពីសាមគ្គីភាព ក្នុងការប្រយុទ្ធជាមួយ កូវីដ-១៩ ហើយក៏ជម្រុញឲ្យនិស្សិតខ្មែរ ដែលកំពុងសិក្សានៅទីនោះ បន្តរួបរស់នៅជាមួយប្រជាជនចិន និស្សិតចិនតទៅទៀត។

នេះជារបៀបចាត់ចែងការងារសម្រាប់ពលរដ្ឋរបស់យើង ដែលកំពុងរស់នៅក្រៅប្រទេស រាប់ទាំងប្រជាជនដែលកំពុងរស់នៅអ៊ុយក្រែន។ ខ្ញុំអត់មានឲ្យបទបញ្ជាណាមួយថាត្រូវតែចេញពីប្រទេសអ៊ុយក្រែនទេ … ប្រជាជនអ៊ុយក្រែននៅបាន យើងក៏នៅបានដែរ។ ២៣ គ្រួសារ ព្រោះខ្លះមានប្រពន្ធជាអ៊ុយក្រែន … ខ្លះមានប្តីអ៊ុយក្រែនក៏នៅហ្នឹងទៅ។ អញ្ចឹងមិនបាច់គេចខ្លួនត្រឡប់មកយើងវិញទេ។

ខ្ញុំ … ត្រូវនិយាយជាមួយឯកឧត្តម Wang Wentian … ថ្ងៃនេះ ២១ មីនា ហើយ នៅថ្ងៃ ២៥ មីនា សម្ពោធផ្លូវ ៥១ មួយទៀត។ ពេលនោះមានរឿងនិយាយទៀត រឿងនិយាយអត់ឈប់។ ប៉ះសុខាភិបាល និយាយពីសុខាភិបាល ប៉ះផ្លូវនិយាយផ្លូវ ប៉ះកសិកម្មនិយាយកសិកម្ម។ នៅផ្លូវលេខ ២១ ថ្ងៃ ២៣ ឥឡូវនេះ … កម្មវិធីវង្វេង។ ព្រឹកមិញ ក្រោយពីការបូមខ្យល់រួចហើយហ្នឹង ម៉ោងជាង ១ ទៅហើយ ស្រាប់តែដាក់ទៅ(ដេក)លក់។ ស្រាប់តែគេដាស់ពូម៉ោង ៦ កន្លះព្រឹកហើយ។ ក្រោកទាំងមមីងមមាំងមក … សម្រាប់បុរសគឺស្រួលណាស់ ចំណុចនៅត្រង់ណា ត្រង់ថាខោអាវប្រហែលៗគ្នា អាវធំខាងក្រៅ(ដដែល)ដូរតែអាវក្នុង ដូរតែក្រវាត់ក ថ្មីបាត់ អាហ្នឹងរបៀបដោះស្រាយបញ្ហាបានរហ័សហើយក្នុងល្បឿនមួយលឿន។

សហការជាមួយក្រុមគ្រូពេទ្យចិន ទាញផលពីថ្នាំបុរាណចិន និងជំរុញការផលិតវ៉ាក់សាំងក្នុងស្រុក

អរគុណសម្រាប់ការចូលរួមនៅថ្ងៃនេះ ហើយអរគុណចំពោះក្រុមគ្រូពេទ្យរបស់យើង។ សង្ឃឹមថាក្រុមគ្រូពេទ្យរបស់យើង នឹងធ្វើការសហការនិងទាញយកផលប្រយោជន៍ទៅលើការអភិវឌ្ឍផ្នែកថ្នាំបុរាណចិន។ នេះបើនិ​យាយទៅជាផ្នែកកម្មសិទ្ធបញ្ញាមួយដែរ ដែលយើងនឹងទទួលបានពីការមកដល់នៃគ្រូពេទ្យទាំង ១២ រូប ដែលក្នុងនាមរដ្ឋាភិបាលសូមស្វាគមន៍វត្តមានរបស់គ្រូពេទ្យទាំងនេះ។ អញ្ចឹងត្រូវទាញយកនូវអត្ថប្រយោជន៍នៃការប្រើប្រាស់ថ្នាំបុរាណចិននេះ។ យើងព្យាបាលកូវីដ-១៩ កន្លងទៅព្យាបាលដោយថ្នាំចិន ហើយថ្នាំចិននេះត្រូវគេបញ្ជូនមកឱ្យខ្ញុំ។ ខ្ញុំលេបអាហ្នឹង(ថ្នាំចិន)ដែរ លេបថ្នាំការពារក៏មាន។ អ្នកដែលរស់នៅឌូបៃ ជាពិសេសនៅមជ្ឈឹម​បូព៌ាប្រើថ្នាំចិនច្រើន។ មានថ្នាំការពារ ហើយក៏មានថ្នាំសម្រាប់ព្យាបាល។

មានពេលមួយនៅចាំបានទេ ខ្ញុំឱ្យលោកជំទាវ យក់ សម្បត្តិ និង វង្សី វិស្សុត ថាទិញឱ្យខ្ញុំ ៥០ លានគ្រាប់ភ្លាម។ កាលហ្នឹងសៀមរាបផ្ទុះខ្លាំង។ ដល់សៀមរាបផ្ទុះខ្លាំង​គឺ lockdown ហើយឱ្យលេបថ្នាំតែម្ដង។ គ្រាន់តែមួយយុទ្ធនាការអស់ ៧ លានគ្រាប់ … ដល់ឃើញស្ថានភាពប្រើអញ្ចឹង ខ្ញុំបញ្ជាភ្លាមថាទិញ ៥០ លានគ្រាប់មកទៀត ប៉ុន្តែកាលហ្នុងយើងមើល(ស្ថានភាព)ដូចជាយក ៣០ ឬ ២០ លានតែប៉ុណ្ណឹងទេចុងក្រោយ។ យើងមិនត្រូវទុកឱ្យប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើងកើតជំងឺហើយ ដោយគ្មានថ្នាំព្យាបាលទេ​។ ឱសថចិននេះបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយនៅក្នុងប្រទេសចិនខ្លួនឯង និងនៅក្នុងប្រទេសដទៃទៀត រាប់ទាំងប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចវិវឌ្ឍន៍ជឿនលឿន ជាពិសេសប្រទេសនៅមជ្ឈឹមបូព៌ាតែម្ដងប្រើប្រាស់ថ្នាំនេះ។

ឥឡូវក្រុមគ្រូពេទ្យនេះបានមកដល់កម្ពុជា ត្រូវសហការជាមួយគាត់ ហើយអាចមានលទ្ធភាពដែលគាត់ផ្ទេរបច្ចេកវិជ្ជាសម្រាប់យើងទៅថ្ងៃក្រោយក្នុងការផលិត ហើយចំពោះការផលិតវ៉ាក់សាំងក៏ត្រូវបន្តជម្រុញដៃគូក្នុងប្រទេសរបស់យើងក៏ត្រូវតែបង្កើនល្បឿននៃការធ្វើការជាមួយនិងភាគីចិនដើម្បីបង្កើតឱ្យមានរោងចក្រផលិតវ៉ាក់សាំងនៅកម្ពុជា។ ធ្វើយ៉ាងនេះយើងអាចធានាបាននូវចំណុចដែលទាក់ទងជាមួយនឹងដំណើរការការពារសុខភាពប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើង។

អភិក្រមផ្ការីក

ខ្ញុំធ្លាប់បាននិយាយថា មិនប្រាកដថាប្រទេសដែលមានបច្ចេកវិជ្ជាជឿនលឿនអាចគ្រប់គ្រងបានទេ។ កន្លងទៅខ្វះអីគេបង្អាប់ខ្មែរថាប្រព័ន្ធសុខាភិបាលខ្សោយ ប៉ុន្តែវាស្ថិតនៅលើសមត្ថភាពរបស់មនុស្សឆ្លើយតបយ៉ាងម៉េច នឹងសភាពការណ៍។ យើងត្រូវការបច្ចេកវិជ្ជាជាន់ខ្ពស់ទាន់សម័យហើយ ប៉ុន្តែបើមនុស្សអត់ទាន់សម័យគឺវាទៅអត់រួចទេ។ អញ្ចឹងបានសុំថាគ្រូពេទ្យរបស់យើងកំពុងតែបំពេញការងារដ៏ល្អ ជាមួយនឹងការដឹកនាំដែលត្រូវតែប្រា​កដប្រជា។ បើសិនជាយើងមានតែបច្ចេកវិជ្ជាខ្ពស់ ក៏ប៉ុន្តែមនុស្សវាអត់ខ្ពស់សមត្ថភាពឆ្លើយតបវាមិនត្រូវជា​មួយរឿងគឺនៅតែដដែលហ្នឹង។ ខ្ញុំបានចែករំលែកបទពិសោធន៍ជាមួយនិងប្រទេសនានាច្រើនណាស់ដែលមកជួបខ្ញុំ ក្នុងរយៈពេលកន្លងទៅ។ ខ្ញុំថាបទពិសោធន៍ជោគជ័យរបស់កម្ពុជាគឺនៅត្រង់ការប្រើវ៉ាក់សាំង ហើយការប្រើវ៉ាក់សាំងមិនប្រាកដថាបានវ៉ាក់សាំងហើយបែរជាជោគជ័យទេ បើសិនជាមិនយកវិធីសាស្ត្រ … (ដែល)វិធីសាស្ត្ររបស់កម្ពុជាគឺអភិក្រមផ្ការីក ដោយចាក់ស្រោចក្រុងភ្នំពេញនិងខេត្តកណ្ដាលឱ្យជោគជាំសិន ហើយបន្ទាប់ទៅបានបញ្ជូនទៅបណ្ដាខេត្ត។ ខេត្តនេះទៀតសោត ត្រូវជ្រើសរើសភូមិសាស្ត្រណាចាក់ស្រោចអាកន្លែងហ្នឹងឱ្យជោគជាំសិន ចាំទៅកន្លែងមួយទៀត។

ដោយសារ​ពេលហ្នឹងវ៉ាក់សាំងរបស់យើងមានចំនួនតិច។ អញ្ចឹងបើសិនជាយើងយកមកចែកទៅតាមសមាមាត្រជាភាគរយទៅតាមខេត្ត វាអត់មានភាពស៊ាំសហគមន៍ទេ ឧទាហរណ៍ថាវ៉ាក់សាំងបាន ២ លានដូស, ២ លានដូសគិតជាមួយនឹងប្រជាជន ១៦ លាននាក់ ព្រោះយើងគិតតែជាមួយ ១៦ លាននាក់ ព្រោះយើងមានប្រហែលជា ១ លាននាក់នៅក្រៅប្រទេស នៅថៃ កូរ៉េខាងត្បូង ម៉ាឡេស៊ី ជប៉ុន ចិន វៀតណាមនៅប្រទេសដទៃទៀតដែលជានិស្សិតនៅក្រៅ(ប្រទេស)និងពលកររបស់យើង យើងគិតថាវាជាង ១០ ភាគរយ បើបាន ២​ លានដូសមកគិតជាមួយនឹង ១៦ លាននាក់វាបាន ១៥% បើចែកភ្នំពេញ ១៥% ខេត្តកណ្ដាលទទួល ១៥% ត្បូងឃ្មុំ ១៥% កំពង់ស្ពឺ ១៥% គ្រប់មួយខេត្តៗ ១៥% ទាំងអស់ សួរថាភាពស៊ាំសហគមន៍បានមកពីត្រង់ណា? ព្រោះអី? មនុស្ស ១០០ នាក់ចាក់ ១៥ នាក់ អញ្ចឹងដល់ពេលចូលប្រជុំ ១០០ នាក់ ១៥ នាក់ហ្នឹង វាតិចជាងអា ៨៥ នាក់ដែលអត់ទាន់បានចាក់ អញ្ចឹងអាភាពស៊ាំក្នុងសហគមន៍រកវាអត់ឃើញទេ អាហ្នឹងឥទ្ធិពលយូរអង្វែង។

អញ្ចឹងបានជាយើងឃើញប្រទេសខ្លះ មានអត្រាវ៉ាក់សាំងខ្ពស់ហើយ ក៏ប៉ុន្តែនៅតែបន្តការឆ្លងនិងស្លាប់នៅមានចំនួនខ្ពស់នៅឡើយ។ មូលហេតុអីទៅ? ប្រទេសខ្លះបានចាក់ ៧០% ហើយឬរហូតដល់ ៨០% នៃ(ចំនួនអ្នក)ចាក់វ៉ាក់សាំង ក៏ប៉ុន្តែឆ្លងមួយថ្ងៃៗរាប់ម៉ឺននាក់ ស្លាប់រាប់សិបនាក់ឬរយនាក់។ មូលហេតុអី? មកពីការចាប់ផ្ដើមវាខុស។ ព្រោះចាប់ផ្ដើមទៅតាមសមធម៌។ ឯយើងមិនចាត់ទុកថាខ្លួនត្រូវទេ តែនេះជាបទពិសោធន៍របស់យើង គឺយើងមានភាពស៊ាំសហគមន៍ជោគជាំនៅកន្លែងហ្នឹងហើយ បន្ទាប់ទៅចាក់ជោគជាំនៅកន្លែងផ្សេង។ អាភាពជោគជាំហ្នឹងហើយដែលជាក្លាយទៅជាភាពស៊ាំសហគមន៍។ ហ្នឹងជាបទពិសោធន៍របស់កម្ពុជា។

ពេលហ្នឹងឯណាវាយ WhatsApp ចូលមកខ្ញុំផងឯណាធ្វើលិខិតស្នើទៅលោកជំទាវ ឱ វណ្ណឌីន ផង … ជំនាន់ហ្នឹងប្រើតែ(ទូរស័ព្ទ) ពេល Voice សម្លេងចេញខ្ញុំដេកទេតើ ព្រោះហត់ពេកដែរ។ Voice សម្លេងដេក រួចហើយបញ្ជូនសម្លេងទៅតាមសារព័ត៌មាននានាផ្សាយទៅ។ ប្រជាជនស្ដាប់សម្លេងខ្ញុំបាន ប្រាប់ថាអត់ឱ្យទេ ឱ្យដំណើរការចាក់ឱ្យបាន។ ដល់ឥឡូវយើងមានភាពស៊ាំ គ្រាន់តែរវាងដូសទី ៣ ប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើងយឺតបន្តិចដោយសាតែយើងមានដំណាក់កាលរបស់វា។ វាត្រូវប៉ុន្មានខែអីប៉ុន្មានខែអាហ្នឹងត្រូវដំណើរការ។ ឥឡូវខ្ញុំឱ្យជាអនុសាសន៍អំពី ការរំកិលពី(អាយុ) ២ ឆ្នាំទៅ ៣ ឆ្នាំ អញ្ចឹងកុំឱ្យវាចន្លោះពេលវែងតែប៉ុណ្ណឹងទេ។

ពីនាយករដ្ឋមន្រ្តីក្មេងជាងគេ មកជានាយករដ្ឋមន្រ្តីយូរជាងគេ លើពិភពលោក

ប៉ុណ្ណឹងទៅចុះថ្ងៃនេះ ព្រោះរឿងនិយាយវាច្រើនថ្ងៃហើយ។ ថ្ងៃណាក៏ថ្ងៃសុន្ទរកថាដែរ។ ល្ងាចនេះសុន្ទរកថាមួយទៀត។ ស្អែកធ្វើអីខ្លះកម្មវិធី?​ ឥឡូវចង់ភ្លេចកម្មវិធី។ ស្អែកជួបអគ្គរដ្ឋទូតប៉ាគីស្ថានដែលចូលសាតាំងហើយ។ អញ្ចឹងមុខតំណែងដែលគេឱ្យយើងធ្វើវាអញ្ចឹង … ប៉ុន្តែកន្លែងពិបាកគេចូលចិត្តទាមទារចង់ធ្វើទៀត … ហ្នឹងរឿងគេចង់ធ្វើ។ ប៉ុន្តែ ដល់តែយើងមិនចង់ បែរជាបានធ្វើទៅវិញ។ ធ្វើហ្នឹង ធ្វើជាង ៣៧ ឆ្នាំហើយ។ តំណែងនាយករដ្ឋមន្រ្តីនោះ ធ្វើតាំងពីនាយករដ្ឋមន្រ្តីដែលក្មេងជាងគេនៅលើពិភពលោក ឥឡូវទៅជានាយករដ្ឋមន្រ្តីដែលយូរជាងគេនៅលើពិភពលោកវិញម្តង។ កាលពីមុនចូលធ្វើនាយករដ្ឋមន្រ្តីអាយុ ៣២ ឆ្នាំហ្នឹង ធ្វើរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាយុ ២៧ ឆ្នាំ។ អញ្ចឹងពីនាយករដ្ឋមន្រ្តីដែលអាយុក្មេងជាងគេលើលោក ទៅជានាយករដ្ឋមន្រ្តីដែលយូរជាងគេលើលោក។ ជាទម្លាប់របស់ខ្ញុំ ហៅក្មេងៗ ដែលអាចថាយើងត្រូវផ្លាស់ប្តូររៀបចំ ហើយជ្រើសរើសមួយចំនួនទៅជួបបាយជាមួយគ្នាមួយពេល ហើយថតរូប។ ស្រាប់ឥឡូវឃើញអ្នកណាបង្ហោះថា សូមទាក់ទងឲ្យហើយទៅ។ វាទៅជាអញ្ចឹងទៅ។ ថ្ងៃហ្នឹងអ្នកណាអ្នកថតរូប? អ្នកណាអ្នកថត មានម៉ាស៊ីនថត ក៏ប៉ុន្តែស្រាប់តែឃើញគេបង្ហោះថាសូមឲ្យទាក់ទងអ្នកដែលថតរូបជាមួយខ្ញុំ សូមឲ្យទាក់ទងអ្នកហ្នឹងឲ្យហើយទៅ។ ជាទម្លាប់ធម្មតារបស់ខ្ញុំ គឺខ្ញុំហៅទៅពិនិត្យ ជួនកាលឲ្យពួកគេផ្តល់យោបល់ឲ្យយើងដែរ។ ប៉ុន្តែដល់ឥឡូវគេសរសេរខ្លីថា សូមទាក់ទងទុកឲ្យហើយទៅ។ វាទៅជាអញ្ចឹងទៅ។ តាមដឹងរូបថតហ្នឹងចេញពីកម្ពុជាឆ្ពោះទៅបារាំង ហើយចេញពីបារាំងមកកម្ពុជាវិញ។ បើសិនជាខ្ញុំតាម ខ្ញុំតាមរកឃើញ ប៉ុន្តែហ្នឹងវាមិនមែនជាអាថ៌កំបាំងខ្ពស់ឯណាទេ ព្រោះវាជាទម្លាប់ដែលខ្ញុំជួបជាមួយយុវជន ជួបជាមួយនឹងមន្រ្តីវ័យក្មេងរបស់យើង ដើម្បីសន្ទនាជាមួយគេ លើកឡើងអំពីចក្ខុវិស័យដែលគេត្រូវតម្រង់ទិសចំពោះពួកគេ ។ ខ្ញុំនឹងបន្តធ្វើកិច្ចការអស់ទាំងហ្នឹងបន្តទៀត ហើយសម្រាប់ខ្ញុំគឺថា ខ្ញុំបានបញ្ជាក់ហើយថា ខ្ញុំធ្វើនាយករដ្ឋមន្រ្តីទាល់តែខ្ញុំឈប់ចង់ធ្វើ។ ព្រោះឥឡូវអត់ទេ នៅវាយកូនគោលទៅឆ្ងាយតើ។ ត្រឹមវាយកូនគោលនៅសឿងតើ។ អត់ទាន់ទៅណា គ្រាន់ថាយប់មិញក្តាមកាច់ដៃ កាច់​ជើង។ មើលទៅថា អូ! មកពីខានកោសខ្យល់យូរ ហើយត្រូវប្រពន្ធខ្ញុំពូកែណាស់ ពូកែរឿងបូមខ្យល់។ ខ្ញុំនេះគឺថាអ្នកដែលប៉ះខ្លួនខ្ញុំបានមានតែប្រពន្ធខ្ញុំទៀត។​ តែប្រពន្ធខ្ញុំឈឺ អត់ហ៊ានពឹងគេទេ។ អញ្ចឹងត្រូវទ្រាំ ដល់ប្រពន្ធខ្ញុំអត់ឈឺ។ ល្ងាចមិញម៉ោងជាង ១២ ហើយបានបូមខ្យល់ ប៉ុណ្ណឹងទៅចុះ។

… បញ្ជាក់សាជាថ្មី ឆ្នាំនេះត្រូវតែចូលឆ្នាំខ្មែរ

ថ្ងៃនេះខ្ញុំបាននាំមកសម្រាប់វេជ្ជបណ្ឌិត និងគ្រូពេទ្យ និងបុគ្គលិកចំនួន ៩៩៤ នាក់ ក៏សុំជូនថវិកាម្នាក់ៗ ១០ ម៉ឺនរៀល ជូនគ្រូពេទ្យប្រចាំការក្នុងអង្គពិធីចំនួន ៣ លានរៀល ជូនមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាព កម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសុមៈចំនួន ៥ លានរៀល។ ហើយជិតចូលឆ្នាំហើយ ឆ្នាំនេះត្រូវតែចូលឆ្នាំ ខ្ញុំបញ្ជាក់សាជាថ្មីត្រូវតែចូលឆ្នាំ ហើយក៏សូមបញ្ជាក់ផងដែរ ស្រាប់តែថ្ងៃមុននាំគ្នាផ្អើលពេញមួយប្រទេសថាលោក ហ៊ុន សែន នឹងបើកប្រាក់បៀវត្សខែ ៣ ហើយថែម ខែ ៤ ទៀត ។ តើមានឃើញព័ត៌មានហ្នឹងទេ? អញ្ចឹងគេថា ឆ្នាំហ្នឹងត្រូវបានប្រាក់ខែឌុបបង្កើនប្រាក់ខែ ខែ ៣ និងខែ ៤ ហើយមានស្អីណាទៀត។ អត់ទេ។ ហ្នឹងបង្ហោះតាំងពីឆ្នាំ  ២០១៩។ ស្រាប់តែវាហោះឡើងវិញ។ មិនបាច់ចាំស្អី កូនខ្ញុំតែម្តង ដំបូងខាងវិទ្យុបាយ័នមកសួរ ថាអាហ្នឹងអត់ទេ យូរហើយ។ ស្រាប់បន្ទាប់ទៅកូនស្រីខ្ញុំ វាថាពុក! ពុកបើកប្រាក់ខែអញ្ចឹង ព្រោះខាងបាយ័នគេឧបត្ថម្ភបុគ្គលិករបស់គេដែរ … អញ្ចឹងគេថាខាងផ្នែករដ្ឋ ពុកឧបត្ថម្ភបើកប្រាក់ខែឲ្យថែមមួយខែទៀត ហើយគេនោះចង់ឧបត្ថម្ភចំពោះបុគ្គលិករបស់គេ ក៏មកសួរ។ ខ្ញុំថាអត់ទេកូនអាហ្នឹងតាំងពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុនឯណោះ អញ្ចឹងសុំកុំភាន់ច្រឡំអារឿងហ្វេសប៊ុកថ្ងៃមុននោះដែលថាបើកប្រាក់ខែ ខែ ៣ ហើយ បូកនឹងខែ ៤ … អាហ្នឹងតាំងពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុនឯនោះ តែមិនដឹងវាយ៉ាងម៉េចអាហ្វេសប៊ុកហ្នឹង យូរៗវាចេញមកមួយ ដល់ជុំវា វាចេញមក។ ចេញចំកន្លែងដែលគួរឲ្យគេវង្វេងតែម្តង។

អរគុណឯកឧត្តម Wang Wentian ដែលបានអញ្ជើញចូលរួមក្នុងថ្ងៃនេះ ហើយជាមួយនឹងការប្រកាសសម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់នូវមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសុមៈ ដែលជាជំនួយឥតសំណងរបស់សាធារណរដ្ឋប្រ ជាមានិតចិន ខ្ញុំសូមជូនពរសម្តេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក/ស្រី និងបងប្អូនជនរួមជាតិទាំងអស់ សូមប្រកបដោយពុទ្ធពរ និងពរទាំង ៥ ប្រការ អាយុ វណ្ណៈ សុខៈ ពលៈ និងបដិភានៈ កុំបីឃ្លៀងឃ្លាតឡើយ៕

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន អញ្ជើញប្រកាសដាក់ឱ្យអនុវត្តកម្មវិធីជាតិ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិ ដំណាក់កាលទី២

នៅរសៀលថ្ងៃចន្ទ ៤រោច ខែផល្គុន ឆ្នាំឆ្លូវ ត្រីស័ក ព.ស. ២៥៦៥ ត្រូវនឹង ថ្ងៃទី២១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២នេះ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានអញ្ជើញជាអធិបតីភាពក្នុងពិធីប្រកាសផ្សព្វផ្សាយ និងដាក់ឱ្យអនុវត្តកម្មវិធីជាតិសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិដំណាក់កាលទី២ ឆ្នាំ២០២១ ដល់ឆ្នាំ២០៣០។

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ពិតជាមានសេចក្តីរីករាយ ដោយបានអញ្ជើញមកចូលរួមក្នុងពិធីប្រកាសផ្សព្វផ្សាយ និងដាក់ឱ្យអនុវត្តជាផ្លូវការនូវកម្មវិធីជាតិសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិដំណាក់កាលទី ២(២០២១- ២០៣០) បន្ទាប់ពីដំណាក់កាលទី១ នៃកម្មវិធីជាតិរយៈពេល ១០ ឆ្នាំ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិត្រូវបានបញ្ចប់នាចុងឆ្នាំ២០២០ កន្លងមក ។

សម្តេចតេជោបានថ្លែងនូវការកោតសរសើរ និងវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះ គណៈកម្មាធិការជាតិសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិ( គ.ជ.អ.ប )ដែលបានបំពេញតួនាទីដឹកនាំ និងសម្របសម្រួលកិច្ចការជាទូទៅនៃកម្មវិធីកែទម្រង់វិមជ្ឈការ និងវិសហមជ្ឈការសម្រេចបានសមិទ្ធផលគួរជាទីមោទនៈ ។ 

សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្ត្រីរាជការនៃក្រសួង-ស្ថាប័ន និងរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិដៃគូអភិវឌ្ឍ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលបានចូលរួមអនុវត្តការកែទម្រង់វិមជ្ឈការ និងវិសហមជ្ឈការ និង កម្មវិធីកែទម្រង់សំខាន់ៗដទៃទៀតរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលសម្រេចបានជោគជ័យជាបន្តបន្ទាប់ ។ ការកែទម្រង់វិមជ្ឈការ និងវិសហមជ្ឈការ គឺជាការពង្រឹងអភិបាលកិច្ចល្អ ដែលជាស្នូលនៃយុទ្ធសាស្ត្រចតុកោណរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងរយៈពេលជាង ៣ អាណត្តិកន្លងមក ដើម្បីរៀបចំឡើងវិញនូវរចនាសម្ព័ន្ធ និងប្រព័ន្ធគ្រប់គ្ររដ្ឋបាល-សាធារណៈនៅថ្នាក់ក្រោមជាតិ ដោយឈរលើគោលការណ៍អភិវឌ្ឍតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ ។

នៅក្នុងឱកាសនោះផងដែរ សម្ដេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានផ្តល់នូវអនុសាសន៍ដូចខាងក្រោម ៖

ទី១) អំពីការបន្តលើកកម្ពស់ប្រសិទ្ធភាពនិងចីរភាពនៃការគ្រប់គ្រងការងារកែទម្រង់ត្រូវបន្តបែងចែកឲ្យបានច្បាស់លាស់នូវតួនាទី​ សិទ្ធិអំណាច​ និងការទទួលខុសត្រូវលើការផ្ដល់សេវាសាធារណៈដែលត្រូវបានផ្ទេរពីក្រសួងស្ថាប័នថ្នាក់ជាតិទៅរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិ​ ជាពិសេសរវាងថ្នាក់រដ្ឋបាលនីមួយៗដើម្បីរៀបចំគោលនយោបាយ​ និងការផ្ដល់សេវាក្នុងវិស័យនីមួយៗ​។  គ.ជ.អ.ប​ ត្រូវពង្រឹងការអនុវត្តតួនាទីរបស់ខ្លួនដោយផ្សារភ្ជាប់ជាមួយកម្មវិធីកែទម្រង់សំខាន់ៗដទៃទៀតហើយត្រូវដឹកនាំសម្របសម្រួលជាមួយក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ​ ពិនិត្យ​ និងកែសម្រួលច្បាប់​ លិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តដែលពាក់ព័ន្ធឲ្យស្របទៅនឹងគោលនយោបាយនិងការវិវត្តន៍នៃការកែទម្រង់វិមជ្ឈការ​ និងវិសហមជ្ឈការ។ គ.ជ.អ.ប​ ចាំបាច់ត្រូវសិក្សានូវជម្រើសសមស្របនានាសម្រាប់រៀបចំយន្តការស្ថាប័នជាក់លាក់នៅថ្នាក់ជាតិដែលជាយន្តការអចិន្ត្រៃយ៍ធានាប្រសិទ្ធភាពនៃការដឹកនាំការសម្របសម្រួលការតាមដានត្រួតពិនិត្យរបស់រដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិស្របតាមច្បាប់និងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តដែលបានកំណត់។

ទី២) អំពីការបន្តពង្រឹងស្ថាប័នរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិត្រូវបន្តពង្រឹងស្ថាប័នរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិបន្ថែមទៀតតាមរយៈការរៀបចំឡើងវិញនូវមុខងាររចនាសម្ព័ន្ធនិងប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងនៃរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិនីមួយៗ ក្នុងការផ្ដល់សេវាទាន់ពេលវេលាជូនប្រជាពលរដ្ឋនិងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចមូលដ្ឋានផ្អែកលើសក្តានុពលនៃមូលដ្ឋាននីមួយៗប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព តម្លាភាព គណនេយ្យភាព ការប្រកួតប្រជែង និងសមធម៌សង្គម។ រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញត្រូវរៀបចំឲ្យមានរចនាសម្ព័ន្ធគ្រប់គ្រងនិងមុខងារស្របតាមចរិតលក្ខណៈជាទីក្រុងធំដែលហៅជាសកលថា “ទីក្រុងមេត្រូប៉ូលីតែន” ដើម្បីធានាដោះស្រាយនូវរាល់បញ្ហាប្រឈមនានាដែលជាតម្រូវការសមស្របតាមកំណើនប្រជាជននិងសេវាទីក្រុង។ រដ្ឋបាលខេត្តត្រូវបន្តរៀបចំឲ្យមានរចនាសម្ព័ន្ធគ្រប់គ្រងនិងមុខងារស្របតាមចរិតលក្ខណៈរដ្ឋបាលតំបន់ដែលតំណាងឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាល និងក្រសួងស្ថាប័នថ្នាក់ជាតិហើយត្រូវគាំទ្រតាមដានត្រួតពិនិត្យលើការបំពេញការងាររដ្ឋបាលមូលដ្ឋាន ការផ្ដល់សេវាសាធារណៈជាមួយនឹងការគ្រប់គ្រងគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ដែលមានលក្ខណៈបច្ចេកទេសខ្ពស់ហើយដែលក្រុង ស្រុក មិនអាចមានលទ្ធភាពអនុវត្តបាន។ ចំពោះរដ្ឋបាលក្រុង ស្រុក និងឃុំសង្កាត់ ត្រូវពង្រឹងឲ្យក្លាយទៅជារដ្ឋបាលមូលដ្ឋានជួរមុខលើការផ្ដល់សេវាចាំបាច់នានាជូនប្រជាពលរដ្ឋដោយផ្ទាល់ទៅតាមមូលដ្ឋាននីមួយៗ។  ចំពោះប្រព័ន្ធអភិបាលកិច្ចនៃរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិក្រុមប្រឹក្សាដែលជាតួអង្គទី១ ត្រូវបង្កើតឡើងតាមការបោះឆ្នោតដើម្បីធ្វើជាតំណាងឲ្យសំឡេងនិងផលប្រយោជន៍ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចរបស់រដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិនីមួយៗ ហើយមានតួនាទីធ្វើសេចក្តីសម្រេចក្នុងក្របខណ្ឌនៃសិទ្ធិអំណាចដែលបានកំណត់ដោយច្បាប់ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការប្រជាពលរដ្ឋក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចហើយក៏អាចត្រួតពិនិត្យលើការអនុវត្តការងារគណៈអភិបាលក្នុងការអនុវត្តការងារតាមការសម្រេចរបស់ខ្លួន។ តួអង្គទី២ គឺគណៈអភិបាលដែលត្រូវបានតែងតាំងដោយថ្នាក់ជាតិឲ្យទៅបម្រើការងារជាមួយក្រុមប្រឹក្សានៃរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិដើម្បីគ្រប់គ្រង ចាត់ចែងការងារប្រចាំថ្ងៃ មានតួនាទីអនុវត្តសេចក្តីសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សា ហើយមានតួនាទីធ្វើជាតំណាងឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលនិងក្រសួងស្ថាប័ន ពាក់ព័ន្ធនឹងការងារសន្តិសុខ សណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ និងការអនុវត្តច្បាប់នៅក្នុងដែនសមត្ថកិច្ច។ 

ទី៣)​ អំពីការពង្រឹងការគ្រប់គ្រងនិងអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សនៅរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិត្រូវបន្តពិនិត្យនិងកែលម្អគោលការណ៍និងកម្មវិធីនានាដែលពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការគ្រប់គ្រងនិងការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្សដើម្បីលើកទឹកចិត្តការបំពេញការងារនៅរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិតាមរយៈការផ្ដល់ថវិកា បន្ថែមលើលើបៀវត្ស និងការឧបត្ថម្ភផ្សេងៗ ការដំឡើងកម្រិតថ្នាក់និងឋានន្តរស័កក្នុងមុខតំណែងនានានៃរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិឲ្យសមស្របទៅនឹងមុខជំនាញដើម្បីធានាការគ្រប់គ្រងធនធានមនុស្សប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពយុត្តិធម៌និងគ្មានការរើសអើង។ 

ទី៤)អំពីធនធានហិរញ្ញវត្ថុរបស់រដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិត្រូវបន្តខិតខំពង្រឹងការគ្រប់គ្រងការប្រមូលចំណូលជាមួយនឹងការគ្រប់គ្រងចំណាយប្រកបដោយតម្លាភាព។ គ្រប់ស្ថាប័នទាំងនៅថ្នាក់ជាតិនិងថ្នាក់ក្រោមជាតិត្រូវកាត់បន្ថយចំណាយដែលពុំមានតម្រូវការចាំបាច់រួមទាំងគម្រោងវិនិយោគសាធារណៈដែលពុំទាន់ចាំបាច់ដើម្បីធានាស្ថេរភាពថវិកាជាតិដែលកំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពលំបាកដោយសារជំងឺកូវីដ-១៩។ សាខាពន្ធដាររាជធានី-ខេត្តត្រូវសហការជិតស្និទ្ធជាមួយរដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្តនីមួយៗដើម្បីប្រមូលចំណូល សារពើពន្ធនានា។ ទន្ទឹមនឹងនេះត្រូវពង្រឹងការធ្វើសវនកម្ម អធិការកិច្ចហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីធានាថាធនធានហិរញ្ញវត្ថុរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិត្រូវបានគ្រប់គ្រងចាត់ចែងនិងប្រើប្រាស់ ស្របតាមច្បាប់និងលិខិតបទដ្ឋាននានាដែលបានកំណត់។

ទី៥) អំពីការរៀបចំនិងពង្រឹងអភិបាលកិច្ចឌីជីថលនៅរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិត្រូវបន្តជំរុញការរៀបចំនិងដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់នូវប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាននិងប្រព័ន្ធអភិបាលកិច្ចឌីជីថលនៅរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិនីមួយៗដើម្បីធ្វើឲ្យមានប្រសិទ្ធភាពការងាររដ្ឋបាលផ្ទៃក្នុងរដ្ឋបាលថ្នាក់ក្រោមជាតិនិងការប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយប្រជាពលរដ្ឋព្រមទាំងធានាដល់ការផ្ដល់សេវាសាធារណៈជូនប្រជាពលរដ្ឋបានឆាប់រហ័សទាន់ពេលវេលា និងមានតម្លាភាព៕

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន អញ្ជើញសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ មន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសុមៈ

នៅថ្ងៃចន្ទ ៤រោច ខែផល្គុន ឆ្នាំឆ្លូវ ត្រីស័ក ព.ស. ២៥៦៥ ត្រូវនឹង ថ្ងៃទី២១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ នេះ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងឯកឧត្តម វ៉ាង វិនធាន ឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចាំនៅកម្ពុជា បានអញ្ជើញជាអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ក្នុងពិធីសម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនូវមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិនព្រះកុសុមៈ(ពេទ្យលោកសង្ឃ)។ 

ឯកឧត្តម ម៉ម ប៊ុនហេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាលបានអោយដឹងថា មន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសុមៈ ត្រូវបានសាងសង់ ដោយចំណាយថវិកាជាង ជាង៨០លានដុល្លារអាមេរិក ជាជំនួយឥតសំណងរបស់រដ្ឋាភិបាលចិន។ មន្ទីរពេទ្យនេះ ត្រូវបានបើកការដ្ឋានសាងសង់នៅថ្ងៃទី៣០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៨ ដោយចំណាយពេល ៣៩ខែ។ អគារមន្ទីរពេទ្យថ្មីនេះ ត្រូវបានសាងសង់លើទំហំដីជាង ១៣ពាន់ម៉ែត្រក្រឡា មានកម្ពស់ ១១ជាន់ ជាមួយប្រវែង ៥៣ម៉ែត្រ។ ចែកចេញជាផ្នែកពិគ្រោះជំងឺក្រៅ ផ្នែកសង្គ្រោះបន្ទាន់ ផ្នែកបច្ចេកវិទ្យាវេជ្ជសាស្ត្រ ផ្នែកជំងឺទូទៅ ជំងឺវះកាត់ ផ្នែកសម្ភព រោគស្ត្រី ព្រមទាំងសេវាជំនួយផ្សេងៗទៀត។ នៅលើដំបូលអគារមានចំណតឧត្ថម្ភាគចក្រចុះចត ទម្ងន់ពី ៣តោន ទៅ ៥តោនថែមទៀតផង។ មន្ទីរពេទ្យនេះមានគ្រែសម្រាប់ព្យាបាលអ្នកជំងឺរហូតដល់ទៅ ៤០០គ្រែ។ មន្ទីរពេទ្យថ្មីនេះ ជាមន្ទីរពេទ្យដ៏ធំមួយក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលអាចផ្តល់សេវាថែទាំជូនប្រជាជននៅទូទាំងប្រទេស ដែលមានអាការៈជំងឺធ្ងន់ៗ ហើយក៏ជាកន្លែងបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្សមួយដ៏សំខាន់ផងដែរ។

ឯកឧត្តម វ៉ាង វិនធាន អគ្គរដ្ឋទូតចិន ប្រចាំនៅព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានអបអរសាទរចំពោះសមិទ្ធផលនៃមន្ទីរពេទ្យព្រះកុសុមៈដែលសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នៅពេលនេះ ដែលកើតចេញពីចំណងមិត្តភាពដ៏រឹងមាំរវាងចិន និងកម្ពុជា ។ ឯកឧត្តមសង្ឃឹមជឿជាក់ថាតាមរយៈមន្ទីរពេទ្យនេះ នឹងរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការបម្រើសេវាសុខាភិបាលជូនដល់ប្រជាជនកម្ពុជា ដែលមន្ទីរពេទ្យនេះបានបំពាក់នូវគ្រឿងបរិក្ខារវេជ្ជសាស្ត្រទំនើបៗ ថែមទាំងមានការបណ្ដុះបណ្ដាលធនធានមនុស្សសំខាន់ៗនៅមន្ទីរពេទ្យនេះផងដែរ។ ឯកឧត្តមបានមានប្រសាសន៍គាំទ្រចំពោះកម្ពុជា នឹងបន្តជួយកម្ពុជាជាបន្តបន្ទាប់ទៀតទៅតាមវិស័យផ្សេងៗដែលជាតម្រូវការរបស់កម្ពុជា។ 

សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ពិតជារីករាយចំពោះការទទួលបានសមិទ្ធផលមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសុមៈនាពេលនេះ  ដែលជាមន្ទីរពេទ្យដែលបានបំពាក់នូវបរិក្ខារវេជ្ជសាស្ត្រដ៏ទំនើបជាច្រើន។ សម្តេចតេជោនាយរដ្ឋមន្ត្រីបានមានប្រសាសន៍ថា មន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសុមៈ កើតចេញពីចំណងមិត្តភាពនៃទំនាក់ទំនងដ៏ល្អរវាងកម្ពុជា និងចិន។ 

នៅថ្ងៃនេះ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានមានប្រសាសន៍ឱ្យក្រសួងសុខាភិបាល សិក្សាពីលទ្ធភាពក្នុងការវះកាត់ដើម្បីប្តូរក្រលៀននៅក្នុងប្រទេស ខណៈកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នក៏មានសមត្ថភាពធ្វើបានដែរ គ្រាន់តែថាកន្លងមក យើងមិនមានការផ្សព្វផ្សាយឲ្យទូលំទូលាយ ព្រោះដោយសារតែខ្លាចមានការជួញដូរក្រលៀន ឬអវយវៈនោះ។ សម្តេចតេជោ បានមានប្រសាសន៍ថា ការបង្កើនសមត្ថភាពរបស់គ្រូពេទ្យគឺជារឿងសំខាន់ បូកនឹងការការពង្រឹងបន្ថែមទៀតនូវក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈពេទ្យ ដើម្បីធានាការព្យាបាលមានប្រសិទ្ធភាព និងសុវត្ថិភាព។ 

ទាក់ទងទៅនឹងទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជាចិន សម្តេចតេជោ បានបានមានប្រសាសន៍ថា មិត្តចិនបានប្រកាសផ្តល់ជំនួយបន្ថែមនូវវ៉ាក់សាំងបង្ការជាជំងឺកូវីដ-១៩ ចំនួន ២០លានដូសបន្ថែមទៀត ដោយ៥ លានដូស នឹងមកដល់ក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ ដូច្នេះតាមរយៈជំនួយវ៉ាក់សាំងបន្ថែមទៀតនេះ ធ្វើឱ្យកម្ពុជាធានាបាននូវចំនួនវ៉ាក់សាំងសម្រាប់ចាក់ជូនប្រជាពលរដ្ឋការពារជំងឺកូវីដ-១៩ បានគ្រប់គ្រាន់។

នៅក្នុងឱកាសនេះផងដែរ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានណែនាំដល់ក្រុមគ្រូពេទ្យឱ្យចូលរួមទាំងអស់គ្នា ក្នុងថែទាំមន្ទីរពេទ្យ និងបរិក្ខារទាំងឡាយក្នុងមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសុមៈនេះ  ដើម្បីធានាការប្រើប្រាស់បានគង់វង្សនិងយូរអង្វែង។ 

សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បានជូនពរឲ្យក្រុមគ្រូពេទ្យ មន្ត្រីសុខាភិបាល ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាទាំងអស់ជួបប្រទះតែសេចក្តីសុខ សេចក្តីចម្រើន ហើយក៏បានអញ្ជើញកាត់ខ្សែបូណ៌សម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់មន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសមៈ ចាប់ពីពេលនេះតទៅ៕

ផ្សាយបន្តផ្ទាល់ៈ ពិធីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ អគារមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសុមៈ ក្រោមជំនួយឥតសំណងពីរដ្ឋាភិបាល នៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន

 

នៅថ្ងៃចន្ទ ៤រោច ខែផល្គុន ឆ្នាំឆ្លូវ ត្រីស័ក ព.ស. ២៥៦៥ ត្រូវនឹង ថ្ងៃទី២១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ នេះ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងឯកឧត្តម វ៉ាង វិនធាន ឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចាំនៅកម្ពុជា នឹងអញ្ជើញជាអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់ក្នុងពិធីសម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនូវមន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិនព្រះកុសុមៈ(ពេទ្យលោកសង្ឃ) ដែលជាមន្ទីរពេទ្យបំពាក់បរិក្ខារវេជ្ជសាស្ត្របម្រើការព្យាបាលដ៏ទំនើប ដែលបានសាងសង់រួចរាល់ជាស្ថាពរ។

មន្ទីរពេទ្យមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ព្រះកុសុមៈ ត្រូវបានសាងសង់ ដោយចំណាយថវិកាជាង ៨០លានដុល្លារអាមេរិក ជាជំនួយឥតសំណងរបស់រដ្ឋាភិបាលចិន។ មន្ទីរពេទ្យនេះ ត្រូវបានបើកការដ្ឋានសាងសង់នៅថ្ងៃទី៣០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៨ ដោយចំណាយពេល ៣៩ខែ។ អគារមន្ទីរពេទ្យថ្មីនេះ ត្រូវបានសាងសង់លើទំហំដីជាង ១៣ពាន់ម៉ែត្រក្រឡា មានកម្ពស់ ១១ជាន់ ជាមួយប្រវែង ៥៣ម៉ែត្រ។ ចែកចេញជាផ្នែកពិគ្រោះជំងឺក្រៅ ផ្នែកសង្គ្រោះបន្ទាន់ ផ្នែកបច្ចេកវិទ្យាវេជ្ជសាស្ត្រ ផ្នែកជំងឺទូទៅ ជំងឺវះកាត់ ផ្នែកសម្ភព រោគស្ត្រី ព្រមទាំងសេវាជំនួយផ្សេងៗទៀត។ នៅលើដំបូលអគារមានចំណតឧត្ថម្ភាគចក្រចុះចត ទម្ងន់ពី ៣តោន ទៅ ៥តោនថែមទៀតផង។

មន្ទីរពេទ្យនេះមានគ្រែសម្រាប់ព្យាបាលអ្នកជំងឺរហូតដល់ទៅ ៤០០គ្រែ។ មន្ទីរពេទ្យថ្មីនេះ ជាមន្ទីរពេទ្យដ៏ធំមួយក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលអាចផ្តល់សេវាថែទាំជូនប្រជាជននៅទូទាំងប្រទេស ដែលមានអាការៈជំងឺធ្ងន់ៗ ហើយក៏ជាកន្លែងបណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្សមួយដ៏សំខាន់ផងដែរ។

វិភាគអន្តរជាតិ៖ អ្វីដែលលោក ហ្សេលេនស្គី ចង់បាន, សហរដ្ឋអាមេរិកមិនអាចឱ្យបាន

(កៀវ)៖ ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន លោក វ៉ូឡូឌីមៀ ហ្សេលេនស្គី (Volodymyr Zelenskyy) នៅថ្ងៃពុធសប្ដាហ៍នេះ បានអំពាវនាវឱ្យសភាទាំង២ របស់ សហរដ្ឋអាមេរិក និងរដ្ឋបាលលោកប្រធានាធិបតី ចូ បៃដិន បង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងជួយដល់អ៊ុយក្រែន ដោយសង្កត់ធ្ងន់ថាសង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន ក៏មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងផលប្រយោជន៍អាមេរិកដូចគ្នាដែរ។

ថ្លែងនៅក្នុងសុន្ទរកថាទៅកាន់សភាអាមេរិក, លោក ហ្សេលេនស្គី បានលើកឡើងដូច្នេះថា «សព្វថ្ងៃ, ប្រជាជនអ៊ុយក្រែនមិនត្រឹមតែកំពុងប្រយុទ្ធការពារ អ៊ុយក្រែនប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែយើងក៏កំពុងប្រយុទ្ធដើម្បីតម្លៃរបស់អឺរ៉ុប និងពិភពលោកទាំងមូលផងដែរ។ សន្តិភាពនៅក្នុងប្រទេសរបស់អ្នកមិនមែនពឹងផ្អែក តែទៅលើអ្នក និងប្រជាជនរបស់អ្នកនោះទេ ប៉ុន្តែវាពឹងផ្អែកលើមនុស្សដែលនៅក្បែរអ្នក និងអ្នកដែលខ្លាំង»។ ព្រមពេលជាមួយគ្នា លោក ហ្សេលេនស្គី បានស្នើជាថ្មីផងដែរឱ្យ NATO និងសហរដ្ឋអាមេរិកបង្កើត «តំបន់គ្មានការហោះហើរ» នៅក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន ដើម្បីរារាំងការទម្លាក់គ្រាប់បែករបស់ រុស្ស៊ី។

បើតាមលោក ហ្សេលេនស្គី ការជួយអ៊ុយក្រែននៅក្នុងសង្រ្គាមជាមួយរុស្ស៊ី ក៏ជាផលប្រយោជន៍របស់សហរដ្ឋអាមេរិកដូចគ្នា។ មែនទែនទៅ សង្រ្គាមនៅ អ៊ុយក្រែន វាពិតជាមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងផលប្រយោជន៍ជាតិអាមេរិកមែន នោះគឺអាមេរិកចង់ឱ្យលោក ពូទីន បរាជ័យដែលនេះអាចនឹងកំញើញកុំឱ្យរុស្ស៊ី ប្រើកម្លាំងយោធាលើប្រទេសណាមួយក្នុងតំបន់អឺរ៉ុប នៅពេលអនាគត។ ប៉ុន្តែ នេះមិនមែនមានន័យថា អាមេរិកត្រូវតែបោះបង់ចោលប្រយោជន៍ជាតិ និងសន្តិសុខប្រជាជនរបស់ខ្លួន ដើម្បីការពារអ៊ុយក្រែនឱ្យខានតែបាននោះទេ។ ករណីបែបនេះ យើងអាចសង្កេតបានលើប្រតិកម្មរបស់អាមេរិក និង NATO ចំពោះការស្នើរបស់លោក ហ្សេលេនស្គី ដែលចង់បង្កើតតំបន់គ្មានការហោះហើរនៅអ៊ុយក្រែន។

បើយើងពិនិត្យលើការស្នើបង្កើត «តំបន់គ្មានការហោះហើរនៅអ៊ុយក្រែន ឬ no-fly zone», លោក ហ្សេលេនស្គី ហាក់មិនបារម្ភពីការផ្ទុះសង្រ្គាមនុយក្លេអ៊ែរ ឬក៏សង្រ្គាមលោកឡើយ។ មិនបារម្ភ គឺដោយសារតែអ្នកដែលកំពុងធ្វើសង្រ្គាមជាមួយរុស្ស៊ី គឺអ៊ុយក្រែន ហើយអ្នកដែលចង់ឱ្យគេមកជួយក៏ជាអ៊ុយក្រែន។ តែសម្រាប់អាមេរិក និង NATO, ការបង្កើតតំបន់គ្មានការហោះហើរ បានន័យថាពួកគេត្រូវបញ្ជូនកងទ័ពឱ្យទៅធ្វើសង្រ្គាមដោយផ្ទាល់ជាមួយកងទ័ពរុស្ស៊ី ព្រោះជាលក្ខណៈបច្ចេកទេស គេត្រូវប្រើយន្ដហោះចម្បាំង ឬមធ្យោបាយយោធានានា ដើម្បីបាញ់ទម្លាក់យន្ដហោះចម្បាំងសត្រូវដែលហោះចូលក្នុង ដែនអាកាសអ៊ុយក្រែន ដែលការធ្វើបែបនេះចៀសមិនរួចទេ នឹងបង្កទៅជាសង្រ្គាមនុយក្លេអ៊ែរ ឬសង្រ្គាមលោកលើកទី៣។

* នៅពេលប្រយោជន៍របស់អ៊ុយក្រែន មិនមែនជាប្រយោជន៍អាមេរិក

នៅពេលដែលគេនិយាយដល់ពី «ប្រយោជន៍ជាតិ» វាជាបញ្ហាទស្សនវិជ្ជា ដែលមានភាពស្មុគស្មាញ ជាងអ្វីដែលមនុស្សភាគច្រើនគិតដល់។ ជាឧទាហរណ៍ ការសម្រេចចិត្តមួយលើគោលនយោបាយការបរទេស តួយ៉ាងដូចជាការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្ម គឺជាការស្វែងរកផលប្រយោជន៍សម្រាប់ជាតិទាំងមូល តែជាធម្មតា វានឹងអាចផ្ដល់ប្រយោជន៍ដល់ប្រជាជនមួយចំនួន ហើយក៏អាចប៉ះពាល់ដល់ប្រជាជនមួយទៀតដែរ។ ដូចគ្នាដែរ អ្វីដែលមិនអាចកាត់ផ្ដាច់បានពី ប្រយោជន៍ជាតិ នោះគឺធ្វើយ៉ាងណាឱ្យ «ជាតិរស់» ដ្បិតបើជាតិស្លាប់ទៅហើយ តើមានន័យអ្វីទៀតទៅ?

នៅក្នុងសុន្ទរកថាប្រកាសបើកប្រតិបត្តិការយោធាវាយលុកចូលអ៊ុយក្រែន ដែលត្រូវបានលោកខាងលិចហៅថាជា «ការឈ្លានពាន», លោក វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន បានបង្ហើបពីចេតនារបស់លោក ក្នុងការផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាលអ៊ុយក្រែន ហើយលើកបន្តុបរដ្ឋាភិបាលរណបរុស្ស៊ីថ្មីមួយឡើង។ ដូច្នេះក្នុងករណីអ៊ុយក្រែន គឺពួកគេកំពុងតស៊ូប្រយុទ្ធធ្វើយ៉ាងណាឱ្យ «ជាតិរស់» ហើយវាក៏មិនមានអ្វីចម្លែកនោះដែរដែលលោក ហ្សេលេនស្គីចង់ឱ្យអាមេរិក និង NATO លូកដៃចូល ក្នុងសង្រ្គាមដោយផ្ទាល់។ ប៉ុន្តែ អ្នកនយោបាយអាមេរិក រួមទាំងលោក ចូ បៃដិន ក៏មានការបារម្ភ និងគិតគូរពីប្រយោជន៍ជាតិរបស់ខ្លួនដែរ។ ពោលគឺពួកគេ ដឹងយ៉ាងច្បាស់ថាសង្រ្គាមរវាងអាមេរិក និងរុស្ស៊ីដែលមានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរតំណាងឱ្យជាង ៩០ភាគរយនៃអាវុធនុយក្លេអ៊ែរនៅលើពិភពលោក នឹងបង្កទៅជា សង្រ្គាមនុយក្លេអ៊ែរ ឬសង្រ្គាមលោកលើកទី៣ ដែលមិនត្រឹមតែគំរាមកំហែងដល់ពិភពលោកទាំងមូលប៉ុណ្ណោះទេ សូម្បីតែប្រជាជនអាមេរិក ក៏ប្រហែលជា មិនអាចគេចរួចពីអាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់រុស្ស៊ីបាននោះដែរ។

ហេតុផលបែបនេះ យើងអាចស្វែងយល់បានពីជំហរ និងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់លោក ចូ បៃដិន នាពេលកន្លងមក។ លោក បៃដិន បានបញ្ជាក់ជាច្រើន លើកច្រើនសារថាសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងមិនបញ្ជូនកងទ័ពឱ្យជួយអ៊ុយក្រែនប្រយុទ្ធតតាំងដោយផ្ទាល់ជាមួយរុស្ស៊ីនោះទេ ហើយក៏មិនគាំទ្រការបង្កើតតំបន់ គ្មានការហោះហើរនៅអ៊ុយក្រែននោះដែរ។ «យើងនឹងមិនប្រយុទ្ធដោយផ្ទាល់ជាមួយរុស្ស៊ីនៅអ៊ុយក្រែនឡើយ។ ពីព្រោះថាជម្លោះដោយផ្ទាល់ជាមួយរុស្ស៊ី នឹងផ្ទុះទៅជាសង្រ្គាមលោកលើកទី៣ ហើយនេះជាអ្វីដែលយើងកំពុងប្រឹងប្រែងទប់ស្កាត់»។ នេះការបញ្ជាក់ជាថ្មីរបស់លោក បៃដិន កាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី១១ ខែមីនាកន្លងទៅ។

* នៅពេល អាមេរិក និងអ៊ុយក្រែនមានប្រយោជន៍រួម

សុន្ទរកថារបស់លោក ហ្សេលេនស្គី គឺមានចេតនាដាក់សម្ពាធនយោបាយឱ្យលោក បៃដិន ផ្លាស់ប្ដូរគោលជំហរសព្វថ្ងៃ។ សម្រាប់គណបក្សសាធារណរដ្ឋ ជំហររបស់លោក បៃដិនចំពោះរុស្ស៊ីគឺមានភាពទន់ខ្សោយ។ ជាក់ស្ដែង នៅក្រោយការថ្លែងសុន្ទរកថារបស់លោក ហ្សេលេនស្គី កាលពីថ្ងៃពុធសប្ដាហ៍នេះ, ប្រធានព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកសំឡេងភាគតិចមកពីបក្សសាធារណរដ្ឋ លោក មីក ម៉ាកខូណែល (Mitch McConnel) បាននិយាយនៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយ ទូរទស្សន៍ CNN ថាសុន្ទរកថារបស់លោក ហ្សេលេនស្គី គឺជាសុន្ទរថាដ៏មានប្រសិទ្ធភាពមិនគួរឱ្យជឿ ដែលនេះជាសារផ្ញើទៅកាន់លោក ចូ បៃដិន ឱ្យពង្រឹង ជំហរឡើងវិញ។ តែសួរថាត្រូវពង្រឹងជំហរយ៉ាងមេ្ដចទៅ? មកទល់ពេលនេះ អ្វីដែលអាមេរិកអាចធ្វើបាន នោះគឺដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចប្រឆាំងរុស្ស៊ី និងផ្ដល់ ការគាំទ្រ ក៏ដូចជាជំនួយយោធាឱ្យអ៊ុយក្រែន។

និយាយដល់ចំណុចនេះគឺអាមេរិក និងអ៊ុយក្រែនមានប្រយោជន៍រួមគ្នា។ អាមេរិកចង់ឱ្យលោក ពូទីនបរាជ័យ ដើម្បីអាចធានាបានថារុស្ស៊ីនឹងមិនធ្វើទង្វើ ធ្លាប់ធ្វើដាក់អ៊ុយក្រែន លើបណ្ដាប្រទេសជាសមាជិក NATO រីឯអ៊ុយក្រែនវិញ ចង់ការពារទឹកដីរបស់ពួកគេ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ឈរលើសីលធម៌ អាមេរិក និងអ៊ុយក្រែន បានបង្ហាញពិភពលោកពីកាតព្វកិច្ចការពារប្រជាជនស៊ីវិល និងរដ្ឋ ឬប្រទេសដែលរងការវាយប្រហារដោយអយុត្តិធម៌ពីប្រទេសដទៃ ក្នុង ករណីនេះគឺរុស្ស៊ី។

អ្វីដែលសហរដ្ឋអាមេរិក និង NATO កំពុងធ្វើត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាយុទ្ធសាស្ត្រដែលធ្លាប់បានប្រើក្នុងសម័យសង្រ្គាមត្រជាក់ នោះគឺម្យ៉ាងបំពាក់អាវុធឱ្យ អ៊ុយក្រែន មានលទ្ធភាពតស៊ូប្រយុទ្ធប្រឆាំងជាមួយរុស្ស៊ី ហើយម្យ៉ាងទៀត គឺចៀសវាងការផ្ទុះសង្រ្គាមដោយផ្ទាល់ជាមួយរុស្ស៊ី។ អតីតសហភាពសូវៀត ធ្លាប់ជួយវៀតណាមខាងជើងប្រយុទ្ធតតាំងជាមួយកងទ័ពអាមេរិក ចំណែកឯ អាមេរិកធ្លាប់ជួយឱ្យចលនាមូចាហ៊ីឌីនអាហ្វហ្កានីស្ថានធ្វើសង្រ្គាមជាមួយ សូវៀត៕

ប្រភព៖ Vox (ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២)

ដោយ : Fresh News

សម្រង់ប្រសាសន៍ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន, ពិធីសម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការភូមិកុមារ SOS ខេត្តព្រៃវែង

 CNV: 17 ខែ​មីនា, 2022

លោកបណ្ឌិត Dereje Wordofa ប្រធានភូមិកុមារ SOS អន្តរជាតិ និងគណៈប្រតិភូ!

សម្តេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក/ស្រី បងប្អូនជនរួមជាតិជាទីស្រឡាញ់!

សម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ភូមិកុមារ SOS នៅខេត្តព្រៃវែង ដែលជាភូមិទី ៧

ថ្ងៃនេះ យើងសប្បាយរីករាយ ក្នុងភាពជាដៃគូដ៏រឹងមាំ រវាងរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជាមួយនឹងភូមិកុមារ SOS។ យើងសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ភូមិកុមារ SOS នៅខេត្តព្រៃវែង ដែលជាភូមិទី ៧ បន្ទាប់ពីការចាប់ផ្តើម​របស់យើងនៅចុងទសវត្សរ៍ ១៩៩០ ដែលចាប់ផ្តើមសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាលើកដំបូងនៅទីក្រុងភ្នំពេញ នាឆ្នាំ ២០០២។ អម្បាញ់មិញ ឯកឧត្តម វង សូត បានធ្វើរបាយការណ៍ពាក់ព័ន្ធ ហើយលោកបណ្ឌិតប្រធានអង្គការក៏បាននិយាយពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងបញ្ហាការធ្វើនៅទីនេះ ក៏ដូចជាធ្វើនៅទីកន្លែងដទៃទៀត។ ខ្ញុំមិនអាចបំ​ភ្លេចបាននូវការខិតខំរបស់យើងក្នុងភាពជាដៃគូ ដែលយើងបានធ្វើរួមគ្នា ដែលចាប់ផ្តើមពីភូមិកុមារ SOS នៅទីក្រុងភ្នំពេញ ឆ្នាំ ២០០២ ដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ដោយខ្ញុំនិងលោកប្រធាន Helmut Kutin ដែលបានចូលនិវត្តទៅហើយនោះ។ ហើយតាមសួរ គាត់កំពុងទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសវៀតណាម។

ឆ្នាំ ២០០៣ យើងសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នៅឯខេត្តសៀមរាប ដែលពេលនោះក៏មាន លោក Helmut Kutin ចូលរួមផងដែរ។ ឆ្នាំ ២០០៦ យើងសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នៅខេត្តបាត់ដំបង ដែលមានលោក Helmut Kutin អតីតប្រធានចូលរួម។ បន្ទាប់ទៅ យើងក៏បានសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នៅខេត្តរតនគិរី ដែលមានលោក Helmut Kutin ធ្វើនៅទីនោះ។ បន្ទាប់ទៅទៀតភូមិទី ៥ គឺនៅក្រចេះ មានលោក Siddhartha Kaul​ ដែលជាប្រធាននៅពេលនោះ។ បន្ទាប់ទៅទៀតនៅខេត្តកំពត ក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ គឺមានលោក Siddhartha Kaul ផងដែរ។ ថ្ងៃនេះ លោកប្រធានថ្មីក៏បានបន្តអនុវត្តតាមគម្រោងចាស់ ដែលមានពីមុនមក ដែលគម្រោងចាស់នោះ មានតាំងពីការចាប់ផ្តើមនៃការរៀបចំតាមដំណាក់ៗ ដែលយើងធ្វើតាំងពីទីក្រុងភ្នំពេញ ទៅសៀមរាប ទៅបាត់ដំបង និងកន្លែងដទៃទៀត។ ខ្ញុំនៅចាំច្បាស់ថា ខេត្តព្រៃវៃង គឺជាខេត្តគោលដៅមួយ …។

អរគុណសម្តេចក្រឡាហោម ស ខេង ដែលបានផ្តល់ដីសាងសង់ភូមិកុមារ SOS នៅខេត្តព្រៃវែង

ខ្ញុំសូមយកឱកាសនេះ ថ្លែងនូវការអរគុណ ចំពោះសម្តេចក្រឡាហោម ស ខេង ដែលបានផ្តល់ដី សម្រាប់ការសាងសង់នៅទីនេះ ដែលធ្វើឱ្យភូមិកុមាររបស់យើងនៅទីនេះស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងព្រៃវែងតែម្តង ដែលជាចំណែកមួយជួយដល់កុមារយើងឲ្យស្ថិតនៅក្នុងសហគមន៍ ជាមួយនឹងការថែទាំដ៏ល្អរបស់លោក/អ្នកគ្រូ របស់អ្នកម្ដាយទាំងឡាយ ដែលមាននៅទីនេះ។ ខ្ញុំពិតជាអរគុណជាមួយនឹងការយកចិត្តទុកដាក់បន្តរបស់លោកប្រធាន ដែលថ្ងៃនេះយើងសម្ពោធជាមួយគ្នា ហើយល្ងាចនេះយើងនឹងបន្តការពិភាក្សាជាមួយគ្នាទៀត។ មុននោះ គ្រោងថាពិភាក្សា ជាមួយគ្នា នៅថ្ងៃទី ១៤ ប៉ុន្តែដោយសារតែប៉ុន្មានថ្ងៃមុននេះ (កម្មវិធីការងាររវល់ពេក)។ ម្សិលមិញ​នេះ ខ្ញុំនៅឯខេត្តព្រះសីហនុឯណោះទេ។ កម្មវិធី(ការងារ)ក្នុងអាទិត្យនេះពិតជារវល់ខ្លាំងណាស់។ ថ្ងៃអាទិត្យ គឺចំថ្ងៃដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុនមកទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជាទៀតផង។ យ៉ាងណាក៏ដោយ កម្មវិធីសម្ពោធនេះមិនត្រូវបានលើកពេលនោះទេ។ ជំនួបរបស់យើង ទោះបីលើកពេលពីថ្ងៃទី ១៤ ក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែល្ងាចនេះយើងនឹងទៅជួបពិភាក្សាគ្នានៅវិមានសន្តិភាព ដោយយើងនឹងបន្ត(ពិភាក្សាគ្នា) ហើយហាក់ដូចជាមានគម្រោងទៅខេត្តត្បូងឃ្មុំមួយទៀត។ យើ​ងនឹងពិភាក្សាអំពីការបន្តដំណើរការនេះ។

កម្ពុជាបានធ្វើកិច្ចការជាច្រើន ដើម្បីកុមារ ដែលបន្សល់ទុកពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត

កិច្ចការដែលកម្ពុជាបានធ្វើដើម្បីកុមារមានច្រើនណាស់។ នៅលើពិភពលោកនេះ គ្មានប្រទេសណាមួយ ដែល មានកុមាររងគ្រោះដូចជាកម្ពុជានោះទេ។ កម្ពុជាមានកុមាររងគ្រោះច្រើនជាងគេ ដោយសារតែរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត បានបន្សល់ទុក។ កុមារដែលត្រូវបានពួក ប៉ុល ពត សម្លាប់ឪពុកម្តាយ បន្សល់ទុកឱ្យយើងចិញ្ចឹមកុមារទាំងអស់នោះ។ ខ្ញុំនៅចាំបានថា ដោយមានការចូលរួមតាំងពីឆ្នាំ ១៩៧៩ ក្នុងការគ្រប់គ្រងប្រទេសជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំដទៃទៀត អ្វីដែលជាអាទិភាពរបស់យើងនៅពេលនោះ គ្រប់ខេត្តទាំងអស់មិនមែនអគារធ្វើការរបស់ចៅហ្វាយខេត្ត ឬមន្ទីរជុំវិញខេត្តនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែ បែរជាទីកន្លែងការចិញ្ចឹមកុមារកំព្រាទៅវិញទេ។ នេះជារឿងដែលបានកើតឡើងនៅលើទឹកដីកម្ពុជាដ៏កម្សត់របស់យើង។

ក៏ប៉ុន្តែ យើងក៏មានមោទនភាព ដោយសារតែយើងមិនបានទុកឱ្យកុមារណាម្នាក់ស្លាប់ដោយគ្មានការយកចិត្តទុកដាក់ថែទាំ។ បន្ថែមលើនោះ យើងក៏មានមោទនភាព ដោយសារកុមាររបស់យើងត្រូវបានទទួលការអប់រំ និងបណ្តុះបណ្តាល បើប្រៀបធៀបកុមារនៅតាមមជ្ឈមណ្ឌលកុមារកំព្រា រាប់ទាំងកុមារដែលមាននៅទីនេះ (គឺ)ទទួលបាននូវការមើលថែទាំ/បណ្ដុះបណ្តាល ជួនកាលច្រើនជាងកុមារ ដែលរស់នៅតាមក្រុមគ្រួសារទៅទៀត ដោយសារយើងបានដាក់កំណត់កាលពីពេលនោះ ដរាបណាមិនទាន់ចប់មធ្យមសិក្សាបឋមភូមិទេ​ យើងមិនអនុញ្ញាតឱ្យឈប់រៀនទេ។ ហើយអ្នកដែលមានលទ្ធភាព គឺយើងបន្តឱ្យមានការសិក្សារហូតទៅដល់គេរកការងារធ្វើបាន។

អ្នកចេញពីមណ្ឌលកុមារកំព្រាបានក្លាយទៅជាធនធានមនុស្សដ៏ល្អសម្រាប់សង្គមជាតិ

លោកប្រធាន Dereje Wordofa បានលើកឡើងអម្បាញ់មិញ គឺជារឿងមោទនភាព គាត់និយាយថា តាមអ្វីដែលខ្ញុំដឹង គឺថា កូនៗរបស់យើងធ្វើបានល្អក្នុងការអប់រំ។ អ្នកដែលចាកចេញពីកន្លែងថែទាំ ៤ នាក់ ក្លាយទៅវេជ្ជបណ្ឌិត, ៥ នាក់ ក្លាយទៅជាវិស្វករ, ៧ ​នាក់ (ក្លាយទៅ)ជាធនាគារិក, ៣ នាក់ បានចាកចេញពីការថែទាំ(ក្លាយ)ទៅជាស្ថាបត្យករ, ២ នាក់ (ក្លាយ)ទៅអ្នករចនា និងច្រើនអ្នកទៀតក្នុងវិស័យអាជីវកម្ម សេវាបម្រើអតិថិជន និងបម្រើការងារក្នុងជួរ(រាជ)រដ្ឋាភិបាល។ ចំណុចនេះហើយ ដែល(បញ្ជាក់ថា)កម្ពុជាមានកុមារកំព្រាច្រើន សូម្បីតែ(គិត)ក្នុងក្របខណ្ឌនៃការអប់រំ ក្នុងរយៈកាល ២០ ឆ្នាំ។ ឆ្នាំនេះ ខួបទី ២០ នៃការសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នូវភូមិកុមារលើកទី ១ នៅទីក្រុងភ្នំពេញ។ គ្រាន់តែផ្នែកតូចមួយនេះ ក៏បានផលិតធនធានមនុស្សសម្រាប់សង្គមជាតិរបស់យើង។ ឯកុមាររងគ្រោះនិងបានក្លាយទៅជាកុមារកំព្រានាឆ្នាំ ១៩៧៩ និងក្រោយឆ្នាំ ១៩៧៩ យើងក៏បណ្តុះបណ្តាលពួកគេ ដែលពេលនេះ​ពួកគេក្លាយទៅជាឪពុកម្តាយ ឬខ្លះទៀតក្លាយទៅជាជីដូនជីតារបស់គេថែមទៀតផង។ ចំណុចនេះ បង្ហាញឱ្យឃើញអំពីការយកចិត្តទុកដាក់របស់យើង ជាមួយនឹងសុខទុក្ខរបស់កុមារ ដែលនៅរស់រានមានជីវិតបន្ទាប់ពីរបបប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុល ពត។ ចំណុចនេះគប្បីយើងមើលឃើញ ហើយរំលឹកឡើងវិញនូវអ្វីដែលបានកើតឡើងនៅប្រទេសកម្ពុជា​។

ជំនួយឧបត្ថម្ភសង្គមដល់ស្រ្ដីមានផ្ទៃពោះ ធានាសុខុមាលភាពម្ដាយនិងកូន ចាប់អនុវត្តពីឆ្នាំ ២០១៩ មក

ឯកឧត្តម វង សូត បានលើកឡើង វាក៏ជាការឆ្លើយតបជាមួយនឹងការអំពាវនាវរបស់លោកប្រធានអម្បាញ់មិញ ដែលខ្ញុំគួរតែត្រូវបានបញ្ជាក់បន្ថែមឱ្យបានជ្រាបថា យើងមានកម្មវិធីទ្រទ្រង់ចំពោះកុមារ។ មុននេះ យើងគ្រាន់តែធ្វើកម្មវិធីទ្រទ្រង់កុមារ តាមរយៈមជ្ឈមណ្ឌលកុមារកំព្រា និងតាមរយៈមជ្ឈមណ្ឌលសង្គ្រោះកុមារ ដែលត្រូវគេរំលោភ ហើយកុមារគ/ថ្លង់ និងពិការភ្នែក។ យើងធ្វើសកម្មភាពច្រើន ក៏ប៉ុន្តែ​ វាមិនគ្រប់គ្រាន់ទេលើរឿងនេះ។ យើងក៏ចាប់បាននិងកំពុងអនុវត្តចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៩ មក (នូវកម្មវិធីសង្គមសំរាប់)ម្ដាយនិងកុមារជាង ២៥ ម៉ឺននាក់ ដែលបានទទួលសេវាពីការចាប់ផ្ដើមមានផ្ទៃពោះរហូតទៅដល់កូនមានអាយុ ២ ឆ្នាំ។ នេះជាកម្មវិធីអចិន្ត្រៃយ៍ដែលយើងបន្តការខិតខំ។ យើងមិនត្រឹមតែយកចិត្តទុកដាក់នូវកុមារដែលបានកើតឡើង ហើយដែលត្រូវបានគេបោះបង់ចោលយកទៅថែទាំទេ។

ប៉ុន្មានឆ្នាំរួចហើយ ដែលយើងបានយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើស្ត្រីក្រីក្រ។ ពេលចាប់ផ្ដើមមានផ្ទៃពោះភ្លាម យើងចាប់ផ្ដើមជួយឧបត្ថម្ភ។ មុនពេលឆ្លងទន្លេ យើងត្រូវជួយឧបត្ថម្ភ ៤ ដង ដើម្បីឱ្យគេទៅទទួលយកនូវសេវានៃការពិនិត្យផ្ទៃពោះ។ នៅពេលដែលគេទៅពិនិត្យ ធម្មតានៅប្រទេសដទៃ ទៅពិនិត្យគឺពេទ្យយកប្រាក់។ ប៉ុន្តែនៅទីនេះ ពេលដែលទៅពិនិត្យផ្ទៃពោះបែរជាទទួលប្រាក់ត្រឡប់មកវិញ។ នេះជាកម្មវិធីរបស់យើង។ ពេលឆ្លងទន្លេយើងមានកញ្ចប់ថវិកាមួយជូនគេ។ បន្ទាប់ពីហ្នឹងទៅ យើងប្រើពេល ៨ ដងទៀត រយៈពេល ២ ឆ្នាំ ដើម្បីឱ្យកុមាររីកធំធាត់រហូតទៅដល់អាយុ ២ ឆ្នាំ ទើបយើងកាត់ផ្ដាច់ការឧបត្ថម្ភ។ អញ្ចឹងមានន័យថា យើងប្រើពេលសម្រាប់ស្ត្រីនិងកុមារ ធានាទាំងសុខុមាលភាពរបស់ម្ដាយ និងធានាទាំងសុខុមាលភាពកូននៅក្នុងផ្ទៃ និងក្រោយពេលដែលកូនបានចាកផ្ទៃរួចមកហើយ ត្រូវផ្ដល់អាហារូបត្ថម្ភឱ្យគេ។

នេះជាកម្មវិធីរបស់យើងជាក់លាក់។ យើងកំពុងតែពិនិត្យថា យើងនឹងបង្កើនចំនួនប្រាក់បន្តទៀត នៅពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើងអនុញ្ញាត។ កម្រិតនៃការឧបត្ថមរបស់យើងមានចំនួនមិនច្រើនទេ ប៉ុន្តែនៅពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើងរីកលូតលាស់ យើងក៏អាចពិនិត្យបន្ថែមជាមួយនឹងករណីនេះ។

ផ្នែករដ្ឋតម្រូវឱ្យយកជនពិការចំនួន ២% និងវិស័យឯកជន ១% សម្រាប់បម្រើឱ្យការងារ

នេះជាអ្វីដែលលោកប្រធានអង្គការបានលើកអំពាវនាវអម្បាញ់មិញ អំពីឱ្យ(មាន)ការយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែម។ ខ្ញុំគិតថា គប្បីជម្រាបលោកប្រធានឱ្យបានជ្រាបអំពីកម្មវិធីទាក់ទងនឹងកុមារនិងមាតា ដែលត្រូវបានទទួលមើលការថែទាំពីរាជរដ្ឋាភិបាលតែម្ដង។ ពិតមែនហើយ រឿងនេះវាមិនទាន់គ្រប់ទេ។ យើងនៅមានរឿងច្រើនណាស់។ កុមារកំព្រាមានការថយចុះនៅតាមមណ្ឌល ហើយមណ្ឌលមួយចំនួនក៏ត្រូវបានបិទ ដូចជាមណ្ឌលថែទាំកុមារកំព្រា ដែលបន្សល់ទុកដោយរបប ប៉ុល ពត ក៏ប៉ុន្តែយើងក៏នៅមានមណ្ឌលមួយចំនួនដូចជា មណ្ឌលមួយដែលខ្ញុំបានសាងសង់ផ្ទះឱ្យពួកគេ ហើយឥឡូវគេមានរបបជាប្រាក់ខែទៅទៀត។ នោះទាក់ទងទៅនឹងកុមារី ដែលត្រូវឪពុកបង្កើតរំលោភ ឬជីតាបង្កើតរំលោភទៅទៀត។ នេះជារឿងអកុសល។ ធាតុជាតិរច្ឆានរបស់មនុស្សបែបនេះ។ រឿងអ្នកបង្កើតបញ្ហាវាជារឿងមួយ អ្វីដែលយើងត្រូវយកចិត្តទុកដាក់គឺកុមារីដែលទទួលការរំលោភបំពាន។ យើងមានមជ្ឈមណ្ឌលបែបនេះ ហើយផ្ទះទើបនឹងសាងសង់ហើយមិនទាន់បានសម្ពោធទេ ក៏ប៉ុន្តែបានចូលស្នាក់នៅរួចស្រេចទៅហើយ។

យើងក៏បានរៀបចំឱ្យមានសាលាដើម្បីបណ្ដុះបណ្ដាលចំពោះកុមារគ/ថ្លង់ ដែលឥឡូវនេះពួកគេមួយចំនួនកំពុងស្ថិតនៅក្នុងការរៀនកម្រិតបឋម(សិក្សា)​ មួយចំនួនកំពុងរៀនមធ្យមសិក្សា មួយចំនួនទៀតកំពុងរៀននៅ​តាមមហាវិទ្យាល័យនានា ហើយមួយចំនួនក៏កំពុងបម្រើការងារឱ្យផ្នែករដ្ឋ ដែលផ្នែករដ្ឋតម្រូវឱ្យយកជនពិការចំនួន ២% សម្រាប់បម្រើឱ្យការងាររដ្ឋ។ យើងកំពុងតែពិនិត្យតាមស្ថាប័ននានា តើអនុវត្តបានគ្រប់គ្រាន់ហើយឬនៅ? វិស័យឯកជនយើងតម្រូវឱ្យយក ១% វិស័យរដ្ឋគឺអនុញ្ញាតឱ្យយក ២% ​ដើម្បីយកទៅបម្រើការ។ ដូច្នេះអ្វីដែលជាគោលនយោបាយ យើងមិនទុកចោលឱ្យអ្នកណាមួយ ទោះបីអ្នកនោះចេញពីប្រភេទអ្វីក៏ដោយ ដែលមានពិ​ការភាព លើកលែងតែចោរលួច/ប្លន់អាហ្នឹងគឺមានកន្លែងទុកដាក់កន្លែងមួយដោយឡែក តែសម្រាប់អ្នកដែលរងគ្រោះមានវិធីអប់រំរបស់យើង។

មនុស្សកើតមកមានភ័ព្វវាសនាខុសគ្នា … សំខាន់បំផុតគឺត្រូវផ្ដល់ឱកាសស្មើគ្នា

ថ្ងៃនេះយើងឃើញចៅៗតូចៗ អង្គុយនៅទីនេះ ពួកគេមានម្ដាយមើលថែទាំ ហើយនេះវាជាអនាគតរបស់គេ ដែលយើងត្រូវថែទាំពួកគេ។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា SOS នឹងបន្តខិតខំជាមួយយើង ដើម្បីយើងដំណើរឆ្ពោះទៅមុខដើម្បីអនាគតរបស់ពួកគេ។ មនុស្សកើតឡើងគ្រាន់តែមានភ័ព្វវាសនាខុសគ្នាតែប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែគ្មានអ្នកណាមួយកើតឡើងដោយស្ពាយទ្រព្យសម្បត្តិ​មកជាមួយនោះទេ គ្រាន់តែមនុស្សខ្លះគេកើតក្នុង(គ្រួសារ)កូនអ្នកមាន ខ្លះគេកើតក្នុង(គ្រួសារ)អ្នកក្រតែប៉ុណ្ណឹងទេ អត់មានអ្នកណាស្ពាយទ្រព្យសម្បត្តិមកជាមួយទេ។ សំខាន់បំផុតគឺឱកាស​ដែលយើងបានផ្ដល់ឱ្យគេ។ ឥឡូវនេះ បើទោះបីជាបានកើតហើយត្រូវបានគេបោះបង់ចោល ឬក៏ឪពុកម្ដាយស្លាប់ចោល ការយកមកថែទាំនៅតាមមណ្ឌលនានា ពួកគេពិតជាអភ័ព្វ ប៉ុន្តែជាសំណាងរបស់ពួកគេ ដែលមានពួកយើងជាមនុស្សចាស់ថែទាំពួកគេ។ ថ្ងៃក្រោយពួកគេអាចវិវឌ្ឍខ្លួនទៅជាអ្នកដែលមានលទ្ធភាពរហូតដល់ដឹកនាំប្រទេស។

ធ្វើនាយករដ្ឋមន្ត្រីរហូតដល់ឈប់ចង់ធ្វើ

យើងពិនិត្យមើលអ្នកដឹកនាំប្រទេសសព្វថ្ងៃ មិនថាខ្ញុំ មិនថាសម្ដេចក្រឡាហោម ស ខេង មិនថាឯកឧត្តម ជាម យៀប និងមេដឹកនាំដទៃទៀតទេ ពួកយើងកើតឡើងក្នុងសម័យនោះ កើតឡើងក្នុងដំណាក់កាលកន្ទុយអាណានិគមរបស់បារាំង។ យើងកើតឡើងនៅក្នុងស្ថានភាពដ៏លំបាក។ យើងស្វែងរកនូវការសិក្សាដ៏លំបាក ទម្រាំនឹងមានថ្ងៃនេះ។ យើងបានឆ្លងកាត់នូវការលំបាកច្រើនណាស់ ជីវិតជាកូនសិស្សលោក ជីវិតជាកូនអ្នកក្រវាជួបការលំបាក ក៏ប៉ុន្តែការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់យើង។ យើងបានក្លាយទៅជាមេដឹកនាំប្រទេស ដែលខ្ញុំនិយាយសាជាថ្មីថា ខ្ញុំនឹងធ្វើនាយករដ្ឋមន្ត្រីដល់ខ្ញុំឈប់ចង់ធ្វើ។ ចង់អ្នកណាថាអីថាទៅ។ កុំឱ្យវាលំបាកពេក។ ខ្ញុំនឹងធ្វើនា​យករដ្ឋមន្ត្រីរហូតដល់ឈប់ចង់ធ្វើ។ ដំបូងដាក់ពេលវេលា ១០ ឆ្នាំ្ទទៀត ៥ ឆ្នាំទៀត ប៉ុណ្ណេះ/ប៉ុណ្ណោះឆ្នាំ ឥឡូវអត់ទេ។ ខ្ញុំបាននិយាយប៉ុន្មានខែមុននេះ តាំងពីឆ្នាំទៅថាធ្វើរហូតឈប់ចង់ធ្វើ។ ន័យនេះគេអាចយល់បាន។

មិនប្រាកដថាខួរក្បាលអ្នកកើតក្នុងប្រទេសមាន ល្អជាងអ្នកកើតក្នុងប្រទេសក្រទេ

ចំណុចដែលខ្ញុំចង់និយាយមនុស្សទាំងអស់នៅលើពិភពលោក មិនមែនគ្រាន់តែនៅកម្ពុជា កើតឡើងស្រាតដូចគ្នា។ គ្មានអ្នកណាកើតឡើងដោយមានសម្លៀកបំពាក់ជាប់ខ្លួនទេ។ អញ្ចឹងបានជាមានពេលខ្លះដែលមានការធុញទ្រាន់នឹងការប្រមាថ ខ្ញុំបាននិយាយជាមួយអ្នកដែលបានសន្ទនាជាមួយខ្ញុំដោយត្រង់ៗថា ពួកអ្នកឯងមានសំណាងត្រង់ពួកអ្នកឯងមានសំណាងកើតក្នុងប្រទេសអ្នកមានតែប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែត្រង់ខួរក្បាលអ្នកឯងមិនប្រា​កដថាពូកែជាងខ្ញុំ។ ខ្ញុំនិយាយត្រង់ៗ។ (ពួកគេ)មកនិយាយរបៀបប្រដៅយើង។ ដល់ប្រដៅយើង អញ្ចឹងមានអីបកទៅវិញ សម្លឹងមើលមុខ។ អ្នកឯងមានសំណាង ត្រង់អ្នកឯងកើតក្នុងប្រទេសអ្នកមាន អញ្ចឹងអ្នកឯងមានសិទ្ធិនិយាយប្រដៅខ្ញុំគ្រប់យ៉ាង។ ប៉ុន្តែខួរក្បាលអ្នកឯងមិនប្រាកដថាពូកែជាង(ពួក)ខ្ញុំ(ទេ)។ ហ្នឹងការពិត។

ម​នុស្សកើតឡើងមានភ្នែក មានច្រមុះ និងខួរក្បាលដូចតែគ្នាទេ ប៉ុន្តែគ្រាន់តែប្រទេសយើងជាអ្នកក្រ គេថាយើងវាអន់ ហើយប្រទេសអ្នកមានគឺមានទាំងអស់។ អត់ទេ! កើតក្នុងប្រទេសអ្នកមានខ្លះឡប់តើ។ យើងកើតប្រទេសអ្នកក្រ។ អម្បាញ់មិញខ្ញុំបានប្រាប់លោកប្រធាន កាលពីឆ្នាំ១៩៧៩ ខ្ញុំទៅប្រទេសលោក។ ពេលនោះ​ Addis Ababa ជំនាន់ (Mengistu) Haile Mariam ហើយកុំភ្លេចថាព្រះចៅ Haile Selassie ពី Ethiopia ធ្លាប់មកទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជា។ ខ្ញុំជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស ទើបអាយុ ២៧ ឆ្នាំ ខ្ញុំទៅដល់ Addis Ababa នៅឆ្នាំ ១៩៧៩ រហូតមកដល់ពេលនេះគឺ ៤៣ ឆ្នាំ ហើយដែលខ្ញុំទៅប្រទេសរបស់លោក។ ពេលនោះនៅទីនេះក្រណាស់ រកតែស្អីស៊ីមិនបានផង។

​ជាប្រទេសក្រ ប៉ុន្តែកម្ពុជាបានចាក់វ៉ាក់សាំងជាង ៩២% នៃប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេស

អញ្ចឹងបានជាមានចំណុចខ្លះយើងត្រូវមើលឃើញ។ យើងមិនមែនមោទនភាពអីជ្រុលទេ ក៏ប៉ុន្តែសុំឲ្យគេផ្តល់តម្លៃឲ្យយើង។ ជាទូទៅ គឺយើងបានធ្វើកិច្ចការ ទោះបីអ្នកណាឲ្យតម្លៃឬមិនឲ្យតម្លៃ។ រឿងធំបំផុត ស្នូលធំបំផុត គឺរឿងយើងដោះស្រាយបញ្ហារបស់យើង។ ដូចជាករណី កូវីដ-១៩ មុននោះ តើប៉ុន្មានប្រទេស សារព័ត៌មានប៉ុន្មានប្រមាថយើង អំពីប្រព័ន្ធសុខាភិបាលទន់ខ្សោយរបស់កម្ពុជា។ ឥឡូវអ្នកទាំងនោះគេយល់យ៉ាងម៉េចចំពោះយើង … ថ្ងៃនេះឆ្លងប៉ុន្មានជាង ១៣០ ករណីប៉ុណ្ណោះ អូមីក្រុង។ ករណីស្លាប់មិនទាន់បញ្ចេញតួលេខទេ ម្សិលមិញស្លាប់ម្នាក់។ ថ្ងៃខ្លះអត់មានស្លាប់ទេ។ ក្នុងប្រទេសជាច្រើនលើពិភពលោក កំពុងតែស្លាប់ រាប់រយរាប់ពាន់ ឆ្លងរាប់ម៉ឺននាក់។ ប្រទេសខ្លះ ១០ ម៉ឺន ២០ ម៉ឺន ៣០ ម៉ឺននាក់ ក្នុងមួយថ្ងៃ។

តើវាយតម្លៃអំពីបច្ចេកវិទ្យាឬវាយតម្លៃពីការទទួលខុសត្រូវ? បើវាយតម្លៃពីការទទួលខុសត្រូវ ទោះបីអ្នកកើត និង/ឬដឹកនាំប្រទេសដោយមានបច្ចេកវិទ្យានិងសុខាភិបាលទាន់សម័យ ក៏ប៉ុន្តែការគិតរបស់អ្នកអាចនឹងមានកម្រិត បើប្រៀបធៀបជា​មួយសកម្មភាពដែលកម្ពុជាប្រកាន់យកមកដល់ពេលនេះ។ កម្ពុជាជាប្រទេសមួយក្រ ក៏ប៉ុន្តែកម្ពុជាបានចាក់វ៉ាក់សាំងជាង ៩២%​ នៃប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេស ហើយដែលកំពុងតែដំណើរការចាក់ឲ្យក្មេងអាយុ ៣ និង ៤ ឆ្នាំ ដែលរហូតមកដល់ពេលនេះ ចាក់បានជិត ៥០% នៃចំនួនកុមារអាយុ ៣ និង ៤ ឆ្នាំរួចហើយ។ សួរថា ចំណុចអស់ទាំងនេះស្តែងបង្ហាញអ្វី? ប្រទេស/អ្នកដែលអួតអាងពីប្រព័ន្ធសុខាភិបាល​ខ្លាំង និងបន្តុះបង្អាប់យើងថាប្រព័ន្ធសុខាភិបាលខ្សោយ តើយើងបានសង្គ្រោះប្រជាជនយ៉ាងម៉េច?

ការសម្រេច ៣៖ មិនតម្រូវឲ្យមានការធ្វើតេស្ត PCR, មិនចាំបាច់ធ្វើតេស្តរហ័ស, យក Visa ពេលមកដល់

បានជាឆ្លៀត​និយាយដល់បញ្ហាហ្នឹង កូវីដ-១៩ ទៅហើយ ខ្ញុំនៅតែបន្តអំពាវនាវឲ្យប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើង​យកចិត្តទុកដាក់បន្តក្នុងកិច្ចការពារខ្លួន តាមរយៈ ៣ កុំ ៣ ការពារ។ ទន្ទឹមនឹងរាជរដ្ឋាភិបាលកាត់បន្ថយការរឹតបន្តឹងលើបញ្ហាមួយចំនួន ម្សិលមិញប​ន្ទាប់ពីត្រឡប់មកពីខេត្តព្រះសីហនុ ខ្ញុំបានសម្រេចលើបញ្ហា ៣ ដើម្បីដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ចាប់ពីថ្ងៃហ្នឹងតទៅ៖

ទី ១ អ្នកមកពីក្រៅប្រទេស មិនតម្រូវការឲ្យមានការធ្វើតេស្ត PCR រយៈពេល ៧២ ម៉ោងទៀតទេ។ ប៉ុន្តែលោកប្រធានបានមកមុន ហ្នឹងត្រូវការវិញ្ញាបនបត្របញ្ជាក់តាម PCR ថា ៧២ ម៉ោងអត់មាន COVID-19។ តែឥឡូវនេះកម្ពុជាអត់មានតម្រូវការទេ។ យើងគិតថាបណ្តាក្រុមហ៊ុនយន្តហោះមានការទទួលខុសត្រូវហើយ ទៅលើបញ្ហាការធ្វើដំណើរ ហ្នឹងការលើកលែងទី ១។

ការលើកលែងទី ២ មកដល់ព្រលានយន្តហោះរបស់យើង មិនចាំបាច់ធ្វើតេស្តទៀតទេ។ ពីមុនយើងធ្វើ rapid test។ ពីមុន(បង្អស់)ធ្វើ PCR ហើយត្រូវរង់ចាំលទ្ធផល។ ក្រោយមកយើងលុ​បចោលការធ្វើ​ PCR មកធ្វើ rapid test ១៥ ឬ ២០ នាទី យើងអាចដឹងលទ្ធផល។ ឥឡូវនេះមិនបាច់ឆ្កឹះច្រមុះទេ មកដល់គឺកាន់កាតាប យក passport ចេញដំណើរទៅតែម្ដង។ ហ្នឹងគឺចំណុចការលើកលែងទី ២។

ការលើកលែងទី ៣ គឺមិនចាំបាច់ទៅយក Visa តាមប្រទេសណាទេ គឺយក Visa ពេលមកដល់តែម្តង តាមសំណូមពររបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍។ មុនហ្នឹងមកដល់កម្ពុជា ពីមុនគឺត្រូវទៅយក Visa នៅកន្លែងនេះ Visa នៅកន្លែងនោះ ប៉ុន្តែឥឡូវយើងប្រើ Visa ពេលមកដល់តែម្តង។

សម្រួលការតម្រូវទាំងនេះ ទាក់ទាញវិនិយោគិន ធុរជន ក៏ដូចជាទេសចរ

អញ្ចឹង ៣ ចំណុចនេះ យើងបន្ធូរបន្ថយសម្រាប់ការធ្វើដំណើររបស់ពលរដ្ឋយើងចេញទៅក្រៅប្រទេស ពីក្រៅប្រទេសចូលមកក្នុងប្រទេស​។ ប៉ុន្តែទៅក្រៅប្រទេស វាតម្រូវទៅតាមប្រទេសនីមួយៗ។ សម្រាប់ចូលមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ឧទាហរណ៍ថា មួយថ្ងៃៗពលរដ្ឋរបស់យើងចេញទៅរាប់រយនាក់ ពេលត្រឡប់មកវិញត្រូវទៅរកខាងផ្នែកសុខាភិបាលប្រទេសដែលខ្លួននៅនោះ ធ្វើលិខិតបញ្ជាក់។ ឥឡូវនេះបងប្អូនជនរួមជាតិកម្ពុជារបស់យើង មិនថាបងប្អូនខ្មែរដែលចេញទៅក្រៅ ឬបងប្អូនខ្មែរដែលនៅខាងក្រៅប្រទេស ត្រឡប់មកប្រទេសរបស់ខ្លួនទេ គឺមិនចាំបាច់មានការបញ្ជាក់បែបនោះទេ យើងមិនមានតម្រូវការបញ្ជាក់បន្ថែមលើរឿងនេះទេ។

ពេលមកដល់ គឺក៏មិនចាំបាច់ឲ្យគេខ្វេះច្រមុះដែរ ព្រោះខ្វេះច្រមុះហ្នឹងវាមិនគ្រាន់តែឈឺច្រមុះទេ អានេះវាអស់លុយ​។ មួយថ្ងៃៗ រដ្ឋាភិបាលចាយលុយច្រើនណាស់។ ឯណាឧបករណ៍ធ្វើតេស្ត ឯណាទៀតសំលៀកបំពាក់ ព្រោះមិនមែនធ្វើតេស្តដំឡូងមូល​ឯណា ត្រូវស្លៀកខោអាវពេទ្យឲ្យត្រឹមត្រូវបានទៅធ្វើតេស្ត បើមិនចឹងទៅធ្វើតេស្តគេឆ្លងខ្លួនឯង ហើយក៏វារំខានទៅដល់ការងារ។ អញ្ចឹងយើងសម្រួលបញ្ហានេះ ដើម្បីទាក់ទាញការធ្វើវិនិយោគ និងសម្រួលទៅឲ្យអ្នកដែលមកធ្វើធុរកិច្ច ក៏ដូចជាទេសចរណ៍នៅកម្ពុជា។

កម្ពុជានឹងរៀបចំកិច្ចសន្ទនាសកលអំពីសេដ្ឋកិច្ចលើកទី ២

ចំណុចអស់ទាំងនេះ យើងនៅតែបន្តក្នុងការធ្វើសកម្មភាពឆ្ពោះទៅមុខ ដើម្បីគោលដៅនៃការអភិវឌ្ឍរៀនរស់ជាមួយនឹង COVID-19។ ម្សិលមិញខ្ញុំមានឱកាស ដើម្បីពិភាក្សាជាមួយនឹងអនុប្រធានធនាគារពិភពលោក ដែលកម្ពុជានឹងត្រូវរៀបចំធ្វើជាកិច្ចសន្ទនាសកលលើបញ្ហាពាក់ព័ន្ធជាមួយនឹងអាស៊ាន។ ដោយសារកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន កម្ពុជានឹងរៀបចំកិច្ចសន្ទនាសកលលើកទី ២ ដែលលើកទី ១ បានធ្វើនៅឆ្នាំ ២០១២ ដោយមានការចូលរួមពីតួអង្គអាស៊ាន ដៃគូអាស៊ាន។ យើងបានអញ្ជើញ IMF ធនាគារពិភពលោក ធនា​គារ​អភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី។ លើកនេះយើងអាចទាញនូវបណ្តាដៃគូដទៃទៀត ដើម្បីចូលរួមតាមរយៈការចូលរួមផ្ទាល់ក្តី តាមរយៈការធ្វើតាមអនឡាញក្តី។ យើងកំពុងជ្រើសរើសប្រធានបទ។ ប្រធានបទពិតជានឹងនិយាយដល់បញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច។ ប៉ុន្តែសេដ្ឋកិច្ចក្នុងដំណាក់កាលណា យើងក៏ត្រូវគិតទៅដល់ពេលវេលានោះ។ ឥឡូវដំ​ណាក់កាលបើកសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច-សង្គម ក្នុងដំណាក់កាលរៀនរស់នៅជាមួយ​ Covid-19។

ត្រៀមស្តារសេដ្ឋកិច្ចក្រោយដំណាក់កាល Covid-19 ប៉ុន្តែតើ Covid-19 នឹងចប់នៅពេលណា?

មានប្រទេសមួយចំនួនក៏​បានត្រៀមរៀបចំសម្រាប់ការស្តារសេដ្ឋកិច្ចក្រោយដំណាក់កាល Covid-19។ ប៉ុន្តែ តើ Covid-19 វានឹងចប់នៅពេលណា? គ្មានអ្នកណាអាចឆ្លើយរួចទេ។ ឥឡូវនេះស្ថានភាពអូមីក្រុង ហើយអូមីក្រុងនេះ គឺវាឆ្លងលឿន តែវាមិនសម្លាប់មនុស្សសាហាវដូចជា ដែលតា និងអាល់ហ្វាទេ។ ពិភពលោកបច្ចុប្បន្នឃើញឆ្លងច្រើ​ន សូម្បីតែនៅវៀតណាមម្សិលមិញនេះ ឆ្លង ១៨ ម៉ឺននាក់ ក៏ប៉ុន្តែអត្រាស្លាប់ចេះតែមានការថយចុះ។ ឯយើងគឺភាគច្រើនគឺអូមីក្រុងហ្នឹងតែ​ម្តង។ នៅលើពិភពលោក អូមីក្រុង នេះវាប្រមាណជាជាង ៩៥% ដែល​ធ្វើឲ្យប្រទេសនានាឆ្លងច្រើន ប៉ុន្តែគឺការស្លាប់ថយចុះ។ ឥឡូវនៅប្រទេសអង់គ្លេសឈប់គិតហើយ។ គេលែងយកទៅដាក់នៅក្នុងទិន្នន័យឆ្លងប៉ុន្មាន ស្លាប់ប៉ុន្មាន អីប៉ុន្មាន ព្រោះគេចាត់ទុកថាអាហ្នឹងដូចជំងឺធម្មតា។ អ្នកឯងតឹងច្រមុះ លេបថ្នាំបំបាត់តឹងច្រមុះទៅ អាហ្នឹងទៅរឿងធម្មតា។

មានរឿងមួយ ខ្ញុំនិយាយរឿងកូនខ្ញុំ ចៅខ្ញុំបន្តិច។ កូនស្រីពៅរបស់ខ្ញុំ ប្តីប្រពន្ធវាក៏កើត ចៅខ្ញុំ ៥ រាប់ទាំងកូនអាយុ ២ ខួប វាក៏កើត។ អញ្ចឹងចៅទាំង ៥ ក៏កើត។ ៧ នាក់ក្នុងផ្ទះ សាច់បង្កើត កូនបង្កើត និងចៅបង្កើត កើតទាំង ៧ នាក់ បូករួមទាំងមេដោះ អ្នកនៅជាមួយស្អីៗហ្នឹង ឆ្លងពេញហ្នឹង។ ប៉ុន្តែមានរឿងមួយ ក្នុង ៧ នាក់ យកទៅពិនិត្យ តើវាជាអូមីក្រុង ជាអាល់ហ្វា ឬដែលតា? ស្រាប់តែចេញលទ្ធផល​មក គឺ ៦ នាក់ អូមីក្រុង ប៉ុន្តែកូនស្រីពៅរបស់ខ្ញុំទៅជាអាល់ហ្វា។ ស្រាប់តែនាងនោះមិ​នសុខចិត្ត ថាកើតកំពុងតែកើតហើយ ប៉ុន្តែបើកើតៗអាទាន់សម័យ។ ខ្ញុំថាវាម៉េច? កើតអាទាន់សម័យហ្នឹង? កើតទាន់សម័យបានន័យថា អូមីក្រុងហ្នឹង។ បើអ្នកណាមិនទាន់កើតអូមីក្រុងហ្នឹងទេ គេថាម​នុស្សមិនទាន់សម័យ។ អាណិតទៅ។

ឥឡូវ Omicron ហ្នឹងទេណា កាលជំនាន់ Alpha និង Delta វាវាយរកតែមនុស្សចាស់។ មនុស្សដែលមានបញ្ហាសួត និងជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ។ ប៉ុន្តែ ដល់ Omicron វាយអត់រើសមុខទេ អាយុ ១ ឆ្នាំ ឬ ២ ឆ្នាំ ក៏វាវាយ រួចហើយវាយរកអ្នកធំ ប៉ុន្តែគឺវាមិនធ្ងន់ធ្ងរ។ អញ្ចឹងបានថ្ងៃមុន បង្អាប់ ចិន្តា (អភិបាលខេត្តកំពង់ចាម) លេង ព្រោះ ចិន្តា កើត គឺគេហៅថាអភិបាលខេត្តទាន់សម័យ កើត Omicron។ អញ្ចឹងឥឡូវវាវាយរក(សុទ្ធតែអភិបាលខេត្ត) ប៉ុន្តែគ្រាន់តែមិនទាន់វាយប៉ះនាយករដ្ឋមន្រ្តីតែប៉ុណ្ណឹងទេ។ តែមិនដឹងថាពេលណា យើងមើលស្រាលក៏វាមិនបានដែរ​ នៅតែប្រើវិធីថែទាំរបស់យើង។

ឆ្នាំ ១៩៨៣ សន្និបាតខេត្តព្រៃវែង អូស្រ្តាលីលែងទទួលស្គាល់ខ្មែរក្រហមនៅ UN

ខ្ញុំសូមយកឱកាសនេះជាថ្មីម្តងទៀត អរគុណជាមួយនឹងការខិតខំទាំងឡាយ ដែលយើងបានធ្វើ។ សូមយកឱកាសនេះ ថ្លែងនូវការកោតសរសើរ ចំពោះគណៈអភិបាលខេត្ត ក្រុមប្រឹក្សាខេត្ត ដែលបានធ្វើកិច្ចការដ៏ល្អ ធ្វើឲ្យខេត្តព្រៃវែងរបស់យើងមានវឌ្ឍនភាពដ៏ច្រើន។ កាលពីខែមួយ(មករា) ខ្ញុំមកសម្ពោធផ្លូវជាតិលេខ ១១ ដែលតភ្ជាប់រវាងអ្នកលឿង និងថ្នល់ទទឹង ទៅផ្លូវជាតិលេខ ៧។ ឯស្ពាន ២ ទៀត ដែលជាជំនួយរបស់ជប៉ុនគឺយកទៅសម្ពោធនៅឯក្រចេះនោះ ដើម្បីសម្ពោធរួមគ្នាចំនួនស្ពាន ៧។ ទីរួមខេត្តព្រៃវែងនេះ ខ្ញុំនិងបង ជាម យៀប មានអនុស្សាវរីយ៍ច្រើន។ ខ្ញុំនៅចាំបានឆ្នាំ ១៩៨៣ ខ្ញុំមកសន្និបាតខេត្ត ហើយមកជាមួយ (ខៀវ) កាញ៉ារីទ្ធ។ ថ្ងៃនោះជាថ្ងៃដែលអូស្រ្តាលីបានប្រកាសឈប់ទទួលស្គាល់ខ្មែរក្រហមនៅឯអង្គការសហប្រជាជាតិ។

ចាំទេ? ព្រឹត្តិ​ការណ៍​អស់ទាំងហ្នឹង យើងត្រូវចងចាំ។ ខ្ញុំនឹងសរសេរសៀវភៅឲ្យមានភាពលម្អិត តាមប្រទេសមួយៗ ទំនាក់ទំនងចាប់ផ្តើមវាយ៉ាងម៉េច អីយ៉ាងម៉េច? រាប់ទាំង Ethiopia ក៏ខ្ញុំត្រូវសរសេរដែរ ព្រោះខ្ញុំទៅដល់ Ethiopia ដែរតើ។ កាលជំនាន់ហ្នឹង ជាបុណ្យលើកទីប៉ុន្មានទេនៃការឡើងកាន់អំណាចរបស់ Mangistu Haile Mariam ជំនួសព្រះចៅអធិរាជ Haile Selassie។ ខ្ញុំក៏ត្រូវសរសេរ សៀវភៅរបស់ខ្ញុំមើលទៅប្រហែលជារាប់ម៉ឺនទំព័រទើបអស់ ព្រោះរឿងមនុស្សធ្វើការច្រើន។ ប៉ុន្តែសរសេរតែអាល្អៗ អាមិនល្អអត់សរសេរទេ។ អាមិនល្អក៏សរសេរដែរ ប៉ុន្តែខ្លះគេត្រូវលាក់ដែរ។ ហ្នឹងសួរ​ កាញ៉ារីទ្ធ … ដឹងតែលាក់ …។

នាយករដ្ឋមន្រ្តីនិងថ្នាក់ដឹកនាំសម័យកម្ពុជាប្រជាមានិត/រដ្ឋកម្ពុជា ដើរតាមមូលដ្ឋានពិនិត្យការអភិវឌ្ឍ

ក្រោយមកនៅចាំទេបង យៀប ? សាលាខេត្តចង្អុលទៅខាងណា? … អតីតចៅហ្វាយខេត្តចង្អុលខុសទិស … ដើមគគីរធំៗ នៅមានដល់ឥឡូវ។ ឥឡូវគ្រាន់តែថាយើងសោកស្តាយអ្នកដែលមកជាមួយនឹងគឺ បង ឈឹម សេង គាត់ស្លាប់ទៅមុន។ អែម សំអាន និង វ៉ាន់ ស៊ុនហេង ប៉ុន្តែពេលហ្នឹង អ្នកដែលជាប់ជាមួយ មាន បង យៀប មាន អែម សំអាន និង ឈឹម សេង។ ឲ្យតែយប់ៗ បង យៀប លេងអក គាត់ចេះលេងភ្លេង។ ចាំរឿងមួយ យើងចេញអង្កាល់ហ្នឹងមកដេកនៅឈើកាច់ ហើយចេញពីឈើកាច់រហូតមកដេកនៅជាខ្លាង។ ជាខ្លាង​ចង្អុលទៅត្រង់ណា? ដេកនៅជាខ្លាង​ ហើយ ព្រហ្ម ម៉ាញ មកលេង។ ដល់រួចហើយ យើងត្រូវចេញដំណើរទៅកំពង់ចាម។ ខ្ញុំខំទៅសំងំដេកថ្ងៃត្រង់។ ក្រុមនេះគេលេងទៀងលេន។ បង យៀប ចុះ ស្វ៊ីត ១២ សន្លឹក។ ទៀងលេនមាន ១៣ សន្លឹក។ បង យៀប ចុះស្វីត ១២ សន្លឹក។ អែម សំអាន ​ស៊ីពីលើបាន។ ស្រាប់តែឡូឡាថា អានេះលេងបន្លំ។ ឆែកមើលបៀ រហូតដល់ខ្ញុំភ្ញាក់ពីដេក ទ្រាំមិនបាននាំគ្នាធ្លាក់ទៅកំពង់ចាម។ នាំគ្នាទៅដេកនៅកំពង់ចាម។ កាលហ្នឹងយើងដើរច្រើនណាស់។ នាយករដ្ឋមន្រ្តី និងថ្នាក់ដឹកនាំនានាដើរតាមមូលដ្ឋានដើម្បីពិនិត្យមើលនូវការអភិវឌ្ឍ។

ព្រៃវែងមានសាកលវិទ្យាល័យ តែមិនទាន់ចាក់កៅស៊ូផ្លូវច្រើន, ពន្យារគម្រោងខ្លះ ទុកទុនប្រយុទ្ធកូវីដ-១៩

ព្រៃវែងពីអតីតកាល មកដល់ព្រៃវែងបច្ចុប្បន្ននេះ វាបានឆ្លងផុតដំណាក់កាលច្រើនណាស់ទៅហើយ។ ព្រៃវែងបច្ចុប្បន្នមានដល់សាកលវិទ្យាល័យ មានសាលារៀន វិទ្យាល័យ អនុវិទ្យាល័យ បឋមសិក្សាច្រើន មានផ្លូវថ្នល់ច្រើន។ ពិតមែនហើយ ដែលខ្ញុំទទួលស្គាល់ថា ព្រៃវែងនៅសល់ផ្លូវច្រើនណាស់ ដែលយើងមិនទាន់បានចាក់កៅស៊ូ។ ការតភ្ជាប់នៅក្នុងខេត្តព្រៃវែងមានការចាំបាច់ ប៉ុន្តែដោយសារតែបញ្ហាទុនរបស់យើង។ ទុនរបស់យើងវាមានលទ្ធភាពដែរ​។ នៅពេលដែលមានតម្រូវការមកដល់អំពីកូវីដ-១៩ យើងក៏ត្រូវតែសន្សំសំចៃ​ ពន្យារគម្រោង​ខ្លះ ដើម្បីយើងត្រៀមចំណាយលើជំងឺនេះ ដែលវាមិនទាន់ដឹងថាចប់នៅពេលណា?

ក្នុងន័យនេះ ម្សិលមិញជាមួយនឹងអនុប្រធានធនាគារពិភពលោក យើងបានពិភាក្សាថា ឥឡូវដាក់ថាការស្តារសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្រោយដំណាក់កាលកូវីដ-១៩។ បើក្រោយដំណាក់កាលកូវីដ-១៩ វាមិនដឹងថាពេលណា? បើវាចប់ពាក់កណ្តាលឆ្នាំទៅ អាហ្នឹងចាំទៅនិយាយហ្នឹងវាត្រូវ។ អញ្ចឹងទេ ឥឡូវនេះ វាជាដំណើរឡូកឡំរវាងការបើកសេដ្ឋកិច្ចក្នុងដំណាក់កាលកូវីដ-១៩ នោះគឺដំណាក់កាលនៃការរៀនរស់នៅជាមួយនឹងកូវីដ-១៩។ អញ្ចឹងបានជាតម្រូវការឲ្យមានការពាក់ម៉ាស​ តម្រូវការរក្សាគម្លាត កន្លែងនេះអាចដាក់បានដល់ទៅ ៤ ទៅ ៥ ពាន់នាក់ ដែលអាចធ្វើរោងបានច្រើនជាងហ្នឹង ប៉ុន្តែ ឥឡូវយើងដាក់បាន ៥០០ នាក់ ប៉ុណ្ណឹង។

មានការបំភ្លៃការពិតទៅលើការប្រជុំកំពូលពិសេស អាស៊ាន-អាមេរិក

ទាក់ទងដល់បញ្ហាហ្នឹង ខ្ញុំមិនភ្លេចជាមួយនឹងការបញ្ជាក់បន្តិច។ រឿងខ្លះការមិនយល់ ឬរឿងខ្លះចេះមិនដល់ វាបង្កើតបាននូវបញ្ហា។ ខ្ញុំធ្លាប់បាននិយាយហើយថាឆ្នាំនេះ ខ្ញុំរវល់ណាស់ទាំងក្នុងប្រទេស និងក្រៅប្រទេស​។ ពិត​មែនតែកាត់កម្មវិធីខ្លះ ក្នុងការទៅក្រៅប្រទេស ដោយសារខ្ញុំមានកិច្ចការនៅក្នុងប្រទេស ប៉ុន្តែកន្លងទៅមានការបកស្រាយដោយបំភ្លៃការពិត ទៅលើការប្រជុំកំពូលពិសេស អាស៊ាន-អាមេរិក ដែលគ្រោងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃទី ២៨ និងថ្ងៃទី ២៩ ខែមីនា។ ចំណុចនេះត្រូវបានបកស្រាយដោយមនុស្សមួយចំនួនថាប្រធានអាស៊ាន មិនយល់ស្របក្នុងការប្រជុំរវាងអាស៊ាន និងអាមេរិក នោះទេ។

ខ្ញុំគួរតែប្រដៅពួកគេ​ ហើយនិងផ្តល់នូវព័ត៌មានជាក់លាក់សម្រាប់ការយល់ដឹងរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា ជំនួសឲ្យការខ្វះការចេះដឹងរបស់អ្នកខ្លះជាបណ្ឌិត អ្នកខ្លះជាសាស្ត្រាចារ្យ។ បញ្ជាក់ថា របៀបធ្វើការអាស៊ានវាអញ្ចេះ។ យើងជាប្រធានអាស៊ានវាច្បាស់ហើយ ប៉ុន្តែ ក្នុងអាស៊ានគេមានបែងចែក​ឲ្យប្រទេសមួយៗ ទទួលខុសត្រូវក្នុងការសម្របសម្រួលរវាងអាស៊ានជាមួយនឹងប្រទេសណាមួយ។ ឥឡូវនេះ ប្រទេសដែលធ្វើការសម្របសម្រួលរវាងអាស៊ាន និងអាមេរិក គឺប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី។ អញ្ចឹងតួនាទីសម្របសម្រួលរវាងអាស៊ាន-អាមេរិក គឺជាតួនាទីរបស់ឥណ្ឌូនេស៊ី។ អាមេរិកប្រកាសថ្ងៃ ២៨ – ២៩ គឺនៅពេលដែលឥណ្ឌូនេស៊ី មិនទាន់ធ្វើការសម្របសម្រួលជាមួយនឹងសមាជិកអាស៊ានទេ។ ដល់ទៅពេលឥណ្ឌូនេស៊ីចាប់ធ្វើការសម្របសម្រួលជាមួយអាស៊ាន ប្រទេស ៤ ដែលមិនអាចទៅប្រជុំថ្ងៃទី ២៨ -២៩ បាន។

មានប្រទេសដែលអាចទៅ(បាន)គេស្នើសុំឲ្យប្រជុំថ្ងៃ ២៦ និង ២៧ មីនា ជំនួសវិញ។ ប៉ុន្ដែខាងភាគីអាមេរិកបានផ្ដល់ចម្លើយមកវិញថា​ថ្ងៃ ២៦ និង ២៧ នេះ មិនអាចប្រជុំបានទេ។ អញ្ចឹងជម្រើស​ដែលល្អ ភាគីទាំងពីរស្នើលើកពេលវេលា(ប្រជុំ)សិន ដើម្បីធ្វើការសម្របសម្រួលតាមក្រោយ។ តាមការប៉ាន់ស្មានរបស់ខ្ញុំប្រធានា​ធិបតីអាមេរិកអាចនឹងទៅអឺរ៉ុប។ បើយោងតាមគម្រោង គាត់នឹង(អាច)មានការប្រជុំបន្ទាន់ក្នុងក្របខណ្ឌ NATO អង្គការសន្ធិសញ្ញាអាត្លង់ទិកខាងជើង ឬអូតង់។ កាលបរិច្ឆេទដែលយើងទទួលបាន (មាន)ព័ត៌មានថា ប្រធា​នា​ធិបតីអាមេរិកអាចចេញ(ទៅអឺរ៉ុប)ថ្ងៃ ២៤ មីនា។ ដូច្នេះ ប្រធានាធិបតីអាមេរិកក៏មានការជាប់រវល់កម្មវិធីដែលមិនអាចលើកពេលបាន ដោយមានការសម្របសម្រួលជាមួយក្រុម NATO នៅអឺរ៉ុបរួចស្រេចទៅហើយ។

ឯចំពោះមេដឹក​នាំអាស៊ាន គឺប្រទេសនីមួយៗ មានកម្មវិធីរៀងខ្លួនៗ។ ខ្ញុំសូមពន្យល់ចំពោះប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើង សូមឲ្យយល់ថា កម្ពុជាជាសមាជិកម្នាក់ ប៉ុន្ដែ(ឆ្នាំ្ននេះ) ជាប្រធានអាស៊ាន(ប្ដូរវេន)។ ប្រធានអាស៊ាននេះគ្មានសិទ្ធិក្នុងការកំណត់​ការបរិច្ឆេទទេ​។ ប្រធានអាស៊ានមានសិទ្ធិត្រឹមតែបញ្ចេញយោបល់លើការសម្របសម្រួល​ពេលវេលា ដើម្បីមាន​កុង​សង់ស៊ីសក្នុងចំណោមអាស៊ាន ១០។ ប្រទេសសម្របសម្រួលគឺឥណ្ឌូនេស៊ីទេ សូមកុំភាន់ច្រលំ។ សូម​អ្នកដែលមិនយល់សូមទៅរៀនពីការងារអាស៊ានឡើងវិញ សង្ឃឹមថា អស់លោកបណ្ឌិត សាស្ដ្រាចារ្យកិច្ចការអន្ដរជាតិជាដើម ។ល។​ រៀន​សូត្រឲ្យចេះដឹងច្រើនជាងនេះ កុំឲ្យគេហៅថាអាល្ងង់ទូ។ ព្រោះប្រទេសរបស់យើងមានសេដ្ឋវិទូ មានទស្សនវិទូ ប៉ុន្ដែការមាន​អាល្ងង់ទូដែរ។ ការមិនមានការចេះដឹងគ្រប់គ្រាន់ គឺធ្វើឲ្យ​ចេញទៅជាបែបមនុស្សបោកប្រាស់។ ឧទាហរណ៍​ ការទម្លាក់កំហុសឲ្យប្រធានអាស៊ាន​ ថា អត់ចង់ប្រជុំរវាងអាស៊ាន និងអាមេរិក។ វាទៅជាឆ្កុយអញ្ចឹងទៅ​។

ឆ្នាំនេះចេញក្រៅប្រទេសរាងច្រើន ប្រជុំបញ្ហាទឹកនៅជប៉ុន, WEF នៅស្វ៊ីស

ថ្ងៃនេះខ្ញុំក៏បានឱកាសដើម្បីបញ្ជាក់ដែរ ប៉ុន្ដែខ្ញុំក៏សូមបញ្ជាក់ថា(ការ)ចេញទៅក្រៅប្រទេសរាងច្រើនបន្ដិច។ ប្រ​សិន​បើគ្មាន​ការប្រែប្រួលទេ ក្រោយចូលឆ្នាំខ្មែរ ខែមេសា ខ្ញុំអាចចេញទៅជប៉ុន ដើម្បីចូលរួមប្រជុំដោយផ្ទាល់អំ​ពី​បញ្ហាទឹក។ តាមទម្រង់ដើម គេចង់ប្រជុំតាមអនឡាញទេ ក៏ប៉ុន្ដែដោយសារសភាពការណ៍ធូរស្រាល គេកំពុងគិតដោយការ​ប្រជុំអនឡាញផង និងប្រជុំផ្ទាល់ផង។ ដោយឡែក សំរាប់វេទិកាផ្នែកទឹកនេះ កម្ពុជា(នឹង)ទៅផ្ទាល់​។ អញ្ចឹងលទ្ធភាពខ្ញុំធ្វើដំណើរទៅប្រទេសជប៉ុនដើម្បីចូលរួមការប្រជុំនោះ(មានច្រើន)។ បន្ទាប់ទៅត្រូវទៅចូល​រួមវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភព​លោកនៅប្រទេសស្វ៊ីស ប៉ុន្ដែខ្ញុំត្រូវមកមុនមួយថ្ងៃ ដើម្បីខ្ញុំប្រជុំតាមអនឡាញជា​មួយ​ថ្នាក់ដឹកនាំដទៃទៀត អំពីអនាគត​អាស៊ី​ ពីរពេល។ ខ្ញុំនឹងចុះ(ចត)នៅថ្ងៃទី ១៦ ឧសភា ចេញទៅមុនថ្ងៃ ១២ ដើម្បីចូលរួមប្រជុំ។ ម៉ោង ៦ ព្រឹក ថ្ងៃ ១២ ឧសភា ត្រូវចុះឲ្យដល់ព្រលានយន្ដហោះពោធិចិនតុង ម៉ោង ១១ កន្លះ (ថ្ងៃ ១៦ ឧសភា) ខ្ញុំត្រូវថ្លែង និងចោទជាសំណួរទៅវិញទៅមក។ បន្ទាប់ទៅនៅពេលល្ងាច យើងនឹងមានការពិភាក្សាជាមួយក្រុមមួយទៀត ដោយក្នុងនោះមានទាំងនាយករដ្ឋមន្ដ្រី​ជប៉ុន​ក៏ចូលរួមផងដែរ។

មិនទាន់ដឹងពេលវេលាច្បាស់លាស់ នៃការប្រជុំអាស៊ាន-អាមេរិក

យើងក៏មិនទាន់ដឹងទេថាការប្រជុំអាស៊ាននឹងអាមេរិកកើតឡើងនៅពេលណា​? ទុក​លទ្ធ​ភាពឲ្យឥណ្ឌូនេស៊ីធ្វើការ។ នៅពេលដែលមានកុងសង់ស៊ីស​រួចហើយ ទើបយើងរៀបចំឲ្យមានពេលវេលាជាក់​លាក់​ម្ដងទៀត រវាងអាស៊ាន និងអាមេរិក។ អញ្ចឹងសូមកុំភាន់ច្រឡំថា ប្រធានអាស៊ានមិនព្រមប្រជុំ រវាង អាស៊ាន និងអាមរិក។​ អ្នកដែលទទួលបន្ទុកហ្នឹង គឺឥណ្ឌូនេស៊ីទទួលបន្ទុក ក្នុងការសម្របសម្រួល។ ប្រធានអាស៊ានជាសមាជិក​អាស៊ាន​មួយ ដែលត្រូវធ្វើការសម្របសម្រួលក្រោម​ភាពជាអ្នកសម្របសម្រួលរបស់ឥណ្ឌូនេស៊ីតែប៉ុណ្ណោះ។ អញ្ចឹងសង្ឃឹមថា លោកបណ្ឌិត លោកសាស្ដ្រាចារ្យ គឺរៀនយល់ពីអាស៊ាន។

ខ្ញុំចង់ឲ្យ​អ្នកទាំងអស់គ្នាទៅរៀនពីចៅរបស់ខ្ញុំដែលកំពុងសិក្សា​។ យប់មិញចៅរបស់ខ្ញុំ គេបានប្រាប់មកខ្ញុំថា លោកតា ឥឡូវ​នេះ Tony Blair អតីតនាយករដ្ឋមន្ដ្រីអង់គ្លេសមកធ្វើបទឧទ្ទេសនាម។ ចៅរបស់ខ្ញុំបានដាក់សំណួរពីរជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ ប៉ុន្ដែគេមិនបានជ្រើសរើសយកទេ ដោយសារ Tony Blair អត់មានពេល។ គេមកតែមួយម៉ោងទេ។ ខ្ញុំសួរ​ថា ចៅដាក់សំណួរទៅ Tony Blair ពីរឿងអី? ចៅខ្ញុំគេថា ទី ១ គេដាក់សំណួរ(ទាក់ទងនឹង)សង្គ្រាមអ៊ីរ៉ាក់។ ហេតុអ្វីបានជាអាមេរិកនិងអង់គ្លេសលើកទ័ព​ទៅវ៉ៃអ៊ីរ៉ាក់? ឯទី ២ សួរពីសភាពការណ៍នៅប្រទេសអង់គ្លេសបច្ចុប្បន្ន។ កាលពីប៉ុន្ដែ​ខែមុន សួរចៅ គេកំពុងសរសេរសារណា (ខ្ញុំ)សួរថាចៅសរសេរពីអី? ចៅថាសរសេរពីភាពខុសគ្នារវាងអាស៊ាន និង EU។ បើអញ្ចឹងចៅកំពុងរៀនតាមដានអំពីកិច្ចការរបស់អាស៊ានហើយតើ។

ដូចនេះ ប្រហែលចៅរបស់ខ្ញុំអាចបង្រៀន បណ្ឌិតសាស្រ្ដាចារ្យ មួយចំនួន ដែលវិភាគបែបឆ្កុយមក(ថា)ប្រធានអាស៊ានអត់ចង់ប្រជុំជាមួយអាមេរិក។ ​ ខ្ញុំគិតថា មេដឹកនាំអាមេរិក និងអ្នកការទូតអាមេរិកនៅភ្នំពេញមិនល្ងង់ រហូតទៅតាមការវិភាគញុះញង់របស់ពួកអ្នកបណ្ឌិត សាស្ដ្រាចារ្យ និងអ្នកវិភាគអស់ទាំងហ្នឹងទេ។ អ្វីដែលខ្ញុំចង់បញ្ជាក់សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើងមានការ​យល់ដឹងពីអាស៊ាន ព្រោះមិនមែនមានតែមេដឹកនាំប៉ុន្មាននាក់នៅភ្នំពេញធ្វើការអាស៊ានទេណា។ យើងកំពុងតែអប់រំ ធ្វើយុទ្ធនាការ​យល់ដឹងអំពីអាស៊ាន ព្រោះថ្ងៃក្រោយយើងនឹងធ្វើការកាន់តែជិតសិ្នទ្ធ នៅពេលអាស៊ានធ្វើសហការពេញលេញជាមួយគ្នា។ អាស៊ានមានកិច្ចការច្រើនណាស់ សូម្បីដំណាក់កាលកូវីដ-១៩ នេះ ការបំពេញឲ្យគ្នានៅក្នុងក្របខណ្ឌ​អាស៊ានធ្វើទៅបានយ៉ាងល្អ បើទោះបីជាប្រទេសមួយៗ យកវិធានការដាច់ដោយឡែកពីគ្នា។

គ្រា​ កូវីដ-១៩ … ទំហំពាណិជ្ជកម្មកើនឡើងរវាងបណ្ដាប្រទេសក្នុងអាស៊ាន ដោយសារការបំពេញឲ្យគ្នា

អ្នកមួយ​ចំនួន ពេលមកជួបខ្ញុំគាំទ្រភាពជាប្រធានរបស់កម្ពុជា ហើយសួរខ្ញុំថា ឯកឧត្តម ចង់បានអីពិតប្រាកដ នៅពេលដែលកម្ពុជាធ្វើជាប្រធានអាស៊ាន? ក្រៅពីបញ្ហាមីយ៉ាន់ម៉ា បញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង រឿងCOC ខ្ញុំបានប្រាប់​ថា អ្វីដែលខ្ញុំចង់បាន គឺកិច្ចសហប្រតិបត្ដិការនៅក្នុងក្របខណ្ឌអាស៊ានខ្លួនឯងទាក់ទងនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងសេរីអាស៊ាន AFTA ព្រោះនៅពេលដែលចាប់ផ្ដើមកូវីដ-១៩ ប្រទេសនីមួយៗ យកវិធានការខុសៗគ្នា។ ខ្លះបិទទល់ដែន។ គិតតែបិទ។ បើយើងមើលត្រឡប់ទៅវិញ បើទោះបីវិធានការខុសគ្នាក៏ដោយ ទំហំពាណិជ្ជកម្មមានការកើនឡើងរវាងបណ្ដាប្រទេសក្នុងអាស៊ាន។ ដោយសារអី? គឺការបំពេញឲ្យគ្នា។

កម្ពុជា និងវៀតណាម មុននេះដាក់គោលដៅទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជានិងវៀតណាម ត្រឹមតែ ៥ ពាន់លានដុល្លារទេ។ ប៉ុន្ដែ​ជាក់ស្ដែងយើងធ្វើបានជិត ១០ ពាន់លានដុល្លារ​ ពីរឆ្នាំជាប់គ្នា … ពីមុននេះ ទំហំ​នាំចូលពីវៀតណាមមកកម្ពុជាច្រើន ជាងកម្ពុជានាំ​ចេញទៅវៀតណាម។ ប៉ុន្ដែនៅពេលដំណាក់កាលកូវីដ-១៩ នេះការបំពេញឲ្យគ្នា កម្ពុជានាំចេញទៅវៀតណាមច្រើន។ កម្ពុជា និងថៃ ក៏មានទំហំពាណិជ្ជកម្មប្រមាណជាង ១០ ពាន់លានដុល្លារដែរ។ កម្ពុជា និងម៉ាឡេស៊ី ទំហំពាណិជ្ជកម្ម​កើនឡើងរហូតដល់ជាង ៥០០ លាន។ នេះយើងគ្រាន់តែពិនិត្យ(ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជានិង)ប្រទេសបី។

ប្រើ AFTA ឲ្យអស់លទ្ធភាព បន្ថែមដោយកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស៊ានជាមួយចិន និង RCEP

អញ្ចឹងបានជាយើងត្រូវប្រើឲ្យអស់លទ្ធភាព នៃការធ្វើសមាហរណកម្មក្នុងក្របខណ្ឌអាស៊ានរបស់យើង​កាន់តែស៊ីជម្រៅ។ យើងនៅប្រើមិនទាន់អស់ AFTA (នៅឡើយទេ) បន្ទាប់ទៅយើងនឹងប្រើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាងអាស៊ាន​ជាមួយចិន។ យើងប្រើក្របខណ្ឌកិច្ចព្រមព្រៀងសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ​​​ RCEP ជាមួយនឹងអាស៊ាន ១០ បូកនឹងដៃគូ ៥ ដែលមានចិន ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង អូស្រ្តាលី និងណូវែលហ្សេឡង់។ បើធ្វើអាហ្នឹងបាន គឺធានាថានឹងមានលំហូរពាណិជ្ជកម្មច្រករបៀងនៃការធ្វើដំណើររបស់អាស៊ាន។ ឥឡូវ ដូចជាវៀតណាមមកកម្ពុជា គាត់ត្រូវហោះទៅកូរ៉េខាងត្បូង ហើយបានហោះពីកូរ៉េខាងត្បូងមកចុះនៅពោធិចិនតុង ឬក៏ហោះទៅសិង្ហបុរី ទើបបានហោះចូលមកកម្ពុជា។ ចុះបើសិនបើកមានការហោះត្រង់តែម្ដងទៅ វាក៏ជាការល្អនៃដំណើរការសេដ្ឋកិច្ច។ វាកាត់បន្ថយពេលវេលា និងការចំណាយ។ ថៃ និងកម្ពុជា សិង្ហបុរី និងកម្ពុជា ម៉ាឡេស៊ី និងកម្ពុជា បើកការហោះហើរត្រង់រួចស្រេចមកហើយ។

ដំណើរការសេដ្ឋកិច្ចក្នុងកាលៈទេសៈរៀនរស់ជាមួយកូវីដ

អញ្ចឹង អ្វីដែលយើងចង់បាន គឺដំណើរការសេដ្ឋកិច្ចក្នុងកាលៈទេសៈរៀនរស់នៅជាមួយនឹងកូវីដ-១៩​។ ឥឡូវប្រ​ជាជនកម្ពុជាយើងទៅថៃ ក៏អត់ត្រូវធ្វើចត្តាឡីស័ក ទៅសិង្ហបុរីក៏អត់ចាំបាច់ធ្វើចត្តាឡីស័ក។ អាហ្នឹងវាមានទៅមានមក។ ធ្វើទៅធ្វើមក។ ឯយើងមិនចាំបាច់គេថាមានបដិការទេ។ អ្នកណាក៏ដោយឲ្យតែមកដល់ មិនចាំបាច់ធ្វើតេស្ដទេ ដល់ម៉ោងដែលត្រូវអនុវត្តហើយ​។ ប៉ុន្តែ ឯកឧត្ដម ម៉ម ប៊ុនហេង ម៉ាស៊ីនវាស់កំដៅគួរត្រូវទុក ព្រោះវាមានប្រដាប់ស្កេនស្រាប់តើ ដើរកាត់តាមហ្នឹង។ អ្នកណាកំដៅប៉ុន្មានយើងអាចវាស់វែងបាន។ ប៉ុន្តែ យើងគ្រាន់តែបញ្ឈប់ការធ្វើតេស្ដតែប៉ុណ្ណឹង ហើយទិដ្ឋាការក៏មិនចាំបាច់យកតាមស្ថានទូតនានា មកដល់យើងវាយទិដ្ឋាការឲ្យចូលមក។ មិនមានតម្រូវការអំពីការពិនិត្យវិញ្ញាបនបត្រ ៧២ ម៉ោង សម្រាប់ PCR នោះទេ។ អញ្ចឹង នេះជាការបន្ធូរបន្ថយសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង។

ព្រៃវែងរួមចំណែកដល់អតិរេកស្បៀង, សភាពការណ៍យ៉ាងម៉េចក៏ដោយ មិនឲ្យប្រជាជនកម្ពុជាខ្វះអង្ករ

ព្រៃវែងក៏ក្លាយទៅជាខេត្តមួយ ដែលរួមចំណែកធ្វើឲ្យមានអតិរេកស្បៀងនៅកម្ពុជាផងដែរ។ ឆ្នាំនេះតាមការប៉ាន់ប្រមាណ ស្បៀងរបស់យើងមានប្រមាណមិនតិចជាង ៥ លានតោនទេ។ ក្នុងការហោះហើរមកនេះ យើងឃើញ​ថា ស្រូវប្រាំងរបស់យើងខ្លះកំពុងច្រូត ខ្លះកំពុងបែកគុម្ព ខ្លះកំពុងចេញ។ ដូច្នេះ ដំណើរការសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង(ប្រព្រឹត្តទៅជាធម្មតា)។ រឿងដែលធំជាងគេម្សិលមិញ ខ្ញុំបានប្រាប់អនុប្រធានធនាគារពិភពលោកថា ពិតហើយ យើងត្រូវធ្វើគ្រប់ផ្នែកទាំងអស់ ដើម្បីឲ្យវាងើបឡើងវិញសេដ្ឋកិច្ចរបស់យើង។ ប៉ុន្តែរឿងដែលធំមួយសំ​ខាន់ជាងគេ បើទោះបីសភាពការណ៍កើតឡើងយ៉ាងម៉េចក៏ដោយមិនទុកឲ្យប្រជាជនកម្ពុជាខ្វះអង្ករច្រកឆ្នាំង។ អញ្ចឹងកម្ពុជានៅតែមានស្បៀង។ នេះជាស្រូវ ជាអង្ករ ជាការដំាំដុះរបស់យើង ជាត្រី ជាសាច់ ដែលយើងផលិតក្នុងស្រុករបស់យើងៗ បន្តនូវដំណើរការ​អស់ទាំងនេះតទៅទៀត។

១៦ គណបក្សដាក់បេក្ខជនសម្រាប់ប្រកួតប្រជែងយកអាសនៈនៅតាមក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់

ពិតហើយ ប្រធានបទ(ថ្ងៃនេះ)និយាយពីរឿងកូនក្មេងនៅក្នុងមណ្ឌលនេះ គឺខ្ញុំនិយាយត្រឹមតែ ៥ នាទី គឺវាចប់បាត់ហើយ។ ប៉ុន្តែនាយករដ្ឋមន្រ្តីម្នាក់ មកនិយាយត្រឹមតែ ៥ នាទី និយាយតែពីអាហ្នឹង វាអត់មានទាក់ទងដល់កន្លែងដទៃទៀត ជាប្រធានបទចាំបាច់ត្រូវនិយាយ មិនមែននាយករដ្ឋមន្រ្តីឯណា វាជាប្រធានមណ្ឌល។ ខ្ញុំត្រូវនិយាយឲ្យអស់ រាប់ទាំងកិច្ចការបរទេស។ រាប់ទាំងការពន្យល់របៀបធ្វើការរបស់អាស៊ាន ហើយសុំកុំឲ្យគេទម្លាក់ថា កម្ពុជាមិនចង់ប្រជុំរវាង អាស៊ាន និងអាមេរិក។ ខ្ញុំក៏បានបញ្ជូនសារទៅហើយថា នៅចុងខែ ៥ និងខែ ៦ ខ្ញុំមិនអាចចេញពីប្រទេសបានទេ ព្រោះពេលនោះ គឺយើងត្រូវធ្វើការបោះឆ្នោត។ មាន ១៦ គណបក្សចូលរួម ធ្វើការបោះឆ្នោត បានដាក់បេក្ខជនសម្រាប់ប្រកួតប្រជែងយកអាសនៈនៅតាមក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់។ នាយករដ្ឋមន្រ្តីត្រូវតែនៅក្នុងប្រទេស។ បើលើកមកពេលហ្នឹង គឺខ្ញុំមិនអាចចេញពីប្រទេសបាន។

ឥឡូវ(ថា) ពេលណាក៏បាន ខ្ញុំអាចលុបចោលកម្មវិធីក្នុងស្រុក។ ខ្ញុំអាចចេញទៅ។ ប៉ុន្តែសុំកុំឲ្យថា កម្ពុជាអត់ចង់ប្រជុំជាមួយអាមេរិក។ វាមិនមែនអញ្ចឹង។ រឿងហ្នឹងរឿងរបស់ឥណ្ឌូនេស៊ីដែលត្រូវបន្ត។ ខ្ញុំមិនបញ្ចេញនូវកាលបរិច្ឆេទថ្មី ដែលឥណ្ឌូនេស៊ីបានស្នើមកកម្ពុជាទេ ព្រោះយើងទុកឲ្យប្រទេសសម្របសម្រួលធ្វើការសិន។ ពេលដែលមានការឯកភាពគ្នាហើយ ទើបមានការប្រកាស ទាំងសហរដ្ឋអាមេរិកក៏ប្រកាស ទាំងខាងអាស៊ានក៏ប្រកាស អំពីការដែលត្រូវប្រជុំនេះ។

ឥឡូវនេះ នៅក្នុងមជ្ឈមណ្ឌលរបស់យើងនេះ គឺមិនទាន់មានចំនួនក្មេងច្រើននៅឡើយទេ តែអាចថ្ងៃក្រោយមានដែរ។ អ្វីដែលឃើញនៅក្នុងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ពីម្សិល ស្លាប់ ៥ នាក់។ ឥឡូវនេះ ខ្ញុំបញ្ជាក់ឡើងវិញ ឆ្នាំទៅ នៅពេលដែល កូវីដ-១៩ រាតត្បាត ចំនួនអ្នកគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ធ្លាក់ដល់សូន្យ។ អត់មានស្លាប់។ អត់ឲ្យធ្វើដំណើរ។ អញ្ចឹងអត់មានស្លាប់។ ឯអ្នកស្លាប់ គឺស្លាប់ដោយកូវីដ។ ដល់ឥឡូវ អ្នកស្លាប់ដោយកូវីដ ធ្លាក់ចុះរហូតដល់សូន្យ អ្នកគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍មួយថ្ងៃៗគឺ ៥ យ៉ាងតិច ព្រោះឥឡូវនាំគ្នាដើរវិញហើយ។

ខឹងវេណេហ្ស៊ូអេឡា ដាក់ទណ្ឌកម្ម ឈប់ទិញប្រេង, ឥឡូវដាក់ទណ្ឌកម្មរុស្ស៊ី ចរចាទិញប្រេងពីវេណេហ្ស៊ូអេឡា

សាំងឡើងថ្លៃ សុំកុំជេរ ហ៊ុន សែន អី។ រឿងហ្នឹងវាជារឿងសភាពការណ៍អន្តរជាតិដែលបានកើតឡើង។ សង្រ្គាម​រវាងរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែន បានបង្កើតជាបញ្ហាសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចសកលហើយ។ អតិផរណានៅសហរដ្ឋអាមេរិក គេថាមិនធ្លាប់មានក្នុងរយៈពេល ៤០ ឆ្នាំ។ នៅអឺរ៉ុបក៏កំពុងទទួលរងផលប៉ះពាល់។ ឥឡូវ គេនាំគ្នាឈប់ទិញប្រេងពីរុស្ស៊ី … កាលពីខឹងវេណេហ្ស៊ូអេឡា ឈប់ទិញប្រេងពីវេណេហ្ស៊ូអេឡា ដើម្បីដាក់ទណ្ឌ​កម្មទៅលើវរណេហ្ស៊ូអេឡា។ ដល់ឥឡូវត្រូវដាក់ទណ្ឌកម្មលើរុស្ស៊ី អាមេរិកត្រូវចរចាទិញប្រេងពីវេណេហ្ស៊ូអេឡា ដើម្បីឈប់ទិញប្រេងពីរុស្ស៊ីម្ដង។ ចុះបើសិនពេលហ្នឹង ខាងវេណេហ្ស៊ូអេឡាថា អត់លក់ឲ្យ អញ្ចឹងវាមិនទៅជាយ៉ាងម៉េចទៅហើយ? ប្រេងនឹងឡើងថ្លៃទៀត។ ប៉ុន្តែ ដំណោះស្រាយអាចមាន។ យើងកាត់បន្ថយធ្វើដំណើរខ្លះ ឧទា​ហរណ៍ថា​ ការធ្វើដំណើរធ្លាប់ត្រូវការឡានពីរ យើងប្រើតែឡានមួយទៅ វាក៏ធូរស្រាលបន្តិចដែរ។ ប៉ុន្តែ រអ៊ូៗថាសាំងឡើងថ្លៃ តែស្ទះឡានពេញទាំងផ្លូវ។ ប៉ុន្តែធ្វើម៉េចអាហ្នឹងវាជាតម្រូវការ ខ្ញុំអត់អាចទៅរារាំងបានទេ។

ភូមិកុមារ SOS មិនតម្រូវអោយកុមារគោរពសាសនាម្ចាស់ជំនួយ

ពេលនេះ ខ្ញុំក៏សុំលោកប្រធាន ពាំនាំនូវការគោរពរបស់ខ្ញុំជូនចំពោះលោក Helmut Kutin ក៏ដូចជា លោក Siddhartha Kaul ផ្ដាំនូវការសាកសួរសុខទុក្ខចំពោះអ្នកទាំងពីរផង ដែលគាត់ធ្លាប់មកទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជាកាលពីពេលមុន។ លោក Siddhartha Kaul គាត់មកពីរដង ឯលោក Helmut Kutin គឺមក ៤​ ដង។ ប៉ុន្តែអង្គការហ្នឹង អ្នកដែលនៅសម្របសម្រួល គឺ នឹម ថូត ដដែល? ជាសមាជិកដែលទទួលបន្ទុកធ្វើការសម្របសម្រួលជាមួយអង្គការនេះ។ នៅឡាវ ឥឡូវនេះ ឡាវគាត់ធ្វើអ្នកសម្របសម្រួលតាំងពីគាត់នៅធ្វើជាអនុរដ្ឋមន្រ្តី ធ្វើជារដ្ឋមន្រ្តី ឥឡូវគាត់ឡើងធ្វើជាប្រធានាធិបតី នៅនឹងភូមិ SOS ហ្នឹង Thongloun (Sisoulith) គាត់ធា្លប់ជាអ្នកស​ម្របសម្រួលធ្វើការជាមួយនឹងខាងភូមិកុមារ។

ភូមិកុមារនេះទៀតសោត អនុញ្ញាតឲ្យខ្ញុំកត់សម្គាល់ បន្តិច មិនបានចាប់បង្ខំឲ្យគោរពសាសនាណាមួយទេ។ យើងមើលគ្រប់បន្ទប់ទាំងអស់ អត់មានដាក់ស្អីទេ។ កន្លែងខ្លះ យើងមិនទិតៀនទេ តែគេបានដាក់រូបសាសនានេះ/នោះ។ អញ្ចឹងក្មេងៗដែលទៅជ្រកកោន ត្រូវបង្ខំចិត្តគោរពសាសនានោះ។ អង្គការនៅស្រុកយើងគឺមានករណីអញ្ចឹង។ ប៉ុន្តែ ចំណុចពិសេសរបស់ SOS គឺអត់មានដាក់ថា អ្នកឯងត្រូវគោរពសាសនានេះ ទើបអ្នកឯងនៅកន្លែងហ្នឹងបានទេ។ ចំណុចនេះ គប្បីប្រើតទៅទៀត ហើយគួរអង្គការដទៃប្រើប្រាស់។ អង្គការខ្លះ​យើងទៅ នាំយើងចូលទៅបន្ទប់ មានដាក់សាសនាដែលគាត់គោរព។

អញ្ចឹងក្មេងដែលចូលទៅ ទោះបីឪពុកម្ដាយគោរពព្រះពុទ្ធសាសនា ក៏ចូលទៅត្រូវគោរពសាសនាដែលជាម្ចាស់ជំនួយកន្លែងនោះ។ ហ្នឹងជាការមួយដែលគេហៅថា មិនសមស្របជាមួយនឹងសិទ្ធិជំនឿ។ គ្នាអត់មានជម្រើសត្រូវទៅនៅ ដល់ទៅនៅ ត្រូវគោរពសាសនាដែលខ្លួនទៅនៅកន្លែងនោះ។ អាហ្នឹងជាចំណុចដែលធ្វើការកត់សម្គាល់ជាមួយ SOS។

មិនអនុញ្ញាតអោយពលរដ្ឋកម្ពុជាទៅធ្វើទាហាននៅអ៊ុយក្រែន តែអាចនឹងទទួលជនភៀសខ្លួន

ដោយសារថ្ងៃនេះគឺខ្ញុំត្រូវត្រឡប់ទៅវិញ ល្ងាចនេះមានភ្ញៀវដល់ទៅពីរ។ ពេលដែលទទួលលោកប្រធានហើយ ខ្ញុំត្រូវទទួលប្រធានមូលនិធិអាស៊ីមួយទៀត … អញ្ចឹងស្រួលហើយខ្ញុំជួបតែមួយភ្លែតទេ។ រឿងស្អីៗទៅជួបជាមួយសម្ដេច(ក្រឡាហោម)ទៅ … (រឿងអាហ្វហ្គានីស្ថាន) សំខាន់រឿងនោះ។ យើងក៏ធ្វើចិត្តមនុស្សធម៌ដែរ ដើម្បីផ្ដល់ឱកាសឲ្យអ្នកដែលត្រូវការជ្រកកោននៅក្នុងប្រទេសរបស់យើង។ អញ្ចឹង ពេលដែលមកជួបខ្ញុំៗ នឹងថា ស្អែកជួបជាមួយសម្ដេចក្រឡាហោម និយាយជាក់ស្ដែងជាមួយគាត់ថែមទៀតទៅ អំពីលក្ខខណ្ឌការរស់នៅស្អីៗ មានការលំបាកស្អីៗ និយាយជាមួយគាត់ទៅ។ ប៉ុន្តែ ត្រូវតែឲ្យគាត់សម្ដែងការគួរសម ព្រោះយើងជាម្ចាស់ផ្ទះ ហើយគេក៏ពឹងពាក់យើង …។

ខ្ញុំនៅតែបញ្ជាក់ យើងសុខចិត្តទទួលប្រជាពលរដ្ឋមកពីអាហ្វហ្គានីស្ថាន ប៉ុន្តែខ្ញុំនៅតែ​មិនអនុញ្ញាតឲ្យពលរដ្ឋកម្ពុជាធ្វើទាហានស្ម័គ្រចិត្តទៅច្បាំងនៅអ៊ុយក្រែន​។ អ្នកណាចង់ សូមអញ្ជើញ ប្រទេសណាទៅក៏ទៅៗ ប៉ុន្តែពលរដ្ឋកម្ពុជាគឺហាម។ អត់ទេ។ យកសាំងទៅចាក់លើភ្លើងទេអាហ្នឹងនោះ។ ទុកឲ្យគេចរចា ឲ្យគេរកដំណោះស្រាយទៅ។ ប៉ុន្តែ ដល់ថាស្ម័គ្រចិត្តរៀបចំជួរដើម្បីទៅធ្វើទាហាននៅអ៊ុយក្រែន ហើយខាងអ៊ុយក្រែននោះថា អ្នកណាទៅធ្វើទាហាន ថានឹងប្រគល់ឲ្យសញ្ជាតិថែមទៀត។ លើកទឹកចិត្តឲ្យទៅ។ អ្នកខ្លះចង់បានសញ្ជាតិអ៊ុយក្រែនទៅមួយភ្លែតទៅ ហើយត្រឡប់មកវិញ។ ហ្នឹងតែគេបាញ់ រត់រំបល់យ៎ក។ វាមានស្គាល់សាសន៍អីវា។ ខ្ញុំមិនលើកទឹកចិត្តទេអារឿងហ្នឹង។ ប៉ុន្តែ ក្នុងករណីដែលមានជនជាតិអ៊ុយក្រែនភៀសខ្លួនមកដល់កម្ពុជា អាហ្នឹងយើងត្រូវតែឲ្យនៅហើយ ព្រោះយើងមិនដឹងធ្វើម៉េច?

ការសង្គ្រោះជនអាល្លឺម៉ង់ ជាការយកចិត្តទុកដាក់លើមនុស្សជាតិ មិនថាជាតិសាសន៍ណាឡើយ

ឥឡូវមិនចាំបាច់អ៊ុយក្រែនទេ ម្សិលម្ងៃរកឃើញជនជាតិអាល្លឺម៉ង់មួយ អនាថាពេញតែហ្នឹង​ ទូតអាល្លឺម៉ង់មិនដឹងទៅសួរសុខទុក្ខហើយឬនៅ? គ្នាដើរឈឺដំបៅជើងផងអីផង អត់មាន Passport អត់មានអីផង ឃើញគេបង្ហោះហ្វេសប៊ុក។ ខ្ញុំក៏ឲ្យ ឆៃស៊ីណារិទ្ធ តាមរក។ ដល់រកឃើញយកទៅពេទ្យកាល់ម៉ែត ធ្វើការវះជើងគាត់មុតស្អីតាំងពីនៅអាល្លឺម៉ង់នោះ ហើយឲ្យគាត់សម្រាកពេទ្យ។ ប្រាប់ទៅទូតអាល្លឺម៉ង់ហើយ។ ទូតអាល្លឺម៉ង់មិនទាន់ទៅសួរសុខទុក្ខផង។ ប៉ុន្តែយើងចិត្តធម៌ យើងជួយពលរដ្ឋបរទេសដែលនៅប្រទេសយើង។ យើងត្រូវមើលការខុសត្រូវ។ និយាយអញ្ចឹងក៏ដូចជាផ្ដាំទៅអគ្គរដ្ឋទូតអាល្លឺម៉ង់ផងដែរ ព្រោះបានជូនដំណឹងតាមរយៈការទូត ឬតាមរយៈសមត្ថកិច្ចរបស់កម្ពុជាហើយ ប៉ុន្តែអត់ទាន់បានឃើញទូតអាល្លឺម៉ង់ទៅសួរសុខទុក្ខ …។

ឥឡូវ(ជនអាឡឺម៉ង់នោះ)កំពុងសម្រាកនៅមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត ហើយនៅបន្ទប់ VIP ទៀត។ ម្ហូបអាហារចិញ្ចឹមប៉ុន្មានថ្ងៃ គឺដេកពេទ្យហើយយើងចេញ។ យើងត្រៀម បើគាត់អត់លុយ យើងត្រៀមទិញសំបុត្រយន្តហោះឲ្យគាត់ទៅស្រុក។ ប៉ុន្តែ គាត់អត់មាន Passport វាទាល់តែស្ថានទូតអាល្លឺម៉ង់ចេញឲ្យគាត់។ អញ្ចឹងដូចជាផ្ដាំ។ ដោយសារតែមន្រ្តីខាងក្រោមបញ្ជូនព័ត៌មានទៅដល់ទូតអាល្លឺម៉ង់ តែទូតអាល្លឺម៉ង់មិនទាន់ឃើញតប អញ្ចឹងមានតែនាយករដ្ឋមន្រ្តីស្រែកឲ្យលឺតែម្ដង បង្ហាញពីការកាយវិការរបស់យើងយកចិត្តទុកដាក់និយាយរួម មនុស្សជាតិ មិនថាជាតិសាសន៍ណាទេ។

ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំបាននាំមកសម្រាប់កុមារដែលស្នាក់នៅភូមិកុមារ SOS ចំនួន ២៧ នាក់ ក្នុងម្នាក់ៗចៅៗទទួលបាន ៥ ម៉ឺនរៀល។ ជូនអ្នកម្ដាយ និងបុគ្គលិក ១៥ នាក់ ក្នុងម្នាក់ៗ ១០ ម៉ឺនរៀល។ ជូនភូមិកុមារ SOS ខេត្តព្រៃវែង ចំនួន ៥ លានរៀល។ ជូនសាលាក្រុងព្រៃវែង ២ លានរៀល។ ជូនគ្រូពេទ្យប្រចាំការក្នុងអង្គពិធី ៣ លានរៀល។ ជូនក្រុមតន្រ្តីសម័យ ៥ លានរៀល។ នេះគឹមានតែប៉ុណ្ណឹងទេ។ ហើយជាមួយនឹងការប្រកាសសម្ពោធដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនេះភូមិកុមារ SOS ខេត្តព្រៃវែង ខ្ញុំសូមជូនពរសម្ដេច ឯកឧត្ដម លោកជំទាវ បងប្អូនជនរួមជាតិ សូមប្រកបតែនឹងពុទ្ធពរ និងពរទាំង ៥ ប្រការ គឺអាយុ វណ្ណៈ សុខៈ ពលៈ និងបដិភាណៈកុំបីឃ្លៀងឃ្លាតឡើយ៕