Thursday, September 18, 2014

សម្តេច​​តេជោ​គាំទ្រ​​ការ​​ប្រយុទ្ធ​​​ប្រឆាំង​អំពើ​ភេរ​វកម្ម​របស់​ពួក ISIS និ​ង​​គាំទ្រ​​រដ្ឋ​សភា​ក្នុង​​ការ​​កោះ​​ហៅ​​រដ្ឋមន្ត្រី​​ទៅ​សួរ​

សម្ដេច​អគ្គមហាសេនា​បតី​តេជោ ហ៊ុន សែន បាន​ប្រកាស​ពី​ជំហរ​របស់​រាជរដ្ឋា​ភិបាល​កម្ពុជា ក្នុង​ការ​ចូលរួម​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​នឹង​អំពើ​ភេរវកម្ម ជា​ពិសេស​ក្រុមភេរវកម្មISIS ជាមួយ​បណ្តា​ប្រទេស​នានា ដែល​ជំហរ​នេះ​ត្រូវ​បានរក្សា​តាំង​ពីដើម​រហូត​ដល់​បច្ចុប្បន្ន​ ថ្វីត្បិត​តែ​កម្ពុជា​ពុំ​មាន​កម្លាំង​បញ្ជូន​ទៅ​ប្រយុទ្ធ​ផ្ទាល់​ក៏ដោយ​។

ថ្លែង​ក្នុង​ពិធី​ផ្សព្វផ្សាយ និង​ប្រកាស​ដាក់​ឱ្យ​អនុវត្ត​ជាផ្លូវការ​ផែនការ​យុទ្ធសាស្ត្រ​អភិវឌ្ឍន៍​ជាតិ​(ផយអជ) ២០១៤-២០១៨ នៅ​សណ្ឋាគារ​សូហ្វី​តែល​ភ្នំពេញ​ភូគីត្រា នា​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី១៨ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ​២០១៤ ​សម្ដេចតេជោ​មាន​ប្រសាសន៍​ថា កម្ពុជា​ខ្លួន​ឯង​បាន​ចូលរួម​សហការ​ជាមួយ ប្រទេស​ជាច្រើន​នៅ​ក្នុង​តំបន់ និង​ពិភព​លោក ដើម្បី​ប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំង​នឹង​អំពើ​ភេរវកម្ម ហើយ​យើង​មិន​យោគ​យល់ មិន​អត់​ឱន​ចំពោះ​ភេរវកម្ម​ណា​មួយ​ឡើយ។ ក្រៅ​ពី​កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការ​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស យើង​ក៏​ធ្វើ​សហប្រតិបត្តិការ​សំខាន់​បំផុត ក្នុង​ការ​ការពារ​លើដែន​ដី​របស់​ខ្លួន​ឱ្យ​បាន​កុំឱ្យ​មាន​អំពើ​ភេរវកម្ម​កើត​ឡើង​។

សម្តេច​តេជោ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​បាន​មានប្រសាសន៍​បញ្ជាក់​ថា ពិត​មែន​តែ​កម្ពុជា​មិន​មែន​ជាគោល​ដៅ​នៃ​ការវាយ​ប្រហារ​របស់​ពួក​ភេរវកម្ម ប៉ុន្តែ​យើង​មិន​ត្រូវ​ភ្លេច​ថា ក្នុង​១ឆ្នាំ​មាន​ជនបរទេស​ជាង​៤លាន​នាក់​មកទស្សន​កិច្ច​ទេសចរណ៍​នៅ​កម្ពុជា និង​មាន​ក្រុមហ៊ុន​មក​ពី​បរទេស​ជា​ច្រើន បាន​មក​ធ្វើ​សកម្មភាព​រកស៊ី​នៅ​កម្ពុជា រាប់​ទាំង​អ្នកការ​ទូត​ជាច្រើន​ផង​ដែរ ។ ដូច្នេះ​កម្ពុជា​ខ្លួន​ឯង ត្រូវ​ធ្វើ​កិច្ចការ​ឱ្យល្អបំផុត​ធ្វើ​យ៉ាងណា​កុំ​ឱ្យកម្ពុជា​ក្លាយទៅ​ជាជម្រក​របស់​ពួកភេរវ​កម្ម ក្លាយ​ទៅ​ជាជម្រក​នៃ​ភេរវករ ឬ​កន្លែងនេះ​ទៅ​ជាកន្លែង​លាង​សម្អាត​ប្រាក់​ភេរវកម្ម នោះ​ទេ​យើង​បាន​ប្រឹង​ប្រែង​ណាស់​ជាមួយ​កិច្ចការ​អស់​ទាំង​នេះ។

សម្ដេច​តេជោបាន​មាន​ប្រសាសន៍​រំលឹក​អំពី​គោល​ជំហរ​របស់​រាជរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ក្នុង​ការ​ប្រឆាំង​ក្រុម​ភេវរកម្ម​ថា សម្រាប់​គោល​ជំហរ​របស់​យើង​ចំពោះ​ពួក ISIS កន្លង​ទៅ​យើង​បាន​ថ្កោល​ទោស​ជាបន្ត​បន្ទាប់​ចំពោះ​ការ​សម្លាប់​អ្នក​កាសែត ដែល​ជាជន​ជាតិ​អាមេរិក និង​ជន​ជាតិ​អង់គ្លេស យើង​បន្ត​នូវ​ការថ្កោលទោស​នូវ​ឧក្រិដ្ឋកម្ម​អំពើ​ព្រៃផ្សៃ​បែប​នេះ ហើយ​យុទ្ធនា​ការ​ដែល​កំពុង​ធ្វើ​ក្នុង​ការ​ទប់​ស្កាត់ និង​បំផ្លាញ​ក្រុមពួក ISIS។ ទោះ​បី​យ៉ាង​ណា​លើ​សកម្ម​ភាព​ជាក់​ស្តែង​របស់​កម្ពុជា​ សម្តេច​តេជោ​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ពន្យល់​ថា យើង​គ្មានលទ្ធភាព ទៅ​ចូលរួម​ផ្ទាល់​នៅ​ទីនោះ​ទេ ក៏​ប៉ុន្តែ​ជា​ផ្លូវ​ចិត្ត​យើង​ផ្ដល់​នូវ​ការគាំទ្រ​ចំពោះ​សកម្មភាព​ទាំង​ឡាយ​ណា​ដែល​បំផ្លាញ​ដល់​ពួក​ភេរវកម្ម​មិន​ត្រឹម​តែ​ពួក ISIS មួយ​ទេ មាន​ក្រុម​អាល់កៃដា និង​ក្រុម​ភេរវកម្ម​ផ្សេងៗ​ទៀត។ យើង​មាន​កម្លាំង​បញ្ជូន​ទៅ​ស៊ូដង់​ខាង​ត្បូង យើង​មាន​កម្លាំង​បញ្ជូន​ទៅ​លីបង់ យើង​មាន​កម្លាំង​បញ្ជូន​ទៅ​ម៉ាលី ឥឡូវ​យើង​កំពុង​តែបញ្ជូន​កម្លាំងឈាន​មុខ​ទៅ​អាហ្វ្រិក​កណ្ដាល និង​ត្រៀម​បញ្ចេញ​កម្លាំង​ជាង ២០០​នាក់ ដើម្បី​ទៅ​សាធារណរដ្ឋ​អាហ្វ្រិក​កណ្ដាល ក៏​ប៉ុន្តែ​យើង​ពុំមាន​លទ្ធភាព​បញ្ជូន​កម្លាំង ដើម្បី​ទៅប្រយុទ្ធ​ផ្ទាល់​ជាមួយ​នឹងពួក ISIS នៅ​អ៊ីរ៉ាក់​នោះ​ទេ តែ​ជាផ្លូវ​ចិត្ត ផ្លូវ​នយោបាយ យើង​គាំទ្រ​នឹង​ការ​ប្រយុទ្ធប្រ​ឆាំងចំ​ពោះអំពើភេ​រវកម្ម ក្នុង​នោះ​មាន​ទាំង​ក្រុម ISIS ដែល​គេហៅ​ថា រដ្ឋអ៊ីស្លាម​នៅ​អ៊ីរ៉ាក់​នោះ។

ដោយ​ឡែក​ក្រៅ​ពីការ​ប្រកាស​ជំហរ​នយោបាយ​ប្រឆាំង​ភេវរកម្ម​ សម្តេច​អគ្គ​មហាសេនា​បតី​តេជោ ហ៊ុន សែន ក៏​បាន​ប្រកាស​ឲ្យ​ដឹង​ផង​ដែរ​ថា សម្តេច​គាំទ្រ​ចំពោះ​ស្ថាប័ន​នីតិ​ប្បញ្ញត្តិ ដែល​កោះ​ហៅ​សមាជិក​រាជរដ្ឋាភិបាលទៅ​សួរ​នាំ ដោយ​ចាត់​ទុក​ថា វា​ជា​ដំណើរ​ការ​ត្រឹម​ត្រូវ​នៃ​ការ​អនុវត្ត​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ក្នុង​រដ្ឋ​សភា ដោយ​សម្តេច​មិនចង់​ឃើញការ​ប្រើ​ប្រាស់​វេទិកា​តាម​ចិញ្ចើម​ថ្នល់ ធ្វើ​ជា​ការ​ឃោសនា​នោះ​ឡើយ។​

សម្តេចតេជោ​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ឲ្យ​ដឹង​ថា «ប៉ុន្មាន​​ថ្ងៃ​នេះយើង​ឃើញ​ថា គណៈ​កម្មការ​នានា​របស់​សភា បាន​អញ្ជើញ​រដ្ឋមន្ត្រី​ទៅសួរ ដែល​ក្នុង​នោះ រដ្ឋមន្ត្រី​សុខា​ភិ​បាល រដ្ឋមន្ត្រី​អប់រំ ត្រូវ​បាន​សភា​អញ្ជើញ​ទៅ​សួរ ដែល​នេះ​ហើយ​ទើប​ហៅថា ការ​ធ្វើ​ការ គឺ​គេ​ធ្វើ​អញ្ចឹង! ខ្ញុំ​ចង់​ឱ្យ​សភាពការណ៍​បែប​នេះ មាន​ធ្វើ​ជា​បន្ត គឺ​គេអត់​ទៅ​និយាយ​នៅ​តាម​ចិញ្ចើម​ផ្លូវ ឃោសនា​ទេ»។

ទាក់​ទង​នឹង​បញ្ហា​នេះ សម្តេចតេជោ​ក៏បាន​ណែនាំ​ដល់​ឯកឧត្តម​ លោក​ជុំ​ទាវ ជា​រដ្ឋ​មន្រ្តី​ទាំង​អស់ ដែល​ត្រូវ​គណៈ​កម្មការ​រដ្ឋសភា​ហៅសួរ​នាំត្រូវ​ចូល​ទៅឆ្លើយ​បំភ្លឺ​គ្រប់​គ្នា ដោយ​មិន​ត្រូវ​សួរ​ទៅ​សម្តេច​ថា ចូល ឬមិន​ចូល​នោះ​ទេ។

សម្តេចតេជោ​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា «ឯកឧត្តម លោក​ជំទាវ​ជារដ្ឋមន្ត្រី​នានា កុំចាំ​បាច់​មក​សួរ​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រីថា ខ្ញុំ​ទៅ​ឆ្លើយ ឬអត់ ? បាន​សេចក្តី​ថា ឱ្យ​តែគណៈកម្មការ​នានា របស់​រដ្ឋសភា​កោះ​ហៅ​ទៅ​សួរ គឺ​ត្រូវ​តែ​ទៅ ហើយ​ក៏កុំ​មកសួរ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ថា ខ្ញុំ​គួរ​តែឆ្លើយ​បែប​ណា? ត្រូវ​មើល​ក្នុង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ មើល​ក្នុង​ច្បាប់​ឱ្យ​ច្បាស់ គឺ​រដ្ឋមន្ត្រី​ទទួល​ខុស​ត្រូវ ចំពោះ​មុខ​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី និង​សភា»។

សម្តេចតេជោ​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ក៏បាន​សម្តែង​ការ​អបអរ​សាទរ ជាមួយ​នឹង​ការ​រួមគ្នា​ដោះ​ស្រាយ​បញ្ហា​នៅ​ក្នុង​ក្រប​ខណ្ឌ​សភា ដោយ​សម្តេច​បញ្ជាក់​ថា ដំណើរការ​លទ្ធិប្រជាធិប​តេយ្យ សេរី ពហុបក្ស គឺ​ដំណើរការ​នៅ​ក្នុង​សភា។

សម្តេច​បាន​បន្ត​ថា «ទោះ​បីជា​នយោបាយ​យើង​ខុស​គ្នា ប៉ុន្តែ​តម្រូវ​ការរបស់​យើង​ពិត​ជាដូច​គ្នា គឺ​ចង់​ឱ្យ​ប្រទេស​មានសេចក្តី​សុខ មាន​សន្តិភាព មាន​ការ​អភិវឌ្ឍ មាន​ការគោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​មាន​អ្វីៗ ដែល​ជាតម្រូវ​ការ​របស់​មនុស្ស។ ខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា នឹង​មាន​ការ​បន្ត​នៅ​លើ​ផ្លូវនេះ​ត​ទៅ​ទៀត ហើយ​ក៏សង្ឃឹមដែរ​ថា មនុស្ស​មួយ​ចំនួន​ដែល​បាននិយាយក​ន្លង​ទៅ​ថា លោក ហ៊ុន​សែន បាន​និយាយ​ដល់​សភា គឺ​ជាការ​ជ្រៀត​ជ្រែក​កិច្ចការ​របស់​សភា​នោះ សុំ​ឱ្យ​រៀន​សូត្រ​ឱ្យ​បាន​ចេះ​ដឹងជ្រៅ​ជ្រះ​បន្តិច មុន​នឹង​និយាយ​ថា លោក ហ៊ុន សែន ធ្វើ​អន្តរាគមន៍​រំលោភ​លើ​សភា»។

ជាមួយ​នឹង​ការ​រំលឹកឡើង​វិញថា រដូវ​បុណ្យភ្ជុំ​កាលពី​ឆ្នាំទៅ សភាព​ការណ៍​នយោបាយ កំពុង​ច្របូក​ច្របល់​នៅក្នុងរាជធានី​ភ្នំពេញ បន្ទាប់​ពីការ​ចរចា​ផ្នែក​នយោ​បាយ​បរាជ័យ សម្តេចបាន​គួស​បញ្ជាក់​ថា បើសិន​ជា​សភាពការណ៍​វិវឌ្ឍ​ល្អប្រសើរ​បែបនេះ​បន្ត​ទៅ​ទៀត បាន​សេច​ក្តីថា កម្ពុជា​ដំណើរការ​ទៅ​តាម​គន្លង​នៃ​សន្តិភាព ស្ថេរភាព​នយោបាយ និង​ការអនុវត្ត​យ៉ាងខ្ជាប់​នូវ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ សេរី​ពហុបក្ស និង​នីតិរដ្ឋ។

ដោយ​ឡែក​សម្រាប់​ការ​ប្រារព្ធ​ពិធី​បុណ្យ​ភ្ជុំ​របស់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ សម្តេចតេជោ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​អំពាវ​នាវ​សូម​ឲ្យ​ព្រះសង្ឃ នឹង​ពុទ្ធបរិស័ទ​ចំណុះ​ជើងវត្ត​នានា​នៅទូទាំង​ប្រទេស​ត្រូវ​រួម​គ្នា ធ្វើ​បុណ្យ​ដោយ​សុខ​សន្តិភាព សុវត្ថិភាព ហើយ​ជាពិសេស​ការ​ធ្វើ​ដំណើរ ទៅ​ស្រុក​កំណើត​រៀងៗ​ខ្លួន​ត្រូវ​ប្រុងប្រយ័ត្ន​ទាំង​អស់​គ្នា ជៀស​វាង​កុំឲ្យ​មាន​បញ្ហា​កើត​មាន​ឡើង​ជាយថា​ហេតុ។

សម្តេច​តេជោ​នាយករដ្ឋមន្រ្តី​មាន​ប្រសាសន៍​ថា «កុំ​ឲ្យ​រដូវ​បុណ្យភ្ជុំ​បិណ្ឌ​បញ្ចប់​ទៅ​ដោយ​បូក​សរុប​លទ្ធផល​មាន​អ្នក​ស្លាប់​ប៉ុននេះ ប៉ុននោះ និង​អ្នក​រងរបួស ខូច​ឡាន ខូច​ម៉ូតូ។ ជាពិសេស​កុំ​ឲ្យ​ម្ចាស់​រថយន្តឈ្នួល​ទាំង​តូច​ទាំងធំ និង​តាក់ស៊ី កុំ​តម្លើង​ថ្លៃ ព្រោះ​ប្រជាពលរដ្ឋ ជា​ពិសេស​កម្មករ-កម្មការិនី ធ្វើ​ដំណើរ​ទៅស្រុក​ច្រើនណាស់​ក្នុង​រដូវភ្ជុំ​សូម​កុំតម្លើង​ថ្លៃ ហើយឲ្យ​តែ​បុណ្យ​ទាន​ធំ​ៗ​ម្តង​ៗ ឡើង​ថ្លៃខុស​ពី​ថ្ងៃ​ធម្មតា»៕

អាទិភាព៤ គឺធនធានមនុស្ស , កសិកម្ម, ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធគមនាគមន៍ និងអគ្គិសនី​ ត្រូវ​បានសម្តេចតេជោជំរាបជូនទៅក្រុមហ៊ុនមកពីអាមេរិក ដែលមានបំណង​ចង់​វិនិយោគ​នៅកម្ពុជា

សម្តេចអគ្គ​មហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រ កម្ពុជា បាន​អនុញ្ញាត​​ឱ្យប្រតិភូ​ក្រុមហ៊ុន​មកពី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ដឹកនាំដោយ លោក John G. Rice អនុ​ប្រធានក្រុមហ៊ុន  General Electric ចូលជួប​សំដែង​ការគួរសម និង​ពិភាក្សាការងារ។

ក្រោយពីជំនួប​បានបញ្ចប់​ដែលធ្វើ​ឡើង​នៅ​វិមាន​សន្តិភាព ទីស្តីការនាយករដ្ឋមន្ត្រី នា​រសៀល​​ថ្ងៃទី១៨កញ្ញានេះ ឯកឧត្តម អ៊ាង សុផល្លែត ជំនួយការសម្តេចតេជោ នាយករដ្ឋមន្ត្រី បានឱ្យដឹងថា ៖ លោក ចន បានគោរពជំរាបជូនសម្តេចតេជោ នាយក​​រដ្ឋ​មន្ត្រីថា ក្រុមហ៊ុន​របស់លោកមានគោលបំណងធ្វើយ៉ាងណាជាផ្នែក មួយ​នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ហើយក្រុមហ៊ុននឹងត្រៀមខ្លួនរៀបចំ ធ្វើយ៉ាងណា​អាច​ចូល​រួមក្នុងក្នុងការអភិវឌ្ឍ​កម្ពុជា ស្របតាមយុទ្ធសាស្ត្ររបស់រាជរដ្ឋាភិបាល កម្ពុជា។ ​​លោកបន្តថា ក្រុមហ៊ុនបានសង្កេតឃើញថា អាទិភាព​របស់​រាជរដ្ឋា​ភិបាល​កម្ពុជា ដោយ​ផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ ការបណ្តុះ​បណ្តាលធនធានមនុស្ស  ។ក្នុង​ន័យនេះ ក្រុមហ៊ុនកំពុងតែចូលរួមចំណែកក្នុ្ងងការប​ណ្តុះបណ្តាលធនធានមនុស្ស ទៅ​​​តាម​ស្ថាប័ននានា នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ។

លោក ចន រ៉ៃ ក៏បានគោរព​អនុញ្ញាត​ពីសម្តេច​តេជោ នាយករដ្ឋមន្ត្រី សុំស្វែង​យល់​ពី​អាទិភាព ដទៃ​​ទៀតរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា។

ជាការ​ឆ្លើយតប សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែង​អំណរគុណចំពោះ ក្រុមហ៊ុន General Electric​ ដែលបានជួយដល់កម្ពុជា រួមទាំងការ​បណ្តុះ​បណ្តាល​ធនធាន​មនុស្ស  ជាពិសេស​នៅក្នុ្ងង​ក្រសួងសុខាភិបាល។ សម្តេចបាន​ជំរាប​ជូនលោក ចន ផងដែរ អំពី អាទិភាពទាំង៤រ​បស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលរួមមានទី១ធនធាន​មនុស្ស ,ទី២វិស័យកសិកម្ម ដែលផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ លើបញ្ហាទឹក ,ទី៣​ហេដ្ឋា​​រចនាសម្ព័ន្ធ​គមនាគមន៍ដឹកជញ្ជូន និងទូរគមនាគមន៍ និងអាទិភាព​ទី៤គឺ​អគ្គិសនី​តែម្តង៕

ទស្សនៈ ក្រុម​សម្ព័ន្ធ​មិត្រ​ដែលមាន​ជំ​នាញ​ក្នុងការបំ​ភ្លៃ​របាយការណ៍​


-   ជន​ដែល​ក្លែង​ឯកសារ អាច​ប្រឈម​នឹង​ផ្លូវ​ច្បាប់
ក្នុង​ការ​អធិប្បាយ​ថ្ងៃនេះ អស់​លោក​អ្នក​នឹង​បាន​ដឹង​អំពី​ការ​ពិត​នៃ​ ( ជំ​នាញ​ដ៏​ប៉ិន​ប្រសប់​រវាង​គណបក្ស​​​ប្រឆាំង ជា​មួយ​អង្គការ​សង្គម​ស៊ី​វិល​ខិល​ខូច​មួយ​ចំ​នួន ដែល​បាន​សហការ​គ្នា​ក្នុង​ការប្រឌិត​នូវ​របាយ​ការណ៍​ និង​ព័ត៌មាន​ភូត​កុហកនានា ដើម្បី​សម្អុយ​កិត្តិយស​ កេរ្តិ៍ឈ្មោះ​កម្ពុជា!)

វាគ្មាន​អ្វី​ជា​អាថ៌កំ​បាំង​នោះ​ទេ បើ​គេនិយាយអំ​ពី​សម្ព័ន្ធ​មិត្រ​របស់​ក្រុម​ប្រឆាំងនឹង​រាជរដ្ឋាភិ​បាល គឺគេនឹង​បានឃើញ​ភ្លាមនូវ​ការទំ​នាក់​ទំ​នង និង​កិច្ចសហការ​គ្នា​យ៉ាង​ស្អិត​រមួត តាមរយៈការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​របាយការណ៍គ្នាទៅ​វិញ​ទៅ​មក បាន​លឿន ឆាប់​រហ័ស  ប៉ុន្តែ វាអាចគ្រាន់​តែជា​របាយការណ៍បំ​ពុល​បរិយាកាសសង្គម ​និង​ខ្វះ​នូវ​សុចរិត​ភាពប៉ុណ្ណោះ។​ 

ក្នុង​ដំ​ណើរការ​ផ្លាស់ប្តូរឯកសារក្លែង​បន្លំ​ និង​ភាព​ជិត​ស្និទ្ធប្រកប​ដោយ​គ្រោះ​ថ្នាក់​ គឺគណបក្ស​ប្រឆាំង ដែល​ជាតួឯង​ក្នុង​សាច់​រឿង​នេះ គឺ​ប្រធាន​គណៈកម្មការទី១០ នៃរដ្ឋសភា ​​ជាមួយ​អង្គការ​តម្លា​ភាព​​កម្ពុជា ដែល​មាន​លោក ព្រាប​ កុល​ ជា​ក្បាលម៉ាស៊ីន​ដឹក​នាំ​ បាន​ផ្តល់​ឱកាសឲ្យ​គ្នា​យ៉ាង​ស៊ី​សង្វា​ក់ ដោយ​ម្ខាង​ធ្វើ​ជា​អ្នក​ហុច និង​ម្ខាង​ទៀត​ធ្វើជា​អ្នក​រង់​ចាំ​ទទួល​ ​ ចោទ​សួរ និង​យក​ទៅ​កែច្នៃ។

ភាព​ប្រទាក់ក្រឡាគ្នា​ និង​ទេពកោសលដ៏​​ប៉ិន​ប្រសប់​នៃឧបាយកលទុច្ចរិត​របស់​ក្រុម​ប្រឆាំង​ក្នុង​បរិបទ​នេះ ខ្ញុំ​មាន​កាតព្វកិច្ច​បង្ហាញនូវ​ការ​ពិត​ជុំ​វិញ​ការប្រឌិត​ បំ​ភ្លៃរបាយការណ៍​ និង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​នានា​ក្នុង​រឿងអំ​ពើ​ពុក​រលួយ​នៅ​កម្ពុជា ដែល​អង្គការ​តម្លាភាព​កម្ពុជា​ទើប​នឹង​ប្រឌិត​ឡើងនិង​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​ ដើម្បី​​បន្ទាប​បន្ថោក​ការខិត​ខំ​ប្រឹង​ប្រែង​របស់​អង្គភាព​មានសមត្ថកិច្ច ​ដែល​បាន​និង​កំ​ពុង​អនុវត្ត ទប់​ស្កាត់ប្រយុទ្ធប្រឆាំង​យ៉ាង​ខ្លាំង​ក្លានឹង​អំ​ពើពុក​រលួយ​នៅ​កម្ពុជា។

ក្នុង​លិខិតឆ្លើយ​តប​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​រវាង ប្រធានគណៈកម្មការទី១០ នៃ​រដ្ឋសភា ជា​មួយ​ ប្រធាន​អង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា សមភាគី​ទាំង​ពីរបាន​កំ​ណត់​​យក​ថ្ងៃទី១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៤ ​ដើម្បី​ជួប​គ្នានៅ​ក្នុង​បន្ទប់​របស់​អ្នកតំណាង​រាស្ត្រ​ ហូរ វ៉ាន់ នៃ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ នៅ​មន្ទីររដ្ឋសភា។ លិខិតចុះ​ថ្ងៃទី​១៧ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០១៤ ផ្ញើជូនគណៈកម្មការអង្កេត និងបោស​សម្អាត​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុករលួយ នៃរដ្ឋសភា​ លោក ព្រាប កុល   បាន​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​សម្ព័ន្ធ​មិត្ររបស់​ខ្លួន​វិញ  ​​ថា « អង្គការ​តម្លា​ភាពកម្ពុជា ត្រៀម​ខ្លួន​ជានិច្ច ដើម្បីផ្ដល់ការគាំទ្រ ផ្ដល់ព័ត៌មាន និងជំនួយ​បច្ចេកទេស ទៅ​តាម​លទ្ធភាព និង​បេសកកម្មរបស់ខ្លួន........»។

វាអាច​ជា​ការ​ពេញ​ចិត្ត​បំ​ផុត​ នៅ​ពេលដែល​អ្នក​ស្នើ​សុំ បាន​ទទួល​ចម្លើយ​វិជ្ជមាន​នូវ​អ្វី​ដែល​ខ្លួន​គេ​ចង់​បាន ប៉ុន្តែ ប្រសិន​ការ​ចូលរួម​របស់​លោក ព្រាប​ កុល មិន​ជាប់​ពាក់​ព័ន្ធ  ឬក៏ជា​ឆ្នួន​បំ​រើ​នយោបាយបក្ស​ប្រឆាំងទេនោះ យុទ្ធ​នាការ​របស់​លោក ព្រាប​ កុល នឹង​ត្រូវ​បាន​គេកត់​ត្រា​ទុកថា ជា​បេសកកម្ម​ដ៏ល្អ​ឧត្តុង​ឧត្តម និង​មាន​ផល​ប្រយោជន៍ចំ​​ពោះ​ជាតិ មាតុភូមិ ក្នុងការប្រយុទ្ធ​ប្រឆាំងអំពើ​ពុក​រលួយ និង​ការកសាងសុចរិតភាពសង្គម ។ ប៉ុន្តែ ឆាក​ល្ខោន​របស់​លោក ព្រាប​ កុល និង​ដៃ​គូ លោក ហូរ វ៉ាន់ បាន​​នាំ​​ឲ្យ​មហាជន​មាន​ការ​មន្ទិល​សង្ស័យ​ជាច្រើន ដោយ​សារ​សកម្មភាព​នាពេ​ល​កន្លង​មក​របស់​អ្នក​ទាំង​ពីររូប​នេះ មាន​ចរិតនយោបាយ​ប្រឆាំងជាមួយ​រាជរដ្ឋាភិបាល​ប្រហាក់​ប្រហែល​​គ្នា​ និង​ក៏​ធ្លាប់​បាន​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​នូវ​ព័ត៌មាន​ ក៏​ដូចជា​របាយការណ៍​ភូត​កុហក​ជាច្រើនផង​ដែរ​។

អញ្ចឹង​ ការ​ជួប​គ្នា​រវាង​ក្រុម​ការងាររបស់​​អ្នក​​ទាំង​ពីរូប​ ដែល​ម្នាក់​ជា​មនុស្សខូច និងម្នាក់​ទៀតជា​​ជន​ទុច្ចរិត គឺគេអាច​សន្និដ្ឋាន​បាន​ថា « គ្មាន​អ្វី​ក្រៅ​តែ​ពី​ជួបគ្នា​ ​ដើម្បីរៀប​ចំ​ផែន​ការ ផ្គុំ​គំ​និត​ ប្រមូល​ ចងក្រង​ ច្នៃប្រឌិត មួល​ព័ត៌មាន​ និង​ក្លែង​របាយការណ៍​មួយចំនួនពាក់ព័ន្ធនឹងអ្វី​ដែល​គេហៅ​ថា ដើម្បី​តម្លាភាព ហើយនឹង​ការ​អង្កេត​ប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ឲ្យ​ក្លាយ​ទៅជា​កម្រង​ឯកសារថ្មី​មួយ​ ក្នុង​យុទ្ធ​នាការ​សម្អុយ​ និង​លាប​ពណ៌​មក​លើ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​នោះ​ឡើយ​។ ក្នុងសាច់រឿង​នេះ បើ​លោក ហូរ វ៉ាន់​ សហការផ្សំ​គំ​និត​គ្នា​ដោយ​មិន​ឈរលើ​គោល​ការណ៍​ច្បាប់​ទេនោះ តម្លៃ និង​សេចក្តី​ថ្លៃថ្នូរក្នុង​ឋានៈជា​អ្នក​តំ​ណាង​រាស្ត្រ​ និង​ជា​ប្រធាន​គណៈកម្មការ​ប្រឆាំង​អំ​ពើ​ពុក​រលួយ​នៃរដ្ឋសភា​ នឹង​ត្រូវ​បាត់​បង់​នីត្យានុកូល​ភាព​របស់​ខ្លួន​ ហើយ​ជា​ជំ​នួស​ លោកអាច​ត្រូវ​ប្រឈម​នឹង​ផ្លូវ​ច្បាប់​។

            របាយ​ការណ៍ខ្មៅកខ្វក់របស់​អង្គការ​តម្លាភាព​កម្ពុជា បាន​ចោទ​ថា នៅ​កម្ពុជាខ្វះ​នូវ​សុចរិត​ភាព​ និង​ថា មាន​ភាព​ងាយស្រួលក្នុង​ការ​ប្រព្រឹត្តអំពើ​ពុករលួយ​ ជា​ពិសេស កើត​មាន​ក្នុង​ស្ថាប័ន​តុលាការ និងភ្នាក់​ងារ​​អនុវត្តច្បាប់។ លោក ព្រាប កុល បាន​និយាយថា អង្គការ​តម្លាភាព​កម្ពុ​ជា ​ត្រៀម​ផ្ដល់​បច្ចេកទេស ​និង​ឯកសារ​ពុករលួយ​នៅ​តាម​ស្ថាប័ន​រដ្ឋនានា ដាក់​ជូន​រដ្ឋ​សភាក្នុង​ពេល​ជួប​ជា​មួយ​លោក ហូរ វ៉ាន់។

ភាព​ចចេះ​មានៈ រឹង​រូស មិន​ទទួល​យកការពិត​ មិន​ត្រូវ​បាន​លោក ហូរ វ៉ាន់ និង​លោក ព្រាប​ កុល ទម្លាក់​ចុះ​នូវ​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​របស់​ខ្លួនឡើយ មិន​ត្រឹម​តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ ក្រុម​សម្ព័ន្ធ​មិត្រ​នេះ បាន​បង្កើន​ល្បឿនវាយ​ប្រហារ​កាន់​តែ​ខ្លាំង តាម​រយៈការ​ផ្តល់​នូវ​កិច្ច​សម្ភាសន៍​ជា​មួយ​ក្បាល​ម៉ាស៊ីន​ឃោស​​​នា​​​មួយ​ចំ​នួនដែល​​មិន​គោរព​ក្រម​វិជ្ជាជី​វៈ  គឺ​វាហាក់​ដូច​ជា​ពួក​គេ មាន​ផែនការច្បាស់លាស់ ក្នុង​ការ​បង្កើត​ជម្លោះ​ដ៏​តឹង​តែង ជា​មួយ​ស្ថាប័នអនុវត្ត​ច្បាប់ ​លើ​សមរភូមិប្រយុទ្ធប្រឆាំង​អំ​ពើ​ពុក​រលួយ​។ ​
 
របាយការណ៍​ ដែល​គេគិត​ថា​ខ្វះ​មូល​ដ្ឋាន​ស្រាវ​ជ្រាវ​ច្បាស់​លាស់​នោះ ត្រូវ​បាន​ទាត់​ចោល​ភ្លាម​ៗ​​ដោយ​លោក ឱម យ៉ីនទៀង ប្រធាន​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំ​ពើ​ពុក​រលួយ​ ។ លោក បាន​ចាត់​ទុក​របាយការណ៍​របស់​អង្គការ​តម្លាភាព​កម្ពុជា ថា ​មាន​លក្ខណៈ​នយោបាយ និង​មា​ន​ឧបាយកល​ផ្ដួល​រំលំ​រដ្ឋាភិបាល​ទៀត​ផង ជា​មួយ​គ្នា​នេះ​ លោក ឱម យ៉ីន​ទៀង បាន​ស្តី​បន្ទោស​ចំ​ៗថា « លោក ព្រាប​ កុល  គឺ​ជា​មេ​បាតុកម្ម​មួយ​មាន​ល្បិចកល​ច្រើន ក្នុង​ពេល​ដែល​គេ​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ផ្ដួល​រំលំ​រាជរដ្ឋាភិបាល​» ក្នុង​ន័យ​នេះ ចង់​បញ្ជាក់​ថា លោក ព្រាប កុល ជា​ប្រធាន​អង្គការ​ក្រៅ​រដ្ឋាភិបាល ជា​​ស្ថាប័ន​អព្យាក្រឹត មិនគួរ​ជាប់​ពាក់​ព័ន្ធ​ក្នុង​ការ​បំ​រើ​ផល​ប្រយោជន៍​នយោ​បាយឡើយ ប៉ុន្តែ​ គាត់​បែរជាចាប់​ដៃគ្នា​យ៉ាង​ស្អិត​រមួត​ជាមួយ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ ដោយ​យក​ទី​តាំង​រដ្ឋស​ភា​ធ្វើ​ជា​លេណដ្ឋាន ដើម្បី​វ៉ៃប្រហារមកលើគណបក្ស​ដទៃ ជា​ពិសេស​មកលើ​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ទៅ​វិញ​។
 
          មាត្រា៤១ នៃ​ច្បាប់​ស្តី​ពី​ការ​ប្រឆាំង​នឹង​អំ​ពើ​ពុក​រលួយ ចែង​ថា ការប្តឹង​បរិហារ និង​ផ្សព្វផ្សាយ​របាយការណ៍​ដោយភូតកុហក ដល់​អង្គភាព​ប្រឆាំង​អំ​ពើពុក​រលួយ​ ឬ​តុលាការនូវ​អង្គ​ហេតុ​បទ​ល្មើស​ពុក​រលួយ​ ហើយ​សមត្ថកិច្ចអនុវត្តច្បាប់​ស្រាវ​ជ្រាវ​ឃើញ​ថា បាន​ភូតកុហក ជន​នោះ​នឹង​ត្រូវ​ផ្តន្ទា​ទោស​ដាក់​ពន្ធ​នាគារពី​១ខែ​ទៅ​៦ខែ និង​ពិន័យ​ជា​ប្រាក់។ ដោយ​ឡែក​ ក្រម​ព្រហ្មទណ្ឌ មាត្រា​៦២៧ ដល់​៦៣១ ក៏បាន​ចែង​ផង​ដែរថា ការ​ប្រើប្រាស់​លិខិត​ ឯកសារ​ក្លែង​ក្លាយ ការក្លែង​បន្លំ​ឯកសារ​សាធារណៈ និង​ផ្តល់​ឯកសារ​ដោយ​ទុច្ចរិត ត្រូវ​ផ្តន្ទាទោស ពី​៥ឆ្នាំ ទៅ​១០ឆ្នាំ និង​ពិន័យ​ជា​ប្រាក់ពី​៤លាន​ ទៅ​១០​លាន​រៀល។

តាម​រយៈការ​ចាត់​វិធាន​ការ​បក​ស្បែក​​​មិន​រើសមុខទៅ​លើ​ជន​ល្មើសច្បាប់​ ជាច្រើន​​ករណី​ដែល​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹងការ​ប្រព្រឹត្តអំ​ពើ​ពុក​រលួយ ​អង្គភាពប្រឆាំង​អំ​ពើ​ពុករលួយ អាច​នឹង​វែក​មុខជន​ទុច្ចរិត ក៏​ដូច​ជា​បន្ត​បេសក​កម្ម​​របួស​ខ្លួន​ដោយ​អនុវត្តតាម​ច្បាប់​ បទ​ដ្ឋាន​គតិយុត្តិនានា ក្នុង​ការ​ប្រមូល​ ស្រាវ​ជ្រាវ​ ស្វែង​រក​ភស្តុ​តាង​ដ៏រឹង​មាំ​ និង​បន្ត​ចាត់​វិធាន​ការ​ដ៏​ក្តៅ​គគុគ​លើ​​ជន​ពាក់​ព័ន្ធ​ក្នុង​រឿង​ពុក​រលួយ​ ដើម្បី​យក​មកផ្តន្ទាទោសតាម​ច្បាប់។ 

គេនៅ​រង់​ចាំមើលឆាកល្ខោន​​ក្នុង​សាច់រឿង​នេះ​ ដែល​តួឯក​ជា​អ្នក​តំ​ណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​ប្រឆាំង និង​​លោក ព្រាប កុល ជា​សម្ព័ន្ធ​មិត្រ តើអាចមាន​ផល​វិបាក​ត្រឡប់​មកខ្លួន​វិញ​យ៉ាង​ណា​ នៅ​ពេល​ដែល​​ការ​ភូត​កុហកត្រូវ​បាន​លាត​ត្រដាង?៕
អត្ថបទ​ដោយ៖ បណ្ឌិត ជុន ច័ន្ទ​ចំ​រើន

បទអត្ថាធិប្បាយ​​៖ កឹម សុខា កំពុងលេងល្បែងច្រេះស៊ីដែក​ ក្នុង​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​



ដោយ​៖ សួន​ ចំរើន

បើ​ក្រឡេក​មើល​ប្រវត្តិ​របស់​លោក​ កឹម សុខា​ កាល​ពី​អតី​តកាល ចាប់​តាំង​ពី​មាន​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ឆ្នាំ​១៩៩៣​មក​​ ប្រជាពលរដ្ឋ​ និង​អ្នក​នយោបាយ​ ​អាចដឹង​​យ៉ាង​ច្បាស់​ថា​ លោក​ កឹម​ សុខា​ ពិត​ជា មនុស្សម្នាក់​ដែល​គ្មាន​ឈ្មោះ​បោះ​សម្លេង​នៅ​ក្នុង​ឆាក​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា​នោះ​ឡើយ​។​អាចថា ជា​ប្រផ្នូល​​អកុសល​ជា​ច្រើន​ដែល​នឹង​កើត​ឡើង​ នៅពេល​ដែល​មាន​វត្ត​មាន​របស់​លោក​ កឹម សុខា​ ជាសកម្ម​ជន​​នៅក្នុង​បក្ស​​នយោបាយ​ណា​មួយ​ហើយ​ គឺ​បក្ស​នយោបាយ​នោះ​នឹងបែក​បាក់ រលំ​​រលាយ នាពេល​ខាង​មុខ​ជាក់​ជាមិន​ខាន។

ភស្តុតាង​ជាក់​ស្តែង​ នៅ​ពេល​ដែល​លោក កឹម សុខា​ នៅ​ជាសកម្មជន​របស់​​គណ​បក្ស​ប្រជា​ធិបតេយ្យសេរី​​​និយម​ព្រះ​ពុទ្ធ​​សាសនា របស់​លោកតា​ សឺន​ សាន​ គឺ​គណបក្ស​នេះ​រស់​មិន​បាន​មួយ​ដង្ហើម​​ចង្រឹត​ផង​ ក៏​ត្រូវរលំ​​រលាយ​បាត់​បង់​​ទៅ​វិញ​ ដោយ​សារ​​តែ​ភាព​លោភលន់​ ចង់​បាន​អំណាច​ និង​តួនាទី​ដឹក​នាំ​ជាន់​ខ្ពស់​នៅក្នុង​បក្សនោះ​របស់​លោក កឹម សុខា​​ គឺនៅ​ពេល​ដែល​មិន​បាន​សម្រេច​​តាម​​​បំណង លោក​ កឹម សុខា​ បានបំបែក​គណបក្ស​នោះ​ឲ្យ​ខ្ទេច​​។​ នា​ពេល​នោះ​ ​​​ ​ដើម្បី​​ជំនួស​​តំណែង​​ជា​អនុប្រធាន​​គណបក្ស​​​ ដែល​តំណែង​នេះ​ជា​របស់​លោក​ សឺន ស៊ូបែរ៍ ដែល​ជាកូន​ប្រុស​របស់​លោក​តា​   សឺន​ សាន ​ លោក​ កឹម​ សុខា​ ក៏​បាន​​​​​​ទាម​ទារ​តំណែង ​​​ជា​ប្រធាន​​​គណកម្មការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​​នៅក្នុង​​​​​​​រដ្ឋ​សភា​​​អាណត្តិ​ទី​១​ ជំនួស​វិញ​។​ ចាប់​ពី​​ពេល​នោះ​មក​ ទំនាស់​ផ្ទៃ​ក្នុង​នៅក្នុង​បក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ​​សេរី​និយមព្រះ​ពុទ្ធសាសនា​ កាន់​តែ​មានភាព​​ធ្ងន់​ធ្ងរ​ ដោយ​សារ​ក្រុម​អ្នក​តស៊ូ​នៅ​​ជាយ​ដែន​​មិន​បាន​ទទួល​តំណែង​​ ឬ​តួនា​ទី​អ្វី​ជា​ដុំ​​កំភួន​​ដូច​លោក កឹម សុខា​ ដែល​រង់​ចាំ​តែ​ទទួល​ផល​នៅ​ក្នុង​ស្រុក​ទៅ​វិញ​​​​​​។​ នៅទី​បំផុត​​គណបក្ស​​ប្រជាធិបតេយ្យ​សេរី​និយម​ព្រះ​ពុទ្ធសាសនា​របស់​លោក​តា សឺន សាន​ ក៏​ត្រូវ​រលំ​រលាយ​ នៅ​ក្នុង​​ការ​​បោះ​ឆ្នោត​​អាណត្តិ​ទី២​ បាត់​ទៅ​។​

នៅឆ្នាំ​២០០២​ លោក កឹម សុខា​ ដោយ​អស់​អាជីព​ជាអ្នក​នយោបាយ​ និង​មិនមាន​គណបក្ស​ណា​ទទួល​យក​ និងដោយសារតែ​គណបក្ស​នានា​ គេ​បាន​ស្គាល់​ក្រយ៉ៅ​ខ្លួន​ច្បាស់​ ​ កឹម សុខា​​ ក៏​បាន​ស្វះ​ស្វែង​បញ្ចុះ​បញ្ចូល​ម្ចាស់​ជំនួយ​លោក​​ខាង​លិច​ និង​បាន​សន្យា​ថា ​ខ្លួន​នឹង​ធ្វើ​ជា​កូន​​ជឹង​​បរទេស​មួយ​នេះ​អស់​មួយ​ជី​វិត​ ឲ្យ​តែ​ប្រទេស​មួយ​នេះ​ព្រមផ្តល់​ជំ​នួយ​ចិញ្ចឹម​ជី​វិត​នយោបាយ​​​ខ្លួន​ឡើង​វិញ។​​ តាម​រយៈ​នេះ​ លោក​ កឹម សុខា​ ក៏​​​បង្កើត​ជា​មជ្ឍមណ្ឌល​​សិទ្ធិ​មនុស្ស​​កម្ពុជា​ ដើម្បី​បោក​ប្រាស់​ប្រជាពលរដ្ឋ ដោយ​ប្រមែរ​​ប្រមូល​កម្លាំង​​ឲ្យ​មក​គាំ​ទ្រ​ខ្លួន​ក្នុង​នាម​ជា​អង្គការ​​ក្រៅ​​រដ្ឋាភិបាលមួយរយៈ​​ពេលសិន​។​ 

ការ​ប្រើ​យុទ្ធ​សាស្ត្រ​ច្រេះ​ស៊ី​ដែក​នេះ​ ពិត​ជាមាន​ប្រសិទ្ធិភាព​​មែន​ មិន​យូរ​ប៉ុន្មាន​ កឹម សុខា​ ក៏​បង្កើត​​ជា​គណបក្ស​​សិទ្ធិ​មនុស្សមួយ​បាន​សម្រេច​ ដូច​​ការ​គូស​វាស​​របស់​ម្ចាស់​ជំនួយ​លោក​ខាង​លិច​មួយ​​នោះ​​ប្រាកដ​មែន​​​​​​ ហើយ​ក៏ចូល​រួម​ការ​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​ឆ្នាំ​២០០៨ ទទួល​បាន​៣អសនៈ​ ដែល​ជាទី​សង្ឃឹម​​របស់​ថៅកែ​ផ្តល់​ជំនួយ​របស់​ខ្លួន​។ ​

ក្រោយ​ពី​ទទួល​បាន​សម្លេង​ដ៏​តិចតួច​នៅ​ក្នុង​ឆាក​នយោបាយ​បែប​នេះ​ ម្ចាស់​ជំនួយ​ក៏​បាន​​ណែ​នាំ​​​ លោក កឹម សុខា ឲ្យ​ប្រើ​យុទ្ធ​វិធី​ អូស​ទាញ​ និង​បញ្ច្រៀប​ចូល​ទៅ​ក្នុងគណបក្ស​​ សម រង្ស៊ី​ វិញ​ម្តង​ ព្រោះ​ពួក​គេ​​​យល់ថា​ មិន​អាច​អូស​ទាញ​​​​ ឬ​បញ្ច្រៀប​ក្នុង​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​បានទេ​ ពី​ព្រោះ​គណបក្ស​មួយនេះ​ជាគណបក្ស​ចាស់​ទុំ​ មាន​មង​ ឬសំណាញ់​ក្រឡា​ល្អិត​ខ្លាំង​ណាស់​ ទើប​លោក​ កឹម សុខា​ បាន​ចលនា​ប្រជាពលរដ្ឋ​ ទាម​ទារ​ឲ្យ​គណបក្ស​លោក សម រង្ស៊ី​ មាន​ការ​រួម​បញ្ចូល​គ្នា​​ជាមួយ​ខ្លួន​ ដោយ​ប្រើ​ល្បិច​លាប​ពណ៌​ថា​ គណបក្ស​ សម រង្ស៊ី​ មិន​មែន​ជាគណបក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ​ ឬ​ជាគណបក្ស​ប្រជាធិបតេយ្យ​ក្លែង​ក្លាយ​ ជាដើម​។​ ទី​បំផុត​ គណបក្ស​ សម រង្ស៊ី​ ក៏​ធ្លាក់​ចូល​ក្នុង​អន្ទាក់​របស់​ លោក កឹម សុខា​ បើ​ទោះ​បី​ជា​គណបក្ស​ សម រង្ស៊ី​ មាន​អាសនៈ​រហូត​​ដល់​២៦​ ​ក្នុង​រដ្ឋ​សភា​ច្រើន​ជាង​ គណបក្ស​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ក៏​ដោយ។​ 

ក្រោយ​ពេល​មាន​ការ​រួម​បញ្ចូល​គ្នា​រវាង​គណបក្ស​ សម រង្ស៊ី និង​គណបក្ស​សិទ្ធិ​​មនុស្ស​ លោក​ កឹម សុខា​ បាន​ទាម​ទារ​តំណែង​នានា​ ទាំង​ការ​ដឹក​នាំ​​ក្នុងបក្ស​ ក៏​ដូច​ជាតួនាទី​​​​នៅក្នុង​គណៈកម្មការ​នាយក​ រហូត​ដល់​ការ​រៀប​ចំ​លេខ​រៀង​សមាជិក​ឈរ​ឈ្មោះ​តំណាងរាស្ត្រ​ថែម​ទៀត​ ហើយ​ទី​បំផុត​ចំនួន​តំណាង​រាស្ត្រ​ដែល​ជាប់​ឆ្នោត​ក្នុង​អាណត្តិ​ទី​៥​នេះ​ មក​ពី​កូតា​គណបក្ស​​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ គឺ​បាន​រហូត​ដល់​២៣​រូប ហើយ​ខ្លួន​ឯង​ក៏​បាន​ក្លាយ​ជា​អនុប្រធាន​ទី​១រដ្ឋ​សភា​ថែម​ទៀត​។​ 

បាន​ទទួល​ជោគ​ជ័យ​ផ្ទួន​ៗដូច្នេះ​ លោក កឹម សុខា​ ក៏បន្ត​នូវ​ល្បិច​ច្រេះ​ស៊ី​ដែក​របស់​ខ្លួន​បន្ត​ទៀត​ តាម​រយៈ​​​ការ​រៀប​ចំ​ក្បាល់​ម៉ាស៊ីន​របស់​ខ្លួន​នៅក្នុង​រដ្ឋ​សភា ដើម្បី​ទប់​អំ​ណាច​ឱ្យ​រឹង​មាំ​។

នៅក្នុងការរៀបចំថ្នាក់ដឹកនាំមួយចំនួន នៅរដ្ឋ​សភាកាលពីថ្ងៃ​ទី​២៦ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១៤​ លោក​ សម រង្ស៊ី មិនមានតំណែងអ្វី​ក្រៅពីមានតួ​នាទីជាសមាជិកសភា​ធម្មតា​ប៉ុណ្ណោះ​​។​ ផ្ទុយ​ទៅវិញ​ ​អនុ​ប្រធាន​គណបក្ស​របស់​ខ្លួន​គឺ លោក​ កឹម សុខា បែរ​ជាទទួល​បាន​នូវ​លាភ​សក្ការៈ​យ៉ាង​​ក្រាស់​ក្រែល​​បន្ទាប់​ពី​បាន​ប្រើ​យុទ្ធ​វិធី​ លួង​លោម ​អូស​ទាញ​ លោក ​សម​ រង្ស៊ី ឲ្យ​មក​រួប​រួម​ជាមួយ​​គណបក្ស​សិទ្ធិមនុស្ស​​ កំប៉ិក​កំប៉ុក​របស់​ខ្លួនដែល​មាន​តែ​៣​អសនៈ​នោះ​។

ការទទួល​តំណែង​ខុសគ្នា​បែបនេះ​ ត្រូវបានអ្នក​គាំទ្រគណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​មួយ​ភាគធំ​ ចាត់ទុក​ថា លោក​ កឹម សុខា កំពុងលេងល្បិច​ខ្ចីដៃលោក​ សម រង្ស៊ីប្រើ ​ដើម្បី​កេងចំណេញ​យក​ប្រយោជន៍​សម្រាប់​​បក្ស​ពួក​ខ្លួន​ ហើយ​នៅទី​បំ​ផុត​នឹង​លេប​គណបក្ស​នេះ​ទាំង​មូល​តែម្តង​។ ក្រៅពី​កំពុង​លេងល្បិច​​​កង្កែប​​លេប​ពស់​នេះ លោក​ កឹម សុខា ក៏ត្រូវ​មន្ត្រី​ក្នុង​ជួរ​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ ​របស់​លោក​ សម រង្ស៊ី​ មើល​ឃើញថា លោក​ កឹម​ សុខា​ កំពុង​​ពង្រីក​អំណាច​របស់​ខ្លួន​ស្រប​ពេល​ដែល​លោក សម រង្ស៊ី​ កំពុង​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ តាម​រយៈ​ការ​តែង​តាំង​ទី​ប្រឹក្សា និង​ជំនួយការ​របស់​ខ្លួន​ ក្នុង​តួនាទី​ជាអនុប្រធាន​រដ្ឋ​សភា​ ដោយ​ដាក់​តែ​មនុស្ស​មក​ពី​អតីត​គណបក្ស​សិទ្ធិមនុស្ស ឬ​មនុស្ស​ដែល​ចេះ​អែប​អប​ នៅ​ក្បែរ​ខ្លួន​ និង​សាច់​ញ្ញាតិ​របស់​ខ្លួន​តែប៉ុណ្ណោះ​​។ ជាក់​ស្តែង​ មន្ត្រី​ក្នុង​ជួរ​ថ្នាក់​ដឹក​នាំគណបក្ស​ បាន​លើក​ជាសំណួរ​ថា​ តើ​លោក​ មុត​ ចន្ថា​ ពី​មុន​បាន​ធ្វើ​អ្វី​ខ្លះ​ក្នុង​ការ​​ចូល​រួម​តវ៉ា​កន្លង​មក​ ហេតុ​អ្វី​បាន​ជាពេល​នេះ​បាន​ក្លាយ​ជា​ប្រធាន​ខុទ្ទកាល័យ​ របស់​លោក កឹម សុខា​ ទៅ​វិញ​?​ តាម​ពិត​ លោក មុត​ ចន្ថា​ មាន​អតីតភាព​ជា​មនុស្ស​របស់​គណបក្ស​ ហ៊ុន​ស៊ីន​ប៉ិច​ តែ​ប៉ុណ្ណោះ​ តែ​ដោយ​សារ​លោកចេះ​វាយ​អែប​ស៊ីអប​ ទើប​ពេល​នេះ​ បាន​ឡើង​តំណែង​យ៉ាង​ឆាប់​រហ័ស​បែប​នេះ​ ចំណែក​អ្នក​ដែល​តស៊ូ​ ប្តូរ​ផ្តាច់​ ហ៊ាន​រង​គ្រោះ​ជំនួស​លោក កឹម សុខា​ គឺ​មិន​បាន​ទទួល​តំណែង​អ្វី​ឡើយ​។​

សរុប​មក​ បើ​សកម្មជន​របស់​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ នៅ​តែ​បន្ត​គាំ​ទ្រ​សកម្មភាព​របស់​បក្ស​ប្រឆាំង​តទៅ​​ទៀត​ គឺ​ទី​បំផុត​ពួក​គេ​មិន​បាន​ទទួល​ផល​អ្វី​ទាំង​អស់​ គឺ​បាន​ត្រឹម​តែ​រង​គ្រោះ​ខ្លួន​ឯង​​តែប៉ុណ្ណោះ​ តួយ៉ាង​ចំពោះ​និស្សិត​នឹង​បាត់​បង់​ឱកាស​ក្នុង​ការ​រៀន​សូត្រ អាជីវករ​​ខាតបង់​ពេល​វេលា​ក្នុង​ការ​លក់​ដូរ​ ខាតបង់​ប្រាក់​កាក់​ក្នុង​ការ​ចូល​រួម​តវ៉ា​ក្នុង​ពេល​ធ្វើ​បាតុកម្ម​ កសិករ​ខាត​ពេល​វេលា​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ស្រែ​ចំការ​​ ខាត​បង់​ក្នុង​ការ​មក​ដេក​ហាល​ភ្លៀង​ហាល​ខ្យល់​ តាម​ការ​ញុះ​ញង់​​របស់​បក្ស​ប្រឆាំង​ ខំលក់​មាន់​ លក់​ទា​ និង​ខ្លះ​ទៀត​រហូត​ដល់​លក់​ឆ្កែ​ យក​ប្រាក់​ធ្វើ​សោហ៊ុយ​ មក​ចូល​រួម​បាតុកម្ម​ តែ​ទី​បំ​ផុត​ ការ​សន្យា​របស់​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ នៅ​តែ​ជាការ​សន្យា​ខ្យល់​ដដែល​ ចំណែក​ពួក​​មេដឹក​នាំ​ទាំង​នោះ​ ពេល​នេះ​ទទួល​បាន​ផ្លែផ្កា​យ៉ាង​ផ្អែម​មាត់​ ពី​កម្លាំង​ញើស​ឈាម​ប្រជាពលរដ្ឋ​​ ទៅ​វិញ​។​

ដូច្នេះ​ហើយ​ទើប​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​ធ្លាប់​ចាញ់​បោក​ ព្រមទាំង​អ្នកវិភាគមួយចំ​នួន​មាន​​មតិ​យល់​​​ស្របគ្នាថា ល្បិច « ​ច្រេះ​ស៊ី​ដែក ​» ក្នុង​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​របស់​​លោក កឹម សុខា នឹ​ង​ធ្វើឲ្យ​​បក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិនេះ​រលំ​រលាយ​ បែកបាក់ ដូច​គណបក្ស​លោក​តា សឺន សាន​ កាល​ពី​អតីតកាល​ ជាក់​ជា​​មិនខាន៕

បទ​អត្ថាធិ​ប្បាយ​៖ ឱនភាពនៃ​លទ្ធិ​ប្រជា​ធិបតេយ្យ ឬក៏​អតិ​រេក​ប្រជាធិ​បតេយ្យ​នៅកម្ពុជា?



ដោយ: សៅ សុភៈ

ថ្វីបើកម្ពុជាមានឧបសគ្គជាច្រើនលើដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏​កម្ពុជា​កំពុងតែបោះជំហានយ៉ាងស្វាហាប់លើការពង្រឹងនីតិរដ្ឋ ដែល​ជា​មូល​ដ្ឋា​ន​គ្រឹះដ៏​រឹង​មាំ​នៃ​លទ្ធិ​ប្រជា​ធិបតេយ្យ ដែលពិភពលោកទាំងមូលបានដឹងយ៉ាងច្បាស់ណាស់ថា ប្រជាធិប​តេ​​យ្យ​សេរី​នៃ​ព្រះ​រាជា​ណាចក្រកម្ពុជា ជាប្រជាបធិបតេយ្យមានការធានាយ៉ាងច្បាស់ថា រាជរ​ដ្ឋា​ភិ​បាល​គឺជាតំណាង​យ៉ាង​ពិត​ប្រាកដ​របស់ពលរដ្ឋ ហើយអាណត្តិនៃសមាជិកអង្គការនីតិបញ្ញត្តិ និ​ង​នីតិប្រតិបត្តិ ត្រូវបានកំណ​ត់ពី​ការជ្រើសតាំងទ្បើងវិញ ឬ​ត្រូវ​ជំនួ​ស​តាមពេ​ល​វេ​លា​ទៀ​ង​ទា​ត់​។

បើបែបនេះ តើកម្ពុជាកំពុងមានឱ​ន​ភា​ពនៃ​ល​ទ្ធិ​ប្រ​ជា​ធិប​តេ​យ្យ​ ដូច​ការ​អះ​អាង​របស់​ក្រុម​អ្ន​ក​​វិ​ភាគមួយចំនួនបានលើកទ្បើង ឬយ៉ាងណា?

ចាប់តាំងពីថ្ងៃកំណើតទី ២ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ (ថ្ងៃទី ២៤ កញ្ញា ១៩៩៣) ព្រះរាជា​ណា​ច​ក្រ​​​​កម្ពុជា​បាន​ឆ្លងកាត់ការ​​​បោះឆ្នោតសកលចំនួន ៥ លើក មកហើយ គឺនៅឆ្នាំ ១៩៩៨, ២០០​៣,​ ២០០៨ និង​ចុង​ក្រោយនេះ នៅថ្ងៃទី ២៨ កក្កដា ២០១៣ ​កន្លងមកនេះ។ តាមរយៈ​ការ​បោះ​ឆ្នោ​ត​ជាច្រើនលើកមកនេះ ដោយ​​រួមទាំងការបោះឆ្នោតដែលរៀបចំដោយ អ.​ស.​ប នាឆ្នាំ ១៩៩៣ ផងនោះ កម្ពុជា​បាន​ក្រេប​ជញ្ជក់ និងពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដែលប្រជាព​លរដ្ឋ​ទូទាំ​ង​ប្រទេសបានសម្ដែងឆន្ទៈ ដោយ​បាន​ធ្វើ​សេច​ក្ដី​សម្រេចជ្រើសតំណាងរបស់ខ្លួន ដើម្បី ដឹក​នាំ​​ប្រទេសតាមរយៈរដ្ឋសភា និង​រាជ​រដ្ឋា​ភិបាល។

តាមគន្លង​ប្រជាធិបតេយ្យ​ពេញលេញលើគោលការណ៍សំខាន់ៗ ដែលរួមមាន៖ ប្រព​ន្ធ័ពហុបក្ស ការបោះឆ្នោតសេរី ត្រឹមត្រូវ និងទៀងទាត់  ​ការទទួលស្គាល់លទ្ធផលឆ្នោត ការ​ចូ​ល​រួម​របស់​ប្រេជាពលរដ្ឋ ភាពស្មើគ្នា ការអត់ឱនខាងនយោបាយ ការទទួលខុសត្រូវ តម្លាភាព ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ​ការរំលោភអំណាច ការការពារសិទ្ធិមនុស្ស នីតិរដ្ឋ សេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី។

ការអនុវត្ត​យ៉ាងខ្ជាប់របស់រាជរដ្ឋាភិបាលលើប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ​ទាំងនេះហើយ ទើប​កម្ពុ​ជា​មាន​គណបក្ស​ទាំងអស់អាច​ប្រកួតប្រជែង​​គ្នា​នៅ​ក្នុង​រង្វង់​ច្បាប់ តាម​រយៈការបង្កឲ្យ មាន​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ទៀងទាត់​ ដើម្បីជ្រើសរើស​​តំណាង​រាស្រ្ត​​ ជ្រើស​រើស​ក្រុម​ប្រឹក្សារាជធានី ខេត្ត-ក្រុ​ង​ ឃុំ​-សង្កាត់ ដោយមាន​ការ​បោះឆ្នោត​ទូលំ​ទូលាយ​​ ដោយសេរី​ និង​យុត្តិធម៌​ អាច​ទទួលយក​បាន​ពីគ្រប់​ភាគី​។ លទ្ធផល​នៃការ​បោះឆ្នោត​ម្តងៗ​ ក៏ត្រូវបាន​ទទួលស្គាល់​ដោយ​អ្នក​សង្កេត​ការណ៍ជាតិ និង​អន្តរជាតិ​។​ ជាងនេះទៅទៀត នៅកម្ពុជា​មាន​ការបែងចែក​អំណាច ច្បាស់​លា​ស់​​ដូ​ច​មានចែង​នៅក្នុង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ គឺ​អំណាច​​នីតិ​បញ្ញត្តិ​ អំណាច​នីតិប្រតិបត្តិ និង​អំណាច​តុ​លា​ការ​​។ ទន្ទឹមនឹង​នេះ កម្ពុជាក៏មាន​ស្ថាប័ន​ឯករាជ្យ​​មួយចំនួន​​ ដូចជា​ក្រុមប្រឹក្សា​ធម្មនុញ្ញ​ អាជ្ញាធរ​សវ​ន​កម្ម​​ជា​តិ ស្ថាប័ន​ប្រឆាំង​អំពើ​ពុក​រលួយ​​ជាដើម។ រាល់កិច្ចការ​នយោបាយ​ និង​កិច្ចការ​ធំៗ​របស់​ជាតិ ត្រូវបាន​សម្រេច​​ដោយមតិ​​ភាគ​ច្រើន​ គឺ ៥០​ បូក ​១ ដែលកម្ពុជា បាន និកំពុង​អនុវត្ត​កិច្ច​ការ​នេះ នៅក្នុង​រដ្ឋសភាបច្ចុប្បន្ន។

ការពង្រឹងខ្លួនលើមាគ៌ាប្រជាធិបតេយ្យ រាជរដ្ឋាភិបាល​បានប្រែក្លាយខ្លួ​នពី​តំ​ណា​ក់​កា​ល ប្រទេស​​មួយ​ស្ងាត់​ជ្រងំ​​​មាន​តែ​​បាត​ដៃទទេ​ រហូត​ដល់​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ប្រទេស​មួយមាន​សន្តិ​ភា​ព ស្ថេរភាពនយោបាយ ស្ថេរភាពម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច ទទួលបា​ននូវទំ​នុកទុ​ក​ចិត្ដពីប​ណ្ដាប្រ​ទេ​ស​អ្នក​ផ្ដល់​ជំនួយ​ អ្នក​វិនិ​យោគទុន សហគ្រាស ក្រុមហ៊ុនធំៗនានា ទាំងក្នុងស្រុក ក្រៅស្រុក បា​ន​​នាំ​គ្នា​ចូល​មករក​ស៊ីយ៉ាង​ច្រើន។ ផលិត​ផល​ក្នុង​ស្រុក​បាន​កើន​យ៉ាង​សន្ធឹក​សន្ធាប់ ផលិត​ផ​ល​​នាំ​ចេញ​ ក៏​បាន​កើន​ជា​លំដាប់។ ​កម្ពុជា​ត្រូវបានអន្ដរជាតិវាយតម្លៃថា មានកំណើនសេ​ដ្ឋកិ​ច្ច​ខ្ព​ស់​ ៧,ភាគរយ នៃផល GDP ចំពោះចំណូលកើនជាង ១,០០០ ដុល្លារ ក្នុងមនុស្សម្នាក់ៗ ដែលទាំងនេះ មិនមែនជា​រឿង​សាមញ្ញដែល​ប្រទេសដទៃអាចធ្វើបានដោយងាយៗ​នោះ​ទេ​។

ទោះជាមានការចោទប្រកាន់ដោយគ្មានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់ថា កម្ពុជាស្ថិតក្នុងឱ​ន​ភា​ព​នៃ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យយ៉ាង​ណាក៏ដោយ  រាជ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ដែល​ប្រសូតចេញ​ពី​ការ​បោះ​​​​ឆ្នោតតាម​លទ្ធិប្រជា​ធិបតេយ្យ សេរី​ពហុបក្ស​ ​ប្រាកដជាមាន​កាតព្វ​កិច្ច​ការពារ​​ជាតិ ហើយ​នឹង​ប្រ​កា​ន់​​យ​ក​​គ្រប់​វិធានការ​ច្បាប់ទាំង​អស់​ ដើម្បី​ការ​ពារ​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញ ការពារ​បាវចនា​ជាតិ សាសនា ព្រះ​ម​ហា​​​ក្សត្រ​ និង​ជា​ពិ​សេស​ការ​ពារ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ សេរី​ពហុបក្ស​ ក៏​ដូច​ជា​ធានា​នូវ​ប្រក្រតី​ភាព​នៃ​ដំ​ណើរ​ការ​សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច​​ ជាពិសេស​ជី​វភាព​រស់​នៅ​របស់​ប្រជាពល​រដ្ឋ​ហើយនឹង​មិន​បណ្តោយឲ្យក្រុម​បក្ស​ប្រឆាំង ឬអ្នកវិភាគដែលមាននិន្នាការប្រឆាំងមួយចំនួន បង្កចលាចលសង្គម​ បំ​ផ្លាញផល​ប្រយោជន៍​រួម​របស់​ជាតិ​នោះ​ទេ​។

ម្យ៉ាងវិញទៀត ប្រជាព​ល​រ​ដ្ឋ​កម្ពុជា ក៏ដូចជាសហគមន៍អន្តរជាតិទាំងមូលបានមើលឃើញ​យ៉ាង​ច្បាស់ណាស់ថា កម្ពុជា​កំ​ពុងស្ថិតលើ (អតិរេកប្រជាធិបតេយ្យ) យ៉ាងពិតប្រាកដ ហើយ​ក៏កំពុង​ក្លា​យ​ជា​គំរូ​នៃ​កា​រ​បង្រួបបង្រួមជាតិ សុខសន្តិភាពសម្រាប់តំបន់ និងពិភពលោក​ទាំង​មូល​ផង​ដែរ៕