អតីតធ្លាប់ជាជនមានទោសដោយសារអំពើញុះញង់ បំផ្លិចបំផ្លាញតម្រុយបង្គោលព្រំដែននៅស្រុកចន្ទ្រា ខេត្តស្វាយរៀង ។ សម រង្ស៊ី គួរគប្បីត្រូវមាននូវសតិសម្បជញ្ញៈប្រកបដោយគុណធម៌ខ្ពស់ និងគួរតែបោះបង់ចោល ឬរៀងចាលនូវសកម្មភាពទាំងឡាយណាដែលអាចនឹងប្រឈមផ្លូវច្បាប់សារជាថ្មី ទើបសក្តិសមជាអ្នកចាស់ទុំនយោបាយ។
ប្រការម៉្យាងទៀត ដែលសម រង្ស៊ី ត្រូវចងចាំ និងមិនគួរបំភ្លេចនោះ គឺឱកាសបានវិលត្រឡប់ចូលមកមាតុប្រទេសវិញ ពិតជាបានកើតឡើងដោយកម្របំផុតសម្រាប់ជីវិតរបស់លោក។
ពិតមែនតែពេលវេលាបានកន្លងផុតទៅអស់រយៈពេលជាង៧ខែ បន្ទាប់ពីជនមានពិរុទ្ធភាព សម រង្ស៊ី ខ្លួនឯង ក្នុងលិខិតចុះថ្ងៃទី១៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៣ ពីទីក្រុងប៉ារីស ទីកន្លែងនីរទេសខ្លួន ទូលថ្វាយព្រះករុណា ព្រះបាទ សម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដើម្បីសុំព្រះរាជទាន លើកលែងទោស ចំពោះការផ្តន្ទាទោសពីសំណាក់តុលាការ គឺហាក់បីដូចជាទើបនឹងកើតឡើងថ្មីៗ ហើយ បាន និងកំពុងតែលងបន្លាច សម រង្ស៊ីម្តងទៀត ប្រសិនបើទង្វើបំពានច្បាប់នានា មិនត្រូវបាន សម រង្ស៊ី ទម្លាក់ចុះ។
ក្នុងបរិការនេះ សម រង្ស៊ី ក៏ពុំត្រូវធ្វើខ្លួនជា «សត្វក្រពើរមិលគុណ» ចំពោះបុគ្គលដែលមាននូវឧបការៈ ធ្លាប់ជួយសង្គ្រោះ និងបានជួយរំដោះខ្លួនឱ្យមានសេរីភាពជាពលរដ្ឋធម្មតាឡើងវិញ គឺបុគ្គលនោះធ្លាប់បានរំដោះទាំងទឹកដីផង និងថែមទាំងរំដោះជីវិតនយោបាយសម្រាប់ សម រង្ស៊ី ថែមទៀត។ ឥស្សរៈជនរូបនោះ គឺគ្មានបុគ្គលណាក្រៅពី សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែននោះឡើយ។
តាមរយៈខ្លឹមសារលិខិតចុះថ្ងៃទី ១២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៣ របស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក្រាបបង្គំទូលថ្វាយព្រះមហាក្សត្រ ស្របពេល សម្តេច កំពុងស្រក់ទឹកភ្នែក និងពោរពេញទៅដោយទុក្ខសោកដ៏ក្រៀមក្រំបំផុតដែលលោកឳពុកបង្កើតរបស់សម្តេច បានទទួលមរណភាព។
សម្តេច បានស្នើសុំទៅព្រះមហាក្សត្រ ជាអម្ចាស់ជីវិតលើត្បូងជាទីសក្ការៈ ដោយព្រះទ័យអនុគ្រោះបំផុត ដើម្បី ទ្រង់ព្រះរាជតម្រិះលើសេចក្តីស្នើលើកលែងទោស ដល់ ទណ្ឌិត សម រង្ស៊ី ។
ក្នុងលិខិតទូលថ្វាយព្រះមហាក្សត្រ សម្តេចតេជោ បានសរសេរថា « ដោយយោងលើស្មារតីបង្រួបបង្រួមជាតិ ការផ្សះផ្សារជាតិ និងដើម្បីឱ្យការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រនីតិកាលទី៥ នេះ ប្រព្រឹត្តទៅតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស ដោយមានគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធចូលរួម និងផ្អែកតាមលិខិតស្នើសុំព្រះរាជទានលើកលែងទោសរបស់ឯកឧត្តម សម រង្ស៊ី ............ទូលព្រះបង្គំជាខ្ញុំ សូមព្រះករុណាជាអម្ចាស់ទ្រង់ព្រះបរមរាជានុញ្ញាតដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់លើកលែងទោសដល់ ឯកឧត្តម សម រង្ស៊ី ដែលត្រូវបានផ្តន្ទាទោសតាមសាលដីកាស្ថាពរលេខ ៣២ ចុះថ្ងៃទី១ ខែមិនា ឆ្នាំ២០១១របស់តុលាការកំពូល និងសាលដីកាស្ថាពរលេខ៨៤ ក្រ.ឃ ចុះថ្ងៃទី ២០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១១របស់សាលាឧទ្ធរណ៍»។
យោងតាមសំណើររបស់សម្តេចតេជោ នៅថ្ងៃដដែលនោះ ព្រះមហាក្សត្រ ត្រាស់បង្គាប់ «ត្រូវបានលើកលែងទោសឱ្យទណ្ឌិតឈ្មោះ សម រង្ស៊ី ភេទប្រុស អាយុ៦២ឆ្នាំ ដែលត្រូវបានតុលាការសំរេចផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារ តាមអំណាចសាលដីកាស្ថាពររបស់តុលាការ....»។
ការរស់នៅក្នុងឋានៈជាជននីរទេសខ្លួនគេចពីសំណាញ់ច្បាប់ អាចថា ជីវិតនយោបាយរបស់ សមរង្ស៊ី កាលណោះស្ទើរតែបញ្ចប់ទៅហើយ។ ប៉ុន្តែ សម រង្ស៊ី បានក្លាយជាជនដែលមានភ័ព្វសំណាងឡើងវិញ ដោយសារទឹកចិត្ត មេត្តា ករុណា និងមហាអនុគ្រោះបំផុតរបស់សម្តេច តេជោ ហ៊ុន សែន ដែលមហាគុណធម៌ដ៏សែនធ្ងន់នេះ គឺមានតែសម រង្ស៊ី ខ្លួនឯងតែប៉ុណ្ណោះដែលជាអ្នកដឹងច្បាស់ និងក៏សមល្មមដែល សម រង្ស៊ី អាចរស់នៅដោយសុខស្រួលក្នុងសេរីភាពនៃជីវិតនយោបាយ ដូចដែលមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។
ប៉ុន្តែ ដោយសារមហិច្ឆិតា និងការខ្វះនូវសតិសម្បជញ្ញៈ និងពុំបានប្រើភាពជាអ្នកចេះដឹង ថ្លៃថ្នូរ បានរុញច្រានសម រង្ស៊ី ឱ្យរស់នៅក្នុងសភាពមោបាំង ងងឹតសូន្យសុង គ្មានស្គាល់អ្វីជាគុណ និងអ្វីជាទោស។ សម រង្ស៊ី បានធ្វើផ្គរ ព្យុះភ្លៀង ដឹកនាំបង្កភាពចលាចល វឹកវរស្ទើរពេញផ្ទៃប្រទេស រហូតហ៊ានប្រើពាក្យជេរប្រមាថកាតទានមកលើបុគ្គលជាអ្នកមានគុណរបស់ខ្លួន (ហ៊ុន សែន អើយចុះចេញទៅ! និងមានក្រុមមនុស្សដែលគាំទ្រខ្លួន ធ្វើរូបសម្តេច ជាអាយ៉ង និងបានវាយ ទាត់ធាក់ រុញទម្លាក់ទឹក ដោយអំពើអសីលធម៌បំផុត ខណៈបក្សសង្គ្រោះជាតិដឹកនាំធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងលទ្ធផលឆ្នោត) បន្ទាប់ពីគណបក្សប្រឆាំងបានចាញ់ការបោះឆ្នោតនាពេលកន្លងមក និងការដឹកនាំកម្លាំងបដិវត្តមហាជន តាមរបៀបដូចបណ្តាប្រទេសនៅអារ៉ាប់ ទុយនេស៊ី។
ពិតណាស់ថា ជនដែលសាបព្រួសខ្យល់ នឹងប្រាកដជាទទួលបានមកវិញនូវព្យុះសង្ឃរា។ យ៉ាងណាមិញ សម រង្ស៊ី បាន និងកំពុងដើរលើគន្លងនេះ តាមរយៈការបង្កបង្កើតនូវសកម្មភាពបំពានច្បាប់នានាទាំងកំរោល ហើយក៏បាន និងកំពុងប្រឈមនឹងនីតិវិធីផ្លូវច្បាប់ជាថ្មីរបស់តុលាការផងដែរ។
គេនៅរង់ចាំមើលថា តើឥរិយាបទរឹងរូស និងទម្លាប់ជ្រុលនិយមរបស់មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង សម រង្ស៊ី បានដើរឃ្លាតឆ្ងាយពីច្បាប់ដល់កំរិតណា? និងលទ្ធផលចុងក្រោយនៃអំពើបំពានច្បាប់របស់លោក បាននាំឱ្យជីវិតដែលអគុណធម៌នេះ ខ្ពស់ត្រដែត ឬចុះដុនដាប ឬក៏មានផលវិបាកជាហេតុបច្ច័យដល់លោកបែបណាវិញ?។
មហាជនទូទៅក៏បានដឹង និងមើលឃើញយ៉ាងច្បាស់ដែរថា គោលនយោបាយបង្រួបបង្រួមជាតិ ការផ្សះផ្សារជាតិ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បាន និងកំពុងយកមកអនុវត្តយ៉ាងពេញលេញ ប្រកបដោយសុឆន្ទៈបំផុត ក្នុងខណៈដែលមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងកំពុងបង្កើនល្បិចកិច្ចកលប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរសម្រាប់ប្រទេសជាតិ និងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ៕
អត្ថបទ៖ ពូន សំរេច