Thursday, July 03, 2014

សេចក្តីសម្រេច លេខ​១៤៩/​០០៣/​២០១៤ កបធ.ច ចុះថ្ងៃទី០២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ របស់​​ក្រុម​​ប្រឹក្សា​ធម្មធុញ្ញ លើសំណុំរឿងលេខ ២៤៧/​០០៤/​២០១៤





សេចក្តីសម្រេច លេខ​១៤៨/​០០២/​២០១៤ កបធ.ច ចុះថ្ងៃទី០២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ របស់​​ក្រុម​​ប្រឹក្សា​ធម្មធុញ្ញ






សេចក្តីសម្រេច ក្រុមប្រឹក្សាធម្មធុញ្ញ ច្បាប់ស្តីពី​លក្ខន្តិក​នៃចៅក្រម និងព្រះរាជអាជ្ញា ដែលរដ្ឋសភាបានអនុម័ត កាលពីថ្ងៃទី២៣ ឧសភា ២០១៤


 

ពិធី​ប្រកាស​​ជា​​ផ្លូវ​​ការ​​​ដាក់​​ឲ្យ​អនុវត្ត​​ផែន​ការ​​យុទ្ធ​សាស្រ្ត​​ជាតិ​​ស្តីពី​ ពិការ​ភាព​ ២០១៤-២០១៨ និង​ខួប​គម្រប់ ៥ឆ្នាំ​ នែច្បាប់​ស្តីពី​កិច្ច​ការ​ពារ​ និង​លើក​កំពស់​​សិទ្ធិ​ជន​ពិការ

ពិធី​ប្រកាស​​ជា​​ផ្លូវ​​ការ​​​ដាក់​​ឲ្យ​អនុវត្ត​​ផែន​ការ​​យុទ្ធ​សាស្រ្ត​​ជាតិ​​ស្តីពី​ ពិការ​ភាព​ ២០១៤-២០១៨ និង​ខួប​គម្រប់ ៥ឆ្នាំ​ នែច្បាប់​ស្តីពី​កិច្ច​ការ​ពារ​ និង​លើក​កំពស់​​សិទ្ធិ​ជន​ពិការ ក្រោម​អធិប​តីភាព​ដ៏​ខ្ពង់​ខ្ពស់បំផុត
សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតី​តេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា

Photo: Mr. Kok Ky

Photo: Mr. Kok Ky

Photo: Mr. Kok Ky

Photo: Mr. Kok Ky

Photo: Mr. Kok Ky

Photo: Mr. Kok Ky

Photo: Mr. Kok Ky

Photo: Mr. Kok Ky

Photo: Mr. Kok Ky

Photo: Mr. Kok Ky

Photo: Mr. Kok Ky

Photo: Mr. Kok Ky

Photo: Mr. Kok Ky

បទអត្ថាធិប្បាយ៖ ភាព​ល្ងិត​ល្ងង់ពី​ចម្ងាយ អំពីការ​កាត់​ក្តីខ្មែរ​ក្រហម

វាជារឿងដ៏​អាម៉ាស់​ ដែលមានការ​​ផ្សាយមួយ​​ក្នុងសេចក្ដី​រាយ​ការណ៍ពិសេសរបស់សារព័ត៌​មាន​​The Guardian ​ចុះថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនា ក្រោម​ចំណង​ជើង «ការពិត​ យុត្តិធម៌ និង​ការ​ផ្សះ​ផ្សារ​ជាតិ» គឺ​សរសេរ​ពី​ប្រទេសកម្ពុជា ស្ដី​ពី​សាលាក្តីខ្មែរក្រហម ហើយ​អ្នក​ដែល​​សរសេរនោះដឹង​​​​ពី​រឿង​នៅ​កម្ពុជា​តិច​តួច​ណាស់​។ កំហុសឆ្គងអំពី​ការ​ពិតដ៏​ច្រើនរាប់មិនអស់ និង​ការបកស្រាយ​នយោបាយ​មិន​ត្រឹមត្រូវ​បាន​ធ្វើឲ្យ​​ខ្ញុំវាយតម្លៃ​យ៉ាង​​ទាប​ ចំពោះវិជ្ជាជីវៈ​របស់​សារព័ត៌​មាន​ The Guardian ដែ​​ល​ជា​និច្ច​កាល ខ្ញុំ​តែងតែ​វាយ​តម្លៃ​ខ្ពស់​លើ​ វិជ្ជាជីវៈ​នៃ​សារព័ត៌មាន​នេះ​។

សូម្បីកំហុសឆ្គងដ៏​តូចតាចក៏មាន​ច្រើន​ ដែល​បាន​បង្ហាញ​អំពី​ភាពល្ងង់ខ្លៅ​ទាំងស្រុង​របស់​អ្នក​កាសែត​នេះ។ ដូច​ជា  ​នៅកម្ពុជា គ្មាននរណាម្នាក់គេ​ហៅឈ្មោះ​លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថាលោក “ហ៊ុន” ៗ នោះ​ទេ។ អតីតព្រះ​មហាក្ស​ត្រ​គេ​ហៅ​ព្រះ​អង្គ​ថា ព្រះ​មហា​ក្សត្រ​ សីហនុ ​ពុំ​មែន​ជា “នរោត្តម” ទេ។​ មេបក្ស​ប្រឆាំងគេ​មិន​ហៅ​​ឈ្មោះ​​ថា “សម” ៗ នោះទេ គេ​ហៅ​លោក រង្ស៊ី​។ បើគេ​ហៅ​ឈ្មោះ​ប្រជាជន​ខ្មែរ​ណា​មួយ​រូបតែ​ឈ្មោះ​មួ​យម៉ាត់​នោះ គឺ​គេ​ហៅនាម​ខ្លួន​ មិន​មែន​នាម​ត្រ​កូលនោះ ទេ។

ចំពោះ​វគ្គ​ដែល​និយាយ​អំពី​លោក​ស្រី ធារី សេង គេ​មិនអាច​និយាយ​ថា «បាត់បង់​ឪពុក ម្តាយ​របស់​លោកនៅក្នុងរបបប្រល័យពូជសាសន៍» នោះ​ទេ​។ លោក​ស្រី ធារី សេង គឺជាស្ដ្រីភេទ​គេ​ត្រូវ​និយាយ​​ថា​ «លោកស្រី» ​បានបាត់បង់ឪពុកម្តាយ។ លើសពីនេះ លោកស្រីបាន​ចូល​រួម​សកម្ម​ភាព​នានា ​​លើស​ពីសកម្មភាព​សិទ្ធិមនុស្សទៅទៀត ដែល​អាច​លាប​ពណ៌​ដល់​ទស្សនៈ​របស់​លោកស្រី​បាន​ អំពី​សាលា​ក្តីនេះ។ ​អស់រយៈពេល២ទសវត្សរ៍ហើយ​ ដែល​លោកស្រី​បាន​ប្រកាស​ខ្លួន​ឯង​ជា​អ្នកគាំទ្រ​មេ​បក្ស​ប្រឆាំង គឺ​លោក សម រង្ស៊ី ​ហើយ​ទីបំផុត បាន​រិះ​គន់​រដ្ឋាភិបាលសឹងតែគ្រប់សកម្មភាព។  បន្ទាប់​ពី​ការបង្កើតសាលាក្តីនេះមក លោកស្រីបានប្រមូល​ជន​រង​គ្រោះ​ពី​សម័យ​ខ្មែរ​ក្រហម​មួយ​ក្រុម​ ​មក​​ចូល​លុក​លុយក្នុងបរិវេណរបស់តុលាការ រួម​ទាំង​បាន​គំរាម​កំហែង​ប្រើ​អំពើ​ហិង្សា​លើ​រូប​រាងកាយចៅ​ក្រម​ទៀត​ផង ប្រសិន​បើ​ចៅ​ក្រម​មិន​ផ្តល់​សេច​ក្តី​សំរេច «ត្រឹមត្រូវ»។

ប្រវត្តិយល់ដឹង​បែប​ស្ល​ឈាម​ របស់​អ្នកកាសែត ​The Guardian អំពីសាលាក្តីខ្មែរក្រហមរូប​នេះ គឺបាន​​​កើត​ឡើង​តាំង​ពី​អឺយ​មកម្ល៉េះ។ គាត់​នេះបាន​​និយាយ​ថា «នៅក្នុងឆ្នាំ​១៩៩៧ អង្គការសហ​ប្រជាជាតិ (អ.ស.ប.) ​ហុច​ដៃ​ជួយ»។ តាមពិត ​​សាលាក្តី​នេះ​មិនមែនជា​គំនិតផ្តួចផ្តើម​របស់ ​អ.ស.ប នោះ​ទេ។ កាល​ណោះ​ នៅខែ​មិថុនា ​ឆ្នាំ​១៩៩៧ គឺ​ជា​សហនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា នរោត្តម រណឫទ្ធិ និង​លោក​ ហ៊ុន សែន នោះ​ទេ ដែល​បាន​សរសេរ​សារលិខិតមួយ​ ទៅកាន់អគ្គលេខាធិការ​ អ.ស.ប ​ស្នើសុំ​ជំនួយ​ពី​ អ.ស.ប ក្នុង​ការបង្កើត​ឲ្យ​មានការ​កាត់​ក្តីនៅ​កម្ពុជា លើ​​មេដឹកនាំខ្មែរក្រហម។

អ.ស.ប ក៏​ពុំ​បានស្នើឲ្យមាន «តុលាការកូនកាត់​» ដូច​អ្នក​កាសែត The Guardian សរសេរ​នោះ​ទេ។ ​ការ​ពិត ក្រោយពីមានការសិក្សាស្រាវ​ជ្រាវ ដោយ​​បាន​ចំណាយ​ពេលយ៉ាងយូរ ហើយ​បាន​ឲ្យ​មាន​ការ​កាត់​ក្តី​មួយ ​​​រៀបចំ​​ឡើងទាំង​ស្រុងដោយ អ.ស.ប នៅ​ទី​ក្រុង​ឡាអេ ​តែ​​តួនាទី​កម្ពុជាមាន​​​កម្រិត ​គឺទៅ​លើ​​​ចុង​ចោទ និងទៅ​លើ​សាក្សី។  ម្យ៉ាង​ទៀត ​ការអូស​បន្លាយ​ក្នុង​ការបង្កើត​សាលា​ក្តីនោះ គឺភាគ​ច្រើន​ស្ថិត​នៅ​រង្វង់​​​ការ​ចរចា​​គ្នា​ពី​វិសាល​ភាព​នៃ​​ការរៀបចំ​សាលាក្តី​មួយ ​ដែល​អាចមាន​កម្ពុជាចូលរួម ហើយ​ដែល​កម្ពុជា​អាច​ទទួល​យក​បាន។

លោក ហ៊ុន សែន នាពេលនោះ បានចូលរួម​ផ្តួចផ្តើមបង្កើត​សាលា​ក្តី គឺរូប​លោក ហ៊ុន សែន ​នោះ​ហើយ ​ដែល​ក្នុង​រឿង​និទាន​របស់​អ្នក​កាសែត  The Guardian ​សរសេរ​ថា លោក ហ៊ុន សែន ចង់រារាំង​ការ​កាត់​ទោសមេដឹក​នាំ​ខ្មែរក្រហម។ តើអ្នកសរ​សរ​នោះ​មាន​បំណង​ចង់​បាន​អ្វី​ទៀត ​ពីប្រ​វត្តិ​នៃ «អតីត​មេបញ្ជា​ការ​ខ្មែរ​ក្រហម?»។ ជាការ​គួរ​ឲ្យ​អាម៉ាស់​ណាស់ ដែល​អ្នក​កាសែត​រូប​នេះ មិន​បាន​ដឹងថា ​លោក ហ៊ុន សែន កាល​ណោះ​ជាមន្រ្តីយោធាថ្នាក់មធ្យម​មួយរូប​ដែល​បាន​ចូល​រួម​ក្នុង​សង្រ្គាម​ស៊ីវិលប្រ​ឆាំង​នឹង​​របបលោក​ លន់ នល់ ហើយ​ចលនា​តស៊ូ​ទាំងមូលបានដឹកនាំដោយ​មេ​​​ខ្មែរ​ក្រហមធំៗ​ជាន់ខ្ពស់។ លោក ហ៊ុន សែន បាន​រង​របួស​ធ្ងន់​នៅមុនថ្ងៃ​ផ្តួល​រលំរបប លន់ នល់ ​ ហើយ​លោក​បាន​ចំណាយ​ពេល​ប្រហែល​មួយ​ឆ្នាំ​ នៅ​ក្នុង​មន្ទីរ​ពេទ្យសម្រាកព្យាបាល។ នៅ​ពេលលោក​​ត្រឡប់​មកកាន់តួនាទីវិញ លោក​មាន​ការ​តក់​ស្លុត​ចំពោះអ្វីដែលមេដឹកនាំ​ខ្មែរក្រហមបាន​ធ្វើ​ទៅ​កម្ពុជា ហើយ​លោក​​ក៏បានសម្រេច​ចិត្ត​ប្រថុយគ្រោះថ្នាក់​ រត់​ផ្តាច់​ខ្លួន​ទៅ​ប្រទេសវៀតណាម ហើយ​បាន​ត្រឡប់ចូល​ស្រុក​វិញ ជួយ​រៀបចំ​ចល​នា​​ត​ស៊ូ ​ដើម្បី​ផ្តួល​រំលំ​របប​ខ្មែរ​ក្រហម។

ពិតណាស់ លោក ហ៊ុន សែន ក្តី លោក ជា ស៊ីម ក្តី ឬលោក ហេង សំរិន ក្តី បានបដិសេធមិន​ព្រម​ធ្វើ​​ជា​កសិណសាក្សី​នៅក្នុង​ការ​កាត់ក្តីចំនួនពីរលើក (កសិណ​សាក្សីបានបញ្ចប់នៅ​ក្នុង​ករណី​ ០០២​ និង​០០១)​។ ​ចំ​ពោះ​ករណី​នេះ ចៅក្រមនឹងចេញ​សាលក្រម​នៅ​ក្នុងរយៈពេល​២-៣​​សប្តាហ៍​ទៀត។ យើង​សុំ​សួរ​​ថា តើ​​អស់​លោក​ទាំង៣រូបនេះ មាន​បាន​ដឹងអ្វីខ្លះ នៅក្នុង​រឿង​រ៉ាវ​ក្តី​ លោក ឌុច ឬមួយ​ក៏​បាន​ដឹង​​ការ​ងារ​ពីអតីត​កាល​របស់​​មេដឹកនាំខ្មែរក្រហមកំពូលៗដែលនៅរស់? អស់​លោក​ទាំង​បី​រូប​​នេះ មិន​បាន​នៅរួម​​ដឹក​នាំ​គុក​ទួល​ស្លែងនោះទេ ឬក៏​នៅរួម​​ក្នុង​អង្គការ​ដឹក​នាំ​កំពូល​របស់​ខ្មែរ​ក្រហម​នោះ​​ក៏​ទេដែរ។ ដូច​នេះ​សំណើ​ដែល​សុំឲ្យ​ពួក​លោក​ទាំង​៣​រូប​​នេះ​​ ចូល​ធ្វើ​ជា​កសិណសាក្សី គឺ​គ្រាន់​តែជាការប៉ុន​ប៉ង​បង្វែរ​អារម្មណ៍​របស់​មេ​ធាវីចុងចោទ ដែល​ប្រឈ​ម​​មុខ​ជា​មួយ​រឿង​ក្តី​ដ៏​ធំ​មួយក្នុង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់​កូន​ក្តី​របស់ខ្លួន​ប៉ុណ្ណោះ​។ បញ្ហា​នេះ ក៏​ដូច​ជា​ករណី​​មេ​ធាវីខាង​ចុងចោទនៅ​ Nuremburg ដែល​ព្យាយាម​សុំឲ្យ​មាន​ការ​អញ្ជើញ​លោក​ប្រធា​នា​ធិបតីអា​មេ​រិកាំ​ង Harry Truman ឬក៏លោក  Dwight Eisenhower មក​ធ្វើ​ជា​កសិណ​​សាក្សី ជា​ដើម។

ជាការពិតណាស់ ការចំណាយ២០០លានដុល្លារអា​មេ​រិក​ សំរាប់សាលាក្តីនេះ ជាចំនួន​ទឹក​ប្រាក់​ច្រើនមែន​។ ប៉ុ​ន្តែ សាច់​រឿង​ដែល​អ្នក​កា​សែត​របស់​ The Guardian មិន​បាន​យល់​នោះ​ គឺ​ចំនួន​ទឹក​ប្រាក់​​ដ៏​​ច្រើន​នោះ​ បានចំណាយលើបុគ្គលិក-មន្រ្តីរបស់​ អ.ស.ប. និងការចំណាយផ្សេងៗទៀត។ ទន្ទឹម​នឹង​នេះ គេ​ក៏​អាច​លើក​ឡើង​បាន​ថា​ បើ​ប្រៀប​ធៀប​​ទឹកប្រាក់ចំនួន២០០លានដុល្លារអា​មេ​រិក ដែល​បាន​​ចំ​​ណាយ​​នេះ​ ទៅ​នឹង​ការ​ចំ​ណាយ​​​​របស់សាលាក្តីអន្តរជាតិ ឬសាលា​ក្តី​ចំរុះ​ផ្សេងៗ​ដ៏ទៃ​ទៀតនោះ ​គឺ​ជា​ការ​ចំ​ណាយនៅ​កម្ពុជា​មាន​ចំនួន​​តិច​តួច​។

លើស​ពី​នេះ​ទៅ​ទៀត សាល​តុលាការសំរាប់ការកាត់ក្តីមេដឹកនាំ​ខ្មែរក្រហម មាន​ចំ​ណុះ​ប្រមាណ​៥០០​កៅ​អី ​សម្រាប់ទទួល​សាធារណ​ជន។ ​បើ​ប្រៀប​ទៅ​ឃើញ​ថា​ សាលាក្តីនៅ​កម្ពុជា​ ជា​សាលា​ក្ដី​ធំ​មួយ​​ក្នុង​ចំ​ណោម​សាលាក្តី​ធំ​ៗ​ ជាង​គេ​បង្អស់​នៅលើពិភពលោក។ ម្យ៉ាង​វិញ​ទៀត ​កៅអី​ទាំងនេះ​មាន​មនុស្សអង្គុយពេញ នៅ​រាល់​ថ្ងៃសវនាការ។ ប្រជាជន​កម្ពុជារាប់ម៉ឺននាក់បានចូលស្តាប់​សវនា​ការ ​ដើម្បី​ចង់​​ឃើញ​យុត្តិធម៌​មួយ​ក្នុង​រឿង​ឧក្រិដ្ឋកម្ម ដែល​បាន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅក្នុងសម័យកាល​ខ្មែរក្រហម។

ដូច​នេះ​​ យើង​​អាច​សរុប​​បាន​​ថា មុននឹងអ្នកកាសែតរបស់​​ The Guardian ​​ថ្កោលទោស​កម្ពុជា​​ពី​ចម្ងាយ The Guardian គួរតែ​បញ្ជូនអ្នកកាសែតរបស់​ខ្លួន​រូបនេះមក​កម្ពុជា ជា​មុន​សិន​​ ដើម្បី​ប្រាស្រ័យ​ទាក់​ទង​ជាមួយ​នឹង​អ្នក​ដែល​ខ្លួន​សរ​សេរ​ពី​គេ ៕
ដោយ Allen Myers:  http://letters2pppapers.wordpress.com/

Address Samdech Techo on the Occasion of the Launch of National Disability Strategic Plan 2014-2018 and the 5th Anniversary of Law on Protection and Promotion of the Rights of Persons with Disabilities

CNV: 03/07/2014
Your Excellencies, Members of the Royal Government, Ambassadors, Distinguished National and International Guests,
Beloved Persons with Disabilities, Teachers and Students,

Today, I am delighted to attend the launch of the “National Disability Strategic Plan 2014-2018 and the celebration of the 5th Anniversary of the Law on Protection and Promotion of the Rights of Persons with Disabilities”. This event offers us an opportunity to understand latest disability-related developments and review the progress to date to identify work to be done and shortages for the cause of ensuring the basic rights of persons with disabilities, creating more opportunities for them, facilitating their participation in socio-economic development without barriers and discrimination, and enabling them to live on equal footing and equal rights in the society.

This event indeed highlights the strong political will and commitment of the Royal Government of Cambodia to protect and promote the rights of the persons with disabilities, especially the right to life, the right to special protection, the right to work and the right to full participation in socio-economic development. Overall, Cambodia has always paid special attention to the disability sector, therefore, great achievement in this sector. There has been improvement to the share of persons with disabilities in both public and private sector; allocation of social land concession to persons with disabilities for housing construction and family-based farming; provision of public education, healthcare, physical rehabilitation service and vocational training; development of Braille and sign language; construction of wheelchair ramps for buildings, especially the establishment of national-level and institutional-level mechanisms, such as the National Disability Action Council and the Disability Fund, to coordinate and promote disability work.

The National Disability Strategic Plan 2014-2018 is the necessary foundation and backbone for improving the living standard and promoting the rights of the persons with disabilities in Cambodia which is a major contribution to the enforcement of the law on protection and promotion of the rights of the persons with disabilities, the implementation of the convention on the Asia and Pacific Decade of Person with Disabilities 2013-2022, the Incheon Strategy to “Make the Right Real” and the Rectangular Strategy – Phase III of the Royal Government of Cambodia. In sum, the national disability strategic plan consists of ten goals viz. poverty reduction for persons of disabilities; provision of equal and quality and equitable healthcare, including occupational, physical and mental rehabilitation; provision of judicial service; elimination of discrimination, mistreatment and exploitation; provision of education; their freedom to expression and access to information; their participation in politics and development; facilitation of their use of public transport and communication means; assurance of gender equity and empowerment of women and children; and strengthening and expansion of international cooperation.

Indeed, the National Disability Strategic Plan 2014-2018 outlines vision to enhance life quality of persons with disabilities and their families and enable them to participate on equal footing in a society which promotes rights and dignity, justice services and independent living; is free from torturing, mistreatment, exploitation and violence; provides emergency relief assistance when needed; and incorporates disability into all sectoral development. Overall, through this vision, we are fully aware that persons with disabilities must receive special attention and treatment since their physical and mental capacities are different from normal people. Persons and children with disabilities must be included in all development activities. We must also change social attitude toward and views on persons with disabilities by acknowledging their actions and take into account their voice to promote inclusive socio-economic development.

I am strongly convinced that this national disability strategic plan is a dynamic policy tool helping address disability issues. In addition, this work requires regular monitoring, evaluation and improvement to respond to the constantly evolving circumstance. In this spirit, I strongly believe that we will implement this national disability strategic plan successfully and effectively to move toward a barrier-free society which provides opportunities to persons with disabilities.

Taking this opportunity, I would like to commend highly the Disability Action Council, the Ministry of Social Affairs, Veterans and Youth Rehabilitation, related ministries/institutions, land authorities, development partners, NGOs and persons with disabilities for contributing to the preparation of this historic strategy. I also commend highly the achievement as well as programs to date aimed to prevent disabilities such as vaccination, disability prevention treatment, medical treatment, physical therapy, physical rehabilitation, elimination of polio from birth, mine clearance, implementation and dissemination of the Law on Land Traffic, suppression of violent acts and integration of persons with disabilities into the society. These achievements highlight our concerted effort to prevent disabilities and support and encourage persons with disabilities aimed to restore their occupational capacity and incorporate disabilities into all socio-economic activities to ensure their full contribution to the society.

In general, disability exists in all countries and is the global concern that must be addressed. Nowadays, there are around one billion persons with disabilities in the world, amongst them, 200 million are facing hardships. In particular, there are around 650 million persons with disabilities in Asia and the Pacific, which is equivalent to 15% of the regional population, requiring immediate response. There is a projection that disabilities will become a grave concern in the coming years due to the global increase in disabilities caused by chronic diseases such as diabetes, cancer, heart attack, stroke and so on. This requires our attention on seeking immediate response including the enhancement of social welfare, physical and mental rehabilitation, vaccination, increase in public awareness on the causes of disabilities etc. In addition, we must keep in mind that Cambodians are vulnerable to disabilities, due to landmines and UXOs, traffic accidents, occupational accidents and diseases.

Indeed, we have continuously striven to enhance the welfare of Cambodians with disabilities. Moreover, in addressing disabilities, Cambodia ratified the convention on the rights of persons with disabilities on December 20, 2012 which later came into force on January 19, 2013. Besides, we are proud that the Kingdom of Cambodia was the first member state of the United Nations Economic and Social Commission for Asia and the Pacific (UNESCAP) that adopted the Incheon Strategy to “Make the Right Real” for Persons with Disabilities in Asia and the Pacific 2013-2022 that provides the first set of regionally agreed disability-inclusive development goals and acts as a roadmap for enhancing the living standard and promoting the rights of around 650 million persons with disabilities in the Asia Pacific and put in into implementation on May 29, 2013. Furthermore, Cambodia has also ratified several conventions including the Ottawa Convention on the Prohibition of the Use, Stockpiling, Production and Transfer of Anti-Personnel Mines and their Destruction, the implementation of Biwako Decade Framework for Action and Biwako Plus Five. In sum, Cambodia has been actively contributed to the international community’s effort to address challenges related to disability issues and persons with disabilities.

As a result of this commitment, governmental ministries/institutions employed 2,460 persons with disabilities as of 2013. In addition, persons with disabilities have been given priority in the selection of beneficiaries of social land concession by providing them lands for housing construction and family-based farming at Taken Koh Sla Center, 317 Development Area for Persons with Disabilities in Kulen, Siem Reap and Phnom Chhat, Banteay Meanchey along the provision of occupational rehabilitation service at their communities, physical treatment and rehabilitation, vocational training and development of Braille and sign language that have been incorporated into academic curriculum and media to keep persons with disabilities updated with latest news. Furthermore, children with disabilities also have access to education without discrimination; wheelchair ramps have been built in a number of educational establishments; and deaf and blind children living in designated centers and schools will receive support till they have finished higher education.

Taking this opportunity, I would like to provide some recommendations to contribute to the successful and effective implementation of this strategy as follows:

First, all ministries/institutions and authorities at all levels must start developing detailed an action-plan and prioritize specific disability-related measures to be included in their respective work plans to help strengthen and expand disability prevention measures and create more opportunities for persons with disabilities.

Second, ministerial/institutional disability action working groups and capital/provincial disability action councils are obligated to coordinate information exchange and integrate the National Strategic Plan on Disability 2014-2018 into policy programs of respective ministries and institutions. In parallel, there must be regular progress report, mid-term and final review of the implementation of the National Strategic Plan on Disability 2014-2018 to ensure the enhanced livelihoods of persons with disabilities.

Third, ministries/institutions must benchmark their existing policies and strategies against the national strategic plan on disability to measure progress, identify work to be done and align with the national strategic plan on disability. All ministries/institutions and stakeholders must submit annual progress report on disability work to the disability action council for consolidation.

Fourth, promoting the preparation of regulations for implementing the Law on the Protection and Promotion of the Rights of Persons with Disabilities, including Sub-decrees, inter-ministerial decision/Prakas and ministerial Prakas to ensure timely and effective implementation of the aforesaid law. In this regard, I believe the law and its related regulations will contribute to transforming the nature of the service for persons with disabilities from previously considered humanitarian work to a systematic social insurance scheme, which, in turn, can help strengthen their ownership spirit and promote the capabilities of persons with disabilities and their integration into the society.

Fifth, I wish to remind ministries/institutions and the private sector to comply with the requirement of recruiting persons with disabilities at least 2% of the total recruitment for governmental ministries/institutions and at least 1% for the private sector within three years. In this regard, the Disability Action Council must further promote the implementation of the quota of persons with disabilities in the private sector and regular update the share of persons with disabilities in both public and private sector. Ministries/institutions and legal entities must continue implementing and coordinating this work to ensure persons with disabilities can fully participate in all ministries/institutions and organizations.

With connection to the above spirit, I would like to appeal to Excellencies, Ladies and Gentlemen, representatives from ministries/institutions, development partners, civil society organizations, NGOs, and private sector to continue your attention on the disability issues, the protection and promotion of the rights of persons with disabilities and incorporation of disability into all levels of development work to build an inclusive society and make the right real. Besides, looking ahead, we have to keep in mind that the implementation of National Strategic Plan on Disability 2014-2018 requires program-based approach, strategic coordination and prioritization of disability actions. Therefore, the Disability Action Council must develop programs and strategic coordination mechanisms to ensure the successful implementation of the National Strategic Plan on Disability 2014-2018.

Before ending, I wish to dedicate this event to our concerted effort to transform the suffering from disability into the golden opportunity for persons with disabilities and all Cambodian people to further promote their capabilities, skills, rights, solidarity, cooperation and ownership spirit. I would like to take this opportunity to express my full support for the effort to improve vocational skills and capacity and encourage all persons with disabilities to strengthen your fighting spirit to live in dignity.

Finally, along the official launch of the “National Strategic Plan on Disability 2014-2018”, I would like to wish Excellencies, Ladies and Gentlemen, national and international guests, persons with disability, teachers and students the four gems of Buddhist blessing: Longevity, Nobility, Healthiness and Strength./.