Tuesday, August 13, 2013
បទអត្ថាធិប្បាយ ដោយ : រ័ត្ន សណ្ដាប់, ការបោះឆ្នោត និងអ្នកជំនាញខាងប្រឆាំង
ក្នុងរបបប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស នៅកម្ពុជា
បើនិយាយពីការបោះឆ្នោត
និងការឡាំប៉ាមិនទទួលស្គាល់លទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតរបស់បក្សប្រឆាំង
ដែលមានលោក សម រង្ស៊ី ជាប្រធាន គិតចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៨ មក មានរយៈពេល
«៤អាណត្តិ» មកនេះ គឺពុំមែនជាលើកទី១ទេ នៅក្រោយពេលប្រកាសលទ្ធផលម្ដងៗ
នៃអាណត្តិនីមួយៗ ក្រោយពេលដឹងថា «ចាញ់ឆ្នោត»
តែងតែរកលេសឡាំប៉ាទាត់ចោលលទ្ធផលជាប់ជានិច្ចហ្នឹង។
ដើម្បីជាលេសឲ្យគេឃើញពីភាពហំហួនរបស់ខ្លួនខ្លះៗតែប៉ុណ្ណោះ។ បើទោះត្រូវបានស្ថាប័នអ្នកសង្កេតការណ៍ជាតិ
និងអន្ដរជាតិ នៅជុំវិញពិភពលោកប្រកាសទទួលស្គាល់ថា មានយុត្តិធម៌ ត្រឹមត្រូវយ៉ាងណាក៏ដោយ
ជាក់ស្ដែងដូចជាការបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃទី ២៨ កក្កដា ២០១៣
ត្រូវបានស្ថាប័នសង្កេតការណ៍អន្ដរជាតិ ICAPP និង CAPDI
តំណាងឲ្យគណបក្សនយោបាយចំនួន ៣៤០ មកពីតំបន់អាស៊ី
និងសង្គមស៊ីវិល និងមេដឹកនាំនៅជុំវិញពិភពលោក បានអះអាងថា ការបោះឆ្នោតនេះ
គឺប្រព្រឹត្តទៅ ដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ យុត្តិធម៌ និងតម្លាភាព
ហើយជាពិសេសបានប្រព្រឹត្តដោយសុខសន្ដិភាព គ្មានអំពើហិង្សា
និងដោយរលូនយ៉ាងនេះក៏ដោយ។
តែអាណត្តិនេះ សិល្បៈនៃរបៀបឡាំប៉ារបស់បក្សប្រឆាំង
ហាក់មានលក្ខណៈប្លែក និងចាប់អារម្មណ៍ជាងអាណត្តិមុនៗ បន្ដិចនៅត្រង់ថា
បានចាប់យកនូវរឿងរ៉ាវចំនួន ៣ ធ្វើជាបង្អែកនៃការឡាំប៉ា គឺ៖
ទី១ ការចាប់យកអ្នកបោះឆ្នោតធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំង
ត្រង់ចំណុចនេះ យើងគួរយល់ថា
ការកើនឡើងនៃចំនួនអាសនៈបក្សប្រឆាំងនៅក្នុងសភា គឺប្រជាពលរដ្ឋ
ហាក់គ្រាន់តែចង់ធ្វើការសាកល្បងបោះឆ្នោតគាំទ្រ
ដើម្បីឲ្យមានចំនួនអាសនៈកើនឡើងបន្ដិច ដើម្បីធ្វើឲ្យមានតុល្យភាពជាមួយរដ្ឋាភិបាល
ក្នុងគោលបំណងចង់ដឹងថា តើបក្សប្រឆាំងមានសមត្ថភាពប៉ុណ្ណា
ក្នុងការជួយដល់រាស្ដ្រ
ជាពិសេសឲ្យមានតុល្យភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិនៅក្នុងសភា។ ប៉ុន្ដែ ពុទ្ធោអើយ!
មានចឹងឯណាបែរជាបក្សប្រឆាំងប្រមូលប្រជាពលរដ្ឋអ្នកបោះឆ្នោត ដាក់ក្នុងហោប៉ៅ
ដោយយកសម្លេងឈ្មោះបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ មកខ្ទប់ដង្ហើមរដ្ឋ
ធ្វើឲ្យសេដ្ឋកិច្ចរាំងស្ទះ ដោយបំផុសបង្កឲ្យមានចលាចល
និងអស្ថិរភាពនៅក្នុងសង្គម នូវរបៀបជាស្នៀតដែលហៅថា
«ការបោះឆ្នោតប្រជាធិបតេយ្យ តែចង់បានអំណាច អប្រជាធិបតេយ្យ» ដោយប្រើនូវឧបាយកល
កុហក ភូតភរ បោកបញ្ឆោតថា ជ័យជំនះ ទើបតែបាន ៩០% ទេ នៅសល់ ១០% ទៀត
សូមបងប្អូនចេញមកតាមដងផ្លូវធ្វើបាតុកម្ម
ដើម្បីផ្ដួលរលំផ្លាស់ប្ដូររដ្ឋាភិបាល។ ព្រមជាមួយនយោបាយប្រជាភិថុតិ
តាមរយៈការលាបពណ៌សម្បុរ ដុតបញ្ឆេះកំហឹងរវាងខ្មែរ និងខ្មែរ នាំឲ្យសង្គមបែកបាក់
ដោយការលើកឡើងដោយគ្មានការពិតថា អ្នកបោះឆ្នោតឲ្យបក្សប្រឆាំង
ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលស្គាល់មុខអស់ហើយ បើទៅមុខ(ធ្វើបាតុកម្ម) រស់
បើថយក្រោយ (មិនធ្វើបាតុកម្ម) ស្លាប់។ បើសូម្បីគ្រប់ៗគ្នា
ព្រមទាំងបក្សប្រឆាំងខ្លួនឯងក៏បានអះអាងថា
ការបោះឆ្នោតមានលក្ខណៈសម្ងាត់ក៏ដោយ។ ជាការពិតណាស់ ការរុញច្រានសង្គម ដោយការលាបពណ៌
ញុះញង់ បំបែកបំបាក់ជាតិសាសន៍គ្នានេះ វាមិនខុសណាធ្វើឲ្យ «ជាតិស្លាប់»
ឡើយ។ ព្រោះថា «ការកើតសង្រ្គាម ជាការឈឺចាប់ណាស់ តែការលាបពណ៌គ្នា
វាឈឺចាប់ជាងការកើតសង្រ្គាមទៅទៀត» ។ នេះបានចំជានយោបាយរបស់ ប៉ុល ពត មែន
ព្រោះថា បើនិយាយពីអ្នករំដោះធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា បានរស់រានមានជីវិតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ
គឺគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ហើយថែមទាំងបានធ្វើឲ្យសង្គមមានសុខសន្ដិភាពពេញលេញ
ខ្មែររស់នៅជាមហាគ្រួសារតែមួយថែមទៀត។
ហេតុនេះ
ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរពិតជាជ្រាបច្បាស់អំពីគុណបំណាច់របស់រដ្ឋាភិបាល
ដែលស្ថិតក្រោយការដឹករបស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ដែលបានធ្វើឲ្យប្រទេសមានសន្ដិភាព មានការអភិវឌ្ឍជឿនលឿនលើគ្រប់វិស័យ
ហើយកំពុងរត់យ៉ាងលឿន ល្បីរន្ទឺ ខ្ទរខ្ទារលើឆាកជាតិ និងឆាកអន្ដរជាតិ។ ដូច្នេះ
ការឃោសនារបស់បក្សប្រឆាំង
ដែលម៉ាត់ណាក៏លួចយកឆន្ទៈរាស្ដ្រមកបិទបាំងពីមុខដើម្បីបម្រើឲ្យមហិច្ឆតាផ្ទាល់ខ្លួន
បក្ខពួកខ្លួន ពិតជារាស្ដ្រមិនស្វាគមន៍ និងមិនចាប់អារម្មណ៍ឡើយ។
ទី២ ការប្រកាសឈ្នះ ដោយពុំខ្វល់ពីអាជ្ញាកណ្ដាល
បើនិយាយពីបញ្ហានេះ គ្មានរបបប្រជាធិបតេយ្យនៅលើពិភពលោកណា
អស្ចារ្យជាងនៅស្រុកខ្មែរទេ ដែលបក្សមួយ ក្រោយពេលដឹងថា «ចាញ់ឆ្នោត»
ត្រូវបានគេវាយផ្ដួលឲ្យធា្លក់ពីលើរិញ ឲ្យបរាជ័យ យ៉ាងអាម៉ាស់ទៅហើយ រួចមកដើរស្រែកតែម្នាក់ឯងថា
«ខ្លួនឈ្នះ» ដោយពុំមានការសម្រេចពីអាជ្ញាកណ្ដាល
ហើយពុំខ្វល់ពីអាជ្ញាកណ្ដាលនោះទេ ព្រមទាំងបង្ខំឲ្យអ្នកឈ្នះ ពិតប្រាកដប្រកាសចុះចាញ់
ខ្លួនទៅវិញ។ នេះបានចំជាជើងឯកខាងប្រឆាំងប្រចាំនៅស្រុកខ្មែរមែន
បន្ថែមពីលើនេះ អ្វីដែលអស្ចារ្យថែមទៀតនោះ បើសូម្បីថា
បក្សខ្លួនឯងឈ្នះបានប៉ុន្មានពិន្ទុ (អាសនៈ) ក៏មិនដឹងផង គឺចេះតែថាៗ
ឲ្យតែរួចពីមាត់ប៉ុណ្ណោះ ព្រោះម្ដងរត់មកស្រែកថា បាន ៦០អាសនៈ, ម្ដង ៦២
អាសនៈ, ម្ដង ៦៣អាសនៈ, ហើយម្ដងទៀត ៧៦អាសនៈ ឬច្រើនជាងនេះទៅទៀត។ ត្រង់ចំណុចនេះ
សូម្បីតែមន្ដ្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល អ្នកវិភាគដែលតាំងខ្លួន
ជាអ្នកវិភាគឯករាជ្យ សារព័ត៌មាន វិទ្យុបរទេសផ្សាយជាភាសាខ្មែរ
ដែលធ្លាប់តែលើកទួលបក្សប្រឆាំង ក៏គ្មានអ្នកណាមួយគេបន្ទរតាមដែរ
ព្រោះមានពេលខ្លះ កុំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋយល់ថា វាអន់ជាងសត្វសេកពេក។
ទី៣ ការស្នើសុំឲ្យអង្គការសហប្រជាជាតិ
ធ្វើជាអាជ្ញាកណ្ដាល ដើម្បីដោះស្រាយភាពមិនប្រក្រតី គឺការលើកហេតុផលឡាំប៉ាត្រង់ចំណុចនេះ
ក្នុងនាមយើងជាខ្មែរ ហាក់មានការខ្មាស់អៀនបរទេសណាស់
ដោយអ្នកនយោបាយខ្មែរបានយកអធិបតេយ្យភាពជាតិ ទៅជាន់ឈ្លីលើឆាកអន្ដរជាតិ
ព្រោះនៅសម័យនេះទៅហើយ មិនគួរមានអ្នកនយោបាយខ្លះ
មិនយល់ពីច្បាប់ទម្លាប់ជាតិ និងអន្ដរជាតិ ដូច្នេះសោះ។ ដោយហេតុថា
អង្គការសហប្រជាជាតិ ជាអង្គការអន្ដររដ្ឋាភិបាល មានន័យថា
គេធ្វើការតែជាមួយរដ្ឋាភិបាលទេ ចំណែកឯបុគ្គលផ្សេង
ទោះជាតំណាងរាស្ដ្រក៏ដោយ គឺពុំមានសិទ្ធិស្នើសុំអ្វីមួយ
ជាផ្លូវការទៅអង្គការសហប្រជាជាតិទេ។
ម្យ៉ាងទៀត បើរំលឹកទៅដល់កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស
ក៏គ្មានមាត្រាណាមួយចែងថា បក្សប្រឆាំងចាញ់ឆ្នោត ត្រូវទៅឡាំប៉ានៅអង្គការសហប្រជាជាតិដែរ។
តែផ្ទុយទៅវិញ ស្មារតីកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស មានតែចែងថា
ប្រទេសហត្ថលេខី សន្យាផ្ដល់ជំនួយដល់កម្ពុជា ដើម្បីស្ដារឡើងវិញ
នូវហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធកសាងប្រទេស ឲ្យមានសន្ទុះរីកចម្រើន
ឲ្យទាន់អារិយ្យប្រទេសនានាលើសកលលោក។ ត្រង់ចំណុចនេះ ប្រការដ៏គួរឲ្យជិនណាយទៅវិញនោះ
គេឃើញក្រុមបក្សប្រឆាំង ដែលប្រជាពលរដ្ឋប្រសិទ្ធនាមថា
«ក្រុមមនុស្សក្បាលមិនជាប់មេឃ ជើងមិនជាប់ដី» បែរជាខិតខំរកគ្រប់វិធី
រាំងខ្ទប់ជំនួយមិនឲ្យជួយដល់កម្ពុជាទៅវិញ។ តើនេះមិនដើរផ្ទុយពីស្មារតីកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសទេឬ?
បើតាមពិតទៅ មិនពិបាកយល់ទេ ប្រសិនគេបិទភ្នែកពិចារណាតែបន្ដិច គេនឹងឃើញថា
ខ្មែរក្រហម អង្គការចាត់តាំង ទាំងនយោបាយ ទាំងយោធា ធ្វើអ្វីៗ
សម្រាប់តែបំផ្លាញកាប់សម្លាប់ជាតិឯងតែប៉ុណ្ណោះ។
ដូច្នេះ ក្រោយការបោះឆ្នោត ហើយមានការឡាំប៉ា
គឺជាវប្បធម៌ របស់បក្សប្រឆាំង
ដោយពុំព្រមទទួលស្គាល់ការពិតអំពីចំណុចខ្វះខាតរបស់បក្សខ្លួន
ព្រោះបើយោងតាមសម្ដីរបស់លោក Joset Brodsky ជាកវីជនជាតិរុស្ស៊ីដ៏ល្បីល្បាញ
និងជាអ្នកទទួលពានរង្វាន់ណូបែលបានលើកឡើងថា «មនុស្សសេរី បើគេបរាជ័យ
មិនត្រូវបន្ទោសអ្នកដទៃឡើយ» ។ ដោយហេតុថា
អ្នកប្រជាធិបតេយ្យត្រូវហ៊ានទទួលខុសត្រូវនូវទង្វើរបស់ខ្លួនដែលកើតមានឡើង
មានន័យថា ត្រូវហ៊ានទទួលស្គាល់ «ឈ្នះ-ចាញ់»
ចំពោះមុខគូភាគីរបស់ខ្លួនប្រកបដោយកិត្តិយស សេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ ហើយឲ្យតម្លៃទៅលើអ្នកឈ្នះ។
Statement of CDSIF on the Election Process in all 24 Municipality and Province under the banner of “Justice Eyes”
Subscribe to:
Posts (Atom)