នៅថ្ងៃទី១៦ ខែធ្នូ
ឆ្នាំ២០១៤ កន្លងទៅនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានបើកសន្និសីទជាតិ ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយសេចក្តីព្រាងច្បាប់ចំនួនបី
ពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យយុត្តិធម៌ រួមមាន៖ ១‑ ច្បាប់ស្តីពីលក្ខន្តិកៈនៃចៅក្រម
និងព្រះរាជាអាជ្ញា ២‑ ច្បាប់ ស្តីពីការរៀបចំអង្គការតុលាការ
និង ៣‑ ច្បាប់ស្តីពីការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រម
ដែលចងក្រងដោយក្រសួងយុត្តិធម៌ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាល្លឺម៉ង។
សន្និសីទនេះបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់
អំពីការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ និងការប្តេជ្ញាចិត្តដ៍មុតមាំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល លើការបន្តអនុវត្តការងារកែទម្រង់ស៊ីជម្រៅរបស់ខ្លួននៅក្នុងវិស័យយុត្តិធម៌
សំដៅពង្រឹងអភិបាលកិច្ចល្អ និងនីតិរដ្ឋ។ ជារួមសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះបានបង្កើតឲ្យមានអភិក្រមមួយច្បាស់លាស់
និងរឹងមាំបន្ថែមទៀត ដើម្បីធានាឯករាជ្យភាពនៃអំណាចតុលាការ
ស្របតាមស្មារតីរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រមទាំងអាចធ្វើឲ្យសាលាក្តី
និងអយ្យការអមសាលាជម្រះនៅគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ អាចដំណើរការប្រព្រឹត្តទៅបានល្អប្រសើរ
ជាពិសេស ការលើកកម្ពស់លើការផ្តល់សេវាយុត្តិធម៌ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងការបង្កើនជំនឿទុកចិត្តរបស់សាធារណៈជនមកលើការផ្តល់សេវាសាធារណៈ
។
ទន្ទឹមនឹងនេះ រាជរដ្ឋាភិបាលក៍បានប្រកាសអំពីការរៀបចំបង្កើតឲ្យមានសាលាឧទ្ធរណ៍តំបន់
ដើម្បីបង្ខិតសេវាយុត្តិធម៌ ឲ្យកៀកប្រជាពលរដ្ឋនៅតំបន់ឆ្ងាយ និងជៀសវាងការកាត់បន្ថយការកកស្ទះសំណុំរឿងនៅសាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញ ដោយបង្កើនភាពឆាប់រហ័សក្នុងការជំនុំជម្រះក្តីនៅតុលាការជាន់ខ្ពស់ប្រកបដោយភាពយុត្តិធម៌។
ព្រមជាមួយការបង្កើតឲ្យមានគោលការណ៍វិសមិតភាព ដើម្បីធានាដល់ការកាត់ក្តីរបស់ចៅក្រមដោយមិនលម្អៀង
ជាពិសេសការហាមឃាត់មិនឲ្យចៅក្រមជំនុំជម្រះលើរឿងក្តីតែមួយដែលមានភាគីជាសាច់ញាតិ
ឬមេធាវី ការពាររឿងក្តីនោះជាសាច់ញាតិរបស់ខ្លួនទ្បើយ។
ដោយស្របតាមការពង្រឹងគោលការណ៍នីតិរដ្ឋនៅក្នុងលិទ្ធិប្រជាធិតេយ្យសេរី
និងឆ្លើយតបទៅគោលការណ៍វិសមិតភាព នេះផងដែរ។ រាជរដ្ឋាភិបាលក៍បានស្នើរជូនបក្សប្រឆាំងទាក់ទិនទៅនឹងការរៀបចំការកំណត់សមាសភាពនៃគណៈកម្មាធិការជាតិ
រៀបចំការបោះឆ្នោត គួរកុំយកបក្ខពួកនិយម គ្រួសារនិយម ដែលជាការផ្ទុយពីគោលការណ៍ច្បាប់នេះ
ហាមមិនឲ្យមានសាច់ញាតិ ឬញាតិពន្ធរបស់មេដឹកនាំគណបក្សណាមួយ ចូលជាគណៈកម្មាធិការដែលនាំឲ្យកើតការលម្អៀង។
ដោយសារការកំណត់សមាសភាពនេះ ទើបបក្សប្រឆាំងរារែកមិនចូលរួមបង្កើតច្បាប់ខាងលើឲ្យបានប្រត្សក្រ
និងរលូនឆាប់រហ័ស ដោយយកលេស ការកំណត់សញ្ជាតិខ្មែរតែមួយគឺមិនសំខាន់ ពីព្រោះគណបក្សនេះយល់ថា
គោលបំណងចម្បងរបស់ខ្លួន គឺចង់បញ្ចូលញាតិពន្ធ និងសមាជិកក្រុមបក្សដែលមានសញ្ជាតិពីរ‑
បី ចូលទៅក្នុងគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត នេះជាចំនុចសំខាន់ ដែលគោលការណ៍បក្សប្រឆាំងមិនអាចលះបង់សញ្ជាតិបរទេស
ដើម្បីបម្រើដល់ផលប្រយោជន៍រួមជូនជាតិមាតុភូមិបានឡើយ។
បើទោះជាមានកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល
នៅក្នុងការចូលរួមតាក់តែងសេចក្តីព្រាងច្បាប់ជាបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីលើកកម្ពស់ការផ្តល់យុត្តិធម៌សង្គម
ដែលគេដឹងថា មកដល់សព្វថ្ងៃនេះមានច្បាប់ប្រមាណជាង៤០០ ត្រូវបានអនុម័ត និងប្រកាសឲ្យប្រើប្រាស់យ៉ាងណាក្តី
ក៏គេបានសង្កេតឃើញថា ក្រុមគណបក្សប្រឆាំងមិនត្រឹមតែមិនបានចូលរួមអនុម័ត
និងគោរពតាមគោលការណ៍ច្បាប់ប៉ុណ្ណោះទេ មានពេលខ្លះ ក្រុមបក្សប្រឆាំងបានរួមសហការជាមួយក្រុមស៊ីវិលមួយចំនួនក្នុងការបន្ទុច
បង្អាក់បង្កជាឧបសគ្គ ក្នុងគោលបំណងរារាំងមិនឲ្យសេចក្តីព្រាងច្បាប់ទាំងនោះអនុម័តចូលជាធរមាន។
ដោយនៅពីក្រោយ ចេតនាប្រឆាំងគោលការណ៍ច្បាប់ ដែលក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងបក្សប្រឆាំងបានសម្តែងការមិនគ្រាំទ្រនូវរាល់ការអនុម័តច្បាប់ម្តងៗ
ពីព្រោះការមានច្បាប់ត្រូវបានពួកគេចាត់ទុកថា ជាការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាព
ឬក៏ជាការខ្ទាស់ជើងទៅនឹងសកម្មភាពអាណាធិបតេយ្យនានា ដែលកន្លងមកក្រុមប្រឆាំងតែងតែប្រើសិទ្ធិដ៍ហួសព្រំដែន
ដើម្បីសម្លាប់គោលការណ៍នីតិរដ្ឋនៅកម្ពុជា។
ម៉្យាងវិញទៀត នៅតាមប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយមួយចំនួន
ក្រុមប្រឆាំងតែងតែបន្លំបោកប្រាស់ដល់សាធារណៈមតិថា រាជរដ្ឋាភិបាលមិនអើពើលើការតាក់តែងឲ្យមានសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ
ច្បាប់នោះ ទៅតាមពួកគេចង់បានឡើយ ប៉ុន្តែ នៅពេលច្បាប់បានរដ្ឋសភាអនុម័ត
ក្រុមបក្សប្រឆាំងបែរជាលើកទ្បើងថា ហេតុអ្វីក៏ប្រញាប់ប្រញ៉ាល់ម្លេះ? ក្នុងន័យនេះ
រាជរដ្ឋាភិបាលនឹងមិនធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំង ឬក៏ដេកចាំការដឹកច្រមុះរបស់ក្រុមប្រឆាំងនោះឡើយ។
ដោយប្រកាន់នូវទស្សនទាន
« ឆ្កែចេះតែព្រុស មនុស្សចេះតែដើរ» បានន័យថា សេចក្តីព្រាងច្បាប់នានា ត្រូវបានអនុម័តជាបន្តបន្ទាប់ដើម្បីសម្រេចទិសដៅជាយុទ្ធសាស្រ្ត នៃកំណែទម្រង់ដ៏ស៊ីជម្រៅនៅក្នុងប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌កម្ពុជា
ពិតជាត្រូវការចាំបាច់នូវរាល់ឯកសារគតិយុត្តិជាច្រើនទៀត
ដើម្បីបំពេញសេចក្តីត្រូវការនៃរបត់នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងសាកលភាវូបនីយ៍កម្ម នៃការពង្រីកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិជាមួយបណ្តាប្រទេសនៅក្នុងតំបន់
និងសកលលោក។
ដូចនេះ តាមរយៈការត្រៀមខ្លួនទុកជាមុនរបស់កម្ពុជា
លើការពង្រឹង លើកស្ទួយការគោរពច្បាប់ គឺជាជំហានដ៏វិជ្ជមានដែលឆ្លើយតបទៅនឹងតំរូវការរបស់កម្ពុជាក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន
និងសម្រាប់សមាហរណកម្មអាស៊ាននាឆ្នាំ២០១៥ខាងមុខ និងទៅអនាគត នៅក្នុងគោលដៅធានាបាននូវប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌មួយ
ដែលអាចជឿទុកចិត្ត និងមានស្ថិរភាពសម្រាប់ការលើកស្ទួយការគោរពសិទ្ធិ និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់មនុស្សជាតិ ព្រមទាំងការបង្កើតការជឿទុកចិត្តសម្រាប់ទាក់ទាញការវិនិយោគ
ក្នុងបរិយាកាសនៃសេដ្ឋកិច្ចទីផ្សារសេរី ៕
អត្ថបទ៖ លី ចិន្តា (អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវគោលការណ៍នីតិរដ្ឋនៅកម្ពុជា)
No comments:
Post a Comment