វិភាគអន្តរជាតិ៖ ហេតុអ្វី ទណ្ឌកម្មមិនអាចបញ្ឈប់កូរ៉េខាងជើង?

(សេអ៊ូល)៖ យោធាកូរ៉េខាងត្បូង នៅថ្ងៃសុក្រ ទី២៣ ខែធ្នូនេះ បានឲ្យដឹងថាកូរ៉េខាងជើងបានបាញ់សាកល្បងមីស៉ីលផ្លោងមួយគ្រាប់ ឆ្ពោះទៅសមុទ្រភាគខាងកើត។ ក្នុង ឆ្នាំ២០២២នេះ ទីក្រុងព្យុងយ៉ាងបានធ្វើតេស្ដបាញ់មីស៊ីលផ្លោងច្រើនជាង ៦០គ្រាប់ ដែលនេះជាតួលេខខ្ពស់បំផុតមិនធ្លាប់មានពីមុនមក។ កាលពីខែកញ្ញាកន្លងទៅ កូរ៉េខាងជើង ថែមទាំងអនុម័តច្បាប់ថ្មីមួយដែលអនុញ្ញាតឱ្យប្រើប្រាស់អាវុធនុយក្លេអ៊ែរការពារខ្លួនទៀតផង នៅក្នុងករណីរបបដឹកនាំលោក គីម ជុងអ៊ុនមានអារម្មណ៍ថា រងការគំរាមកំហែងបន្ទាន់ណាមួយ នៅចំពោះមុខមានការសន្និដ្ឋានជាច្រើនថាកូរ៉េខាងជើងអាចនឹងធ្វើតេស្ដអាវុធនុយក្លេអ៊ែរជាលើកទី៧ និងជាលើកដំបូងបំផុត ចាប់តាំងពី ឆ្នាំ២០១៧មក នៅពេលអនាគតដ៏ខ្លីខាងមុខ។

អាកប្បកិរិយាបែបនេះរបស់កូរ៉េខាងជើង បានជំរុញឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនតួយ៉ាងដូចជាកូរ៉េខាងត្បូង និងជប៉ុន បង្កើនការដាក់ទណ្ឌកម្ម។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក លោក អាន់តូនី ប្ល៊ីនខិន បានផ្ដោតពីភាពចាំបាច់នៃការដាក់ទណ្ឌកម្មបន្ថែម និងពង្រឹងសមត្ថភាពយោធាកំញើញការបង្កហេតុពីសំណាក់ ទីក្រុងព្យុងយ៉ាង។ កាលពីខែតុលាកន្លងទៅ លោក ឆូ យ៉ុន ដុង (Cho Hyun-dong) ជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ម្នាក់នៅក្នុងក្រសួងការបរទេសកូរ៉េខាងត្បូង បានព្រមានថា ទីក្រុងសេអ៊ូល នឹងចាត់វិធានឆ្លើយតបយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ ប្រសិនបើកូរ៉េខាងជើងធ្វើតេស្ដអាវុធនុយក្លេអ៊ែរមែននោះ ហើយបន្ថែមពីលើការព្រមាននេះ កូរ៉េខាងត្បូង និងសហរដ្ឋអាមេរិកបានដឹកនាំការធ្វើសមយុទ្ធយោធារួមគ្នា ក្នុងនោះរួមមានទាំងការដាក់ពង្រាយនាវាផ្ទុកយន្ដហោះចម្បាំង USS Ronald Reagan ទៅក្បែរតំបន់ឧបទ្វីបកូរ៉េ។

ការវិវត្តស្ថានការណ៍បែបនេះ បានធ្វើឱ្យក្រុមអ្នកវិភាគខ្លះនៅក្នុងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ជឿថាគោលនយោបាយ «រំសាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ» ដែលចង់ឱ្យកូរ៉េខាងជើង បោះបង់ចោលកម្មវិធីអាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់ខ្លួន បានស្លាប់បាត់ទៅហើយ រីឯការដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចមិនអាចបញ្ឈប់របបដឹកនាំលោក គីម ជុងអ៊ុន ពីការអភិវឌ្ឍ អាវុធនុយក្លេអ៊ែរឡើយ។ ប៉ុន្តែ ហេតុអ្វីបានជាការដាក់ទណ្ឌកម្ម ឬសម្ពាធ មិនមានប្រសិទ្ធភាពលើកូរ៉េខាងជើង? ចាប់តាំងពីសង្រ្គាមកូរ៉េបិទបញ្ចប់នៅឆ្នាំ១៩៥៣មក សហរដ្ឋអាមេរិក បានដោះស្រាយជាមួយកូរ៉េខាងជើង ជាមួយនយោបាយដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ច ការកំញើញខាងយោធា និងនយោបាយការទូតធ្វើឱ្យកូរ៉េខាងជើងឯកោ។

កូរ៉េខាងជើង ធ្លាប់បានចាប់ផ្ដើមកិច្ចពិភាក្សាទ្វេភាគីជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក នៅក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ ដើម្បីសាកល្បងស្វែងរកសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាព ជំនួសបទឈប់បាញ់ ដែលមានមកទល់នឹងបច្ចុប្បន្ន ចាប់តាំងពីសង្រ្គាមកូរ៉េបិទបញ្ចប់។ ក៏ប៉ុន្តែ ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ទៅវិញទេដែលមានការព្រួយបារម្ភគោលដៅរបស់កូរ៉េខាងជើង នោះគឺច្បាស់ណាស់ការតម្រូវឱ្យកងទ័ពអាមេរិកដកចេញពីកូរ៉េខាងត្បូង នឹងត្រូវបញ្ចូលទៅក្នុងសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាព។ សហរដ្ឋអាមេរិក មិនតែប៉ុណ្ណោះក៏បានព្យាយាម រក្សាទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយកូរ៉េខាងត្បូងផងដែរ សំដៅធានាឱ្យបានថាទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោននឹងមានមុខជានិច្ចនៅក្នុងកិច្ចចរចាជាមួយកូរ៉េខាងជើង។

រហូតដល់ឆ្នាំ១៩៩២ ទើបសហរដ្ឋអាមេរិកចាប់ផ្ដើមធ្វើការទំនាក់ទំនងជាមួយកូរ៉េខាងជើង បន្ទាប់ពីទីក្រុងព្យុងយ៉ាងចាប់ផ្ដើមកម្មវិធីអភិវឌ្ឍអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។ តាមពិតទៅ ទំនាក់ទំនងរវាងអាមេរិក និងកូរ៉េខាងជើង ក៏ធ្លាប់មានភាពល្អប្រសើរផងដែរ ក្នុងនោះរួមមានទាំងសំណើឱ្យមានកិច្ចចរចាសន្តិភាពកាលពីឆ្នាំ១៩៩៦ ដែលស្នើឡើងដោយអតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក បៀល គ្លីនតុន (Bill Clinton) និងអតីតប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូង លោក គីម យ៉ុង សាំ (Kim Young-sam) ព្រមទាំងការបំពេញទស្សនកិច្ចទៅវិញទៅមករវាងឧត្តមសេនីយ៍កូរ៉េខាងជើង លោក ចូ មីយុង រ៉ុក (Jo Myong Rok) និងអតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក លោកស្រី ម៉ាឌឺលែន អាល់ប្រាយ (Madeleine Albright) ក្នុងឆ្នាំ២០០០។

តែទោះជាបែបនេះក្ដី នៅឆ្នាំ២០០៩ សហរដ្ឋអាមេរិកបានត្រឡប់ទៅរកគោលជំហរសង្ស័យឡើងវិញជាថ្មី។ នៅក្រោយការដួលរលំនៃកិច្ចចរចា ៦ភាគី និងការធ្វើតេស្ដ អាវុធនុយក្លេអ៊ែរជាលើកទី២របស់កូរ៉េខាងជើង នៅខែឧសភា ឆ្នាំដដែល។ នៅខែធ្នូ ឆ្នាំ២០០៩នោះដែរ អតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក លោកស្រី ហ៊ីលឡារី គ្លីនតុន បានប្រកាសពីគោលនយោបាយនៃ «យុទ្ធសាស្ត្រអត់ធ្មត់» ដើម្បីរង់ចាំឱ្យកិច្ចចរចាតាមលក្ខខណ្ឌដែលអាមេរិកត្រូវការ។ នៅក្រោមយុទ្ធសាស្ត្រនេះ មានកិច្ចចរចាចំនួន២ លើកបានកើតឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ២០១១ និងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១២ ហើយកូរ៉េខាងជើងយល់ព្រមផ្អាកជាបណ្ដោះអាសន្ននូវការធ្វើតេស្ដអាវុធ និងសកម្មភាពនុយក្លេអ៊ែរ។ ប៉ុន្តែ ២ខែក្រោយមក ក្នុងឆ្នាំ២០១២ កូរ៉េខាងជើងស្រាប់តែបាញ់បង្ហោះផ្កាយរណប នៅក្នុងពិធីអបអរសាទរខួបកំណើតលើកទី១០០ របស់លោក គីម អ៉ីលស៊ុង (ជីតារបស់លោក គីម ជុងអ៊ុន) ទៅវិញ។

ការណ៍នេះឯងបានធ្វើឱ្យក្រុមមន្ត្រីអាមេរិកចាប់ផ្ដើមមានភាពហត់នឿយ ចំពោះទង្វើបង្ករឿង និងអឆន្ទៈរបស់កូរ៉េខាងជើងនៅក្នុងការរំសាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។ កាន់តែ ហត់នឿយជាងនេះទៅទៀតនោះ គឺបរាជ័យដល់ទៅ ២លើកនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលរវាងលោក ដូណាល់ ត្រាំ និងលោក គីម ជុងអ៊ុន នៅសិង្ហបុរីកាលពីឆ្នាំ២០១៨ និងនៅ វៀតណាម កាលពីឆ្នាំ២០១៩។ បរាជ័យនៃកិច្ចចរចាទាំង២លើកនេះ បានធ្វើឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិកសព្វថ្ងៃ ត្រូវបានគេមើលឃើញថាសហរដ្ឋអាមេរិក កំពុងព្យាយាមគ្រប់គ្រង បញ្ហាជាជាងដោះស្រាយបញ្ហា។ នៅក្នុងសំណុំរឿងកូរ៉េខាងជើង ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងលើការកៀងគរប្រទេសនានានៅជុំវិញពិភពលោកឱ្យចូលរួម ដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចលើទីក្រុងព្យុងយ៉ាង ក៏ដូចជាបញ្ចុះបញ្ចូលប្រទេសដទៃកាត់បន្ថយ ឬផ្ដាច់ទំនាក់ទំនងជាមួយរបបដឹកនាំលោក គីម ជុងអ៊ុន។ ព្រមពេលជាមួយគ្នា សហរដ្ឋអាមេរិកក៏បានបង្កើនផងដែរនូវសកម្មភាពយោធា និងការកំញើញផ្នែកយោធារបស់ខ្លួន ព្រមទាំងកាត់ផ្ដាច់កូរ៉េខាងជើង ពីប្រព័ន្ធប្រាក់ដុល្លារ។

សហរដ្ឋអាមេរិក បានដាក់ទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចធំៗជាច្រើនលើកូរ៉េខាងជើង នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៦ និងឆ្នាំ២០១៧។ វិធានការទាំងនោះមានដូចជាការហាមឃាត់រាល់ការនាំចេញ ផលិតផលសំខាន់ៗដូចជាធ្យូងថ្ម វាយណភណ្ឌ និងគ្រឿងសមុទ្រជាដើម។ ទណ្ឌកម្មទាំងនេះពិតជាបានបង្កផលប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចកូរ៉េខាងជើងយ៉ាងខ្លាំង ជាពិសេសគឺ ប្រជាជនកូរ៉េខាងជើងតែម្ដង។ តែវានៅតែមិនអាចបញ្ឈប់របបដឹកនាំលោក គីម ជុងអ៊ុន ពីការអភិវឌ្ឍអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ និងការធ្វើតេស្ដមីស៊ីលឡើយ ហើយផ្ទុយទៅវិញបែរជា ងាកមករកចំណូលតាមរយៈការវាយប្រហារព័ត៌មានវិទ្យា ឬ Hack លុយពីធនាគារបានរាប់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ បន្ថែមពីលើនេះចិននៅតែជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំ របស់កូរ៉េខាងជើង បើទោះជាការធ្វើពាណិជ្ជកម្មមានការថយចុះដោយការបិទព្រំដែនទប់ស្កាត់កូវីដ១៩ក៏ដោយ។

គួរបញ្ជាក់ថា កូរ៉េខាងជើង ក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន ត្រូវបានក្រុមអ្នកជំនាញសន្និដ្ឋានថាមានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរប្រហែលជា ៥០គ្រាប់ និងមានសមត្ថភាពផលិតបាន៦គ្រាប់ ក្នុងមួយឆ្នាំ។ បើតាមក្រុមអ្នកជំនាញ អាវុធនុយក្លេអ៊ែរគឺជាអាយុជីវិតនៃរបបដឹកនាំលោក គីម ជុងអ៊ុន ហើយដើម្បីអាចចរចាដោយស្មើមុខស្មើមាត់ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក កូរ៉េខាងជើងជឿថាចាំបាច់ត្រូវតែមានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរខ្លាំងក្លា៕ (Fresh News)