ទស្សនារូបភាព៖ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ត្រូវបានទទួលស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅ ដោយបងប្អូនខ្មែរអាមេរិកាំងនៅសណ្ឋាគារ Willard Intercontinental Hotel រដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន សហរដ្ឋអាមេរិក

 ទស្សនារូបភាព៖ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ត្រូវបានទទួលស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅ ដោយបងប្អូនខ្មែរអាមេរិកាំងនៅសណ្ឋាគារ Willard Intercontinental Hotel រដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន សហរដ្ឋអាមេរិក

បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិក និងខ្មែរកាណាដា កំពុងរង់ចាំស្វាគមន៍ដំណើរមកដល់កន្លែងស្នាក់នៅរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន

 បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិក និងខ្មែរកាណាដា កំពុងរង់ចាំស្វាគមន៍ដំណើរមកដល់កន្លែងស្នាក់នៅរបស់សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន

វ៉ាស៊ីនតោនឌីស៊ី ថ្ងៃទី១១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ --

បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ រស់នៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងកាណាដា ជាច្រើននាក់កំពុងរង់ចាំស្វាគមន៍ដ៏កក់ក្តៅ នូវដំណើរមកដល់ដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងជាប្រធានអាស៊ានឆ្នាំ២០២២ នៅកន្លែងស្នាក់នៅរបស់សម្តេច នារសៀលថ្ងៃទី១០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ (ម៉ោងនៅវ៉ាស៊ីនតោនឌីស៊ី) ខណៈដែលសម្តេចនឹងអញ្ជើញចូលរួម និងធ្វើជាសហប្រធាននៃកិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសអាស៊ាន-អាមេរិក នៅរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោនឌីស៊ី នៅថ្ងៃទី១២-១៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២នេះ។

រូបថត៖ ផែន រតនៈ

សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន បានអញ្ជើញដល់ អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិ Joint Base រដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោនសហរដ្ឋអាមេរិកប្រកបដោយសុវត្ថិភាព

 នៅវេលាម៉ោង 7:33pm ថ្ងៃទី ១១ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃ ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានអញ្ជើញដល់ អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិ Joint Base រដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោនសហរដ្ឋអាមេរិកប្រកបដោយសុវត្ថិភាព ហើយនឹងបន្តដំណើរជួបសំណេះសំណាលជាមួយបងប្អូនពលរដ្ឋខ្មែរ រស់នៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសកាណាដា។

វិភាគអន្តរជាតិ៖ ហេតុអ្វីការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន អាចជាជោគជ័យសម្រាប់ចិន?

(ម៉ានីល)៖ ប្រជាជនហ្វីលីពីន នឹងត្រូវបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីថ្មី នៅថ្ងៃទី៩ ខែឧសភានេះ ដោយមានបេក្ខជនប្រធានាធិបតី ៤រូប ក្នុងចំណោម ១០រូបកំពុងនាំមុខគេ ក្នុងនោះរួមមានទាំងកូនប្រុសច្បងនៃអតីតមេដឹកនាំផ្ដាច់ការហ្វីលីពីន គឺលោក Ferdinand Marcos Jr ដែល កំពុងប្រជែងគ្នា ស្នងតំណែងប្រធានាធិបតីផុតអាណត្តិ លោក រ៉ូឌ្រីហ្គោ ឌូតើតេ។

ហ្វីលីពីន តែងតែរៀបចំការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីដោយផ្ទាល់ ជារៀងរាល់ ៦ឆ្នាំម្ដង ហើយរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍មួយនេះបានកំណត់ ថាប្រធានាធិបតីម្នាក់អាចកាន់តំណែងបានតែមួយអាណត្តិ មានរយៈពេល ៦ឆ្នាំ។ ការស្ទង់មតិចុងក្រោយបំផុតធ្វើឡើងវិទ្យាស្ថាន Pulse Asia Research ចេញផ្សាយកាលពីខែមីនាកន្លងទៅ បានឱ្យដឹងថា លោក Ferdinand Marcos Jr ទទួលបានអត្រាគាំទ្រពីប្រជាជនហ្វីលីពីន ៥៦ភាគរយ តាមពីក្រោយដោយអនុប្រធានាធិបតី លោកស្រី Leni Robredo ដែលទទួលបានការគំាទ្រ ២៤ភាគរយ ខណៈចៅហ្វាយក្រុងម៉ានីល លោក Isko Moreno ទទួលបាន ៨ភាគរយ និងអតីតស្ដេចប្រដាល់អាស៊ី លោក Manny Pacquiao ទទួលបាន ៦ភាគរយ។

បើតាមក្រុមអ្នកជំនាញ, ការសម្រេចចិត្តរបស់ប្រជាជនហ្វីលីពីន មិនត្រឹមតែជាការជ្រើសរើសមេដឹកនាំថ្មីម្នាក់របស់ពួកគេប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ ការសម្រេចចិត្តរបស់ពួកគេក៏នឹងជះឥទ្ធិពលដល់តំបន់ទាំងមូលផងដែរ។ សម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិក, ការរក្សាទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាមួយហ្វីលីពីន ក្នុងនោះរួមមានទាំង កិច្ច ព្រមព្រៀង ទស្សនកិច្ច រវាង កង កម្លាំង ហ្វីលីពីន និង សហរដ្ឋ អាមេរិក (VFA) គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រដ៏សំខាន់របស់ខ្លួនក្នុងតំបន់ជាទី ដែលវ៉ាស៊ីនតោនកំពុងព្យាយាមទប់ស្កាត់កើនឡើងឥទ្ធិពលចិន។

* ការរក្សាតុល្យភាពទំនាក់ទំនងជាមួយមហាអំណាច

ហ្វីលីពីនបានព្យាយាមរក្សាតុល្យភាពទំនាក់ទំនងជាមួយមហាអំណាច ដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន តាំងតែពីយូរមកហើយ។ តួយ៉ាង នៅក្រោម អាណត្តិរបស់លោក ឌូតើតេ ថ្វីបើហ្វីលីពីនងាកទៅរកចិនក៏ពិតមែន តែចុងក្រោយទីក្រុងម៉ានីល នៅតែត្រូវបោះដៃរកសហរដ្ឋអាមេរិកដដែល ហើយ នេះអាចនឹងនៅតែបន្តជានយោបាយការបរទេស សម្រាប់អនាគតប្រធានាធិបតីថ្មីរបស់ហ្វីលីពីន មិនថាគេនោះជានរណានោះទេ។

លោក Ferdinand Marcos Jr ដែលមានដៃគូឈរឈ្មោះជាអនុប្រធានាធិបតី គឺលោកស្រី សារ៉ា (Sara) ជាកូនស្រីរបស់លោក ឌូតើតេ បាន អំពាវនាវជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ ឱ្យទីក្រុងម៉ានីលដោះស្រាយជាមួយទីក្រុងប៉េកាំង ជាលក្ខណៈទ្វេភាគីពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះទឹកដី។ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ លោក Marcos បានជួបពិភាក្សាការងារជាមួយអគ្គរដ្ឋទូតចិន លោក ហួង ហ្ស៉ីលាន (Huang Xilian) ដែលបានលើកឡើងថាលោកពិតជាមាន កិត្តិយសខ្លាំងណាស់ដែលបានជួបជាមួយលោក Marcos ជាមនុស្សម្នាក់គាំទ្រដល់ទំនាក់ទំនងចិន-ហ្វីលីពីន។

ដោយឡែក នៅពេលនិយាយដល់សហរដ្ឋអាមេរិក, បញ្ហាដែលត្រូវលើកឡើងមុនគេ នោះគឺបណ្ដឹងសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកដែលទាមទារ សំណងសម្រាប់ជនរងគ្រោះ នៅក្រោមការដឹកនាំរបស់ឪពុកលោក Marcos។ បើតាមក្រុមអ្នកជំនាញ បណ្ដឹងទាំងនេះអាចនឹងបង្កភាពស្មុគស្មាញ ដល់ការបំពេញដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក ប្រសិនបើលោក Marcos ជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធីបតីហ្វីលីពីនថ្មី។

ម្យ៉ាងវិញទៀត ខណៈលោក Marcos ផ្ទាល់ចាត់ទុកថាទំនាក់ទំនងជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកជា «ទំនាក់ទំនងពិសេស» ការយល់ឃើញពីបញ្ហា សិទ្ធិមនុស្សរបស់សេតវិមាន អាចនឹងរុញឱ្យលោក Marcos ងាកទៅរកចិន។ ប៉ុន្តែ ថាតើលោកអាចនឹងងាកទៅរកចិនបានដល់កម្រិតណា គឺវាក៏ អាស្រ័យផងដែរលើប្រជាជនហ្វីលីពីន ដែលចង់ឃើញសកម្មភាពប្រាកដប្រជា និងមានខ្សែបន្ទាត់ច្បាស់លាស់ជាមួយចិន ច្រើនជាងកាលពីសម័យ លោក ឌូតើតេ ដឹកនាំា។ នេះបើតាមសាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយម្នាក់មកពីសាកលវិទ្យាល័យពហុបច្ចេកទេសហ្វីលីពីន (Polytechnic University of the Philippines) លោក រីឆាដ ហ៊ីដារៀន (Richard Heydarian)។

* អនាគតស្រពិចស្រពិល

មកទល់នឹងពេលនេះ, គេមិនទាន់អាចដឹងបានថាតើលោក Marcos អាចនឹងដើរតាមនយោបាយស្និទ្ធជាមួយចិន ដូចលោក ឌូតើតេ ដែរឬក៏យ៉ាង ណានោះទេ នៅក្នុងករណីដែលលោកជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីថ្មីរបស់ហ្វីលីពីន។ នោះគឺដោយសារតែមិនទាន់មានព័ត៌មានលម្អិតពីនយោបាយ ការបទេស ឬក៏ព័ត៌មានថាតើនរណានឹងក្លាយជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរបស់លោកនោះទេ។ ក៏ប៉ុន្តែ មានសញ្ញាមួយចំនួនបានបង្ហាញថាលោក Marcos អាចនឹងដើរតាមនយោបាយមួយចំនួនធំរបស់លោក ឌូតើតេ នៅពេលត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាជម្លោះនៅឯសមុទ្រចិនខាងត្បូង។

មែនទែនទៅ, លោក Marcos នៅក្នុងវេទិកាជជែកដេញដោលកន្លងមក ក៏ធ្លាប់ប្រកាន់ជំហរតឹងរ៉ឹងចំពោះចិនដែរ ដោយលោកនិយាយថានឹងបញ្ជូន នាវាចម្បាំងទៅកាន់តំបន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង ដើម្បីការពារដែនទឹកហ្វីលីពីន។ នៅត្រង់ចំណុចនេះដែរ, លោក អារីស អារូហ្កាយ (Aries Arugay) ជាអ្នកជំនាញម្នាក់មកពីវិទ្យាស្ថាន អាយអេសអ៉ីអេស -យូសូហ្វ អ៉ីសហាក (ISEAS-Yusof Ishak) មានមូលដ្ឋានក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរី បានកត់សម្គាល់ដូច្នេះថា «លោក Marcos តែងតែទទូចថាលោកនឹងដោះស្រាយជាមួយចិន តាមមធ្យោបាយទ្វេភាគី ហើយនេះជាអ្វីដែល ទីក្រុងប៉េកាំងចង់បាន...តែវានឹងធ្វើឱ្យហ្វីលីពីនស្ថិតនៅលើជំហរមួយទន់ខ្សោយ»។

តែទោះជាបែបនេះក្ដី, លោក អារូហ្កាយ នៅតែយល់ថាទោះបីជាលោក Marcos ជាប់ឆ្នោត ហើយចង់បន្តរក្សាទំនាក់ទំនងស៊ីជម្រៅជាមួយចិន ក៏ដោយ តែហ្វីលីពីនក៏នឹងមិនចាំបាច់បំផ្លាញដល់ទំនាក់ទំនងជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកនោះដែរ។ «ដូចគ្នាទៅនឹងប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនដទៃ ក្នុងករណី ដែលលោក (លោក Marcos) ជាប់ឆ្នោត នោះលោកក៏នឹងព្យាយាមងាកទៅរកសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ ពីព្រោះទោះជាមានរឿងអ្វីកើតឡើង ក៏ដោយ ប្រធានាធិបតីថ្មីនៅតែមានឱកាសចាប់ផ្ដើមសារឡើងវិញ»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក អារូហ្កាយ។

គួរបញ្ជាក់ថា ប្រជាជនហ្វីលីពីន ៦៧.៥លាននាក់ដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោត នៃប្រជាជនសរុប ១១០លាននាក់ នឹងត្រូវទម្លាក់សន្លឹកឆ្នោតរបស់ពួកគេ នៅឯការិយាល័យបោះឆ្នោត ដែលនឹងបើកទ្វារចាប់ពីម៉ោង ៦ព្រឹក ដល់ម៉ោង ៧យប់ (ម៉ោងក្នុងទីក្រុងម៉ានីល) នៅថ្ងៃទី៩ ខែឧសភានេះ។ នៅក្នុង ការបោះឆ្នោតនេះ ប្រជាជនហ្វីលីពីននឹងត្រូវបោះឆ្នោតជ្រើសប្រធានាធិបតី, អនុប្រធានាធិបតី, សមាជិកព្រឹទ្ធសភា ១២រូប, សមាជិករដ្ឋសភា ៣០០រូប និងមន្ត្រីចំនួន ១៨,០០០នាក់ នៅទូទាំងកោះចំនួន ៧,៦០០កោះ ក្នុងនោះរួមមានទាំងចៅហ្វាក្រុង និងអភិបាលតំបន់ផងដែរ៕

ប្រភព៖ CNN (ថ្ងៃសុក្រ ទី៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២)

ដោយៈ Fresh News

វិភាគអន្តរជាតិ៖ តើចិន ចង់ឱ្យរុស្ស៉ីឈ្នះ ឬចាញ់ ក្នុងសង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន?

(តូរ៉ុនតូ)៖ មនុស្សភាគច្រើនសុទ្ធតែមើលឃើញថាចិន គឺជាសម្ព័ន្ធមិត្តដ៏សំខាន់របស់រុស្ស៉ី នៅក្នុងសង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន។ ក៏ប៉ុន្តែ ចាប់តាំងពីសង្រ្គាមផ្ទុះឡើងកាលពី ថ្ងៃទី២៤ ខែកុម្ភៈ មកទល់នឹងបច្ចុប្បន្ន ទីក្រុងប៉េកាំងនៅតែប្រកាន់ជំហរមិនច្បាស់លាស់ ដោយទាំងនៅឯក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ និងមហាសន្និបាត UN ចិនសុខចិត្តបោះឆ្នោតអនុបវាទ ជាជាងបោះឆ្នោតគាំទ្រ ឬឈរនៅខាងរុស្ស៉ីដែលខ្លួនធ្លាប់អះអាងថាជាសម្ព័ន្ធមិត្តរឹងដូចថ្ម។

ជាងនេះទៅទៀត ខណៈរុស្ស៉ីកំពុងជាប់ទណ្ឌកម្មស្ទើរជុំទិសពីសំណាក់សហរដ្ឋអាមេរិក និងបណ្ដាប្រទេសលោកខាងលិច ចិនមិនបានបង្ហាញពីឆន្ទៈជួយមិត្ត រុស្ស៉ីនោះទេ ទាំងផ្នែកការទូត និងសេដ្ឋកិច្ច ដោយធនាគារចិនចំនួន២ គឺធនាគារចិន (Bank of China) និងធនាគារឧស្សាហកម្ម និងពាណិជ្ជកម្មចិន (Industrial and Commercial Bank of China) ថែមទាំងបានបដិសេធការស្នើសុំជំនួយពីមូស្គូ ហើយសូម្បីតែរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិន លោក វ៉ាង យី បានត្រឹមតែអំពាវនាវឱ្យមានការអត់ធ្មត់ និងបន្ធូរបន្ថយជម្លោះប៉ុណ្ណោះ ជាជាងបង្ហាញការគំាទ្រដល់រុស្ស៉ី។

បើគេចាំមិនភ្លេច, នៅមុនសង្រ្គាមផ្ទុះឡើង រដ្ឋាភិបាលចិនបានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ជាច្រើន ដែលគេមើលទៅហាក់ដូចជាប៉េកាំងបង្ហាញការគាំទ្រទាំងស្រុង ដល់ទីក្រុងមូស្គូ និងបន្ទោសសហរដ្ឋអាមេរិក និង NATO ថាជាដើមហេតុបង្កឱ្យភាពតានតឹងផ្ទុះតាមរយៈការបដិសេធទទួលយកការព្រួយបារម្ភ និងសំណើធានា សន្តិសុខពីវិមានក្រឹមឡាំង។ ជំហររបស់ចិន នៅមុន និងក្រោយមានសង្រ្គាម គឺខុសគ្នាស្រឡះ។ ដូច្នេះថាតើហេតុអ្វីចិនប្ដូរចិត្តភ្លាមៗបែបនេះ? តើវាជាការផ្លាស់ ប្ដូរទៅតាមស្ថានការណ៍ប្រែប្រួលជាក់ស្ដែង ឬក៏ជា «យុទ្ធសាស្ត្ររុញទូកបណ្ដោយទឹករបស់ចិន»?

* នៅពីក្រោយភាពផ្អែមល្ហែមរវាងចិន និងរុស្ស៉ី

មែនទែនទៅ, ទំនាក់ទំនងរវាងចិន និងរុស្ស៉ីត្រូវបានអ្នកជំនាញភាគច្រើនយល់ថាជា «មិត្តផង និងគូប្រជែងផង» ហើយបើក្រឡេកទៅមើលអតីតកាលវិញ ទាំងចិន និងរុស្ស៉ីមើលគ្នាទៅវិញទៅមកថាជាសត្រូវ ជាជាងសម្ព័ន្ធមិត្ត។ គោលបំណងរបស់រុស្ស៉ី មិនមែនត្រឹមតែធ្វើជាសម្ព័ន្ធមិត្តតូចតាចក្រោមសម្ព័ន្ធភាពចិន និងរុស្ស៉ីនោះទេ តែជាមហាអំណាចស្មើមុខស្មើមាត់ដែលអាចអនុវត្តរបៀបវារៈ និងស្វែងរកផលប្រយោជន៍តាមមធ្យោបាយផ្ទាល់ខ្លួន។ ប្រវត្តិសាស្ត្របានបង្ហាញ ថាការស្វែងរកផលប្រយោជន៍របស់រុស្ស៉ី មានពេលខ្លះបានដើរហួសបន្ទាត់ក្រហមរបស់ចិនក៏មានដែរ។ តួយ៉ាង រុស្ស៉ីបានក្រសោបយកទឹកដីរាប់សែនគីឡូម៉ែត្រ ក្រឡាពីចិន នៅក្រោមសន្ធិសញ្ញា អៃហ្គុន (Aigun) និងប៉េកាំង (Beijing) ក្នុងឆ្នាំ១៨៥៨-១៨៦០ នោះគឺតំបន់ម៉ាជូរីផ្នែកខាងក្រៅ (Outer Manchuria) ដែល សព្វថ្ងៃ ប្រជាជនរុស្ស៉ីនាំគ្នាហៅថាដែនដីរុស្ស៉ីចុងបូព៌ា (Russian Far East) ដោយមានទីក្រុង វ្ល៉ាឌីវ៉ូស្ដុក (Vladivostok) និងទីក្រុងខាបារ៉ូវ (Khabarovsk) ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយនិគមជនរុស្ស៉ី។

រីឯម៉ុងហ្គោលី និងតំបន់ស្វយ័តទូវ៉ាន់ (Tuvan) ក៏ធ្លាប់ជាផ្នែកមួយរបស់ចិនផងដែរ រហូតដល់រជ្ជកាលឆេងដួលរំលំនៅឆ្នាំ១៩១១។ តែសូវៀត នៅពេលនោះ បានគាំទ្រឯករាជ្យភាពរបស់ម៉ុងហ្គោលី នៅអំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩១០ ដើម្បីប្រើម៉ុងហ្គោលីជាតំបន់ទ្រនាប់ការពារមួយប្រឆាំងនឹងចិន ហើយរហូតដល់ក្រោយ សង្រ្គាមលោកលើកទី២ ទើបសូវៀតជួយម៉ុងហ្គោលីឱ្យទទួលបានឯករាជ្យផ្លូវការពីចិន និងក្រសោបយកតំបន់ Tuvan ទាំងស្រុងតែម្ដង។

លើសពីនេះទៅទៀត, នៅក្នុងសម័យសង្រ្គាមត្រជាក់ ចិន និងសូវៀតដែលជាកុម្មុយនិស្ដដូចគ្នា ថែមទាំងបានផ្ដាច់ទំនាក់ទំនងនឹងគ្នា និងធ្លាប់បានធ្វើសង្រ្គាម រយៈពេលខ្លីនឹងគ្នានៅតាមតំបន់ព្រំដែនផងដែរ។ កាន់តែសំខាន់ នោះគឺចិនគាំទ្រប៉ាគីស្ថាន រីឯរុស្ស៉ីគាំទ្រឥណ្ឌា ដែលប៉ាគីស្ថាន និងឥណ្ឌាសុទ្ធតែមើល គ្នាទៅវិញទៅមកថាជាសត្រូវ។ រហូតទាល់តែសូវៀតរលំរលាយ ទើបទំនាក់ទំនងរវាងរុស្ស៉ី និងចិនចាប់ផ្ដើមល្អនឹងគ្នាឡើងវិញ។ តែនេះគឺដោយសារតែក្រោយ សូវៀតដួលរលំ រុស្ស៉ីប្រែជាទន់ខ្សោយ និងត្រូវការស្វែងរកមិត្ត រីឯចិនមើលឃើញថារុស្ស៉ីលែងគំរាមកំហែងដល់ខ្លួនដូចមុន។ ក្រៅតែពីនេះ នៅពីក្រោយ ទំនាក់ទំនងផ្អែមល្ហែម រុស្ស៉ី និងចិនមានចក្ខុវិស័យផ្សេងគ្នាចំពោះ «តំបន់អាស៊ីកណ្ដាល» តួយ៉ាងដូចជាកាហ្សាក់ស្ថាន។ 

រុស្ស៉ីចាត់ទុកកាហ្សាក់ស្ថានជាដែនឥទ្ធិពលផ្ដាច់មុខរបស់ខ្លួនឯង រីឯចិន តាមរយៈការវិនិយោគលើឧស្សាកម្មថាមពលរបស់កាហ្សាក់ស្ថាន វាធ្វើឱ្យប្រទេសក្នុង តំបន់អាស៊ីកណ្ដាលមួយនេះកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកលើរុស្ស៉ី ហើយក្លាយជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់ថាមពលដ៏ធំសម្រាប់ចិន។ សរុបមកវិញ, ទំនាក់ទំនងរវាងចិន និងរុស្ស៉ី ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំមកនេះ គឺមិនមែនមានន័យថាប្រទេសទាំង២ មើលឃើញគ្នាទៅវិញទៅមកជាសម្ព័ន្ធមិត្តគួរឱ្យទុកចិត្តបាននោះទេ តែគ្រាន់តែពួកគេ សម្លឹងឃើញពីផលប្រយោជន៍រួម នោះគឺប្រឆាំងសហរដ្ឋអាមេរិកតែប៉ុណ្ណោះ។ ម្លោះហើយ មើលទៅជ័យជម្នះរបស់រុស្ស៉ីមិនស្ថិតនៅក្នុងផលប្រយោជន៍របស់ចិន នោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញអ្វីដែលចិនចង់បាន នោះគឺចង់ឱ្យរុស្ស៉ីចុះខ្សោយ តែមិនចង់ឱ្យរុស្ស៉ីចលាចល ឬរហូតដល់មានការផ្លាស់ប្ដូររបបដឹកនាំឡើយ។ 

ពោលបើរុស្ស៉ីចុះខ្សោយ, នោះមូស្គូនឹងកាន់តែពឹងផ្អែកខ្លាំងលើចិន ហើយសម្ព័ន្ធភាពរវាងចិន និងរុស្ស៉ី នឹងប្រៀបបានដូចជាសម្ព័ន្ធភាពរវាង «មនុស្សចាស់ និងកូនក្មេង» ដោយជាធម្មតា កូនក្មេងត្រូវតែស្ដាប់ និងធ្វើតាមមនុស្សចាស់។ ដោយឡែក បើរុស្ស៉ីអាចគ្រប់គ្រងអ៊ុយក្រែនបានវិញ, នោះរុស្ស៉ីនឹងរឹតតែខ្លាំងក្លា ជាងពេលមុនសង្រ្គាមផ្ទុះឡើង។ បើរុស្ស៉ីខ្លាំងទៅហើយ មានន័យថារុស្ស៉ីអាចនឹងមិនយកភ្នែកមើលធ្ងន់លើចិនឡើយ ដោយនឹងបន្តដើរតាមរបៀបវារៈ នយោបាយរបស់ខ្លួន ក្នុងការបង្កើត «ចក្រភពរុស្ស៉ី» ឡើងវិញដែលនេះហើយអាចនឹងគំរាមកំហែងដល់ផលប្រយោជន៍ចិន ដូចគេថា «ភ្នំមួយមិនអាចមានខ្លាពីរ»។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ, នៅចន្លោះការប្រជែងឥទ្ធិពលរវាងចិន និងសហរដ្ឋអាមេរិក, រុស្ស៉ីប្រាកដជានឹងដើរតួនាទីជា «ជនទី៣» រង់ចាំកើបយកប្រយោជន៍ជាជាងធ្វើសម័្ពន្ធមិត្តជាមួយចិន។

តែទោះជាបែបនេះក្ដី, រឿងដែលចិនបារម្ភបំផុត មិនមែនថារុស្ស៉ីឈ្នះ ឬក៏ចាញ់នោះទេ, តែប៉េកាំងខ្លាចជាងគេ នោះគឺការធ្វើរដ្ឋប្រហារ ឬការផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាល របស់លោក ពូទីនហើយអ្នកដែលឡើងមកដឹកនាំរុស្ស៉ីបន្តជា «មនុស្សគាំទ្រលោកខាងលិច» ទោះជាសេណារីយ៉ូបែបនេះត្រូវបានគេជឿជាក់ថាមានភាគរយ កើតឡើងតិចតួចក៏ដោយ៕

ប្រភព៖ Geopolitical Monitor (ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២)

ដោយៈ Fresh News

ប្រកាសបញ្ចូលសមាជិកថ្មីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាចំនួន៣៦៦នាក់ នៅស្រុកកងមាស ខេត្តកំពង់ចាម

(កំពង់ចាម)៖ លោក អ៊ុន ចាន់ដា ប្រធានគណៈកម្មាធិការបក្សប្រជាជនកម្ពុជាខេត្តកំពង់ចាម នៅព្រឹកថ្ងៃទី៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២នេះ នៅបរិវេណវត្តភូមិថ្មី ឃុំរកាគយ ស្រុកកងមាស បានប្រកាសបញ្ចូលសមាជិកថ្មីចំនួន៣៦៦នាក់ (ស្រី២០៥នាក់) ដែលជាកម្លាំងចលករបន្ថែមទៀត សម្រាប់ការរុញច្រានកម្លាំងរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានៅខេត្តកំពង់ចាម និងដើម្បីត្រៀមចូលរួមការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់នៅថ្ងៃទី៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ខាងមុខ។

លោក អ៊ុន ចាន់ដា បានលើកឡើងថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដែលមានសម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ជាប្រធាន គឺសម្ដេចបានដាក់ចេញនូវវិធានការ ក្នុងការដឹកនាំគណបក្ស ក៏ដូចជាការដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល នាំមកនូវសុខសន្តិភាព និងការរីកចម្រើនរុងរឿង និងនាំមកនូវជីវភាពរីកចម្រើនជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដោយមិនមានប្រកាន់និន្នាការនយោបាយគណបក្សណាមួយឡើយ។

លោក អ៊ុន ចាន់ដា បានបញ្ជាក់ថា ដោយការមើលឃើញដូច្នេះ ទើបបងប្អូនដែលជាសមាជិក សមាជិកាថ្មីទាំង៣៦៦នាក់ សម្រេចចិត្តចូលរួមជីវភាពនយោបាយជាមួយគណបក្សប្រជាជន ដោយការពេញចិត្ត រួមសុខរួមទុក្ខជាមួយគ្នា ជាមហាគ្រួសារ នៃគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ពោលគឺ រួមគ្នាដោះស្រាយបញ្ហា និងរួមគ្នាសប្បាយ រីករាយជាមួយនឹងសមិទ្ធផល និងការរីកចម្រើនដែលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបាននាំមកឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដូចសព្វថ្ងៃនេះ។

ជាមួយគ្នានេះ លោក អ៊ុន ចាន់ដា បានយកឱកាសនោះ សម្ដែងការកោតសរសើរ និងថ្លែងអំណរគុណដល់ក្រុមការងារថ្នាក់កណ្ដាលគណបក្សប្រជាជន ចុះជួយស្រុកកងមាស និងថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សប្រជាជន នៅក្នុងមូលដ្ឋាន នៃស្រុកកងមាស ពិសេសឃុំរកាគយ ដែលបានខិតខំធ្វើការងារ ក្នុងការរៀបចំបញ្ចូលសមាជិកថ្មី បានចូលរួមជីវភាពនយោបាយ ជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានាពេលនេះ៕

ទស្សនៈអ្នកអាន៖ «ឈឹម ស៊ីថរ រៀបរាប់ពីទុក្ខលំបាកនៅណាហ្គាវើលដ៏ តែទាមទារចង់ធ្វើការនៅក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើល?»

វាពិតជាគួរឲ្យអស់សំណើចខ្លាំងណាស់នៅពេលគេបានលឺការរៀបរាប់របស់នាង ឈឹម ស៊ីថរ អតីតប្រធានសហជីពនៅក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលអំពីទុក្ខលំបាករបស់បុគ្គលិកកម្មករនៅក្រុមហ៊ុននេះ។ នៅក្នុងវេទិកាសាធារណៈមួយកាលពីថ្ងៃទី ១ឧសភា ឆ្នាំ ២០២២ ឈឹម ស៊ីថរ បានរៀបរាប់អំពីទុក្ខលំបាករបស់បុគ្គលិកណាហ្គាវើលដ៏ដែលត្រូវគេធ្វើបាប និងប្រើហិង្សាលើរាងកាយពីសំណាក់ភ្ញៀវ។ 

បើសិនជាស្តាប់ទៅ កន្លែងធ្វើការដែលបុគ្គលនោះបានរៀបរាប់ មិនគួរនឹងមានបុគ្គលិកណាចង់ទៅធ្វើការសោះឡើយ ហើយបុគ្គលិកទាំងអស់គួរតែលាឈប់ដើម្បីទៅរកកន្លែងធ្វើការថ្មី។ ប៉ុន្តែ ឈឹម ស៊ីថរ ភ្លេចគិតថា ខ្លួនកំពុងនិយាយជាន់កែងខ្លួនឯង។ សូមពិចារណាទៅលើចំណុចមួយចំនួនដូចខាងក្រោមនេះដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងអំពីការនិយាយបំផ្លើស ឬអំពីកង្វះភាពឡូហ្សិកនៃសម្តីរបស់សកម្មជន នយោបាយឈឹម ស៊ីថរ ៖ 

ទី១៖ ប្រសិនបើក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលក្តី ឬក្រុមហ៊ុនណា មួយផ្សេងក្តីដែលធ្វើទុក្ខបុកម្នេញបុគ្គលិកបែបនេះ តើហេតុអ្វីបានជាឈឹម ស៊ីថរ ខ្លួនឯងនិងបុគ្គលិកទាំងនោះមិនព្រមឈប់ពីការងារដែលក្រុមហ៊ុនបានបញ្ឈប់ហើយបានផ្តល់សំណងត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ បែរជានៅតែក្រាញននៀលឡាំប៉ា ទាមទារឲ្យក្រុមហ៊ុនយកខ្លួនចូលធ្វើការវិញ? ការទាមទារ នេះបានធ្វើឲ្យរាំងស្ទះដល់ដំណើរការចរចាដោះស្រាយវិវាទការងារជាច្រើនខែមកហើយ។ ម៉្យាងវិញទៀតការទាមទារដែលបង្ខំនិងគំរាមថៅកែឱ្យយកបក្ខពួកខ្លួនអោយចូលធ្វើការវិញ ហើយដែលមានលក្ខណៈផ្ទុយស្រឡះពីហេតុផលដែលខ្លួនបានបរិយាបែបនេះ ពិតជាបានបង្ហាញឲ្យឃើញយ៉ាងច្បាស់ថា វាពិតជាល្បិចកលដើម្បីបិទបាំងរបៀបវារៈនយោបាយដែលនៅពីក្រោយខ្នងតែប៉ុណ្ណោះ។ 

ទី២៖ ពាក្យសម្តីរបស់ ឈឹម ស៊ីថរ គឺជាការបំផ្លើស បំប៉ោងខុសពីការពិតដើម្បីមួលបង្កាច់បង្ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះរបស់ក្រុមហ៊ុន ពីព្រោះសូមកុំភ្លេចថា មានបុគ្គលិករាប់ពាន់នាក់ដែលកំពុងបម្រើការនៅក្នុងក្រុមហ៊ុននេះ ហើយពួកគេទាំងនោះមិនដែលបានលើកអំពីបញ្ហាទាំងនេះទេ។ បុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៏សុទ្ធតែសប្បាយចិត្តនឹងការងារ ហើយប្រាថ្នាចង់ធ្វើការងារបន្តក្នុងក្រុមហ៊ុននេះដោយគ្មានអ្នកណាចង់ឈប់ឡើយ លើកលែងតែក្រុមហ៊ុនបញ្ឈប់ដោយមូលហេតុផ្សេងៗដូចជាផលប៉ះពាល់ពីវិបត្តសេដ្ធកិច្ចសកល រឺ ជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩។ល។ នៅពេលក្រុមហ៊ុនបញ្ឈប់ បុគ្គលិកដែលបានយល់អំពីស្ថានការណ៍ និងយល់ច្បាប់បានសុខចិត្តឈប់ដោយទទួលបានសំណងយ៉ាងសមរម្យនិងត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ទាំងស្រុងទោះបីជាពួកគេសោកស្តាយការងារក៏ដោយ លើកលែងតែបុគ្គលិកមួយក្តាប់តូចដឹកនាំដោយសកម្មជននយោបាយ ឈឹម ស៊ីថរប៉ុណ្ណោះដែលមិនព្រមទទួលយកដំណោះស្រាយតាមផ្លូវច្បាប់ហើយបែរជាទាមទារចង់ចូលធ្វើការវិញ។ 

ទី៣៖ ឈឹម ស៊ីថរ ក៍បានរៀបរាប់អំពីការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញរបស់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចទៅលើក្រុមបាតុករដែលភាគច្រើនជាស្ត្រីដោយហៅព្រឹត្តិការណ៍នោះថាជា«ការធ្វើបាបស្ត្រី»។ តាមពិតសមត្ថកិច្ចគ្រាន់តែស្នើឲ្យក្រុមបាតុករទៅតវ៉ានៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ ដែលជាទីលានបង្កើតឡើងសម្រាប់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋធ្វើការប្រមូលផ្តុំតវ៉ា ស្របច្បាប់។ ប៉ុន្តែបាតុករដែលដឹកនាំដោយឈឹម ស៊ីថរមិនដែលស្តាប់តាមការណែនាំរបស់អាជ្ញាធរឡើយដោយនៅតែបន្តប្រមូលផ្តុំគ្នាតវ៉ាដោយខុសច្បាប់តាមទីសាធារណៈ ជាពិសេសនៅមុខក្រុមហ៊ុនដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ និងដល់ដំណើរការរបស់ក្រុមហ៊ុន។ ដូច្នេះ សមត្ថកិច្ចក៏បានរៀបចំយករថយន្តទៅដឹកជញ្ជូនបាតុករទៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ តែមានបាតុករខ្លះមិនព្រមឡើងចង់ទៅទីលានប្រជាធិប្បតេយ្យនិងមិនព្រមឡើងលើរថយន្ត ក៏ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចបង្ខំឲ្យឡើងរថយន្ត។ នេះមិនមែនជាការធ្វើបាបដូចដែលមេក្លោងបាតុកម្មខុសច្បាប់បានមួលបង្កាច់នោះទេ តែជាការប៉ះទង្គិចគ្នាបន្តិចបន្តួចដោយសារតែក្រុមបាតុករមិនស្តាប់តាមការណែនាំរបស់អាជ្ញាធរ។ 

ចំណុចខ្លះៗខាងលើនេះសបញ្ជាក់ថា សម្តីរៀបរាប់របស់ ឈឹម ស៊ីថរ គឺជាកលល្បិចសុទ្ធសាធ ប៉ុន្តែ វាក៍ជាកលល្បិច ដ៏រាក់កំភែលពេកដែលធ្វើឲ្យគេចាប់ចំណុចបានយ៉ាងងាយដោយសារតែការនិយាយមិនបានគិត និងនិយាយជាន់កែងខ្លួនឯង។ ពាក្យសម្តីដែលខ្វះភាពឡូហ្សិកនេះ មិនខុសអ្វីពីពាក្យចាស់បូរាណពោលថា «ស្តោះទឹកមាត់លើទ្រូងឯង»  ឬក៏«ហែកទ្រូងឲ្យក្អែកចឹក» នោះឡើយ។

សរុបមកវិញ ការតវ៉ាក្រោមការញុះញង់ពង្វក់ដោយ ឈឹម ស៊ីថរ គឺជាល្បិចកលដើម្បីបិទបាំងរបៀបវារៈនយោបាយនៅពីក្រោយខ្នងដោយយកសហជីពធ្វើជាឈ្នាន់តែប៉ុណ្ណោះ។ ជាធម្មតា សហជីពបង្កើតឡើងដើម្បីការពារបុគ្គលិក កម្មករពីការជិះជាន់ឬការរំលោភសិទ្ធិពីសំណាក់និយោជក និងជួយដោះស្រាយវិវាទការងារតាម ច្បាប់ស្តីពីការងារ។ ប៉ុន្តែអ្វីដែល ឈឹម ស៊ីថរ បាននិងកំពុងដឹកនាំធ្វើ គឺខុសពីនេះទាំងស្រុងដោយសារម្យ៉ាង ឈឹម ស៊ីថរ មិនទទួលយកដំណោះស្រាយតាមច្បាប់ការងារ ហើយទាមទារនូវអ្វីដែលមិនសមហេតុផល និងម្យ៉ាងទៀត ប្រសិនបើគេជឿលើ សម្តីរៀបរាប់របស់ឈឹម ស៊ីថរ គឺសកម្មជននយោបាយរូបនេះកំពុងដឹកនាំការតវ៉ាឲ្យបុគ្គលិកទៅធ្វើការនៅកន្លែងដែលគេជិះជាន់ទៅវិញ ពីព្រោះខណៈដែលខ្លួនខំរៀបរាប់អំពីទុក្ខលំបាករបស់បុគ្គលិកដែលធ្វើការនៅក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៏ តែបែរជាកំពុងដឹកនាំទាមទារឲ្យក្រុមហ៊ុន ដដែលនេះទទួលយកបុគ្គលិក ចូលធ្វើការវិញ? «តើឯណាទៅភាពឡូហ្សិកនៃការតវ៉ា???»

ដោយ: អ្នកនយោបាយតុកា

https://www.facebook.com/PoliticoCoffeeInsider/posts/pfbid02tXoUL6ecch8AGP7aXe8kheqTvwsAftqS88bTWMCpqrAMcRYs8tQ4CsWLu3jWtbwJl