កិច្ច​ប្រជុំ​វិសាមញ្ញ នៃរដ្ឋសភា លើ​របៀប​វារៈ ការ​ពិភាក្សា និង​អនុម័ត​សេចក្តី​ស្នើច្បាប់​ស្តីពី ការរៀបចំ និង​ការ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅនៃ (គ.ជ.ប.) ទី០២

កិច្ច​ប្រជុំ​វិសាមញ្ញ នៃរដ្ឋសភា លើ​របៀប​វារៈ ការ​ពិភាក្សា និង​អនុម័ត​សេចក្តី​ស្នើច្បាប់​ស្តីពី ការរៀបចំ និង​ការ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅនៃ (គ.ជ.ប.) និងសេចក្តីស្នើច្បាប់ស្តីពី ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត

ទស្សនៈវិភាគ ដោយ៖ ទេព អម្រឹត, ចរិតហិង្សា ប្រឆាំង​និងវ​​ប្បធម៌​សន្ទនា

ថ្មីៗនេះសាធារណៈមតិកំពុងផ្តោតការចាប់អារម្មណ៍លើបញ្ហាប្រឈមដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ ដែលលោក កឹម សុខា អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អាចនឹងត្រូវជួប ដោយសារតែមាត់ឥតគំរបរបស់គាត់ ហើយអ្វីដែលប្រជាពលរដ្ឋកំពុងតែរង់ចាំមើលនោះ គឺ តើលោកប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺលោក សម រង្ស៊ី ដែលមានតួនាទី ជាប្រធានក្រុមមតិភាគតិចរដ្ឋសភា និងជាដៃគូរសន្ទនារបស់ លោក នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នឹងដុតដៃដុតជើងជួយ អនុប្រធានរបស់ខ្លួនដល់កំរិតណា? ខណៈដែលព័ត៌មានពីការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុងរបស់អ្នកទាំងពីរ ហាក់មានសន្ទុះកាន់តែខ្លាំងឡើងៗ។

កាលពីពេលថ្មីៗនេះ គេបានដឹងថា លោក កឹម សុខា បានទៅស្រែកក្បែងៗនៅសហរដ្ឋអាមេរិកថា គាត់ពិតជាមានការសោកស្តាយ ដែលមិនអាចធ្វើការផ្លាស់ប្តូរប្រទេសជាតិបាន ពោលគឺបរាជ័យក្នុងការផ្តួលរំលំរាជរដ្ឋាភិបាល ដែលដឹកនាំដោយលោក នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដោយលោក កឹម សុខា បានទទួលស្គាល់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ហ៊ុន សែន គឺខ្លាំងក្លាណាស់ មិនងាយស្រួលក្នុងការផ្តួលរំលំទេ។

ទោះជាយ៉ាងណាបើមើលតាមសម្បកក្រៅ គេហាក់យល់ថា លោក សម រង្ស៊ី ដែលជាប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងក៏ត្រូវជាប្រធានរបស់លោក កឹម សុខា ផងនោះ ហាក់បានសម្តែងក្តីព្រួយបារម្ភចំពោះលោក កឹម សុខា ខណៈដែលបុរសខ្លាំងលោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើការប្រតិកម្មជាសាធារណៈជុំវិញសំដីរបស់លោក កឹម សុខា ដោយ លោក ហ៊ុន សែន បានព្រលយសំដីថា លោក កឹម សុខា អាចនឹងត្រូវចាប់ខ្លួន និងបោះឆ្នោតទម្លាក់ចេញពីអនុប្រធានទី១ នៃរដ្ឋសភា ។ 

កាលនៅថ្ងៃទី ១៨ មីនា ឆ្នាំ២០១៥ កន្លងទៅ លោក ហ៊ុន សែន បានសង្កត់ធ្ងន់ថា លោក កឹម សុខា មាន​សំ​ណុំ​រឿង​ធំ​ៗចំ​នួន​៨ប្រឈម​នឹង​ផ្លូវ​ច្បាប់ ហើយលោក ហ៊ុន សែន បាន​ព្រមាន​ចាត់​វិធាន​ការ​ច្បាប់​ទៅ​លើ​លោក កឹម សុខា បន្ទាប់​ពី​លោក កឹម សុខា ចេញ​មក​សារភាព​ថា​ ខ្លួន​បរាជ័យ​ក្នុង​ការ​​ផ្តួល​រំ​លំ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ ដោយលោកនាយរដ្ឋមន្ត្រី បានអះអាងថា ក្នុង​រឿង​នេះ លោក ទុកលទ្ធភាព​ឲ្យ​​តុលាការជាអ្នក​ចាត់​ការ។ លោក សម រង្ស៊ី ត្រូវបានគេស្រង់សំដីកាលពីថ្ងៃទី ១៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៥ថា  «មិនទាន់មានអ្វីសម្រេចនោះទេ គ្រាន់តែជាការបារម្ភ ហើយយើងត្រូវតែរកវិធី ដើម្បីធ្វើឱ្យរឿងមួយនេះបញ្ចប់ កុំឱ្យចេះតែហៀហូរ ទៅណាឆ្ងាយពេក» ។ ប៉ុន្តែផ្ទុយពីការលើកឡើងរបស់លោក សម រង្ស៊ី ដែលចង់បញ្ចប់រឿងរ៉ាវរបស់អនុប្រធានរបស់ខ្លួន អ្នកវិភាគនយោបាយកម្ពុជាមួយចំនួនបានយល់ឃើញថា វាជាការល្អទៅវិញទេ សំរាប់លោក ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិរូបនេះ បើសិនជាលោក កឹម សុខា ត្រូវប្រឈមនិងច្បាប់កាត់ទោស រឺត្រូវបានបោះឆ្នោតទម្លាក់ពីដំណែងអនុប្រធានទី១ រដ្ឋសភានោះ ព្រោះដំណែងនេះ អាចនឹងត្រូវធ្លាក់មកលើលោកក៏ថាបាន? ម្យ៉ាងកន្លងមក លោក កឹម សុខា បានធ្វើបាបលោក សម រង្ស៊ី ច្រើនណាស់ ដូចជា លោក កឹម សុខា ជ្រើសរើសយកដំណែងធំៗ និងខ្លាញ់ៗ ទាំងខ្លួនឯង ក៏ដូចជាខ្សែស្រឡាយ បក្ខពួករបស់ខ្លួន ដែលមកពីគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស ​ដូចជាតំណែងប្រធាន និងអនុប្រធានគណកម្មាធិការរដ្ឋសភាជាដើម។ លោក កឹម សុខា​ តែងយកលេស ជាបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីបណ្តេញកូនចៅ និងមនុស្សជំនិតរបស់ លោក សម រង្ស៊ី ចេញពីបក្ស ដូចជាករណីលោកស្រី ឡាក់ សុភាព រួមទាំងការបោកប្រាស់សំណាងរាស្ត្រ របស់គណបក្សសមរង្ស៊ី ចំនួន៧រូបទៅធ្វើបាតុកម្មនៅស្ពាននាគ រហូតត្រូវសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួន ឯលោក កឹម សុខា រត់យករួចខ្លួនទៅវិញ។ ក្រៅពីនេះ នៅមានករណីជាច្រើនទៀតដែលលោក កឹម សុខា ធ្វើឡើងដើម្បីផ្តួលរំលំលោក សម រង្ស៊ី ព្រោះតាំងពីដើមមក លោក កឹម សុខា មិនដែលមានបំណងចូលរួមជាមួយគណបក្ស សម រង្ស៊ី ទេ ព្រោះគណបក្សទាំងពីរ គឺជាសត្រូវស៊ីសាច់ហុចឈាមគ្នាតាំងពីដើមមក។ ការសហការរួបរួមគ្នារវាងបក្សទាំងពីរនេះ គ្រាន់តែមើលឃើញពីផលប្រយោជន៍ពីគ្នាទៅវិញទៅមកតែប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែទីបំផុតបក្សទាំងពីរ បានទទួលស្គាល់ថា ទឹកនិងប្រេង ពិតជាមិនអាចនៅជាមួយគ្នាបានទេ។ ក្រៅតែពីមិនសប្បាយចិត្តនឹងគ្នា រឿងអំណាចក្នុងជួររាជរដ្ឋាភិបាល ដែលចរចារបានពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ហើយយកទៅចែកគ្នាមិនដាច់នោះ បញ្ហាអំណាចផ្ទៃក្នុងបក្សក៏ត្រូវបានគេទម្ទាយថា មានសភាពធ្ងន់ធ្ងរ និងស៊ីជម្រៅណាស់ រហូតដល់មិនអាចដោះស្រាយចេញបាននោះទេ។ ដូច្នេះ រឿងដែលលោក កឹម សុខា កំពុងជួបវាគឺជាការចំណេញដោយមិនចាំបាច់វិនិយោគរបស់លោក សម រង្ស៊ី ទៅវិញទេ បើយើងវិភាគឲ្យបានស៊ីជម្រៅនោះ។

ជាការពិតសាធារណៈមតិ យល់ឃើញស្របគ្នាថា លោក សម រង្ស៊ី ជាមនុស្សដែលមានប្រជាប្រិយភាពជាងលោក កឹម សុខា ដោយសារលោក សម រង្ស៊ី ជាមនុស្សចេះយល់កាលៈទេសៈ និងព្រមទទួលស្គាល់លទ្ធផលដែលគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ទទួលបានពីកិច្ចព្រមព្រៀងថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៤ ប៉ុន្តែដោយឡែកលោក កឹម សុខា វិញ តែងតែបង្ហាញការមិនសប្បាយចិត្តនិងវប្បធម៌សន្ទនា ដោយលោក តែងតែប្រកាន់យកវប្បធម៌ហិង្សា ​ពោលគឺលោកពូកែប្រកូកប្រកាស ឲ្យអ្នកគាំទ្រខ្លួនធ្វើបាតុកម្ម ហើយពេលមានអាសន្នគឺរត់យករួចខ្លួន។ ចរិតមិនសូវទទួលខុសត្រូវ ក្រអើតក្រទម និងមិនចុះសម្រុងជាមួយសមាជិក្នុងបក្សដែលមកពីគណបក្សសមរង្ស៊ី របស់លោក កឹម សុខា តែងតែធ្វើឲ្យលោក សម រង្ស៊ី មិនពេញចិត្ត ប៉ុន្តែដោយកន្លងមកលោក កឹម សុខា ទទួលបានតួនាទីធំជាងគាត់ដូច្នេះ លោក សម រង្ស៊ី ក៏ទ្រាំមិនសូវជាមាត់ករ។ អាចថាជាឱកាសល្អដោយមិនចាំបាច់ប្រឹង ខណៈដែលបុរសសម្បួរស្នេហ៍ និងសំដីច្រើន កឹម សុខា បានហុចផ្លែដាវឲ្យគូរបដិបក្ខរបស់ខ្លួន គឺ លោក សម រង្ស៊ី ដើម្បីឆ្លៀតពេលសងសឹកបំណុលចាស់៕ 

ដោយ៖ ទេព អម្រឹត

បទ​អត្ថាធិប្បាយ ដោយ៖ រត្ន័ សណ្ដាប់៖ ​តើ​អនុប្រធាន​​បក្ស​ប្រឆំាង​​អាចគេច​ផុត​ពីប្រព័ន្​ធ​ច្បា​ប់​បានទេ?

នៅ​ក្នុង​ពិធី​សម្ពោធបើក​ការដ្ឋាន​សាងសង់ផ្លូវថ្នល់​ខេត្ដ​បន្ទាយមាន​ជ័យ នា​ថ្ងៃទី​១៨ខែ​មិនា​ ឆ្នាំ២០១៥​​ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្ដី​ ហ៊ុន សែន​ បាន​ថ្កោលទោស​ធ្ងន់​ៗ​​ទៅលើ​ លោក កឹម សុខា អនុ​ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះ​ជាតិ​ ថា តំណាងរាស្រ្ដ​រូប​នេះ​បាន​សារភាព​ខ្លួនឯង ថា​ ​«ខ្លួន​បាន​​​ប្រឹងប្រែង​ផ្តួល​រាជរដ្ឋាភិបាល​ ផ្តួល​គណបក្ស​ប្រជាជន​តែ​មិនបាន​សម្រេច»​ ហើយបាន​សុំ​​ទោសប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរនៅ​អាមេរិក។

          ការលើក​ទ្បើង​របស់​ លោក​នាយក​រដ្ឋមន្រ្ដី ហ៊ុន សែន​ ជាករណី​ដ៏កម្រមួយ គេអាច​ចាត់​ទុកបាន​ថា​មិន​មែន​ជា​រឿងចៃដន្យ​ ឬជា​រឿង​ប្រឌិត​មួយ ​ដោយ​គ្មាន​ហេតុ​ផល​នោះ​ទេ​។ ព្រោះ​អី  បន្ទាប់​ពី​និយាយ​យ៉ាង​ក្រអឺត​ក្រទម​មិន​ទាន់​ត្រ​ជាក់ផង​​ ស្រាប់​តែ​ពីរបី​ថ្ងៃ​ក្រោយ​មក ​​​លោក កឹម សុខា ងើប​ស្ទុះបែរ​ក្បាល​១៨០​អង្សា និយាយ​កែបដិសេធយ៉ាង​ឆ្កុយ​ (តាម​ប្រភព​ព័ត៌មាន​របស់​វិទ្យុ​អាស៊ី​សេរី​) គាត់​មិនបានពោល​បែប​នេះ​ទៅ​កាន់អា​ណិកជន​ខ្មែរ​នៅ​អា​មេ​រិកទេ។​​​ ក្នុង​ករណី​នេះ​អ្នក​វិភាគ​នយោ​បាយ​គេ​នំា​គ្នានិយាយថា​ តើលោក​ កឹម សុខា​ ជា​អ្នក​ន​យោ​បា​យ​ធុន​ណា ​ដែល​​និយាយ​បែប​មិន​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​យ៉ាង​នេះ។ ​គេ​សួរ​គ្នា​ទៀត​ថា តើការ​បដិសេដនេះ​​​ ​​​​លោក កឹម  សុ​ខា គិត​ថា​រួច​ខ្លួន​ទេ? 

          ​លោក កឹម សុខា​ ​កំ​ពុង​តែ​បន្ទាបប​ន្ថោកខ្លួន​ឯងហើយ។​ ក្នុង​តួនាទី​ជា​អ្នក​តំណាង​រាស្រ្ដ​ ពិសេសជាអនុ​ប្រ​ធាន​ទី​១​រដ្ឋសភា​ លោក កឹម សុខា​ ​មាន​ភារកិច្ច​ និង​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវធំ​ធេង​​ណាស់​ ​ មាន​ភារកិច្ច​ដឹក​នំា​សភា​ទំាង​មូល ​ក្នុងករណីអវត្ដមានប្រធាន​ នោះ​យើង​មិន​ទាន់​និយាយ​អំពីលក្ខណៈសម្បត្ដិ​ សមត្ថភាព ​និងចំណេះ​ដឹង​ផ្នែកច្បាប់​នោះ​ផងទេ។ ពាក្យ​ថា​ច្បាប់​នោះ​គឺ​ជាវិន័យ​ ​ ​ក្រម​សីសធម៌ ក្រឹត្យក្រមនៃការ​រស់​នៅ​ក្នុង​សង្គម​ជាតិ​មួយ ​ប្រកប​ដោយ​តក្កភាព​យ៉ាង​ប្រត្យក្ស ឃើញ​សថាស ឃើញ​ខ្មៅ​ថាខ្មៅ។​​​ ​​

          រាជ​រដ្ឋា​ភិបាល​បាន​កត់ត្រា​ទុក​យ៉ាង​ត្រឹម​ត្រូវ​ណាស់ តាម​បែប​វិ​ទ្យាសាស្រ្ដ​ជា​ដើម នូវ​​​ពាក្យ​សំដី​ របស់​លោក កឹម សុខា​ ទាំង​អម្បាលម៉ាន នៅ​ពេល​ដឹកនំាធ្វើ​បាតុកម្ម​ ស្រែក​ទ្បូទ្បា​តាម​ផ្លូវ​ថ្នល់សាធារណៈ ​អស់​រយៈ​ពេល​ប្រមាណជិត​​មួយ​ឆ្នាំពេញ​។ តើ លោក កឹម សុខា​ មាន​នៅ​ចាំ​ពាក្យ​ស្រែក​យ៉ាង​អាគ្រោសថា ​«ហ៊ុន សែន​ អើយ​ចុះ​ចេញ​ទៅ​» ឫក៏ «ដូរ ដូរ ដូរ» ឫ​ក៏​ «មេដឹក​នំាផ្ដាច់​ការ​អើយចុះចេញ​ទៅ​ បើមិនចុះទេយើង​នឹង​​អង្រួន​ឲ្យ​ទាល់​តែ​ធ្លាក់» ។ល​។ និង ។ល។

តើ​ភាសា​ទាំង​​នេះ​បាន​ន័យ​យ៉ាង​ដូច​ម្ដេចសម្រាប់​អ្នក​ច្បាប់​?​ ទី​មួយ គឺ​បាន​ន័យ​ថា​ ជាការ​ប្រមែប្រមូល ​​ការ​ញុះញង់ប្រជា​ពលរដ្ឋ (កែន​មនុស្ស​ម្នា​) ​ធ្វើ​បាតុកម្ម ​ទោះ​ជា​បែប​ហិង្សាក្ដី ឬក៏​បែប​អហិង្សាក្ដី​ គឺ​ជា​ចលនា​​ចំពោះ​មុខ​មួយ ​មាន​គោលដៅ​ច្បាស់​លាស់ គឺ​ដើម្បី​​ «ផ្ដួលរំលំ​រាជ រដ្ឋាភិបាល» ។​ ពាក្យ​ថា​ ដេញ ហ៊ុន សែន​ ឲ្យចុះ​ចេញ​ពី​ដំណែង​នេះ​ហើយ គឺ​ជា​ការ​ធ្វើ  «រដ្ឋ ប្រហារ» ទោះ​បី​ជាគ្មានការ​ប្រើ​អាវុធ​ក៏​ដោយ។

ទី២ ការ​បំបះបំបោរ​ ជុំ​រុញ​ឲ្យមាន​ចលនា​ រហូត​ឈាន​ដល់​កុបកម្ម​ប្រើ​ហិង្សា​ នៅ​ផ្លូវ​វេង​ស្រេង នា​ដើម​ឆ្នាំ២០១៤ ដោយ​ពួក​បាតុករប្រើ​គ្រាប់បែក​ឆ្នៃ Molotov Cocktail គប់​បោក​ទៅ​លើសមត្ថកិច្ច​ កងរក្សា​សន្ដិ​សុខ​របស់​រដ្ឋ​ ឲ្យ​មាន​របួស ​​ឬរហូត​ដល់​ស្លាប់​ តើ​នេះ​ជាអ្វី​? តើ​នេះ​មិន​មែន​ជា​ចលនា​បំបះ​បំ​បោរ​​ឲ្យ​កើត​មាន​ជា​ចលាចល​ បង្កឲ្យ​មាន​ភាព​វឹកវរ ក្នុង​ចេតនា​ផ្ដួល​រំលំ​​រាជរដ្ឋាភិបាល​ទេ​ឬអី​? តើ​នេះ​ជា​ចេតនាហិង្សា ឬអហិង្សា​?

ទី៣ ចលនា​បាតុកម្ម​រាប់ពាន់នាក់ ដើម្បី​រំដោះ​ទី​លាន​ប្រ​ជា​ធិបតេយ្យ​ ដែល​ផ្ទុះ​ទ្បើង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៥ ខែ​កក្ដដា​ ឆ្នាំ​២០១៤ ដែល​ក្រុម​ពួក​ខ្លួនប្រើ​អំពើ​ហិង្សា ​វាយ​ប្រហារ​មក​លើ​កង​កម្លាំង​រក្សា​សន្ដិ​សុខ ​សណ្ដាប់ធ្នាប់ ​ដោយ​ប្រើ​ដំបង​ដែក​ជា​អា​វុធ ឲ្យ​​មាន​របួស​ធ្ងន់​ ដែល​អាច​នឹង​ឈាន​ដល់​ការ​បាត់​បង់​​​ជី​វិត ​នោះ​គឺ​ជា​អ្វី​ទៅ​វិញ​។ តើ​ការ​ដែល​អាជ្ញាធរ​ចាប់​ឃាត់​ខ្លួន​តំណាង​រាស្រ្ដ​ និង​សកម្មជន​ទំាង​៧​រូប ​បញ្ជួនទៅ​​គុត​ព្រៃ​ស​ ​ដើម្បីរង់​ចាំ​តុលាការ​កាត់​ទោស​​ ហើយ​បន្ទាប់មក ​​អនុ​ញ្ញាត​ឲ្យ​នៅ​ក្រៅ​ឃុំ​បណ្ដោះ​អាសន្ន។​ ករណី​នេះ​យ៉ាង​ហោច​ណាស់​គេ​អាច​​ញែក​ថា ខណៈ​ដែល​ជន​ជាប់​ពិរុទ្ធ​ទំាង​៧​រូប​ ដែល​ត្រូវ​ដោះ​លែង​ពី​ការ​ជាប់ឃុំ​​នោះ ​គឺ​នៅ​តែ​ស្ថិត​ក្នុង​រង្វង់​ច្បាប់​ ថា​ជា​អ្នក​នៅ​ជាប់ពិរុទ្ធ​នៅ​ទ្បើយ។​ រីឯ បុគ្គល មាជ សុវណ្ណារ៉ា​ ដែល​បាន​រត់​គេច​ខ្លួន​អស់​រយៈពេល​​បួន​ខែ ក៏​ត្រូវ​បាន​ឃាត់​ខ្លួន​ ដើ​ម្បី​ធ្វើ​ការ​កាត់​ទោស តាម​ផ្លូវ​ច្បាប់​ ដែល​ជា​យុត្តាធិការរបស់​តុលាការ។​រឿងនេះ​ពុំ​មែន​ជា​រឿង​នយោបាយទេ!

ក្នុង​ព្រឹត្ដការណ៍​ដែល​យើង​បាន​រៀប​រាប់​ត្រួសៗ​ខាងលើ​ ចំពោះ​ផ្លូវ​ច្បាប់ ​លោក​កឹម សុខា ដែល​​ជា​អ្នក​ធ្វើច្បាប់នោះ​ មិនអា​ចនិយាយ​យ៉ាង​រំភើយ​ បាតដៃជា​ខ្នង​ដៃបានទេ។​

កាន់​តែ​ធ្ង​ន់​ទៅ​ទៀត​នោះ ​គឺ​ លោក ​កឹម សុខា មាក់​ងាយ​របប​​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៃ​ប្រ​ទេស​របស់​ខ្លួន ដែលរដ្ឋាភិបាល​មួយ​កើត​ចេញ​ពី​ឆន្ទៈ​របស់​ប្រជាពល​រដ្ឋ ដែល​បាន​សម្ដែង​ចេញ​ក្នុងការ​​ជ្រើស​​រើស​មេដឹក​នំា​របស់​ខ្លួន​ គឺ​តាម​រយៈ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​សកល ដែល​ពិភព​លោក​គេ​ទទួល​ស្គាល់​។​ តើ​លោក កឹម ​សុខា បាន​ដឹង​ថា​ កម្ពុជា​ អស់​រយៈ​ពេលពី​រ​ទសវត្សមក ​បាន​ប្រ​កាន់​ខ្ជាប់​នូវ​របប​ប្រជាធិបតេយ្យ​ សេរី​និយមពហុបក្ស​ ដែល​គណបក្សនយោបាយ​នីមួយៗ​ ទំាង​គណ​បក្ស​កាន់​អំណាច​ ទំាង​គណបក្សប្រឆំាង​ មានសិទ្ធិ​ស្មើ​គ្នា​ក្នុង​ការ​ប្រកួត​ប្រជែង​ដណ្ដើម​សន្លឹក​ឆ្នោត​ ដណ្ដើម​​ជ័យជម្នះ​ ហើយ​រៀបចំ​រដ្ឋាភិបាល​មួយ​ដែលសភាផ្ដល់សេចក្ដី​ទឹក​ចិត្ដ ព្រះមហាក្សត្រ​ទ្បាយ​ព្រះហត្ថលេខា ទេ​ឬ?។​

ដូច្នេះ យើង​យល់ថា រឿងរ៉ាវរបស់លោក កឹម សុខា ដែល​បានរៀប​រាប់​មក​ខាង​លើ​​ ​សម្រាប់​ប្រទេសដែលមាន​ច្បាប់ គឺ​គួរទុក​​ភារកិច្ចនេះជូន​រដ្ឋសភា និងប្រព័ន្ធតុលាការ​ ជា​អ្នកវិនិ​ច្ឆ័យ​។